Dane szczegółowe książki
Makro- i mikroekonomia: podstawowe problemy / Marciniak, Stefan (1928-); Białoń, Lidia
Tytuł
Makro- i mikroekonomia: podstawowe problemy
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001
Numer wydania
3 zm.
ISBN
8301133066
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp (5. Marciniak) ........................................ 11
Część I. Wprowadzenie ...................................... 13
Rozdział 1. Przedmiot i zakres ekonomii (S. Marciniak) ....................... 14
1.1. Historia nazwy i dyscypliny naukowej .............................. 14
1.2. Współczesne ujęcie przedmiotu ekonomii ............................. 21
1.3. Prawa ekonomiczne a prawa przyrody .............................. 22
1.4. Ekonomia a inne nauki społeczne ................................. 26
1.5. Narzędzia i metody analizy ekonomicznej ............................ 27
Rozdział 2. Główne szkoły myśli ekonomicznej (S. Marciniak) .................... 32
2.1. Nieodzowność studiowania historii myśli ekonomicznej ..................... 32
2.2. Merkantylizm (XVI-XVIII wiek) ................................. 33
2.3. Fizjokratyzm i jego twórcy ..................................... 35
2.4. Szkoła klasyczna w ekonomii ................................... 37
2.5. Szkoła neoklasyczna szeroko pojmowana ............................. 38
2.6. Szkoła historyczna ......................................... 39
2.7. Główne współczesne kierunki ekonomii .............................. 41
2.8. Alternatywne koncepcje ekonomiczne ............................... 46
Rozdział 3. Współczesne systemy gospodarcze (S. Marciniak) .................... 49
3.1. Rodzaje systemów gospodarczych ................................. 49
3.2. Sprawność systemów gospodarczych ............................... 53
3.2. Podmioty gospodarujące i ich funkcjonowanie .......................... 55
3.4. Rola ekonomiczna państwa .................................... 60
3.5. Struktura gospodarki narodowej .................................. 65
3.6. Czynniki zmian strukturalnych ................................... 68
Rozdział 4. Główne problemy ekonomii (T. Obrębski) ........................ 75
4.1. Potrzeby a zasoby i zdolności wytwórcze społeczeństwa ..................... 75
4.2. Racjonalność metodologiczna a racjonalność rzeczowa w procesie gospodarowania ...... 80
4.3. Trendy rozwojowe w gospodarce światowej i ich skutki ..................... 85
4.4. Dylematy dobrobytu ekonomicznego i społecznego ....................... 92
Rozdział 5. Gospodarka, ekologia i postęp techniczny (5. Marciniak) ................ 97
5.1. Gospodarka a ekologia ....................................... 97
6 Spis treści
5.2. Zasoby naturalne odnawialne i nieodnawialne .......................... 101
5.3. Zanieczyszczenie środowiska a rozwój gospodarczy ....................... 105
5.4. Urządzenia ochrony środowiska, infrastruktura i wzrost gospodarczy .............. 108
5.5. Koszty społeczne i ekonomiczne a ochrona środowiska naturalnego .............. 109
5.6. Innowacje a ochrona środowiska naturalnego ........................... 113
5.7. Współczesna rewolucja naukowo-techniczna a gospodarka i ekologia .............. 117
5.8. Ekonomia a bezpieczna przyszłość ................................ 119
Rozdział 6. Ekonomiczna rola współczesnego państwa (S. Marciniak) ................ 123
6.1. Ewolucja roli ekonomicznej państwa ............................... 123
6.2. Dwa modele współczesnego państwa ............................... 126
6.3. Regulacja oparta na koncepcji interesu publicznego ....................... 127
6.4. Regulacja ograniczająca monopol ................................. 130
6.5. Regulacja i deregulacja ....................................... 132
6.6. Ekonomiczne funkcje współczesnego państwa .......................... 135
6.7. Państwo a kapitał ludzki ...................................... 139
Aneks A. Stadia rozwoju ludzkości (S. Marciniak) ........................... 142
Część II. Mikroekonomia ..................................... 147
Rozdział 7. Rynek. Rodzaje konkurencji (Cz. Pietras) ......................... 148
7.1. Podstawowe pojęcia i rodzaje rynków ............................... 148
7.2. Czynniki wpływające na rozmiary popytu ............................. 150
7.3. Czynniki wpływające na rozmiary podaży ............................ 156
