Dane szczegółowe książki
Historia Rosji / Bazylow, Ludwik (1915-1985); Wieczorkiewicz, Paweł (1948-2009)
Tytuł
Historia Rosji
Wydawnictwo
Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2005
Numer wydania
4 popr. i uzup.
ISBN
8304046415
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
PRZEDMOWA DO POPRZEDNICH WYDAŃ 5
NOTA DO WYDANIA CZWARTEGO 6
I OKRES PRZEDHISTORYCZNY I PIERWSZE ZWIĄZKI PLEMIENNE
Terytorium geograficzne 9
Scytia i kolonie greckie 11
Ruchy migracyjne 12
Awarowie, Bułgarzy, Chazarowie 16
Słowianie wschodni w VIII i IX wieku 17
II PAŃSTWO STARORUSKIE (RUŚ KIJOWSKA)
Teoria normańska 20
Pierwsi książęta 23
Przyjęcie chrztu 26
Panowanie Jarosława Mądrego 27
Stosunki społeczno-ekonomiczne 30
Podział państwa 32
Piśmiennictwo staroruskie 34
III OKRES ROZDROBNIENIA FEUDALNEGO
Ruś północno-wschodnia 36
Nowogród Wielki 38
Ruś Halicka 39
Najazd Mongołów na Ruś 41
Walka z ekspansją Szwedów i Niemców 45
Początki kariery politycznej Moskwy 48
IV POWSTANIE MONARCHII ROSYJSKIEJ
Księstwo Iwana Kality 51
Litwa i Moskwa 54
Moskwa i Tatarzy 56
Walki wewnętrzne 59
System władania ziemią Miasta 62
Proces jednoczenia ziem Rusi północno-wschodniej 64
Struktura ludnościowa 68
Zakończenie procesu zjednoczenia 70
Kultura na ziemiach ruskich od XII do XV wieku 70
V ROSJA W DRUGIEJ POŁOWIE XVI WIEKU
Walki o władzę 72
Reformy Iwana IV 73
Podbój chanatów 76
O dostęp do Bałtyku 80
Opricznina 82
Zakończenie wojny inflanckiej 87
Panowanie Fiodora 88
VI CZASY „SMUTY"
Panowanie Godunowa 91
Dymitr Samozwaniec 94
Powstanie Bołotnikowa 98
Dymitr Samozwaniec II 101
Wojna z Polską 103
VII MONARCHIA PIERWSZYCH ROMANOWÓW
Nowa dynastia 108
Traktaty ze Szwecją i Polską 109
Sprawa Azowa Odbudowa gospodarki 111
Bunty i powstania miejskie „Ułożenie soborowe" 113
Reforma Nikona i jej następstwa 116
Wojny z Polską i przyłączenie Ukrainy Zadnieprzańskiej 119
„Bunt miedziany" i powstanie Razina 122
Panowanie Fiodora III 125
Ustrój i gospodarka Rosji w XVII wieku 125
Kultura Rosji w XVI i XVII wieku 128
VIII PANOWANIE PIOTRA I I OKRES PRZEWROTÓW PAŁACOWYCH
Rządy Zofii 133
Pierwsze lata panowania Piotra I 136
Wojna północna 138
Reformy Piotra I 143
Szlachta i chłopi 148
Reformy w dziedzinie kultury i oświaty 150
Ruchy społeczne na początku XVIII wieku 151
Opozycja 152
Rządy faworytów 154
Panowanie carowej Elżbiety 158
IX ROZKWIT MONARCHII SZLACHECKIEJ
Piotr III 161
Pierwsze lata panowania Katarzyny II 163
Próby ułożenia nowego kodeksu praw 167
Stosunek do Polski i pierwszy konflikt z Turcją 169
Wojna chłopska 172
Polityka zagraniczna Rosji w latach 1774-1796 176
Paweł I 181
Kultura Rosji w XVIII wieku 183
X PANOWANIE CARA ALEKSANDRA I
Reformy pierwszych lat 188
Wojny z Persją, Turcją, Francją i Szwecją 192
Plany dalszych reform Michaił Speranski 194
Wojna 1812 roku i jej następstwa 196
Nawrót do reakcji Wszechwładza Arakczejewa 201
Rewolucjoniści szlacheccy 204
Powstanie grudniowe 208
XI TRZYDZIESTOLECIE REAKCJI
Polityka wewnętrzna 210
„List filozoficzny" Czaadajewa 214
Oświata i szkolnictwo Teoria oficjalnej ludowości 215
