Dane szczegółowe książki
Europa nieprowincjonalna: Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej) w latach 1772-1999 / Jasiewicz, Krzysztof (1952-); Balcerek, Ewa; Achmatowicz, Aleksander (1930-)
Tytuł
Europa nieprowincjonalna: Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej) w latach 1772-1999
Tytuł oryginału
Non-provincial Europe
Wydawnictwo
Warszawa: "Rytm"; Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 1999
Numer wydania
1
ISBN
8386759925; 8387893587
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Książka bez numeracji stron
Spis treści
pokaż spis treści
Wykaz skrótów 19
Wstęp (Krzysztof Jasiewicż) 21
Części
Tak zwane Kresy Wschodnie jako zjawisko terytorialne, polityczne i kulturowe 27
Partl
The so-called Eastern Borderland as a Territorial, Political and Cultural Phe-
nomenon 1325
Piotr Eberhardt (Warszawa) - Kresy Wschodnie - granice, terytorium, ludność polska 29
Eastem Borderland - Area, boundaries, Polish population 1327
Joanna Gierowska-Kaftaur (Warszawa) - Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich - kadra
i procesy decyzyjne 40
Civil Administration of the Eastern Borderland; its cadre and decision-making
proce ss 1328
Rimantas Miknys (Wilno) - Wilno i Wileńszczyzna w koncepcjach Michała Rómera
i krajowców 57
Yilnius and its Area in the conception of Michal Rómer and his compatriots 1328
Wojciech Rójek (Kraków) - Kwestia Wileńszczyzny w pracach rządu RP na
uchodźstwie od października 1939 do lipca 1941 roku 66
The problem ofthe Yilnius Area in the activities ofthe Polish Republic government
in exile, October 1939-July 1941 1329
* Aleksandra Niemczykowa - Moje Wilno 79
My Yilnius 1377 Magdalena Hułas (Warszawa) - Brytyjskie próby rozwiązania problemu granicy
polsko-radzieckiej od lutego do kwietnia 1943 roku 104
British attempts to solve the problem ofthe Polish-Soviet frontier (February-April
1943) 1330
* Larysa Kruszelnyćka - Mój Lwów 117
MyLviv .< ' • • 1377
Henryka Ilgiewicz (Wilno) - Litewska kontestacja pojęcia „Kresy Wschodnie" 124
Lithuanian contestation ofthe notion ofthe „Eastem Borderland" 1330
10_________________________________________________________________________
Tomasz Stryjek (Warszawa) - Kresy z perspektywy Ukrainy. Ziemie zachodnie Ukrainy w derżawnyćkiej (państwowej) historiografii ukraińskiej okresu międzywojennego 132 The Eastern Borderland from the Ukrainian perspective. The western lands of the Ukrainę in the stałe (derżawnyćka) Historiography of the inter-war period 1331
* Zbigniew Koźliński - Moja Czarnowszczyzna 145
My Czarnowszczyzna 1377
Hanna Dylągowa (Lublin) - Kresy Wschodnie we wspomnieniach 156
Memories of the Eastern Borderland 1332
Krzysztof Dybciak (Lublin) - Tematy kresowe w XX-wiecznej literaturze polskiej 162
The Eastern Borderland in the 20^-century Polish literaturę 1332 Mieczysław Inglot (Wrocław) - Obraz ojczyzny w liryce polskiej okupowanego Lwowa
lat 1939-1945 168
The Vision of the homeland in poetry of the occupied Lviv (1939-1945) 1333
* Maria Masłowska - Moje Wilno 181
My Yilnius 1378 Tadeusz Epsztein (Warszawa) - Mecenat polskiego ziemiaństwa Wołynia, Podola
i Ukrainy w latach 1864-1914 186 Polish land gentry's art and literaturę patronage in Wołyń and Podole and in
Ukrainę, in 1864-1914 1333
Jan Pruszyński (Warszawa) - Grabież i niszczenie dziedzictwa kulturalnego Kresów
Wschodnich Rzeczypospolitej 198
Plunder and destruction of the cultural heritage of the Eastern Borderland 1334
Część II
Narody i religie ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XVIII-XX
wieku 215
Partii
Nations and Religions in the Eastern Borderland of the former Polish Repub-
lic in the 18* and the 20th Century 1335
Algis Kasperavićius (Wilno) - Kształtowanie się narodu litewskiego 217
Forming of the Lithuanian nation 1335
Egidijus Motieka (Wilno) - Początki nowożytnego państwa litewskiego.
Jonas Basanavićius - między Litwą etniczną a Wielkim Księstwem Litewskim 224
The beginnings ofthe modern Lithuanian state. Jonas Basanavicius - between the
ethnic Lithuania and the Grand Duchy of Lithuania • • 1336
* Jude Bojarski - Moje Grodno 232
My Grodno 1378
Sokrat Janowicz (Krynki) - Kształtowanie się narodu białoruskiego 242
Forming of the Belorussian nation . , 1336
* Jerzy i Andrzej Samuel Kostrowiccy - Nasz Kościeniew 249
Our Kościeniew 1379
ii
Regina Grejtiane (Ryga) - Wokół kształtowania się narodu łotewskiego. Narodowe
odrodzenie w Latgalii w XIX i XX wieku 261
On the formation ofthe Latvian nation. National revival in Latgalia [the Polish 1336 Livonia] in the 19th and the 2ffh centuries • • . •
* Wiktor Gojdź - Mój Nowogródek :-« . 270
My Nowogródek • ""'' 1379 Angelika Juszko-Szlekele (Rezekne)- Etniczne przymioty mieszkańców Latgalii (dawnych Inflant polskich). Na podstawie badań folklorystycznych w drugiej
połowie XIX wieku 280 The ethnical features of Latgalia [the Polish Livonia] inhabitants. Folklore re-
search in tche second half ofthe 2ffh century 1337 Eriks Jekabsons (Ryga) - Polska mniejszość narodowa na Łotwie w XIX i XX wieku
Krótka charakterystyka i zarys działalności 287 The Polish national minońty in Latvia in the I9h and the 20tl> century. A short
description of their actMty 1337 Yalters Sćerbinskis (Ryga) - Przedstawiciele narodów muzułmańskich oraz Karaimi
na Łotwie od końca XIX wieku do czasów obecnych 299
The representatives of the Muslim nations and the Karaims in Latvia, in the 19'h
and the 2ffh century 1338
* Ryszard Kiersnowski - Moje Bieniakonie ,. 309
My Bieniakonie 1379 Włodzimierz Tugaj (Mińsk) - Mniejszość łotewska na ziemiach białoruskich w XIX
i XX wieku 320
The Latvian minońty on the Belorus territories in the 19th and the 2ffh century 1339
* Tadeusz Czarkowski-Golejewski - Moja Wysuczka 327
My Wysuczka 1380 Ryszard Torzecki (Warszawa) - Stosunki polsko-ukraińskie od epoki unii lubelskiej
do 1945 roku 340
Polish-Ukrainian relations sińce the Lublin union to 1945 1339
* Adam Bajcar - Mój Lwów 345
MyLviv 1380
Iwan Hreczko (Lwów) - Uwagi do dziejów Cerkwi greckokatolickiej na ziemiach
wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (XVIII-XX w.) 355 Comments to the history of the Greek-Catholic Church in the borderland of the
farmer Polish Republic (the 18th-19th century) 1340
* Anna Kowalska - Mój Nowogródek . • 3^3
My Nowogródek 1381 Irena Mikłaszewicz (Wilno) - Kościół katolicki na Wileńszczyźnie w latach 1944-
1990 368
Roman Catholic Church in the Yilnius district in 1944-1990 1340
* Eugenia Biber - Moje Wilno 375
My Yilnius 1381
12____________________________________________________________________________________
Jerzy Holzer (Warszawa) - Początki akulturacji wschodniogalicyjskich Żydów: na i
rozstajach kultur 383 -[-
The beginnings of the acculturation of the Jews of the eastern Galicia: At the
crossroads ofcultures 1341
Józef A. Gierowski (Kraków) - Uwagi o rusyfikacji ludności żydowskiej z Kresów i
Rzeczypospolitej 393 :
Remarks on the Russification of the Jewish Population Uving in the Eastern
. Borderland of Poland , . . . 1341
Część III
Społeczeństwo ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XIX i XX wieku.
