Dane szczegółowe książki
Najnowsza historia świata 1945-1995 / Patek, Artur (1965-); Rydel, Jan (1959-); Węc, Janusz Józef (1957-); Mania, Andrzej (1949-); Czekalski, Tadeusz (1965-)
Autorzy
Tytuł
Najnowsza historia świata 1945-1995
Wydawnictwo
Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1999
ISBN
830802906X
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Uwagi wstępne (Janusz Józef Węc) 5 CZĘŚĆ I
L Likwidacja skutków wojny i początki konfliktu Wschód—Zachód 1945-1949
1. Zakończenie i bilans II wojny światowej (Janusz Józef Węc) 10 Konferencja teherańska, jałtańska i poczdamska 10 Bilans wojny 20
2. Okupacja Niemiec i Austrii 28
Polityka okupacyjna czterech mocarstw w Niemczech w latach 1945-1949 (Janusz Józef Węc) 28
Władza zwierzchnia Sojuszniczej Rady Kontroli 28 Proces zbrodniarzy wojennych w Norymberdze 31
Problem niemiecki w pracach Rady Ministrów Spraw Zagra¬nicznych 33
Reformy walutowe i kryzys berliński 39 Utworzenie dwóch państw niemieckich 41 Okupacja Austrii (Jan Rydel) 46
3. Traktaty pokojowe z Bułgarią, Włochami, Rumunią, Węgrami i Finlandią (Wojciech Rójek) 52 Bułgaria 53
66 — Najnowsza historia świata
1046 Spis treści
Wiochy 54 Rumunia 55 Węgry 56 Finlandia 57
4. ZSRR i powstanie bloku wschodniego 59
Sytuacja społeczno-polityczna ZSRR po wojnie (Wojciech Step-kiewicz) 59
Partia 59
Repatriacja 60
Gospodarka 61
Żdanowszczyzna. Polityka narodowościowa i stosunek do prawo¬sławia 62
Unifikacja zdobytych terytoriów 64 Kominform (Wojciech Stepkiewicz) 65 Kraje radzieckiej strefy wpływów 1945-1948 (Zdzisław Zblewski) 67
Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 70
Węgry (Zdzisław Zblewski) 74
Bułgaria (Tadeusz Czekalski) 78
Rumunia (Tadeusz Czekalski) 81
Koncepcje federacji bałkańskiej i środkowoeuropejskiej (Wojciech
Rójek) 85
Jugosławia. Pod władzą Tity (Irena Stawowy-Kawka) 87
Konflikt radziecko-jugosłowiański (Wojciech Rójek) 90
Albania (Tadeusz Czekalski) 93
Traktaty sojusznicze państw bloku wschodniego 1945-1949 (Piotr Mikietyński) 98 Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (Piotr Mikietyński} 100
5. USA i Europa Zachodnia 103
Doktryna Trumana (Janusz Józef Węc) 103
Plan Marshalla (Janusz Józef Węc) 106
Pakt Brukselski i NATO (Janusz Józef Węc) 114
Ruch Europejski. Rada Europy (Janusz Józef Węc) 119
Stany Zjednoczone Ameryki. Pierwsza kadencja Trumana(Wojciech
Rójek) 124
Spis treści 1047
Wielka Brytania 1945-1950: zwrot w dziejach mocarstwa (Jan Ry¬del) 128
Francja — początki IV Republiki (Wojciech Rójek) 131 Włochy (Krzysztof Strzałka) 137
Walka o demokratyczne Włochy 1943-1945 137
Lata rozstrzygnięć 1945-1948 138 Grecka wojna domowa (Tadeusz Czekalski) 142 Kraje Beneluxu po II wojnie światowej (Artur Patek) 142
6. Podział stref wpływów na Dalekim Wschodzie (Jakub Polit) 151 Kapitulacja i okupacja Japonii 151
Kapitulacja 151
Era reform 151
Odbudowa 153 Wojna domowa w Chinach 153
Rokowania w Czungkingu 153
Ofensywa Kuomintangu 154
Klęska Czang Kaj-szeka 156
“Utrata Chin" 156 Problem koreański 157
7. Świat arabski. Izrael (Artur Patek) 159 Zarys sytuacji politycznej na Bliskim Wschodzie po zakończeniu -II wojny światowej 159 Panarabizm. Liga Państw Arabskich 160 Problem Palestyny. Powstanie państwa Izrael 161 Pierwsza wojna arabsko-żydowska 165
