Dane szczegółowe książki
Topiki ; O dowodach sofistycznych / Aristoteles, Arystoteles (384-322); Leśniak, Kazimierz (1911-1987)
Autorzy
Tytuł
Topiki ; O dowodach sofistycznych
Tytuł oryginału
Topika
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Rozmiar pliku 295 Mb
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp XI
Topiki
Księga I
Rozdział I - Przedmiot i program traktatu. Podział sylogizmów 3
Rozdział II - O korzyściach z tego traktatu 5
Rozdział III - Określenie celu 6
Rozdział IV - Podstawowe składniki metody 6
Rozdział V - Podział predykabiliów 7
Rozdział VI - Stosunki między predykabiliami 10
Rozdział VII - Różne znaczenia wyrazu identyczny 11
Rozdział VIII - Uzasadnienie podziału predykabiliów 13
Rozdział IX - Kategorie i ich stosunek do predykabiliów 14
Rozdział X - Przesłanki dialektyczne 15
Rozdział XI - Problemy dialektyczne 17
Rozdział XII - Dedukcja i indukcji 19
Rozdział XIII - O sposobach otrzymywania sylogizmów 20
Rozdział IV - Pierwszy środek, dobór przesłanek 20
Rozdział XV - Drugi środek - rozróżnienie znaczeń wyrazów 22
Rozdział XVI - Trzeci środek - wykrywanie różnic 29
Rozdział XVII - Czwarty środek - dostrzeganie podobieństw 30
Rozdział XVIII - Pożytek z trzech ostatnich środków 30
Księga II
Rozdział I - Uwagi wstępne. Problemy ogólne i szczegółowe. Błędy występujące w problemach 34
Rozdział II - Reguły miejsc 35
Rozdział III - Miejsca dotyczące posługiwania się wieloznacznością 39
Rozdział IV - Inne miejsca 42
Rozdział V - Inne miejsca. Reguły dotyczące odwracania argumentów 45
Rozdział VI - Inne miejsca 46
Rozdział VII - Reguły wyprowadzone z przeciwieństw 48
Rozdział VIII - Reguły wyprowadzone z różnych form opozycji 51
Rozdział IX - Dalsze miejsca. Reguły wyprowadzane z terminów współrzędnychi odmian gramatycznych. Powstawanie i ginięcie. Czynniki wytwórcze i destrukcyjne 54
Rozdział X - Miejsca oparte na znajomości stopnia równego i nierównego 56
Rozdział XI - Reguły dodawania przedmiotów. Wypowiedzi względne i bezwzględne 58
Księga III
Rozdział I - Reguły preferencji 61
Rozdział II - Reguły preferencji. Ciąg dalszy 65
Rozdział III - Reguły preferencji. Ciąg dalszy 69
Rozdział IV - Zastosowanie powyższych reguł 72
Rozdział V - Uogólnienie reguł preferencji 72
Rozdział VI - Reguły przypadku szczególnego 74
Księga IV
Rozdział I - Miejsca rodzaju 80
Rozdział II - Inne miejsca 84
Rozdział III - Inne miejsca 89
Rozdział IV - Inne miejsca 92
Rozdział V - Inne miejsca dotyczące stosunku gatunku do rodzaju 98
Rozdział VI - Inne miejsca ciąg dalszy 104
Księga V
Rozdział I - Różne rodzaje własności 109
Rozdział II - Reguły-miejsca dotyczące stosownego podawania własności 112
Rozdział III - Reguły-miejsca dotyczące stosownego podawania własności, ciąg dalszy 117
Rozdział IV - Różne reguły-miejsca oraz uwaga o pewnych trudnościach z powodu wieloznaczności wyrazów ten sam i różny 121
Rozdział V - Różne reguły oraz uwaga o trudnościach powstających w przypadku niedokładnego podania, jak wymieniona własność przysługuje. Specjalna reguła w zastosowaniu dop całości złożonej z podobnych części 128
Rozdział VI - Reguły-miejsca wyprowadzone z różnych twierdzeń przeciwstawnych 133