Ruch urny słowy 217
Problemy ludności chłopskiej w polityce państwowej 219
Działalność kółek młodzieżowych 222
Rozwój stosunków kapitalistycznych w pierwszej połowie XIX wieku 226
XII POLITYKA ZAGRANICZNA MIKOŁAJA I
Nowy etap w rozwoju kwestii wschodniej 228
Wojna rosyjsko-turecka 230
Carat i ruchy wolnościowe 231
Problem turecki w dyplomacji europejskiej 233
Wojna krymska 235
XIII EPOKA WIELKICH REFORM
Przygotowania do reformy chłopskiej 241
Postanowienia ustawy o reformie chłopskiej 244
Rewolucyjna demokracja 248
Rewolucyjna demokracja wobec reformy 250
Rosja a powstanie styczniowe 252
Dalsze reformy 254
XIV RUCHY SPOŁECZNE PO ZNIESIENIU PODDAŃSTWA NARODNICTWO
Wieś rosyjska po reformie 261
Teorie narodnickie 262
Początek działalności organizacyjnej narodników 265
Druga Ziemia i Wola 267
Powstanie Woli Ludu 268
Polityka „wilczej paszczy i lisiego ogona" 270
XV POWROTNA FALA REAKCJI
Sytuacja po zamachu 274
Pierwszy etap reakcji 275
Polityka wewnętrzna Dmitrija Tołstoja 277
Kontrreformy 281
XVI RUCH ROBOTNICZY
Początki rosyjskiej klasy robotniczej 283
Położenie klasy robotniczej po reformie 284
Pierwsze formy organizacyjne 285
Pierwsze organizacje marksistowskie 288
Na drodze do zjednoczenia 290
II Zjazd SDPRR 294
Partia socjalistów rewolucjonistów 295
XVII POLITYKA ZAGRANICZNA W DRUGIEJ POŁOWIE XIX WIEKU
Zmiana postanowień traktatu paryskiego 297
Rosja i Stany Zjednoczone Ameryki 299
Ekspansja na Daleki Wschód i Azję Środkową 302
Wojna z Turcją 305
Traktaty pokojowe 307
Polityka zagraniczna po kongresie berlińskim 309
XVIII ROSJA NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU
Ostatnie lata XIX wieku 312
Ekonomika Rosji u progu XX stulecia 313
Problem agrarny 315
Zaburzenia wśród młodzieży 317
Działalność Zubatowa 319
Plehwe u steru ministerstwa spraw wewnętrznych Ruch ziemski 320
Ministerstwo Światopełka-Mirskiego 323
XIX PIERWSZA REWOLUCJA
„Krwawa niedziela" 325
Pierwsza faza rewolucji 327
Przebieg i zakończenie wojny z Japonią 329
Kulminacja wydarzeń rewolucyjnych 332
Pierwsza i druga Duma Stołypin na czele rządu 333
XX POLITYKA WEWNĘTRZNA PIOTRA STOŁYPINA
Kadencja nowej Dumy 338
Reforma agrarna Stołypina 340
Kryzys systemu 342
Nastroje społeczne po pierwszej rewolucji Masakra leńska 345
Ostatnie lata przed wojną 347
XXI KULTURA ROSJI W XIX I XX WIEKU
Ogólne warunki rozwojowe 349
Szkolnictwo i nauka 349
Odkrycia i podróże 353
Literatura piękna 355
Prasa 357
Malarstwo 359
Architektura i rzeźba 361
Teatr, twórczość muzyczna, balet, kinematografia 362
XXII UDZIAŁ ROSJI W PIERWSZEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ REWOLUCJA LUTOWA
Polityka mocarstw w okresie poprzedzającym wojnę 365
Wybuch pierwszej wojny światowej 367
Przebieg działań wojennych (1914-1915) 369
Sytuacja wewnętrzna 370
Rosja w 1916 roku 373
Rewolucja 374
XXIII RZĄD TYMCZASOWY PRZEWRÓT PAŹDZIERNIKOWY
Dwuwładza 376
Między kwietniem a lipcem 379
Rządy Kiereńskiego 381
Przewrót październikowy 383
XXIV WOJNA DOMOWA
Państwo nowego typu 388
Komunizm wojenny 391
Wojna domowa 393
