Dane szczegółowe książki
Prawo karne / Gardocki, Lech (1944-)
Autorzy
Tytuł
Prawo karne
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2001
Numer wydania
7. wyd. zm.
ISBN
837247138X
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp .................
Wykaz skrótów .
Wykaz literatury
Str. Nb.
V
XXI
XXIII
Rozdział l. Zagadnienia wstępne ...............................................................
§ l. Prawo karne na tle innych gałęzi prawa i dyscyplin naukowych
l. Pojęcie prawa karnego ............................................................
II. Nauka prawa karnego i nauki pokrewne ...............................
§ 2. Funkcje prawa karnego ..................................................................
§ 3. Zasady prawa karnego ....................................................................
I. Zasada odpowiedzialności karnej za czyn .............................
II. Zasada winy .............................................................................
III. Zasada odpowiedzialności indywidualnej i osobistej ...........
IV. Zasada humanitaryzmu ...........................................................
V. Zasada nullum crimen sine legę .............................................
1. Uwagi ogólne ......................................................................
2. Nullum crimen sine legę scripta ........................................
3. Nullum crimen sine legę certa ...........................................
4. Zakaz analogii .....................................................................
5. Nullum crimen sine legę praevia (lex retro non agil) .....
6. Nulla poena sine legę .........................................................
§ 4. Szkoły i kierunki w nauce prawa karnego ...................................
I. Kierunek racjonalistyczno-humanitarny wieku Oświecenia .
II. Szkoła klasyczna .....................................................................
III. Szkoła antropologiczna (szkoła pozytywna) ..........................
IV. Szkoła socjologiczna ...............................................................
V. Inne kierunki w prawie karnym .............................................
1. Obrona społeczna ................................................................
2. Nowa obrona społeczna .....................................................
3. Neoklasycyzm .....................................................................
4. Abolicjonizm .......................................................................
§ 5. Zagadnienia kryminalizacji ............................................................
I. Kryminalizacja i nauka o kryminalizacji ..............................
II. Opisowa nauka o kryminalizacji ...........................................
III. Normatywna nauka o kryminalizacji ....................................
§ 6. Ustawa karna i jej stosowanie ......................................................
I. Źródła polskiego prawa karnego ...........................................i
1. Kodeks karny ......................................................................
2. Przepisy innych dziedzin prawa ........................................
l
l
4
6
7
7
9
10
11
12
12
14
15
15
17
18
19
19
20
21
22
23
23
23
24
24
25
25
25
27
29
29
29
30
1
1
1
10
16
19
19
20
23
26
27
27
28
30
31
32
34
35
35
36
37
38
39
39
39
40
41
42
42
43
45
51
51
51
54
x
Spis treści
3. Konstytucja i umowy międzynarodowe ..................................
4. Judykatura i doktryna ...............................................................
II. Wykładnia przepisów prawa karnego ..........................................
III. Obowiązywanie ustawy karnej pod względem czasu .................
1. Wejście w życie ........................................................................
2. Czas popełnienia przestępstwa ................................................
3. Obowiązywanie ustawy karnej pod względem czasu .............
4. Ustawy epizodyczne .................................................................
IV. Obowiązywanie ustawy pod względem miejsca i osób ..............
1. Uwagi ogólne ............................................................................
2. Zasada terytorialności ...............................................................
3. Zasada narodowości podmiotowej ...........................................
4. Zasada narodowości przedmiotowej (ochronna) ograniczona ....
5. Zasada narodowości przedmiotowej (ochronna) nieograniczona
6. Zasada odpowiedzialności zastępczej ......................................
7. Zasada represji wszechświatowej ............................................
8. Moc prawna orzeczeń zagranicznych ......................................
V. Immunitety .....................................................................................
Rozdział II. Nauka o przestępstwie .......................................................
§ 7. Ogólne pojęcie przestępstwa ......................................................
I. Definicja przestępstwa ........................................................
II. Przestępstwo jako czyn człowieka .....................................
III. Czyn zabroniony. Ustawowe znamiona przestępstwa .......
IV. Bezprawność czynu .............................................................
V. Wina .....................................................................................
VI. Społeczna szkodliwość ........................................................
VII. Klasyfikacja przestępstw .....................................................
1. Waga przestępstwa .........................................................
2. Forma winy .....................................................................
3. Forma czynu ...................................................................
4. Znamię skutku .................................................................
5. Typy przestępstw ...........................................................
6. Tryb ścigania ..................................................................
§ 8. Struktura przestępstwa ................................................................
I. Uwagi ogólne .......................................................................
II. Podmiot przestępstwa ..........................................................
1. Wiek sprawcy .................................................................
2. Nieletni ............................................................................
3. Młodociany .....................................................................
4. Przestępstwa indywidualne i przestępstwa powszechne
III. Strona przedmiotowa przestępstwa ....................................
IV. Formy czynu ........................................................................
1. Przestępstwa trwałe ........................................................
2. Przestępstwa wieloosobowe ...........................................
3. Przestępstwa wieloczynowe ...........................................
V. Przestępstwa z zaniechania .................................................
1. Uwagi ogólne ..................................................................
2. Przestępstwa materialne z zaniechania ..........................
Str. Nb.
30 55
31 57
32 59
33 60
33 60
33 62
34 64
36 65
36 66
37 66
37 68
39 71
40 72
40 72
40 73
41 74
41 75
42 77
46 79
46 79
46 79
46 80
48 83
49 86
51 87
54 90
56 93
56 93
56 94
57 95
57 96
58 97
58 98
59 101
59 101
60 102
60 102
61 105
62 109
63 110
64 111
65 16
65 16
66 17
66 18
66 19
67 19
67 121
Spis treści
VI. Skutek czynu. Związek przyczynowy .......................................
1. Teoria ekwiwalencji ..............................................................
2. Teoria adekwatnego związku przyczynowego .....................
3. Teoria relewancji ...................................................................
4. Przyczynowość zaniechania .................................................
VII. Strona podmiotowa przestępstwa ..............................................
VIII. Formy winy umyślnej ...............................................................
1. Zamiar bezpośredni ..............................................................
2. Zamiar ewentualny ...............................................................
IX. Dodatkowe cechy umyślności. Przestępstwa kierunkowe ......
X. Formy winy nieumyślnej ..........................................................
1. Uwagi ogólne ........................................................................
2. Lekkomyślność .....................................................................
3. Niedbalstwo ...........................................................................
XI. Wina mieszana (kombinowana) ................................................
XII. Przedmiot przestępstwa .............................................................
1. Uwagi ogólne ........................................................................
2. Podział przestępstw ze względu na przedmiot ochrony ....
3. Indywidualny, rodzajowy i ogólny przedmiot ochrony .....
4. Znaczenie przedmiotu ochrony przy interpretacji przepisu
5. Podobieństwo przestępstw ....................................................
§ 9. Formy popełnienia przestępstwa ......................................................
I. Uwagi ogólne .............................................................................
II. Sprawstwo. Współsprawstwo. Sprawstwo kierownicze ..........
1. Sprawstwo .............................................................................
2. Współsprawstwo ...................................................................
3. Sprawstwo kierownicze ........................................................
4. Indywidualizacja winy ..........................................................
III. Podżeganie i pomocnictwo .......................................................
1. Uwagi ogólne ........................................................................
2. Podżeganie ............................................................................
3. Pomocnictwo .........................................................................
4. Uczestnictwo konieczne .......................................................
IV. Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika ...........................
