Dane szczegółowe książki
Filozofia: podstawowe pytania / Martens, Ekkehard; Schnädelbach, Herbert (1936-); Krzemień-Ojak, Krystyna (1932-2016)
Autorzy
Tytuł
Filozofia: podstawowe pytania
Tytuł oryginału
Philosophie : ein Grundkurs
Wydawnictwo
Warszawa: "Wiedza Powszechna", 1995
ISBN
8321409288
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Jerzy Kmita
Przedmowa do wydania polskiego 13
Ekkehard Martens Herbert Schnadelbach
1. Przedmowa do wydania niemieckiego 30 Ekkehard Martens
Herbert Schniidelbach
2. O aktualnej sytuacji filozofii 33
2.1. O filozoficznej współezesności 33
2.2. Zainteresowanie filozoficzne a zainteresowanie filozofią 42 2.3. Ezoteryka i egzoteryka filozofii 48
2.4. Filozofia jako nauka i jako oświecenie 52
3. Podstawowe problemy filozoficzne 57
Herbert Schniidelbach
3.1. Filozofia 57
3.1.0. Wprowadzenie 57
3.1.1. Początki 60
3.1.2. Paradygmat ontologiczny 66
3.1.3. Paradygmat mentalistyczny 79
3.1.4. Paradygmat lingwistyczny 89
Herbert Schnadelbach
3.2. Rozum 98
3.2.0. Wprowadzenie 98
3.2.1. Rozum obiektywny i rozum subiektywny 100
3.2.2. Rozum i intelekt 107
3.2.3. Rozum teoretyczny i rozum praktyczny 114
3.2.4. 'Ib, co racjonalne, i to, co irracjonalne 121
3.2.5. Rozum i historia 126
3.2.6. Rozum i język 129 3.5.1.2.
Model apriorycrny i autoncnuia działania 251
3.2.7. W sprawie teorii racjonalności 132 3.5.1.3.
~IĆoretyccny stahts teorii działania 2S9
3.5.2. Opis
i identyczność działań 261
WolJKung Kiinne 3.5.2.1. `łeza
o identyczności 265
3.5.3.
Wyjaśnianie działań 271
3.3. Prawda ~3~i 3.5.3.1.
Przyczyny i motywy działaó 271
3.3.0. Uwagi wstępne 13H 3.5.3.2.
1'rohlem redukcjonizmu i wolności działania 277
3.3.1. Demarkacja 139 3.5.3.3.
Szczególne przyczyny działania i różnice między przyczynowym
3.3.1.1. Prawda, prawdomówność i
kłamstwo 139 i
teleologicznym wyjaśnianiem działauia 2ó2
3.3.1.2. Prawda rzeczowa 142 3.5.4. Idea
rozunutej praktyki 285
3.3.2. Klasyfikacja 145
3.3.3. 7ćorie nierelacyjne 146
/~nnemarie L'ieper
3.3.3.1. Platon 146 3.6.
Dobro 289
3.3.3.2. Arystoteles 150
3.3.3.3. 1·rege i Ramsey 156 3.6.0.
Wprowadzenie 289
3.3.4. `Ieoria zgodności 1S9 3.6.1.
Słowo "dobry" i jego znaczenia 290
3.3.4.1. Wersje faktów 162 3.6.1.1.
Arystoteles: kategorie dobra 290
3.3.4.2. Wersje zdarzeniowe 168 3.6.1.2.
Metaetyka: treści znaczeniowe słowa "dohry" 293
3.3.4.3. rragment wersji semantycznej 170 3.6.2.
Metafizyczne pojęcie dobra 298
3.3.5. Teoria semantyczna `I'arskiego 171 3.6.2.1. Idea
dohra u Sokratesa i Platona 298
3.3.5.1. Założenia wyjściowe: metodologiczne i merytoryczne dezyderaty 3.6.2.2.
Arystoteles: krytyka idei dobra 301
wobec semantycznej definicji prawdy 171 3.6.2.3.
