Dane szczegółowe książki

Spis treści
Od autorów 9

Anna Burzyńska WPROWADZENIE 13
Teoria literatury dawniej, dziś, jutro 15 • Teoria, literatura i inne dyscypliny 18 - 1. Teoria i poetyka 18-2. Teoria i nauka o literaturze 19-3. Teoria i literatura 21 -4. Teoria i interpretacja 23 • XX wiek w teorii. Teoria nowoczesna, ponowoczesna i kulturowa 25-1. Przełom antypozytywistyczny 26 — 2. Przełom poststrukturalistyczny 30 - 3. Kulturowy zwrot teorii 31 • W stronę interpretacji 32 - 1. Interpretować 33 - 2. Używać 34 - 3. Nadinterpretować 35 • Teoria dziś. Od pytań esencjalnych do uczestniczenia w kulturze 37 • Podsumowanie 39 • Bibliografia 42

I. Michał Paweł Markowski PSYCHOANALIZA 45
Czym jest psychoanaliza? 47 • Analiza ludzkiej psyche 49 • Hermeneutyka i fenomenologia 54 • Marzenie senne i jego tłumaczenie 55 • Epifania i bezradność 57 • Archetypy i symbole 59 • Po Freudzie 63 • Lacan i literatura 64 • Podsumowanie 67 • Chronologia 69 • Bibliografia 74

II. Michał Paweł Markowski FENOMENOLOGIA 79
Co ijak? 81 • Fundamenty 83 • Ugruntowanie 88 • Filozofia jako ścisła nauka 91 Teoria literatury Romana Ingardena 93 • Wyobraźnia i cogito 95 • Estetyka i recepcja 99 • Podsumowanie 101 • Chronologia 103 • Bibliografia 107

III. Michał Paweł Markowski FORMALIZM ROSYJSKI 111
Burzliwa historia 113 • Percepcja, język, rzeczywistość 117 • Esencja i historia 120 • O języku prozy 123 • Podsumowanie 124 • Chronologia 127 • Bibliografia 130

IV. Michał Paweł Markowski FORMALIZM AMERYKAŃSKI -NEW CRITICISM 133
Amerykanie z Północy i Południa 135 • Angielskie źródła 136 • Close reading 139 • Harmonijne napięcia 141 • Podsumowanie 144 • Chronologia 147 • Bibliografia 150

V. Michał Paweł Markowski BACHTIN 153
Na marginesie 155 • Władza autonomii / autonomia władzy 156 • W żywiole mowy 158 • Bachtin i poststrukturalizm 159 • Między innymi 163 • Podsumowanie 167 • Chronologia 168 • Bibliografia 171

VI. Michał Paweł Markowski HERMENEUTYKA 173
Hermeneutyki 175 • Świadomość i język 178 • Heidegger 180 • Odzyskiwanie utraconych symboli 183 • Od litery do ducha 185 • Podsumowanie 188 • Chronologia 191 • Bibliografia 193

VII. Anna Burzyńska STRUKTURALIZM (I) 197
Epoka strukturalizmu 199 * De Saussure i wczesny strukturalizm 201 • Praska Szkoła Strukturalna 206 • Czym właściwie jest poetyckość? 209 • Struktura artystyczna 212 'W stronę semantyki 213 Oswajanie historii 214* Jakobson i funkcja poetycka 215 Strukturalizm i krytyka literacka (Genette, Todorov i Barthes) 218 • Podsumowanie 222 • Chronologia 225 Bibliografia 229

VIII. Anna Burzyńska SEMIOTYKA 231
Od starożytności 233 • Peirce: świat jako uniwersum znaków 235 • De Saussure: narodziny semiologii 239 • Wiedza o znakach w wiedzy o literaturze 242 • Benveniste: w stronę semantyki wypowiedzi 244 • Łotman: model, tekst, kultura 246 • Eco: semiotyka i interpretacja 254 • Barthes: mitologia semiologiczna 262 • Podsumowanie 268 • Chronologia 270 • Bibliografia 275