Konflikty. Współpraca. Postawy 399 {
Partlll
Inhabitants of the Eastern Borderland of the former Polish Republic in the
19th and the 20th Century. Conflicts. Co-operation. Attitudes 1342
Daniel Beamois (Paryż) - Rosyjsko-polska wojna o oświatę na terenie Ukrainy l
(1863-1914) 401 j
Russian-Polish struggle about education in Ukrainę (1863-1914) 1342
* Jan Kukurowski - Moje Waśkowce 433
My Waśkowce 1382 j
Leonid Zaszkilniak (Lwów) - Geneza konfliktu polsko-ukraińskiego z lat 1918-1919 451 '.
The origins ofthe Polish-Ukrainian conflict in 1918-1919 1343 f
* Roman Łypka - Mój Lwów 461
Mylviv 1382
Yytautas Berenis (Wilno) - Problem dziedzictwa kulturowego Wielkiego Księstwa Lite-
wskiego w ideologii litewskiego ruchu narodowego w XIX i na początku XX wieku 467 "4
' The problem of the cultural heritage of the Grand Duchy of Lithuania in the ;
ideology of the Lithuanian national movement in the 79'A and in the beginning of
the 2ffh century 1343
* Marcin Wojciechowski - Nasze Bohaterowicze , 474
Ouz Bohaterowicze 1383
Wojciech Roszkowski (Warszawa) - Litewskie partie chłopskie (1905-1970) 478
Peasant parties in Lithuania (1905-1970) 1344
* Afanasij Cychun - Moja Kuncewszczyzna 493
My Kuncewszczyzna , 1384
Janis Berzirjś (Ryga) - O niektórych cechach charakterystycznych robotników 503
zatrudnionych w przemyśle na Łotwie na przełomie XIX i XX wieku
On some ofthe characteristic features ofthe workers employed in Latvian Industry 1344
at the turn of the 2ffh century
Inesa Pocą (Ryga) - Obraz życia Latgalii w gazecie „Gajsma" (1905-1906) 512
The image ofthe life style ofLatgalia in „Gajsma" Journal (1905-1906) 1345
* Zygmunt Podhorski (opr. Andrzej Suchcitz) - Moja Ukraina i moje Chinocze 521
My Ukrainę and my Chinocze 1384
____________________________________________________________________________________13
Stanisław Witold Dumin (Moskwa) - Szlachta tatarska na ziemiach wschodnich daw- 536
nej Rzeczypospolitej (1795-1999)
Tartar gentry in the Eastern Borderland of Poland (1795-1999) 1345
Anatol Żytko (Mińsk) - Polityka rosyjska wobec szlachty białoruskiej w latach 1861-1914 550
Russian Policy towards the Belorussian gentry in 1861-1914 1346
* Józef Smolski - Moja Nowa Mysz ; .,-. . , • • 560
My Nowa Mysz 1385 Szmuel Spektor (Jerozolima) - Żydzi wołyńscy w Polsce międzywojennej i w okresie
II wojny światowej (1920-1944) 566 The Wołyń area Jews in the inter-war Poland and during the World War II
(1920-1944) 1347 Grzegorz Motyka, Rafał Wnuk (Warszawa) - Żydzi w Galicji Wschodniej i na
Wołyniu w latach 1939-1941 579
Jews in the eastern Galicia and in the Wofyń province in 1939-1941 1347
* Anna Sobolewska - Moje Grodno 591
My Grodno 1385
Tomasz Szarota (Warszawa) - Problem kolaboracji w Wilnie pod okupacją sowiecką.