8. Początki dekolonizacji 1945-1948 (Jan Rydel) 169 Początki rozpadu Imperium Brytyjskiego 169 Symptomy kryzysu w posiadłościach Francji 171 Holenderskie Indie Wschodnie. Filipiny 173
9. Ameryka Łacińska 1945-1948: pod auspicjami Stanów Zjed¬noczonych (Artur Gruszczak) 175
6fi*
1048 Spis treści
10. Pierwsze dekady ONZ (Jakub Polit) 177 Geneza Organizacji Narodów Zjednoczonych 177 Karta i główne organy ONZ 178
Siedziba i pierwsze dylematy Organizacji 179
Bezsilność ONZ 181
Zmierzch przewagi Zachodu w ONZ 181
II. Od apogeum zimnej wojny do fazy kryzysów 1949-1963
1. Apogeum zimnej wojny 184
Wojna koreańska (Jakub Polit) 184
Sytuacja międzynarodowa 184
Atak pólnocnokoreański 185
Ofensywa MacArthura 185
Interwencja chińska 187
Groźba konfliktu światowego 187
Rozejm w Panmundżonie 188
Skutki wojny 189
Traktat pokojowy z Japonią (Jakub Polit) 192 Koncentracja sił militarnych 194
Nowa doktryna NATO (Janusz Józef Węc) 194
Układ Warszawski (Piotr Mikietyński) 197 Konflikt indochiński 199
“Brudna wojna" (Jakub Polit) 199
Ofensywa Viet Minhu (Jakub Polit) 200
Dien Bien Phu (Jakub Polit) 200
Konferencja genewska (26 kwietnia-21 lipca 1954 r.) (Wojciech
Rójek) 201
Skutki “brudnej wojny" (Jakub Polit) 203
Powstanie SEATO (Jakub Polit) 203
2. Częściowe odprężenie 205
Śmierć Stalina i zmiany w polityce zagranicznej ZSRR (Wojciech Stepkiewicz) 204
Spis treści 1049
Odprężenie w stosunkach międzynarodowych 1953-1956 (Wojciech
Stepkiewicz) 204
Konferencje wielkiej czwórki (Wojciech Rójek) 207
Konferencja berlińska (25 stycznia-18 lutego 1954 r.) 207 Konferencja genewska (18-23 lipca 1955 r.) 208
Nowa doktryna stosunków międzynarodowych: współistnienie i eks¬pansja (Wojciech Stepkiewicz) 209
Traktat pokojowy z Austrią (Jan Rydel) 210
Konferencje rozbrojeniowe przełomu lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
(Wojciech Rójek) 211
3. Tendencje integracyjne w świecie zachodnim 216
Integracja europejska 1949-1962. Od planu Schumana do planów Foucheta (Janusz Józef Węc) 216
Europejska Wspólnota Węgla i Stali 217
Integracja militarna. Od projektu Europejskiej Wspólnoty Obronnej
do traktatów paryskich 220
Europejska Wspólnota Gospodarcza. Euratom 227
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu 230 Francja — schyłek IV Republiki (Wojciech Rójek) 232 Wielka Brytania w latach 1950-1964: powrót konserwatystów (Jan Rydel) 235 Republika Federalna Niemiec 1949-1963 (Janusz Józef Węc) 238
Porządek konstytucyjny 238
Prawo wyborcze 240
Protokół petersberski 241
“Cud gospodarczy" 244
Odzyskanie suwerenności 250
Rządy “Centrum" we Włoszech 1948-1958 (Krzysztof Strzałka) 258 Państwa nordyckie po II wojnie światowej (Artur Patek) 260 Stany Zjednoczone 1949-1963 (Wojciech Rójek) Tli
4. Blok wschodni 281
ZSRR w ostatnich latach rządów Stalina i w dobie Chruszczowa (Wojciech Stepkiewicz) 281
ZSRR od schyłku lat czterdziestych do śmierci Stalina 281
1050 Spis treści
Walka o władzę po śmierci Stalina 286
Liberalizacja w polityce wewnętrznej 288
XX zjazd KPZR i jego następstwa 288 Walki o władzę ciąg dalszy. Reżim Chruszczowa wobec społeczeństwa doby “odwilży" (Wojciech Stepkiewicz) 291
Polityka narodowościowa 293
Gospodarka 296
Stosunek do religii 298
KPZR w dobie Chruszczowa 300 Apogeum stalinizmu w krajach satelickich 1949-1956 301
Uwagi wstępne (Zdzisław Zblewski) 301
Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 302
