Dane szczegółowe książki
Rzeczpospolita w dobie złotej wolności, (1648-1763) / Gierowski, Józef Andrzej (1922-2006)
Tytuł
Rzeczpospolita w dobie złotej wolności, (1648-1763)
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Kraków: "Fogra", 2001
ISBN
8385719350; 8385719563
Hasła przedmiotowe
Nr tomu
5
Spis treści
pokaż spis treści
Wprowadzenie - Rzeczpospolita u progu katastrofy
Wiek straconych nadziei Rywalizacja między sejmem a królem Początki rządów sejmikowych Średnia szlachta i magnaci Państwo wielu narodów i wielu wyznań Wzrost poczucia obywatelskiego
L Kryzys wolności
Ukraina w połowie XVII wieku
Początki powstania Chmielnickiego
Krwawe bezkrólewie
Elekcja Jana Kazimierza i sejm koronacyjny
Niefortunne rokowania i obrona Zbaraża
Protekcja turecka nad Ukrainą i bitwa pod Beresteczkiem
Pierwsze liberum veto i Batoh
Ugoda perejaslawska
Drugie liberum veto i początek wojny z Rosją
Wielkie Księstwo Litewskie - ofiara najazdu moskiewskiego
Walki obronne na Białorusi i Ukrainie
Przygotowania szwedzkie do wojny
Najazd szwedzki - czas kapitulacji
Najazd szwedzki - czas oporu
Walki ze Szwedami
Usuwanie wojsk szwedzkich z ziem polskich
Połska ofensywa dyplomatyczna
Pierwsza próba rozbioru Rzeczypospolitej
Końcowe lata wojny ze Szwecją
Pokój oliwski
Zniszczenia wojenne
Straty demograficzne
Ujawnienie się niedostatków organizacji państwa
Reforma albo zapaść
Program reform
Unia hadziacka i wznowienie wojny z Rosją
Zwycięskie walki z Moskwą: szczęśliwy rok 1660
Naruszenie podstaw ustroju: wygnanie arian
Próby wprowadzenia elekcji za życia króla
Fatalny sejm 1661 roku
Konfederacje wojskowe
Dezorganizacja państwa przez Związek Święcony
Rezygnacje w Prusach Książęcych i na Śląsku
Przygotowanie kampanii moskiewskiej
Ostatnia polska wyprawa na Moskwę 96
Rozejm andmszowski i zmiana przymierzy 101
Źródla rokoszu Lubomirskiego 103
Nieudana walka dworu z rokoszem Lubomirskiego 105
Abdykacja Jana Kazimierza 108
Elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego 110
Pierwsze niepowodzenia 112
Zmagania z magnacką opozycją 115
Wsparcie szlachty dla króla 116
Ukraiński zamęt 118
Początek haniebnego roku 1672: zerwanie sejmu zimowego 121
Próby detronizacji Michała Korybuta i zerwanie sejmu wiosennego 122
Rzeczpospolita osamotniona wobec najazdu tureckiego 124
Upadek Kamieńca i dalsze walki z najeźdźcą 126
Upokorzenie w Buczaczu 127
Konfederacje w Gołębiu i Szczebrzeszynie 129
Pojednanie 131
Przygotowanie rozprawy z Turkami 132
IŁ „Babie lato" sarmackiego państwa 135
Ostatnie lata świetności Rzeczypospolitej polsko-litewskiej 135
Zwycięstwo chocimskie 135
Elekcja Jana III Sobieskiego 139
Odparcie najazdów tureckich 139
Sejm koronacyjny i Żurawno 141
Szansa odzyskania Prus Książęcych 143
Meandry polityki bałtyckiej Jana III 146
Niepowodzenia dyplomatyczne w Stambule i Moskwie 148
Sejm grodzieński 1678 roku i zwrot w polityce Jana III 150
Przymierze z Austrią 153
Z odsieczą pod Wiedeń 155
Bitwa wiedeńska 158
Niepowodzenia w sprawie Węgier 161
Liga Święta 166
Nieudane wyprawy na Mołdawię 167
Pokój moskiewski i niefortunna wyprawa 1686 roku 170
Gorączka opozycji - sejm 1688 roku 173
U progu wojny domowej 175
Ułuda poprawy - sejm 1690 roku i ostatnia wyprawa na Mołdawię 178
Pod rządami Marysieńki 181
Opozycja Sapiehów i pogłębianie się rozkladu państwa 185
Odbudowa gospodarki i rozwój kulturalny 189
Sarmatyzm 192
Katolicyzm pod presją sarmatyzmu 194
Ograniczanie uprawnień innowierców 197
Upadek szkolnictwa 199