Sprawa Teodora Bujnickiego 600
Collaboration in Yilnius under the Soviet occupation (the case of Theodor Bujnicki) 1348 Ryszard Brykowski (Warszawa) - Wieś Tamawica Polna w powiecie tłumackim i zapomniana placówka AK 617 The village of Tamawica Polna in Tłumacz district and theforgotten Home Army outpost • 1348
Część IV
Wojny, partyzantki i konspiracje na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XX wieku 627
PartlV
Wars, partisans and Conspiracy in the Eastern Borderland of the former
Polish Republic in the 20th Century 1349
Janusz K. Zawodny (Waszyngton) - Teoria działań partyzanckich. Wokół niekon-
, ,, wencjonalnych sposobów prowadzenia wojny 629
Theory of partisan action. On non-conventional methods of the warfare ~ 1349
Marek Ney-Krwawicz (Warszawa) - Ziemie wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej w
koncepcjach walki Armii Krajowej. Zarys problemu 638
The Eastern Borderland of the second Polish Republic in the conceptions of struggling of the Home Army. Ań outline 1350
* Ryszard Kaczorowski - Mój Białystok 646
My Białystok 1386
Andrzej Chmielarz (Warszawa) - Organizacja i działalność wywiadu wschodniego
ZWZ-AK 656
Organisation and activities of the Union for the armed struggle - Home Army intelligence 1350
14_____________________________________________________________________________
Andrzej Krzysztof Kunert (Warszawa) - Powołanie Komendy Obszaru Nr 3 ZWZ we Lwowie i Komendy Okupacji Sowieckiej ZWZ w świetle dokumentacji Ko-mendy Głównej ZWZ w Paryżu 662
Creation of the Commandment of the Area No. 3 of the Union for the Armed Struggle in Lviv and of the Commandment of the Soviet occupation of the U AS in the light of the documents of the headąuarter of the UAS in Pańs 1351
Grzegorz Mazur (Kraków) - Walka NKWD ze Związkiem Walki Zbrojnej na Kresach Południowo-Wschodnich w świetle dokumentów z polskich archiwów w Londynie 669
The fight between NKVD and UAS in the South-Eastern Borderland in the Light of the Polish Archiml Documents in London 1351
Jędrzej Tucholski (Warszawa) - Polskie podziemie antysowieckie w województwie
wołyńskim w latach 1939-1941 w świetle materiałów NKWD 679
The Polish underground movement under Soviet occupation in 1939-1941 in the
Wołyń province, in the light of NKVD documents 1352
* Mikołaj J. Awchimowicz - Mój Augustów 689
My Augustów 1386
Bernadetta Gronek (Warszawa) - Początki konspiracji antysowieckiej na terenie „Zachodniej Białorusi" (wrzesień 1939-lipiec 1940) w świetle dokumentów ,; NKWD 696
The beginnings of the anti-Soviet conspiracy in the Western Belarus, September 1939-July 1940 (an outline in the light of the NKVD documents) 1352
* Stanisław Cieduch, Józef Janewicz, Stanisław Karolkiewicz, Henryk Kukliński, Narcyza Piskorz - Nasza Augustowszczyzna 720
Our Augustowszczyzna 1386 Zygmunt Boradyn (Mińsk) - Partyzantka sowiecka a Armia Krajowa na Nowogród-
czyźnie 1941-1944 729
Soviet partisan movement and the Home Army in Nowogródczyzna in 1941-1944 1353
* Antanas Patackas - Moje Troki 740
My Troki : 1387
Piotr Niwiński (Gdańsk) - Ewakuacja struktur Okręgu Wileńskiego AK z terytorium
Wileńszczyzny w 1945 roku 743
The 1945 evacuation of the structures of the Yilnius Unit of the Home Army from
the territory ofWileńszczyzna in 1945 1353
* Prane Dunduliene - Moje Wilno 755 j
MyYilnius ' 1387 i Jarosław Wołkonowski (Wilno) - Wileński Okręg AK w świetle nieznanych dokumentów odnalezionych w kościele Bernardynów w Wilnie 757 The Vilnius Unit of the Home Army in the light of the unknown documents found in the Bernardine Church in Yilnius 1354
* Czesław Hołub - Moje Polesie . , 765
My Polesie 1387
_________________________________________________________________________________________15
Jerzy Węgierski (Katowice) - Internowanie dowódców i żołnierzy lwowskiej Armii
Krajowej i organizacji NIE w latach 1944-1949 780
Intemed commanders and soldiers oj the Lviv Unit of the Home Anny and NIE organisation in 1944-1949 1355
Kazimierz Krajewski (Warszawa) - Działalność Obwodu AK Szczuczyn-Lida
(nr 49/67) w latach 1945-1949 790
The activities of the HA Unit in Szczuczyn-Lida (No. 49/67) in 1945-1949 1355
Tomasz Łabuszewski (Warszawa) - Poakowskie oddziały partyzanckie w byłym
Inspektoracie Grodzieńskim AK-AKO-WiN 1945-1950 806
Post-Home Army partisan divisions in the former Grodno Inspectorate - AK-AKO-WiN in 1945-1950 1356
Jerzy Kułak (Białystok) - Powstanie i działalność Narodowego Zjednoczenia Wojskowego na terenie powiatu Łomża (Komenda Okręgu NZW Białystok) 1944-1948 825 Creation and activity of the National Military Union (NZW) in the Łomża district (the Headquarter of the Białystok district NZW) 1944-1948 1356
Arvydas Anuśauskas (Wilno) - Litewska antysowiecka partyzantka i konspiracja
wiatach 1944-1965 ' 845
The anti-Soviet underground in Lithuania in 1944-1965 1357
* Juozas Lebionka - Moje Glinciszki : 854
MyGlinciszki ' 1388
Nina Stużyńska (Mińsk) - Antysowiecka konspiracja i partyzantka Zielonego Dębu
na terenie Białorusi w latach 1919-1945 859
Anti-Soviet conspiracy and partisan struggle of the Zielony Dąb Party in Belarus in 1919-1945 1358
Henryk Stronski (Tarnopol) - Wielka prowokacja NKWD. Sprawa Polskiej Organizacji Wojskowej na Ukrainie w latach 1933-1938 867 The NKVD big provocation. The case of the Polish Military Organisation in Ukrainę in 1933-1938 1359 Eugeniusz Mironowicz (Białystok) - Antypolska konspiracja białoruska w latach
1919-1925 877
Belorussian anti-Polish conspiracy in 1919-1925 1359
* Kazimierz Bondarewicz - Mój Kuł 885
MyKul 1388
Bohdan Skaradziński (Warszawa) - Fenomen litewsko-biaioruskich formacji Wojska
Polskiego (1918-1921) , ,-,,,.. , ,- .•.,.•,,,-. . 895
The ejctraordinary phenomenon of the Lithuanian-Belorussian Units of the Polish Army (1918-1921) 1359
Ryszard Szawłowski (Warszawa) - Wywiad polski na Związek Sowiecki w 1939 roku 905 Polish intelligence in the USSR in 1939 1360
Czesław Grzelak (Warszawa) - Możliwości obrony Kresów Wschodnich w 1939
roku przed Armią Czerwoną 923
The possibilities of defence in the Eastern Borderland against the Red Army in
1939 1361
16
Roman Pawłowicz (Mińsk) - Losy okrętów Pińskiej Flotylli Rzecznej Marynarki
Wojennej Rzeczypospolitej w latach 1939-1941 933
The history ofthe ships ofthe Polish Republic Pińsk river war navy in 1939-1941 1361
Janusz K. Zawodny (Waszyngton) - Teoria wojny cywilnej 941
Theory of dvii War 1362
Część V
Eksterminacja ludności dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej w XX
wieku 949