7.4. Równowaga rynku ......................................... 159
7.5. Ceny administrowane ........................................ 164
7.6. Podstawowe modele rynku ..................................... 167
7.7. Cena a wartość ........................................... 171
7.8. Funkcje cen ............................................. 173
7.9. Elastyczność popytu i podaży ................................... 175
7.10. Marketing (L. Bialoń) ....................................... 189
Rozdział 8. Rynek kapitałowy (S. Jankowski) ............................. 194
8.1. Istota i struktura rynku kapitałowego ............................... 194
8.2. Znaczenie giełd papierów wartościowych ............................. 196
8.3. Struktura organizacyjna giełdy i jej uczestnicy .......................... 197
8.4. Instytucje na polskim rynku giełdowym .............................. 199
8.5. Papiery wartościowe ........................................ 202
8.6. Segmenty rynku papierów wartościowych ............................. 203
8.7. Czynniki wpływające na kursy akcji spółek polskich ....................... 205
8.8. Źródła informacji na warszawskiej GPW ............................. 207
8.9. Inwestorzy, gracze, spekulanci ................................... 209
8.10. Transakcje giełdowe ........................................ 211
8.11. Notowania giełdowe ........................................ 215
Rozdział 9. Rynek pracy (T. Obrębski) ................................. 217
9.1. Pojecie i uwarunkowania zatrudnienia ............................... 217
9.2. Gospodarowanie zasobami siły roboczej ............................. 218
9.3. Modele alokacji siły roboczej ................................... 221
9.4. Istota i rodzaje bezrobocia ..................................... 226
9.5. Prawidłowości ewolucji ogólnej struktury zatrudnienia ...................... 230
9.6. Place ................................................ 231
Spis treści
Rozdział 10. Podstawy teorii zachowań konsumenta (Z. Zawadzka) ................. 235
10.1. Cel działalności konsumenta ................................... 235
10.2. Struktura preferencji konsumenta ................................. 237
10.3. Punkt równowagi konsumenta .................................. 242
10.4. Zróżnicowanie dochodów i poziom ubóstwa ........................... 246
Rozdział 11. Przedsiębiorstwo (L. Bialoń) ............................... 256
.1. Istota i funkcje przedsiębiorstwa ................................. 256
.2. Rodzaje przedsiębiorstw ..................................... 261
.3. Przedsiębiorstwa przyszłości ................................... 265
.4. Produkcja ............................................. 270
.5. Czynniki rozwoju przedsiębiorstw ................................ 273
Rozdział 12. Rachunek kosztów i korzyści (L. Biatoń) ........................ 277
12.1. Koszty działalności przedsiębiorstw ..........................'..... 277
12.2. Korzyści z działalności gospodarczej ............................... 284
12.3. Ocena finansowa przedsiębiorstwa ................................ 287
12.4. Ocena projektów inwestycyjnych ................................. 290
12.5. Rachunek ekonomicznej efektywności inwestycji ........................ 294
Rozdział 13. Zarządzanie firmą (L. Biatoń) .............................. 298
13.1. Wprowadzenie ........................................... 298
13.2. Zarządzanie firmą w kontekście różnych szkół (kierunków) zarządzania ........... 299
13.3. Umiędzynarodowienie zarządzania firmą ............................ 304
13.4. Ekologiczne uwarunkowania zarządzania firmą ......................... 305
13.5. Zarządzanie strategiczne ..................................... 310
13.6. Zarządzanie innowacjami ..................................... 314
Rozdział 14. Etyka biznesu (S. Jankowski) ............................... 319
14.1. Pojęcie etyki biznesu ....................................... 319
14.2. Wolność gospodarcza ....................................... 320
14.3. Interes własny ........................................... 321
14.4. Zasada sukcesu .......................................... 322
14.5. Prywatyzacja ............................................ 323
14.6. Konkurencja ............................................ 324
14.7. Konsumpcja ............................................ 326