`lómasz z Akwinu: transcendentalia 302
3.3.5.2. Realizacja programu: trry przykłady 17S 3.6.2.4.
Leibniz: prohlem teodycei 304
3.3.5.3. Pytania krytyczne 179 3.6.2.5.
Schelling: wolnośe do dobra i zła 304
3.3.6. 7eorie epistemiczne 183 3.6.2.6.
Kant: teoria dobra najwyiszego 309
3.3.6.1. Prawda i oczywistość 184 3.6.3.
Dobro moralne 312
3.3.6.2. Prawda i koherencja 187 3.6.3.1.
Deontologiczne teorie dobra 313
3.3.6.3. Prawda i konsens 190 3.6.3.2.
`leleologiczne teorie dobra 321
3.6.3.3.
Ontologiczne uzasadnienie dobra moralnego 329
3.6.3.4.
Krytyka dobra moralnego 330
Wolfgang Delel
3.4. Nauka 197
illńch Steinvorth
3.4.0. Wprowadzenie 197 3.7.
Sprawiedliwość 335
3.4.1. Klasyczny model uprawomocniania wiedzy 198 3.7.1.
Sprawiedliwośe a moralnośe - przedmiot teorii sprawiedliwości 335
3.4.2. Nowożytny model uprawomocniania wiedzy 204 3.7.1.1.
Szezególna pozycja sprawiedliwości 33S
3.4.3. Rezygnacja z uzasadniającego modelu nauki 3.7.1.2.
Rozróżnienie sprawiedliwości i moralności 336
i racjonalizm krytyczny 212 3.7.1.3.
Sprawiedliwośe i moralność u Platona i Pawła 338
3.4.4. Przedstawienie standardowe teorii empirycznych 220 3.7.1.4.
Określenie pojęcia 339
3.4.5. Holistyczny zwrot w teorii poznania naukowego 224 3.7.2. Co
moina na sobie wzajenmie wymuszać 340
3.4.6. Historystyczny zwrot w teorii poznania naukowego 226 3.7.2.1.
Stanowiska umożliwiające klasyfikację teorii sprawiedliwości 340
3.4.7. Przyrodoznawstwo i nauki społec2ne 233 3.7.2.2. Dwa
ujęcia obszarów zastosowania reguł sprawiedliwości 342
3.7.3.
Dlaczego moina wymuszać sprawiedliwość 362
Wilhelm I~ossenkuhl 3.7.3.1.
Wyróżnienie poszezególnych kwestii składowych problemu 362
3.5. Praktyka 243 3.7.3.2.
Wiążący charakter reguł: reguły gry i etykieta 363
3.7.4.
Państwo, czyli jak można wymuszać sprawiedliwość 373
3.5.1. `IĆoria działania i filozofia praktyczna 243 3.7.4.1. Czy
państwo moie zarządzić sprawiedliwość? 373
3.5.1.1. Model teleologiczny i jego przekształcenie w teorię działania 246 3.7.4.2.
`IĆoria i praktyka podziału władzy 375
Jórx Zimmermann 3.t0.3.
Antropologia (ilozoficcna w XX w. 486
3.8. Plękno 379 3.10.3.1.
Antropologia filorołiczua jako podstawa filozofii 487
3.10.3.2.
Antropologia filozoficrna jako konccpcja człowickv
3.8.1. Dialektyka piękna 38U
oparta na wiedzy naukowej 488
3.8.2. 1'IatorSska droga po stopniach: pięknujako ideu 385 3.10.3.3.
Autropologia filozofic~na i załamanie się tradycji 49U
3.8.3. Subiektywizacja i indywidualizacja piękua w świetle krytyki smaku 391 3.10.3.4.
Antropologia (ilozoficzna jako spadkobierciyni łilozulii transcendentalnej') 49l
3.8.4. Uhistorycznienic piękna w świetle spekulatywnej filozofii historii 401 3.10.4.
Zarys teorii człowieka zoricntowanej transccndentalno-krytyc~nic 496
3.8.5. ł'ojęcia przeciwstawione pięknu a samoświadomość moderny 413 3.10.4.1.