1. Zakres ....................................................................................
2. Wyłączenia odpowiedzialności ............................................
3. Prowokator ............................................................................
V. Formy stadialne przestępstwa ...................................................
VI. Przygotowanie ...........................................................................
1. Przygotowanie w sensie ścisłym .........................................
2. Wejście w porozumienie ......................................................
3. Karalność przygotowania .....................................................
4. Czynny żal ............................................................................
VII. Usiłowanie .................................................................................
1. Definicja ................................................................................
2. Zagrożenie karą ....................................................................
3. Usiłowanie nieudolne ...........................................................
4. Czynny żal .............................................................................
§ 10. Wyłączenie odpowiedzialności karnej .............................................
Spis treści
I. Uwagi ogólne ...........................................................................
11. Kontratypy ......................................................................................
I. Obrona konieczna ....................................................................
1. Definicja ..............................................................................
2. Warunki ...............................................................................
3. Dysproporcja dóbr ..............................................................
4. Prowokacja ..........................................................................
5. Problem bójki ......................................................................
6. Przekroczenie granic ...........................................................
II. Stan wyższej konieczności .....................................................
1. Definicja ..............................................................................
2. S.w.k. a obrona konieczna .................................................
3. Rozwój instytucji ................................................................
4. Bezpośrednie niebezpieczeństwo ......................................
5. Proporcja dóbr ....................................................................
6. Subsydiamość .....................................................................
7. Celowość działania .............................................................
8. Konsekwencje .....................................................................
9. Kolizja obowiązków ...........................................................
10. Zawiniony s.w.k. ...............................................................
11. Wyłączenie s.w.k. ..............................................................
12. Przekroczenie granic ..........................................................
III. Działanie w ramach uprawnień lub obowiązków ................
IV. Zgoda pokrzywdzonego (zgoda dysponenta dobrem) ..........
1. Definicja .............................................................................
2. Warunek pierwszy .............................................................
3. Warunek drugi ...................................................................
4. Warunek trzeci ...................................................................
V. Czynności lecznicze ...............................................................
VI. Karcenie małoletnich .............................................................
VII. Ryzyko sportowe ....................................................................
VIII. Ryzyko nowatorstwa ..............................................................
IX. Ostateczna potrzeba ................................................................
X. Zwyczaj ...................................................................................
12. Wyłączenie winy ...........................................................................
I. Niepoczytalność ......................................................................
II. Poczytalność ograniczona ......................................................
III. Wprawienie się w stan odurzenia .........................................
IV. Stan nietrzeźwości ..................................................................
V. Błąd co do faktu .....................................................................
VI. Nieświadomość bezprawności czynu (błąd co do prawa) ...
1. Definicja .............................................................................
2. Zakres odpowiedzialności .................................................
3. Przestępstwo urojone .........................................................
VII. Błąd co do kontratypu lub okoliczności wyłączającej winę
VIII. Rozkaz przełożonego .............................................................
i 13. Znikoma społeczna szkodliwość czynu ........................................
' 14. Zbieg przestępstw i przepisów ustawy .........................................
I. Zbieg przestępstw. Kara łączna .............................................
Str.
107
108
108
108
Spis treści XIII
Nb.
192
196
196
196
109 197
111 200
112 201
113 202
113 203
114 205
115 205
115 205
116 206
116 207
117 209
117 210
118 211
118 211
119 212
119 213
120 214
121 216
121 217
122 218
122 218
123 219
124 222
124 223
124 224
125 227
126 229
128 230
128 232
129 234
130 235
130 235
132 238
132 239
133 240
133 240
135 245
135 245
136 247
136 248
136 249
137 250
139 257
141 261
141 261
Str. Nb.
141 261
142 262
143 263
144
144
145
147
147
264
265
266
269
270
1. Przesłanki zbiegu przestępstw ....
2. Wymiar kary łącznej ...................
3. Ciąg przestępstw ..........................
4. Zbieg kar ......................................
5. Pozorny zbieg przestępstw ..........
6. Przestępstwo ciągłe ......................
7. Czynności współukarane .............
II. Zbieg przepisów ustawy ..................
1. Definicja .......................................
2. Kumulatywna kwalifikacja czynu
3. Pozorny zbieg przepisów .............
Rozdział III. Nauka o karze, środkach karnych i środkach zabezpieczających
§ 15. Zagadnienia wstępne .............................................................................
I. Pojęcie kary ....................................................................................
II. Teorie kary .....................................................................................
§ 16. System kar .............................................................................................
I. Katalog kar .....................................................................................
II. Kara grzywny .................................................................................
III. Kara ograniczenia wolności ...........................................................
IV. Kara pozbawienia wolności ...........................................................
V. Kara dożywotniego pozbawienia wolności i kara 25 lat pozba-
wienia wolności ..............................................................................
VI. Problem kary śmierci .....................................................................
§ 17. Środki karne ...........................................................................................
I. Uwagi ogólne ..................................................................................
II. Pozbawienie praw publicznych .....................................................
III. Zakaz zajmowania stanowisk, wykonywania określonego zawodu
lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej ................
IV. Zakaz prowadzenia pojazdów ........................................................
V. Przepadek przedmiotów .................................................................
VI. Podanie wyroku do publicznej wiadomości .................................
VII. Nawiązka i świadczenie pieniężne ................................................
1. Nawiązka ....................................................................................
2. Świadczenie pieniężne ...............................................................
VIII. Obowiązek naprawienia szkody. Zwrot korzyści .........................
1. Obowiązek naprawienia szkody ................................................
2. Zwrot korzyści ...........................................................................
§ 18. Zaniechanie ukarania sprawcy ..............................................................
l. Uwagi ogólne ..................................................................................
II. Niepodleganie karze .......................................................................
III. Abolicja ...........................................................................................
IV. Odstąpienie od wymierzenia kary .................................................
V. Warunkowe umorzenie postępowania karnego .............................
§ 19. Sądowy wymiar kary .............................................................................
I. Zasady sądowego wymiaru kary i środków karnych ...................
II. Dyrektywy sądowego wymiaru kary .............................................
1. Dyrektywy ogólne .....................................................................
2. Dyrektywa humanitaryzmu kary ...............................................
147 270
148 271
148 272
150 276
150 276
150 276
150 277
153 281
153 281
153 283
155 287
156 290
159 292
159 293
161 297
161 297
162 300
164 304
165 306
166 307
167 308
168 309
168 309
169 310
169 311
169 311
170 312
170 313
170 313
171 313
171 314
172 315
173 316
175 319
175 319
177 321
177 321
177 322
XIV Spis treści
3. Dyrektywa stopnia winy ...............................................
4. Stopień szkodliwości społecznej czynu .......................
5. Prewencja generalna i indywidualna ............................
6. Dyrektywa pierwszeństwa kar wolnościowych ...........
7. Wymiar kary nieletnim i młodocianym .......................
8. Wymiar grzywny ...........................................................
9. Dyrektywy szczegółowe .............................—................
III. Zaostrzenie ustawowego wymiaru kary ............................
IV. Nadzwyczajne złagodzenie kary ........................................
1. Istota nadzwyczajnego złagodzenia kary .....................
2. Podstawy nadzwyczajnego złagodzenia kary ...............
3. Przypadki szczególne ....................................................
4. Zbieg podstaw ................................................................
V. Zmiana rodzaju kary na łagodniejszy .....................^........
VI. Warunkowe zawieszenie wykonania kary .......................
1. Literatura ogólna ...........................................................
2. Istota warunkowego zawieszenia .................................
3. Przesłanki zastosowania ...............................................
4. Okres próby, wymierzenie grzywny ............................
5. Obowiązki .....................................................................
6. Zarządzenie wykonania ................................................
§ 20. Zmiana kary orzeczonej ...........................................................
