Dane szczegółowe książki
Struktura teorii socjologicznej / Turner, Jonathan H.; Woroniecka, Grażyna; Manterys, Aleksander
Tytuł
Struktura teorii socjologicznej
Tytuł oryginału
Structure of sociological theory
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004
ISBN
8301140720
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa do wydania polskiego XXI-XXIV
Przedmowa XXV-XXVI
O zmianach XXV Podziękowania XXVI
1. Teoria socjologiczna 1-5
Natura teorii naukowej 1
Krytyka teorii naukowej w socjologii 4
Siedem podstawowych orientacji teoretycznych 5
Część I. Teoria funkcjonalna 7-86
2. Kształtowanie się tradycji Powstanie teorii funkcjonalnej 9-23
Analogia organicystyczna 9 Funkcjonalizm analityczny - Spencer 10 Funkcjonalizm - Durkheim 13 Funkcjonalizm a tradycja antropologiczna 16
Radcliffe-Brown 16
Malinowski 18 Funkcjonalizm a duch Webera 20 Podsumowanie 22
3. Dojrzewanie tradycji I
Podejście empiryczne - Merton 24-31
Teorie średniego zasiągu 25
Paradygmat analizy funkcjonalnej 26
Teza o jedności funkcjonalnej 27 Teza o uniwersalności funkcjonalnej 27 Teza o niezbędności 28
Algorytm przeprowadzania analizy funkcjonalnej 29 Podsumowanie 31
4. Dojrzewanie tradycji II
Podejście analityczne - Parsons 32-48
Struktura działania społecznego 32
System społeczny 35
Przejście do imperatywizmu funkcjonalnego 40
Informacyjna hierarchia kontroli 42
Uogólnione środki wymiany 43
Zmiana społeczna 44
„Natura ludzka" 46
5. Kontynuowanie tradycji I
Neofunkcjonalizm - Alexander 49-66 (Rozdział napisany wspólnie z Paulem Colomym)
Obrona postpozytywizmu 50
Neofunkcjonalizm jako uogólniony dyskurs teoretyczny 53
Wielowymiarowość świata społecznego 53
Problemy redukcjonizmu i konflacji 53
Działanie i porządek 54 Powiązanie mikro-makro 56 Metoda specyfikacji 58 Ideologia 60 Modele systemów 60 Neofunkcjonalistyczne programy badawcze. Dwie ilustracje 61 Analiza zmiany 61 Analiza kultury 64
Podsumowanie 66
6. Kontynuowanie tradycji II
Funkcjonalizm systemowy - Luhmann 67-86
Podejście ogólnosystemowe 68 System i środowisko 68 Wymiary środowiska 68 Typy systemów społecznych 69
Systemy interakcyjne 69
Systemy organizacyjne 70
Systemy społeczeństwa 70 Zróżnicowanie, integracja i konflikt w systemie 71 Środki komunikacji, refleksyjność i autotematyzacja 73
Komunikacja a kody 73
Spis rzeczy VII
Środki komunikacji 74 Refleksyjność i autotematyzacja 74
Zasada podejścia Luhmanna 75 Koncepcja ewolucji społecznej 75
Podstawowe mechanizmy ewolucji 76
Ewolucja a zróżnicowanie społeczne 77 Zróżnicowanie funkcjonalne społeczeństwa 80
Polityka jako system społeczny 80
Autonomia systemu prawnego 83
Gospodarka jako system społeczny 84
Część II. Teoria ewolucyjna 87-174
7. Kształtowanie się tradycji Powstanie teorii ewolucyjnej 89-96
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski)
Pierwszy bioekolog w socjologii - Spencer 90 Analogia bioekologiczna - Durkheim 92 Dobór naturalny - Darwin 94 Podsumowanie 96
8. Dojrzewanie tradycji
Teorie ekologiczne i biologiczne 97-111
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski) Ekologia miasta 97
Szkoła chicagowska 97
Zapożyczenia z ekologii 98
Ogólny model chicagowskiej szkoły ekologii miasta 99 Genetyka a dobór naturalny 101
Genetyka pojedynczego organizmu 101
Genetyka populacji 101
Kodyfikacja socjobiologii 104
Pierwsi prawdziwi socjobiolodzy 105 Wczesne teorie instynktu 105 Podsumowanie 110
9. Kontynuowanie tradycji I Teorie ekologiczne 112-137
Makropoziomowa teoria ekologiczna - Hawley 113 Produkcja, transport i komunikacja 113 Środowisko 114 Funkcje i funkcje podstawowe 114 Equilibrium i zmiana 116 Wzrost i ewolucja 118
Teorie ekologii miasta 125
VIII Spis rzeczy
Teorie ekologii organizacji 129
Teoria ekologiczna - Hannan i Freeman 130 Teoria ekologiczna - McPherson 133 Podsumowanie 137
10. Kontynuowanie tradycji II
Nowe teorie ewolucyjne 138-174
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski)
Teorie socjobiologiczne 139
Podejście van den Berghe'a 139 Dobór krewniaczy 139 Wzajemność 141 Przymus 142
Konceptualizacja procesów kulturowych 143 Socjobiologiczne wyjaśnienia zjawisk społecznych 143 Podejście Lopreata 145 Międzygatunkowe porównania form społecznych 150
Podejście Machalka 150
Ograniczenia organiczne 151
Ograniczenia ekologiczne 151
Ograniczenia związane z relacją między kosztem a zyskiem 152
Ograniczenia socjologiczne 152 Teorie stadiów ewolucji 154
Teoria ewolucyjna - Lenscy i Nolan 156
Ewolucyjne podejście do przekształceń społecznych - Sanderson 159
Model „ustrojów biospołeczno-kulturowych" - Freese 162
Powrót do teorii natury ludzkiej 165
Teoria płci kulturowej - Udry 166
Międzygatunkowa analiza porównawcza źródeł uspołecznienia człowieka
-Maryanski 169
Podsumowanie 173
Część III. Teoria konfliktu 175-282
11. Kształtowanie się tradycji Powstanie teorii konfliktu 177-187
Marks 178
Weber 180
Simmel 184
Rozwój teorii konfliktu 186
12. Dojrzewanie tradycji I
Teoria dialektyczna - Dahrendorf 188-194
Krytyka funkcjonalizmu 188
Spis rzeczy IX
Założenia dialektyczne 189 Twierdzenia teoretyczne 192 Podsumowanie 194
13. Dojrzewanie tradycji II
Funkcjonalna teoria konfliktu - Coser 195-202
Przyczyny konfliktu 196 Gwałtowność konfliktu 197 Trwanie konfliktu 199 Funkcje konfliktu społecznego 199 Podsumowanie 202
14. Dojrzewanie tradycji III
Syntetyczna teoria konfliktu - Turner 203-210
Procesualny model konfliktu 203