Part V
Erfermination of the population of the Eastern Borderland of the former
Polish Republic in the 20th Century 1362
Tomasz Piesakowski (Londyn) - Represje sowieckie wobec obywateli polskich w latach 1939-1991 w świetle polskiej historiografii emigracyjnej i źródeł archiwal-
.- nych 951
Soviet repressions towards the Polish citizens in 1939-1991in the light of the Polish emigrational historiography and archival sources 1362
Aleksander Gurjanow (Moskwa) - Sowieckie represje wobec Polaków i obywateli
polskich w latach 1936-1956 w świetle danych sowieckich 972
Soviet repressions towards Poles and Polish citizens in 1936-1956, in the light of
Soviet documents 1363
Daniel Boćkowski (Warszawa) - Masowe deportacje ludności polskiej z tak zwanej
Zachodniej Białorusi jesienią 1939 roku 983
• Mass deportations ofthe Polesfrom the terńtory ofthe so-called Western Belarus,
Autumn 1939 1363
Albin Głowacki (Łódź) - Przesiedlenie części ludności z obwodu lwowskiego do
Mołdawii na przełomie lat 1940/1941 993
Displacement of a part of the population of the Lviv district to Moldavia in 1940-1941 1364
Stanisław Alexandrowicz (Toruń) - Zesłańcy polscy zmarli w Majkainie-Zołoto (marzec 1940-wrzesień 1941). Przyczynek do określenia wskaźnika zgonów spec-pieresieleńców , 1008
The Polish deportees deceased in Maikain-Zoloto (March 1940-September 1941). Index of deceased of the special displaced people (spetspereselenets) estimation. Ań outline 1365
Arunas Bubnys (Wilno) - Represje sowieckich organów bezpieczeństwa wobec Polaków mieszkających na Litwie i polskiego podziemia w latach 1940-1941 1025
• ' Soviet security police repressions against the Polish inhabitants ofLithuania and
against the Polish underground in 1940-1941 1366
Ewa Siemaszko, Władysław Siemaszko (Warszawa) - Mordy ukraińskie na Wołyniu
w czasie II wojny światowej 1035
Homicide committed by the Ukrainians in the Wołyń area during the World
War U . 1366
17
Małgorzata Giżejewska (Warszawa) - Kołyma - północno-wschodnie obozy pracy
poprawczej w latach 1932-1957 1056
Kolyma - northern-eastern camps of the re-educational labour in 1932-1957 1368
* Stanisław Bondar, Janina Rogacz, Franciszek Mikulski - Nasz Wołyń 1076
Our Wołyń , .' 1388
Dov Levin (Jerozolima) - Znaczenie okresu przejściowego lat 1939-1941 dla Holocaustu. Wschodnioeuropejscy Żydzi pod panowaniem systemu radzieckiego 1089 The importance of the transition peńod of 1939-1941 for the Holocaust. , Eastern-European Jews under the Soviet system 1368 Jan T. Gross (Nowy Jork) - Lato 1941 w Jedwabnem. Przyczynek do badań nad u;«
udziałem społeczności lokalnych w eksterminacji narodu żydowskiego w latach v II wojny światowej 1097
,>:; Summer 1941 in Jedwabne. On the commitment of the local populations in the
extermination of the Jews dwing the World War 11 - an outline 1369
* Jakub Elbirt - Mój Łuck .; » ,> ; , 1104
My Łuck 1389
Dov Levin (Jerozolima) - Życie codzienne Żydów deportowanych na Syberię w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu 1115
V Everyday life of the Jews-deportees to Siberia during the World War H and in the
post-war period 1369
Yalentinas Brandisauskas (Wilno) - Migracje i przemiany demograficzne na Litwie
w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku 1120
Migration and demographic changes in Lithuania in the 1940s and 1950s 1369
Selim Chazbijewicz (Olsztyn) - Represje wobec ludności tatarskiej na byłych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w I połowie XX wieku 1132 Repressions towards the Tartar population in the Eastern Borderland ofthe Polish Republic in the first half of the 2ffh century , 1370
* Maksym Fedorczuk -Mój Wołyń , ..-•-., 1140
My Wolyń 1389
* Wasyl Soniak - Moje Bieszczady .,, v 1143
My Bieszczady ,,.. 1389
Roman Dzwonkowski (Lublin) - Represje władz sowieckich wobec duchowieństwa polskiego na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w latach 1939-1941 i 1944-1966 1145
Soviet repressions against the Polish clergy in 1939-1941 and 1944-1966 1371
Natalia Lebiediewa (Moskwa) - Proces podejmowania decyzji katyńskiej 1155
The process of decision-making in the case of Katyń 1371
Wojciech Materski (Warszawa) - Z martyrologii narodu estońskiego w latach II
wojny światowej. Pierwsza masowa deportacja (czerwiec 1941 roku) 1175
On the Estonian nation's martyrdom in the World War U. The first mass deporta-
tion (June 1941) 1372
.18_____________________________________________________________________________________
Część VI
Między przeszłością a przyszłością. Refleksje. Prognozy. Varia 1185
Parł VI ..-..,,:..
Between the past and the future. Reflections. Prognoses, Varia 1373
Andrzej Ajnenkiel (Warszawa) - Wpływ historii na stosunki z sąsiadami. Kilka uwag
0 relacjach polsko-litewskich 1187 The impact ofhistory on neighbouerly relations. Afew remarks on the Polish-Lit-huanian relations 1373
Wojciech Wrzesiński (Wrocław) - Tradycje we lwowskim Wrocławiu 1193
Lviv traditions in Wrocław 1373
Elżbieta Smułkowa (Warszawa) - Dwa etapy w życiu matki: Lwów-Sybir 1207
Two stages in my mother's life: Lviv-Siberia 1374
Konstanty Czawaga (Lwów) - Przed wywiadem z ostatnim Żydem. Skutki społeczne
1 psychologiczne nieobecności Żydów na dawnych ziemiach południowo-wschod- ' nich Rzeczypospolitej 1220 Before the inteniew with the last Jew. Social and psychological efects of the Jewish absence in the southern-eastern temtories of the former Polish Republic 1374
* Zofia Zając - Mój Mińsk 1226
My Mińsk 1390
Jadwiga Staniszkis (Warszawa) - Neotradycjonalizacja jako strategia modernizacji:
przyczynek do analizy postkomunizmu 1235
Neo-traditionalisation as a modernity strategy: The analysis of the post-commu-
nism, an outline 1375
Wiesław Majewski (Warszawa) - „Stateczni" - kozackie ugrupowanie lojalistyczne
(1617-1638) 1247
The „stable", the Cossack loyalist faction (1617-1638) 1375
Jan Ziółek (Lublin) - Ziemie wschodnie Rzeczypospolitej w strategii powstań narodowych XIX wieku 1257 Polish Eastern Borderland in the strategy ofthe national ńses in the 19th Century 1376
Elżbieta Kolarska (Warszawa) - Lwowski aktyw epistolarny 1944-1945. Z lektury
dokumentów archiwum specjalnego 1262
The Lviv „Epistle" action group (1944-1945). From the documents ofthe special archives 1376
Noty biograficzne o autorach artykułów, relacji i wspomnień 1277
Streszczenia artykułów, relacji i wspomnień w języku angielskim
Summaries ofArticles, Relations and Memories 1325
Indeks nazwisk 1391
Indeks nazw geograficznych