Rozdział VII - Reguły-miejsca wyprowadzone z odmian gramatycznych przypadków 137
Rozdział VIII - Reguły-miejsca wyprowadzone z różnicy stopnia 141
Rozdział IX - Dwie reguły 145
Księga VI
Rozdział I - Problemy definicji 147
Rozdział II - Jak uniknąć niejasności 148
Rozdział III - Jak uniknąć rozwlekłości 150
Rozdział IV - Reguły definiowania 154
Rozdział V - Reguły dotyczące rodzaju 158
Rozdział VI - Reguły-miejsca dotyczące różnicy 160
Rozdział VII - Różne reguły, łącznie z regułą definicji terminów dopuszczającą odmianę stopni 168
Rozdział VIII - Reguły dotyczące definicji terminów relatywnych 170
Rozdział IX - Reguły dotyczące różnicy stanuterminu relatywnego, przeciwieństw i braku 172
Rozdział X - Reguły wyprowadzone z podobnych form gramatycznych i ze stosunku definicji do idei wyrazu definiowanego. Reguły definiowania terminów wieloznacznych, homonimów 176
Rozdział XI - Reguły definiowania wyrażeń złopżonych 178
Rozdział XII - Reguły-miejsca dotyczące abstraktów i konkretów oraz terminów relatywnych 180
Rozdział XIII - O różnych formach definicji 182
Rozdział XIV - Reguły dotyczące definicji całości złożonych. Definicje niejasne 187
Księga VII
Rozdział I - Różne reguły 189
Rozdział II - Związek powyższych reguł z problemem definicji 193
Rozdział III - Reguły dotyczące ustalania definicji 193
Rozdział IV - O praktycznej użyteczności różnych rodzajów miejsc 197
Rozdział V - O trudnościach w obronie i odpieraniu różnych predykabiliów 198
Księga VIII
Rozdział I - Porządkowanie i stawianie pytań. Przesłanki konieczne i inne 202
Rozdział II - Dalsze uwagi o indukcji i redukcjo im posibile 208
Rozdział III - O tematach trudnych i łatwych do zwalczania 212
Rozdział IV - Zadanie i rola pytającego i odpowiadającego 215
Rozdział V - Metoda dyskutowania w zależności od celu. Reguły dla odpowiadających 215
Rozdział VI - Odpowiedzi na twierdzenia wiarogodne i niewiarogodne oraz na twierdzenia związane i niezwiązane z dyskusją 218
Rozdział VII - Reguły dla odpowiadającego na niejasne i wieloznaczne odpowiedzi przeciwnika 219
Rozdział VIII - Trudności podnoszone bez odpowiedniego uzasadniania 220
Rozdział IX - Formy niewiarogodności zdań 221
Rozdział X - Postępowanie według fałszywych rozumowań. O sposobach przeszkadzania we wnioskowaniu 221
Rozdział XI - Wadliwość dowodu z różnych względów, krytyka argumentacji. Sofizmat, filozofemat, epicheiremat i aporemat 223
Rozdział XII - O jasnych i fałszywych dowodach 227
Rozdział XIII - Petitio principi i petitio kontrariorum oraz różnica między nimi 229
Rozdział XIV - Jak stać się sprawnym i biegłym dialektykiem. Różne praktyczne reguły 231
O dowodach sofistycznych
Rozdział I - Cel i treść pisma. Różnica między prawdziwym a sofistycznym dowodem 239
Rozdział II - Cztery rodzaje argumentów 241
Rozdział III - Cele dyskusji sofistycznych 242
Rozdział IV - Dwojakiego rodzaju kontrargumenty sofistów Fallacja dictionis i Fallacja ekstradictionis 242
Rozdział V - Opis siedmiu Fallacje ekstradictionem 247
Rozdział VI - Wszystkie powyższe argumenty jako forma ignorationis elenhi 252
Rozdział VII - Brak właściwych odróżnień przyczyną powstałych sofizmatów 255
Rozdział VIII - O istocie dowodów sofistycznych 257
