Dane szczegółowe książki
Kultura akademicka: koniec utopii? / Sułkowski, Łukasz
Autorzy
Tytuł
Kultura akademicka: koniec utopii?
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016
Numer wydania
1
ISBN
978-83-01-18524-4
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Spis treści
Wstęp 9
1. Od uniwersytetu humboldtowskiego do uniwersytetu przedsiębiorczego 13
1.1. Długa tradycja uniwersytecka 13
1.2. Uniwersytet typu humboldtowskiego 14
1.3. Transformacje uniwersytetu 17
1.4. Uniwersytet przedsiębiorczy 21
2. Od kultury akademickiego zaufania do kultury kontroli 25
2.1. Kultura pod presją zmian 25
2.2. Kultura jakości akademickiej 27
2.3. Proces zmiany kulturowej 28
2.4. Krytycznie o kulturze kontroli 30
2.5. Polska kultura akademicka 32
3. Od elitarnego do masowego dostępu do edukacji 37
3.1. Upowszechnienie kształcenia wyższego 37
3.2. Model uniwersalnego kształcenia 39
3.3. Negatywne skutki upowszechnienia kształcenia wyższego 40
3.4. Umasowienie studiów w Polsce 42
4. Od „samorządu akademickiego” do zarządzania uniwersytetem 53
4.1. Koncepcja governance uniwersytetu 53
4.2. Modele ładu uniwersyteckiego 55
4.3. Ewolucja nadzoru nad uniwersytetami 60
4.4. Kształtowanie governance uczelni na przykładzie USA 61
4.5. Polski model systemu nadzoru i zarządu nad uniwersytetami 62
5. Od kultury akademickiej do kultury jakości 65
5.1. Schyłek tradycyjnej kultury akademickiej 65
5.2. Kultura jakości w uczelni wyższej 68
5.3. Kultura odpowiedzi 71
5.4. Kultura reaktywna 72
5.5. Kultura regeneracji 72
5.6. Reprodukcyjna kultura jakości 73
5.7. Kultura uniwersytetu a kultura jakości 75
6. Od odpowiedzialności do policzalności w edukacji wyższej 79
6.1. Accountability uniwersytetu 79
6.2. Rachunkowość i autonomia uniwersytetów 81
6.3. Ograniczenia accountability w uczelniach wyższych 83
6.4. Miary efektywności uniwersytetu 84
7. Od kultury akademickiej do zarządzania jakością kształcenia 89
7.1. Rozumienie zarządzania jakością kształcenia 89
7.2. W kierunku zarządzania jakością 92
7.3. Zmiany w systemach jakości kształcenia 94
7.4. Metody zarządzania jakością kształcenia w uczelni wyższej 96
7.5. Metody biznesowe stosowane w uczelniach - krytyczna recepcja 104
8. Od humanistycznej do neoliberalnej idei uniwersytetu 107
8.1. Krytyczna narracja na temat neoliberalizmu 107
8.2. Neoliberalna wizja uniwersytetu? 110
8.3. Wartość krytycyzmu w refleksji nad neoliberalizmem 113
8.4. Praktyki neoliberalne w uniwersytetach 116
8.5. Neoliberalna orientacja w polskich uczelniach 118
9. Od autorytetu pracownika akademickiego do korporacyjnych systemów motywacyjnych 121
9.1. Ubożejący guru? 121
9.2. Utrata bezpieczeństwa i perspektyw rozwoju 121
9.3. Korporacyjne systemy kontrolne i biurokratyzacja uczelni 122
9.4. Upadek morale i cynizm organizacyjny 123
9.5. Polska perspektywa 124
9.6. Kierunek zmian 129
10. Od etosu nauki do nauki przemysłowej 131
10.1. Etos nauki nowożytnej 131
10.2. Normy nauki akademickiej 132
10.3. Erozja i transformacja akademickich norm nauki 133
10.4. Amerykański uniwersytet badawczy 136
11. Od kształcenia intelektualisty do formowania specjalisty 143
11.1. Intelektualiści i inteligencja 143
11.2. Kształcenie dla praktyki 144
11.3. Nowe curriculum 147
11.4. Metody zawodowego kształcenia studentów 148
11.5. Elastyczne kształcenie w Polsce 150
12. Od edukacji będącej „dobrem publicznym” do prywatyzacji kształcenia 151
12.1. Uniwersytet producentem „dóbr prywatnych”? 151
12.2. Co to jest „dobro publiczne”? 152
12.3. Edukacja wyższa jako dobro publiczne 152
12.4. Krytyka „prywatyzacji” misji uniwersytetu 154
12.5. Globalny kontekst dobra publicznego 156
12.6. Argumenty za dobrem prywatnym 158
13. Od tradycji akademickiej do organizacji postbiurokratycznej 163
13.1. Kultury organizacji publicznych 163
13.2. Charakterystyka kultur organizacji publicznych 168
13.3. Kultura biurokratyczna versus kultura pragmatyczna 168
13.4. Kultura konserwatywna versus kultura innowacyjna 169
13.5. Kultura hierarchiczna versus kultura równościowa 171
13.6. Kultura kolektywistyczna versus kultura indywidualistyczna 172
13.7. Kultura słaba versus kultura silna 173
13.8. Kultura negatywna versus kultura pozytywna 174
13.9. W kierunku postbiurokracji uniwersyteckiej 176
14. Od funkcjonalistycznego do wieloparadygmatycznego rozumienia kultury uniwersytetu 181
14.1. Wieloparadygmatyczne podejście do kultury akademickiej 181
14.2. Zmiany kultur uniwersytetów 184