Stadium 3. Wycofanie legitymacji 205
Stadium 4. Początki świadomości interesów obiektywnych 206
Stadium 5. Pobudzenie emocjonalne pokrzywdzonych 206
Stadium 6. Okresowe wybuchy zbiorowe 206
Stadium 7. Zwiększona intensywność 207
Stadium 8. Próby zorganizowania się 207
Stadium 9. Stopień gwałtowności konfliktu 209
Początek ery współczesnej w teorii konfliktu 210
15. Kontynuowanie tradycji I
Teorie neoweberowskie. Podejście analityczne -Collins 211-222
Mikropodstawa organizacji społecznej 211 Socjologia konfliktu 212
Rozmowa i rytuał 213 Poważanie i zachowanie się 215 Kultury klasowe 216 Procesy organizacyjne 217 Państwo i gospodarka 219 Geopolityka 220 Podsumowanie 221
16. Kontynuowanie tradycji II
Teorie konfliktu w socjologii historyczno--porównawczej 223-243
(Rozdział napisany wspólnie z Rebeccą S. K. Li)
Mobilizacja mas i upadek państwa 224 Studium źródeł dyktatury i demokracji - Moore 225 Teoria rewolucji agrarnej - Paige 228 Teoria mobilizacji zasobów - Tilly 231
X Spis rzeczy
Analiza państwa i rewolucji społecznych - Skocpol 235 Teoria upadku państwa - Goldstone 239 Podsumowanie 242
17. Kontynuowanie tradycji III
Teorie neomarksowskie 244-263
Zwięzły przegląd tez Marksa 244 Neomarksowska analiza klasowa 246
Marksizm analityczny - Wright 247 Klasa społeczna, emancypacja i historia 247 Mikro- a makropoziom analizy klasowej 249 Problem klasy średniej 251
Sprzeczne położenie klasowe 252
Zwielokrotniony wyzysk 253
Wyłaniający się schemat 254 Ogólny projekt Marksowski 256 Neomarksowska analiza systemów światowych 257
Wallerstein 258
Imperia światowe i gospodarka światowa 258
Centrum, peryferie i półperyferie 259
Dynamika gospodarki światowej 260
Inne cykliczne dynamiki w gospodarce światowej 261
Sekwencje hegemonii 262 Czy koniec kapitalizmu? 262
Podsumowanie 263
18. Kontynuowanie tradycji IV
Teorie nierówności i stratyfikacji związanych z płcią kulturową 264-282
Wczesna teoria stratyfikacji związanej z płcią kulturową - Collins 265 Teoria stratyfikacji związanej z płcią kulturową - Blumberg 267 Teoria praw płci kulturowej - Chafetz 271
Trwałość stratyfikacji związanej z płcią kulturową 271
Przymus jako podstawa nierówności związanych z płcią kulturową 271
Woluntarystyczne podstawy nierówności związanych
z płcią kulturową 273 Zmieniające się systemy nierówności i stratyfikacji związanych z płcią kulturową 274
Zmienne demograficzne 274
Zmienne technologiczne 275
Zmienne ekonomiczne 275
Zmienne polityczne 275
Podsumowanie. Próba syntezy teoretycznej 278
Skutki ekonomii politycznej 278 Podstawowe warunki przyczynowe 279 Mobilizacja zasobów i konflikt a płeć kulturowa 280
Spis rzeczy XI
Część IV. Teoria wymiany 283-393
19. Kształtowanie się tradycji
Powstanie teorii wymiany 285-300
Teoria wymiany w ekonomii klasycznej 285 Teoria wymiany w antropologii 287
Frazer 287
Wymiana niematerialna - Malinowski 288 Powstanie strukturalnej teorii wymiany - Mauss 290 Strukturalizm - Levi-Strauss 291
Behawioryzm psychologiczny a teoria wymiany 294 Tradycja socjologiczna a teoria wymiany 297
Teoria wymiany a konflikt - Marks 298 Simmel 299 Podsumowanie 300
20. Dojrzewanie tradycji I
Podejście behawiorystyczne - Homans 301-310
Podejście podstawowe 301
Podstawowe zasady wymiany 303
Wykorzystanie podstawowych zasad wymiany do konstruowania
wyjaśnienia 305
Od zachowania do makrostruktury 308
21. Dojrzewanie tradycji II
Podejście dialektyczne - Blau 311-324
Podstawowe zasady wymiany 311 Elementarne systemy wymiany 313
Naciski w kierunku integracji 315 Naciski w kierunku opozycji 317
Systemy wymian a makrostruktura 318
Wartości pośredniczące 319
Instytucjonalizacja 319
Poziomy organizacji społecznej 321
Obraz organizacji społecznej 323 Podsumowanie 324
22. Dojrzewanie tradycji III
Sieciowe ujęcie wymiany - Emerson 325-334
Strategia podstawowa 325 Podstawowe procesy wymiany 326 Podstawowe twierdzenia o wymianie 327 Struktura, sieci i wymiana 328
Monopol jednostronny 328
XII Spis rzeczy
Podział pracy 329 Kręgi społeczne 330 Sieci uwarstwione 332 Podsumowanie 333
23. Dojrzewanie tradycji IV
Modele ekonomiczne i teoria gier w teorii wymiany 335-347
(Rozdział napisany wspólnie z Charlesem H. Powersem)
Rynki i racjonalni aktorzy 335
Założenia ekonomii neoklasycznej 335
Dyskusja wokół założeń neoklasycznych 338 Teoria gier 340
Dylemat więźnia. Ulubiony przykład w teorii gier 343
Dylemat więźnia a problem równowagi optymalnej w sensie Pareta 345
Podsumowanie 346
24. Kontynuowanie tradycji I
Teorie racjonalnego wyboru 348-364
Teoria solidarności grupowej - Hechter 349
Podstawowy problem porządku w teorii racjonalnego wyboru 350
Podstawy kontroli społecznej. Zależność, monitorowanie i sankcje 351
Typy grup 352
Wzory kontroli w grupach kompensacyjnych i w grupach obligatoryjnych 356
Synteza teorii 358
Implikacje makrostrukturalne 358
Teoria solidarności grupowej - Coleman 359
Przekazywanie praw do działania 360 Popyt na normy i sankcje 360
Zasady solidarności grupowej. Synteza teorii Hechtera i Colemana 362 Podsumowanie 364
25. Kontynuowanie tradycji II
Teorie sieci wymian 365-393
Podstawowe idee w podejściu Emersona 365 Program teoretyczny Cook 368
Procesy angażowania się w sieciach 368
Pozycje centralne w sieciach a dystrybucja władzy 369
Równość i sprawiedliwość w sieciach wymian 371
Sieci wymian uogólnionych 373
Program teoretyczny Lawlera 376
Władza a negocjacje 376 Zaangażowanie w sieciach wymian 381