14.8. Rola państwa w gospodarce ................................... 328
Cześć III. Makroekonomia .................................... 331
Rozdział 15. Produkt krajowy brutto i dochód narodowy (T. Obrębski) ............... 332
15.1. Istota i rodzaje reprodukcji .................................... 332
15.2. Pojęcie wartości globalnej, produktu krajowego brutto i dochodu narodowego ........ 334
15.3. Metoda liczenia dochodu narodowego .............................. 335
15.4. Rola cen w rachunku dochodu narodowego ........................... 337
15.5. Struktura produktu krajowego brutto i dochodu narodowego .................. 338
15.6. Podział dochodu narodowego ................................... 341
Rozdział 16. Czynniki wzrostu i rozwoju gospodarczego (T. Obrębski) ............... 344
16.1. Wzrost i rozwój gospodarczy ................................... 344
16.2. Czynniki wzrostu gospodarczego ................................. 347
16.3. Struktura inwestycji a tempo wzrostu gospodarczego ...................... 355
16.4. Czynniki przyspieszające i ograniczające tempo wzrostu gospodarczego ........... 356
Rozdział 17. Oszczędności i zrównoważony wzrost gospodarczy (T. Obrębski) ........... 360
17.1. Rodzaje wzrostu gospodarczego ................................. 360
8 Spis treści ____
17.2. Zrównoważony i niezrównoważony wzrost gospodarczy .................... 362
17.3. Wpływ oszczędności na równowagę i wzrost gospodarczy ................... 367
17.4. Modele wzrostu gospodarczego .................................. 369
17.5. Możliwości kształtowania równowagi w gospodarce ...................... 374
Rozdział 18. System pieniężno-kredytowy (Cz. Pietras) ........................ 376
18.1. Istota, ewolucja i funkcje pieniądza ............................... 376
18.2. Czynniki określające popyt na pieniądz i podaż pieniądza ................... 381
18.3. Równanie obiegu pieniądza .................................... 383
18.4. Banki i ich funkcje ........................................ 384
18.5. Kreacja pieniądza bankowego przez banki handlowe ...................... 392
18.6. Instrumenty polityki pieniężno-kredytowej banku centralnego ................. 399
Rozdział 19. Inflacja i jej skutki (Z Zawadzka) ............................ 404
19.1. Pojęcie i pomiar inflacji ..................................... 404
19.2. Główne przyczyny inflacji .................................... 407
19.3. Skutki inflacji ........................................... 414
19.4. Polityka przeciwdziałania inflacji ................................ 418
19.5. Inflacja w Polsce w latach dziewięćdziesiątych i przeciwdziałanie jej ............. 420
Rozdział 20. System finansowy państwa (T. Obrębski) ........................ 423
20. ł. Pojęcie systemu finansowego i zakres jego oddziaływania ................... 423
20.2. System budżetowy państwa .................................... 425
20.3. Stopa redystrybucji i struktura budżetu państwa ......................... 427
20.4. System podatkowy państwa .................................... 430
20.5. Kształtowanie równowagi budżetowej .............................. 434
Rozdział 21. Cykliczność rozwoju gospodarczego (S. Jankowski) ................... 437
21.1. Równowaga ekonomiczna i społeczna .............................. 437
21.2. Równowaga ogólna i formy odchyleń .............................. 443
21.3. Rodzaje wahań gospodarczych .................................. 445
21.4. Cechy cyklu koniunkturalnego i przebieg klasycznego cyklu koniunkturalnego ........ 451
21.5. Teorie cyklu koniunkturalnego .................................. 454
21.6. Teoria sekularnej stagnacji .................................... 457
21.7. Interwencjonizm państwowy ..............................'..... 458
21.8. Instrumenty i formy interwencjonizmu .............................. 461
Rozdział 22. Międzynarodowy system finansowy (Cz. Pietras) .................... 465
22.1. Rynek walutowy i kursy walut .................................. 465
22.2. Ewolucja międzynarodowego systemu walutowego ....................... 471
22.3. Europejski System Walutowy ................................... 477
22.4. Kredyt międzynarodowy i międzynarodowe instytucje kredytowe ............... 481
Rozdział 23. Handel zagraniczny i wzrost gospodarczy (Z. Zawadzka) ................ 491
23.1. Podstawowe pojęcia ........................................ 491