Wstęp (Krzysztof Jasiewicż) 21
Części
Tak zwane Kresy Wschodnie jako zjawisko terytorialne, polityczne i kulturowe 27
Partl
The so-called Eastern Borderland as a Territorial, Political and Cultural Phe-
nomenon 1325
Piotr Eberhardt (Warszawa) - Kresy Wschodnie - granice, terytorium, ludność polska 29
Eastem Borderland - Area, boundaries, Polish population 1327
Joanna Gierowska-Kaftaur (Warszawa) - Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich - kadra
i procesy decyzyjne 40
Civil Administration of the Eastern Borderland; its cadre and decision-making
proce ss 1328
Rimantas Miknys (Wilno) - Wilno i Wileńszczyzna w koncepcjach Michała Rómera
i krajowców 57
Yilnius and its Area in the conception of Michal Rómer and his compatriots 1328
Wojciech Rójek (Kraków) - Kwestia Wileńszczyzny w pracach rządu RP na
uchodźstwie od października 1939 do lipca 1941 roku 66
The problem ofthe Yilnius Area in the activities ofthe Polish Republic government
in exile, October 1939-July 1941 1329
* Aleksandra Niemczykowa - Moje Wilno 79
My Yilnius 1377 Magdalena Hułas (Warszawa) - Brytyjskie próby rozwiązania problemu granicy
polsko-radzieckiej od lutego do kwietnia 1943 roku 104
British attempts to solve the problem ofthe Polish-Soviet frontier (February-April
1943) 1330
* Larysa Kruszelnyćka - Mój Lwów 117
MyLviv .< ' • • 1377
Henryka Ilgiewicz (Wilno) - Litewska kontestacja pojęcia „Kresy Wschodnie" 124
Lithuanian contestation ofthe notion ofthe „Eastem Borderland" 1330
10_________________________________________________________________________
Tomasz Stryjek (Warszawa) - Kresy z perspektywy Ukrainy. Ziemie zachodnie Ukrainy w derżawnyćkiej (państwowej) historiografii ukraińskiej okresu międzywojennego 132 The Eastern Borderland from the Ukrainian perspective. The western lands of the Ukrainę in the stałe (derżawnyćka) Historiography of the inter-war period 1331
* Zbigniew Koźliński - Moja Czarnowszczyzna 145
My Czarnowszczyzna 1377
Hanna Dylągowa (Lublin) - Kresy Wschodnie we wspomnieniach 156
Memories of the Eastern Borderland 1332
Krzysztof Dybciak (Lublin) - Tematy kresowe w XX-wiecznej literaturze polskiej 162
The Eastern Borderland in the 20^-century Polish literaturę 1332 Mieczysław Inglot (Wrocław) - Obraz ojczyzny w liryce polskiej okupowanego Lwowa
lat 1939-1945 168
The Vision of the homeland in poetry of the occupied Lviv (1939-1945) 1333
* Maria Masłowska - Moje Wilno 181
My Yilnius 1378 Tadeusz Epsztein (Warszawa) - Mecenat polskiego ziemiaństwa Wołynia, Podola
i Ukrainy w latach 1864-1914 186 Polish land gentry's art and literaturę patronage in Wołyń and Podole and in
Ukrainę, in 1864-1914 1333
Jan Pruszyński (Warszawa) - Grabież i niszczenie dziedzictwa kulturalnego Kresów
Wschodnich Rzeczypospolitej 198
Plunder and destruction of the cultural heritage of the Eastern Borderland 1334
Część II
Narody i religie ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XVIII-XX
wieku 215
Partii
Nations and Religions in the Eastern Borderland of the former Polish Repub-
lic in the 18* and the 20th Century 1335
Algis Kasperavićius (Wilno) - Kształtowanie się narodu litewskiego 217
Forming of the Lithuanian nation 1335
Egidijus Motieka (Wilno) - Początki nowożytnego państwa litewskiego.
Jonas Basanavićius - między Litwą etniczną a Wielkim Księstwem Litewskim 224
The beginnings ofthe modern Lithuanian state. Jonas Basanavicius - between the
ethnic Lithuania and the Grand Duchy of Lithuania • • 1336
* Jude Bojarski - Moje Grodno 232
My Grodno 1378
Sokrat Janowicz (Krynki) - Kształtowanie się narodu białoruskiego 242
Forming of the Belorussian nation . , 1336
* Jerzy i Andrzej Samuel Kostrowiccy - Nasz Kościeniew 249
Our Kościeniew 1379
ii
Regina Grejtiane (Ryga) - Wokół kształtowania się narodu łotewskiego. Narodowe
odrodzenie w Latgalii w XIX i XX wieku 261
On the formation ofthe Latvian nation. National revival in Latgalia [the Polish 1336 Livonia] in the 19th and the 2ffh centuries • • . •
* Wiktor Gojdź - Mój Nowogródek :-« . 270
My Nowogródek • ""'' 1379 Angelika Juszko-Szlekele (Rezekne)- Etniczne przymioty mieszkańców Latgalii (dawnych Inflant polskich). Na podstawie badań folklorystycznych w drugiej
połowie XIX wieku 280 The ethnical features of Latgalia [the Polish Livonia] inhabitants. Folklore re-
search in tche second half ofthe 2ffh century 1337 Eriks Jekabsons (Ryga) - Polska mniejszość narodowa na Łotwie w XIX i XX wieku
Krótka charakterystyka i zarys działalności 287 The Polish national minońty in Latvia in the I9h and the 20tl> century. A short
description of their actMty 1337 Yalters Sćerbinskis (Ryga) - Przedstawiciele narodów muzułmańskich oraz Karaimi
na Łotwie od końca XIX wieku do czasów obecnych 299
The representatives of the Muslim nations and the Karaims in Latvia, in the 19'h
and the 2ffh century 1338
* Ryszard Kiersnowski - Moje Bieniakonie ,. 309
My Bieniakonie 1379 Włodzimierz Tugaj (Mińsk) - Mniejszość łotewska na ziemiach białoruskich w XIX
i XX wieku 320
The Latvian minońty on the Belorus territories in the 19th and the 2ffh century 1339
* Tadeusz Czarkowski-Golejewski - Moja Wysuczka 327
My Wysuczka 1380 Ryszard Torzecki (Warszawa) - Stosunki polsko-ukraińskie od epoki unii lubelskiej
do 1945 roku 340
Polish-Ukrainian relations sińce the Lublin union to 1945 1339
* Adam Bajcar - Mój Lwów 345
MyLviv 1380
Iwan Hreczko (Lwów) - Uwagi do dziejów Cerkwi greckokatolickiej na ziemiach
wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (XVIII-XX w.) 355 Comments to the history of the Greek-Catholic Church in the borderland of the
farmer Polish Republic (the 18th-19th century) 1340
* Anna Kowalska - Mój Nowogródek . • 3^3
My Nowogródek 1381 Irena Mikłaszewicz (Wilno) - Kościół katolicki na Wileńszczyźnie w latach 1944-
1990 368
Roman Catholic Church in the Yilnius district in 1944-1990 1340
* Eugenia Biber - Moje Wilno 375
My Yilnius 1381
12____________________________________________________________________________________
Jerzy Holzer (Warszawa) - Początki akulturacji wschodniogalicyjskich Żydów: na i
rozstajach kultur 383 -[-
The beginnings of the acculturation of the Jews of the eastern Galicia: At the
crossroads ofcultures 1341
Józef A. Gierowski (Kraków) - Uwagi o rusyfikacji ludności żydowskiej z Kresów i
Rzeczypospolitej 393 :
Remarks on the Russification of the Jewish Population Uving in the Eastern
. Borderland of Poland , . . . 1341
Część III
Społeczeństwo ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XIX i XX wieku.