IX. Anna Burzyńska STRUKTURALIZM (II) 279
Strukturalizm „wysoki" 281 • Lekcja lingwistyki 281 • W świecie bajki 286 • Poszukiwanie gramatyki literatury 288 • 1966: manifest narratologiczny 290 • Poetyka odbioru (polska szkoła teorii komunikacji literackiej) 293 • W stronę świata tekstów (poetyki intertekstualne lat osiemdziesiątych) 294 • Podsumowanie 295 • Chronologia 298 • Bibliografia 302

X. Anna Burzyńska POSTSTRUKTURALIZM 305
1966: wzlot i kryzys strukturalizmu 307 • Baltimore 1966: oficjalny początek 310 • Derrida: przeciw strukturze 313 • Barthes: w stronę tekstu 317 • Foucault: podmiot i dyskurs 323 • Otwieranie semiologii 326 • Kristeva: w stronę intertekstualności 334
• Poststrukturalizm i inne „posty" 336 - 1. Poststrukturalizm i postmodernizm 338 -2. Poststrukturalizm i ponowoczesność 339 • Podsumowanie 340 • Chronologia 344
• Bibliografia 352

XI. Michał Paweł Markowski DEKONSTRUKCJA 359
Dekonstrukcja czy dekonstrukcjonizm? 361 • Anatomia dekonstrukcji 363 • Inwencja 367 • Afirmacja 369 • Transcendencja 372 • Podejrzane referencje 374 • Ideologia estetyczna 377 • Dekonstrukcja i literatura. Podsumowanie 378 • Chronologia 381
• Bibliografia 384

XII. Anna Burzyńska FEMINIZM 389
Feminizmy 391 • Feminizm socjopolityczny 393 - 1. „Pierwsza fala"feminizmu: XIX/ XX wiek - początek lat sześćdziesiątych 393 - 2. „Druga fala": lata sześćdziesiąte, siedemdziesiąte i osiemdziesiąte 395 - 3. „Trzecia fala": lata dziewięćdziesiąte 398 • Feminizm akademicki 399 • Krytyka rewizjonistyczna i ginokrytyka 403 • Ginokrytyka 405 -i. Strategia pajęczycy, czyli arachnologia 409 - 2. „Ciemny Kontynent", czyli écriture feminineĄll • Feminizm ponowoczesny 416 • Podsumowanie 425 • Chronologia 428
• Bibliografia 432

XIII. Anna Burzyńska GENDER i QUEER 439
Nowa wrażliwość 441 • Gender 442 • Esencjalizm przeciwko konstrukcjonizmowi 448
• Badania genderowe (Gender Studies) 450 • Buder i feminizm korporalny 454 • Queer, czyli myśl odmienności 458 • Badania queerowe (Queer Studies) 459 • Podsumowanie 464 • Chronologia 466 • Bibliografia 470

XIV. Michał Paweł Markowski PRAGMATYZM 475
Argument 477 • Przeciwko absolutom 477 • O doświadczeniu 479 • Dobroczynna interakcja 481 • Wspólnota interpretacyjna 483 • Esencje i konteksty 485 • Konsekwencje dla teorii 488 • Podsumowanie 490 • Chronologia 492 • Bibliografia 495

XV. Michał Paweł Markowski HISTORYZM 497
Liczba mnoga 499 • Złudzenia obiektywizmu 500 • Factaficta 503 • Poetyka historii 504 • Poetyka kultury 508 • Podsumowanie 512 • Chronologia 514 • Bibliografia 516

XVI. Michał Paweł Markowski BADANIA KULTUROWE 519
Badania kulturowe i literaturoznawstwo 521 • Praktyki, symbole, ideologie 523 • Angielskie źródła 528 • Nowy wspaniały świat 531 • Mit i ideologia 533 • Wiedza / ujarzmienie / władza 535 • Podsumowanie 538 • Chronologia 541 • Bibliografia 545

XVII. Michał Paweł Markowski POSTKOLONIALIZM 549
Różne oblicza 551 • Literatura i opresja 554 • Przeklęty spadek 555 • Czy inni potrafią mówić? 557 • Podsumowanie 559 • Chronologia 561 • Bibliografia 564
Alfabetyczny spis definicji 567
Indeks rzeczowy 570
Indeks nazwisk 585