Węgry (Zdzisław Zblewski) 305
NRD — sowietyzacja wschodnich Niemiec (Jan Rydel) 308
Rumunia 1948-1956 (Tadeusz Czekalski) 313
Bułgaria 1948-1956 (Tadeusz Czekalski) 315
Albania 1948-1961 (Tadeusz Czekalski) 318
Jugosławia 1948-1955. Konflikt z ZSRR (Irena Stawowy-Kaw-
ka) 322
5. Ponowny wzrost napięcia 325
Drugi kryzys berliński 1958-1961 (Janusz Józef Węc) 325 Kryzys kubański 1962 (Piotr Mikietyński) 336
6. Bliski Wschód (Artur Patek) 341
Bliski Wschód w polityce mocarstw 341
Zamach stanu Wolnych Oficerów w Egipcie 342
Kryzys sueski 344
Przeobrażenia polityczne na Bliskim Wschodzie w latach 1958-
-1963 347
Sytuacja w Iranie. Biała rewolucja 349
Niepodległość Cypru. Kryzys cypryjski 350
7. Daleki Wschód (Jakub Folii) 352 Specyfika rządów komunistycznych w Chinach 352 “Sto kwiatów" 352
Spis treści 1051
“Wielki skok naprzód" 352 Międzynarodowa izolacja Chin 353
8. Konferencja w Bandungu (Artur Patek) 355 Ruch państw niezaangażowanych 356
9. Dekolonizacja 1948/1949-1962 (Jan Rydel) 358
Północna Afryka 358
Francuskie kolonie afrykańskie na południe od Sahary 360
Brytyjskie kolonie w Czarnej Afryce 361
Tragedia Konga Belgijskiego 262
Brytyjskie posiadłości w Azji i innych rejonach świata 364
Imperium włoskie 365
Południowa Afryka i apartheid (Jan Rydel — Jacek Lachendro) 366
10. Ameryka Łacińska 1950-1962: reformy i rewolucja (Artur Gruszczak) 369
11. Źródła koniunktury lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
(Andrzej Grzywacz) 375
Ekonomiczne konsekwencje II wojny światowej 375
Powojenna odbudowa gospodarek krajów zachodnich 376
System walutowy z Bretton Woods 378
Postęp w nauce i technice 380
Koniunktura lat pięćdziesiątych i, sześćdziesiątych w gospodarce
rozwiniętych krajów zachodnich 381
Polityka gospodarcza i społeczna państw wysoko rozwiniętych. Zrodła
prosperity 383
CZĘŚĆ II III. Początki odprężenia 1963-1969
1. Stosunki amerykańsko-radzieckie 1962-1968: narodziny nowych idei (Jan Rydel) 386
2. Od atlantyckiego partnerstwa do unii celnej EWG 391
Integracja europejska 1962-1968 (Janusz Józef Węc) 391
1052 Spis treści
Francja generała de Gaulle'a (Wojciech Rójek) 399
Wielka Brytania ponownie pod rządami Partii Pracy (Jan Rydel) 402
Republika Federalna Niemiec 1963-1969 (Janusz. Józef Węc) 406
Rządy Erharda/Schrodera 1963-1966 406
Rządy Kiesingera/Brandta 1966-1969 410 Rządy centrolewicy we Włoszech 1958-1974 (Krzysztof Strzałka) 416
Neutralna Austria (Jan Rydel) 419 Szwajcaria po II wojnie światowej (Artur Patek) 420 Stolica Apostolska w zmieniającym się świecie (Krzysztof Strzałka) 424
3. Ewolucja bloku wschodniego 435 ZSRR po upadku Chruszczowa (Wojciech Stepkiewicz) 435
Gospodarka 437
Polityka narodowościowa 438 Kraje “demokracji ludowej" 440
Uwagi wstępne (Zdzisław Zblewski) 440
Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 442
Węgry (Zdzisław Zblewski) 447
Bułgaria (Tadeusz Czekalski) 448
Rumunia (Tadeusz Czekalski) 449
Albania (Tadeusz Czekalski) 451
Jugosławia: lata stabilizacji (Irena Stawowy-Kawka) 453
4. Bliski Wschód (Artur Patek) 456 Eskalacja konfliktu bliskowschodniego 456
Wojna sześciodniowa 456 Palestyński ruch polityczny i militarny 460 Nowe państwa na Półwyspie Arabskim 461 Turcja. Pod znakiem politycznej i gospodarczej destabilizacji 462
5. Daleki Wschód (Jakub Polit) 465 Wojna na Półwyspie Indochińskim 465