Konflikty. Współpraca. Postawy 399 {
Partlll
Inhabitants of the Eastern Borderland of the former Polish Republic in the
19th and the 20th Century. Conflicts. Co-operation. Attitudes 1342
Daniel Beamois (Paryż) - Rosyjsko-polska wojna o oświatę na terenie Ukrainy l
(1863-1914) 401 j
Russian-Polish struggle about education in Ukrainę (1863-1914) 1342
* Jan Kukurowski - Moje Waśkowce 433
My Waśkowce 1382 j
Leonid Zaszkilniak (Lwów) - Geneza konfliktu polsko-ukraińskiego z lat 1918-1919 451 '.
The origins ofthe Polish-Ukrainian conflict in 1918-1919 1343 f
* Roman Łypka - Mój Lwów 461
Mylviv 1382
Yytautas Berenis (Wilno) - Problem dziedzictwa kulturowego Wielkiego Księstwa Lite-
wskiego w ideologii litewskiego ruchu narodowego w XIX i na początku XX wieku 467 "4
' The problem of the cultural heritage of the Grand Duchy of Lithuania in the ;
ideology of the Lithuanian national movement in the 79'A and in the beginning of
the 2ffh century 1343
* Marcin Wojciechowski - Nasze Bohaterowicze , 474
Ouz Bohaterowicze 1383
Wojciech Roszkowski (Warszawa) - Litewskie partie chłopskie (1905-1970) 478
Peasant parties in Lithuania (1905-1970) 1344
* Afanasij Cychun - Moja Kuncewszczyzna 493
My Kuncewszczyzna , 1384
Janis Berzirjś (Ryga) - O niektórych cechach charakterystycznych robotników 503
zatrudnionych w przemyśle na Łotwie na przełomie XIX i XX wieku
On some ofthe characteristic features ofthe workers employed in Latvian Industry 1344
at the turn of the 2ffh century
Inesa Pocą (Ryga) - Obraz życia Latgalii w gazecie „Gajsma" (1905-1906) 512
The image ofthe life style ofLatgalia in „Gajsma" Journal (1905-1906) 1345
* Zygmunt Podhorski (opr. Andrzej Suchcitz) - Moja Ukraina i moje Chinocze 521
My Ukrainę and my Chinocze 1384
____________________________________________________________________________________13
Stanisław Witold Dumin (Moskwa) - Szlachta tatarska na ziemiach wschodnich daw- 536
nej Rzeczypospolitej (1795-1999)
Tartar gentry in the Eastern Borderland of Poland (1795-1999) 1345
Anatol Żytko (Mińsk) - Polityka rosyjska wobec szlachty białoruskiej w latach 1861-1914 550
Russian Policy towards the Belorussian gentry in 1861-1914 1346
* Józef Smolski - Moja Nowa Mysz ; .,-. . , • • 560
My Nowa Mysz 1385 Szmuel Spektor (Jerozolima) - Żydzi wołyńscy w Polsce międzywojennej i w okresie
II wojny światowej (1920-1944) 566 The Wołyń area Jews in the inter-war Poland and during the World War II
(1920-1944) 1347 Grzegorz Motyka, Rafał Wnuk (Warszawa) - Żydzi w Galicji Wschodniej i na
Wołyniu w latach 1939-1941 579
Jews in the eastern Galicia and in the Wofyń province in 1939-1941 1347
* Anna Sobolewska - Moje Grodno 591
My Grodno 1385
Tomasz Szarota (Warszawa) - Problem kolaboracji w Wilnie pod okupacją sowiecką.
