Dane szczegółowe książki
Historia Bułgarii / Wasilewski, Tadeusz (1933-2005)
Autorzy
Tytuł
Historia Bułgarii
Wydawnictwo
Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988
Numer wydania
2 popr. i uzup.
ISBN
8304024667
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Pradzieje Bułgarii 7
Trakowie 11
Ziemie trackie pod panowaniem Rzymian 16
Gotowie i Hunowie na ziemiach bałkańskich 20
Chrystianizacja, romanizacja i hellenizacja Tracji i Mezji 20
WIELKIE WĘDRÓWKI SŁOWIANSKO-BUŁGARSKIE. POWSTANIE PIERWSZEGO PAŃSTWA BUŁGARSKIEGO
Praojczyzna Słowian 23
Antowie i Sklawinowie 24
Państwo awarskie 25
Osiedlenie się Słowian na Bałkanach 26
Gospodarka, religia i ustrój społeczny Słowian 28
Walki Słowian z Bizancjum 31
Protobułgarzy , . 32
Powstanie pierwszego państwa bułgarskiego 34
KSZTAŁTOWANIE SIĘ PAŃSTWA BUŁGARSKO-SŁOWIAŃSKIEGO
Gospodarka i ustrój społeczny Protobułgarów 36
Kultura Protobułgarów 37
Organizacja państwowa 41
Wojny z Bizancjum w VII i VIII wieku 42
Chan Krum 46
ROZKWIT I UPADEK PIERWSZEGO PAŃSTWA BUŁGARSKIEGO
Slawizacja i chrystianizacja Bułgarii 51
Car Symeon I Wielki 55
Kryzys państwa w dobie cara Piotra i początki ruchu bogomilskiego ... 59
Podbój Bułgarii Naddunajskiej przez Bizancjum 61
Piśmiennictwo i sztuka w dobie pierwszego państwa bułgarskiego ... 63
WIELKIE WOJNY Z BIZANCJUM. ZIEMIE BUŁGARSKIE W NIEWOLI BIZANTYŃSKIEJ
Powstanie Komitopulów i utworzenie carstwa zachodniobułgarskiego ... 68
Wyprawy zdobywcze Bazylego II Bułgarobójcy 70
Ziemie macedońskie i bułgarskie pod panowaniem Bizancjum 71
Wielkie powstanie macedońskie przeciwko Bizancjum 73
Rozwój herezji bogomiłów . 76
331
VI. POWSTANIE I ROZKWIT DRUGIEGO PAŃSTWA BUŁGARSKIEGO
Wybuch powstania w Tyrnowie. Teodor i Asen 78
Wojny cara Asena I z Bizancjum 80
Podboje cara Kałojana 81
Rządy wielkich bojarów ; 83
Zdobycie pozycji mocarstwowej. Iwan Asen II 85
Stosunki gospodarcze i społeczne w XIII i XIV wieku 87
Organizacja państwowa 93
VII. ZMIERZCH ASENOWICZÓW I DYNASTIA TERTERÓW
Ostatni Asenowicze 95
Konstantyn Asen Tich 96
Powstanie Iwajly 99
Rozbicie feudalne, dominacja tatarska i walki o tron 101
Teodor Swetosław i walki z Bizancjum 103
VIII. BUŁGARIA POD PANOWANIEM SZYSZMANOWICZÓW
Wojny z Bizancjum i Serbią 105
Bezsilność Bułgarii wobec ekspansji Turków 107
Sztuka w XIII i XIV wieku 108
Literatura w XIII i XIV wieku 113
IX. PODBOJE TURECKIE I PIERWSZE PRÓBY WYZWOLENIA ZIEM BUŁGARSKICH
Powstanie państwa Turków Osmańskich 115
Pierwsze podboje w Europie 115
Bitwa nad Maricą 117
Podbój Bułgarii przez Turków 117
Organizacja sułtanatu tureckiego 120
Bitwa pod Ankarą i próba powstania w Bułgarii 121
Wyprawy węgierskie przeciwko Turcji i klęska pod Warną 122
Turcja u szczytu potęgi 123
X. ZłEMlE BUŁGARSKIE POD JARZMEM TURECKIM
■
Położenie ziem bułgarskich w monarchii osmańskiej 125
Turecki system lenny 127
Walka ludności z dominacją turecką 130
XI. KRYZYS WEWNĘTRZNY IMPERIUM OSMAŃSKIEGO
Rozkład tureckiego systemu feudalnego i rozwój stosunków towarowych . .133
Reformy sułtana Selima III 134
Grecki ruch narodowy 136
XII. ODRODZENIE NARODOWE BUŁGARÓW
Pajsi Chilendarski i Sofroni Wraczański 138
Pierwsze walki o wyzwolenie 140