Fiasko układów genewskich 465
Rządy Ho Szi Mina 466
Spis treści 1053
Wojna domowa na Południu 466
Interwencja amerykańska 467
Polityczna izolacja USA 468
Ofensywa Tet 470
Początek rokowań paryskich 470 Chiny w okresie izolacji 471
“Rewolucja kulturalna" 471
Konflikt radziecko-chiński 473
Próby zbliżenia z USA 474 Cud gospodarczy na Tajwanie 475
6. Trzeci Świat (Jan Rydel) 477 Dekolonizacja w latach 1964-1980 477 Indie, Pakistan, Bangladesz, Sri Lanka w okresie powojennym 481
7. Ameryka Łacińska 1963-1970: rosnąca rola armii (Artur Grus7.cz.ak) 488
IV. Detente 1969-1979
l. Kryzys polityczny i gospodarczy Zachodu 494
Stany Zjednoczone 1968-1980: w cieniu Wietnamu (Jan Rydel) 494
Negocjacje i układy rozbrojeniowe 1967-1979 (Jan Rydel) 499 Kryzys gospodarczy Zachodu (Andrzej Grzywacz) 506
Załamanie się światowego systemu walutowego 506
Kryzysy naftowe i recesja lat siedemdziesiątych 509 Integracja europejska 1969-1981. Między stagnacją a odnową (Janusz Józef Węc) 512
Poszerzenie na północ 513
Sprawa samodzielnego budżetu 514
Plan Wernera 515
Koordynacja polityki zagranicznej 517
Koordynacja polityki społecznej i regionalnej 519
Raport Tindemansa 520
1054 Spis treści
Europejski System Walutowy 521
Pierwsze poszerzenie na południe 522 <:
Francja za prezydentury Pompidou i Giscarda d'Estaing (Wojciech
Rójek) 523 •
Republika Federalna Niemiec 1969-1982 (Janusz Józef Węc) 524
Rządy Brandta/Scheela 1969-1974 524
Rządy Schmidta/Genschera 1974-1982 528
2. Polityka niemiecka i wschodnia Republiki Federalnej Niemiec
(Janusz Józef Węc) 534
Traktat między Republiką Federalną Niemiec a ZSRR 536 Traktat o podstawach normalizacji stosunków między Republiką Federalną Niemiec a Polską 538 Regulacja berlińska 540
Traktat zasadniczy między Republiką Federalną Niemiec a NRD 541 Traktat o stosunkach wzajemnych między Republiką Federalną Nie¬miec a Czechosłowacją 543
3. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (Janusz. lozefWęc) 545
4. ZSRR w latach siedemdziesiątych (Wojciech Stepkiewicz) 550
Partia 550 . Realny socjalizm. Zastój gospodarczy 552 Represje wobec społeczeństwa 553 Polityka narodowościowa 555
5. Kraje satelickie ZSRR w epoce realnego socjalizmu 557
NRD: z Honeckerem ku upadkowi (Jan Rydel) 557 Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 558 • • Bułgaria (Tadeusz Czekalski) 559 Rumunia 1965-1974 (Tadeusz Czekalski) 561 Rumunia 1974-1989 (Tadeusz Czekalski) 562
6. Ostatnie rządy autorytarne w Europie Zachodniej 565
Hiszpania i Portugalia (Artur Gruszczak) 565 Grecja (Joanna Szarkowa) 580
Spis treści 1055
7. Indochiny w latach siedemdziesiątych (Jakub Polit) 582
Koniec wojny wietnamskiej 582
Porozumienia paryskie 582
Upadek Sajgonu 582
Powstanie Socjalistycznej Republiki Wietnamu 583 Podbój Indochin przez Wietnam 585
Laos 585
Kambodża Czerwonych Khmerów 585
Kampuczańska Republika Ludowa 586
Wojna chińsko-wietnamska 1979 r. 587
8. Przemiany na Bliskim Wschodzie w latach siedemdziesiątych
(Artur Patek) 588
Arabsko-żydowska wojna Jom Kippur i jej następstwa 588
Camp David 592
Wojna domowa w Libanie 593
Rewolucja islamska w Iranie 595
9. Ameryka Łacińska 1970-1980: czas dyktatur (Artur Gruszczak) 598
10. Kanada (Jan Rydel) 603 Narodziny nowego mocarstwa 603
11. Australia i Nowa Zelandia (Artur Patek) 608
Australia 608 ' Nowa Zelandia 611