Sprawa Teodora Bujnickiego 600
Collaboration in Yilnius under the Soviet occupation (the case of Theodor Bujnicki) 1348 Ryszard Brykowski (Warszawa) - Wieś Tamawica Polna w powiecie tłumackim i zapomniana placówka AK 617 The village of Tamawica Polna in Tłumacz district and theforgotten Home Army outpost • 1348
Część IV
Wojny, partyzantki i konspiracje na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XX wieku 627
PartlV
Wars, partisans and Conspiracy in the Eastern Borderland of the former
Polish Republic in the 20th Century 1349
Janusz K. Zawodny (Waszyngton) - Teoria działań partyzanckich. Wokół niekon-
, ,, wencjonalnych sposobów prowadzenia wojny 629
Theory of partisan action. On non-conventional methods of the warfare ~ 1349
Marek Ney-Krwawicz (Warszawa) - Ziemie wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej w
koncepcjach walki Armii Krajowej. Zarys problemu 638
The Eastern Borderland of the second Polish Republic in the conceptions of struggling of the Home Army. Ań outline 1350
* Ryszard Kaczorowski - Mój Białystok 646
My Białystok 1386
Andrzej Chmielarz (Warszawa) - Organizacja i działalność wywiadu wschodniego
ZWZ-AK 656
Organisation and activities of the Union for the armed struggle - Home Army intelligence 1350
14_____________________________________________________________________________
Andrzej Krzysztof Kunert (Warszawa) - Powołanie Komendy Obszaru Nr 3 ZWZ we Lwowie i Komendy Okupacji Sowieckiej ZWZ w świetle dokumentacji Ko-mendy Głównej ZWZ w Paryżu 662
Creation of the Commandment of the Area No. 3 of the Union for the Armed Struggle in Lviv and of the Commandment of the Soviet occupation of the U AS in the light of the documents of the headąuarter of the UAS in Pańs 1351
Grzegorz Mazur (Kraków) - Walka NKWD ze Związkiem Walki Zbrojnej na Kresach Południowo-Wschodnich w świetle dokumentów z polskich archiwów w Londynie 669
The fight between NKVD and UAS in the South-Eastern Borderland in the Light of the Polish Archiml Documents in London 1351
Jędrzej Tucholski (Warszawa) - Polskie podziemie antysowieckie w województwie
wołyńskim w latach 1939-1941 w świetle materiałów NKWD 679
The Polish underground movement under Soviet occupation in 1939-1941 in the
Wołyń province, in the light of NKVD documents 1352
* Mikołaj J. Awchimowicz - Mój Augustów 689
My Augustów 1386
Bernadetta Gronek (Warszawa) - Początki konspiracji antysowieckiej na terenie „Zachodniej Białorusi" (wrzesień 1939-lipiec 1940) w świetle dokumentów ,; NKWD 696
The beginnings of the anti-Soviet conspiracy in the Western Belarus, September 1939-July 1940 (an outline in the light of the NKVD documents) 1352
* Stanisław Cieduch, Józef Janewicz, Stanisław Karolkiewicz, Henryk Kukliński, Narcyza Piskorz - Nasza Augustowszczyzna 720
Our Augustowszczyzna 1386 Zygmunt Boradyn (Mińsk) - Partyzantka sowiecka a Armia Krajowa na Nowogród-
czyźnie 1941-1944 729
Soviet partisan movement and the Home Army in Nowogródczyzna in 1941-1944 1353
* Antanas Patackas - Moje Troki 740
My Troki : 1387
Piotr Niwiński (Gdańsk) - Ewakuacja struktur Okręgu Wileńskiego AK z terytorium
Wileńszczyzny w 1945 roku 743
The 1945 evacuation of the structures of the Yilnius Unit of the Home Army from
the territory ofWileńszczyzna in 1945 1353
* Prane Dunduliene - Moje Wilno 755 j
MyYilnius ' 1387 i Jarosław Wołkonowski (Wilno) - Wileński Okręg AK w świetle nieznanych dokumentów odnalezionych w kościele Bernardynów w Wilnie 757 The Vilnius Unit of the Home Army in the light of the unknown documents found in the Bernardine Church in Yilnius 1354
* Czesław Hołub - Moje Polesie . , 765
My Polesie 1387
_________________________________________________________________________________________15
Jerzy Węgierski (Katowice) - Internowanie dowódców i żołnierzy lwowskiej Armii
Krajowej i organizacji NIE w latach 1944-1949 780
Intemed commanders and soldiers oj the Lviv Unit of the Home Anny and NIE organisation in 1944-1949 1355
Kazimierz Krajewski (Warszawa) - Działalność Obwodu AK Szczuczyn-Lida
(nr 49/67) w latach 1945-1949 790
The activities of the HA Unit in Szczuczyn-Lida (No. 49/67) in 1945-1949 1355
Tomasz Łabuszewski (Warszawa) - Poakowskie oddziały partyzanckie w byłym
Inspektoracie Grodzieńskim AK-AKO-WiN 1945-1950 806
Post-Home Army partisan divisions in the former Grodno Inspectorate - AK-AKO-WiN in 1945-1950 1356
Jerzy Kułak (Białystok) - Powstanie i działalność Narodowego Zjednoczenia Wojskowego na terenie powiatu Łomża (Komenda Okręgu NZW Białystok) 1944-1948 825 Creation and activity of the National Military Union (NZW) in the Łomża district (the Headquarter of the Białystok district NZW) 1944-1948 1356
Arvydas Anuśauskas (Wilno) - Litewska antysowiecka partyzantka i konspiracja
wiatach 1944-1965 ' 845
The anti-Soviet underground in Lithuania in 1944-1965 1357
* Juozas Lebionka - Moje Glinciszki : 854
MyGlinciszki ' 1388
Nina Stużyńska (Mińsk) - Antysowiecka konspiracja i partyzantka Zielonego Dębu
na terenie Białorusi w latach 1919-1945 859
Anti-Soviet conspiracy and partisan struggle of the Zielony Dąb Party in Belarus in 1919-1945 1358
Henryk Stronski (Tarnopol) - Wielka prowokacja NKWD. Sprawa Polskiej Organizacji Wojskowej na Ukrainie w latach 1933-1938 867 The NKVD big provocation. The case of the Polish Military Organisation in Ukrainę in 1933-1938 1359 Eugeniusz Mironowicz (Białystok) - Antypolska konspiracja białoruska w latach
1919-1925 877
Belorussian anti-Polish conspiracy in 1919-1925 1359
* Kazimierz Bondarewicz - Mój Kuł 885
MyKul 1388
Bohdan Skaradziński (Warszawa) - Fenomen litewsko-biaioruskich formacji Wojska
Polskiego (1918-1921) , ,-,,,.. , ,- .•.,.•,,,-. . 895
The ejctraordinary phenomenon of the Lithuanian-Belorussian Units of the Polish Army (1918-1921) 1359
Ryszard Szawłowski (Warszawa) - Wywiad polski na Związek Sowiecki w 1939 roku 905 Polish intelligence in the USSR in 1939 1360
Czesław Grzelak (Warszawa) - Możliwości obrony Kresów Wschodnich w 1939
roku przed Armią Czerwoną 923
The possibilities of defence in the Eastern Borderland against the Red Army in
1939 1361
16
Roman Pawłowicz (Mińsk) - Losy okrętów Pińskiej Flotylli Rzecznej Marynarki
Wojennej Rzeczypospolitej w latach 1939-1941 933
The history ofthe ships ofthe Polish Republic Pińsk river war navy in 1939-1941 1361
Janusz K. Zawodny (Waszyngton) - Teoria wojny cywilnej 941
Theory of dvii War 1362
Część V
Eksterminacja ludności dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej w XX
wieku 949
