Dane szczegółowe książki
Wprowadzanie do nauk politycznych / Roskin, Michael (1939-); Jankowska, Hanna
Tytuł
Wprowadzanie do nauk politycznych
Tytuł oryginału
Political science : an introduction
Wydawnictwo
Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2001
ISBN
8371508522
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa13
1. Nauka o polityce? 15
Trzy oblicza legitymizacji 17
Legitymacja 17
Suwerenność 19
Autorytet 20
Władza polityczna 22
Biologia 23
Psychologia 23
Kultura 24
Racjonalizm 25
Irracjonalność 26
Władza jako materia złożona 27
Czy politologia jest nauką?..29
Walka o klarowność widzenia 30
Po co komu politologia? 31
Zmiany w politologu..33
Synteza postbehawioralna 34
Znaczenie teorii..35
Upraszczanie rzeczywistości.38
Systemy polityczne 39
Problem z ujęciem systemowym 40
Zalecana lektura.42
Przypisy42
2. Narody, państwa i rządy..45
Pojęcie narodu i państwa47
Elementy państwowości 48
Problemy procesu państwowotwórczego 50
Rola wojny 53
Czym jest rząd i jaką pełni funkcję 55
Cele rządu 55
Państwo jako czynnik modernizacji 58
Typologia rządów - ustrojów 59
Współczesny rząd: wytyczanie polityki państwowej.62
Polityka państwowa: aspekt materialny i symboliczny 63
Zalecana lektura.65
Przypisy 66
5
3. Jednostki i konstytucje 68
Konstytucje współczesnego świata. 69
Ustawa najwyższa 70
Cel konstytucji 73
Elastyczność konstytucji 76
Konstytucja Stanów Zjednoczonych 76
Elastyczność konstytucji: Czy mogą one gwarantować prawa? 78
Wolność słowa w Stanach Zjednoczonych 81
Z dziejów wolności słowa 82
Rząd konstytucyjny: Czy cokolwiek gwarantuje?.. 85
Zalecana lektura. 86
Przypisy 87
4. Demokracja, totalitaryzm i autorytaryzm 89
Współczesna demokracja 92
Demokracja przedstawicielska 92
Ustrój totalitarny.99
Co to jest totalitaryzm? 100
Totalna kontrola - wizerunek i rzeczywistość 103
Autorytaryzm105
Autorytaryzm i państwa rozwijające się 106
Demokratyzacja reżimów autorytarnych107
Zalecana lektura.110
Przypisy111
5. Demokracja w praktyce: poglądy zwolenników
pluralizmu i elitaryzmu..113
Dwie teorie: elitaryzm i pluralizm.115
Elitaryzm 115
Pluralizm 117
Kto rządzi Ameryką ..118
Pogląd elitarystów 119
Pogląd pluralistów 123
Pluralistyczne elity: synteza.129
Zalecana lektura.131
Przypisy132
(ty Ideologie polityczne.134
Czym jest ideologia?..135
Główne ideologie.138
Klasyczny liberalizm 138
Klasyczny konserwatyzm 139
Współczesny libera-
6
lizm 140
Współczesny konserwatyzm 141
Socjalizm marksistowski 142
Socjaldemokracja 145
Komunizm 147
Nacjonalizm 150
Faszyzm 152
Ideologia współcześnie.154
Upadek komunizmu 154
Neokonserwatyzm 156
Komunitaryzm 157
Feminizm 157
Ruch ochrony środowiska 159
Koniec ideologii?.160
Zalecana lektura.161
Przypisy162
7. Kultura polityczna..164
Środowisko polityki: kultura polityczna.165
Co to jest kultura polityczna? 166
Kultura obywatelska 168
Uczestnictwo w Stanach Zjednoczonych 171
Erozja kultury politycznej..172
Kultura elit i kultura mas 174
Subkultury polityczne 175
Socjalizacja polityczna.179
Rola socjalizacji politycznej 180
Instytucje i czynniki socjalizacji 181
Zalecana lektura.185
Przypisy186
8. Opinia publiczna188
Rola opinii publicznej..189
Struktura opinii publicznej 192
Modele opinii publicznej 198
Badania opinii publicznej200
Historia badań opinii publicznej 201
Techniki badań opinii publicznej 202
na ile wiarygodne są badania opinii publicznej? 203
Amerykańska opinia publiczna ..204
Popularność prezydenta 204
Liberałowie i konserwatyści 206
