Dane szczegółowe książki
O Trójcy Świętej / Augustyn, Święty, Augustinus Aurelius (354-430); Stokowska, Maria; Tischner, Józef (1931-2000); Szymusiak, Jan Maria (1920-1987)
Autorzy
Tytuł
O Trójcy Świętej
Tytuł oryginału
Aurelii Augustini de Trinitate Libri Quindecim
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Kraków: "Znak", 1996
ISBN
8370064981
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Józef Tischner, O Bogu, który jest blisko ......... 9
Księga pierwsza. O TRÓJCY ŚWIĘTEJ WEDŁUG PISMA ŚWIĘTEGO
I. Kwestie wstępne ................ 21
1. Rozum i wiara ............... 21
2. Metoda niniejszego dzieła ............ 26
3. Nastawienie czytelnika ............ 27
4. Wiara Augustyna w Trójcę Świętą ......... 30
U. Tajemnica Trójcy Świętej ............. 31
1. Jeden Bóg w Trzech Osobach .......... 31
2. Niższość Syna wobec Ojca ........... 39
III. Różne kwestie dotyczące Chrystusa, Słowa Wcielonego ... 42
1. Przekazanie Ojcu Królestwa ........... 42
2. Syn i Duch Święty w nas ............ 47
3. Widzenie Boga ............... 50
4. Niższości Chrystusa ............. 54
5. Niedoskonałości wiedzy Chrystusowej ....... 56
6. Sądy Chrystusa ............... 64
Księga druga. O RÓWNOŚCI OSÓB TRÓJCY ŚWIĘTEJ
Wstęp ..................... 72
I. O Trójcy Świętej w Nowym Testamencie ........ 74
1. Ogólne zasady i ich zastosowanie ......... 74
2. Misje Syna i Ducha Świętego ........... 78
3. Złączenie się Boga ze stworzeniem ......... 84
II. Objawienia Boże w Starym Testamencie ........ 87
1. Uwagi na temat teofanii ............ 87
2. Niewidzialność całej Trójcy ........... 89
3. Widzenie Adama ............... 92
4. Widzenie Abrahama i Lota ........... 96
5. Powołanie Mojżesza .............. 100
6. Widzenie na górze Synaj ............ 103
7. Widzenie Daniela .............. 112
Spis treści
Księga trzecia. O DZIAŁANIU BOŻYM l ROLI ANIOŁÓW W OBJAWIENIACH BOŻYCH STAREGO TESTAMENTU
Wstęp ..................... 116
I.O zasadach działania Pierwszej Przyczyny ....... 119
1. Czy Bóg działa przez pośredników? . ........ 119
2. Działanie Boże w świecie ............ 122
3. Działanie Boga we wszystkim ........... 124
4. Cuda ................... 127
II. Poszczególne wypadki. Różne kwestie dotyczące teofanii . . 128
1. Magia i związane z nią sprawy .......... 128
2. Wyższość działania Bożego ........... 133
3. Obecność Boga w znakach ............ 135
4. Bóg nie ukazuje się bezpośrednio ......... 140
Księga czwarta. MISJA SYNA BOŻEGO I WCIELENIE
Wstęp ..................... 148
I. Chrystus Bóg-Człowiek ............. 151
1. Duchowe znaczenie Wcielenia .......... 151
2. Nasza podwójna śmierć i nasze życie w Chrystusie . . . 154
3. Symbolika Wcielenia ............. 159
4. Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa ........ 163
II. Chrystus Pośrednik ............... 165
1. O roli Pośrednika . .............. 165
2. Chrystus i diabeł ............... 167
3. Chrystus Zwycięzca .............. 170
4. Ofiara Chrystusowa .............. 174
III. Chrystus Uświęciciel .............. 175
1. Ludzka niemoc ............... 175
2. Chrystus naszą dźwignią ku wieczności ....... 179
3. Posianie Syna ................ 182
