Dane szczegółowe książki
Rola zasad antropicznych w rozwoju współczesnej kosmologii: studium metodologiczne / Leciejewski, Sławomir
Autorzy
Tytuł
Rola zasad antropicznych w rozwoju współczesnej kosmologii: studium metodologiczne
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2007
ISBN
978-83-7092-095-1
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp ... 7
CZĘŚĆ I
ROZWÓJ WSPÓŁCZESNEJ KOSMOLOGII A ZASADA ANTROPICZNA
1. Kryzys kosmologii lat siedemdziesiątych XX w.. 15
1.1. Kosmologia do standardowego modelu kosmologicznego ... 15
1.2. Kryzys determinizmu w kosmologii w świetle ogólnej teorii względności (twierdzenia o osobliwościach).. 34
1.3. Trudności modelu standardowego.. 40
1.4. Proponowane rozwiązania.. 46
1.4.1. Modele inflacyjne.. 47
1.4.2. Kosmologia kwantowa ... 55
1.4.3. Modele antropiczne.. 77
2. Zasady antropiczne .. 84
2.1. Geneza zasad antropicznych.. 84
2.1.1. Antropizm w fizyce.. 84
2.1.1.1. Obserwator w mechanice klasycznej .. 85
2.1.1.2. Obserwator w szczególnej teorii względności . 90
2.1.1.3. Obserwator w ogólnej teorii względności . 96
2.1.1.4. Obserwator w mechanice kwantowej .. 100
2.1.1.5. Obserwator w termodynamice (klasycznej, liniowej i nieliniowej).. 104
2.1.2. Koincydencje wielkich liczb (według R. Dicke'a) . . 110
2.1.3. Argumenty antropiczne (według J. Haldane'a i G. Whitrowa).. 115
2.1.4. Wkład B. Cartera w powstanie zasad antropicznych ... 119
2.2. Wersje zasady antropicznej .. 124
2.3. Zasada kosmologiczna a zasada antropiczna.. 139
3. Rola zasad antropicznych w rozwoju kosmologii.. 153
3.1. Wyjaśniająca rola zasad antropicznych (wyjaśnianie antropiczne).. 153
3.2. Testująca rola zasad antropicznych (zasada antropiczna jako test modeli kosmologicznych).. 162
3.3. Inspiracyjna rola zasad antropicznych.. 174
CZĘŚĆ II
ROLA ZASAD ANTROPICZNYCH W ROZWOJU
WSPÓŁCZESNEJ KOSMOLOGII - METODOLOGICZNE REKONSTRUKCJE
1. Zasada antropiczna w rozwoju kosmologii - rekonstrukcja według koncepcji naukowych programów badawczych I. Lakatosa .. 183
1.1. Metodologia naukowych programów badawczych I. Lakatosa.. 183
1.2. Zasada antropiczna a rozwój kosmologii z perspektywy metodologii I. Lakatosa .. 186
2. Zasada antropiczna w rozwoju kosmologii - rekonstrukcja według koncepcji analizy tradycji badawczych L. Laudana . 207
2.1. Tradycje badawcze L. Laudana.. 207
2.2. Zasada antropiczna a rozwój kosmologii z perspektywy metodologii L. Laudana.. 214
3. Zasada antropiczna w rozwoju kosmologii - rekonstrukcja według bifurkacyjnego modelu rozwoju nauki M. Hellera . 231
3.1. Bifurkacyjny model rozwoju nauki M. Hellera.. 231
3.2. Zasada antropiczna a rozwój kosmologii z perspektywy metodologii M. Hellera.. 236
4. Porównanie i ocena metodologicznych rekonstrukcji.. 250
4.1. Racjonalne rekonstrukcje w świetle badań historycznych nad dziejami współczesnej kosmologii.. 250
4.2. Zasada antropiczna jako postulat konstytuujący nurt kosmologii antropicznej - porównanie i ocena racjonalnych rekonstrukcji.. 254
Zakończenie.. 265
Bibliografia.. 271
CZĘŚĆ I
ROZWÓJ WSPÓŁCZESNEJ KOSMOLOGII A ZASADA ANTROPICZNA
1. Kryzys kosmologii lat siedemdziesiątych XX w.. 15
1.1. Kosmologia do standardowego modelu kosmologicznego ... 15
1.2. Kryzys determinizmu w kosmologii w świetle ogólnej teorii względności (twierdzenia o osobliwościach).. 34
1.3. Trudności modelu standardowego.. 40
1.4. Proponowane rozwiązania.. 46
1.4.1. Modele inflacyjne.. 47
1.4.2. Kosmologia kwantowa ... 55
1.4.3. Modele antropiczne.. 77
2. Zasady antropiczne .. 84
2.1. Geneza zasad antropicznych.. 84
2.1.1. Antropizm w fizyce.. 84
2.1.1.1. Obserwator w mechanice klasycznej .. 85
2.1.1.2. Obserwator w szczególnej teorii względności . 90
2.1.1.3. Obserwator w ogólnej teorii względności . 96
2.1.1.4. Obserwator w mechanice kwantowej .. 100
2.1.1.5. Obserwator w termodynamice (klasycznej, liniowej i nieliniowej).. 104
2.1.2. Koincydencje wielkich liczb (według R. Dicke'a) . . 110
2.1.3. Argumenty antropiczne (według J. Haldane'a i G. Whitrowa).. 115
2.1.4. Wkład B. Cartera w powstanie zasad antropicznych ... 119
2.2. Wersje zasady antropicznej .. 124
2.3. Zasada kosmologiczna a zasada antropiczna.. 139
3. Rola zasad antropicznych w rozwoju kosmologii.. 153
3.1. Wyjaśniająca rola zasad antropicznych (wyjaśnianie antropiczne).. 153
3.2. Testująca rola zasad antropicznych (zasada antropiczna jako test modeli kosmologicznych).. 162
3.3. Inspiracyjna rola zasad antropicznych.. 174
CZĘŚĆ II
ROLA ZASAD ANTROPICZNYCH W ROZWOJU
WSPÓŁCZESNEJ KOSMOLOGII - METODOLOGICZNE REKONSTRUKCJE
1. Zasada antropiczna w rozwoju kosmologii - rekonstrukcja według koncepcji naukowych programów badawczych I. Lakatosa .. 183
1.1. Metodologia naukowych programów badawczych I. Lakatosa.. 183
1.2. Zasada antropiczna a rozwój kosmologii z perspektywy metodologii I. Lakatosa .. 186
2. Zasada antropiczna w rozwoju kosmologii - rekonstrukcja według koncepcji analizy tradycji badawczych L. Laudana . 207
2.1. Tradycje badawcze L. Laudana.. 207
2.2. Zasada antropiczna a rozwój kosmologii z perspektywy metodologii L. Laudana.. 214
3. Zasada antropiczna w rozwoju kosmologii - rekonstrukcja według bifurkacyjnego modelu rozwoju nauki M. Hellera . 231
3.1. Bifurkacyjny model rozwoju nauki M. Hellera.. 231
3.2. Zasada antropiczna a rozwój kosmologii z perspektywy metodologii M. Hellera.. 236
4. Porównanie i ocena metodologicznych rekonstrukcji.. 250
4.1. Racjonalne rekonstrukcje w świetle badań historycznych nad dziejami współczesnej kosmologii.. 250
4.2. Zasada antropiczna jako postulat konstytuujący nurt kosmologii antropicznej - porównanie i ocena racjonalnych rekonstrukcji.. 254
Zakończenie.. 265
Bibliografia.. 271