Kto na co zwraca uwagę? 207
Czy sondaże opinii publicznej są uczciwe? 209
Czy sondaże powinny rządzić Ameryką? 210
Zalecana lektura.211
Przypisy212
9. Polityczne komunikowanie i media.214
Komunikowanie w polityce..215
Poziomy komunikacji 215
Współczesne środki masowego przekazu 217
Medium gigant: telewizja220
Dzienniki telewizyjne 220
Telewizja i polityka 222
Telewizja: własność i kontrola 226
Jak to wygląda w Europie 228
7
Czy środki przekazu źle nam służą?230
Media i rząd jako przeciwnicy 232
Zalecana lektura.235
Przypisy..236
10. Grupy interesu".238
Czym są grupy interesu?..239
Czym się różnią grupy interesu od partii politycznych? 239
Kto należy do grup interesu? 240
Grupy interesu i rząd 242
Biurokraci jako grupa interesu 243
Skuteczne grupy interesu..244
Kultura polityczna 244
Pieniądze: powstanie komitetów akcji politycznej (PAC) 245
Kwestia: powstanie grup jednopunktowych 247
Liczebność i członkostwo 248
Dostęp 249
Strategie grup interesu250
Kontakty z prawodawcami 250
Kontakty z administracją 251
Kontakty z władzą sądowniczą 252
Inne taktyki 253
Ocena grup interesu..255
Czy grupy interesu potrafią artykułować postulaty? 255
Grupy interesu: kształcą czy uprawiają propagandę? 257
Doprowadzanie do sytuacji patowej 258
Zalecana lektura.259
Przypisy..260
11. Partie polityczne i systemy partyjne262
Funkcje partii..263
Partie w krajach demokratycznych 266
Partia w kraj ach komunistycznych 269
Rodzaje partii politycznych.270
Powstanie partii wyborczej 271
Kryteria klasyfikacji partii 272
Rekrutacja i finansowanie .273
Rekrutacja 274
Finansowanie partii politycznej 276
Systemy partyjne278
Klasyfikacja systemów partyjnych 278
Poziom konkurencji 281
System partyjny a system wyborczy 282
Czy amerykański system partyjny mógłby być inny? 283
Zalecana lektura.284
Przypisy..285
12. Głosowanie287
Dlaczego ludzie głosują?288
8
Kto głosuje? 289
Jak ludzie głosują? 294
Utożsamianie się z partią 294
Kto jak głosuje? 296
Zmiana postaw wyborców..300
Zanik lojalności elektoratu 302
Co przesądza o zwycięstwie w wyborach?..303
Strategie kandydatów oraz grupy wyborców 307
Zalecana lektura.309
Przypisy..310
13. Podstawowe struktury władzy313
Co to jest instytucja polityczna? .313
Monarchia czy republika?..315
Państwa unitarne i federalne317
Państwa unitarne 318
Państwa federalne 321
Stany Zjednoczone: bałkanizacja władzy 326
Kombinacja systemu unitarnego i federalnego 329
Systemy wyborcze330
Okręgi jednomandatowe 330
System proporcjonalny 332
Wybieranie instytucji 334
Zalecana lektura.335
Przypisy..336
14. Władze ustawodawcze..338
System prezydencki i system parlamentarny340
Zalety systemu parlamentarnego 342
Problemy systemu parlamentarnego 344
Role władz ustawodawczych345
Stanowienie praw 346
Struktura parlamentu 350
Jednoizbowy lub dwuizbowy 350
Komisje 351
Upadek ciał ustawodawczych353
Dylemat parlamentaryzmu.358
Zalecana lektura.359
Przypisy..360
15. Władze wykonawcze362
Prezydenci i premierzy363
Długość kadencji.366
9
Kole władzy wykonawczej..368
Wszechmocna prezydentura? 371
Charakter prezydenta.373
Styl władzy wykonawczej: ręczne sterowanie i zdalne sterowanie 375
Gdy prezydent choruje 377
Gabinet ..380
Niebezpieczeństwo zbyt wygórowanych oczekiwań383
Zalecana lektura.384
Przypisy..385
16. Administracja i biurokracja..387
Co to jest biurokracja?.387
Biurokracja federalna w Stanach Zjednoczonych 388
Biurokracja w innych krajach 391
Cechy biurokracji 394
Biurokracja we współczesnych państwach..396
