Dane szczegółowe książki
Między swojskością a obcością?: Imigranci z Armenii w Polsce / Łotocki, Łukasz
Autorzy
Tytuł
Między swojskością a obcością?: Imigranci z Armenii w Polsce
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, 2008
Hasła przedmiotowe
Nr tomu
4
Spis treści
pokaż spis treści
Wprowadzenie 11
Część I. Paradygmat "obcości" i polityki wobec "obcych" 20
Rozdział 1. Kategoria "obcości" 22
1.1. "Obcość" - od języka potocznego do języka naukowego 22
1.2. Mechanizmy społeczne związane z "obcością" 41
"Obcość" jako korelat tożsamości 41
Dystans społeczny wobec "obcych" 43
Uprzedzenia wobec "obcych" 45
Stygmatyzacja "obcych" 47
Dyskryminacja "obcych" 49
Marginalizacja i wykluczenie "obcych" 51
Ksenofobia i rasizm 53
Filoksenia i ksenocentryzm 55
Procesy asymilacji "obcych" 57
1.3. "Obcość" w niniejszym opracowaniu 61
Dwa typy "obcości" 61
Wymiary "obcości" 62
Założenia dotyczące "obcości" 64
Rozdział 2. Polityka wobec "obcych" 67
1. Dylematy aksjologiczne 67
2. Dylematy instrumentalne 69
3. Dylematy konstrukcyjne 69
Część II. Ormianie w Polsce i na świecie 72
Rozdział 3. Ormianie w perspektywie historycznej 74
3.1. Tożsamość ormiańska w perspektywie historycznej 74
3.2. Tożsamość Ormian polskich w perspektywie historycznej 94
Pierwsza fala migracji Ormian do Polski 94
Druga fala migracji Ormian do Polski 102
Trzecia fala migracji Ormian do Polski 107
Rozdział 4. Ormianie na świecie w czasach współczesnych 109
4.1. Współczesna Armenia - panorama socjologiczno-politologiczna 109
Podstawowe informacje 109
Czynniki wypychające - trzęsienie ziemi i wojna o Górski Karabach 112
Scena polityczna 116
Relacje Polska-Armenia 119
4.2. Współczesna diaspora ormiańska 123
Rozdział 5. Ormianie we współczesnej Polsce w świetle istniejących danych 129
5.1. Ormianie w Polsce w świetle danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku 129
5.2. Przegląd danych urzędowych dotyczących obywateli Armenii w Polsce **418 132
Liczba obywateli Armenii ubiegających się i otrzymujących zezwolenie na pobyt 132
Liczba obywateli Armenii ubiegających się i otrzymujących status uchodźcy 134
Liczba obywateli Armenii objętych abolicją w roku 2003 i 2007 135
Liczba obywateli Armenii ubiegających się o obywatelstwo polskie oraz naturalizowanych 137
Liczba obywateli Armenii, wobec których podjęto decyzję o wydaleniu z Polski 137
Obywatele Armenii na polskim rynku pracy 139
Ormianie w polskim systemie edukacyjnym 140
Małżeństwa polsko-ormiańskie 142
Obywatele Armenii w polskim systemie pomocy społecznej 142
Obywatele Armenii podejrzani o popełnienie przestępstw oraz pokrzywdzeni w wyniku przestępstw 144
Podsumowanie 144
5.3. Organizacje ormiańskie i działalność społeczna Ormian w Polsce 146
Organizacje trzeciego sektora 146
Duszpasterstwo Ormian w Polsce 156
Inna działalność środowisk ormiańskich w Polsce 157
Podsumowanie 161
5.4. Przegląd wyników wybranych badań socjologicznych dotyczących Ormian w Polsce 161
Wyniki wybranych badań socjologicznych dotyczących mniejszości ormiańskiej 161
Wyniki wybranych badań socjologicznych dotyczących nowych imigrantów ormiańskich 165
Podsumowanie 184
Część III. Ormianie we współczesnej Polsce w świetle wyników własnych badań terenowych 188
Rozdział 6. Metody badawcze 190
6.1. Badane grupy respondentów 190
Nowi imigranci ormiańscy 190
Uczniowie ormiańscy 198
Mniejszość ormiańska 198
Polscy kupcy na Jarmarku Europa 200
Eksperci 201
6.2. Opracowanie danych 201
6.3. Operacjonalizacja "obcości" 203
Rozdział 7. Wyniki badań terenowych 206
7.1. Tożsamość ormiańska 206
Elementy tożsamości ormiańskiej 207
Waga tożsamości ormiańskiej 214
Kontakty z Armenią i Ormianami w Polsce 216
