Dane szczegółowe książki
Statystyczny drogowskaz: praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii / Bedyńska, Sylwia; Brzezicka, Aneta
Tytuł
Statystyczny drogowskaz: praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej "Academica", 2007
ISBN
978-83-89281-40-1
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
stron 411, brak wykresów i grafik
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa
CZĘSC I
PRZYGOTOWANIE DANYCH DO ANALIZY
Rozdział I. Jak badać zjawiska psychologiczne ......................... 13
Wprowadzenie......................................... 14
Jak sformułować dobre pytanie badawcze? ......................... 17
Ustalanie schematu badania.................................. 19
Dobór narzędzi pomiarowych................................. 25
Zbieranie danych........................................ 28
Analiza statystyczna...................................... 30
Opis wyników ......................................... 31
Rozdział 2. Wprowadzanie danych i podstawy pracy z programem SPSS.......... 33
Wprowadzenie......................................... 34
Rozpoczęcie pracy w programie SPSS ............................ 35
Edytor danych......................................... 37
Pasek stanu........................................... 53
Pasek narzędzi ......................................... 54
Edytor raportów........................................ 56
Edytor poleceń......................................... 58
Pomoc.............................................. 60
Podsumowanie......................................... 61
Rozdział 3. Tabelaryczne, graficzne i liczbowe sposoby podsumowywania
zmiennych ........................................... 62
Wprowadzenie......................................... 63
Częstości ............................................ 64
Graficzny opis zmiennych................................... 68
Statystyki opisowe....................................... 73
Opis wyników ......................................... 92
Język poleceń.......................................... 93
Podsumowanie......................................... 93
Rozdział 4. Miary związku pomiędzy zmiennymi -współczynniki korelacji i*....... 94
Wprowadzenie......................................... 95
Współczynnik r-Pearsona................................... 96
Graficzna ilustracja współczynnika r-Pearsona ....................... 97
Obliczanie korelacji w SPSS'.................................. 101
Macierzowy wykres rozrzutu ................................. 107
Pułapki związane ze współczynnikiem korelacji....................... 108
Inne miary siły związku.................................... 113
Podsumowanie......................................... 114
Rozdział 5. Standardowe sposoby tworzenia wskaźników zmiennych............ 116
Wprowadzenie......................................... 117
Logika tworzenia wskaźnika.................................. 118
Odwracanie skali........................................ 118
Rekordowanie przedziałami.................................. 121
Tworzenie wskaźnika: sumowanie i uśrednianie pytań ................... 124
Inne sposoby tworzenia wskaźnika.............................. 127
Przykład tworzenia wskaźnika - FCZ-KT .......................... 129
Tworzenie wskaźników w języku poleceń SPSS....................... 131
Podsumowanie......................................... 133
Rozdział 6. Zaawansowane sposoby tworzenia wskaźników: zastosowanie
analizy czynnikowej oraz analizy rzetelności pozycji.................... 134
Wprowadzenie......................................... 135
Analiza czynnikowa-podstawowe informacje ....................... 136
Język poleceń.......................................... 153
Analiza rzetelności skali metodą Alfa Cronbacha...................... 154
Podsumowanie......................................... 160
CZĘSC II
ANALIZA STATYSTYCZNA DANYCH
Rozdział 7. Wnioskowanie statystyczne nadanych jakościowych:
testy oparte na rozkładzie chi-kwadrat ........................... 162
Wprowadzenie......................................... 163
Jak wnioskować statystycznie................................. 163
lest chi kwadrat dla jednej zmiennej............................. 167
Chi-kwadrat dla jednej zmiennej krok po kroku w SPSS.................. 170
Raz jeszcze na skróty - szczurzy przykład.......................... 173
lest chi kwadrat dla ciwóch zmiennych ........................... 175
Jak opisać otrzymane wyniki - przykładowy raport..................... 181
Język poleceń.............................'............. 182
Chi-kwadrat inaczej ...................................... 183
Rozdział 8. Porównywanie dwóch grup: testy r-Studenta i ich nieparametryczne
odpowiedniki.......................................... 184
Wprowadzenie......................................... 185
Rodzaje testów t........................................ 186
Założenia testów t....................................... 186
Test t dla jednej próby..................................... 186
Testt Studenta dla prób zależnych.............................. 193
Test t dla prób niezależnych.................................. 197