Podstawowe funkcje 396
Kłopoty z biurokracją.399
Biurokracja: administrator czy twórca polityki? 400
Co zrobić z biurokracją? 403
Biurokracja i społeczeństwo407
Zalecana lektura.407
Przypisy..408
17. Systemy prawne i sądy..411
Natura prawa..413
Co to jest prawo? 413
Rodzaje prawa 413
Systemy prawne.416
Angielskie prawo zwyczajowe 416
Prawo rzymskie 418
Wspólne cechy obu systemów 419
Sądy i sędziowie.419
System sądowy Stanów Zjednoczonych 420
Sędziowie 421
Porównanie sądów 422
System sądowy w Wielkiej Brytanii 424
System sądowy w Europie 424
Prawo w byłym Związku Radzieckim 425
Rola sądów.427
Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych 427
Polityczna rola Sądu Najwyższego 429
Poglądy sędziów 430
Polityczny wpływ Sądu Najwyższego 432
Ograniczenia dotyczące Sądu Najwyższego 435
Zalecana lektura.436
Przypisy..437
10
18. Polityka państwa..439
Co to jest polityka?..440
Polityka gospodarcza.441
Rząd i gospodarka 441
Kto i do czego ma prawo?..446
Definicja ubóstwa 448
Koszty programów socjalnych 450
Uzależnieni od świadczeń 453
Pomoc socjalna i ideologia..455
"Duży" czy "mały" rząd?458
Zalecana lektura.458
Przypisy..459
19 Przemoc i rewolucja461
Załamanie się systemu462
Przemoc jako objaw 463
Rodzaje przemocy 464
Zmiana jako przyczyna przemocy 466
Rewolucje.468
Wojna rewolucyjna 470
Etapy rewolucji 471
Iran jako studium przypadku 472
Po rewolucji474
Zmierzch rewolucji 475
Rewolucje antykomunistyczne 479
Zalecana lektura.481
Przypisy..481
20. Stosunki międzynarodowe484
Polityka bez suwerenności.484
Siła i interes narodowy 486
Skąd się bierze wojna? 489
Teorie mikro 489
Teorie makro 489
Błędne postrzeganie 490
Utrzymywanie pokoju 491
Zimna wojna494
Odstraszanie 495
Radzieckie "nadmierne rozciągnięcie" 496
Systemy międzynarodowe..497
Polityka zagraniczna: Angażować się czy izolować?500
Ponad suwerennością? 501
Zalecana lektura.503
Przypisy..504
Indeks 507
1. Nauka o polityce? 15
Trzy oblicza legitymizacji 17
Legitymacja 17
Suwerenność 19
Autorytet 20
Władza polityczna 22
Biologia 23
Psychologia 23
Kultura 24
Racjonalizm 25
Irracjonalność 26
Władza jako materia złożona 27
Czy politologia jest nauką?..29
Walka o klarowność widzenia 30
Po co komu politologia? 31
Zmiany w politologu..33
Synteza postbehawioralna 34
Znaczenie teorii..35
Upraszczanie rzeczywistości.38
Systemy polityczne 39
Problem z ujęciem systemowym 40
Zalecana lektura.42
Przypisy42
2. Narody, państwa i rządy..45
Pojęcie narodu i państwa47
Elementy państwowości 48
Problemy procesu państwowotwórczego 50
Rola wojny 53
Czym jest rząd i jaką pełni funkcję 55
Cele rządu 55
Państwo jako czynnik modernizacji 58
Typologia rządów - ustrojów 59
Współczesny rząd: wytyczanie polityki państwowej.62
Polityka państwowa: aspekt materialny i symboliczny 63
Zalecana lektura.65
Przypisy 66
5
3. Jednostki i konstytucje 68
Konstytucje współczesnego świata. 69
Ustawa najwyższa 70
Cel konstytucji 73
Elastyczność konstytucji 76
Konstytucja Stanów Zjednoczonych 76
Elastyczność konstytucji: Czy mogą one gwarantować prawa? 78
Wolność słowa w Stanach Zjednoczonych 81
Z dziejów wolności słowa 82
Rząd konstytucyjny: Czy cokolwiek gwarantuje?.. 85
Zalecana lektura. 86
Przypisy 87
4. Demokracja, totalitaryzm i autorytaryzm 89
Współczesna demokracja 92
Demokracja przedstawicielska 92
Ustrój totalitarny.99
Co to jest totalitaryzm? 100
Totalna kontrola - wizerunek i rzeczywistość 103
Autorytaryzm105
Autorytaryzm i państwa rozwijające się 106