23.2. Bilans płatniczy .......................................... 493
23.3. Teorie handlu zagranicznego ................................... 496
23.4. Handel zagraniczny i wzrost gospodarczy ............................ 501
23.5. Instrumenty polityki handlowej .................................. 504
23.6. Polski handel zagraniczny po roku 1989 ............................. 508
Rozdział 24. Gospodarka światowa — problemy globalne (Cz. Pietras) ............... 511
24.1. Pojęcie gospodarki światowej ................................... 511
24.2. Podmioty gospodarki światowej ................................. 512
24.3. Główne cechy współczesnych procesów globalizacji ...................... 514
24.4. Główne problemy globalne .................................... 517
24.5. Międzynarodowe przepływy czynników produkcji i usług ................... 523
Spis treści 9
24.6. Międzynarodowe organizacje gospodarcze i ugrupowania integracyjne oraz ich rola w gospodarce
światowej ............................................. 529
Rozdział 25. Teoria ekonomii a polityka gospodarcza (S. Marciniak) ................ 538
25.1. Teoria ekonomii a polityka makroekonomiczna ......................... 538
25.2. Cele, reguły i instrumenty polityki makroekonomicznej .................... 541
25.3. Dwa główne nurty współczesnej polityki makroekonomicznej ................. 543
25.4. Kontrowersje wokół polityki stabilizacyjnej ........................... 544
25.5. Główne problemy makroekonomiczne .............................. 546
25.6. Główne instrumenty polityki makroekonomicznej ........................ 549
25.7. Polityka deficytu budżetowego .................................. 554
Rozdział 26. Transformacja systemowa w Polsce (5. Jankowski) ................... 560
26.1. Przesłanki i kierunki transformacji ................................ 560
26.2. Metody przejścia do gospodarki rynkowej ............................ 563
26.3. Rola prywatyzacji ......................................... 568
26.4. Rola państwa w okresie transformacji systemowej ....................... 570
26.5. Rola rynku i państwa w zmianach strukturalnych ........................ 574
26.6. Społeczne warunki budowy kapitalizmu ............................. 575
Indeks nazwisk (Anna Kowalewska) .................................... 577
Indeks rzeczowy (Cz. Pietras, M. Rożnowska) ............................... 581
Część I. Wprowadzenie ...................................... 13
Rozdział 1. Przedmiot i zakres ekonomii (S. Marciniak) ....................... 14
1.1. Historia nazwy i dyscypliny naukowej .............................. 14
1.2. Współczesne ujęcie przedmiotu ekonomii ............................. 21
1.3. Prawa ekonomiczne a prawa przyrody .............................. 22
1.4. Ekonomia a inne nauki społeczne ................................. 26
1.5. Narzędzia i metody analizy ekonomicznej ............................ 27
Rozdział 2. Główne szkoły myśli ekonomicznej (S. Marciniak) .................... 32
2.1. Nieodzowność studiowania historii myśli ekonomicznej ..................... 32
2.2. Merkantylizm (XVI-XVIII wiek) ................................. 33
2.3. Fizjokratyzm i jego twórcy ..................................... 35
2.4. Szkoła klasyczna w ekonomii ................................... 37
2.5. Szkoła neoklasyczna szeroko pojmowana ............................. 38
2.6. Szkoła historyczna ......................................... 39
2.7. Główne współczesne kierunki ekonomii .............................. 41
2.8. Alternatywne koncepcje ekonomiczne ............................... 46
Rozdział 3. Współczesne systemy gospodarcze (S. Marciniak) .................... 49
3.1. Rodzaje systemów gospodarczych ................................. 49
3.2. Sprawność systemów gospodarczych ............................... 53
3.2. Podmioty gospodarujące i ich funkcjonowanie .......................... 55
3.4. Rola ekonomiczna państwa .................................... 60
3.5. Struktura gospodarki narodowej .................................. 65
3.6. Czynniki zmian strukturalnych ................................... 68
Rozdział 4. Główne problemy ekonomii (T. Obrębski) ........................ 75
4.1. Potrzeby a zasoby i zdolności wytwórcze społeczeństwa ..................... 75
4.2. Racjonalność metodologiczna a racjonalność rzeczowa w procesie gospodarowania ...... 80