Rozdział IX - O różnorodności dowodów sofistycznych w stosunku do treści 259
Rozdział X - Dowodzenie podług słowa i podług myśli 261
Rozdział XI - Różne rodzaje sofistycznych dowodów 264
Rozdział XII - Zmuszanie przeciwników do fałszywych i paradoksalnych twierdzeń 268
Rozdział XIII - Powtórzenie i tautologia 271
Rozdział XIV - O solecyzmach 272
Rozdział XV - Jak uporządkować argumenty w sposób najbardziej skuteczny 274
Rozdział XVI - O pożytku ze znajomości sofistycznych dowodów 278
Rozdział XVII - O zwykłym i pozornym rozwiązywaniu sofistycznych dowodów 279
Rozdział XVIII - O właściwym rozwiązywaniu błędów sofistycznych 285
Rozdział XIX - O odpieraniu dowodów opartych na homonimii i anfibolii 286
Rozdział XX - Odpieranie dowodów opartych na łączeniu i rozdzielaniu słów 287
Rozdział XXI - Rozwiązywanie dowodów opirających się na niewłaściwym akcencie 289
Rozdział XXII - Rozwiązywanie dowodów opierających się na figura dictionis 289
Rozdział XXIII - Generalna reguła dotycząca rozwiązywania argumentów zależnych od sposobów wysłowienia 294
Rozdział XXIV - Rozwiązywanie Fallacje ekstradictionem przede wszystkim zależne od przypadku 294
Rozdział XXV - Używanie słów w znaczeniu określonym i bezwarunkowym 298
Rozdział XXVI - Ignoratio elenhi 301
Rozdział XXVII - Petitio principi - 302
Rozdział XXVIII - Następstwo 302
Rozdział XXIX - Nan kausa - pro kausa 303
Rozdział XXX - Rozwiązywanie rozumowań, które z wielu pytań tworzą jedno. Plurium interrogationum 303
Rozdział XXXI - Rozwiązywanie rozumowań opierających się na tautologii 304
Rozdział XXXII - Unikanie solecyzmów 305
Rozdział XXXIII - O łatwym i trudnym rozwiązywaniu sofizmatów 307
Rozdział XXXIV - Rzut oka na naukę o dowodach sofistycznych i całych Topik 310
Przypisy 314
Bibliografia 321
Skorowidz imion i pojęć 326
Topiki
Księga I
Rozdział I - Przedmiot i program traktatu. Podział sylogizmów 3
Rozdział II - O korzyściach z tego traktatu 5
Rozdział III - Określenie celu 6
Rozdział IV - Podstawowe składniki metody 6
Rozdział V - Podział predykabiliów 7
Rozdział VI - Stosunki między predykabiliami 10
Rozdział VII - Różne znaczenia wyrazu identyczny 11
Rozdział VIII - Uzasadnienie podziału predykabiliów 13
Rozdział IX - Kategorie i ich stosunek do predykabiliów 14
Rozdział X - Przesłanki dialektyczne 15
Rozdział XI - Problemy dialektyczne 17
Rozdział XII - Dedukcja i indukcji 19
Rozdział XIII - O sposobach otrzymywania sylogizmów 20
Rozdział IV - Pierwszy środek, dobór przesłanek 20
Rozdział XV - Drugi środek - rozróżnienie znaczeń wyrazów 22
Rozdział XVI - Trzeci środek - wykrywanie różnic 29
Rozdział XVII - Czwarty środek - dostrzeganie podobieństw 30
Rozdział XVIII - Pożytek z trzech ostatnich środków 30
Księga II
Rozdział I - Uwagi wstępne. Problemy ogólne i szczegółowe. Błędy występujące w problemach 34
Rozdział II - Reguły miejsc 35
Rozdział III - Miejsca dotyczące posługiwania się wieloznacznością 39
Rozdział IV - Inne miejsca 42
Rozdział V - Inne miejsca. Reguły dotyczące odwracania argumentów 45
Rozdział VI - Inne miejsca 46
Rozdział VII - Reguły wyprowadzone z przeciwieństw 48
Rozdział VIII - Reguły wyprowadzone z różnych form opozycji 51