14.3. Wieloparadygmatyczna koncepcja kultury organizacyjnej 188
14.4. Wartości kultur uniwersytetów 190
Podsumowanie 193
Bibliografia 195
Wstęp 9
1. Od uniwersytetu humboldtowskiego do uniwersytetu przedsiębiorczego 13
1.1. Długa tradycja uniwersytecka 13
1.2. Uniwersytet typu humboldtowskiego 14
1.3. Transformacje uniwersytetu 17
1.4. Uniwersytet przedsiębiorczy 21
2. Od kultury akademickiego zaufania do kultury kontroli 25
2.1. Kultura pod presją zmian 25
2.2. Kultura jakości akademickiej 27
2.3. Proces zmiany kulturowej 28
2.4. Krytycznie o kulturze kontroli 30
2.5. Polska kultura akademicka 32
3. Od elitarnego do masowego dostępu do edukacji 37
3.1. Upowszechnienie kształcenia wyższego 37
3.2. Model uniwersalnego kształcenia 39
3.3. Negatywne skutki upowszechnienia kształcenia wyższego 40
3.4. Umasowienie studiów w Polsce 42
4. Od „samorządu akademickiego” do zarządzania uniwersytetem 53
4.1. Koncepcja governance uniwersytetu 53
4.2. Modele ładu uniwersyteckiego 55
4.3. Ewolucja nadzoru nad uniwersytetami 60
4.4. Kształtowanie governance uczelni na przykładzie USA 61
4.5. Polski model systemu nadzoru i zarządu nad uniwersytetami 62
5. Od kultury akademickiej do kultury jakości 65
5.1. Schyłek tradycyjnej kultury akademickiej 65
5.2. Kultura jakości w uczelni wyższej 68
5.3. Kultura odpowiedzi 71
5.4. Kultura reaktywna 72
5.5. Kultura regeneracji 72
5.6. Reprodukcyjna kultura jakości 73
5.7. Kultura uniwersytetu a kultura jakości 75
6. Od odpowiedzialności do policzalności w edukacji wyższej 79
6.1. Accountability uniwersytetu 79
6.2. Rachunkowość i autonomia uniwersytetów 81
6.3. Ograniczenia accountability w uczelniach wyższych 83
6.4. Miary efektywności uniwersytetu 84
7. Od kultury akademickiej do zarządzania jakością kształcenia 89
7.1. Rozumienie zarządzania jakością kształcenia 89
7.2. W kierunku zarządzania jakością 92
7.3. Zmiany w systemach jakości kształcenia 94
7.4. Metody zarządzania jakością kształcenia w uczelni wyższej 96
7.5. Metody biznesowe stosowane w uczelniach - krytyczna recepcja 104
8. Od humanistycznej do neoliberalnej idei uniwersytetu 107
8.1. Krytyczna narracja na temat neoliberalizmu 107
8.2. Neoliberalna wizja uniwersytetu? 110
8.3. Wartość krytycyzmu w refleksji nad neoliberalizmem 113
8.4. Praktyki neoliberalne w uniwersytetach 116
8.5. Neoliberalna orientacja w polskich uczelniach 118
9. Od autorytetu pracownika akademickiego do korporacyjnych systemów motywacyjnych 121
9.1. Ubożejący guru? 121
9.2. Utrata bezpieczeństwa i perspektyw rozwoju 121
9.3. Korporacyjne systemy kontrolne i biurokratyzacja uczelni 122
9.4. Upadek morale i cynizm organizacyjny 123
9.5. Polska perspektywa 124
9.6. Kierunek zmian 129
10. Od etosu nauki do nauki przemysłowej 131
10.1. Etos nauki nowożytnej 131
10.2. Normy nauki akademickiej 132
10.3. Erozja i transformacja akademickich norm nauki 133
10.4. Amerykański uniwersytet badawczy 136
11. Od kształcenia intelektualisty do formowania specjalisty 143
11.1. Intelektualiści i inteligencja 143
11.2. Kształcenie dla praktyki 144
11.3. Nowe curriculum 147
11.4. Metody zawodowego kształcenia studentów 148
11.5. Elastyczne kształcenie w Polsce 150
12. Od edukacji będącej „dobrem publicznym” do prywatyzacji kształcenia 151
12.1. Uniwersytet producentem „dóbr prywatnych”? 151
12.2. Co to jest „dobro publiczne”? 152
12.3. Edukacja wyższa jako dobro publiczne 152
12.4. Krytyka „prywatyzacji” misji uniwersytetu 154
12.5. Globalny kontekst dobra publicznego 156
12.6. Argumenty za dobrem prywatnym 158
13. Od tradycji akademickiej do organizacji postbiurokratycznej 163
13.1. Kultury organizacji publicznych 163
13.2. Charakterystyka kultur organizacji publicznych 168
13.3. Kultura biurokratyczna versus kultura pragmatyczna 168
13.4. Kultura konserwatywna versus kultura innowacyjna 169
13.5. Kultura hierarchiczna versus kultura równościowa 171
13.6. Kultura kolektywistyczna versus kultura indywidualistyczna 172
13.7. Kultura słaba versus kultura silna 173
13.8. Kultura negatywna versus kultura pozytywna 174
13.9. W kierunku postbiurokracji uniwersyteckiej 176
14. Od funkcjonalistycznego do wieloparadygmatycznego rozumienia kultury uniwersytetu 181
14.1. Wieloparadygmatyczne podejście do kultury akademickiej 181
14.2. Zmiany kultur uniwersytetów 184
14.3. Wieloparadygmatyczna koncepcja kultury organizacyjnej 188
14.4. Wartości kultur uniwersytetów 190
Podsumowanie 193
Bibliografia 195