I. Warunkowe przedterminowe zwolnienie .........................
1. Istota warunkowego zwolnienia ...........................;.......
2. Przesłanki ......................................................................
3. Okres próby, dozór .......................................................
4. Odwołanie warunkowego zwolnienia ..........................
5. Warunkowe zwolnienie przy zbiegu kar .....................
II. Kary zastępcze i zmiana kar w toku ich wykonywania .
III. Ułaskawienie. Amnestia ....................................................
1. Ułaskawienie .................................................................
2. Amnestia ........................................................................
§ 21. Środki zabezpieczające .............................................................
I. Istota środków zabezpieczających ....................................
II. Stosowanie środków zabezpieczających ..........................
III. Środki zabezpieczające o charakterze administracyjnym
Przedawnienie. Zatarcie skazania ............................................
§ 22.
I. Przedawnienie ....................................................................
1. Uwagi ogólne .................................................................
2. Przedawnienie ścigania .................................................
3. Przedawnienie wyrokowania ........................................
4. Przedawnienie kary .......................................................
5. Spoczywanie biegu przedawnienia ...............................
6. Wyłączenie przedawnienia ...........................................
II. Zatarcie skazania ...............................................................
Str. Nb.
178 323
178 323
179 324
181
182
182
182
182
183
183
184
184
185
185
186
186
Rozdział IV. Poszczególne przestępstwa ..........................................................
§ 23. Przestępstwa przeciwko pokojowi, przeciwko ludzkości i przestępstwa
328
328
329
329
330
333
333
334
335
336
337
338
338
wojenne
187 340
188 342
188 343
189 345
189 346
190 347
190 347
190 347
190 348
191 349
191 351
192 352
192 353
193 354
193 354
194 355
194 357
195 357
195 358
196 361
197 362
197 362
197 362
198 364
199 365
199 366
199 367
200 368
201 370
203 374
203 374
Spis treści XV
Str.-Nb.
I. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości i przestępstwa wo-
jenne w prawie karnym międzynarodowym ................................. 203 374
II. Przestępstwa przeciwko pokojowi, przeciwko ludzkości i prze-
stępstwa wojenne w prawie polskim ............................................ 204 375
§ 24. Przestępstwa przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej ............................... 206 379
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 206 379
II. Zdrada główna. Zamach stanu ....................................................... 208 381
1. Zdrada główna ........................................................................... 208 381
2. Zamach stanu ............................................................................. 208 382
III. Zdrada dyplomatyczna ................................................................... 209 383
IV. Szpiegostwo i dezinformacja wywiadowcza ................................ 209 384
1. Szpiegostwo ............................................................................... 209 384
2. Dezinformacja wywiadowcza ................................................... 210 385
V, Czynny żal ...................................................................................... 211 386
VI. Znieważanie Narodu ....................................................................... 211 387
VII. Zamach na Prezydenta RP ............................................................. 212 388
VIII. Znieważanie symboli państwowych .............................................. 212 389
IX. Zamachy na funkcjonariuszy państw obcych ............................... 212 390
X. Przepisy ogólne .............................................................................. 213 390
§ 25. Przestępstwa przeciwko obronności ..................................................... 213 391
l. Uwagi ogólne .................................................................................. 213 391
II. Zamach na jednostkę sił zbrojnych (dywersja) ............................ 213 392
III. Służba w obcym wojsku ................................................................ 214 393
IV. Uchylanie się od służby wojskowej .............................................. 215 395
§ 26. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu ............................................. 216 397
I. Zabójstwo, morderstwo i zabójstwo w afekcie ............................ 216 397
1. Zabójstwo ................................................................................... 216 397
2. Morderstwo ................................................................................ 217 398
3. Zabójstwo w afekcie .................................................................. 218 399
II. Dzieciobójstwo ............................................................................... 219 400
III. Zabójstwo eutanatyczne ................................................................. 219 401
IV. Namowa lub pomoc do samobójstwa ........................................... 220 402
V. Nieumyślne spowodowanie śmierci .............................................. 221 403
VI. Przestępstwa związane z aborcją ................................................... 221 404
1. Uwagi ogólne ............................................................................. 221 404
2. Historia uregulowania problemu ............................................... 221 405
3. Regulacja .................................................................................... 223 408
VII. Spowodowanie uszczerbku na zdrowiu ........................................ 224 411
VIII. Bójka i pobicie ............................................................................... 225 412
IX. Narażenie na niebezpieczeństwo ................................................... 226 414
X. Nieudzielenie pomocy w niebezpieczeństwie .............................. 227 416
XI. Przestępstwa związane z problemem narkomanii ........................ 228 417
§ 27. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu ................... 230 420
l. Sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego albo jego
niebezpieczeństwa .......................................................................... 230 420
II. Inne postacie powszechnego niebezpieczeństwa .......................... 231 423
III. Piractwo w komunikacji wodnej lub powietrznej ........................ 232 425
IV. Postanowienia ogólne ..................................................................... 232 426
§ 28. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji .................... 233 427
Spis treści
Str. Nb.
l. Katastrofa komunikacyjna ............................................................. 233 427
II. Wypadek komunikacyjny ............................................................... 234 430
III. Zaostrzenie ustawowego wymiaru kary ........................................ 235 431
IV. Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości ............................... 236 431
V. Inne przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji .... 236 432
§ 29. Przestępstwa przeciwko środowisku naturalnemu ............................... 237 434
I. Niszczenie świata roślinnego lub zwierzęcego ............................ 237 434
II. Zanieczyszczanie środowiska ........................................................ 237 435
III. Zaostrzenie ustawowego wymiaru kary ........................................ 238 439
IV. Działanie na szkodę terenu chronionego prawnie ........................ 239 440
§ 30. Przestępstwa przeciwko wolności ......................................................... 239 441
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 239 441
II. Pozbawienie człowieka wolności .................................................. 239 441
III. Groźba karalna .........................................................—.................. 240 443
IV. Zmuszanie ....................................................................................... 240 444
V. Naruszenie miru domowego .......................................................... 242 445
VI. Prawnokama ochrona wolności sumienia i wyznania ................. 242 446
§ 31. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności ............. 244 450
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 244 450
II. Zgwałcenie ...................................................................................... 245 451
III. Czynności seksualne z osobą bezradną, lub niepoczytalną .......... 246 454
IV. Nadużycie zależności ..................................................................... 247 455
V. Czynności seksualne z dzieckiem (czyn lubieżny) ...................... 247 456
VI. Kazirodztwo .................................................................................... 248 457
VII. Rozpowszechnianie pornografii ..................................................... 248 458
VIII. Zmuszanie do prostytucji ............................................................... 250 461
IX. Inne przestępstwa związane ze zjawiskiem prostytucji ............... 250 462
1. Systemy prawnej regulacji prostytucji ..................................... 250 462
2. Typy przestępstw ....................................................................... 251 463
X. Tryb ścigania .................................................................................. 252 467
§ 32. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece ........................................... 252 468
I. Bigamia ........................................................................................... 252 468
II. Przestępstwo znęcania się .............................................................. 253 469
III. Rozpijanie małoletniego ................................................................. 254 471
IV. Uchylanie się od alimentacji ......................................................... 254 472
V. Porzucenie lub uprowadzenie dziecka lub osoby bezradnej ....... 255 473
1. Porzucenie ................................................................................... 255 473
2. Uprowadzenie lub zatrzymanie małoletniego ........................... 256 474
§ 33. Przestępstwa przeciwko czci ................................................................. 257 475
I. Zniesławienie .................................................................................. 257 475
1. Zakres pojęcia ............................................................................ 257 475
2. Prawo do informacji .................................................................. 257 475
3. Fakty i oceny ............................................................................. 258 475
4. Działanie w ramach uprawnień ................................................ 258 475
5. Zniesławienie a krytyka ............................................................ 259 476
6. Forma zarzutu ............................................................................ 260 476
7. Upublicznienie wyroku. Nawiązka ........................................... 260 476
8. Typ kwalifikowany .................................................................... 261 476
II. Zniewaga ......................................................................................... 261 477
Spis treści XVII
Str. Nb.