Przebłyski „wieku rozumu" w nauce 201
203
206
209
210
215
217
217
218
221
223
227
229
231
233
235
237
239
243
246
248
251
253
255
256
257
260
263
264
266
268
270
271
273
277
281
282
286
291
291
292
293
295
296
298
299
Literatura dojrzałego Baroku Sztuka sarmackiego Baroku Promieniowanie kultury sarmackiej Życie codzienne w Rzeczypospolitej Bilans „ babiego lata "
DL Wokół unii personalnej z Saksonią
Ponure bezkrólewie
Początki „ czasów saskich "
Saksonia - nowy partner Polski i Litwy
Niepowodzenia absolutystycznych dążeń w Saksonii
Rzeczpospolita w planach Augusta II
Wokół ściślejszego zespolenia Polski i Saksonii
Opanowanie tronu i koronacja Augusta II
Ostatnia kampania i pokój z Turcją
Przygotowanie dzialań nad Bałtykiem
Kwestia pruska i sejm pacyfikacyjny
Walki w Wielkim Księstwie Litewskim
Początki Wielkiej Wojny Północnej: kampania inflancka
Przeniesienie wojny na tereny Rzeczypospolitej
Najazd szwedzki i bitwa pod Kliszowem
„ Taniec goniony "
Rady Senatu i sejm 1703 roku
Odpowiedź opozycji - konfederacja warszawska
Elekcja antykróla
Konfederacja sandomierska i sojusz narewski
Traktat warszawski i dalsze sukcesy Szwedów
Traktat w Altranstddt
Rzeczpospolita na łasce cara
Stanisław I i sandomierzanie
Restauracja Augusta II
Włączenie się Turcji do wojny i walki na Pomorzu Szczecińskim
Kryzys 1713 roku
O wzmocnienie władzy monarszej
Konfederacja tarnogrodzka
Rokowania z tarnogrodzianami
Traktat warszawski i sejm „niemy"
O uwolnienie spod kurateli rosyjskiej: sejmy z lat 1718-1720
i traktat wiedeński
IV. Między anarchią a Oświeceniem
Zniszczenia wojenne i upadek gospodarczy
Wzrost ciężarów chłopskich
Zubożenie chlopów i jego społeczne konsekwencje
Upadek miast
Autonomia i pozycja Żydów
Zmiany w położeniu szlachty
Latyfundia magnackie
Początki manufaktur magnackich 301
Rola państewek magnackich w dezintegracji Rzeczypospolitej 302
Zróżnicowanie wewnętrzne magnaterii 304
Mentalność magnatów 306
Upadek poczucia obywatelskiego 309
Rozklad sejmu walnego 310
Kryzys władzy królewskiej i urzędów ministerialnych 311
Sądownictwo na usługach magnatów 316
Sejmiki jako organa władzy prowincjonalnej 318
Słabe wojsko i słaba dyplomacja 320
Głosy krytyczne i pierwsze szlacheckie pomysły reformatorskie 322
Rzeczpospolita jako obiekt w połityce międzynarodowej 327
Układy sąsiadów w obronie złotej wolności w Polsce 328
Sprawa toruńska i jej reperkusje 329
Ograniczanie praw dysydentów 331
Powstanie wielkich obozów politycznych: Familia i Potoccy 333
Zabiegi o następstwo tronu po Auguście II 335
Przedostatnie bezkrólewie i elekcja Stanisława Leszczyńskiego 338
Interwencja rosyjska i druga elekcja 339
Wojna o tron polski - obrona Gdańska 340
Konfederacja dzikowska 341
Pacyfikacja Rzeczypospolitej 344
Wojna wschodnia i stracona szansa wzmocnienia Rzeczypospolitej 346
Śląsk przed najazdem pruskim 347
Najazd pruski na Śląsk 352
Rzeczpospolita wobec pierwszej wojny śląskiej 353
Rzeczpospolita wobec drugiej wojny śląskiej 354
Między Czartoryskimi a Potockimi 356
Rzeczpospolita wobec wojny siedmioletniej 359
Przewroty petersburskie i ich wpływ na sytuację w Rzeczypospolitej 361
Przenikanie myśli oświeceniowej do Rzeczypospolitej 363
Podłoże przyswajania ideologii Oświecenia w Rzeczypospolitej 364
Pozycja Kościoła katolickiego 368
Obce impulsy we wczesnym Oświeceniu 371
Przełom w szkolnictwie 374
Rozwój nowej nauki i jej mecenasi 377
Początki czasopiśmiennictwa oświeceniowego 379
Sztuka na przejściu od Baroku do Oświecenia 380