Człowiek jako anmal syrnbolicum w (ilozofii kultury Grncsta C:ISSlrera 49fi
3.8.6. Doświadc:cenie estetyczne 4l7 3.10.4.2.
Kuncepcja t1a11Jfu1111:IG~i filut,ufii ImuaCwiJćlltallićj
3.8.7. Piękno natury 421 jako
podstawy antropologii (ilozoficcnej 497
Klaus M. Kodalle
Lothar Schafer
3.9. Bóg 428 3.11.
Przyroda 504
3.9.1. Uwagi wstęprte - sposób podejścia do tenr.UU 428 3.11.1.
Wprowadzenie SU4
3.9.1.1. O stosunku filozofii do wiary objawionej - pogląd retrospektywny 429 3.11.2.
Nastawienia wobec przyrody SU7
3.9.1.2. Odwrót od tematu "religia" w filozo(ii współczesnej 43U 3.11.3.
Pocz:łtki i przewartościowania 511
3.9.1.3. Cztery drogi współczesnej filozofii religii 431 3.11.3.1.
I'rzyroda zastana 511
3.9.2. Od substancjalnej metafizyki do absolutnej podmiotowości - 3.11.3.2.
Yrryroda, którą należy sohie podporządkować 512
perspektywa historyczno-filozoficzna 434 3.11.3.3.
1'rryroda potrzchująar ochrony 512
3.9.3. To, co absolutne, nie służy żadnym celom 440 3.11.4.
Yojęcie przyrody 513
3.9.3.1. 'IĆologiczna krytyka potrzeby religijnej i społecznej funkcji religii 440 3.11.4.1.
Przyroda jako sposóh bycia (typ ustrukturalizowania) 513
3.9.3.2. Nowożytna przeciwstawność racjonalności funkcjonalnej 3.11.4.2.
Przyroda jako dziedzina (suma zjawisk) 515
i zasadniczej dysfunkcjonalności egzystencji 441 3.11.4.3.
1'rzyroda jako boski artefakt 516
3.9.3.3. Przewrotna logika życzeniowa - konfrontacja z lękiem 443 3.11.4.4.
Przyroda jako norma: "zgodność z naturą" .518
3.9.4. Wolność jako eg~ystencjalna bezcelowość - doświadczenie absolutnej jedności
3.11.5. Kontrastujące opozycje 519
jako osobliwego szczęścia: Albert C'.amus 445 3.11.6.
Historyczne ujęcia tematu "przyroda" 520
3.9.5. Sens poza wszelkim działaniem -poznanie momentalne: 3.11.6.1.
łłierarchiczny porządek przyrody: Platon 521
Theodor W. Adorno 448 3.11.6.2.
Teleologia przyrody: Arystoteles 525
3.9.6. Korektywa nadzwyczajności i postulat bezintencjonalności: 3.11.6.3.
Koncepeje przyrody we wczesnej nowożytności 529
Walter Benjamin 449 3.11.6.4.
Kantowska rekonstrukcja naukowego pojęcia przyrody 536
3.9.7. Prace nad mitem jako strategia eliminowania lęku: 3.11.7.
Perspektywa: ludzka historia z udziałem przyrody 541
Hans Blumenberg 451
3.9.8. Sacrum związane z językiem: Jurgen liabermas 453
llerbert Schnadelbach
3.9.9. Absolutna współezesnośe - koniec historii w historii, 3.12.
Kultura 546
która toczy się nadal 456
3.12.0.
Wprowadzenie 546
Heinz Paetzold 3.12.0.1.
Temat 546
3.10. Cz~owiek 464 3.12.0.2.
Uwagi związane z używanymi pojęciami 549
3.12.0.3.