Socjalizacja dzieci w Polsce 217
Ormianie a Polacy - podobieństwa i różnice 218
7.2. Okoliczności przyjazdu i pierwsze dni w Polsce 221
7.3. Legalizacja pobytu 226
Kontakty z instytucjami legalizującymi pobyt 226
Procedura legalizacji pobytu 230
Pobyt nielegalny i deportacje 236
Abolicja 239
Postawa Ambasady Armenii 240
Wpływ integracji z Unią Europejską na status migranta 241
7.4. Kontakty ze społeczeństwem polskim 242
Ormianin w oczach Polaka 243
Polak w oczach Ormianina 245
Codzienne sytuacje 247
Kontakty towarzyskie i asymilacja kulturowa 252
Wynajem mieszkania i relacje z sąsiadami 253
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie nasilenia przemocy powodowanej rasizmem w odniesieniu do Polski 254
7.5. Rynek pracy i kontakty z instytucjami rynku pracy 257
Procedury uzyskania zezwolenia na pracę 259
Handel bazarowy 262
Jarmark Europa 262
Kupcy ormiańscy o swojej pracy i relacjach z Polakami 264
Kupcy polscy o kupcach ormiańskich 269
Działalność gospodarcza i prowadzenie firmy 272
Relacje społeczne w miejscu pracy 274
Wybrane rodzaje działalności zawodowej respondentów 278
Kontakty z urzędami pracy 281
7.6. Edukacja i kontakty z instytucjami edukacyjnymi 283
Zapisanie dziecka do szkoły 283
Adaptacja uczniów ormiańskich w polskich szkołach 284
Relacje z nauczycielami 288
Studia wyższe 289
7.7. Kontakty z instytucjami ochrony zdrowia 291
7.8. Kontakty z instytucjami pomocy społecznej 293
7.9. Kontakty ze służbami porządkowymi 294
7.10. Kontakty z Kościołem Katolickim i Duszpasterstwem Ormian w Polsce 297
7.11. Kontakty z ormiańskimi organizacjami pozarządowymi 300
Zainteresowanie imigrantów organizacjami ormiańskimi w Polsce 300
Działalność i więziotwórcza rola organizacji ormiańskich 302
Relacje pomiędzy starą mniejszością ormiańską a nowymi imigrantami 303
Tożsamość ormiańska w oczach przedstawicieli starej mniejszości 303
Stara mniejszość o nowych imigrantach 307
Koło zainteresowań kultura Ormian w warszawie 310
Kancelaria ormiańska w Warszawie 312
Fundacja ormiańska KZKO w Warszawie 314
Przedstawiciel mniejszości ormiańskiej przy rządzie RP 315
Ormiańskie towarzystwo kulturalne w Krakowie 315
Stowarzyszenie Ormian w Polsce w Elblągu 317
Szkółki ormiańskie w Polsce 318
7.12. Ormianie w polskim dyskursie medialnym 321
7.13. Perspektywy i plany 324
7.14. Sami o sobie: "swoi" czy "obcy"? 326
Podsumowanie oraz wnioski dla polityki społecznej 335
Aneks nr 1. Zestawienie informacji o badaniach i respondentach 343
Indywidualne wywiady pogłębione z imigrantami 344
Zogniskowane wywiady grupowe z imigrantami 349
Wywiady eksperckie 350
Aneks nr 2. Szczegółowy scenariusz wywiadów z imigrantami ormiańskimi (IDI i FGI **1) 353
Scenariusz wywiadu z ekspertami 361
Aneks nr 3. Obywatele Armenii w Polsce na tle innych grup cudzoziemskich w świetle dostępnych statystyk urzędowych wraz z kontekstem prawnym prezentowanych danych 362
Narodowy spis powszechny 2002 362
Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony 362
Zezwolenie na pobyt stały / osiedlenie się / pobyt rezydenta długoterminowego we 364
Status uchodźcy 366
Abolicja w roku 2003 i 2007 368
Karta pobytu 370
Obywatelstwo 372
Wydalenie z Polski 372
Zatrudnienie i działalność gospodarcza 374
Kontrola legalności zatrudnienia 378
Bezrobocie 380
Edukacja 380
Pomoc społeczna 388
Przestępczość 392
Małżeństwa polsko-ormiańskie 419
Aneks nr 4. Mniejszość ormiańska na tle innych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce 431
Aneks nr 5. Ormianie na tle innych grup narodowych w badaniach opinii publicznej 435
Aneks nr 6. Sektor pozarządowy w Polsce a kwestie etniczne i cudzoziemskie - regulacje prawne i podstawowe dane 439
Bibliografia 442
Publikacje książkowe 442