Front wewnętrzny 397
Interwencja Rosja Sowiecka a świat 399
XXV PAŃSTWO LENINA
J Nowa Polityka Ekonomiczna 404
Powstanie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich 409
Polityka zagraniczna Komintern 411
Śmierć Lenina i zagadnienie sukcesji 414
XXVI PAŃSTWO TOTALITARNE
Opozycja prawicowa XIV Zjazd WKP(b) 418
Stalinowska konstytucja 420
Kolektywizacja i industrializacja 423
Socrealizm 429
„Pokojowa polityka" 433
XXVII PAŃSTWO TERRORU
Zabójstwo Kirowa Procesy moskiewskie 435
Wielka czystka i jej konsekwencje 438
W sojuszu z Hitlerem 444
XXVIII WIELKA WOJNA OJCZYŹNIANA
Blitzkrieg 449
Obrona Moskwy 453
Stalingrad i Kursk 455
Okupacja i partyzantka 460
„Wielka trójka" 464
Zwycięstwo 466
XXIX IMPERIUM STALINA
Ład poczdamski 472
Zimna wojna 474
Odbudowa 477
„Żdanowszczyzna" i sprawa leningradzka Spisek lekarzy 482
Śmierć Stalina Interregnum Berii 485
XXX EPOKA CHRUSZCZOWA
XX Zjazd KPZR 488
Pokojowe współistnienie 493
Gospodarka i społeczeństwo 500
Odwilż 504
XXXI LATA ZASTOJU
Rządy Breżniewa i jego następców 509
Polityka „detente" i narodziny światowego imperium 514
Kryzys nauki i oficjalnej kultury 521
Stagnacja gospodarcza 528
„Homo sovieticus" 530
XXXII PIERESTROJKA I ROZPAD ZWIĄZKU RADZIECKIEGO
Gorbaczow i walka o władzę 537
Polityka zagraniczna Likwidacja imperium zewnętrznego 545
Głasnost Władza a społeczeństwo 548
Uwolnienie narodów 554
Sierpniowy pucz i jego konsekwencje 559
TABLICE GENEALOGICZNE RURYKOWICZÓW I ROMANOWÓW 568
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 572
WYBRANA LITERATURA PRZEDMIOTU, OPUBLIKOWANA PO 1990 R 577
INDEKS NAZWISK 580
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH I ETNICZNYCH 612
SPIS MAP 627
NOTA DO WYDANIA CZWARTEGO 6
I OKRES PRZEDHISTORYCZNY I PIERWSZE ZWIĄZKI PLEMIENNE
Terytorium geograficzne 9
Scytia i kolonie greckie 11
Ruchy migracyjne 12
Awarowie, Bułgarzy, Chazarowie 16
Słowianie wschodni w VIII i IX wieku 17
II PAŃSTWO STARORUSKIE (RUŚ KIJOWSKA)
Teoria normańska 20
Pierwsi książęta 23
Przyjęcie chrztu 26
Panowanie Jarosława Mądrego 27
Stosunki społeczno-ekonomiczne 30
Podział państwa 32
Piśmiennictwo staroruskie 34
III OKRES ROZDROBNIENIA FEUDALNEGO
Ruś północno-wschodnia 36
Nowogród Wielki 38
Ruś Halicka 39
Najazd Mongołów na Ruś 41
Walka z ekspansją Szwedów i Niemców 45
Początki kariery politycznej Moskwy 48
IV POWSTANIE MONARCHII ROSYJSKIEJ
Księstwo Iwana Kality 51
Litwa i Moskwa 54
Moskwa i Tatarzy 56
Walki wewnętrzne 59
System władania ziemią Miasta 62
Proces jednoczenia ziem Rusi północno-wschodniej 64
Struktura ludnościowa 68
Zakończenie procesu zjednoczenia 70
Kultura na ziemiach ruskich od XII do XV wieku 70
V ROSJA W DRUGIEJ POŁOWIE XVI WIEKU
Walki o władzę 72
Reformy Iwana IV 73
Podbój chanatów 76
O dostęp do Bałtyku 80
Opricznina 82
Zakończenie wojny inflanckiej 87
Panowanie Fiodora 88
VI CZASY „SMUTY"
Panowanie Godunowa 91
Dymitr Samozwaniec 94
Powstanie Bołotnikowa 98
Dymitr Samozwaniec II 101
Wojna z Polską 103
VII MONARCHIA PIERWSZYCH ROMANOWÓW
Nowa dynastia 108
Traktaty ze Szwecją i Polską 109