Rozdział IX - Dalsze miejsca. Reguły wyprowadzane z terminów współrzędnychi odmian gramatycznych. Powstawanie i ginięcie. Czynniki wytwórcze i destrukcyjne 54
Rozdział X - Miejsca oparte na znajomości stopnia równego i nierównego 56
Rozdział XI - Reguły dodawania przedmiotów. Wypowiedzi względne i bezwzględne 58
Księga III
Rozdział I - Reguły preferencji 61
Rozdział II - Reguły preferencji. Ciąg dalszy 65
Rozdział III - Reguły preferencji. Ciąg dalszy 69
Rozdział IV - Zastosowanie powyższych reguł 72
Rozdział V - Uogólnienie reguł preferencji 72
Rozdział VI - Reguły przypadku szczególnego 74
Księga IV
Rozdział I - Miejsca rodzaju 80
Rozdział II - Inne miejsca 84
Rozdział III - Inne miejsca 89
Rozdział IV - Inne miejsca 92
Rozdział V - Inne miejsca dotyczące stosunku gatunku do rodzaju 98
Rozdział VI - Inne miejsca ciąg dalszy 104
Księga V
Rozdział I - Różne rodzaje własności 109
Rozdział II - Reguły-miejsca dotyczące stosownego podawania własności 112
Rozdział III - Reguły-miejsca dotyczące stosownego podawania własności, ciąg dalszy 117
Rozdział IV - Różne reguły-miejsca oraz uwaga o pewnych trudnościach z powodu wieloznaczności wyrazów ten sam i różny 121
Rozdział V - Różne reguły oraz uwaga o trudnościach powstających w przypadku niedokładnego podania, jak wymieniona własność przysługuje. Specjalna reguła w zastosowaniu dop całości złożonej z podobnych części 128
Rozdział VI - Reguły-miejsca wyprowadzone z różnych twierdzeń przeciwstawnych 133
Rozdział VII - Reguły-miejsca wyprowadzone z odmian gramatycznych przypadków 137
Rozdział VIII - Reguły-miejsca wyprowadzone z różnicy stopnia 141
Rozdział IX - Dwie reguły 145
Księga VI
Rozdział I - Problemy definicji 147
Rozdział II - Jak uniknąć niejasności 148
Rozdział III - Jak uniknąć rozwlekłości 150
Rozdział IV - Reguły definiowania 154
Rozdział V - Reguły dotyczące rodzaju 158
Rozdział VI - Reguły-miejsca dotyczące różnicy 160
Rozdział VII - Różne reguły, łącznie z regułą definicji terminów dopuszczającą odmianę stopni 168
Rozdział VIII - Reguły dotyczące definicji terminów relatywnych 170
Rozdział IX - Reguły dotyczące różnicy stanuterminu relatywnego, przeciwieństw i braku 172
Rozdział X - Reguły wyprowadzone z podobnych form gramatycznych i ze stosunku definicji do idei wyrazu definiowanego. Reguły definiowania terminów wieloznacznych, homonimów 176
Rozdział XI - Reguły definiowania wyrażeń złopżonych 178
Rozdział XII - Reguły-miejsca dotyczące abstraktów i konkretów oraz terminów relatywnych 180
Rozdział XIII - O różnych formach definicji 182
Rozdział XIV - Reguły dotyczące definicji całości złożonych. Definicje niejasne 187
Księga VII
Rozdział I - Różne reguły 189
Rozdział II - Związek powyższych reguł z problemem definicji 193
Rozdział III - Reguły dotyczące ustalania definicji 193
Rozdział IV - O praktycznej użyteczności różnych rodzajów miejsc 197
Rozdział V - O trudnościach w obronie i odpieraniu różnych predykabiliów 198
Księga VIII
Rozdział I - Porządkowanie i stawianie pytań. Przesłanki konieczne i inne 202
Rozdział II - Dalsze uwagi o indukcji i redukcjo im posibile 208
Rozdział III - O tematach trudnych i łatwych do zwalczania 212
Rozdział IV - Zadanie i rola pytającego i odpowiadającego 215
Rozdział V - Metoda dyskutowania w zależności od celu. Reguły dla odpowiadających 215
