Dane szczegółowe książki

SPIS TREŚCI
PRZEDMOWA 11
ROZDZIAŁ I. ZMIANY USTROJU POLITYCZNEGO POLSKI W LATACH 1944-1997
1. Pojęcie ustroju politycznego i jego periodyzacja 13
2. Okres Krajowej Rady Narodowej 14
3. Okres Sejmu Ustawodawczego 16
4. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 17
4.1. Zmiany konstytucyjne w latach 1982-1987 20
4.2. Konferencja „okrągłego stołu" i jej ustrojowe konsekwencje 21
4.3. Rewizja Konstytucji w grudniu 1989 roku 22
5. Ustawa konstytucyjna z 17 października 1992 roku (Mała Konstytucja) 24
6. Przygotowanie i uchwalenie Konstytucji z 2 kwietnia 1997 roku 25
ROZDZIAŁ II. PODSTAWOWE ZASADY USTROJU W KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1. Pojęcie i ogólna charakterystyka zasad ustroju politycznego 27
2. Zasada republikańskiej formy państwa 29
3. Zasada demokratycznego państwa prawnego 30
4. Zasada suwerenności narodu i formy jej sprawowania 33
5. Zasada podziału władzy 42
6. Zasada pluralizmu politycznego 45
7. Zasada decentralizacji władzy publicznej i samorządu terytorialnego 52
8. Zasada społecznej gospodarki rynkowej 55
9. Zasada równouprawnienia kościołów i związków wyznaniowych, autonomii i wzajemnej niezależności oraz współdziałania w stosunkach między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi 56
ROZDZIAŁ III. STATUS JEDNOSTKI W PAŃSTWIE
1. Geneza, ewolucja i terminologia praw człowieka 59
2. Konstytucyjne założenia wolności i praw jednostki 61
2.1. Zasada godności człowieka 61
2.2. Zasada wolności 62
2.3. Zasada równości 63
3. Ograniczenia wolności i praw 64
3.1. Dopuszczalność ingerencji państwa w korzystanie ze swobód jednostki 64
3.2. Wymóg proporcjonalności ingerencji 64
3.3. Zakaz naruszania istoty wolności i praw 65
3.4. Prawa jednostki w czasie stanów nadzwyczajnych 66
4. Klasyfikacja wolności i praw 67
4.1. Podstawowe kryteria 67
4.2. Wolności i prawa osobiste 68
4.3. Wolności i prawa polityczne 69
4.4. Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne 70
5. Środki ochrony wolności i praw 71
5.1. Gwarancja drogi sądowej i instancyjności postępowania 72
5.2. Prawo do wynagrodzenia szkody wyrządzonej przez władzę publiczną 72
5.3. Skarga konstytucyjna 73
5.4. Wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich 74
6. Konstytucyjne obowiązki jednostki 74
ROZDZIAŁ IV. KONSTYTUCYJNY SYSTEM ŹRÓDEŁ PRAWA
1. Uwagi ogólne 76
2. Dualistyczna koncepcja źródeł prawa 77
3. Akty powszechnie obowiązującego prawa 80
3.1. Konstytucja 80
3.2. Ustawa i rozporządzenie z mocą ustawy 83
3.3. Rozporządzenie 84
3.4. Akty prawa miejscowego 86
4. Akty prawa wewnętrznego 87
5. Prawo międzynarodowe i prawo wspólnotowe w krajowym porządku prawnym 88
5.1. Miejsce prawa międzynarodowego w systemie źródeł prawa 88
5.2. Miejsce prawa wspólnotowego w krajowym porządku prawnym 90
ROZDZIAŁ V. PRAWO WYBORCZE W III RZECZYPOSPOLITEJ
1. Zagadnienia ogólne 92
2. Prawne podstawy przeprowadzania wyborów 92
3. Zasady prawa wyborczego 93
4. Wybory parlamentarne 96
5. Wybory prezydenckie 99
6. Wybory posłów do Parlamentu Europejskiego 101