"Filozofia kultury"? 550
3.10.0. Wprowadzenie 464 3.12.0.4.
Kultura a krytyka kultury 553
3.10.1. Antropologia przedfilozoficzna 464 3.12.0.5.
Zarys dalszej tematyki 556
3.10.2. Szkic antropologii filozoficznej w historii 465 3.12.1.
Kultura a natura 556
3.10.2.1. Aspekty teorii ezłowieka w staroiytności greckiej 466 3.12.1.1.
Uwagi o charakterze historycznym 556
3.10.2.2. Antropologia na progu nowoiytności: G. Pico della Mirandola 3.12.1.2.
Kultura jako wyobcowanie (Rousseau) 56U
i godnośe ezłowieka 469 3.12.1.3.
Wyobcowanie jako kultura (Kant) 565
3.10.2.3. Kantowska idea antropologii pragmatycznej 477 3.12.2.
Kultura a cywilizacja 568
3.10.2.4. Język jako klucx do rozumienia ezłowieka w antropologii Herdera 479 3.12.2.1.
Kant i umoralnienie kultury 570
3.12.2.2. Nictzschc i estetyracja kultury S7Z 3.12.2.3. Spenglerowska biologizacja kultury 573
3.12.2.4. O dalszych kolejach tosu "kultury i cywili~acji" 574 3.1'2.3. Kultura a życic 576
3.12.3.1. Wokół pojęcia "życic" 577
3.12.3.2. Krytyka wykształcenia historycznego u Nietzschego 579 3.12.3.3. Georb Sinunel o "tragedii kultury"
580
3.12.4. Krytyka kultury dzisiaj'? 583
(~eert Keil 3.13. Język 589
3.13.0. Wprowadzenie: język jako ntedium i jakm przcdmic~U 589 3.13.1. Język i udostępnianie świata 59Z
3.13.2. Pytanie o pochodzeniejęzyka 604
3.13.3. Krytyka języka i rozwój filocolii .nalitycznej 608 3.13.3.1. Filozo(ia języka idealnego 616
3.13.3.2. Filozofia języka ttaturalnc8o 620 3.13.3.3. Co pozostało po "analizie języka"'? 623 3.13.4. I~ilozofia
języka jako teoria znaczenia 628 3.13.4.1. C'zy istnieje znaczenie niekouwencjonalne'? 629 3.13.4.2. Zasada
kontekstu i holizm sentantyczny 632 3.13.4.3. Konkurencyjne tcoric znacrenia 634
3.13.5. Perspektywy: o dialektyce konwencji i kreatywności w języku Dieter l3irnbacher
3.14. Technika 647
3.14.1. `lechnika w nowoczesnym społeczeństwie 647
3.14.2. 'I~-ty ee:chy nowoczesnej techniki: spotęgowana techniczność, globalność, potencjał niszczący 649
3.14.3. Technika jako środek do celu b54
3.14.4. Czy technika jest "przyrodoznawstwem stosowanynt"? 657 3.14.5. Człowiek i technika 662
3.14.6. 'Ibchnika jako opanowanie przyrody 665 3.14.7. Czy postęp techniczny jest postępent'? 671 3.14.8.