Part V
Erfermination of the population of the Eastern Borderland of the former
Polish Republic in the 20th Century 1362
Tomasz Piesakowski (Londyn) - Represje sowieckie wobec obywateli polskich w latach 1939-1991 w świetle polskiej historiografii emigracyjnej i źródeł archiwal-
.- nych 951
Soviet repressions towards the Polish citizens in 1939-1991in the light of the Polish emigrational historiography and archival sources 1362
Aleksander Gurjanow (Moskwa) - Sowieckie represje wobec Polaków i obywateli
polskich w latach 1936-1956 w świetle danych sowieckich 972
Soviet repressions towards Poles and Polish citizens in 1936-1956, in the light of
Soviet documents 1363
Daniel Boćkowski (Warszawa) - Masowe deportacje ludności polskiej z tak zwanej
Zachodniej Białorusi jesienią 1939 roku 983
• Mass deportations ofthe Polesfrom the terńtory ofthe so-called Western Belarus,
Autumn 1939 1363
Albin Głowacki (Łódź) - Przesiedlenie części ludności z obwodu lwowskiego do
Mołdawii na przełomie lat 1940/1941 993
Displacement of a part of the population of the Lviv district to Moldavia in 1940-1941 1364
Stanisław Alexandrowicz (Toruń) - Zesłańcy polscy zmarli w Majkainie-Zołoto (marzec 1940-wrzesień 1941). Przyczynek do określenia wskaźnika zgonów spec-pieresieleńców , 1008
The Polish deportees deceased in Maikain-Zoloto (March 1940-September 1941). Index of deceased of the special displaced people (spetspereselenets) estimation. Ań outline 1365
Arunas Bubnys (Wilno) - Represje sowieckich organów bezpieczeństwa wobec Polaków mieszkających na Litwie i polskiego podziemia w latach 1940-1941 1025
• ' Soviet security police repressions against the Polish inhabitants ofLithuania and
against the Polish underground in 1940-1941 1366
Ewa Siemaszko, Władysław Siemaszko (Warszawa) - Mordy ukraińskie na Wołyniu
w czasie II wojny światowej 1035
Homicide committed by the Ukrainians in the Wołyń area during the World
War U . 1366
17
Małgorzata Giżejewska (Warszawa) - Kołyma - północno-wschodnie obozy pracy
poprawczej w latach 1932-1957 1056
Kolyma - northern-eastern camps of the re-educational labour in 1932-1957 1368
* Stanisław Bondar, Janina Rogacz, Franciszek Mikulski - Nasz Wołyń 1076
Our Wołyń , .' 1388
Dov Levin (Jerozolima) - Znaczenie okresu przejściowego lat 1939-1941 dla Holocaustu. Wschodnioeuropejscy Żydzi pod panowaniem systemu radzieckiego 1089 The importance of the transition peńod of 1939-1941 for the Holocaust. , Eastern-European Jews under the Soviet system 1368 Jan T. Gross (Nowy Jork) - Lato 1941 w Jedwabnem. Przyczynek do badań nad u;«
udziałem społeczności lokalnych w eksterminacji narodu żydowskiego w latach v II wojny światowej 1097
,>:; Summer 1941 in Jedwabne. On the commitment of the local populations in the
extermination of the Jews dwing the World War 11 - an outline 1369
* Jakub Elbirt - Mój Łuck .; » ,> ; , 1104
My Łuck 1389
Dov Levin (Jerozolima) - Życie codzienne Żydów deportowanych na Syberię w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu 1115
V Everyday life of the Jews-deportees to Siberia during the World War H and in the
post-war period 1369
Yalentinas Brandisauskas (Wilno) - Migracje i przemiany demograficzne na Litwie
w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku 1120
Migration and demographic changes in Lithuania in the 1940s and 1950s 1369
Selim Chazbijewicz (Olsztyn) - Represje wobec ludności tatarskiej na byłych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w I połowie XX wieku 1132 Repressions towards the Tartar population in the Eastern Borderland ofthe Polish Republic in the first half of the 2ffh century , 1370
* Maksym Fedorczuk -Mój Wołyń , ..-•-., 1140
My Wolyń 1389
* Wasyl Soniak - Moje Bieszczady .,, v 1143
My Bieszczady ,,.. 1389
Roman Dzwonkowski (Lublin) - Represje władz sowieckich wobec duchowieństwa polskiego na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w latach 1939-1941 i 1944-1966 1145
Soviet repressions against the Polish clergy in 1939-1941 and 1944-1966 1371
Natalia Lebiediewa (Moskwa) - Proces podejmowania decyzji katyńskiej 1155
The process of decision-making in the case of Katyń 1371
Wojciech Materski (Warszawa) - Z martyrologii narodu estońskiego w latach II
wojny światowej. Pierwsza masowa deportacja (czerwiec 1941 roku) 1175
On the Estonian nation's martyrdom in the World War U. The first mass deporta-
tion (June 1941) 1372
.18_____________________________________________________________________________________
Część VI
Między przeszłością a przyszłością. Refleksje. Prognozy. Varia 1185
Parł VI ..-..,,:..
Between the past and the future. Reflections. Prognoses, Varia 1373
Andrzej Ajnenkiel (Warszawa) - Wpływ historii na stosunki z sąsiadami. Kilka uwag
0 relacjach polsko-litewskich 1187 The impact ofhistory on neighbouerly relations. Afew remarks on the Polish-Lit-huanian relations 1373
Wojciech Wrzesiński (Wrocław) - Tradycje we lwowskim Wrocławiu 1193
Lviv traditions in Wrocław 1373
Elżbieta Smułkowa (Warszawa) - Dwa etapy w życiu matki: Lwów-Sybir 1207
Two stages in my mother's life: Lviv-Siberia 1374
Konstanty Czawaga (Lwów) - Przed wywiadem z ostatnim Żydem. Skutki społeczne
1 psychologiczne nieobecności Żydów na dawnych ziemiach południowo-wschod- ' nich Rzeczypospolitej 1220 Before the inteniew with the last Jew. Social and psychological efects of the Jewish absence in the southern-eastern temtories of the former Polish Republic 1374
* Zofia Zając - Mój Mińsk 1226
My Mińsk 1390
Jadwiga Staniszkis (Warszawa) - Neotradycjonalizacja jako strategia modernizacji:
przyczynek do analizy postkomunizmu 1235
Neo-traditionalisation as a modernity strategy: The analysis of the post-commu-
nism, an outline 1375
Wiesław Majewski (Warszawa) - „Stateczni" - kozackie ugrupowanie lojalistyczne
(1617-1638) 1247
The „stable", the Cossack loyalist faction (1617-1638) 1375
Jan Ziółek (Lublin) - Ziemie wschodnie Rzeczypospolitej w strategii powstań narodowych XIX wieku 1257 Polish Eastern Borderland in the strategy ofthe national ńses in the 19th Century 1376
Elżbieta Kolarska (Warszawa) - Lwowski aktyw epistolarny 1944-1945. Z lektury
dokumentów archiwum specjalnego 1262
The Lviv „Epistle" action group (1944-1945). From the documents ofthe special archives 1376
Noty biograficzne o autorach artykułów, relacji i wspomnień 1277
Streszczenia artykułów, relacji i wspomnień w języku angielskim
Summaries ofArticles, Relations and Memories 1325
Indeks nazwisk 1391
Indeks nazw geograficznych