Sprawa Azowa Odbudowa gospodarki 111
Bunty i powstania miejskie „Ułożenie soborowe" 113
Reforma Nikona i jej następstwa 116
Wojny z Polską i przyłączenie Ukrainy Zadnieprzańskiej 119
„Bunt miedziany" i powstanie Razina 122
Panowanie Fiodora III 125
Ustrój i gospodarka Rosji w XVII wieku 125
Kultura Rosji w XVI i XVII wieku 128
VIII PANOWANIE PIOTRA I I OKRES PRZEWROTÓW PAŁACOWYCH
Rządy Zofii 133
Pierwsze lata panowania Piotra I 136
Wojna północna 138
Reformy Piotra I 143
Szlachta i chłopi 148
Reformy w dziedzinie kultury i oświaty 150
Ruchy społeczne na początku XVIII wieku 151
Opozycja 152
Rządy faworytów 154
Panowanie carowej Elżbiety 158
IX ROZKWIT MONARCHII SZLACHECKIEJ
Piotr III 161
Pierwsze lata panowania Katarzyny II 163
Próby ułożenia nowego kodeksu praw 167
Stosunek do Polski i pierwszy konflikt z Turcją 169
Wojna chłopska 172
Polityka zagraniczna Rosji w latach 1774-1796 176
Paweł I 181
Kultura Rosji w XVIII wieku 183
X PANOWANIE CARA ALEKSANDRA I
Reformy pierwszych lat 188
Wojny z Persją, Turcją, Francją i Szwecją 192
Plany dalszych reform Michaił Speranski 194
Wojna 1812 roku i jej następstwa 196
Nawrót do reakcji Wszechwładza Arakczejewa 201
Rewolucjoniści szlacheccy 204
Powstanie grudniowe 208
XI TRZYDZIESTOLECIE REAKCJI
Polityka wewnętrzna 210
„List filozoficzny" Czaadajewa 214
Oświata i szkolnictwo Teoria oficjalnej ludowości 215
Ruch urny słowy 217
Problemy ludności chłopskiej w polityce państwowej 219
Działalność kółek młodzieżowych 222
Rozwój stosunków kapitalistycznych w pierwszej połowie XIX wieku 226
XII POLITYKA ZAGRANICZNA MIKOŁAJA I
Nowy etap w rozwoju kwestii wschodniej 228
Wojna rosyjsko-turecka 230
Carat i ruchy wolnościowe 231
Problem turecki w dyplomacji europejskiej 233
Wojna krymska 235
XIII EPOKA WIELKICH REFORM
Przygotowania do reformy chłopskiej 241
Postanowienia ustawy o reformie chłopskiej 244
Rewolucyjna demokracja 248
Rewolucyjna demokracja wobec reformy 250
Rosja a powstanie styczniowe 252
Dalsze reformy 254
XIV RUCHY SPOŁECZNE PO ZNIESIENIU PODDAŃSTWA NARODNICTWO
Wieś rosyjska po reformie 261
Teorie narodnickie 262
Początek działalności organizacyjnej narodników 265
Druga Ziemia i Wola 267
Powstanie Woli Ludu 268
Polityka „wilczej paszczy i lisiego ogona" 270
XV POWROTNA FALA REAKCJI
Sytuacja po zamachu 274
Pierwszy etap reakcji 275
Polityka wewnętrzna Dmitrija Tołstoja 277
Kontrreformy 281
XVI RUCH ROBOTNICZY
Początki rosyjskiej klasy robotniczej 283
Położenie klasy robotniczej po reformie 284
Pierwsze formy organizacyjne 285
Pierwsze organizacje marksistowskie 288
Na drodze do zjednoczenia 290
II Zjazd SDPRR 294
Partia socjalistów rewolucjonistów 295
XVII POLITYKA ZAGRANICZNA W DRUGIEJ POŁOWIE XIX WIEKU
Zmiana postanowień traktatu paryskiego 297
Rosja i Stany Zjednoczone Ameryki 299
Ekspansja na Daleki Wschód i Azję Środkową 302
Wojna z Turcją 305
Traktaty pokojowe 307
Polityka zagraniczna po kongresie berlińskim 309
XVIII ROSJA NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU
Ostatnie lata XIX wieku 312
Ekonomika Rosji u progu XX stulecia 313