Rozdział VI - Odpowiedzi na twierdzenia wiarogodne i niewiarogodne oraz na twierdzenia związane i niezwiązane z dyskusją 218
Rozdział VII - Reguły dla odpowiadającego na niejasne i wieloznaczne odpowiedzi przeciwnika 219
Rozdział VIII - Trudności podnoszone bez odpowiedniego uzasadniania 220
Rozdział IX - Formy niewiarogodności zdań 221
Rozdział X - Postępowanie według fałszywych rozumowań. O sposobach przeszkadzania we wnioskowaniu 221
Rozdział XI - Wadliwość dowodu z różnych względów, krytyka argumentacji. Sofizmat, filozofemat, epicheiremat i aporemat 223
Rozdział XII - O jasnych i fałszywych dowodach 227
Rozdział XIII - Petitio principi i petitio kontrariorum oraz różnica między nimi 229
Rozdział XIV - Jak stać się sprawnym i biegłym dialektykiem. Różne praktyczne reguły 231
O dowodach sofistycznych
Rozdział I - Cel i treść pisma. Różnica między prawdziwym a sofistycznym dowodem 239
Rozdział II - Cztery rodzaje argumentów 241
Rozdział III - Cele dyskusji sofistycznych 242
Rozdział IV - Dwojakiego rodzaju kontrargumenty sofistów Fallacja dictionis i Fallacja ekstradictionis 242
Rozdział V - Opis siedmiu Fallacje ekstradictionem 247
Rozdział VI - Wszystkie powyższe argumenty jako forma ignorationis elenhi 252
Rozdział VII - Brak właściwych odróżnień przyczyną powstałych sofizmatów 255
Rozdział VIII - O istocie dowodów sofistycznych 257
Rozdział IX - O różnorodności dowodów sofistycznych w stosunku do treści 259
Rozdział X - Dowodzenie podług słowa i podług myśli 261
Rozdział XI - Różne rodzaje sofistycznych dowodów 264
Rozdział XII - Zmuszanie przeciwników do fałszywych i paradoksalnych twierdzeń 268
Rozdział XIII - Powtórzenie i tautologia 271
Rozdział XIV - O solecyzmach 272
Rozdział XV - Jak uporządkować argumenty w sposób najbardziej skuteczny 274
Rozdział XVI - O pożytku ze znajomości sofistycznych dowodów 278
Rozdział XVII - O zwykłym i pozornym rozwiązywaniu sofistycznych dowodów 279
Rozdział XVIII - O właściwym rozwiązywaniu błędów sofistycznych 285
Rozdział XIX - O odpieraniu dowodów opartych na homonimii i anfibolii 286
Rozdział XX - Odpieranie dowodów opartych na łączeniu i rozdzielaniu słów 287
Rozdział XXI - Rozwiązywanie dowodów opirających się na niewłaściwym akcencie 289
Rozdział XXII - Rozwiązywanie dowodów opierających się na figura dictionis 289
Rozdział XXIII - Generalna reguła dotycząca rozwiązywania argumentów zależnych od sposobów wysłowienia 294
Rozdział XXIV - Rozwiązywanie Fallacje ekstradictionem przede wszystkim zależne od przypadku 294
Rozdział XXV - Używanie słów w znaczeniu określonym i bezwarunkowym 298
Rozdział XXVI - Ignoratio elenhi 301
Rozdział XXVII - Petitio principi - 302
Rozdział XXVIII - Następstwo 302
Rozdział XXIX - Nan kausa - pro kausa 303
Rozdział XXX - Rozwiązywanie rozumowań, które z wielu pytań tworzą jedno. Plurium interrogationum 303
Rozdział XXXI - Rozwiązywanie rozumowań opierających się na tautologii 304
Rozdział XXXII - Unikanie solecyzmów 305
Rozdział XXXIII - O łatwym i trudnym rozwiązywaniu sofizmatów 307
Rozdział XXXIV - Rzut oka na naukę o dowodach sofistycznych i całych Topik 310
Przypisy 314
Bibliografia 321
Skorowidz imion i pojęć 326