Dane szczegółowe książki
Co Einstein powiedział swojemu fryzjerowi / Wolke, Robert L.
Autorzy
Tytuł
Co Einstein powiedział swojemu fryzjerowi
Tytuł oryginału
What Einstein told his Barber
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Bauer-Weltbild Media Sp. z o.o, 2002
ISBN
83-88729-93-4
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Robert L. Wolke, emerytowany profesor chemii uniwersytetu w Pittsburghu rozumie potrzebę... zrozumienia. Dzięki niemu nawet najbardziej skomplikowane, niezgłębione zjawiska w otaczającym nas świecie uzyskują jasne, zwięzłe wytłumaczenie. A wszystko oparte na wielkiej mądrości i przyprawione ogromną dozą humoru.
Spis treści
pokaż spis treści
Spis treści
Podziękowania
Wstęp
1 Rusza się i drga
Newton odkrył trzy prawa ruchu
...lecz nigdy się nie zastanawiał.
Dlaczego jeździmy prawą stroną? Dlaczego skrzyżowania autostrad są tak skomplikowane? Czy orbita Ziemi uległaby zmianie, gdyby jednocześnie podskoczyło miliard ludzi? Czy uratowałby cię podskok w spadającej windzie tuż przed zderzeniem z ziemią? Gdzie podziewa się guma ze zdartych opon? Czy kula wystrzelona w powietrze może, spadając, kogoś zabić? Dlaczego Samotny Jeździec używa srebrnych kul? Co tak naprawdę utrzymuje samolot w powietrzu? Czy astronauci rzeczywiście nic nie ważą? Czy dałoby się w samochodzie słuchać radia, gdyby pędził szybciej niż dźwięk?... ani nad wieloma innymi sprawami.
2 Patrz tutaj!
Widzieć znaczy uwierzyć
...lecz najpierw trzeba zrozumieć, co się widzi.
Co sprawia, że kolory odblaskowe są tak jaskrawe? Dlaczego śnieg jest biały? Dlaczego istnieją dwa różne zestawy barw podstawowych? Jak działają lampy fluorescencyjne i halogenowe? Dlaczego lustra wydają się zamieniać strony prawą i lewą, a nie zamieniają góry z dołem. Dlaczego koła dyliżansu wydają się kręcić do tyłu? Dlaczego rzeczy zmoczone wydają się ciemniejsze, niż suche? Dlaczego szkło jest przezroczyste? Dlaczego cukierki WintOGreen Life Savers iskrzą?... i mnóstwo innych rzeczy.
3 Ciepło, ciepło 109
Jeśli nie możesz wytrzymać gorąca, opuść ten Wszechświat,
gdyż ciepło jest ostateczną formą energii.
Czy coś, co ma 100 stopni, jest dwa razy gorętsze od tego, co ma 50? A w ogóle, co to jest temperatura? Jak bardzo może być zimno? Dlaczego podłoga w łazience wydaje się taka zimna? Dlaczego płomień świecy ma ostry koniuszek? Czy można przeciwdziałać globalnemu ociepleniu, włączywszy wszystkie istniejące klimatyzatory? Dlaczego wy¬sokie napięcie jest tak niebezpieczne? Dlaczego wróble mo¬gą bezkarnie siadać na przewodach elektrycznych?... i mnóstwo innych rzeczy.
4 Ziemia pode mną 141
...Szczęśliwa Ziemia, po której kroczyły twoje
niewinne stopy! - Spenser
...A twój niewinny umysł zawsze pragnął pojąć.
Dlaczego Ziemia przyciąga wszystko w kierunku swojego centrum? W jaki sposób ciepłe powietrze, wznosząc się, przezwycięża grawitację? Jeśli ciepłe powietrze się wznosi, dlaczego w górach jest zimniej niż na nizinach? Czy może być zbyt zimno, żeby spadł śnieg? Jeśli Ziemia obraca się tak szybko, to dlaczego z niej nie spadamy? Czy astronauci widzą, jak Ziemia pod nimi się obraca? Czy niedźwiedź polarny ważyłby mniej na równiku? Czy na półkuli północnej woda w toalecie spływa ruchem przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, a na południowej zgodnym? Czy pod¬czas równonocy wiosennej można postawić jajko pionowo? Dlaczego energia jądrowa jest na Ziemi tak niezwykła? Na jakiej zasadzie działa datowanie za pomocą radioaktywnego węgla?... i mnóstwo innych rzeczy.
5 Niebo nade mną! 189
Chrzestny gwiazd ojciec na niebios sklepieniu,
Z których ci każdą nazwie po imieniu,
Czy lepiej widzi w bladym nocy brzasku,
Niż prostak, który wędruje w ich blasku?
Stracone zachody miłości (przekład Leon Ulrich) Akt I, scena 1
Przepraszam, że się nie zgadzam, Will, ale znacznie fajniej
jest wiedzieć, czym one są. Powietrze, niebo, Księżyc
i gwiazdy są w górze po to, żebyśmy je pojęli.