CZĘŚĆ III V. Pod znakiem rozpadu imperium. Lata po 1979 roku
l. Stosunki amerykańsko-radzieckie w przełomowej dekadzie
1981-1991 (Piotr Mikietyński) 614
Interwencja w Afganistanie (Wojciech Stepkiewicz) 625
L Likwidacja skutków wojny i początki konfliktu Wschód—Zachód 1945-1949
1. Zakończenie i bilans II wojny światowej (Janusz Józef Węc) 10 Konferencja teherańska, jałtańska i poczdamska 10 Bilans wojny 20
2. Okupacja Niemiec i Austrii 28
Polityka okupacyjna czterech mocarstw w Niemczech w latach 1945-1949 (Janusz Józef Węc) 28
Władza zwierzchnia Sojuszniczej Rady Kontroli 28 Proces zbrodniarzy wojennych w Norymberdze 31
Problem niemiecki w pracach Rady Ministrów Spraw Zagra¬nicznych 33
Reformy walutowe i kryzys berliński 39 Utworzenie dwóch państw niemieckich 41 Okupacja Austrii (Jan Rydel) 46
3. Traktaty pokojowe z Bułgarią, Włochami, Rumunią, Węgrami i Finlandią (Wojciech Rójek) 52 Bułgaria 53
66 — Najnowsza historia świata
1046 Spis treści
Wiochy 54 Rumunia 55 Węgry 56 Finlandia 57
4. ZSRR i powstanie bloku wschodniego 59
Sytuacja społeczno-polityczna ZSRR po wojnie (Wojciech Step-kiewicz) 59
Partia 59
Repatriacja 60
Gospodarka 61
Żdanowszczyzna. Polityka narodowościowa i stosunek do prawo¬sławia 62
Unifikacja zdobytych terytoriów 64 Kominform (Wojciech Stepkiewicz) 65 Kraje radzieckiej strefy wpływów 1945-1948 (Zdzisław Zblewski) 67
Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 70
Węgry (Zdzisław Zblewski) 74
Bułgaria (Tadeusz Czekalski) 78
Rumunia (Tadeusz Czekalski) 81
Koncepcje federacji bałkańskiej i środkowoeuropejskiej (Wojciech
Rójek) 85
Jugosławia. Pod władzą Tity (Irena Stawowy-Kawka) 87
Konflikt radziecko-jugosłowiański (Wojciech Rójek) 90
Albania (Tadeusz Czekalski) 93
Traktaty sojusznicze państw bloku wschodniego 1945-1949 (Piotr Mikietyński) 98 Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (Piotr Mikietyński} 100
5. USA i Europa Zachodnia 103
Doktryna Trumana (Janusz Józef Węc) 103
Plan Marshalla (Janusz Józef Węc) 106
Pakt Brukselski i NATO (Janusz Józef Węc) 114
Ruch Europejski. Rada Europy (Janusz Józef Węc) 119
Stany Zjednoczone Ameryki. Pierwsza kadencja Trumana(Wojciech
Rójek) 124
Spis treści 1047
Wielka Brytania 1945-1950: zwrot w dziejach mocarstwa (Jan Ry¬del) 128
Francja — początki IV Republiki (Wojciech Rójek) 131 Włochy (Krzysztof Strzałka) 137
Walka o demokratyczne Włochy 1943-1945 137
Lata rozstrzygnięć 1945-1948 138 Grecka wojna domowa (Tadeusz Czekalski) 142 Kraje Beneluxu po II wojnie światowej (Artur Patek) 142
6. Podział stref wpływów na Dalekim Wschodzie (Jakub Polit) 151 Kapitulacja i okupacja Japonii 151
Kapitulacja 151
Era reform 151
Odbudowa 153 Wojna domowa w Chinach 153
Rokowania w Czungkingu 153
Ofensywa Kuomintangu 154
Klęska Czang Kaj-szeka 156
“Utrata Chin" 156 Problem koreański 157
7. Świat arabski. Izrael (Artur Patek) 159 Zarys sytuacji politycznej na Bliskim Wschodzie po zakończeniu -II wojny światowej 159 Panarabizm. Liga Państw Arabskich 160 Problem Palestyny. Powstanie państwa Izrael 161 Pierwsza wojna arabsko-żydowska 165
8. Początki dekolonizacji 1945-1948 (Jan Rydel) 169 Początki rozpadu Imperium Brytyjskiego 169 Symptomy kryzysu w posiadłościach Francji 171 Holenderskie Indie Wschodnie. Filipiny 173
9. Ameryka Łacińska 1945-1948: pod auspicjami Stanów Zjed¬noczonych (Artur Gruszczak) 175