Problem agrarny 315
Zaburzenia wśród młodzieży 317
Działalność Zubatowa 319
Plehwe u steru ministerstwa spraw wewnętrznych Ruch ziemski 320
Ministerstwo Światopełka-Mirskiego 323
XIX PIERWSZA REWOLUCJA
„Krwawa niedziela" 325
Pierwsza faza rewolucji 327
Przebieg i zakończenie wojny z Japonią 329
Kulminacja wydarzeń rewolucyjnych 332
Pierwsza i druga Duma Stołypin na czele rządu 333
XX POLITYKA WEWNĘTRZNA PIOTRA STOŁYPINA
Kadencja nowej Dumy 338
Reforma agrarna Stołypina 340
Kryzys systemu 342
Nastroje społeczne po pierwszej rewolucji Masakra leńska 345
Ostatnie lata przed wojną 347
XXI KULTURA ROSJI W XIX I XX WIEKU
Ogólne warunki rozwojowe 349
Szkolnictwo i nauka 349
Odkrycia i podróże 353
Literatura piękna 355
Prasa 357
Malarstwo 359
Architektura i rzeźba 361
Teatr, twórczość muzyczna, balet, kinematografia 362
XXII UDZIAŁ ROSJI W PIERWSZEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ REWOLUCJA LUTOWA
Polityka mocarstw w okresie poprzedzającym wojnę 365
Wybuch pierwszej wojny światowej 367
Przebieg działań wojennych (1914-1915) 369
Sytuacja wewnętrzna 370
Rosja w 1916 roku 373
Rewolucja 374
XXIII RZĄD TYMCZASOWY PRZEWRÓT PAŹDZIERNIKOWY
Dwuwładza 376
Między kwietniem a lipcem 379
Rządy Kiereńskiego 381
Przewrót październikowy 383
XXIV WOJNA DOMOWA
Państwo nowego typu 388
Komunizm wojenny 391
Wojna domowa 393
Front wewnętrzny 397
Interwencja Rosja Sowiecka a świat 399
XXV PAŃSTWO LENINA
J Nowa Polityka Ekonomiczna 404
Powstanie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich 409
Polityka zagraniczna Komintern 411
Śmierć Lenina i zagadnienie sukcesji 414
XXVI PAŃSTWO TOTALITARNE
Opozycja prawicowa XIV Zjazd WKP(b) 418
Stalinowska konstytucja 420
Kolektywizacja i industrializacja 423
Socrealizm 429
„Pokojowa polityka" 433
XXVII PAŃSTWO TERRORU
Zabójstwo Kirowa Procesy moskiewskie 435
Wielka czystka i jej konsekwencje 438
W sojuszu z Hitlerem 444
XXVIII WIELKA WOJNA OJCZYŹNIANA
Blitzkrieg 449
Obrona Moskwy 453
Stalingrad i Kursk 455
Okupacja i partyzantka 460
„Wielka trójka" 464
Zwycięstwo 466
XXIX IMPERIUM STALINA
Ład poczdamski 472
Zimna wojna 474
Odbudowa 477
„Żdanowszczyzna" i sprawa leningradzka Spisek lekarzy 482
Śmierć Stalina Interregnum Berii 485
XXX EPOKA CHRUSZCZOWA
XX Zjazd KPZR 488
Pokojowe współistnienie 493
Gospodarka i społeczeństwo 500
Odwilż 504
XXXI LATA ZASTOJU
Rządy Breżniewa i jego następców 509
Polityka „detente" i narodziny światowego imperium 514
Kryzys nauki i oficjalnej kultury 521
Stagnacja gospodarcza 528
„Homo sovieticus" 530
XXXII PIERESTROJKA I ROZPAD ZWIĄZKU RADZIECKIEGO
Gorbaczow i walka o władzę 537
Polityka zagraniczna Likwidacja imperium zewnętrznego 545
Głasnost Władza a społeczeństwo 548
Uwolnienie narodów 554
Sierpniowy pucz i jego konsekwencje 559
TABLICE GENEALOGICZNE RURYKOWICZÓW I ROMANOWÓW 568
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 572
WYBRANA LITERATURA PRZEDMIOTU, OPUBLIKOWANA PO 1990 R 577
INDEKS NAZWISK 580
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH I ETNICZNYCH 612
SPIS MAP 627