4. Posłanie Ducha Świętego ............ 187
5. Uwagi na temat teologii trynitarnej ......... 190
Księga piąta. PRZECIW ARIANOM NAUKA O RELACJI
I. Zasady ................... 194
1. Niezmienność Boża .............. 194
2. Przypadłość i relacja .............. 198
3. O „Niezrodzonym" .............. 200
II. Absolutne i relatywne orzekanie o Bogu ........ 204
ł. Nie ma liczby mnogiej w Trójcy Świętej ....... 204
2. Określenia dotyczące życia trynitarnego ....... 208
3. Oznaczenia dotyczące stworzenia ......... 213
Księga szósta. WYPOWIEDZI PISMA ŚWIĘTEGO I RÓWNOŚĆ OSÓB BOSKICH
I. Egzegeza teologiczna niektórych tekstów
217
Spis treści
1. Oznaczenia wspólne Ojcu i Synowi ......... 217
2. Doskonała równość Ojca i Syna .......... 221
3. Równość Ducha Świętego ............ 224
II. Zróżnicowanie w prostocie Bożej .......... 226
1. O prostocie istoty Boga ............. 226
2. O niektórych wyrażeniach ............ 228
Księga siódma. JEDNOŚĆ ATRYBUTÓW ABSOLUTNYCH I TERMINOLOGIA TRYNITARNA
I. Atrybuty absolutne wspólne trzem Osobom ....... 234
1. Tożsamość Osób i atrybutów istotnych ....... 234
2. Słowo jako „Mądrość Boża" ........... 242
II. Łacińska i grecka terminologia trynitarna ....... 246
1. Czy można mówić o „Osobach" .......... 246
2. Jak rozumieć terminologię trynitarna ........ 253
3. Człowiek jako „Obraz Boży" ........... 257
Księga ósma. ROZUMIENIE WIARY
Wstęp ..................... 261
1. Bóg najwyższą Prawdą i najwyższym Dobrem ..... 263
2. Wiara w Trójcę Świętą ............. 268
3. Kto brata miłuje, ten Boga poznaje ......... 278
Zakończenie ................... 284
Księga dziewiąta. MYŚL, POZNANIE, MIŁOŚĆ
Wstęp ..................... 286
1. Myśl, poznanie, miłość ............. 288
2. Słowo duszy ................ 296
Księga dziesiąta. PAMIĘĆ, ROZUM, WOLA
Wstęp ..................... 307
1. Dwojakie poznanie duszy: intuicyjne i refleksyjne . . . . 313
2. Oczyszczenie i poznanie siebie samego ........ 320
Zakończenie ................... 325
Księga jedenasta. TRÓJCA CZŁOWIEKA ZEWNĘTRZNEGO
Wstęp ..................... 329
1. Dwojaka triada w człowieku zewnętrznym ...... 331
2. Specyficzne relacje trzech elementów ........ 341
Księga dwunasta. WIEDZA I MĄDROŚĆ
Wstęp ..................... 355
1. Małżeństwo symbolem dwojakiej funkcji duszy ..... 358
2. Zniekształcenie obrazu Bożego .......... 366
3. Wiedza i mądrość ............... 374
g _______________________Spis treści
Księga trzynasta. WIARA DROGĄ KU MĄDROŚCI
Wstęp ..................... 380
1. Wiara jest wiedzą o szczęściu ........... 382
2. Chrystus drogą, do szczęśliwości .......... 399
Zakończenie: Przez wiedzę zdążamy do mądrości ... ... 415
Księga czternasta. DUSZA OBRAZEM BOGA
Wstęp ..................... 421
1. Obraz Boga w duszy .............. 424
2. Obraz zniekształcony i odnowiony ......... 442
Księga piętnasta. DUSZA JAKO ZWIERCIADŁO I ZAGADKA
Wstęp ..................... 458
1. Od obrazu trójcy do samej Trójcy Świętej ...... 465
2. Od słowa myślowego do Słowa Bożego ....... 479
3. Duch Święty jako miłość ............ 497
4. O pochodzeniach w Bogu ............ 509
5. O pochodzeniu Ducha Świętego .......... 517
Jan Maria Szymusiak SJ, Posłowie ........... 529