Epoka Tanzimatu w Turcji 141
Ziemie bułgarskie w drugiej ćwierci XIX wieku 141
Ruch narodowowyzwoleńczy w latach 1830- 1853 143
Wojna krymska 1853-1856 144
Początki ruchu oświatowego 147
Walka o kościół narodowy 149
332
XIII. ROZWÓJ RUCHU NARODOWOWYZWOLEŃCZEGO 1856-1876
Okres czetnicki ruchu narodowego 154
Bułgarski Centralny Komitet Rewolucyjny (BCKR) i Krajowa Organizacja
Rewolucyjna 160
Christo Botew i Tymczasowy Centralny Komitet Rewolucyjny 164
Powstanie kwietniowe 168
XIV. WOJNA ROSYJSKO-TURECKA I WYZWOLENIE BUŁGARII
Wybuch wojny 174
Działania wojenne 175
Traktat w San Stefano i kongres berliński .177
Tymczasowa administracja rosyjska 179
Walka o obalenie postanowień kongresu berlińskiego 181
Utworzenie autonomicznej Wschodniej Rumelii 182
Kultura w schyłkowej epoce odrodzenia bułgarskiego 183
XV. PIERWSZE LATA WYZWOLONEJ BUŁGARII
Nadanie Księstwu Bułgarskiemu konstytucji 188
Objęcie tronu przez Aleksandra Battenberga 189
Rządy liberałów i reforma agrarna 190
Obalenie rządu liberalnego i objęcie władzy przez księcia 192
Zjednoczenie Bułgarii i wojna serbsko-bułgarska 194
Obalenie księcia Aleksandra. Książę Ferdynand 197
XVI. ROZWÓJ KAPITALIZMU W BUŁGARII
Reżim Stambołowa 201
Ruch robotniczy i powstanie Bułgarskiej Partii Socjaldemokratycznej . . . 202
Upadek Stambołowa 205
Sytuacja polityczna po upadku Stambołowa. Partie polityczne 206
Rządy stambołowistów i powstanie ilindeńskie w Macedonii 209
Ruch robotniczy w początkach XX wieku 212
Obalenie rządu stambołowistów 215
Rozwój gospodarczy w latach 1878-1912 215
Kultura w latach 1878-1918 219
XVII. WOJNY BAŁKAŃSKIE I PIERWSZA WOJNA ŚWIATOWA
Rewolucja młodoturecka 224
Powstanie trzeciego carstwa bułgarskiego 225
Utworzenie sojuszu bałkańskiego 225
Dwie wojny bałkańskie 227
Przystąpienie Bułgarii do pierwszej wojny światowej 231
Pierwsza wojna światowa 232
Powstanie żołnierskie 235
Układ o zawieszeniu broni 236
XVIII PIERWSZE LATA POWOJENNE I POWSTANIE WRZEŚNIOWE 1923 ROKU
Sytuacja rewolucyjna w Bułgarii 238
Koalicyjny rząd Aleksandra Stambolijskiego 240
Samodzielne rządy zemedelców 241
Przewrót 9 VI 1923 roku 244
Powstanie wrześniowe 1923 roku 247
333
XIX. WALKA O UTRZYMANIE RZĄDÓW PARLAMENTARNYCH I KONSTYTUCJI
Polityka rządu Cankowa 251
Działalność Bułgarskiej Partii Komunistycznej (t.s.) 252
Stabilizacja polityczna i gospodarcza 254
Kryzys gospodarczy 256
Rządy Bloku Narodowego 256
Proces lipski 259
XX. PRZEWRÓT 19 V 1934 ROKU I WOJSKOWA DYKTATURA M.ONARCHICZNA
Rządy grupy „Zweno" 261
Wprowadzenie dyktatury monarchiczno-wojskowej 263
Walka o utworzenie frontu narodowego sił antyfaszystowskich 263
Przystąpienie Bułgarii do obozu państw faszystowskich 265
Kultura w latach 1918-1944 267
XXI. BUŁGARIA W LATACH DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ. POWSTANIE BUŁGARSKIEJ REPUBLIKI LUDOWEJ
Przystąpienie Bułgarii do Paktu Berlińskiego 271
Wybuch powstania antyfaszystowskiego 273
Powstanie Frontu Narodowego 274
Wojna wyzwoleńcza 277
Powstanie Bułgarskiej Republiki Ludowej 279
WAŻNIEJSZE WYDARZENIA PO ROKU 1944 . . . 280
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 284
TABLICE GENEALOGICZNE 289
PARTIE POLITYCZNE MIESZCZAŃSTWA BUŁGARSKIEGO W LATACH 1878-1918 294