III. Naruszenie nietykalności cielesnej ................................................ 262 478
§ 34. Przestępstwa przeciwko prawom pracownika ....;............„................... 262 479
I. Naruszanie uprawnień pracowniczych lub zasad BHP ................ 262 479
II. Narażanie pracownika na niebezpieczeństwo ............................... 263 482
III. Niezawiadomienie o wypadku ....................................................... 263 482
§ 35. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz sa-
morządu terytorialnego ......................................................................... 264 483
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 264 483
11. Naruszenie nietykalności i czynna napaść na funkcjonariusza ... 264 484
1. Naruszenie nietykalności ........................................................... 264 484
2. Czynna napaść ........................................................................... 265 485
III. Przemoc i groźba wobec urzędów i ich funkcjonariuszy. Utrud-
nianie kontroli ................................................................................ 265 486
IV. Zniewaga funkcjonariusza lub organu .......................................... 266 489
V. Przywłaszczenie funkcji ................................................................. 267 491
VI. Płatna protekcja .............................................................................. 267 492
VII. Łapownictwo .................................................................................. 268 493
1. Uwagi ogólne ............................................................................. 268 493
2. Sprzedajność .............................................................................. 268 493
3. Kwalifikowane typy sprzedajności ........................................... 269 494
4. Przekupstwo ............................................................................... 270 494
VIII. Nadużycie władzy .......................................................................... 270 495
§ 36. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości ......................... 271 496
I. Wywieranie wpływu na sąd .......................................................... 271 496
II. Fałszywe zeznania .......................................................................... 272 497
III. Fałszywe oskarżenie. Fałszywe zawiadomienie. Zatajenie dowo-
dów niewinności ............................................................................. 273 498
IV. Tworzenie fałszywych dowodów .................................................. 274 500
V. Poplecznictwo ................................................................................. 275 501
VI. Niezawiadomienie o przestępstwie ............................................... 277 502
VII. Inne przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości ......... 278 504
1. Bezprawne naciski ..................................................................... 278 504
2. Wymuszanie zeznań .................................................................. 278 504
3. Naruszenie tajemnicy postępowania karnego .......................... 278 504
4. Bezprawne samouwolnienie się ................................................ 280 505
5. Bezprawne uwolnienie więźnia ................................................ 280 506
6. Nadużycie czasowego zwolnienia ............................................ 280 506
7. Niestosowanie się do zakazu .................................................... 281 506
§ 37. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum ................................. 281 507
l. Przestępne naruszanie prawa wyborczego .................................... 281 507
II. Przeszkadzanie wyborom ............................................................... 281 508
III. Bezprawny wpływ na wybory ....................................................... 282 509
IV. Naruszenie tajności głosowania ..................................................... 282 510
V. Inne przestępstwa wyborcze .......................................................... 282 511
§ 38. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu .............................. 282 512
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 282 512
II. Wzięcie zakładnika ........................................................................ 283 513
III. Handel ludźmi. Nielegalna adopcja .............................................. 284 514
l. Handel ludźmi ............................................................................ 284 514
Spis treści
Str. Nb.
2. Nielegalna adopcja .................................................................... 285 515
IV. Udział w zbiegowisku publicznym. Naruszanie wolności zgromadzeń . 285 516
V. Przestępne nadużywanie wolności wypowiedzi ............................ 286 518
VI. Związek przestępny. Zorganizowana grupa przestępcza ............. 288 524
VII. Naruszenie przepisów dotyczących broni palnej ......................... 289 525
VIII. Nielegalne przekroczenie granicy ................................................. 289 526
§ 39. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji ....................................... 290 527
I. Naruszenia tajemnicy państwowej ................................................ 290 527
II. Naruszenie tajemnicy zawodowej i służbowej ............................. 291 529
III. Naruszenie tajemnicy korespondencji. Naruszenie sfery życia pry-
watnego .............................„..................................................—....... 292 532
1. Tajemnica korespondencji ......................................................... 292 532
2. Naruszenie sfery życia prywatnego .......................................... 293 533
IV. Uniemożliwianie lub utrudnianie dostępu do informacji ............ 293 534
§ 40. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów ......................... 294 537
I. Fałsz materialny dokumentu .......................................................... 294 537
II. Fałsz intelektualny dokumentu ...................................................... 295 539
III. Niszczenie dokumentów lub znaków granicznych ....................... 297 542
IV. Przestępstwa przeciwko dokumentom tożsamości ....................... 297 544
§ 41. Przestępstwa przeciwko mieniu ............................................................ 298 547
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 298 547
II. Kradzież. Kradzież z włamaniem ................................................. 299 549
1. Kradzież zwykła ........................................................................ 299 549
2. Bezprawne uzyskanie programu komputerowego .................... 300 550
3. Kradzież z włamaniem .............................................................. 300 551
III. Rozbój i kradzież rozbójnicza ....................................................... 300 552
1. Rozbój ........................................................................................ 300 552
2. Kradzież rozbójnicza ................................................................. 301 553
IV. Wymuszenie rozbójnicze ............................................................... 301 554
V. Przepisy wspólne ............................................................................ 302 555
VI. Przywłaszczenie .............................................................................. 302 555
VII. Nadużycie telefonu ......................................................................... 303 556
VIII. Oszustwo ......................................................................................... 304 557
IX. Oszustwo komputerowe ................................................................. 306 561
X. Niszczenie lub uszkadzanie mienia ............................................... 306 562
XI. Kradzież leśna ................................................................................ 307 564
XII. Porwanie pojazdu ........................................................................... 307 565
XIII. Paserstwo ........................................................................................ 308 567
1. Paserstwo umyślne .................................................................... 308 567
2. Paserstwo nieumyślne ............................................................... 309 568
XIV. Typy kwalifikowane przestępstw przeciwko mieniu ................... 309 569
XV. Czynny żal przy przestępstwach przeciwko mieniu .................... 310 570
§ 42. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu .............................. 310 571
l. Nadużycie zaufania. Niegospodarność .......................................... 310 571
1. Nadużycie zaufania .................................................................... 310 571
2. Niegospodarność ........................................................................ 311 572
II. Oszustwo kredytowe lub subwencyjne ......................................... 311 573
III. Oszustwo ubezpieczeniowe ............................................................ 312 575
IV. Pranie brudnych pieniędzy ............................................................ 312 576
Spis treści XIX
1. Pranie brudnych pieniędzy ........................................................
2. Współdziałanie pracownika banku ...........................................
^ 3. Zaniechanie powiadomienia ......................................................
4. Typ kwalifikowany. Czynny żal ...............................................
V. Przestępstwa na szkodę wierzycieli ..............................................
VI. Nierzetelne prowadzenie dokumentacji ........................................
VII. Lichwa .............................................................................................
VIII. Udaremnienie przetargu .................................................................
IX. Usuwanie lub fałszowanie oznaczeń towaru ................................
X. Uregulowania wspólne ...................................................................
1. Rozszerzenie pojęcia podmiotu ................................................
2. Podwyższenie wysokości grzywny ...........................................
3. Czynny żal .................................................................................
§ 43. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi
l. Fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzę-
dowych i narzędzi pomiarowych ...................................................
1. Fałszowanie pieniędzy ...............................................................
2. Puszczanie w obieg ...................................................................
3. Przygotowanie ............................................................................
4. Fałszowanie znaków wartościowych lub urzędowych ............
5. Fałszowanie narzędzi pomiarowych .........................................
6. Przepadek przedmiotów ............................................................
II. Fałszowanie dokumentacji w obrocie papierami wartościowymi.
Indeks rzeczowy
Wykaz skrótów .