6fi*
1048 Spis treści
10. Pierwsze dekady ONZ (Jakub Polit) 177 Geneza Organizacji Narodów Zjednoczonych 177 Karta i główne organy ONZ 178
Siedziba i pierwsze dylematy Organizacji 179
Bezsilność ONZ 181
Zmierzch przewagi Zachodu w ONZ 181
II. Od apogeum zimnej wojny do fazy kryzysów 1949-1963
1. Apogeum zimnej wojny 184
Wojna koreańska (Jakub Polit) 184
Sytuacja międzynarodowa 184
Atak pólnocnokoreański 185
Ofensywa MacArthura 185
Interwencja chińska 187
Groźba konfliktu światowego 187
Rozejm w Panmundżonie 188
Skutki wojny 189
Traktat pokojowy z Japonią (Jakub Polit) 192 Koncentracja sił militarnych 194
Nowa doktryna NATO (Janusz Józef Węc) 194
Układ Warszawski (Piotr Mikietyński) 197 Konflikt indochiński 199
“Brudna wojna" (Jakub Polit) 199
Ofensywa Viet Minhu (Jakub Polit) 200
Dien Bien Phu (Jakub Polit) 200
Konferencja genewska (26 kwietnia-21 lipca 1954 r.) (Wojciech
Rójek) 201
Skutki “brudnej wojny" (Jakub Polit) 203
Powstanie SEATO (Jakub Polit) 203
2. Częściowe odprężenie 205
Śmierć Stalina i zmiany w polityce zagranicznej ZSRR (Wojciech Stepkiewicz) 204
Spis treści 1049
Odprężenie w stosunkach międzynarodowych 1953-1956 (Wojciech
Stepkiewicz) 204
Konferencje wielkiej czwórki (Wojciech Rójek) 207
Konferencja berlińska (25 stycznia-18 lutego 1954 r.) 207 Konferencja genewska (18-23 lipca 1955 r.) 208
Nowa doktryna stosunków międzynarodowych: współistnienie i eks¬pansja (Wojciech Stepkiewicz) 209
Traktat pokojowy z Austrią (Jan Rydel) 210
Konferencje rozbrojeniowe przełomu lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
(Wojciech Rójek) 211
3. Tendencje integracyjne w świecie zachodnim 216
Integracja europejska 1949-1962. Od planu Schumana do planów Foucheta (Janusz Józef Węc) 216
Europejska Wspólnota Węgla i Stali 217
Integracja militarna. Od projektu Europejskiej Wspólnoty Obronnej
do traktatów paryskich 220
Europejska Wspólnota Gospodarcza. Euratom 227
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu 230 Francja — schyłek IV Republiki (Wojciech Rójek) 232 Wielka Brytania w latach 1950-1964: powrót konserwatystów (Jan Rydel) 235 Republika Federalna Niemiec 1949-1963 (Janusz Józef Węc) 238
Porządek konstytucyjny 238
Prawo wyborcze 240
Protokół petersberski 241
“Cud gospodarczy" 244
Odzyskanie suwerenności 250
Rządy “Centrum" we Włoszech 1948-1958 (Krzysztof Strzałka) 258 Państwa nordyckie po II wojnie światowej (Artur Patek) 260 Stany Zjednoczone 1949-1963 (Wojciech Rójek) Tli
4. Blok wschodni 281
ZSRR w ostatnich latach rządów Stalina i w dobie Chruszczowa (Wojciech Stepkiewicz) 281
ZSRR od schyłku lat czterdziestych do śmierci Stalina 281
1050 Spis treści
Walka o władzę po śmierci Stalina 286
Liberalizacja w polityce wewnętrznej 288
XX zjazd KPZR i jego następstwa 288 Walki o władzę ciąg dalszy. Reżim Chruszczowa wobec społeczeństwa doby “odwilży" (Wojciech Stepkiewicz) 291
Polityka narodowościowa 293
Gospodarka 296
Stosunek do religii 298
KPZR w dobie Chruszczowa 300 Apogeum stalinizmu w krajach satelickich 1949-1956 301
Uwagi wstępne (Zdzisław Zblewski) 301
Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 302
Węgry (Zdzisław Zblewski) 305
NRD — sowietyzacja wschodnich Niemiec (Jan Rydel) 308
Rumunia 1948-1956 (Tadeusz Czekalski) 313
Bułgaria 1948-1956 (Tadeusz Czekalski) 315