W jaki sposób zapachy trafiają do nosa? Czy można praco¬wać odkurzaczem w próżni? Dlaczego bat poskramiacza lwów wydaje głośny trzask? Z czego jest zrobiona bariera dźwięku? Dlaczego grzmot słychać, tak jak słychać? Dla¬czego Księżyc wydaje się znacznie większy, kiedy znajduje się nad horyzontem? Jak to jest, że Księżyc zwraca się ku Ziemi zawsze tą samą stroną? Jak powstają przypływy i odpływy morza? Czy Księżyc kiedykolwiek robi się niebie¬ski? Dlaczego w kosmosie jest zimno - i czy rzeczywiście jest?... i mnóstwo innych rzeczy.
6 Mokro wszędzie, co to będzie 231
Możesz przyprowadzić konia do wody, lecz nie możesz sprawić, żeby myślał. - Wolke Jednak my, ludzie, możemy zgłębić niezwykłe właściwości tej najobficiej występującej na Ziemi substancji.
3 44
Jaki jest kolor wody? Dlaczego morze jest niebieskie? I sło¬ne? Jaki jest dokładnie poziom morza? Dlaczego wyschnię¬ta plama rozlanej kawy ma kształt pierścienia? Dlaczego za¬słona prysznica przywiera do ciała? Gdzie podziewają się twoje skarpety, kiedy zginą w praniu? Co jest najdroższym składnikiem proszków do prania? (Reklama). Czy szkło jest cieczą? Co sprawia, że kostki lodu nie są całkiem przezroczyste? Jeśli wilgotność wyniosłaby 100% - czy moglibyśmy utonąć? Jak możesz oczyścić zaparowaną szybę w samochodzie? Czy rolnik może węchem wyczuć deszcz?... i mnóstwo innych rzeczy.
7 Sprawy i sprawki 277
Wygrywa ten, kto umiera z większą zdobyczą.
- filozofia yuppie
Otoczyliśmy się setkami rzeczy materialnych, których
używamy, lecz których tak naprawdę nie rozumiemy.
Czy samoloty są bezpieczne? W jaki sposób wyciera gumka do wycierania? Dlaczego samochody hałasują? Dlaczego ubrania się gniotą? Jak działa deskorolka? Co się stanie, je¬śli potrząśniesz butelką wody sodowej? Czy można uzyskać prąd elektryczny z cytryny? Czy czujniki dymu są radioaktywne? Czy sztuczny nawóz może wybuchnąć? Jeśli się przestanie odkurzać, po jakim czasie utonie się w kurzu? Czy można odwrócić proces spalania zapałki?... i mnóstwo innych rzeczy.
Niektóre śmieszne słowa technomowy 323
Indeks 329
Podziękowania
Wstęp
1 Rusza się i drga
Newton odkrył trzy prawa ruchu
...lecz nigdy się nie zastanawiał.
Dlaczego jeździmy prawą stroną? Dlaczego skrzyżowania autostrad są tak skomplikowane? Czy orbita Ziemi uległaby zmianie, gdyby jednocześnie podskoczyło miliard ludzi? Czy uratowałby cię podskok w spadającej windzie tuż przed zderzeniem z ziemią? Gdzie podziewa się guma ze zdartych opon? Czy kula wystrzelona w powietrze może, spadając, kogoś zabić? Dlaczego Samotny Jeździec używa srebrnych kul? Co tak naprawdę utrzymuje samolot w powietrzu? Czy astronauci rzeczywiście nic nie ważą? Czy dałoby się w samochodzie słuchać radia, gdyby pędził szybciej niż dźwięk?... ani nad wieloma innymi sprawami.
2 Patrz tutaj!
Widzieć znaczy uwierzyć
...lecz najpierw trzeba zrozumieć, co się widzi.
Co sprawia, że kolory odblaskowe są tak jaskrawe? Dlaczego śnieg jest biały? Dlaczego istnieją dwa różne zestawy barw podstawowych? Jak działają lampy fluorescencyjne i halogenowe? Dlaczego lustra wydają się zamieniać strony prawą i lewą, a nie zamieniają góry z dołem. Dlaczego koła dyliżansu wydają się kręcić do tyłu? Dlaczego rzeczy zmoczone wydają się ciemniejsze, niż suche? Dlaczego szkło jest przezroczyste? Dlaczego cukierki WintOGreen Life Savers iskrzą?... i mnóstwo innych rzeczy.
3 Ciepło, ciepło 109
Jeśli nie możesz wytrzymać gorąca, opuść ten Wszechświat,
gdyż ciepło jest ostateczną formą energii.