Wykaz literatury
Str. Nb.
V
XXI
XXIII
Rozdział l. Zagadnienia wstępne ...............................................................
§ l. Prawo karne na tle innych gałęzi prawa i dyscyplin naukowych
l. Pojęcie prawa karnego ............................................................
II. Nauka prawa karnego i nauki pokrewne ...............................
§ 2. Funkcje prawa karnego ..................................................................
§ 3. Zasady prawa karnego ....................................................................
I. Zasada odpowiedzialności karnej za czyn .............................
II. Zasada winy .............................................................................
III. Zasada odpowiedzialności indywidualnej i osobistej ...........
IV. Zasada humanitaryzmu ...........................................................
V. Zasada nullum crimen sine legę .............................................
1. Uwagi ogólne ......................................................................
2. Nullum crimen sine legę scripta ........................................
3. Nullum crimen sine legę certa ...........................................
4. Zakaz analogii .....................................................................
5. Nullum crimen sine legę praevia (lex retro non agil) .....
6. Nulla poena sine legę .........................................................
§ 4. Szkoły i kierunki w nauce prawa karnego ...................................
I. Kierunek racjonalistyczno-humanitarny wieku Oświecenia .
II. Szkoła klasyczna .....................................................................
III. Szkoła antropologiczna (szkoła pozytywna) ..........................
IV. Szkoła socjologiczna ...............................................................
V. Inne kierunki w prawie karnym .............................................
1. Obrona społeczna ................................................................
2. Nowa obrona społeczna .....................................................
3. Neoklasycyzm .....................................................................
4. Abolicjonizm .......................................................................
§ 5. Zagadnienia kryminalizacji ............................................................
I. Kryminalizacja i nauka o kryminalizacji ..............................
II. Opisowa nauka o kryminalizacji ...........................................
III. Normatywna nauka o kryminalizacji ....................................
§ 6. Ustawa karna i jej stosowanie ......................................................
I. Źródła polskiego prawa karnego ...........................................i
1. Kodeks karny ......................................................................
2. Przepisy innych dziedzin prawa ........................................
l
l
4
6
7
7
9
10
11
12
12
14
15
15
17
18
19
19
20
21
22
23
23
23
24
24
25
25
25
27
29
29
29
30
1
1
1
10
16
19
19
20
23
26
27
27
28
30
31
32
34
35
35
36
37
38
39
39
39
40
41
42
42
43
45
51
51
51
54
x
Spis treści
3. Konstytucja i umowy międzynarodowe ..................................
4. Judykatura i doktryna ...............................................................
II. Wykładnia przepisów prawa karnego ..........................................
III. Obowiązywanie ustawy karnej pod względem czasu .................
1. Wejście w życie ........................................................................
2. Czas popełnienia przestępstwa ................................................
3. Obowiązywanie ustawy karnej pod względem czasu .............
4. Ustawy epizodyczne .................................................................
IV. Obowiązywanie ustawy pod względem miejsca i osób ..............
1. Uwagi ogólne ............................................................................
2. Zasada terytorialności ...............................................................
3. Zasada narodowości podmiotowej ...........................................
4. Zasada narodowości przedmiotowej (ochronna) ograniczona ....
5. Zasada narodowości przedmiotowej (ochronna) nieograniczona
6. Zasada odpowiedzialności zastępczej ......................................
7. Zasada represji wszechświatowej ............................................
8. Moc prawna orzeczeń zagranicznych ......................................
V. Immunitety .....................................................................................
Rozdział II. Nauka o przestępstwie .......................................................
§ 7. Ogólne pojęcie przestępstwa ......................................................
I. Definicja przestępstwa ........................................................
II. Przestępstwo jako czyn człowieka .....................................
III. Czyn zabroniony. Ustawowe znamiona przestępstwa .......
IV. Bezprawność czynu .............................................................
V. Wina .....................................................................................
VI. Społeczna szkodliwość ........................................................
VII. Klasyfikacja przestępstw .....................................................
1. Waga przestępstwa .........................................................
2. Forma winy .....................................................................
3. Forma czynu ...................................................................
4. Znamię skutku .................................................................
5. Typy przestępstw ...........................................................
6. Tryb ścigania ..................................................................
§ 8. Struktura przestępstwa ................................................................
I. Uwagi ogólne .......................................................................
II. Podmiot przestępstwa ..........................................................
1. Wiek sprawcy .................................................................
2. Nieletni ............................................................................
3. Młodociany .....................................................................
4. Przestępstwa indywidualne i przestępstwa powszechne
III. Strona przedmiotowa przestępstwa ....................................
IV. Formy czynu ........................................................................
1. Przestępstwa trwałe ........................................................
2. Przestępstwa wieloosobowe ...........................................
3. Przestępstwa wieloczynowe ...........................................
V. Przestępstwa z zaniechania .................................................
1. Uwagi ogólne ..................................................................
2. Przestępstwa materialne z zaniechania ..........................
Str. Nb.
30 55
31 57
32 59
33 60
33 60
33 62
34 64
36 65
36 66
37 66
37 68
39 71
40 72
40 72
40 73
41 74
41 75
42 77
46 79
46 79
46 79
46 80
48 83
49 86
51 87
54 90
56 93
56 93
56 94
57 95
57 96
58 97
58 98
59 101
59 101
60 102
60 102
61 105
62 109
63 110
64 111
65 16
65 16
66 17
66 18
66 19
67 19
67 121
Spis treści
VI. Skutek czynu. Związek przyczynowy .......................................
1. Teoria ekwiwalencji ..............................................................
2. Teoria adekwatnego związku przyczynowego .....................
3. Teoria relewancji ...................................................................
4. Przyczynowość zaniechania .................................................
VII. Strona podmiotowa przestępstwa ..............................................
VIII. Formy winy umyślnej ...............................................................
1. Zamiar bezpośredni ..............................................................
2. Zamiar ewentualny ...............................................................
IX. Dodatkowe cechy umyślności. Przestępstwa kierunkowe ......
X. Formy winy nieumyślnej ..........................................................
1. Uwagi ogólne ........................................................................
2. Lekkomyślność .....................................................................
3. Niedbalstwo ...........................................................................
XI. Wina mieszana (kombinowana) ................................................
XII. Przedmiot przestępstwa .............................................................
1. Uwagi ogólne ........................................................................
2. Podział przestępstw ze względu na przedmiot ochrony ....
3. Indywidualny, rodzajowy i ogólny przedmiot ochrony .....
4. Znaczenie przedmiotu ochrony przy interpretacji przepisu
5. Podobieństwo przestępstw ....................................................
§ 9. Formy popełnienia przestępstwa ......................................................
I. Uwagi ogólne .............................................................................
II. Sprawstwo. Współsprawstwo. Sprawstwo kierownicze ..........
1. Sprawstwo .............................................................................
2. Współsprawstwo ...................................................................
3. Sprawstwo kierownicze ........................................................
4. Indywidualizacja winy ..........................................................
III. Podżeganie i pomocnictwo .......................................................
1. Uwagi ogólne ........................................................................
2. Podżeganie ............................................................................
3. Pomocnictwo .........................................................................
4. Uczestnictwo konieczne .......................................................
IV. Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika ...........................
1. Zakres ....................................................................................
2. Wyłączenia odpowiedzialności ............................................
3. Prowokator ............................................................................
V. Formy stadialne przestępstwa ...................................................
VI. Przygotowanie ...........................................................................
1. Przygotowanie w sensie ścisłym .........................................
2. Wejście w porozumienie ......................................................
3. Karalność przygotowania .....................................................
4. Czynny żal ............................................................................
VII. Usiłowanie .................................................................................
1. Definicja ................................................................................
2. Zagrożenie karą ....................................................................
3. Usiłowanie nieudolne ...........................................................
4. Czynny żal .............................................................................
§ 10. Wyłączenie odpowiedzialności karnej .............................................