Odpowiedzialnośe za technikę 674
641
Heiner Hastedt 3.15. Świadomość 683 3.15.0. Wprowadzenie 683
3.15.1. Kartezjusz i filozofia świadomości 686
3.15.2. Świadomość w empirystycznej teorii poznania i u Kanta 693 3.15.3. Psychoanaliza i behawioryzm:
dwustronny atak psychologii
na centralną pozycję świadomości 701
3.15.4. Analityczno-lingwistyczne a fenomenologiczne przeformułowania tematu świadotności 705
3.15.5. Malcrialistyci.na oricnlacja związana z n;mkami ncumlugicznymi 71I 3.15.6. Swi;tdcnuość i ctyk. 715
llerbert .S'cltnudc·lbach
4. Ar-~umentacja filozoficzna 725
4.0. Wprowadrenic 725
4.1. 'Ib, cu lugicznc, i logika 7Z7 4.2. I~ogika i argumcntacja 733 4.3. Argumcnty fih~zoliccne 7~9
Indeks nazwisk 75 ! Indeks rzeczowy 7S8
Przedmowa do wydania polskiego 13
Ekkehard Martens Herbert Schnadelbach
1. Przedmowa do wydania niemieckiego 30 Ekkehard Martens
Herbert Schniidelbach
2. O aktualnej sytuacji filozofii 33
2.1. O filozoficznej współezesności 33
2.2. Zainteresowanie filozoficzne a zainteresowanie filozofią 42 2.3. Ezoteryka i egzoteryka filozofii 48
2.4. Filozofia jako nauka i jako oświecenie 52
3. Podstawowe problemy filozoficzne 57
Herbert Schniidelbach
3.1. Filozofia 57
3.1.0. Wprowadzenie 57
3.1.1. Początki 60
3.1.2. Paradygmat ontologiczny 66
3.1.3. Paradygmat mentalistyczny 79
3.1.4. Paradygmat lingwistyczny 89
Herbert Schnadelbach
3.2. Rozum 98
3.2.0. Wprowadzenie 98
3.2.1. Rozum obiektywny i rozum subiektywny 100
3.2.2. Rozum i intelekt 107
3.2.3. Rozum teoretyczny i rozum praktyczny 114
3.2.4. 'Ib, co racjonalne, i to, co irracjonalne 121
3.2.5. Rozum i historia 126
3.2.6. Rozum i język 129 3.5.1.2.
Model apriorycrny i autoncnuia działania 251
3.2.7. W sprawie teorii racjonalności 132 3.5.1.3.
~IĆoretyccny stahts teorii działania 2S9
3.5.2. Opis
i identyczność działań 261
WolJKung Kiinne 3.5.2.1. `łeza
o identyczności 265
3.5.3.
Wyjaśnianie działań 271
3.3. Prawda ~3~i 3.5.3.1.
Przyczyny i motywy działaó 271
3.3.0. Uwagi wstępne 13H 3.5.3.2.
1'rohlem redukcjonizmu i wolności działania 277
3.3.1. Demarkacja 139 3.5.3.3.
Szczególne przyczyny działania i różnice między przyczynowym
3.3.1.1. Prawda, prawdomówność i
kłamstwo 139 i
teleologicznym wyjaśnianiem działauia 2ó2
3.3.1.2. Prawda rzeczowa 142 3.5.4. Idea
rozunutej praktyki 285
3.3.2. Klasyfikacja 145
3.3.3. 7ćorie nierelacyjne 146
/~nnemarie L'ieper
3.3.3.1. Platon 146 3.6.
Dobro 289
3.3.3.2. Arystoteles 150
3.3.3.3. 1·rege i Ramsey 156 3.6.0.
Wprowadzenie 289
3.3.4. `Ieoria zgodności 1S9 3.6.1.
Słowo "dobry" i jego znaczenia 290
3.3.4.1. Wersje faktów 162 3.6.1.1.
Arystoteles: kategorie dobra 290
3.3.4.2. Wersje zdarzeniowe 168 3.6.1.2.
Metaetyka: treści znaczeniowe słowa "dohry" 293
3.3.4.3. rragment wersji semantycznej 170 3.6.2.
Metafizyczne pojęcie dobra 298
3.3.5. Teoria semantyczna `I'arskiego 171 3.6.2.1. Idea
dohra u Sokratesa i Platona 298
3.3.5.1. Założenia wyjściowe: metodologiczne i merytoryczne dezyderaty 3.6.2.2.
Arystoteles: krytyka idei dobra 301
wobec semantycznej definicji prawdy 171 3.6.2.3.
`lómasz z Akwinu: transcendentalia 302
3.3.5.2. Realizacja programu: trry przykłady 17S 3.6.2.4.
Leibniz: prohlem teodycei 304
3.3.5.3. Pytania krytyczne 179 3.6.2.5.
Schelling: wolnośe do dobra i zła 304
3.3.6. 7eorie epistemiczne 183 3.6.2.6.