Program teoretyczny Molm 385 Pytanie podstawowe 386 Podstawowe pojęcia 387
Spis rzeczy XlII
Wyjaśnienie teoretyczne 388 Nowe koncepcje teoretyczne 391 Paradoksy wymian odwzajemnianych 392
Podsumowanie 393
Część V. Teoria interakcjonistyczna 395-543
26. Kształtowanie się tradycji
Powstanie teorii interakcjonistycznej i fenomenologicznej 397-417
Wczesne amerykańskie intuicje interakcjonistyczne 397 Analiza jaźni - James 397 Analiza jaźni - Cooley 398 Pragmatyzm - Dewey 399
Pragmatyzm, darwinizm i behawioryzm w myśli Meada 400 Synteza myśli Meada 401
Umysł 401
Jaźń 402
Społeczeństwo 403 Konceptualizacja struktury i roli 405
Teoria roli - Park 405
Teoria roli - Moreno 406
Teoria roli - Linton 406
Wczesne intuicje europejskie 407
Analiza interakcji - Simmel 407
Metamorfoza Durkheima 408
Analiza „działaniaspołecznego"-Weber 409 V
Fenomenologia europejska 410
Husserl 411
Interakcjonizm fenomenologiczny - Schutz 413
Rozwój wczesnych intuicji interakcjonistycznych 416
27. Dojrzewanie tradycji I
Kodyfikacja interakcjonizmu symbolicznego 418-434
Punkty zbieżne w interakcjonizmie symbolicznym 419
Posługiwanie się symbolami 419 Komunikacja symboliczna 419 Interakcja i przyjmowanie roli 420 Interakcja, istoty ludzkie i społeczeństwo 420
Obszary niezgody i kontrowersji w interakcjonizmie symbolicznym 421 Natura jednostki 422 Istota interakcji 422 Istota organizacji społecznej 424 Istota metod 425
Rozbieżne założenia dotyczące przyczynowości 425 Rozbieżne stanowiska metodologiczne 427
XIV
Istota i możliwości teorii socjologicznej 429
Budowanie teorii - strategia Blumera 429 Budowanie teorii - strategia Kuhna 431
Podsumowanie 431
28. Dojrzewanie tradycji II
Teorie jaźni i tożsamości 435-444
Teoria tożsamości - Stryker 436 Oznaczenia i definicje 436 Tożsamość i hierarchia uwydatnień 437 Zaangażowanie a jaźń 437 Twierdzenia podstawowe 437
Teoria tożsamości - McCall i Simmons 439
Tożsamość roli i poparcie dla roli 439 Mechanizmy podtrzymywania poparcia dla roli 440 Hierarchia ważności 441 Podstawowa dynamika wymian 442
Podsumowanie 443
29. Dojrzewanie tradycji III
Teorie roli. Podejście syntetyczne - Turner 445-455
Proces tworzenia roli 446 „Potoczna norma spójności" 447 Tymczasowy charakter interakcji 447 Proces potwierdzania roli 448 Koncepcja samego siebie a rola 448 Strategia budowania teorii roli 449
Powstanie i charakter ról 450
Rola jako układ interakcyjny 450
Rola w odniesieniu do aktora 451
Rola w układzie organizacyjnym 451
Rola w układzie społecznym 452
Rola a osoba 452
Podsumowanie. Formułowanie praw wyjaśniających 453
Funkcjonalność 454 Żywotność 454 Reprezentacja 454
30. Dojrzewanie tradycji IV
Podejście dramaturgiczne - Goffman 456-479
Metafora dramaturgiczna 458 Teatr życia codziennego 459 Interakcja zogniskowana 462
Spotkania 462 Rytuał 464 Role 466
Spis rzeczy XV
Jaźń 467
Rozmowa 468
Zakłócenia i praktyki naprawcze w interakcji zogniskowanej 471 Interakcja niezogniskowana 472 Ramy i organizacja doświadczenia 475
Czym jest rama? 475 Ramy pierwotne 476 Klucze i przykładanie kluczy 476 Fabrykacje 477 Złożoność doświadczenia 477 Podsumowanie 479
31. Dojrzewanie tradycji V
Wyzwanie etnometodologii 480-494
Źródła etnometodologii 481
Interakcjonizm Blumera a etnometodologia 481 Analiza dramaturgiczna Goffmana a etnometodologia 482 Analiza fenomenologiczna Schutza a etnometodologia 483 Istota etnometodologii 483
Metafizyka czy metodologia? 483 Pojęcia i zasady etnometodologii 485
Działanie refleksyjne a interakcja 485
Indeksykalność znaczenia 486
Kilka podstawowych metod interakcyjnych 487
Poszukiwanie normalnej formy 487
Tworzenie przekładalności perspektyw 487
Stosowanie zasady et cetera 487 Odmiany podejścia etnometodologicznego 488
Pionierskie poszukiwania - Garfinkel 488
Analiza lingwistyczna - Sacks 490
Podejście poznawcze - Cicourel 491
Podejście sytuacyjne - Zimmerman, Pollner i Wieder 492 Podsumowanie 493
32. Kontynuowanie tradycji I
Teorie emocji w interakcji społecznej 495-526
Dramaturgiczna teoria emocji - Hochschild 495 Interakcjonistyczne teorie emocji 497
Teoria przyjmowania roli i kontroli społecznej - Shott 497 Teoria kontrolowania afektów - Heise 499 Tożsamościowa teoria emocji - Stryker 503
Teorie emocji oparte na pojęciach statusu i władzy 504
Teoria rytuałów interakcyjnych - Collins 504
Model statusu i władzy - Kemper 507
Afekt w teoriach stanów oczekiwań - Ridgeway i Berger 510
Teoria Ridgeway 511
Teoria oczekiwań afektywnych - Berger 513
XVI Spis rzeczy
Sieciowe teorie emocji 513
Teoria solidarności grupowej - Markovsky i Lawler 514 Teoria emocji i zaangażowania - Lawler 515
Ewolucjonistyczno-interakcjonistyczne teorie emocji 516
Teoria maksymalizacji afektu - Hammond 516 Teoria ewolucyjna - Turner 519
Mobilizacja energii 520
Harmonizowanie reakcji 521
Nakładanie sankcji 521
Posługiwanie się kodami moralnymi 521
Nadawanie wartości i wymiana 521
Podejmowanie decyzji 521 Psychoanalityczno-interakcjonistyczne teorie emocji 522
Psychoanalityczna teoria emocji - Scheff 522 Teoria psychoanalityczna - Turner 523
Podsumowanie 525
33. Kontynuowanie tradycji II
Teoria stanów oczekiwań 527-543
(Rozdział napisany wspólniez Davidem G. Wagnerem)
Idee podstawowe 528 Zastosowanie idei podstawowych 529
Władza i prestiż 529
Charakterystyki statusu 531
Sytuacje, w których występuje wiele charakterystyk statusu 533
Sprawiedliwość dystrybutywna 534