Czy coś, co ma 100 stopni, jest dwa razy gorętsze od tego, co ma 50? A w ogóle, co to jest temperatura? Jak bardzo może być zimno? Dlaczego podłoga w łazience wydaje się taka zimna? Dlaczego płomień świecy ma ostry koniuszek? Czy można przeciwdziałać globalnemu ociepleniu, włączywszy wszystkie istniejące klimatyzatory? Dlaczego wy¬sokie napięcie jest tak niebezpieczne? Dlaczego wróble mo¬gą bezkarnie siadać na przewodach elektrycznych?... i mnóstwo innych rzeczy.
4 Ziemia pode mną 141
...Szczęśliwa Ziemia, po której kroczyły twoje
niewinne stopy! - Spenser
...A twój niewinny umysł zawsze pragnął pojąć.
Dlaczego Ziemia przyciąga wszystko w kierunku swojego centrum? W jaki sposób ciepłe powietrze, wznosząc się, przezwycięża grawitację? Jeśli ciepłe powietrze się wznosi, dlaczego w górach jest zimniej niż na nizinach? Czy może być zbyt zimno, żeby spadł śnieg? Jeśli Ziemia obraca się tak szybko, to dlaczego z niej nie spadamy? Czy astronauci widzą, jak Ziemia pod nimi się obraca? Czy niedźwiedź polarny ważyłby mniej na równiku? Czy na półkuli północnej woda w toalecie spływa ruchem przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, a na południowej zgodnym? Czy pod¬czas równonocy wiosennej można postawić jajko pionowo? Dlaczego energia jądrowa jest na Ziemi tak niezwykła? Na jakiej zasadzie działa datowanie za pomocą radioaktywnego węgla?... i mnóstwo innych rzeczy.
5 Niebo nade mną! 189
Chrzestny gwiazd ojciec na niebios sklepieniu,
Z których ci każdą nazwie po imieniu,
Czy lepiej widzi w bladym nocy brzasku,
Niż prostak, który wędruje w ich blasku?
Stracone zachody miłości (przekład Leon Ulrich) Akt I, scena 1
Przepraszam, że się nie zgadzam, Will, ale znacznie fajniej
jest wiedzieć, czym one są. Powietrze, niebo, Księżyc
i gwiazdy są w górze po to, żebyśmy je pojęli.
W jaki sposób zapachy trafiają do nosa? Czy można praco¬wać odkurzaczem w próżni? Dlaczego bat poskramiacza lwów wydaje głośny trzask? Z czego jest zrobiona bariera dźwięku? Dlaczego grzmot słychać, tak jak słychać? Dla¬czego Księżyc wydaje się znacznie większy, kiedy znajduje się nad horyzontem? Jak to jest, że Księżyc zwraca się ku Ziemi zawsze tą samą stroną? Jak powstają przypływy i odpływy morza? Czy Księżyc kiedykolwiek robi się niebie¬ski? Dlaczego w kosmosie jest zimno - i czy rzeczywiście jest?... i mnóstwo innych rzeczy.
6 Mokro wszędzie, co to będzie 231
Możesz przyprowadzić konia do wody, lecz nie możesz sprawić, żeby myślał. - Wolke Jednak my, ludzie, możemy zgłębić niezwykłe właściwości tej najobficiej występującej na Ziemi substancji.
3 44
Jaki jest kolor wody? Dlaczego morze jest niebieskie? I sło¬ne? Jaki jest dokładnie poziom morza? Dlaczego wyschnię¬ta plama rozlanej kawy ma kształt pierścienia? Dlaczego za¬słona prysznica przywiera do ciała? Gdzie podziewają się twoje skarpety, kiedy zginą w praniu? Co jest najdroższym składnikiem proszków do prania? (Reklama). Czy szkło jest cieczą? Co sprawia, że kostki lodu nie są całkiem przezroczyste? Jeśli wilgotność wyniosłaby 100% - czy moglibyśmy utonąć? Jak możesz oczyścić zaparowaną szybę w samochodzie? Czy rolnik może węchem wyczuć deszcz?... i mnóstwo innych rzeczy.
7 Sprawy i sprawki 277
Wygrywa ten, kto umiera z większą zdobyczą.
- filozofia yuppie
Otoczyliśmy się setkami rzeczy materialnych, których
używamy, lecz których tak naprawdę nie rozumiemy.
Czy samoloty są bezpieczne? W jaki sposób wyciera gumka do wycierania? Dlaczego samochody hałasują? Dlaczego ubrania się gniotą? Jak działa deskorolka? Co się stanie, je¬śli potrząśniesz butelką wody sodowej? Czy można uzyskać prąd elektryczny z cytryny? Czy czujniki dymu są radioaktywne? Czy sztuczny nawóz może wybuchnąć? Jeśli się przestanie odkurzać, po jakim czasie utonie się w kurzu? Czy można odwrócić proces spalania zapałki?... i mnóstwo innych rzeczy.
Niektóre śmieszne słowa technomowy 323
Indeks 329