Kant: teoria dobra najwyiszego 309
3.3.6.1. Prawda i oczywistość 184 3.6.3.
Dobro moralne 312
3.3.6.2. Prawda i koherencja 187 3.6.3.1.
Deontologiczne teorie dobra 313
3.3.6.3. Prawda i konsens 190 3.6.3.2.
`leleologiczne teorie dobra 321
3.6.3.3.
Ontologiczne uzasadnienie dobra moralnego 329
3.6.3.4.
Krytyka dobra moralnego 330
Wolfgang Delel
3.4. Nauka 197
illńch Steinvorth
3.4.0. Wprowadzenie 197 3.7.
Sprawiedliwość 335
3.4.1. Klasyczny model uprawomocniania wiedzy 198 3.7.1.
Sprawiedliwośe a moralnośe - przedmiot teorii sprawiedliwości 335
3.4.2. Nowożytny model uprawomocniania wiedzy 204 3.7.1.1.
Szezególna pozycja sprawiedliwości 33S
3.4.3. Rezygnacja z uzasadniającego modelu nauki 3.7.1.2.
Rozróżnienie sprawiedliwości i moralności 336
i racjonalizm krytyczny 212 3.7.1.3.
Sprawiedliwośe i moralność u Platona i Pawła 338
3.4.4. Przedstawienie standardowe teorii empirycznych 220 3.7.1.4.
Określenie pojęcia 339
3.4.5. Holistyczny zwrot w teorii poznania naukowego 224 3.7.2. Co
moina na sobie wzajenmie wymuszać 340
3.4.6. Historystyczny zwrot w teorii poznania naukowego 226 3.7.2.1.
Stanowiska umożliwiające klasyfikację teorii sprawiedliwości 340
3.4.7. Przyrodoznawstwo i nauki społec2ne 233 3.7.2.2. Dwa
ujęcia obszarów zastosowania reguł sprawiedliwości 342
3.7.3.
Dlaczego moina wymuszać sprawiedliwość 362
Wilhelm I~ossenkuhl 3.7.3.1.
Wyróżnienie poszezególnych kwestii składowych problemu 362
3.5. Praktyka 243 3.7.3.2.
Wiążący charakter reguł: reguły gry i etykieta 363
3.7.4.
Państwo, czyli jak można wymuszać sprawiedliwość 373
3.5.1. `IĆoria działania i filozofia praktyczna 243 3.7.4.1. Czy
państwo moie zarządzić sprawiedliwość? 373
3.5.1.1. Model teleologiczny i jego przekształcenie w teorię działania 246 3.7.4.2.
`IĆoria i praktyka podziału władzy 375
Jórx Zimmermann 3.t0.3.
Antropologia (ilozoficcna w XX w. 486
3.8. Plękno 379 3.10.3.1.
Antropologia filorołiczua jako podstawa filozofii 487
3.10.3.2.
Antropologia filozoficrna jako konccpcja człowickv
3.8.1. Dialektyka piękna 38U
oparta na wiedzy naukowej 488
3.8.2. 1'IatorSska droga po stopniach: pięknujako ideu 385 3.10.3.3.
Autropologia filozofic~na i załamanie się tradycji 49U
3.8.3. Subiektywizacja i indywidualizacja piękua w świetle krytyki smaku 391 3.10.3.4.
Antropologia (ilozoficzna jako spadkobierciyni łilozulii transcendentalnej') 49l
3.8.4. Uhistorycznienic piękna w świetle spekulatywnej filozofii historii 401 3.10.4.
Zarys teorii człowieka zoricntowanej transccndentalno-krytyc~nic 496
3.8.5. ł'ojęcia przeciwstawione pięknu a samoświadomość moderny 413 3.10.4.1.