Spis treści
I. Uwagi ogólne ...........................................................................
11. Kontratypy ......................................................................................
I. Obrona konieczna ....................................................................
1. Definicja ..............................................................................
2. Warunki ...............................................................................
3. Dysproporcja dóbr ..............................................................
4. Prowokacja ..........................................................................
5. Problem bójki ......................................................................
6. Przekroczenie granic ...........................................................
II. Stan wyższej konieczności .....................................................
1. Definicja ..............................................................................
2. S.w.k. a obrona konieczna .................................................
3. Rozwój instytucji ................................................................
4. Bezpośrednie niebezpieczeństwo ......................................
5. Proporcja dóbr ....................................................................
6. Subsydiamość .....................................................................
7. Celowość działania .............................................................
8. Konsekwencje .....................................................................
9. Kolizja obowiązków ...........................................................
10. Zawiniony s.w.k. ...............................................................
11. Wyłączenie s.w.k. ..............................................................
12. Przekroczenie granic ..........................................................
III. Działanie w ramach uprawnień lub obowiązków ................
IV. Zgoda pokrzywdzonego (zgoda dysponenta dobrem) ..........
1. Definicja .............................................................................
2. Warunek pierwszy .............................................................
3. Warunek drugi ...................................................................
4. Warunek trzeci ...................................................................
V. Czynności lecznicze ...............................................................
VI. Karcenie małoletnich .............................................................
VII. Ryzyko sportowe ....................................................................
VIII. Ryzyko nowatorstwa ..............................................................
IX. Ostateczna potrzeba ................................................................
X. Zwyczaj ...................................................................................
12. Wyłączenie winy ...........................................................................
I. Niepoczytalność ......................................................................
II. Poczytalność ograniczona ......................................................
III. Wprawienie się w stan odurzenia .........................................
IV. Stan nietrzeźwości ..................................................................
V. Błąd co do faktu .....................................................................
VI. Nieświadomość bezprawności czynu (błąd co do prawa) ...
1. Definicja .............................................................................
2. Zakres odpowiedzialności .................................................
3. Przestępstwo urojone .........................................................
VII. Błąd co do kontratypu lub okoliczności wyłączającej winę
VIII. Rozkaz przełożonego .............................................................
i 13. Znikoma społeczna szkodliwość czynu ........................................
' 14. Zbieg przestępstw i przepisów ustawy .........................................
I. Zbieg przestępstw. Kara łączna .............................................
Str.
107
108
108
108
Spis treści XIII
Nb.
192
196
196
196
109 197
111 200
112 201
113 202
113 203
114 205
115 205
115 205
116 206
116 207
117 209
117 210
118 211
118 211
119 212
119 213
120 214
121 216
121 217
122 218
122 218
123 219
124 222
124 223
124 224
125 227
126 229
128 230
128 232
129 234
130 235
130 235
132 238
132 239
133 240
133 240
135 245
135 245
136 247
136 248
136 249
137 250
139 257
141 261
141 261
Str. Nb.
141 261
142 262
143 263
144
144
145
147
147
264
265
266
269
270
1. Przesłanki zbiegu przestępstw ....
2. Wymiar kary łącznej ...................
3. Ciąg przestępstw ..........................
4. Zbieg kar ......................................
5. Pozorny zbieg przestępstw ..........
6. Przestępstwo ciągłe ......................
7. Czynności współukarane .............
II. Zbieg przepisów ustawy ..................
1. Definicja .......................................
2. Kumulatywna kwalifikacja czynu
3. Pozorny zbieg przepisów .............
Rozdział III. Nauka o karze, środkach karnych i środkach zabezpieczających
§ 15. Zagadnienia wstępne .............................................................................
I. Pojęcie kary ....................................................................................
II. Teorie kary .....................................................................................
§ 16. System kar .............................................................................................
I. Katalog kar .....................................................................................
II. Kara grzywny .................................................................................
III. Kara ograniczenia wolności ...........................................................
IV. Kara pozbawienia wolności ...........................................................
V. Kara dożywotniego pozbawienia wolności i kara 25 lat pozba-
wienia wolności ..............................................................................
VI. Problem kary śmierci .....................................................................
§ 17. Środki karne ...........................................................................................
I. Uwagi ogólne ..................................................................................
II. Pozbawienie praw publicznych .....................................................
III. Zakaz zajmowania stanowisk, wykonywania określonego zawodu
lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej ................
IV. Zakaz prowadzenia pojazdów ........................................................
V. Przepadek przedmiotów .................................................................
VI. Podanie wyroku do publicznej wiadomości .................................
VII. Nawiązka i świadczenie pieniężne ................................................
1. Nawiązka ....................................................................................
2. Świadczenie pieniężne ...............................................................
VIII. Obowiązek naprawienia szkody. Zwrot korzyści .........................
1. Obowiązek naprawienia szkody ................................................
2. Zwrot korzyści ...........................................................................
§ 18. Zaniechanie ukarania sprawcy ..............................................................
l. Uwagi ogólne ..................................................................................
II. Niepodleganie karze .......................................................................
III. Abolicja ...........................................................................................
IV. Odstąpienie od wymierzenia kary .................................................
V. Warunkowe umorzenie postępowania karnego .............................
§ 19. Sądowy wymiar kary .............................................................................
I. Zasady sądowego wymiaru kary i środków karnych ...................
II. Dyrektywy sądowego wymiaru kary .............................................
1. Dyrektywy ogólne .....................................................................
2. Dyrektywa humanitaryzmu kary ...............................................
147 270
148 271
148 272
150 276
150 276
150 276
150 277
153 281
153 281
153 283
155 287
156 290
159 292
159 293
161 297
161 297
162 300
164 304
165 306
166 307
167 308
168 309
168 309
169 310
169 311
169 311
170 312
170 313
170 313
171 313
171 314
172 315
173 316
175 319
175 319
177 321
177 321
177 322
XIV Spis treści
3. Dyrektywa stopnia winy ...............................................
4. Stopień szkodliwości społecznej czynu .......................
5. Prewencja generalna i indywidualna ............................
6. Dyrektywa pierwszeństwa kar wolnościowych ...........
7. Wymiar kary nieletnim i młodocianym .......................
8. Wymiar grzywny ...........................................................
9. Dyrektywy szczegółowe .............................—................
III. Zaostrzenie ustawowego wymiaru kary ............................
IV. Nadzwyczajne złagodzenie kary ........................................
1. Istota nadzwyczajnego złagodzenia kary .....................
2. Podstawy nadzwyczajnego złagodzenia kary ...............
3. Przypadki szczególne ....................................................
4. Zbieg podstaw ................................................................
V. Zmiana rodzaju kary na łagodniejszy .....................^........
VI. Warunkowe zawieszenie wykonania kary .......................
1. Literatura ogólna ...........................................................
2. Istota warunkowego zawieszenia .................................
3. Przesłanki zastosowania ...............................................
4. Okres próby, wymierzenie grzywny ............................
5. Obowiązki .....................................................................
6. Zarządzenie wykonania ................................................
§ 20. Zmiana kary orzeczonej ...........................................................
I. Warunkowe przedterminowe zwolnienie .........................
1. Istota warunkowego zwolnienia ...........................;.......
2. Przesłanki ......................................................................
3. Okres próby, dozór .......................................................
4. Odwołanie warunkowego zwolnienia ..........................
5. Warunkowe zwolnienie przy zbiegu kar .....................
II. Kary zastępcze i zmiana kar w toku ich wykonywania .
III. Ułaskawienie. Amnestia ....................................................
1. Ułaskawienie .................................................................
2. Amnestia ........................................................................
§ 21. Środki zabezpieczające .............................................................