Pomysły reformatorskie z lat czterdziestych 382
„Glos wolny wolność ubezpieczający" 384
,,O skutecznym rad sposobie" 386
Zakończenie 389
Zestawienie wybranej literatury 393
Indeks 396
Wiek straconych nadziei Rywalizacja między sejmem a królem Początki rządów sejmikowych Średnia szlachta i magnaci Państwo wielu narodów i wielu wyznań Wzrost poczucia obywatelskiego
L Kryzys wolności
Ukraina w połowie XVII wieku
Początki powstania Chmielnickiego
Krwawe bezkrólewie
Elekcja Jana Kazimierza i sejm koronacyjny
Niefortunne rokowania i obrona Zbaraża
Protekcja turecka nad Ukrainą i bitwa pod Beresteczkiem
Pierwsze liberum veto i Batoh
Ugoda perejaslawska
Drugie liberum veto i początek wojny z Rosją
Wielkie Księstwo Litewskie - ofiara najazdu moskiewskiego
Walki obronne na Białorusi i Ukrainie
Przygotowania szwedzkie do wojny
Najazd szwedzki - czas kapitulacji
Najazd szwedzki - czas oporu
Walki ze Szwedami
Usuwanie wojsk szwedzkich z ziem polskich
Połska ofensywa dyplomatyczna
Pierwsza próba rozbioru Rzeczypospolitej
Końcowe lata wojny ze Szwecją
Pokój oliwski
Zniszczenia wojenne
Straty demograficzne
Ujawnienie się niedostatków organizacji państwa
Reforma albo zapaść
Program reform
Unia hadziacka i wznowienie wojny z Rosją
Zwycięskie walki z Moskwą: szczęśliwy rok 1660
Naruszenie podstaw ustroju: wygnanie arian
Próby wprowadzenia elekcji za życia króla
Fatalny sejm 1661 roku
Konfederacje wojskowe
Dezorganizacja państwa przez Związek Święcony
Rezygnacje w Prusach Książęcych i na Śląsku
Przygotowanie kampanii moskiewskiej
Ostatnia polska wyprawa na Moskwę 96
Rozejm andmszowski i zmiana przymierzy 101
Źródla rokoszu Lubomirskiego 103
Nieudana walka dworu z rokoszem Lubomirskiego 105
Abdykacja Jana Kazimierza 108
Elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego 110
Pierwsze niepowodzenia 112
Zmagania z magnacką opozycją 115
Wsparcie szlachty dla króla 116
Ukraiński zamęt 118
Początek haniebnego roku 1672: zerwanie sejmu zimowego 121
Próby detronizacji Michała Korybuta i zerwanie sejmu wiosennego 122
Rzeczpospolita osamotniona wobec najazdu tureckiego 124
Upadek Kamieńca i dalsze walki z najeźdźcą 126
Upokorzenie w Buczaczu 127
Konfederacje w Gołębiu i Szczebrzeszynie 129
Pojednanie 131
Przygotowanie rozprawy z Turkami 132
IŁ „Babie lato" sarmackiego państwa 135
Ostatnie lata świetności Rzeczypospolitej polsko-litewskiej 135
Zwycięstwo chocimskie 135
Elekcja Jana III Sobieskiego 139
Odparcie najazdów tureckich 139
Sejm koronacyjny i Żurawno 141
Szansa odzyskania Prus Książęcych 143
Meandry polityki bałtyckiej Jana III 146
Niepowodzenia dyplomatyczne w Stambule i Moskwie 148
Sejm grodzieński 1678 roku i zwrot w polityce Jana III 150
Przymierze z Austrią 153
Z odsieczą pod Wiedeń 155
Bitwa wiedeńska 158
Niepowodzenia w sprawie Węgier 161
Liga Święta 166
Nieudane wyprawy na Mołdawię 167
Pokój moskiewski i niefortunna wyprawa 1686 roku 170
Gorączka opozycji - sejm 1688 roku 173
U progu wojny domowej 175
Ułuda poprawy - sejm 1690 roku i ostatnia wyprawa na Mołdawię 178
Pod rządami Marysieńki 181
Opozycja Sapiehów i pogłębianie się rozkladu państwa 185
Odbudowa gospodarki i rozwój kulturalny 189
Sarmatyzm 192
Katolicyzm pod presją sarmatyzmu 194
Ograniczanie uprawnień innowierców 197
Upadek szkolnictwa 199
Przebłyski „wieku rozumu" w nauce 201
203
206
209
210
215
217
217
218
221
223
227
229
231
233
235
237
239
243
246
248
251
253
255
256
257
260
263
264
266
268
270
271
273
277
281
282
286
291