7. Wybory samorządowe 103
8. Wybory wójta, burmistrza, prezydenta miasta 105
ROZDZIAŁ VI. ORGANY WŁADZY PUBLICZNEJ ORAZ SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWA
1. Pojęcie organu władzy publicznej i organu państwa 107
2. Zasady budowy i działania organów władzy publicznej 108
3. Podziały organów władzy publicznej 109
4. Pojęcie systemu organów państwa i aparatu państwowego (organy państwa i instytucje państwa) 113
5. Struktura i rola samorządu terytorialnego w państwie 117
6. Urzędy organów administracji publicznej 119
ROZDZIAŁ VII. ZASADA PODZIAŁU WŁADZY I JEJ REALIZACJA
1. Pojęcie zasady podziału władzy i jej ewolucja 120
2. Podział władzy w aspekcie funkcjonalnym. Współczesne systemy rządów 121
3. System rządów w świetle postanowień Konstytucji RP z 1997 roku 125
4. Modyfikacje konstytucyjne zasady podziału władzy. Podział władzy a „wspólne wykonywanie kompetencji" w ramach Wspólnot Europejskich 126
5. Instytucjonalne gwarancje podziału władzy i systemu rządów 131
ROZDZIAŁ VIII. ORGANY WŁADZY USTAWODAWCZEJ
1. Pozycja ustrojowa parlamentu 135
2. Struktura parlamentu 137
2.1. Istota i modele dwuizbowości 137
2.2. Sejm i Senat a Zgromadzenie Narodowe 140
3. Tryb funkcjonowania Sejmu i Senatu 141
3.1. Zasada kadencyjności 141
3.2. Zasada permanencji 144
4. Organy wewnętrzne Sejmu i Senatu 144
4.1. Organy kierownicze Sejmu i Senatu 144
4.2. Organy pomocnicze Sejmu i Senatu 149
5. Status prawny posła i senatora 151
6. Funkcja ustawodawcza 156
6.1. Ogólne postępowanie ustawodawcze 156
6.2. Szczególne postępowania ustawodawcze 163
7. Funkcja kontrolna 166
7.1. Kontrola wykonywana przez całą izbę 166
7.2. Uprawnienia kontrolne komisji 168
7.3. Indywidualne środki kontroli 169
ROZDZIAŁ IX. WŁADZA WYKONAWCZA - PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1. Ogólna charakterystyka relacji ustrojowych Prezydenta RP i Rady Ministrów w dwuczłonowej strukturze władzy wykonawczej 171
2. Pozycja ustrojowa Prezydenta RP w systemie organów państwa 172
3. Zasady wyboru oraz kadencja Prezydenta RP 173
3.1. Zasady wyboru 173
3.2. Kadencja 174
4. Zasady i tryb odpowiedzialności Prezydenta RP 176
4.1. Zasady odpowiedzialności 176
4.2. Tryb postawienia Prezydenta RP w stan oskarżenia 177
5. Akty urzędowe Prezydenta RP 178
5.1. Akty prawne i inne akty urzędowe 179
5.2. Akty kontrasygnowane i prerogatywy 179
6. Kompetencje Prezydenta RP 180
6.1. Kompetencje Prezydenta RP jako głowy państwa 180
6.2. Kompetencje Prezydenta RP w ramach arbitrażu politycznego 183
6.3- Inne konstytucyjne i ustawowe kompetencje Prezydenta RP 188
ROZDZIAŁ X. WŁADZA WYKONAWCZA - RADA MINISTRÓW I ADMINISTRACJA RZĄDOWA
1. Pozycja i rola polityczno-ustrojowa Rady Ministrów w systemie ustrojowym państwa 190
1.1. Status ustrojowy Rady Ministrów w strukturze władzy wykonawczej 190
1.2. Pozycja polityczno-ustrojowa Rady Ministrów w systemie rządów 191
2. Skład, organizacja wewnętrzna oraz zasady i tryb funkcjonowania Rady Ministrów 194
2.1. Konstytucyjny skład Rady Ministrów 194
2.2. Organizacja wewnętrzna Rady Ministrów 195