I. Istota środków zabezpieczających ....................................
II. Stosowanie środków zabezpieczających ..........................
III. Środki zabezpieczające o charakterze administracyjnym
Przedawnienie. Zatarcie skazania ............................................
§ 22.
I. Przedawnienie ....................................................................
1. Uwagi ogólne .................................................................
2. Przedawnienie ścigania .................................................
3. Przedawnienie wyrokowania ........................................
4. Przedawnienie kary .......................................................
5. Spoczywanie biegu przedawnienia ...............................
6. Wyłączenie przedawnienia ...........................................
II. Zatarcie skazania ...............................................................
Str. Nb.
178 323
178 323
179 324
181
182
182
182
182
183
183
184
184
185
185
186
186
Rozdział IV. Poszczególne przestępstwa ..........................................................
§ 23. Przestępstwa przeciwko pokojowi, przeciwko ludzkości i przestępstwa
328
328
329
329
330
333
333
334
335
336
337
338
338
wojenne
187 340
188 342
188 343
189 345
189 346
190 347
190 347
190 347
190 348
191 349
191 351
192 352
192 353
193 354
193 354
194 355
194 357
195 357
195 358
196 361
197 362
197 362
197 362
198 364
199 365
199 366
199 367
200 368
201 370
203 374
203 374
Spis treści XV
Str.-Nb.
I. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości i przestępstwa wo-
jenne w prawie karnym międzynarodowym ................................. 203 374
II. Przestępstwa przeciwko pokojowi, przeciwko ludzkości i prze-
stępstwa wojenne w prawie polskim ............................................ 204 375
§ 24. Przestępstwa przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej ............................... 206 379
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 206 379
II. Zdrada główna. Zamach stanu ....................................................... 208 381
1. Zdrada główna ........................................................................... 208 381
2. Zamach stanu ............................................................................. 208 382
III. Zdrada dyplomatyczna ................................................................... 209 383
IV. Szpiegostwo i dezinformacja wywiadowcza ................................ 209 384
1. Szpiegostwo ............................................................................... 209 384
2. Dezinformacja wywiadowcza ................................................... 210 385
V, Czynny żal ...................................................................................... 211 386
VI. Znieważanie Narodu ....................................................................... 211 387
VII. Zamach na Prezydenta RP ............................................................. 212 388
VIII. Znieważanie symboli państwowych .............................................. 212 389
IX. Zamachy na funkcjonariuszy państw obcych ............................... 212 390
X. Przepisy ogólne .............................................................................. 213 390
§ 25. Przestępstwa przeciwko obronności ..................................................... 213 391
l. Uwagi ogólne .................................................................................. 213 391
II. Zamach na jednostkę sił zbrojnych (dywersja) ............................ 213 392
III. Służba w obcym wojsku ................................................................ 214 393
IV. Uchylanie się od służby wojskowej .............................................. 215 395
§ 26. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu ............................................. 216 397
I. Zabójstwo, morderstwo i zabójstwo w afekcie ............................ 216 397
1. Zabójstwo ................................................................................... 216 397
2. Morderstwo ................................................................................ 217 398
3. Zabójstwo w afekcie .................................................................. 218 399
II. Dzieciobójstwo ............................................................................... 219 400
III. Zabójstwo eutanatyczne ................................................................. 219 401
IV. Namowa lub pomoc do samobójstwa ........................................... 220 402
V. Nieumyślne spowodowanie śmierci .............................................. 221 403
VI. Przestępstwa związane z aborcją ................................................... 221 404
1. Uwagi ogólne ............................................................................. 221 404
2. Historia uregulowania problemu ............................................... 221 405
3. Regulacja .................................................................................... 223 408
VII. Spowodowanie uszczerbku na zdrowiu ........................................ 224 411
VIII. Bójka i pobicie ............................................................................... 225 412
IX. Narażenie na niebezpieczeństwo ................................................... 226 414
X. Nieudzielenie pomocy w niebezpieczeństwie .............................. 227 416
XI. Przestępstwa związane z problemem narkomanii ........................ 228 417
§ 27. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu ................... 230 420
l. Sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego albo jego
niebezpieczeństwa .......................................................................... 230 420
II. Inne postacie powszechnego niebezpieczeństwa .......................... 231 423
III. Piractwo w komunikacji wodnej lub powietrznej ........................ 232 425
IV. Postanowienia ogólne ..................................................................... 232 426
§ 28. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji .................... 233 427
Spis treści
Str. Nb.
l. Katastrofa komunikacyjna ............................................................. 233 427
II. Wypadek komunikacyjny ............................................................... 234 430
III. Zaostrzenie ustawowego wymiaru kary ........................................ 235 431
IV. Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości ............................... 236 431
V. Inne przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji .... 236 432
§ 29. Przestępstwa przeciwko środowisku naturalnemu ............................... 237 434
I. Niszczenie świata roślinnego lub zwierzęcego ............................ 237 434
II. Zanieczyszczanie środowiska ........................................................ 237 435
III. Zaostrzenie ustawowego wymiaru kary ........................................ 238 439
IV. Działanie na szkodę terenu chronionego prawnie ........................ 239 440
§ 30. Przestępstwa przeciwko wolności ......................................................... 239 441
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 239 441
II. Pozbawienie człowieka wolności .................................................. 239 441
III. Groźba karalna .........................................................—.................. 240 443
IV. Zmuszanie ....................................................................................... 240 444
V. Naruszenie miru domowego .......................................................... 242 445
VI. Prawnokama ochrona wolności sumienia i wyznania ................. 242 446
§ 31. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności ............. 244 450
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 244 450
II. Zgwałcenie ...................................................................................... 245 451
III. Czynności seksualne z osobą bezradną, lub niepoczytalną .......... 246 454
IV. Nadużycie zależności ..................................................................... 247 455
V. Czynności seksualne z dzieckiem (czyn lubieżny) ...................... 247 456
VI. Kazirodztwo .................................................................................... 248 457
VII. Rozpowszechnianie pornografii ..................................................... 248 458
VIII. Zmuszanie do prostytucji ............................................................... 250 461
IX. Inne przestępstwa związane ze zjawiskiem prostytucji ............... 250 462
1. Systemy prawnej regulacji prostytucji ..................................... 250 462
2. Typy przestępstw ....................................................................... 251 463
X. Tryb ścigania .................................................................................. 252 467
§ 32. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece ........................................... 252 468
I. Bigamia ........................................................................................... 252 468
II. Przestępstwo znęcania się .............................................................. 253 469
III. Rozpijanie małoletniego ................................................................. 254 471
IV. Uchylanie się od alimentacji ......................................................... 254 472
V. Porzucenie lub uprowadzenie dziecka lub osoby bezradnej ....... 255 473
1. Porzucenie ................................................................................... 255 473
2. Uprowadzenie lub zatrzymanie małoletniego ........................... 256 474
§ 33. Przestępstwa przeciwko czci ................................................................. 257 475
I. Zniesławienie .................................................................................. 257 475
1. Zakres pojęcia ............................................................................ 257 475
2. Prawo do informacji .................................................................. 257 475
3. Fakty i oceny ............................................................................. 258 475
4. Działanie w ramach uprawnień ................................................ 258 475
5. Zniesławienie a krytyka ............................................................ 259 476
6. Forma zarzutu ............................................................................ 260 476
7. Upublicznienie wyroku. Nawiązka ........................................... 260 476
8. Typ kwalifikowany .................................................................... 261 476
II. Zniewaga ......................................................................................... 261 477
Spis treści XVII
Str. Nb.