Źródła ocen samego siebie 536
Powstawanie oczekiwań w odniesieniu do nagród 537
Ewolucja oczekiwań związanych ze statusem 538
Wyznaczniki statusu a oczekiwania i zachowanie 539
Legitymizacja hierarchii władzy i prestiżu 540
Podsumowanie. Procesy organizowania stanów oczekiwań 541
Część VI. Teoria strukturalistyczna 545-627
34. Kształtowanie się tradycji
Powstanie teorii strukturalistycznej 547-556
Elementy strukturalne w teoriach Marksa 547
Funkcjonalizm Durkheima a kształtowanie się socjologii strukturalnej 549
Strukturalizm formalny - Simmel 552
Interakcjonizm a mikrostrukturalizm 554
Strukturalizm behawiorystyczny - Mead 554 Strukturalizm fenomenologiczny - Schütz 555
Początki różnicowania się podejść strukturalnych i strukturalistycznych 556
Spis rzeczy XVII
35. Dojrzewanie tradycji
Odmiany teorii strukturalnej - francuska, brytyjska i amerykańska 557-570
Francuska tradycja strukturalna - Levi-Strauss 557
Brytyjska tradycja strukturalna 561
Amerykańska tradycja strukturalna w psychologii społecznej 563
Techniki socjometryczne - Moreno 564
Badania nad komunikacją w grupach - Bavelas i Leavitt 566
Początki podejścia Gestalt i ujęć skupionych wokół pojęcia równowagi - Heider,
Newcomb, Cartwright i Harary 567
Podsumowanie 570
36. Kontynuowanie tradycji I
Teoria strukturacji - Giddens 571-584
Krytyka „naukowej" teorii społecznej 571 „Teoria strukturacji" 572
Rekonceptualizacja struktury i systemu społecznego 573
Rekonceptualizacja instytucji 576
Zasady, układy i właściwości strukturalne 577
Sprzeczność strukturalna 578
Podmioty działania, działanie podmiotowe i działanie 579
Rutynizacja i regionalizacja interakcji 581 Rutyna 581 Regionalizacja 583 Podsumowanie 584
37. Kontynuowanie tradycji II Teorie kulturowe 585-603
(Rozdział napisany wspólnie ze Stephanem Fuchsem)
Analiza kulturowa - Wuthnow 586
Struktura kulturowa, rytuał i kontekst instytucjonalny 587 Porządek moralny 588
Struktura kodów moralnych 588
Istota rytuału 589
Kontekst instytucjonalny 590
Ideologia 590 Dynamika porządku moralnego 591
Strukturalizm konstruktywistyczny - Bourdieu 593 Krytyka istniejących teorii 594
Krytyka strukturalizmu 594
Krytyka interakcjonizmu i fenomenologii 595
Krytyka utylitaryzmu 595 Kulturowa teoria konfliktu 597
Klasy i kapitał 597
Kultury klasowe a habitus 601
Podsumowanie 603
XVIII Spis rzeczy
38. Kontynuowanie tradycji III Analiza sieciowa 604-614
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski)
Podstawowe pojęcia teoretyczne analizy sieciowej 605 Punkty i węzły 605 Ogniwa, powiązania i połączenia 605
Wzory i konfiguracje powiązań 607
Liczba powiązań 607 Ukierunkowanie 607 Odwzajemnianie powiązań 607 Przechodniość powiązań 608 Gęstość powiązań 608 Siła powiązań 609 Pomosty 610 Pośredniczenie 610 Centralność 611 Równoważność 612
Podsumowanie 613
39. Kontynuowanie tradycji IV
Teoria makrostrukturalna - Blau 615-627
Koncepcja makrostruktury 615 Formalna teoria makrostruktury 617
Strategia teoretyczna 617 Podstawowe założenia i teorematy 619
Podstawowe założenia 620
Podstawowe teorematy 621
Wykorzystanie teorematów do wyjaśniania zdarzeń empirycznych 625 Czynniki egzogeniczne a teoria makrostruktury 626 Podsumowanie 627
Część VII- Teoria krytyczna 629-715
40. Kształtowanie się tradycji
Powstanie krytycznej analizy nowoczesności 631-638
Wątki krytyczne w myśli Marksa 632
Podstawowy dylemat wczesnej teorii krytycznej. Pesymizm Webera 634
Ukryty atak Simmla na projekt emancypacyjny Marksa 635
Teoria krytyczna, wyzwolenie a postmodernizm 637
41. Dojrzewanie tradycji
Szkoła frankfurcka i zwrot kulturowy 639-646
Szkoła frankfurcka 640 Lukcás 641
Spis rzeczy XIX
Horkheimer i Adorno 642
Zwrot hegłowski w teorii krytycznej 644
Teoria hegemonii ideologicznej - Gramsci 644 Strukturalizm - Althusser 645 Podsumowanie 646
42. Kontynuowanie tradycji I
Szkoła frankfurcka - projekt Habermasa 647-664
Analiza „sfery publicznej" 648
Krytyka nauki 649
Kryzys uprawomocnienia w społeczeństwie 651
Wczesne analizy mowy i interakcji 653
Rekonceptualizacja ewolucji społecznej 655
Teoria działania komunikacyjnego 657
Projekt ogólny 658
Rekonceptualizacja działania i racjonalności 659 Świat przeżywany a procesy systemowe społeczeństwa 661 Dynamika ewolucyjna a kryzysy społeczeństwa 662 Cel teorii krytycznej 664
43. Kontynuowanie tradycji II Feministyczna krytyka teorii socjologicznej. Płeć kulturowa, polityka i patriarchat 665-691
(Rozdział napisany wspólnie z Patricią R. Turner) Reprezentacja i konstrukcja płci kulturowej 667
Pierwsze wyzwania wobec nauk społecznych 667 Socjologia dla kobiet. Feministyczne metodologie i epistemologie oraz „sztandarowe" teorie feministyczne 670 Krytyka krytyki. Wyzwania feministycznej teorii krytycznej 679
Krytyka feministyczna a rekonceptualizacja teorii socjologicznej 680
Funkcjonalizm Parsonsa 681 Teoria racjonalnego wyboru 683 Teoria marksistowska 685 Teorie postmodernistyczne 688
44. Kontynuowanie tradycji III
Teorie postmodernistyczne 692-715
(Rozdział napisany wspólnie z Kennethem Allanem)
Postmodernistyczna krytyka nauki 692
Lyotard 694
Rorty 695
Przykładowe opracowania i rozszerzenia w socjologii 696
Społeczeństwo jako tekst - Brown 696
Nacisk na retoryką - Lemert 697
Krytyka przeprowadzona przez Gottdienera i Seidmana 698
XX Spis rzeczy
Postmodernizm ekonomiczny 699 Jameson 700 Harvey 702 Lash i Urry 704
Postmodernizm kulturowy 706 Baudrillard 707