2.3. Zasady i tryb działania Rady Ministrów 196
3. Tryb powoływania Rady Ministrów oraz procedury dymisji rządu i dokonywanie zmiany w składzie Rady Ministrów 198
3.1. Tryb powoływania Rady Ministrów 198
3.2. Dymisja Rady Ministrów i zmiany w jej składzie 200
4. Zadania ustrojowe i zakres działania Rady Ministrów 201
4.1. Funkcje ustrojowe Rady Ministrów 201
4.2. Kompetencje Rady Ministrów 202
5. Kontrola parlamentarna oraz odpowiedzialność parlamentarna i konstytucyjna Rady Ministrów i ministrów 203
5.1. Zakres oraz tryb pociągania Rady Ministrów i ministrów do odpowiedzialności parlamentarnej 203
5.2. Odpowiedzialność konstytucyjna członków Rady Ministrów 205
6. Ustrój i organizacja administracji rządowej 206
6.1. Struktura administracji rządowej 206
6.2. Status konstytucyjnoustrojowy Prezesa Rady Ministrów 206
6.3. Pozycja ustrojowa ministra 207
6.4. Centralne i terenowe organy administracji rządowej 209
ROZDZIAŁ XI. WŁADZA SĄDOWNICZA - SĄDY
1. Uwagi ogólne 212
1.1. Sądy jako trzecia władza 212
1.2. Pojęcie wymiaru sprawiedliwości 212
1.3. Regulacja prawna ustroju i właściwości sądów oraz postępowania sądowego 214
2. Struktura sądów 215
2.1. Sąd Najwyższy 216
2.2. Sądy powszechne 219
2.3. Sądy administracyjne 222
2.4. Sądy wojskowe 225
3. Krajowa Rada Sądownictwa 226
4. Sędziowie - status prawny i jego gwarancje 227
4.1. Kwalifikacje i obsadzanie stanowiska sędziego 227
4.2. Zasada niezależności sądów i niezawisłości sędziów 228
4.3. Gwarancje niezawisłości sędziowskiej 230
5. Konstytucyjne zasady funkcjonowania sądów 232
5.1. Zasady organizacji sądownictwa 232
5.2. Zasady postępowania sądowego o charakterze praw człowieka 233
5.3. Zasady praworządnego procesu 233
ROZDZIAŁ XII. WŁADZA SĄDOWNICZA - TRYBUNAŁY
1. Trybunał Konstytucyjny 235
1.1. Pozycja ustrojowa i charakter prawny 235
1.2. Tryb kreowania składu personalnego 238
1.3. Funkcje Trybunału Konstytucyjnego 239
2. Trybunał Stanu 250
2.1. Pozycja ustrojowa i charakter prawny 250
2.2. Tryb kreowania składu personalnego 250
2.3. Właściwość Trybunału Stanu 251
2.4. Postępowanie przed Trybunałem Stanu 253
ROZDZIAŁ XIII. ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA
1. Najwyższa Izba Kontroli 258
1.1. Podstawy prawne i pozycja ustrojowa Najwyższej Izby Kontroli 258
1.2. Organizacja Najwyższej Izby Kontroli 260
1.3. Zakres kontroli i tryb postępowania Najwyższej Izby Kontroli 261
2. Rzecznik Praw Obywatelskich 263
2.1. Podstawy prawne, pozycja i organizacja urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich 263
2.2. Uprawnienia Rzecznika Praw Obywatelskich 266
2.3. Tryb funkcjonowania Rzecznika Praw Obywatelskich 267
3. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji 269
3.1. Podstawy prawne i pozycja Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji 269
3.2. Organizacja Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji 271
3.3. Funkcje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz tryb realizacji 272
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH 274
WYBRANA LITERATURA 278