III. Naruszenie nietykalności cielesnej ................................................ 262 478
§ 34. Przestępstwa przeciwko prawom pracownika ....;............„................... 262 479
I. Naruszanie uprawnień pracowniczych lub zasad BHP ................ 262 479
II. Narażanie pracownika na niebezpieczeństwo ............................... 263 482
III. Niezawiadomienie o wypadku ....................................................... 263 482
§ 35. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz sa-
morządu terytorialnego ......................................................................... 264 483
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 264 483
11. Naruszenie nietykalności i czynna napaść na funkcjonariusza ... 264 484
1. Naruszenie nietykalności ........................................................... 264 484
2. Czynna napaść ........................................................................... 265 485
III. Przemoc i groźba wobec urzędów i ich funkcjonariuszy. Utrud-
nianie kontroli ................................................................................ 265 486
IV. Zniewaga funkcjonariusza lub organu .......................................... 266 489
V. Przywłaszczenie funkcji ................................................................. 267 491
VI. Płatna protekcja .............................................................................. 267 492
VII. Łapownictwo .................................................................................. 268 493
1. Uwagi ogólne ............................................................................. 268 493
2. Sprzedajność .............................................................................. 268 493
3. Kwalifikowane typy sprzedajności ........................................... 269 494
4. Przekupstwo ............................................................................... 270 494
VIII. Nadużycie władzy .......................................................................... 270 495
§ 36. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości ......................... 271 496
I. Wywieranie wpływu na sąd .......................................................... 271 496
II. Fałszywe zeznania .......................................................................... 272 497
III. Fałszywe oskarżenie. Fałszywe zawiadomienie. Zatajenie dowo-
dów niewinności ............................................................................. 273 498
IV. Tworzenie fałszywych dowodów .................................................. 274 500
V. Poplecznictwo ................................................................................. 275 501
VI. Niezawiadomienie o przestępstwie ............................................... 277 502
VII. Inne przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości ......... 278 504
1. Bezprawne naciski ..................................................................... 278 504
2. Wymuszanie zeznań .................................................................. 278 504
3. Naruszenie tajemnicy postępowania karnego .......................... 278 504
4. Bezprawne samouwolnienie się ................................................ 280 505
5. Bezprawne uwolnienie więźnia ................................................ 280 506
6. Nadużycie czasowego zwolnienia ............................................ 280 506
7. Niestosowanie się do zakazu .................................................... 281 506
§ 37. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum ................................. 281 507
l. Przestępne naruszanie prawa wyborczego .................................... 281 507
II. Przeszkadzanie wyborom ............................................................... 281 508
III. Bezprawny wpływ na wybory ....................................................... 282 509
IV. Naruszenie tajności głosowania ..................................................... 282 510
V. Inne przestępstwa wyborcze .......................................................... 282 511
§ 38. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu .............................. 282 512
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 282 512
II. Wzięcie zakładnika ........................................................................ 283 513
III. Handel ludźmi. Nielegalna adopcja .............................................. 284 514
l. Handel ludźmi ............................................................................ 284 514
Spis treści
Str. Nb.
2. Nielegalna adopcja .................................................................... 285 515
IV. Udział w zbiegowisku publicznym. Naruszanie wolności zgromadzeń . 285 516
V. Przestępne nadużywanie wolności wypowiedzi ............................ 286 518
VI. Związek przestępny. Zorganizowana grupa przestępcza ............. 288 524
VII. Naruszenie przepisów dotyczących broni palnej ......................... 289 525
VIII. Nielegalne przekroczenie granicy ................................................. 289 526
§ 39. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji ....................................... 290 527
I. Naruszenia tajemnicy państwowej ................................................ 290 527
II. Naruszenie tajemnicy zawodowej i służbowej ............................. 291 529
III. Naruszenie tajemnicy korespondencji. Naruszenie sfery życia pry-
watnego .............................„..................................................—....... 292 532
1. Tajemnica korespondencji ......................................................... 292 532
2. Naruszenie sfery życia prywatnego .......................................... 293 533
IV. Uniemożliwianie lub utrudnianie dostępu do informacji ............ 293 534
§ 40. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów ......................... 294 537
I. Fałsz materialny dokumentu .......................................................... 294 537
II. Fałsz intelektualny dokumentu ...................................................... 295 539
III. Niszczenie dokumentów lub znaków granicznych ....................... 297 542
IV. Przestępstwa przeciwko dokumentom tożsamości ....................... 297 544
§ 41. Przestępstwa przeciwko mieniu ............................................................ 298 547
I. Uwagi ogólne .................................................................................. 298 547
II. Kradzież. Kradzież z włamaniem ................................................. 299 549
1. Kradzież zwykła ........................................................................ 299 549
2. Bezprawne uzyskanie programu komputerowego .................... 300 550
3. Kradzież z włamaniem .............................................................. 300 551
III. Rozbój i kradzież rozbójnicza ....................................................... 300 552
1. Rozbój ........................................................................................ 300 552
2. Kradzież rozbójnicza ................................................................. 301 553
IV. Wymuszenie rozbójnicze ............................................................... 301 554
V. Przepisy wspólne ............................................................................ 302 555
VI. Przywłaszczenie .............................................................................. 302 555
VII. Nadużycie telefonu ......................................................................... 303 556
VIII. Oszustwo ......................................................................................... 304 557
IX. Oszustwo komputerowe ................................................................. 306 561
X. Niszczenie lub uszkadzanie mienia ............................................... 306 562
XI. Kradzież leśna ................................................................................ 307 564
XII. Porwanie pojazdu ........................................................................... 307 565
XIII. Paserstwo ........................................................................................ 308 567
1. Paserstwo umyślne .................................................................... 308 567
2. Paserstwo nieumyślne ............................................................... 309 568
XIV. Typy kwalifikowane przestępstw przeciwko mieniu ................... 309 569
XV. Czynny żal przy przestępstwach przeciwko mieniu .................... 310 570
§ 42. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu .............................. 310 571
l. Nadużycie zaufania. Niegospodarność .......................................... 310 571
1. Nadużycie zaufania .................................................................... 310 571
2. Niegospodarność ........................................................................ 311 572
II. Oszustwo kredytowe lub subwencyjne ......................................... 311 573
III. Oszustwo ubezpieczeniowe ............................................................ 312 575
IV. Pranie brudnych pieniędzy ............................................................ 312 576
Spis treści XIX
1. Pranie brudnych pieniędzy ........................................................
2. Współdziałanie pracownika banku ...........................................
^ 3. Zaniechanie powiadomienia ......................................................
4. Typ kwalifikowany. Czynny żal ...............................................
V. Przestępstwa na szkodę wierzycieli ..............................................
VI. Nierzetelne prowadzenie dokumentacji ........................................
VII. Lichwa .............................................................................................
VIII. Udaremnienie przetargu .................................................................
IX. Usuwanie lub fałszowanie oznaczeń towaru ................................
X. Uregulowania wspólne ...................................................................
1. Rozszerzenie pojęcia podmiotu ................................................
2. Podwyższenie wysokości grzywny ...........................................
3. Czynny żal .................................................................................
§ 43. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi
l. Fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzę-
dowych i narzędzi pomiarowych ...................................................
1. Fałszowanie pieniędzy ...............................................................
2. Puszczanie w obieg ...................................................................
3. Przygotowanie ............................................................................
4. Fałszowanie znaków wartościowych lub urzędowych ............
5. Fałszowanie narzędzi pomiarowych .........................................
6. Przepadek przedmiotów ............................................................
II. Fałszowanie dokumentacji w obrocie papierami wartościowymi.
Indeks rzeczowy