Inne przykłady postmodernizmu kulturowego 709 Gergen 709 Denzin i Kellner 710 Gottdiener 711 Luckmann 711 Bauman 712
Podsumowanie 714
Indeks osób 716-727 Spis tabel 728-730 Spis diagramów 731-733
Przedmowa XXV-XXVI
O zmianach XXV Podziękowania XXVI
1. Teoria socjologiczna 1-5
Natura teorii naukowej 1
Krytyka teorii naukowej w socjologii 4
Siedem podstawowych orientacji teoretycznych 5
Część I. Teoria funkcjonalna 7-86
2. Kształtowanie się tradycji Powstanie teorii funkcjonalnej 9-23
Analogia organicystyczna 9 Funkcjonalizm analityczny - Spencer 10 Funkcjonalizm - Durkheim 13 Funkcjonalizm a tradycja antropologiczna 16
Radcliffe-Brown 16
Malinowski 18 Funkcjonalizm a duch Webera 20 Podsumowanie 22
3. Dojrzewanie tradycji I
Podejście empiryczne - Merton 24-31
Teorie średniego zasiągu 25
Paradygmat analizy funkcjonalnej 26
Teza o jedności funkcjonalnej 27 Teza o uniwersalności funkcjonalnej 27 Teza o niezbędności 28
Algorytm przeprowadzania analizy funkcjonalnej 29 Podsumowanie 31
4. Dojrzewanie tradycji II
Podejście analityczne - Parsons 32-48
Struktura działania społecznego 32
System społeczny 35
Przejście do imperatywizmu funkcjonalnego 40
Informacyjna hierarchia kontroli 42
Uogólnione środki wymiany 43
Zmiana społeczna 44
„Natura ludzka" 46
5. Kontynuowanie tradycji I
Neofunkcjonalizm - Alexander 49-66 (Rozdział napisany wspólnie z Paulem Colomym)
Obrona postpozytywizmu 50
Neofunkcjonalizm jako uogólniony dyskurs teoretyczny 53
Wielowymiarowość świata społecznego 53
Problemy redukcjonizmu i konflacji 53
Działanie i porządek 54 Powiązanie mikro-makro 56 Metoda specyfikacji 58 Ideologia 60 Modele systemów 60 Neofunkcjonalistyczne programy badawcze. Dwie ilustracje 61 Analiza zmiany 61 Analiza kultury 64
Podsumowanie 66
6. Kontynuowanie tradycji II
Funkcjonalizm systemowy - Luhmann 67-86
Podejście ogólnosystemowe 68 System i środowisko 68 Wymiary środowiska 68 Typy systemów społecznych 69
Systemy interakcyjne 69
Systemy organizacyjne 70
Systemy społeczeństwa 70 Zróżnicowanie, integracja i konflikt w systemie 71 Środki komunikacji, refleksyjność i autotematyzacja 73
Komunikacja a kody 73
Spis rzeczy VII
Środki komunikacji 74 Refleksyjność i autotematyzacja 74
Zasada podejścia Luhmanna 75 Koncepcja ewolucji społecznej 75
Podstawowe mechanizmy ewolucji 76
Ewolucja a zróżnicowanie społeczne 77 Zróżnicowanie funkcjonalne społeczeństwa 80
Polityka jako system społeczny 80
Autonomia systemu prawnego 83
Gospodarka jako system społeczny 84
Część II. Teoria ewolucyjna 87-174
7. Kształtowanie się tradycji Powstanie teorii ewolucyjnej 89-96
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski)
Pierwszy bioekolog w socjologii - Spencer 90 Analogia bioekologiczna - Durkheim 92 Dobór naturalny - Darwin 94 Podsumowanie 96
8. Dojrzewanie tradycji
Teorie ekologiczne i biologiczne 97-111
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski) Ekologia miasta 97
Szkoła chicagowska 97
Zapożyczenia z ekologii 98
Ogólny model chicagowskiej szkoły ekologii miasta 99 Genetyka a dobór naturalny 101
Genetyka pojedynczego organizmu 101
Genetyka populacji 101
Kodyfikacja socjobiologii 104
Pierwsi prawdziwi socjobiolodzy 105 Wczesne teorie instynktu 105 Podsumowanie 110
9. Kontynuowanie tradycji I Teorie ekologiczne 112-137
Makropoziomowa teoria ekologiczna - Hawley 113 Produkcja, transport i komunikacja 113 Środowisko 114 Funkcje i funkcje podstawowe 114 Equilibrium i zmiana 116 Wzrost i ewolucja 118
Teorie ekologii miasta 125
VIII Spis rzeczy
Teorie ekologii organizacji 129
Teoria ekologiczna - Hannan i Freeman 130 Teoria ekologiczna - McPherson 133 Podsumowanie 137
10. Kontynuowanie tradycji II
Nowe teorie ewolucyjne 138-174
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski)
Teorie socjobiologiczne 139
Podejście van den Berghe'a 139 Dobór krewniaczy 139 Wzajemność 141 Przymus 142
Konceptualizacja procesów kulturowych 143 Socjobiologiczne wyjaśnienia zjawisk społecznych 143 Podejście Lopreata 145 Międzygatunkowe porównania form społecznych 150
Podejście Machalka 150
Ograniczenia organiczne 151
Ograniczenia ekologiczne 151
Ograniczenia związane z relacją między kosztem a zyskiem 152
Ograniczenia socjologiczne 152 Teorie stadiów ewolucji 154
Teoria ewolucyjna - Lenscy i Nolan 156
Ewolucyjne podejście do przekształceń społecznych - Sanderson 159
Model „ustrojów biospołeczno-kulturowych" - Freese 162
Powrót do teorii natury ludzkiej 165
Teoria płci kulturowej - Udry 166
Międzygatunkowa analiza porównawcza źródeł uspołecznienia człowieka
-Maryanski 169
Podsumowanie 173
Część III. Teoria konfliktu 175-282
11. Kształtowanie się tradycji Powstanie teorii konfliktu 177-187
Marks 178
Weber 180
Simmel 184
Rozwój teorii konfliktu 186
12. Dojrzewanie tradycji I
Teoria dialektyczna - Dahrendorf 188-194
Krytyka funkcjonalizmu 188
Spis rzeczy IX
Założenia dialektyczne 189 Twierdzenia teoretyczne 192 Podsumowanie 194
13. Dojrzewanie tradycji II
Funkcjonalna teoria konfliktu - Coser 195-202
Przyczyny konfliktu 196 Gwałtowność konfliktu 197 Trwanie konfliktu 199 Funkcje konfliktu społecznego 199 Podsumowanie 202
14. Dojrzewanie tradycji III
Syntetyczna teoria konfliktu - Turner 203-210
Procesualny model konfliktu 203
Stadium 3. Wycofanie legitymacji 205
Stadium 4. Początki świadomości interesów obiektywnych 206
Stadium 5. Pobudzenie emocjonalne pokrzywdzonych 206
Stadium 6. Okresowe wybuchy zbiorowe 206