4.3. Trendy rozwojowe w gospodarce światowej i ich skutki ..................... 85
4.4. Dylematy dobrobytu ekonomicznego i społecznego ....................... 92
Rozdział 5. Gospodarka, ekologia i postęp techniczny (5. Marciniak) ................ 97
5.1. Gospodarka a ekologia ....................................... 97
6 Spis treści
5.2. Zasoby naturalne odnawialne i nieodnawialne .......................... 101
5.3. Zanieczyszczenie środowiska a rozwój gospodarczy ....................... 105
5.4. Urządzenia ochrony środowiska, infrastruktura i wzrost gospodarczy .............. 108
5.5. Koszty społeczne i ekonomiczne a ochrona środowiska naturalnego .............. 109
5.6. Innowacje a ochrona środowiska naturalnego ........................... 113
5.7. Współczesna rewolucja naukowo-techniczna a gospodarka i ekologia .............. 117
5.8. Ekonomia a bezpieczna przyszłość ................................ 119
Rozdział 6. Ekonomiczna rola współczesnego państwa (S. Marciniak) ................ 123
6.1. Ewolucja roli ekonomicznej państwa ............................... 123
6.2. Dwa modele współczesnego państwa ............................... 126
6.3. Regulacja oparta na koncepcji interesu publicznego ....................... 127
6.4. Regulacja ograniczająca monopol ................................. 130
6.5. Regulacja i deregulacja ....................................... 132
6.6. Ekonomiczne funkcje współczesnego państwa .......................... 135
6.7. Państwo a kapitał ludzki ...................................... 139
Aneks A. Stadia rozwoju ludzkości (S. Marciniak) ........................... 142
Część II. Mikroekonomia ..................................... 147
Rozdział 7. Rynek. Rodzaje konkurencji (Cz. Pietras) ......................... 148
7.1. Podstawowe pojęcia i rodzaje rynków ............................... 148
7.2. Czynniki wpływające na rozmiary popytu ............................. 150
7.3. Czynniki wpływające na rozmiary podaży ............................ 156
7.4. Równowaga rynku ......................................... 159
7.5. Ceny administrowane ........................................ 164
7.6. Podstawowe modele rynku ..................................... 167
7.7. Cena a wartość ........................................... 171
7.8. Funkcje cen ............................................. 173
7.9. Elastyczność popytu i podaży ................................... 175
7.10. Marketing (L. Bialoń) ....................................... 189
Rozdział 8. Rynek kapitałowy (S. Jankowski) ............................. 194
8.1. Istota i struktura rynku kapitałowego ............................... 194
8.2. Znaczenie giełd papierów wartościowych ............................. 196
8.3. Struktura organizacyjna giełdy i jej uczestnicy .......................... 197
8.4. Instytucje na polskim rynku giełdowym .............................. 199
8.5. Papiery wartościowe ........................................ 202
8.6. Segmenty rynku papierów wartościowych ............................. 203
8.7. Czynniki wpływające na kursy akcji spółek polskich ....................... 205
8.8. Źródła informacji na warszawskiej GPW ............................. 207
8.9. Inwestorzy, gracze, spekulanci ................................... 209
8.10. Transakcje giełdowe ........................................ 211
8.11. Notowania giełdowe ........................................ 215
Rozdział 9. Rynek pracy (T. Obrębski) ................................. 217
9.1. Pojecie i uwarunkowania zatrudnienia ............................... 217
9.2. Gospodarowanie zasobami siły roboczej ............................. 218
9.3. Modele alokacji siły roboczej ................................... 221
9.4. Istota i rodzaje bezrobocia ..................................... 226
9.5. Prawidłowości ewolucji ogólnej struktury zatrudnienia ...................... 230
9.6. Place ................................................ 231
Spis treści
Rozdział 10. Podstawy teorii zachowań konsumenta (Z. Zawadzka) ................. 235
10.1. Cel działalności konsumenta ................................... 235
10.2. Struktura preferencji konsumenta ................................. 237
10.3. Punkt równowagi konsumenta .................................. 242
10.4. Zróżnicowanie dochodów i poziom ubóstwa ........................... 246