Artykuły naukowe i pokrewne 456
Raporty z badań i publikacje pokrewne 458
Artykuły i informacje prasowe 462
Akty prawne 464
Strony internetowe 468
Część I. Paradygmat "obcości" i polityki wobec "obcych" 20
Rozdział 1. Kategoria "obcości" 22
1.1. "Obcość" - od języka potocznego do języka naukowego 22
1.2. Mechanizmy społeczne związane z "obcością" 41
"Obcość" jako korelat tożsamości 41
Dystans społeczny wobec "obcych" 43
Uprzedzenia wobec "obcych" 45
Stygmatyzacja "obcych" 47
Dyskryminacja "obcych" 49
Marginalizacja i wykluczenie "obcych" 51
Ksenofobia i rasizm 53
Filoksenia i ksenocentryzm 55
Procesy asymilacji "obcych" 57
1.3. "Obcość" w niniejszym opracowaniu 61
Dwa typy "obcości" 61
Wymiary "obcości" 62
Założenia dotyczące "obcości" 64
Rozdział 2. Polityka wobec "obcych" 67
1. Dylematy aksjologiczne 67
2. Dylematy instrumentalne 69
3. Dylematy konstrukcyjne 69
Część II. Ormianie w Polsce i na świecie 72
Rozdział 3. Ormianie w perspektywie historycznej 74
3.1. Tożsamość ormiańska w perspektywie historycznej 74
3.2. Tożsamość Ormian polskich w perspektywie historycznej 94
Pierwsza fala migracji Ormian do Polski 94
Druga fala migracji Ormian do Polski 102
Trzecia fala migracji Ormian do Polski 107
Rozdział 4. Ormianie na świecie w czasach współczesnych 109
4.1. Współczesna Armenia - panorama socjologiczno-politologiczna 109
Podstawowe informacje 109
Czynniki wypychające - trzęsienie ziemi i wojna o Górski Karabach 112
Scena polityczna 116
Relacje Polska-Armenia 119
4.2. Współczesna diaspora ormiańska 123
Rozdział 5. Ormianie we współczesnej Polsce w świetle istniejących danych 129
5.1. Ormianie w Polsce w świetle danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku 129
5.2. Przegląd danych urzędowych dotyczących obywateli Armenii w Polsce **418 132
Liczba obywateli Armenii ubiegających się i otrzymujących zezwolenie na pobyt 132
Liczba obywateli Armenii ubiegających się i otrzymujących status uchodźcy 134
Liczba obywateli Armenii objętych abolicją w roku 2003 i 2007 135
Liczba obywateli Armenii ubiegających się o obywatelstwo polskie oraz naturalizowanych 137
Liczba obywateli Armenii, wobec których podjęto decyzję o wydaleniu z Polski 137
Obywatele Armenii na polskim rynku pracy 139
Ormianie w polskim systemie edukacyjnym 140
Małżeństwa polsko-ormiańskie 142
Obywatele Armenii w polskim systemie pomocy społecznej 142
Obywatele Armenii podejrzani o popełnienie przestępstw oraz pokrzywdzeni w wyniku przestępstw 144
Podsumowanie 144
5.3. Organizacje ormiańskie i działalność społeczna Ormian w Polsce 146
Organizacje trzeciego sektora 146
Duszpasterstwo Ormian w Polsce 156
Inna działalność środowisk ormiańskich w Polsce 157
Podsumowanie 161
5.4. Przegląd wyników wybranych badań socjologicznych dotyczących Ormian w Polsce 161
Wyniki wybranych badań socjologicznych dotyczących mniejszości ormiańskiej 161
Wyniki wybranych badań socjologicznych dotyczących nowych imigrantów ormiańskich 165
Podsumowanie 184
Część III. Ormianie we współczesnej Polsce w świetle wyników własnych badań terenowych 188
Rozdział 6. Metody badawcze 190
6.1. Badane grupy respondentów 190
Nowi imigranci ormiańscy 190
Uczniowie ormiańscy 198
Mniejszość ormiańska 198
Polscy kupcy na Jarmarku Europa 200
Eksperci 201
6.2. Opracowanie danych 201
6.3. Operacjonalizacja "obcości" 203
Rozdział 7. Wyniki badań terenowych 206
7.1. Tożsamość ormiańska 206
Elementy tożsamości ormiańskiej 207
Waga tożsamości ormiańskiej 214
Kontakty z Armenią i Ormianami w Polsce 216
Socjalizacja dzieci w Polsce 217
Ormianie a Polacy - podobieństwa i różnice 218
7.2. Okoliczności przyjazdu i pierwsze dni w Polsce 221
7.3. Legalizacja pobytu 226