Odporność testów t-Studenta na zaburzenia dotyczące założeń.............. 201
Nieparametryczne odpowiedniki testów t.......................... 203
Test U Manna-Whitneya ................................... 203
Test Wilcoxona......................................... 205
Rozdział 9. Jednoczynnikowa analiza wariancji w schemacie, międzygrupowym ...... 208
Wprowadzenie......................................... 209
Logika analizy wariancji -co się kryje za statystyką F ................... 209
Wariancja między- i wewnątrzgrupowa............................ 2! i
Założenia teoretyczne..................................... 213
Jak \\vkonywać jednoczynnikową analizę wariancji w pakiecie SPSS........... 213
Porównania a posteriori {post koc)................................ 220
Porównania a pńonr (kontrasty)................................ 225
Podsumowanie......................................... 230
Rozdział 10. Dwuezynnikowa analiza wariancji w schemacie międzygrupowym...... 231
Wprowadzenie......................................... 232
Logika dwuczynnikowej analizy wariancji.......................... 232
Statystyki efektów giównych i mterukcyjnego........................ 234
Rozszerzenie planu badawczego ............................... 234
Dwuezynnikowa analiza wariancji w SPSS ......................... 235
Porównania średnich parami ................................. 240
Wybrane opcje dwu czynnikowej analizy wariancji ..................... 245
Statystyki opisowe....................................... 246
Test jednorodności wariancji ................................. 246
Silą efektu........................................... 248
Kontrasty............................................ 248
Język poleceń.......................................... 250
Podsumowanie......................................... 252
Rozdział 1 1. Jednoczynnikową analiza wariancji w schemacie wewnątrzgrupowym..... 253
Wprowadzenie......................................... 254
Jednoczy nnikowa ANOVA z powtarzanym pomiarem w SPSS .............. 257
Wykonywanie jednoczynnikowej ANOVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model jedno/miennowy (onc-miy unirańatc repcated measures MANOVA)......... 260
Przeprowadzanie analizy post hoe............................... 270
Przeprowadzanie analizy kontrastów............................. 273
Wykonywanie ANOVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model wielozmiennowy {multtiiiridte repeated mensures ANOVA).............. 275
Model jednoz mień nowy (iniiraruite) vs model wieloziniennowy (mitlivariate)....... 278
Język poleceń.......................................... 280
Podsumowanie......................................... 280
Rozdział 12. Dwuezynnikowa analiza wariancji w schemacie wewnątrzgrupowym...... 282
Wprowadzenie......................................... 283
Kilka słów na temat dwuczynnikowycli schematów badawczych z powtarzanym
pomiarem............................................ 283
Rodzaje efektów w dwuczynnikowej ANOYIE z powtarzanym pomiarem........ 284
Dwuezynnikowa ANOYA z powtarzanym pomiarem w SPSS............... 286
Wykonywanie dwuczynnikowej AN'OVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model jednozmiennowy {one-i\
Analiza prostych efektów głównych ............................. 308
Porównania interakcji.....................'................ 313
Wykonywanie dwuczynnikowej ANOVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model wieloz mień nowy (miiltwariatc nyeatcd mcasures ANOVA).............. 319
Język poleceń.......................................... 324
Podsumowanie......................................... 324
Rozdział 13. Dwuezynnikowa analiza wariancji w schemacie mieszanym.......... 326
Wprowadzenie......................................... 327
Dwuezynnikowa ANOYA w schemacie mieszanym w SPSS................ 331
Wykonywanie dmiczynnikowej ANOVY w schemacie mieszanym w SPSS:
model jednozmiennowy {unirariate ml\cd model ANOVA).................. 334
Wykonywanie dwTiczynnikowej ANOVY w schemacie mieszanym w SPSS:
model wielozmiennowy (imdtmuiate mixed model ANOYA)................. 357
Język poleceń.......................................... 362
Potlsumowanie......................................... 363
Rozdział 14. Wprowadzenie do analizy regresji jedno- i wielozmiennowej ......... 364
Wprowadzenie - czy warto się uczyć?............................ 365
Logika represji prostoliniowej-co kryje się za modelem regresji? ............. 365
Metoda najmniejszych kwadratów.............................. 367
Założenia teoretyczne..................................... 369
Jak wykonać analizę regresji w pakiecie SPSS........................ 370
Regresja wietozmiennowa - jak jeszcze dokładniej przewidzieć sukces finansowy .... 375
Regres ja wieloz mień nowa (wielokrotna) w programie SPSS................ 377
Opis wyników ......................................... 383
Język poleceń.......................................... 384
Pot! sumowanie......................................... 384
CZĘŚĆ III
INTEGRACJA ZAGADNIEŃ
Rozdział 15. Krótki przewodnik statystyczny.......................... 385
Kolejne kroki analizy danych................................. 386