Człowiek jako anmal syrnbolicum w (ilozofii kultury Grncsta C:ISSlrera 49fi
3.8.6. Doświadc:cenie estetyczne 4l7 3.10.4.2.
Kuncepcja t1a11Jfu1111:IG~i filut,ufii ImuaCwiJćlltallićj
3.8.7. Piękno natury 421 jako
podstawy antropologii (ilozoficcnej 497
Klaus M. Kodalle
Lothar Schafer
3.9. Bóg 428 3.11.
Przyroda 504
3.9.1. Uwagi wstęprte - sposób podejścia do tenr.UU 428 3.11.1.
Wprowadzenie SU4
3.9.1.1. O stosunku filozofii do wiary objawionej - pogląd retrospektywny 429 3.11.2.
Nastawienia wobec przyrody SU7
3.9.1.2. Odwrót od tematu "religia" w filozo(ii współczesnej 43U 3.11.3.
Pocz:łtki i przewartościowania 511
3.9.1.3. Cztery drogi współczesnej filozofii religii 431 3.11.3.1.
I'rzyroda zastana 511
3.9.2. Od substancjalnej metafizyki do absolutnej podmiotowości - 3.11.3.2.
Yrryroda, którą należy sohie podporządkować 512
perspektywa historyczno-filozoficzna 434 3.11.3.3.
1'rryroda potrzchująar ochrony 512
3.9.3. To, co absolutne, nie służy żadnym celom 440 3.11.4.
Yojęcie przyrody 513
3.9.3.1. 'IĆologiczna krytyka potrzeby religijnej i społecznej funkcji religii 440 3.11.4.1.
Przyroda jako sposóh bycia (typ ustrukturalizowania) 513
3.9.3.2. Nowożytna przeciwstawność racjonalności funkcjonalnej 3.11.4.2.
Przyroda jako dziedzina (suma zjawisk) 515
i zasadniczej dysfunkcjonalności egzystencji 441 3.11.4.3.
1'rzyroda jako boski artefakt 516
3.9.3.3. Przewrotna logika życzeniowa - konfrontacja z lękiem 443 3.11.4.4.
Przyroda jako norma: "zgodność z naturą" .518
3.9.4. Wolność jako eg~ystencjalna bezcelowość - doświadczenie absolutnej jedności
3.11.5. Kontrastujące opozycje 519
jako osobliwego szczęścia: Albert C'.amus 445 3.11.6.
Historyczne ujęcia tematu "przyroda" 520
3.9.5. Sens poza wszelkim działaniem -poznanie momentalne: 3.11.6.1.
łłierarchiczny porządek przyrody: Platon 521
Theodor W. Adorno 448 3.11.6.2.
Teleologia przyrody: Arystoteles 525
3.9.6. Korektywa nadzwyczajności i postulat bezintencjonalności: 3.11.6.3.
Koncepeje przyrody we wczesnej nowożytności 529
Walter Benjamin 449 3.11.6.4.
Kantowska rekonstrukcja naukowego pojęcia przyrody 536
3.9.7. Prace nad mitem jako strategia eliminowania lęku: 3.11.7.
Perspektywa: ludzka historia z udziałem przyrody 541
Hans Blumenberg 451
3.9.8. Sacrum związane z językiem: Jurgen liabermas 453
llerbert Schnadelbach
3.9.9. Absolutna współezesnośe - koniec historii w historii, 3.12.
Kultura 546
która toczy się nadal 456
3.12.0.
Wprowadzenie 546
Heinz Paetzold 3.12.0.1.
Temat 546
3.10. Cz~owiek 464 3.12.0.2.
Uwagi związane z używanymi pojęciami 549
3.12.0.3.