Kontakty z instytucjami legalizującymi pobyt 226
Procedura legalizacji pobytu 230
Pobyt nielegalny i deportacje 236
Abolicja 239
Postawa Ambasady Armenii 240
Wpływ integracji z Unią Europejską na status migranta 241
7.4. Kontakty ze społeczeństwem polskim 242
Ormianin w oczach Polaka 243
Polak w oczach Ormianina 245
Codzienne sytuacje 247
Kontakty towarzyskie i asymilacja kulturowa 252
Wynajem mieszkania i relacje z sąsiadami 253
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie nasilenia przemocy powodowanej rasizmem w odniesieniu do Polski 254
7.5. Rynek pracy i kontakty z instytucjami rynku pracy 257
Procedury uzyskania zezwolenia na pracę 259
Handel bazarowy 262
Jarmark Europa 262
Kupcy ormiańscy o swojej pracy i relacjach z Polakami 264
Kupcy polscy o kupcach ormiańskich 269
Działalność gospodarcza i prowadzenie firmy 272
Relacje społeczne w miejscu pracy 274
Wybrane rodzaje działalności zawodowej respondentów 278
Kontakty z urzędami pracy 281
7.6. Edukacja i kontakty z instytucjami edukacyjnymi 283
Zapisanie dziecka do szkoły 283
Adaptacja uczniów ormiańskich w polskich szkołach 284
Relacje z nauczycielami 288
Studia wyższe 289
7.7. Kontakty z instytucjami ochrony zdrowia 291
7.8. Kontakty z instytucjami pomocy społecznej 293
7.9. Kontakty ze służbami porządkowymi 294
7.10. Kontakty z Kościołem Katolickim i Duszpasterstwem Ormian w Polsce 297
7.11. Kontakty z ormiańskimi organizacjami pozarządowymi 300
Zainteresowanie imigrantów organizacjami ormiańskimi w Polsce 300
Działalność i więziotwórcza rola organizacji ormiańskich 302
Relacje pomiędzy starą mniejszością ormiańską a nowymi imigrantami 303
Tożsamość ormiańska w oczach przedstawicieli starej mniejszości 303
Stara mniejszość o nowych imigrantach 307
Koło zainteresowań kultura Ormian w warszawie 310
Kancelaria ormiańska w Warszawie 312
Fundacja ormiańska KZKO w Warszawie 314
Przedstawiciel mniejszości ormiańskiej przy rządzie RP 315
Ormiańskie towarzystwo kulturalne w Krakowie 315
Stowarzyszenie Ormian w Polsce w Elblągu 317
Szkółki ormiańskie w Polsce 318
7.12. Ormianie w polskim dyskursie medialnym 321
7.13. Perspektywy i plany 324
7.14. Sami o sobie: "swoi" czy "obcy"? 326
Podsumowanie oraz wnioski dla polityki społecznej 335
Aneks nr 1. Zestawienie informacji o badaniach i respondentach 343
Indywidualne wywiady pogłębione z imigrantami 344
Zogniskowane wywiady grupowe z imigrantami 349
Wywiady eksperckie 350
Aneks nr 2. Szczegółowy scenariusz wywiadów z imigrantami ormiańskimi (IDI i FGI **1) 353
Scenariusz wywiadu z ekspertami 361
Aneks nr 3. Obywatele Armenii w Polsce na tle innych grup cudzoziemskich w świetle dostępnych statystyk urzędowych wraz z kontekstem prawnym prezentowanych danych 362
Narodowy spis powszechny 2002 362
Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony 362
Zezwolenie na pobyt stały / osiedlenie się / pobyt rezydenta długoterminowego we 364
Status uchodźcy 366
Abolicja w roku 2003 i 2007 368
Karta pobytu 370
Obywatelstwo 372
Wydalenie z Polski 372
Zatrudnienie i działalność gospodarcza 374
Kontrola legalności zatrudnienia 378
Bezrobocie 380
Edukacja 380
Pomoc społeczna 388
Przestępczość 392
Małżeństwa polsko-ormiańskie 419
Aneks nr 4. Mniejszość ormiańska na tle innych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce 431
Aneks nr 5. Ormianie na tle innych grup narodowych w badaniach opinii publicznej 435
Aneks nr 6. Sektor pozarządowy w Polsce a kwestie etniczne i cudzoziemskie - regulacje prawne i podstawowe dane 439
Bibliografia 442
Publikacje książkowe 442
Artykuły naukowe i pokrewne 456
Raporty z badań i publikacje pokrewne 458
Artykuły i informacje prasowe 462
Akty prawne 464
Strony internetowe 468