INDEKS NAZWISK 296
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH I NARODOWOŚCI 316
SPIS ILUSTRACJI 327
SPIS MAP 329
Trakowie 11
Ziemie trackie pod panowaniem Rzymian 16
Gotowie i Hunowie na ziemiach bałkańskich 20
Chrystianizacja, romanizacja i hellenizacja Tracji i Mezji 20
WIELKIE WĘDRÓWKI SŁOWIANSKO-BUŁGARSKIE. POWSTANIE PIERWSZEGO PAŃSTWA BUŁGARSKIEGO
Praojczyzna Słowian 23
Antowie i Sklawinowie 24
Państwo awarskie 25
Osiedlenie się Słowian na Bałkanach 26
Gospodarka, religia i ustrój społeczny Słowian 28
Walki Słowian z Bizancjum 31
Protobułgarzy , . 32
Powstanie pierwszego państwa bułgarskiego 34
KSZTAŁTOWANIE SIĘ PAŃSTWA BUŁGARSKO-SŁOWIAŃSKIEGO
Gospodarka i ustrój społeczny Protobułgarów 36
Kultura Protobułgarów 37
Organizacja państwowa 41
Wojny z Bizancjum w VII i VIII wieku 42
Chan Krum 46
ROZKWIT I UPADEK PIERWSZEGO PAŃSTWA BUŁGARSKIEGO
Slawizacja i chrystianizacja Bułgarii 51
Car Symeon I Wielki 55
Kryzys państwa w dobie cara Piotra i początki ruchu bogomilskiego ... 59
Podbój Bułgarii Naddunajskiej przez Bizancjum 61
Piśmiennictwo i sztuka w dobie pierwszego państwa bułgarskiego ... 63
WIELKIE WOJNY Z BIZANCJUM. ZIEMIE BUŁGARSKIE W NIEWOLI BIZANTYŃSKIEJ
Powstanie Komitopulów i utworzenie carstwa zachodniobułgarskiego ... 68
Wyprawy zdobywcze Bazylego II Bułgarobójcy 70
Ziemie macedońskie i bułgarskie pod panowaniem Bizancjum 71
Wielkie powstanie macedońskie przeciwko Bizancjum 73
Rozwój herezji bogomiłów . 76
331
VI. POWSTANIE I ROZKWIT DRUGIEGO PAŃSTWA BUŁGARSKIEGO
Wybuch powstania w Tyrnowie. Teodor i Asen 78
Wojny cara Asena I z Bizancjum 80
Podboje cara Kałojana 81
Rządy wielkich bojarów ; 83
Zdobycie pozycji mocarstwowej. Iwan Asen II 85
Stosunki gospodarcze i społeczne w XIII i XIV wieku 87
Organizacja państwowa 93
VII. ZMIERZCH ASENOWICZÓW I DYNASTIA TERTERÓW
Ostatni Asenowicze 95
Konstantyn Asen Tich 96
Powstanie Iwajly 99
Rozbicie feudalne, dominacja tatarska i walki o tron 101
Teodor Swetosław i walki z Bizancjum 103
VIII. BUŁGARIA POD PANOWANIEM SZYSZMANOWICZÓW
Wojny z Bizancjum i Serbią 105
Bezsilność Bułgarii wobec ekspansji Turków 107
Sztuka w XIII i XIV wieku 108
Literatura w XIII i XIV wieku 113
IX. PODBOJE TURECKIE I PIERWSZE PRÓBY WYZWOLENIA ZIEM BUŁGARSKICH
Powstanie państwa Turków Osmańskich 115
Pierwsze podboje w Europie 115
Bitwa nad Maricą 117
Podbój Bułgarii przez Turków 117
Organizacja sułtanatu tureckiego 120
Bitwa pod Ankarą i próba powstania w Bułgarii 121
Wyprawy węgierskie przeciwko Turcji i klęska pod Warną 122
Turcja u szczytu potęgi 123
X. ZłEMlE BUŁGARSKIE POD JARZMEM TURECKIM
■
Położenie ziem bułgarskich w monarchii osmańskiej 125
Turecki system lenny 127
Walka ludności z dominacją turecką 130
XI. KRYZYS WEWNĘTRZNY IMPERIUM OSMAŃSKIEGO
Rozkład tureckiego systemu feudalnego i rozwój stosunków towarowych . .133
Reformy sułtana Selima III 134
Grecki ruch narodowy 136
XII. ODRODZENIE NARODOWE BUŁGARÓW
Pajsi Chilendarski i Sofroni Wraczański 138
Pierwsze walki o wyzwolenie 140
Epoka Tanzimatu w Turcji 141
Ziemie bułgarskie w drugiej ćwierci XIX wieku 141
Ruch narodowowyzwoleńczy w latach 1830- 1853 143
Wojna krymska 1853-1856 144