Demokratyzacja reżimów autorytarnych107
Zalecana lektura.110
Przypisy111
5. Demokracja w praktyce: poglądy zwolenników
pluralizmu i elitaryzmu..113
Dwie teorie: elitaryzm i pluralizm.115
Elitaryzm 115
Pluralizm 117
Kto rządzi Ameryką ..118
Pogląd elitarystów 119
Pogląd pluralistów 123
Pluralistyczne elity: synteza.129
Zalecana lektura.131
Przypisy132
(ty Ideologie polityczne.134
Czym jest ideologia?..135
Główne ideologie.138
Klasyczny liberalizm 138
Klasyczny konserwatyzm 139
Współczesny libera-
6
lizm 140
Współczesny konserwatyzm 141
Socjalizm marksistowski 142
Socjaldemokracja 145
Komunizm 147
Nacjonalizm 150
Faszyzm 152
Ideologia współcześnie.154
Upadek komunizmu 154
Neokonserwatyzm 156
Komunitaryzm 157
Feminizm 157
Ruch ochrony środowiska 159
Koniec ideologii?.160
Zalecana lektura.161
Przypisy162
7. Kultura polityczna..164
Środowisko polityki: kultura polityczna.165
Co to jest kultura polityczna? 166
Kultura obywatelska 168
Uczestnictwo w Stanach Zjednoczonych 171
Erozja kultury politycznej..172
Kultura elit i kultura mas 174
Subkultury polityczne 175
Socjalizacja polityczna.179
Rola socjalizacji politycznej 180
Instytucje i czynniki socjalizacji 181
Zalecana lektura.185
Przypisy186
8. Opinia publiczna188
Rola opinii publicznej..189
Struktura opinii publicznej 192
Modele opinii publicznej 198
Badania opinii publicznej200
Historia badań opinii publicznej 201
Techniki badań opinii publicznej 202
na ile wiarygodne są badania opinii publicznej? 203
Amerykańska opinia publiczna ..204
Popularność prezydenta 204
Liberałowie i konserwatyści 206
Kto na co zwraca uwagę? 207
Czy sondaże opinii publicznej są uczciwe? 209
Czy sondaże powinny rządzić Ameryką? 210
Zalecana lektura.211
Przypisy212
9. Polityczne komunikowanie i media.214
Komunikowanie w polityce..215
Poziomy komunikacji 215
Współczesne środki masowego przekazu 217
Medium gigant: telewizja220
Dzienniki telewizyjne 220
Telewizja i polityka 222
Telewizja: własność i kontrola 226
Jak to wygląda w Europie 228
7
Czy środki przekazu źle nam służą?230
Media i rząd jako przeciwnicy 232
Zalecana lektura.235
Przypisy..236
10. Grupy interesu".238
Czym są grupy interesu?..239
Czym się różnią grupy interesu od partii politycznych? 239
Kto należy do grup interesu? 240
Grupy interesu i rząd 242
Biurokraci jako grupa interesu 243
Skuteczne grupy interesu..244
Kultura polityczna 244
Pieniądze: powstanie komitetów akcji politycznej (PAC) 245
Kwestia: powstanie grup jednopunktowych 247
Liczebność i członkostwo 248
Dostęp 249
Strategie grup interesu250
Kontakty z prawodawcami 250
Kontakty z administracją 251
Kontakty z władzą sądowniczą 252
Inne taktyki 253
Ocena grup interesu..255
Czy grupy interesu potrafią artykułować postulaty? 255
Grupy interesu: kształcą czy uprawiają propagandę? 257
Doprowadzanie do sytuacji patowej 258
Zalecana lektura.259
Przypisy..260
11. Partie polityczne i systemy partyjne262
Funkcje partii..263
Partie w krajach demokratycznych 266
Partia w kraj ach komunistycznych 269
Rodzaje partii politycznych.270
Powstanie partii wyborczej 271
Kryteria klasyfikacji partii 272
Rekrutacja i finansowanie .273
Rekrutacja 274
Finansowanie partii politycznej 276
Systemy partyjne278
Klasyfikacja systemów partyjnych 278
Poziom konkurencji 281
System partyjny a system wyborczy 282
Czy amerykański system partyjny mógłby być inny? 283
Zalecana lektura.284
Przypisy..285
12. Głosowanie287
Dlaczego ludzie głosują?288
8
Kto głosuje? 289
Jak ludzie głosują? 294