Bibliografia ................... 623
Wykaz skrótów bibliograficznych ........... 627
Indeks osób i dzieł pisarzy starożytnych ......... 631
Indeks rzeczowy ................. 639
Wykaz cytatów biblijnych .............. 653
Księga pierwsza. O TRÓJCY ŚWIĘTEJ WEDŁUG PISMA ŚWIĘTEGO
I. Kwestie wstępne ................ 21
1. Rozum i wiara ............... 21
2. Metoda niniejszego dzieła ............ 26
3. Nastawienie czytelnika ............ 27
4. Wiara Augustyna w Trójcę Świętą ......... 30
U. Tajemnica Trójcy Świętej ............. 31
1. Jeden Bóg w Trzech Osobach .......... 31
2. Niższość Syna wobec Ojca ........... 39
III. Różne kwestie dotyczące Chrystusa, Słowa Wcielonego ... 42
1. Przekazanie Ojcu Królestwa ........... 42
2. Syn i Duch Święty w nas ............ 47
3. Widzenie Boga ............... 50
4. Niższości Chrystusa ............. 54
5. Niedoskonałości wiedzy Chrystusowej ....... 56
6. Sądy Chrystusa ............... 64
Księga druga. O RÓWNOŚCI OSÓB TRÓJCY ŚWIĘTEJ
Wstęp ..................... 72
I. O Trójcy Świętej w Nowym Testamencie ........ 74
1. Ogólne zasady i ich zastosowanie ......... 74
2. Misje Syna i Ducha Świętego ........... 78
3. Złączenie się Boga ze stworzeniem ......... 84
II. Objawienia Boże w Starym Testamencie ........ 87
1. Uwagi na temat teofanii ............ 87
2. Niewidzialność całej Trójcy ........... 89
3. Widzenie Adama ............... 92
4. Widzenie Abrahama i Lota ........... 96
5. Powołanie Mojżesza .............. 100
6. Widzenie na górze Synaj ............ 103
7. Widzenie Daniela .............. 112
Spis treści
Księga trzecia. O DZIAŁANIU BOŻYM l ROLI ANIOŁÓW W OBJAWIENIACH BOŻYCH STAREGO TESTAMENTU
Wstęp ..................... 116
I.O zasadach działania Pierwszej Przyczyny ....... 119
1. Czy Bóg działa przez pośredników? . ........ 119
2. Działanie Boże w świecie ............ 122
3. Działanie Boga we wszystkim ........... 124
4. Cuda ................... 127
II. Poszczególne wypadki. Różne kwestie dotyczące teofanii . . 128
1. Magia i związane z nią sprawy .......... 128
2. Wyższość działania Bożego ........... 133
3. Obecność Boga w znakach ............ 135
4. Bóg nie ukazuje się bezpośrednio ......... 140
Księga czwarta. MISJA SYNA BOŻEGO I WCIELENIE
Wstęp ..................... 148
I. Chrystus Bóg-Człowiek ............. 151
1. Duchowe znaczenie Wcielenia .......... 151
2. Nasza podwójna śmierć i nasze życie w Chrystusie . . . 154
3. Symbolika Wcielenia ............. 159
4. Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa ........ 163
II. Chrystus Pośrednik ............... 165
1. O roli Pośrednika . .............. 165
2. Chrystus i diabeł ............... 167
3. Chrystus Zwycięzca .............. 170
4. Ofiara Chrystusowa .............. 174
III. Chrystus Uświęciciel .............. 175
1. Ludzka niemoc ............... 175
2. Chrystus naszą dźwignią ku wieczności ....... 179
3. Posianie Syna ................ 182
4. Posłanie Ducha Świętego ............ 187
5. Uwagi na temat teologii trynitarnej ......... 190
Księga piąta. PRZECIW ARIANOM NAUKA O RELACJI
I. Zasady ................... 194
1. Niezmienność Boża .............. 194
2. Przypadłość i relacja .............. 198