Albania 1948-1961 (Tadeusz Czekalski) 318
Jugosławia 1948-1955. Konflikt z ZSRR (Irena Stawowy-Kaw-
ka) 322
5. Ponowny wzrost napięcia 325
Drugi kryzys berliński 1958-1961 (Janusz Józef Węc) 325 Kryzys kubański 1962 (Piotr Mikietyński) 336
6. Bliski Wschód (Artur Patek) 341
Bliski Wschód w polityce mocarstw 341
Zamach stanu Wolnych Oficerów w Egipcie 342
Kryzys sueski 344
Przeobrażenia polityczne na Bliskim Wschodzie w latach 1958-
-1963 347
Sytuacja w Iranie. Biała rewolucja 349
Niepodległość Cypru. Kryzys cypryjski 350
7. Daleki Wschód (Jakub Folii) 352 Specyfika rządów komunistycznych w Chinach 352 “Sto kwiatów" 352
Spis treści 1051
“Wielki skok naprzód" 352 Międzynarodowa izolacja Chin 353
8. Konferencja w Bandungu (Artur Patek) 355 Ruch państw niezaangażowanych 356
9. Dekolonizacja 1948/1949-1962 (Jan Rydel) 358
Północna Afryka 358
Francuskie kolonie afrykańskie na południe od Sahary 360
Brytyjskie kolonie w Czarnej Afryce 361
Tragedia Konga Belgijskiego 262
Brytyjskie posiadłości w Azji i innych rejonach świata 364
Imperium włoskie 365
Południowa Afryka i apartheid (Jan Rydel — Jacek Lachendro) 366
10. Ameryka Łacińska 1950-1962: reformy i rewolucja (Artur Gruszczak) 369
11. Źródła koniunktury lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
(Andrzej Grzywacz) 375
Ekonomiczne konsekwencje II wojny światowej 375
Powojenna odbudowa gospodarek krajów zachodnich 376
System walutowy z Bretton Woods 378
Postęp w nauce i technice 380
Koniunktura lat pięćdziesiątych i, sześćdziesiątych w gospodarce
rozwiniętych krajów zachodnich 381
Polityka gospodarcza i społeczna państw wysoko rozwiniętych. Zrodła
prosperity 383
CZĘŚĆ II III. Początki odprężenia 1963-1969
1. Stosunki amerykańsko-radzieckie 1962-1968: narodziny nowych idei (Jan Rydel) 386
2. Od atlantyckiego partnerstwa do unii celnej EWG 391
Integracja europejska 1962-1968 (Janusz Józef Węc) 391
1052 Spis treści
Francja generała de Gaulle'a (Wojciech Rójek) 399
Wielka Brytania ponownie pod rządami Partii Pracy (Jan Rydel) 402
Republika Federalna Niemiec 1963-1969 (Janusz. Józef Węc) 406
Rządy Erharda/Schrodera 1963-1966 406
Rządy Kiesingera/Brandta 1966-1969 410 Rządy centrolewicy we Włoszech 1958-1974 (Krzysztof Strzałka) 416
Neutralna Austria (Jan Rydel) 419 Szwajcaria po II wojnie światowej (Artur Patek) 420 Stolica Apostolska w zmieniającym się świecie (Krzysztof Strzałka) 424
3. Ewolucja bloku wschodniego 435 ZSRR po upadku Chruszczowa (Wojciech Stepkiewicz) 435
Gospodarka 437
Polityka narodowościowa 438 Kraje “demokracji ludowej" 440
Uwagi wstępne (Zdzisław Zblewski) 440
Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 442
Węgry (Zdzisław Zblewski) 447
Bułgaria (Tadeusz Czekalski) 448
Rumunia (Tadeusz Czekalski) 449
Albania (Tadeusz Czekalski) 451
Jugosławia: lata stabilizacji (Irena Stawowy-Kawka) 453
4. Bliski Wschód (Artur Patek) 456 Eskalacja konfliktu bliskowschodniego 456
Wojna sześciodniowa 456 Palestyński ruch polityczny i militarny 460 Nowe państwa na Półwyspie Arabskim 461 Turcja. Pod znakiem politycznej i gospodarczej destabilizacji 462
5. Daleki Wschód (Jakub Polit) 465 Wojna na Półwyspie Indochińskim 465
Fiasko układów genewskich 465
Rządy Ho Szi Mina 466
Spis treści 1053
Wojna domowa na Południu 466
Interwencja amerykańska 467
Polityczna izolacja USA 468
Ofensywa Tet 470