Utożsamianie się z partią 294
Kto jak głosuje? 296
Zmiana postaw wyborców..300
Zanik lojalności elektoratu 302
Co przesądza o zwycięstwie w wyborach?..303
Strategie kandydatów oraz grupy wyborców 307
Zalecana lektura.309
Przypisy..310
13. Podstawowe struktury władzy313
Co to jest instytucja polityczna? .313
Monarchia czy republika?..315
Państwa unitarne i federalne317
Państwa unitarne 318
Państwa federalne 321
Stany Zjednoczone: bałkanizacja władzy 326
Kombinacja systemu unitarnego i federalnego 329
Systemy wyborcze330
Okręgi jednomandatowe 330
System proporcjonalny 332
Wybieranie instytucji 334
Zalecana lektura.335
Przypisy..336
14. Władze ustawodawcze..338
System prezydencki i system parlamentarny340
Zalety systemu parlamentarnego 342
Problemy systemu parlamentarnego 344
Role władz ustawodawczych345
Stanowienie praw 346
Struktura parlamentu 350
Jednoizbowy lub dwuizbowy 350
Komisje 351
Upadek ciał ustawodawczych353
Dylemat parlamentaryzmu.358
Zalecana lektura.359
Przypisy..360
15. Władze wykonawcze362
Prezydenci i premierzy363
Długość kadencji.366
9
Kole władzy wykonawczej..368
Wszechmocna prezydentura? 371
Charakter prezydenta.373
Styl władzy wykonawczej: ręczne sterowanie i zdalne sterowanie 375
Gdy prezydent choruje 377
Gabinet ..380
Niebezpieczeństwo zbyt wygórowanych oczekiwań383
Zalecana lektura.384
Przypisy..385
16. Administracja i biurokracja..387
Co to jest biurokracja?.387
Biurokracja federalna w Stanach Zjednoczonych 388
Biurokracja w innych krajach 391
Cechy biurokracji 394
Biurokracja we współczesnych państwach..396
Podstawowe funkcje 396
Kłopoty z biurokracją.399
Biurokracja: administrator czy twórca polityki? 400
Co zrobić z biurokracją? 403
Biurokracja i społeczeństwo407
Zalecana lektura.407
Przypisy..408
17. Systemy prawne i sądy..411
Natura prawa..413
Co to jest prawo? 413
Rodzaje prawa 413
Systemy prawne.416
Angielskie prawo zwyczajowe 416
Prawo rzymskie 418
Wspólne cechy obu systemów 419
Sądy i sędziowie.419
System sądowy Stanów Zjednoczonych 420
Sędziowie 421
Porównanie sądów 422
System sądowy w Wielkiej Brytanii 424
System sądowy w Europie 424
Prawo w byłym Związku Radzieckim 425
Rola sądów.427
Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych 427
Polityczna rola Sądu Najwyższego 429
Poglądy sędziów 430
Polityczny wpływ Sądu Najwyższego 432
Ograniczenia dotyczące Sądu Najwyższego 435
Zalecana lektura.436
Przypisy..437
10
18. Polityka państwa..439
Co to jest polityka?..440
Polityka gospodarcza.441
Rząd i gospodarka 441
Kto i do czego ma prawo?..446
Definicja ubóstwa 448
Koszty programów socjalnych 450
Uzależnieni od świadczeń 453
Pomoc socjalna i ideologia..455
"Duży" czy "mały" rząd?458
Zalecana lektura.458
Przypisy..459
19 Przemoc i rewolucja461
Załamanie się systemu462
Przemoc jako objaw 463
Rodzaje przemocy 464
Zmiana jako przyczyna przemocy 466
Rewolucje.468
Wojna rewolucyjna 470
Etapy rewolucji 471
Iran jako studium przypadku 472
Po rewolucji474
Zmierzch rewolucji 475
Rewolucje antykomunistyczne 479
Zalecana lektura.481
Przypisy..481
20. Stosunki międzynarodowe484
Polityka bez suwerenności.484
Siła i interes narodowy 486
Skąd się bierze wojna? 489
Teorie mikro 489
Teorie makro 489
Błędne postrzeganie 490
Utrzymywanie pokoju 491
Zimna wojna494
Odstraszanie 495
Radzieckie "nadmierne rozciągnięcie" 496
Systemy międzynarodowe..497
Polityka zagraniczna: Angażować się czy izolować?500
Ponad suwerennością? 501
Zalecana lektura.503
Przypisy..504
Indeks 507