Stadium 7. Zwiększona intensywność 207
Stadium 8. Próby zorganizowania się 207
Stadium 9. Stopień gwałtowności konfliktu 209
Początek ery współczesnej w teorii konfliktu 210
15. Kontynuowanie tradycji I
Teorie neoweberowskie. Podejście analityczne -Collins 211-222
Mikropodstawa organizacji społecznej 211 Socjologia konfliktu 212
Rozmowa i rytuał 213 Poważanie i zachowanie się 215 Kultury klasowe 216 Procesy organizacyjne 217 Państwo i gospodarka 219 Geopolityka 220 Podsumowanie 221
16. Kontynuowanie tradycji II
Teorie konfliktu w socjologii historyczno--porównawczej 223-243
(Rozdział napisany wspólnie z Rebeccą S. K. Li)
Mobilizacja mas i upadek państwa 224 Studium źródeł dyktatury i demokracji - Moore 225 Teoria rewolucji agrarnej - Paige 228 Teoria mobilizacji zasobów - Tilly 231
X Spis rzeczy
Analiza państwa i rewolucji społecznych - Skocpol 235 Teoria upadku państwa - Goldstone 239 Podsumowanie 242
17. Kontynuowanie tradycji III
Teorie neomarksowskie 244-263
Zwięzły przegląd tez Marksa 244 Neomarksowska analiza klasowa 246
Marksizm analityczny - Wright 247 Klasa społeczna, emancypacja i historia 247 Mikro- a makropoziom analizy klasowej 249 Problem klasy średniej 251
Sprzeczne położenie klasowe 252
Zwielokrotniony wyzysk 253
Wyłaniający się schemat 254 Ogólny projekt Marksowski 256 Neomarksowska analiza systemów światowych 257
Wallerstein 258
Imperia światowe i gospodarka światowa 258
Centrum, peryferie i półperyferie 259
Dynamika gospodarki światowej 260
Inne cykliczne dynamiki w gospodarce światowej 261
Sekwencje hegemonii 262 Czy koniec kapitalizmu? 262
Podsumowanie 263
18. Kontynuowanie tradycji IV
Teorie nierówności i stratyfikacji związanych z płcią kulturową 264-282
Wczesna teoria stratyfikacji związanej z płcią kulturową - Collins 265 Teoria stratyfikacji związanej z płcią kulturową - Blumberg 267 Teoria praw płci kulturowej - Chafetz 271
Trwałość stratyfikacji związanej z płcią kulturową 271
Przymus jako podstawa nierówności związanych z płcią kulturową 271
Woluntarystyczne podstawy nierówności związanych
z płcią kulturową 273 Zmieniające się systemy nierówności i stratyfikacji związanych z płcią kulturową 274
Zmienne demograficzne 274
Zmienne technologiczne 275
Zmienne ekonomiczne 275
Zmienne polityczne 275
Podsumowanie. Próba syntezy teoretycznej 278
Skutki ekonomii politycznej 278 Podstawowe warunki przyczynowe 279 Mobilizacja zasobów i konflikt a płeć kulturowa 280
Spis rzeczy XI
Część IV. Teoria wymiany 283-393
19. Kształtowanie się tradycji
Powstanie teorii wymiany 285-300
Teoria wymiany w ekonomii klasycznej 285 Teoria wymiany w antropologii 287
Frazer 287
Wymiana niematerialna - Malinowski 288 Powstanie strukturalnej teorii wymiany - Mauss 290 Strukturalizm - Levi-Strauss 291
Behawioryzm psychologiczny a teoria wymiany 294 Tradycja socjologiczna a teoria wymiany 297
Teoria wymiany a konflikt - Marks 298 Simmel 299 Podsumowanie 300
20. Dojrzewanie tradycji I
Podejście behawiorystyczne - Homans 301-310
Podejście podstawowe 301
Podstawowe zasady wymiany 303
Wykorzystanie podstawowych zasad wymiany do konstruowania
wyjaśnienia 305
Od zachowania do makrostruktury 308
21. Dojrzewanie tradycji II
Podejście dialektyczne - Blau 311-324
Podstawowe zasady wymiany 311 Elementarne systemy wymiany 313
Naciski w kierunku integracji 315 Naciski w kierunku opozycji 317
Systemy wymian a makrostruktura 318
Wartości pośredniczące 319
Instytucjonalizacja 319
Poziomy organizacji społecznej 321
Obraz organizacji społecznej 323 Podsumowanie 324
22. Dojrzewanie tradycji III
Sieciowe ujęcie wymiany - Emerson 325-334
Strategia podstawowa 325 Podstawowe procesy wymiany 326 Podstawowe twierdzenia o wymianie 327 Struktura, sieci i wymiana 328
Monopol jednostronny 328
XII Spis rzeczy
Podział pracy 329 Kręgi społeczne 330 Sieci uwarstwione 332 Podsumowanie 333
23. Dojrzewanie tradycji IV
Modele ekonomiczne i teoria gier w teorii wymiany 335-347
(Rozdział napisany wspólnie z Charlesem H. Powersem)
Rynki i racjonalni aktorzy 335
Założenia ekonomii neoklasycznej 335
Dyskusja wokół założeń neoklasycznych 338 Teoria gier 340
Dylemat więźnia. Ulubiony przykład w teorii gier 343
Dylemat więźnia a problem równowagi optymalnej w sensie Pareta 345
Podsumowanie 346
24. Kontynuowanie tradycji I
Teorie racjonalnego wyboru 348-364
Teoria solidarności grupowej - Hechter 349
Podstawowy problem porządku w teorii racjonalnego wyboru 350
Podstawy kontroli społecznej. Zależność, monitorowanie i sankcje 351
Typy grup 352
Wzory kontroli w grupach kompensacyjnych i w grupach obligatoryjnych 356
Synteza teorii 358
Implikacje makrostrukturalne 358
Teoria solidarności grupowej - Coleman 359
Przekazywanie praw do działania 360 Popyt na normy i sankcje 360
Zasady solidarności grupowej. Synteza teorii Hechtera i Colemana 362 Podsumowanie 364
25. Kontynuowanie tradycji II
Teorie sieci wymian 365-393
Podstawowe idee w podejściu Emersona 365 Program teoretyczny Cook 368
Procesy angażowania się w sieciach 368
Pozycje centralne w sieciach a dystrybucja władzy 369
Równość i sprawiedliwość w sieciach wymian 371
Sieci wymian uogólnionych 373
Program teoretyczny Lawlera 376
Władza a negocjacje 376 Zaangażowanie w sieciach wymian 381
Program teoretyczny Molm 385 Pytanie podstawowe 386 Podstawowe pojęcia 387
Spis rzeczy XlII
Wyjaśnienie teoretyczne 388 Nowe koncepcje teoretyczne 391 Paradoksy wymian odwzajemnianych 392