Początek rokowań paryskich 470 Chiny w okresie izolacji 471
“Rewolucja kulturalna" 471
Konflikt radziecko-chiński 473
Próby zbliżenia z USA 474 Cud gospodarczy na Tajwanie 475
6. Trzeci Świat (Jan Rydel) 477 Dekolonizacja w latach 1964-1980 477 Indie, Pakistan, Bangladesz, Sri Lanka w okresie powojennym 481
7. Ameryka Łacińska 1963-1970: rosnąca rola armii (Artur Grus7.cz.ak) 488
IV. Detente 1969-1979
l. Kryzys polityczny i gospodarczy Zachodu 494
Stany Zjednoczone 1968-1980: w cieniu Wietnamu (Jan Rydel) 494
Negocjacje i układy rozbrojeniowe 1967-1979 (Jan Rydel) 499 Kryzys gospodarczy Zachodu (Andrzej Grzywacz) 506
Załamanie się światowego systemu walutowego 506
Kryzysy naftowe i recesja lat siedemdziesiątych 509 Integracja europejska 1969-1981. Między stagnacją a odnową (Janusz Józef Węc) 512
Poszerzenie na północ 513
Sprawa samodzielnego budżetu 514
Plan Wernera 515
Koordynacja polityki zagranicznej 517
Koordynacja polityki społecznej i regionalnej 519
Raport Tindemansa 520
1054 Spis treści
Europejski System Walutowy 521
Pierwsze poszerzenie na południe 522 <:
Francja za prezydentury Pompidou i Giscarda d'Estaing (Wojciech
Rójek) 523 •
Republika Federalna Niemiec 1969-1982 (Janusz Józef Węc) 524
Rządy Brandta/Scheela 1969-1974 524
Rządy Schmidta/Genschera 1974-1982 528
2. Polityka niemiecka i wschodnia Republiki Federalnej Niemiec
(Janusz Józef Węc) 534
Traktat między Republiką Federalną Niemiec a ZSRR 536 Traktat o podstawach normalizacji stosunków między Republiką Federalną Niemiec a Polską 538 Regulacja berlińska 540
Traktat zasadniczy między Republiką Federalną Niemiec a NRD 541 Traktat o stosunkach wzajemnych między Republiką Federalną Nie¬miec a Czechosłowacją 543
3. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (Janusz. lozefWęc) 545
4. ZSRR w latach siedemdziesiątych (Wojciech Stepkiewicz) 550
Partia 550 . Realny socjalizm. Zastój gospodarczy 552 Represje wobec społeczeństwa 553 Polityka narodowościowa 555
5. Kraje satelickie ZSRR w epoce realnego socjalizmu 557
NRD: z Honeckerem ku upadkowi (Jan Rydel) 557 Czechosłowacja (Zdzisław Zblewski) 558 • • Bułgaria (Tadeusz Czekalski) 559 Rumunia 1965-1974 (Tadeusz Czekalski) 561 Rumunia 1974-1989 (Tadeusz Czekalski) 562
6. Ostatnie rządy autorytarne w Europie Zachodniej 565
Hiszpania i Portugalia (Artur Gruszczak) 565 Grecja (Joanna Szarkowa) 580
Spis treści 1055
7. Indochiny w latach siedemdziesiątych (Jakub Polit) 582
Koniec wojny wietnamskiej 582
Porozumienia paryskie 582
Upadek Sajgonu 582
Powstanie Socjalistycznej Republiki Wietnamu 583 Podbój Indochin przez Wietnam 585
Laos 585
Kambodża Czerwonych Khmerów 585
Kampuczańska Republika Ludowa 586
Wojna chińsko-wietnamska 1979 r. 587
8. Przemiany na Bliskim Wschodzie w latach siedemdziesiątych
(Artur Patek) 588
Arabsko-żydowska wojna Jom Kippur i jej następstwa 588
Camp David 592
Wojna domowa w Libanie 593
Rewolucja islamska w Iranie 595
9. Ameryka Łacińska 1970-1980: czas dyktatur (Artur Gruszczak) 598
10. Kanada (Jan Rydel) 603 Narodziny nowego mocarstwa 603
11. Australia i Nowa Zelandia (Artur Patek) 608
Australia 608 ' Nowa Zelandia 611
CZĘŚĆ III V. Pod znakiem rozpadu imperium. Lata po 1979 roku
l. Stosunki amerykańsko-radzieckie w przełomowej dekadzie
1981-1991 (Piotr Mikietyński) 614
Interwencja w Afganistanie (Wojciech Stepkiewicz) 625