Początki ruchu oświatowego 147
Walka o kościół narodowy 149
332
XIII. ROZWÓJ RUCHU NARODOWOWYZWOLEŃCZEGO 1856-1876
Okres czetnicki ruchu narodowego 154
Bułgarski Centralny Komitet Rewolucyjny (BCKR) i Krajowa Organizacja
Rewolucyjna 160
Christo Botew i Tymczasowy Centralny Komitet Rewolucyjny 164
Powstanie kwietniowe 168
XIV. WOJNA ROSYJSKO-TURECKA I WYZWOLENIE BUŁGARII
Wybuch wojny 174
Działania wojenne 175
Traktat w San Stefano i kongres berliński .177
Tymczasowa administracja rosyjska 179
Walka o obalenie postanowień kongresu berlińskiego 181
Utworzenie autonomicznej Wschodniej Rumelii 182
Kultura w schyłkowej epoce odrodzenia bułgarskiego 183
XV. PIERWSZE LATA WYZWOLONEJ BUŁGARII
Nadanie Księstwu Bułgarskiemu konstytucji 188
Objęcie tronu przez Aleksandra Battenberga 189
Rządy liberałów i reforma agrarna 190
Obalenie rządu liberalnego i objęcie władzy przez księcia 192
Zjednoczenie Bułgarii i wojna serbsko-bułgarska 194
Obalenie księcia Aleksandra. Książę Ferdynand 197
XVI. ROZWÓJ KAPITALIZMU W BUŁGARII
Reżim Stambołowa 201
Ruch robotniczy i powstanie Bułgarskiej Partii Socjaldemokratycznej . . . 202
Upadek Stambołowa 205
Sytuacja polityczna po upadku Stambołowa. Partie polityczne 206
Rządy stambołowistów i powstanie ilindeńskie w Macedonii 209
Ruch robotniczy w początkach XX wieku 212
Obalenie rządu stambołowistów 215
Rozwój gospodarczy w latach 1878-1912 215
Kultura w latach 1878-1918 219
XVII. WOJNY BAŁKAŃSKIE I PIERWSZA WOJNA ŚWIATOWA
Rewolucja młodoturecka 224
Powstanie trzeciego carstwa bułgarskiego 225
Utworzenie sojuszu bałkańskiego 225
Dwie wojny bałkańskie 227
Przystąpienie Bułgarii do pierwszej wojny światowej 231
Pierwsza wojna światowa 232
Powstanie żołnierskie 235
Układ o zawieszeniu broni 236
XVIII PIERWSZE LATA POWOJENNE I POWSTANIE WRZEŚNIOWE 1923 ROKU
Sytuacja rewolucyjna w Bułgarii 238
Koalicyjny rząd Aleksandra Stambolijskiego 240
Samodzielne rządy zemedelców 241
Przewrót 9 VI 1923 roku 244
Powstanie wrześniowe 1923 roku 247
333
XIX. WALKA O UTRZYMANIE RZĄDÓW PARLAMENTARNYCH I KONSTYTUCJI
Polityka rządu Cankowa 251
Działalność Bułgarskiej Partii Komunistycznej (t.s.) 252
Stabilizacja polityczna i gospodarcza 254
Kryzys gospodarczy 256
Rządy Bloku Narodowego 256
Proces lipski 259
XX. PRZEWRÓT 19 V 1934 ROKU I WOJSKOWA DYKTATURA M.ONARCHICZNA
Rządy grupy „Zweno" 261
Wprowadzenie dyktatury monarchiczno-wojskowej 263
Walka o utworzenie frontu narodowego sił antyfaszystowskich 263
Przystąpienie Bułgarii do obozu państw faszystowskich 265
Kultura w latach 1918-1944 267
XXI. BUŁGARIA W LATACH DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ. POWSTANIE BUŁGARSKIEJ REPUBLIKI LUDOWEJ
Przystąpienie Bułgarii do Paktu Berlińskiego 271
Wybuch powstania antyfaszystowskiego 273
Powstanie Frontu Narodowego 274
Wojna wyzwoleńcza 277
Powstanie Bułgarskiej Republiki Ludowej 279
WAŻNIEJSZE WYDARZENIA PO ROKU 1944 . . . 280
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 284
TABLICE GENEALOGICZNE 289
PARTIE POLITYCZNE MIESZCZAŃSTWA BUŁGARSKIEGO W LATACH 1878-1918 294
INDEKS NAZWISK 296
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH I NARODOWOŚCI 316
SPIS ILUSTRACJI 327
SPIS MAP 329