Rozdział 11. Przedsiębiorstwo (L. Bialoń) ............................... 256
.1. Istota i funkcje przedsiębiorstwa ................................. 256
.2. Rodzaje przedsiębiorstw ..................................... 261
.3. Przedsiębiorstwa przyszłości ................................... 265
.4. Produkcja ............................................. 270
.5. Czynniki rozwoju przedsiębiorstw ................................ 273
Rozdział 12. Rachunek kosztów i korzyści (L. Biatoń) ........................ 277
12.1. Koszty działalności przedsiębiorstw ..........................'..... 277
12.2. Korzyści z działalności gospodarczej ............................... 284
12.3. Ocena finansowa przedsiębiorstwa ................................ 287
12.4. Ocena projektów inwestycyjnych ................................. 290
12.5. Rachunek ekonomicznej efektywności inwestycji ........................ 294
Rozdział 13. Zarządzanie firmą (L. Biatoń) .............................. 298
13.1. Wprowadzenie ........................................... 298
13.2. Zarządzanie firmą w kontekście różnych szkół (kierunków) zarządzania ........... 299
13.3. Umiędzynarodowienie zarządzania firmą ............................ 304
13.4. Ekologiczne uwarunkowania zarządzania firmą ......................... 305
13.5. Zarządzanie strategiczne ..................................... 310
13.6. Zarządzanie innowacjami ..................................... 314
Rozdział 14. Etyka biznesu (S. Jankowski) ............................... 319
14.1. Pojęcie etyki biznesu ....................................... 319
14.2. Wolność gospodarcza ....................................... 320
14.3. Interes własny ........................................... 321
14.4. Zasada sukcesu .......................................... 322
14.5. Prywatyzacja ............................................ 323
14.6. Konkurencja ............................................ 324
14.7. Konsumpcja ............................................ 326
14.8. Rola państwa w gospodarce ................................... 328
Cześć III. Makroekonomia .................................... 331
Rozdział 15. Produkt krajowy brutto i dochód narodowy (T. Obrębski) ............... 332
15.1. Istota i rodzaje reprodukcji .................................... 332
15.2. Pojęcie wartości globalnej, produktu krajowego brutto i dochodu narodowego ........ 334
15.3. Metoda liczenia dochodu narodowego .............................. 335
15.4. Rola cen w rachunku dochodu narodowego ........................... 337
15.5. Struktura produktu krajowego brutto i dochodu narodowego .................. 338
15.6. Podział dochodu narodowego ................................... 341
Rozdział 16. Czynniki wzrostu i rozwoju gospodarczego (T. Obrębski) ............... 344
16.1. Wzrost i rozwój gospodarczy ................................... 344
16.2. Czynniki wzrostu gospodarczego ................................. 347
16.3. Struktura inwestycji a tempo wzrostu gospodarczego ...................... 355
16.4. Czynniki przyspieszające i ograniczające tempo wzrostu gospodarczego ........... 356
Rozdział 17. Oszczędności i zrównoważony wzrost gospodarczy (T. Obrębski) ........... 360
17.1. Rodzaje wzrostu gospodarczego ................................. 360
8 Spis treści ____
17.2. Zrównoważony i niezrównoważony wzrost gospodarczy .................... 362
17.3. Wpływ oszczędności na równowagę i wzrost gospodarczy ................... 367
17.4. Modele wzrostu gospodarczego .................................. 369
17.5. Możliwości kształtowania równowagi w gospodarce ...................... 374
Rozdział 18. System pieniężno-kredytowy (Cz. Pietras) ........................ 376
18.1. Istota, ewolucja i funkcje pieniądza ............................... 376
18.2. Czynniki określające popyt na pieniądz i podaż pieniądza ................... 381
18.3. Równanie obiegu pieniądza .................................... 383
18.4. Banki i ich funkcje ........................................ 384
18.5. Kreacja pieniądza bankowego przez banki handlowe ...................... 392
18.6. Instrumenty polityki pieniężno-kredytowej banku centralnego ................. 399
Rozdział 19. Inflacja i jej skutki (Z Zawadzka) ............................ 404
19.1. Pojęcie i pomiar inflacji ..................................... 404
19.2. Główne przyczyny inflacji .................................... 407