Założenia - co robić, jeśli nie są spełnione? ......................... 391
Podziel się odkryciem z innymi, czyli jak opisać wyniki .................. 400
Dokąd dalej? Kilka praktycznych wskazówek........................ 407
Notki o autorach........................................ 410
CZĘSC I
PRZYGOTOWANIE DANYCH DO ANALIZY
Rozdział I. Jak badać zjawiska psychologiczne ......................... 13
Wprowadzenie......................................... 14
Jak sformułować dobre pytanie badawcze? ......................... 17
Ustalanie schematu badania.................................. 19
Dobór narzędzi pomiarowych................................. 25
Zbieranie danych........................................ 28
Analiza statystyczna...................................... 30
Opis wyników ......................................... 31
Rozdział 2. Wprowadzanie danych i podstawy pracy z programem SPSS.......... 33
Wprowadzenie......................................... 34
Rozpoczęcie pracy w programie SPSS ............................ 35
Edytor danych......................................... 37
Pasek stanu........................................... 53
Pasek narzędzi ......................................... 54
Edytor raportów........................................ 56
Edytor poleceń......................................... 58
Pomoc.............................................. 60
Podsumowanie......................................... 61
Rozdział 3. Tabelaryczne, graficzne i liczbowe sposoby podsumowywania
zmiennych ........................................... 62
Wprowadzenie......................................... 63
Częstości ............................................ 64
Graficzny opis zmiennych................................... 68
Statystyki opisowe....................................... 73
Opis wyników ......................................... 92
Język poleceń.......................................... 93
Podsumowanie......................................... 93
Rozdział 4. Miary związku pomiędzy zmiennymi -współczynniki korelacji i*....... 94
Wprowadzenie......................................... 95
Współczynnik r-Pearsona................................... 96
Graficzna ilustracja współczynnika r-Pearsona ....................... 97
Obliczanie korelacji w SPSS'.................................. 101
Macierzowy wykres rozrzutu ................................. 107
Pułapki związane ze współczynnikiem korelacji....................... 108
Inne miary siły związku.................................... 113
Podsumowanie......................................... 114
Rozdział 5. Standardowe sposoby tworzenia wskaźników zmiennych............ 116
Wprowadzenie......................................... 117
Logika tworzenia wskaźnika.................................. 118
Odwracanie skali........................................ 118
Rekordowanie przedziałami.................................. 121
Tworzenie wskaźnika: sumowanie i uśrednianie pytań ................... 124
Inne sposoby tworzenia wskaźnika.............................. 127
Przykład tworzenia wskaźnika - FCZ-KT .......................... 129
Tworzenie wskaźników w języku poleceń SPSS....................... 131
Podsumowanie......................................... 133
Rozdział 6. Zaawansowane sposoby tworzenia wskaźników: zastosowanie
analizy czynnikowej oraz analizy rzetelności pozycji.................... 134
Wprowadzenie......................................... 135
Analiza czynnikowa-podstawowe informacje ....................... 136
Język poleceń.......................................... 153
Analiza rzetelności skali metodą Alfa Cronbacha...................... 154
Podsumowanie......................................... 160
CZĘSC II
ANALIZA STATYSTYCZNA DANYCH
Rozdział 7. Wnioskowanie statystyczne nadanych jakościowych:
testy oparte na rozkładzie chi-kwadrat ........................... 162
Wprowadzenie......................................... 163
Jak wnioskować statystycznie................................. 163
lest chi kwadrat dla jednej zmiennej............................. 167
Chi-kwadrat dla jednej zmiennej krok po kroku w SPSS.................. 170
Raz jeszcze na skróty - szczurzy przykład.......................... 173
lest chi kwadrat dla ciwóch zmiennych ........................... 175
Jak opisać otrzymane wyniki - przykładowy raport..................... 181
Język poleceń.............................'............. 182
Chi-kwadrat inaczej ...................................... 183
Rozdział 8. Porównywanie dwóch grup: testy r-Studenta i ich nieparametryczne
odpowiedniki.......................................... 184
Wprowadzenie......................................... 185
Rodzaje testów t........................................ 186
Założenia testów t....................................... 186
Test t dla jednej próby..................................... 186
Testt Studenta dla prób zależnych.............................. 193
Test t dla prób niezależnych.................................. 197
Odporność testów t-Studenta na zaburzenia dotyczące założeń.............. 201
Nieparametryczne odpowiedniki testów t.......................... 203
Test U Manna-Whitneya ................................... 203