Podsumowanie 393
Część V. Teoria interakcjonistyczna 395-543
26. Kształtowanie się tradycji
Powstanie teorii interakcjonistycznej i fenomenologicznej 397-417
Wczesne amerykańskie intuicje interakcjonistyczne 397 Analiza jaźni - James 397 Analiza jaźni - Cooley 398 Pragmatyzm - Dewey 399
Pragmatyzm, darwinizm i behawioryzm w myśli Meada 400 Synteza myśli Meada 401
Umysł 401
Jaźń 402
Społeczeństwo 403 Konceptualizacja struktury i roli 405
Teoria roli - Park 405
Teoria roli - Moreno 406
Teoria roli - Linton 406
Wczesne intuicje europejskie 407
Analiza interakcji - Simmel 407
Metamorfoza Durkheima 408
Analiza „działaniaspołecznego"-Weber 409 V
Fenomenologia europejska 410
Husserl 411
Interakcjonizm fenomenologiczny - Schutz 413
Rozwój wczesnych intuicji interakcjonistycznych 416
27. Dojrzewanie tradycji I
Kodyfikacja interakcjonizmu symbolicznego 418-434
Punkty zbieżne w interakcjonizmie symbolicznym 419
Posługiwanie się symbolami 419 Komunikacja symboliczna 419 Interakcja i przyjmowanie roli 420 Interakcja, istoty ludzkie i społeczeństwo 420
Obszary niezgody i kontrowersji w interakcjonizmie symbolicznym 421 Natura jednostki 422 Istota interakcji 422 Istota organizacji społecznej 424 Istota metod 425
Rozbieżne założenia dotyczące przyczynowości 425 Rozbieżne stanowiska metodologiczne 427
XIV
Istota i możliwości teorii socjologicznej 429
Budowanie teorii - strategia Blumera 429 Budowanie teorii - strategia Kuhna 431
Podsumowanie 431
28. Dojrzewanie tradycji II
Teorie jaźni i tożsamości 435-444
Teoria tożsamości - Stryker 436 Oznaczenia i definicje 436 Tożsamość i hierarchia uwydatnień 437 Zaangażowanie a jaźń 437 Twierdzenia podstawowe 437
Teoria tożsamości - McCall i Simmons 439
Tożsamość roli i poparcie dla roli 439 Mechanizmy podtrzymywania poparcia dla roli 440 Hierarchia ważności 441 Podstawowa dynamika wymian 442
Podsumowanie 443
29. Dojrzewanie tradycji III
Teorie roli. Podejście syntetyczne - Turner 445-455
Proces tworzenia roli 446 „Potoczna norma spójności" 447 Tymczasowy charakter interakcji 447 Proces potwierdzania roli 448 Koncepcja samego siebie a rola 448 Strategia budowania teorii roli 449
Powstanie i charakter ról 450
Rola jako układ interakcyjny 450
Rola w odniesieniu do aktora 451
Rola w układzie organizacyjnym 451
Rola w układzie społecznym 452
Rola a osoba 452
Podsumowanie. Formułowanie praw wyjaśniających 453
Funkcjonalność 454 Żywotność 454 Reprezentacja 454
30. Dojrzewanie tradycji IV
Podejście dramaturgiczne - Goffman 456-479
Metafora dramaturgiczna 458 Teatr życia codziennego 459 Interakcja zogniskowana 462
Spotkania 462 Rytuał 464 Role 466
Spis rzeczy XV
Jaźń 467
Rozmowa 468
Zakłócenia i praktyki naprawcze w interakcji zogniskowanej 471 Interakcja niezogniskowana 472 Ramy i organizacja doświadczenia 475
Czym jest rama? 475 Ramy pierwotne 476 Klucze i przykładanie kluczy 476 Fabrykacje 477 Złożoność doświadczenia 477 Podsumowanie 479
31. Dojrzewanie tradycji V
Wyzwanie etnometodologii 480-494
Źródła etnometodologii 481
Interakcjonizm Blumera a etnometodologia 481 Analiza dramaturgiczna Goffmana a etnometodologia 482 Analiza fenomenologiczna Schutza a etnometodologia 483 Istota etnometodologii 483
Metafizyka czy metodologia? 483 Pojęcia i zasady etnometodologii 485
Działanie refleksyjne a interakcja 485
Indeksykalność znaczenia 486
Kilka podstawowych metod interakcyjnych 487
Poszukiwanie normalnej formy 487
Tworzenie przekładalności perspektyw 487
Stosowanie zasady et cetera 487 Odmiany podejścia etnometodologicznego 488
Pionierskie poszukiwania - Garfinkel 488
Analiza lingwistyczna - Sacks 490
Podejście poznawcze - Cicourel 491
Podejście sytuacyjne - Zimmerman, Pollner i Wieder 492 Podsumowanie 493
32. Kontynuowanie tradycji I
Teorie emocji w interakcji społecznej 495-526
Dramaturgiczna teoria emocji - Hochschild 495 Interakcjonistyczne teorie emocji 497
Teoria przyjmowania roli i kontroli społecznej - Shott 497 Teoria kontrolowania afektów - Heise 499 Tożsamościowa teoria emocji - Stryker 503
Teorie emocji oparte na pojęciach statusu i władzy 504
Teoria rytuałów interakcyjnych - Collins 504
Model statusu i władzy - Kemper 507
Afekt w teoriach stanów oczekiwań - Ridgeway i Berger 510
Teoria Ridgeway 511
Teoria oczekiwań afektywnych - Berger 513
XVI Spis rzeczy
Sieciowe teorie emocji 513
Teoria solidarności grupowej - Markovsky i Lawler 514 Teoria emocji i zaangażowania - Lawler 515
Ewolucjonistyczno-interakcjonistyczne teorie emocji 516
Teoria maksymalizacji afektu - Hammond 516 Teoria ewolucyjna - Turner 519
Mobilizacja energii 520
Harmonizowanie reakcji 521
Nakładanie sankcji 521
Posługiwanie się kodami moralnymi 521
Nadawanie wartości i wymiana 521
Podejmowanie decyzji 521 Psychoanalityczno-interakcjonistyczne teorie emocji 522
Psychoanalityczna teoria emocji - Scheff 522 Teoria psychoanalityczna - Turner 523
Podsumowanie 525
33. Kontynuowanie tradycji II
Teoria stanów oczekiwań 527-543
(Rozdział napisany wspólniez Davidem G. Wagnerem)
Idee podstawowe 528 Zastosowanie idei podstawowych 529
Władza i prestiż 529
Charakterystyki statusu 531
Sytuacje, w których występuje wiele charakterystyk statusu 533
Sprawiedliwość dystrybutywna 534
Źródła ocen samego siebie 536
Powstawanie oczekiwań w odniesieniu do nagród 537
Ewolucja oczekiwań związanych ze statusem 538
Wyznaczniki statusu a oczekiwania i zachowanie 539