19.3. Skutki inflacji ........................................... 414
19.4. Polityka przeciwdziałania inflacji ................................ 418
19.5. Inflacja w Polsce w latach dziewięćdziesiątych i przeciwdziałanie jej ............. 420
Rozdział 20. System finansowy państwa (T. Obrębski) ........................ 423
20. ł. Pojęcie systemu finansowego i zakres jego oddziaływania ................... 423
20.2. System budżetowy państwa .................................... 425
20.3. Stopa redystrybucji i struktura budżetu państwa ......................... 427
20.4. System podatkowy państwa .................................... 430
20.5. Kształtowanie równowagi budżetowej .............................. 434
Rozdział 21. Cykliczność rozwoju gospodarczego (S. Jankowski) ................... 437
21.1. Równowaga ekonomiczna i społeczna .............................. 437
21.2. Równowaga ogólna i formy odchyleń .............................. 443
21.3. Rodzaje wahań gospodarczych .................................. 445
21.4. Cechy cyklu koniunkturalnego i przebieg klasycznego cyklu koniunkturalnego ........ 451
21.5. Teorie cyklu koniunkturalnego .................................. 454
21.6. Teoria sekularnej stagnacji .................................... 457
21.7. Interwencjonizm państwowy ..............................'..... 458
21.8. Instrumenty i formy interwencjonizmu .............................. 461
Rozdział 22. Międzynarodowy system finansowy (Cz. Pietras) .................... 465
22.1. Rynek walutowy i kursy walut .................................. 465
22.2. Ewolucja międzynarodowego systemu walutowego ....................... 471
22.3. Europejski System Walutowy ................................... 477
22.4. Kredyt międzynarodowy i międzynarodowe instytucje kredytowe ............... 481
Rozdział 23. Handel zagraniczny i wzrost gospodarczy (Z. Zawadzka) ................ 491
23.1. Podstawowe pojęcia ........................................ 491
23.2. Bilans płatniczy .......................................... 493
23.3. Teorie handlu zagranicznego ................................... 496
23.4. Handel zagraniczny i wzrost gospodarczy ............................ 501
23.5. Instrumenty polityki handlowej .................................. 504
23.6. Polski handel zagraniczny po roku 1989 ............................. 508
Rozdział 24. Gospodarka światowa — problemy globalne (Cz. Pietras) ............... 511
24.1. Pojęcie gospodarki światowej ................................... 511
24.2. Podmioty gospodarki światowej ................................. 512
24.3. Główne cechy współczesnych procesów globalizacji ...................... 514
24.4. Główne problemy globalne .................................... 517
24.5. Międzynarodowe przepływy czynników produkcji i usług ................... 523
Spis treści 9
24.6. Międzynarodowe organizacje gospodarcze i ugrupowania integracyjne oraz ich rola w gospodarce
światowej ............................................. 529
Rozdział 25. Teoria ekonomii a polityka gospodarcza (S. Marciniak) ................ 538
25.1. Teoria ekonomii a polityka makroekonomiczna ......................... 538
25.2. Cele, reguły i instrumenty polityki makroekonomicznej .................... 541
25.3. Dwa główne nurty współczesnej polityki makroekonomicznej ................. 543
25.4. Kontrowersje wokół polityki stabilizacyjnej ........................... 544
25.5. Główne problemy makroekonomiczne .............................. 546
25.6. Główne instrumenty polityki makroekonomicznej ........................ 549
25.7. Polityka deficytu budżetowego .................................. 554
Rozdział 26. Transformacja systemowa w Polsce (5. Jankowski) ................... 560
26.1. Przesłanki i kierunki transformacji ................................ 560
26.2. Metody przejścia do gospodarki rynkowej ............................ 563
26.3. Rola prywatyzacji ......................................... 568
26.4. Rola państwa w okresie transformacji systemowej ....................... 570
26.5. Rola rynku i państwa w zmianach strukturalnych ........................ 574
26.6. Społeczne warunki budowy kapitalizmu ............................. 575
Indeks nazwisk (Anna Kowalewska) .................................... 577
Indeks rzeczowy (Cz. Pietras, M. Rożnowska) ............................... 581