291
292
293
295
296
298
299
Literatura dojrzałego Baroku Sztuka sarmackiego Baroku Promieniowanie kultury sarmackiej Życie codzienne w Rzeczypospolitej Bilans „ babiego lata "
DL Wokół unii personalnej z Saksonią
Ponure bezkrólewie
Początki „ czasów saskich "
Saksonia - nowy partner Polski i Litwy
Niepowodzenia absolutystycznych dążeń w Saksonii
Rzeczpospolita w planach Augusta II
Wokół ściślejszego zespolenia Polski i Saksonii
Opanowanie tronu i koronacja Augusta II
Ostatnia kampania i pokój z Turcją
Przygotowanie dzialań nad Bałtykiem
Kwestia pruska i sejm pacyfikacyjny
Walki w Wielkim Księstwie Litewskim
Początki Wielkiej Wojny Północnej: kampania inflancka
Przeniesienie wojny na tereny Rzeczypospolitej
Najazd szwedzki i bitwa pod Kliszowem
„ Taniec goniony "
Rady Senatu i sejm 1703 roku
Odpowiedź opozycji - konfederacja warszawska
Elekcja antykróla
Konfederacja sandomierska i sojusz narewski
Traktat warszawski i dalsze sukcesy Szwedów
Traktat w Altranstddt
Rzeczpospolita na łasce cara
Stanisław I i sandomierzanie
Restauracja Augusta II
Włączenie się Turcji do wojny i walki na Pomorzu Szczecińskim
Kryzys 1713 roku
O wzmocnienie władzy monarszej
Konfederacja tarnogrodzka
Rokowania z tarnogrodzianami
Traktat warszawski i sejm „niemy"
O uwolnienie spod kurateli rosyjskiej: sejmy z lat 1718-1720
i traktat wiedeński
IV. Między anarchią a Oświeceniem
Zniszczenia wojenne i upadek gospodarczy
Wzrost ciężarów chłopskich
Zubożenie chlopów i jego społeczne konsekwencje
Upadek miast
Autonomia i pozycja Żydów
Zmiany w położeniu szlachty
Latyfundia magnackie
Początki manufaktur magnackich 301
Rola państewek magnackich w dezintegracji Rzeczypospolitej 302
Zróżnicowanie wewnętrzne magnaterii 304
Mentalność magnatów 306
Upadek poczucia obywatelskiego 309
Rozklad sejmu walnego 310
Kryzys władzy królewskiej i urzędów ministerialnych 311
Sądownictwo na usługach magnatów 316
Sejmiki jako organa władzy prowincjonalnej 318
Słabe wojsko i słaba dyplomacja 320
Głosy krytyczne i pierwsze szlacheckie pomysły reformatorskie 322
Rzeczpospolita jako obiekt w połityce międzynarodowej 327
Układy sąsiadów w obronie złotej wolności w Polsce 328
Sprawa toruńska i jej reperkusje 329
Ograniczanie praw dysydentów 331
Powstanie wielkich obozów politycznych: Familia i Potoccy 333
Zabiegi o następstwo tronu po Auguście II 335
Przedostatnie bezkrólewie i elekcja Stanisława Leszczyńskiego 338
Interwencja rosyjska i druga elekcja 339
Wojna o tron polski - obrona Gdańska 340
Konfederacja dzikowska 341
Pacyfikacja Rzeczypospolitej 344
Wojna wschodnia i stracona szansa wzmocnienia Rzeczypospolitej 346
Śląsk przed najazdem pruskim 347
Najazd pruski na Śląsk 352
Rzeczpospolita wobec pierwszej wojny śląskiej 353
Rzeczpospolita wobec drugiej wojny śląskiej 354
Między Czartoryskimi a Potockimi 356
Rzeczpospolita wobec wojny siedmioletniej 359
Przewroty petersburskie i ich wpływ na sytuację w Rzeczypospolitej 361
Przenikanie myśli oświeceniowej do Rzeczypospolitej 363
Podłoże przyswajania ideologii Oświecenia w Rzeczypospolitej 364
Pozycja Kościoła katolickiego 368
Obce impulsy we wczesnym Oświeceniu 371
Przełom w szkolnictwie 374
Rozwój nowej nauki i jej mecenasi 377
Początki czasopiśmiennictwa oświeceniowego 379
Sztuka na przejściu od Baroku do Oświecenia 380
Pomysły reformatorskie z lat czterdziestych 382
„Glos wolny wolność ubezpieczający" 384
,,O skutecznym rad sposobie" 386
Zakończenie 389
Zestawienie wybranej literatury 393
Indeks 396