Test Wilcoxona......................................... 205
Rozdział 9. Jednoczynnikowa analiza wariancji w schemacie, międzygrupowym ...... 208
Wprowadzenie......................................... 209
Logika analizy wariancji -co się kryje za statystyką F ................... 209
Wariancja między- i wewnątrzgrupowa............................ 2! i
Założenia teoretyczne..................................... 213
Jak \\vkonywać jednoczynnikową analizę wariancji w pakiecie SPSS........... 213
Porównania a posteriori {post koc)................................ 220
Porównania a pńonr (kontrasty)................................ 225
Podsumowanie......................................... 230
Rozdział 10. Dwuezynnikowa analiza wariancji w schemacie międzygrupowym...... 231
Wprowadzenie......................................... 232
Logika dwuczynnikowej analizy wariancji.......................... 232
Statystyki efektów giównych i mterukcyjnego........................ 234
Rozszerzenie planu badawczego ............................... 234
Dwuezynnikowa analiza wariancji w SPSS ......................... 235
Porównania średnich parami ................................. 240
Wybrane opcje dwu czynnikowej analizy wariancji ..................... 245
Statystyki opisowe....................................... 246
Test jednorodności wariancji ................................. 246
Silą efektu........................................... 248
Kontrasty............................................ 248
Język poleceń.......................................... 250
Podsumowanie......................................... 252
Rozdział 1 1. Jednoczynnikową analiza wariancji w schemacie wewnątrzgrupowym..... 253
Wprowadzenie......................................... 254
Jednoczy nnikowa ANOVA z powtarzanym pomiarem w SPSS .............. 257
Wykonywanie jednoczynnikowej ANOVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model jedno/miennowy (onc-miy unirańatc repcated measures MANOVA)......... 260
Przeprowadzanie analizy post hoe............................... 270
Przeprowadzanie analizy kontrastów............................. 273
Wykonywanie ANOVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model wielozmiennowy {multtiiiridte repeated mensures ANOVA).............. 275
Model jednoz mień nowy (iniiraruite) vs model wieloziniennowy (mitlivariate)....... 278
Język poleceń.......................................... 280
Podsumowanie......................................... 280
Rozdział 12. Dwuezynnikowa analiza wariancji w schemacie wewnątrzgrupowym...... 282
Wprowadzenie......................................... 283
Kilka słów na temat dwuczynnikowycli schematów badawczych z powtarzanym
pomiarem............................................ 283
Rodzaje efektów w dwuczynnikowej ANOYIE z powtarzanym pomiarem........ 284
Dwuezynnikowa ANOYA z powtarzanym pomiarem w SPSS............... 286
Wykonywanie dwuczynnikowej AN'OVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model jednozmiennowy {one-i\
Porównania interakcji.....................'................ 313
Wykonywanie dwuczynnikowej ANOVY z powtarzanym pomiarem w SPSS:
model wieloz mień nowy (miiltwariatc nyeatcd mcasures ANOVA).............. 319
Język poleceń.......................................... 324
Podsumowanie......................................... 324
Rozdział 13. Dwuezynnikowa analiza wariancji w schemacie mieszanym.......... 326
Wprowadzenie......................................... 327
Dwuezynnikowa ANOYA w schemacie mieszanym w SPSS................ 331
Wykonywanie dmiczynnikowej ANOVY w schemacie mieszanym w SPSS:
model jednozmiennowy {unirariate ml\cd model ANOVA).................. 334
Wykonywanie dwTiczynnikowej ANOVY w schemacie mieszanym w SPSS:
model wielozmiennowy (imdtmuiate mixed model ANOYA)................. 357
Język poleceń.......................................... 362
Potlsumowanie......................................... 363
Rozdział 14. Wprowadzenie do analizy regresji jedno- i wielozmiennowej ......... 364
Wprowadzenie - czy warto się uczyć?............................ 365
Logika represji prostoliniowej-co kryje się za modelem regresji? ............. 365
Metoda najmniejszych kwadratów.............................. 367
Założenia teoretyczne..................................... 369
Jak wykonać analizę regresji w pakiecie SPSS........................ 370
Regresja wietozmiennowa - jak jeszcze dokładniej przewidzieć sukces finansowy .... 375
Regres ja wieloz mień nowa (wielokrotna) w programie SPSS................ 377
Opis wyników ......................................... 383
Język poleceń.......................................... 384
Pot! sumowanie......................................... 384
CZĘŚĆ III
INTEGRACJA ZAGADNIEŃ
Rozdział 15. Krótki przewodnik statystyczny.......................... 385
Kolejne kroki analizy danych................................. 386
Założenia - co robić, jeśli nie są spełnione? ......................... 391
Podziel się odkryciem z innymi, czyli jak opisać wyniki .................. 400
Dokąd dalej? Kilka praktycznych wskazówek........................ 407
Notki o autorach........................................ 410