"Filozofia kultury"? 550
3.10.0. Wprowadzenie 464 3.12.0.4.
Kultura a krytyka kultury 553
3.10.1. Antropologia przedfilozoficzna 464 3.12.0.5.
Zarys dalszej tematyki 556
3.10.2. Szkic antropologii filozoficznej w historii 465 3.12.1.
Kultura a natura 556
3.10.2.1. Aspekty teorii ezłowieka w staroiytności greckiej 466 3.12.1.1.
Uwagi o charakterze historycznym 556
3.10.2.2. Antropologia na progu nowoiytności: G. Pico della Mirandola 3.12.1.2.
Kultura jako wyobcowanie (Rousseau) 56U
i godnośe ezłowieka 469 3.12.1.3.
Wyobcowanie jako kultura (Kant) 565
3.10.2.3. Kantowska idea antropologii pragmatycznej 477 3.12.2.
Kultura a cywilizacja 568
3.10.2.4. Język jako klucx do rozumienia ezłowieka w antropologii Herdera 479 3.12.2.1.
Kant i umoralnienie kultury 570
3.12.2.2. Nictzschc i estetyracja kultury S7Z 3.12.2.3. Spenglerowska biologizacja kultury 573
3.12.2.4. O dalszych kolejach tosu "kultury i cywili~acji" 574 3.1'2.3. Kultura a życic 576
3.12.3.1. Wokół pojęcia "życic" 577
3.12.3.2. Krytyka wykształcenia historycznego u Nietzschego 579 3.12.3.3. Georb Sinunel o "tragedii kultury"
580
3.12.4. Krytyka kultury dzisiaj'? 583
(~eert Keil 3.13. Język 589
3.13.0. Wprowadzenie: język jako ntedium i jakm przcdmic~U 589 3.13.1. Język i udostępnianie świata 59Z
3.13.2. Pytanie o pochodzeniejęzyka 604
3.13.3. Krytyka języka i rozwój filocolii .nalitycznej 608 3.13.3.1. Filozo(ia języka idealnego 616
3.13.3.2. Filozofia języka ttaturalnc8o 620 3.13.3.3. Co pozostało po "analizie języka"'? 623 3.13.4. I~ilozofia
języka jako teoria znaczenia 628 3.13.4.1. C'zy istnieje znaczenie niekouwencjonalne'? 629 3.13.4.2. Zasada
kontekstu i holizm sentantyczny 632 3.13.4.3. Konkurencyjne tcoric znacrenia 634
3.13.5. Perspektywy: o dialektyce konwencji i kreatywności w języku Dieter l3irnbacher
3.14. Technika 647
3.14.1. `lechnika w nowoczesnym społeczeństwie 647
3.14.2. 'I~-ty ee:chy nowoczesnej techniki: spotęgowana techniczność, globalność, potencjał niszczący 649
3.14.3. Technika jako środek do celu b54
3.14.4. Czy technika jest "przyrodoznawstwem stosowanynt"? 657 3.14.5. Człowiek i technika 662
3.14.6. 'Ibchnika jako opanowanie przyrody 665 3.14.7. Czy postęp techniczny jest postępent'? 671 3.14.8.
Odpowiedzialnośe za technikę 674
641
Heiner Hastedt 3.15. Świadomość 683 3.15.0. Wprowadzenie 683
3.15.1. Kartezjusz i filozofia świadomości 686
3.15.2. Świadomość w empirystycznej teorii poznania i u Kanta 693 3.15.3. Psychoanaliza i behawioryzm:
dwustronny atak psychologii
na centralną pozycję świadomości 701
3.15.4. Analityczno-lingwistyczne a fenomenologiczne przeformułowania tematu świadotności 705
3.15.5. Malcrialistyci.na oricnlacja związana z n;mkami ncumlugicznymi 71I 3.15.6. Swi;tdcnuość i ctyk. 715
llerbert .S'cltnudc·lbach
4. Ar-~umentacja filozoficzna 725
4.0. Wprowadrenic 725
4.1. 'Ib, cu lugicznc, i logika 7Z7 4.2. I~ogika i argumcntacja 733 4.3. Argumcnty fih~zoliccne 7~9
Indeks nazwisk 75 ! Indeks rzeczowy 7S8