3. O „Niezrodzonym" .............. 200
II. Absolutne i relatywne orzekanie o Bogu ........ 204
ł. Nie ma liczby mnogiej w Trójcy Świętej ....... 204
2. Określenia dotyczące życia trynitarnego ....... 208
3. Oznaczenia dotyczące stworzenia ......... 213
Księga szósta. WYPOWIEDZI PISMA ŚWIĘTEGO I RÓWNOŚĆ OSÓB BOSKICH
I. Egzegeza teologiczna niektórych tekstów
217
Spis treści
1. Oznaczenia wspólne Ojcu i Synowi ......... 217
2. Doskonała równość Ojca i Syna .......... 221
3. Równość Ducha Świętego ............ 224
II. Zróżnicowanie w prostocie Bożej .......... 226
1. O prostocie istoty Boga ............. 226
2. O niektórych wyrażeniach ............ 228
Księga siódma. JEDNOŚĆ ATRYBUTÓW ABSOLUTNYCH I TERMINOLOGIA TRYNITARNA
I. Atrybuty absolutne wspólne trzem Osobom ....... 234
1. Tożsamość Osób i atrybutów istotnych ....... 234
2. Słowo jako „Mądrość Boża" ........... 242
II. Łacińska i grecka terminologia trynitarna ....... 246
1. Czy można mówić o „Osobach" .......... 246
2. Jak rozumieć terminologię trynitarna ........ 253
3. Człowiek jako „Obraz Boży" ........... 257
Księga ósma. ROZUMIENIE WIARY
Wstęp ..................... 261
1. Bóg najwyższą Prawdą i najwyższym Dobrem ..... 263
2. Wiara w Trójcę Świętą ............. 268
3. Kto brata miłuje, ten Boga poznaje ......... 278
Zakończenie ................... 284
Księga dziewiąta. MYŚL, POZNANIE, MIŁOŚĆ
Wstęp ..................... 286
1. Myśl, poznanie, miłość ............. 288
2. Słowo duszy ................ 296
Księga dziesiąta. PAMIĘĆ, ROZUM, WOLA
Wstęp ..................... 307
1. Dwojakie poznanie duszy: intuicyjne i refleksyjne . . . . 313
2. Oczyszczenie i poznanie siebie samego ........ 320
Zakończenie ................... 325
Księga jedenasta. TRÓJCA CZŁOWIEKA ZEWNĘTRZNEGO
Wstęp ..................... 329
1. Dwojaka triada w człowieku zewnętrznym ...... 331
2. Specyficzne relacje trzech elementów ........ 341
Księga dwunasta. WIEDZA I MĄDROŚĆ
Wstęp ..................... 355
1. Małżeństwo symbolem dwojakiej funkcji duszy ..... 358
2. Zniekształcenie obrazu Bożego .......... 366
3. Wiedza i mądrość ............... 374
g _______________________Spis treści
Księga trzynasta. WIARA DROGĄ KU MĄDROŚCI
Wstęp ..................... 380
1. Wiara jest wiedzą o szczęściu ........... 382
2. Chrystus drogą, do szczęśliwości .......... 399
Zakończenie: Przez wiedzę zdążamy do mądrości ... ... 415
Księga czternasta. DUSZA OBRAZEM BOGA
Wstęp ..................... 421
1. Obraz Boga w duszy .............. 424
2. Obraz zniekształcony i odnowiony ......... 442
Księga piętnasta. DUSZA JAKO ZWIERCIADŁO I ZAGADKA
Wstęp ..................... 458
1. Od obrazu trójcy do samej Trójcy Świętej ...... 465
2. Od słowa myślowego do Słowa Bożego ....... 479
3. Duch Święty jako miłość ............ 497
4. O pochodzeniach w Bogu ............ 509
5. O pochodzeniu Ducha Świętego .......... 517
Jan Maria Szymusiak SJ, Posłowie ........... 529
Bibliografia ................... 623
Wykaz skrótów bibliograficznych ........... 627
Indeks osób i dzieł pisarzy starożytnych ......... 631
Indeks rzeczowy ................. 639
Wykaz cytatów biblijnych .............. 653