Legitymizacja hierarchii władzy i prestiżu 540
Podsumowanie. Procesy organizowania stanów oczekiwań 541
Część VI. Teoria strukturalistyczna 545-627
34. Kształtowanie się tradycji
Powstanie teorii strukturalistycznej 547-556
Elementy strukturalne w teoriach Marksa 547
Funkcjonalizm Durkheima a kształtowanie się socjologii strukturalnej 549
Strukturalizm formalny - Simmel 552
Interakcjonizm a mikrostrukturalizm 554
Strukturalizm behawiorystyczny - Mead 554 Strukturalizm fenomenologiczny - Schütz 555
Początki różnicowania się podejść strukturalnych i strukturalistycznych 556
Spis rzeczy XVII
35. Dojrzewanie tradycji
Odmiany teorii strukturalnej - francuska, brytyjska i amerykańska 557-570
Francuska tradycja strukturalna - Levi-Strauss 557
Brytyjska tradycja strukturalna 561
Amerykańska tradycja strukturalna w psychologii społecznej 563
Techniki socjometryczne - Moreno 564
Badania nad komunikacją w grupach - Bavelas i Leavitt 566
Początki podejścia Gestalt i ujęć skupionych wokół pojęcia równowagi - Heider,
Newcomb, Cartwright i Harary 567
Podsumowanie 570
36. Kontynuowanie tradycji I
Teoria strukturacji - Giddens 571-584
Krytyka „naukowej" teorii społecznej 571 „Teoria strukturacji" 572
Rekonceptualizacja struktury i systemu społecznego 573
Rekonceptualizacja instytucji 576
Zasady, układy i właściwości strukturalne 577
Sprzeczność strukturalna 578
Podmioty działania, działanie podmiotowe i działanie 579
Rutynizacja i regionalizacja interakcji 581 Rutyna 581 Regionalizacja 583 Podsumowanie 584
37. Kontynuowanie tradycji II Teorie kulturowe 585-603
(Rozdział napisany wspólnie ze Stephanem Fuchsem)
Analiza kulturowa - Wuthnow 586
Struktura kulturowa, rytuał i kontekst instytucjonalny 587 Porządek moralny 588
Struktura kodów moralnych 588
Istota rytuału 589
Kontekst instytucjonalny 590
Ideologia 590 Dynamika porządku moralnego 591
Strukturalizm konstruktywistyczny - Bourdieu 593 Krytyka istniejących teorii 594
Krytyka strukturalizmu 594
Krytyka interakcjonizmu i fenomenologii 595
Krytyka utylitaryzmu 595 Kulturowa teoria konfliktu 597
Klasy i kapitał 597
Kultury klasowe a habitus 601
Podsumowanie 603
XVIII Spis rzeczy
38. Kontynuowanie tradycji III Analiza sieciowa 604-614
(Rozdział napisany wspólnie z Alexandrą Maryanski)
Podstawowe pojęcia teoretyczne analizy sieciowej 605 Punkty i węzły 605 Ogniwa, powiązania i połączenia 605
Wzory i konfiguracje powiązań 607
Liczba powiązań 607 Ukierunkowanie 607 Odwzajemnianie powiązań 607 Przechodniość powiązań 608 Gęstość powiązań 608 Siła powiązań 609 Pomosty 610 Pośredniczenie 610 Centralność 611 Równoważność 612
Podsumowanie 613
39. Kontynuowanie tradycji IV
Teoria makrostrukturalna - Blau 615-627
Koncepcja makrostruktury 615 Formalna teoria makrostruktury 617
Strategia teoretyczna 617 Podstawowe założenia i teorematy 619
Podstawowe założenia 620
Podstawowe teorematy 621
Wykorzystanie teorematów do wyjaśniania zdarzeń empirycznych 625 Czynniki egzogeniczne a teoria makrostruktury 626 Podsumowanie 627
Część VII- Teoria krytyczna 629-715
40. Kształtowanie się tradycji
Powstanie krytycznej analizy nowoczesności 631-638
Wątki krytyczne w myśli Marksa 632
Podstawowy dylemat wczesnej teorii krytycznej. Pesymizm Webera 634
Ukryty atak Simmla na projekt emancypacyjny Marksa 635
Teoria krytyczna, wyzwolenie a postmodernizm 637
41. Dojrzewanie tradycji
Szkoła frankfurcka i zwrot kulturowy 639-646
Szkoła frankfurcka 640 Lukcás 641
Spis rzeczy XIX
Horkheimer i Adorno 642
Zwrot hegłowski w teorii krytycznej 644
Teoria hegemonii ideologicznej - Gramsci 644 Strukturalizm - Althusser 645 Podsumowanie 646
42. Kontynuowanie tradycji I
Szkoła frankfurcka - projekt Habermasa 647-664
Analiza „sfery publicznej" 648
Krytyka nauki 649
Kryzys uprawomocnienia w społeczeństwie 651
Wczesne analizy mowy i interakcji 653
Rekonceptualizacja ewolucji społecznej 655
Teoria działania komunikacyjnego 657
Projekt ogólny 658
Rekonceptualizacja działania i racjonalności 659 Świat przeżywany a procesy systemowe społeczeństwa 661 Dynamika ewolucyjna a kryzysy społeczeństwa 662 Cel teorii krytycznej 664
43. Kontynuowanie tradycji II Feministyczna krytyka teorii socjologicznej. Płeć kulturowa, polityka i patriarchat 665-691
(Rozdział napisany wspólnie z Patricią R. Turner) Reprezentacja i konstrukcja płci kulturowej 667
Pierwsze wyzwania wobec nauk społecznych 667 Socjologia dla kobiet. Feministyczne metodologie i epistemologie oraz „sztandarowe" teorie feministyczne 670 Krytyka krytyki. Wyzwania feministycznej teorii krytycznej 679
Krytyka feministyczna a rekonceptualizacja teorii socjologicznej 680
Funkcjonalizm Parsonsa 681 Teoria racjonalnego wyboru 683 Teoria marksistowska 685 Teorie postmodernistyczne 688
44. Kontynuowanie tradycji III
Teorie postmodernistyczne 692-715
(Rozdział napisany wspólnie z Kennethem Allanem)
Postmodernistyczna krytyka nauki 692
Lyotard 694
Rorty 695
Przykładowe opracowania i rozszerzenia w socjologii 696
Społeczeństwo jako tekst - Brown 696
Nacisk na retoryką - Lemert 697
Krytyka przeprowadzona przez Gottdienera i Seidmana 698
XX Spis rzeczy
Postmodernizm ekonomiczny 699 Jameson 700 Harvey 702 Lash i Urry 704
Postmodernizm kulturowy 706 Baudrillard 707
Inne przykłady postmodernizmu kulturowego 709 Gergen 709 Denzin i Kellner 710 Gottdiener 711 Luckmann 711 Bauman 712
Podsumowanie 714
Indeks osób 716-727 Spis tabel 728-730 Spis diagramów 731-733