Dane szczegółowe książki
Podstawy Rehabilitacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych: Skrypt Dla Studentów Kolegium Andragogiki Specjalnej WSPS / Majewski, Tadeusz
Autorzy
Tytuł
Podstawy Rehabilitacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych: Skrypt Dla Studentów Kolegium Andragogiki Specjalnej WSPS
Wydawnictwo
Warszawa: Państwowy Fundusz Osób Niepełnosprawnych, 1999
Informacje dodatkowe
Książka bez numeracji stron
Spis treści
pokaż spis treści
WSTĘP ...................................................................................................... 7
1. Zakres pojęcia niepełnosprawności .................................................. 9
1.1. Uszkodzenie narządów organizmu i jego przyczyny ...................... 9
1.2. Niepełnosprawność i niesprawność biologiczna ............................. 11
1.3. Niepełnosprawność społeczna ....................................................... 13
1.4. Naruszenie sprawności organizmu ................................................. 15
2. Osoba zawodowo niepełnosprawna .................................................. 15
2.1. Definicja ogólna osoby niepełnosprawnej....................................... 16
2.2. Definicja osoby zawodowo niepełnosprawnej ................................ 17
2.3. Podział osób niepełnosprawnych ................................................... 19
3. Rehabilitacja osób niepełnosprawnych ............................................. 20
3.1. Zakres pojęcia rehabilitacji.............................................................. 20
3.2. Kompleksowość jako podstawowa zasada rehabilitacji ................. 25
3.3. Integracja społeczna osób niepełnosprawnych .............................. 26
3.4. Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych ............................. 27
4. Ogólne zagadnienia rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych............................................................................... 28
4.1. Rozwój zawodowy osób niepełnosprawnych .................................. 28
4.2. Zakres pojęcia rehabilitacji zawodowej........................................... 31
4.3. Zasady rehabilitacji zawodowej ...................................................... 32
5. Wybór zawodu przez osoby niepełnosprawne .................................. 34
5.1. Preorientacja zawodowa młodzieży niepełnosprawnej .................. 35
5.2. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych ................... 35
5.2.1. Zakres pojęcia poradnictwa zawodowego
dla osób niepełnosprawnych ................................................ 35
5.2.2. Znaczenie poradnictwa zawodowego
dla osób niepełnosprawnych ................................................ 37
5.2.3. Doradca zawodowy dla osób niepełnosprawnych ................ 39
5.2.4. Warunki udzielenia porady zawodowej osobom
niepełnosprawnym................................................................ 42
5.3. Ocena zdolności do pracy osób niepełnosprawnych ...................... 45
5.3.1. Ocena społecznej sytuacji osób niepełnosprawnych ........... 45
5.3.2. Medyczna ocena zdolności do pracy osób
niepełnosprawnych ............................................................... 46
5.3.3. Ocena zawodowej sytuacji osób niepełnosprawnych .......... 46
5.3.4. Psychologiczna ocena zdolności do pracy osób
niepełnosprawnych ............................................................... 47
5.3.5. Ostateczna diagnoza zawodowa .......................................... 48
5.4. Poznanie wymagań pracy i zawodów ............................................. 49
5.4.1. Analiza wykonywania pracy zawodowej............................... 49
5.4.2. Charakterystyka zawodów .................................................... 54
5.5. Decyzja zawodowa osoby niepełnosprawnej ................................. 56
5.6. Placówki zajmujące się poradnictwem zawodowym dla osób
niepełnosprawnych ......................................................................... 57
5.7. Poradnictwo zawodowe a poradnictwo rehabilitacyjne .................. 59
6. Przygotowanie osób niepełnosprawnych do pracy .......................... 61
6.1. Analiza przygotowania do pracy ..................................................... 61
6.2. Formy przygotowania osób niepełnosprawnych do pracy .............. 65
6.3. Szkolenie przedzawodowe osób niepełnosprawnych .................... 65
6.4. Integracyjne kształcenie i szkolenie zawodowe osób
niepełnosprawnych ......................................................................... 66
6.4.1. Kształcenie zawodowe osób niepełnosprawnych
w zasadniczych szkołach zawodowych ................................ 67
6.4.2. Kształcenie zawodowe osób niepełnosprawnych
w szkołach średnich, pomaturalnych i wyższych .................. 68
6.4.3. Kursowe szkolenie zawodowe osób niepełnosprawnych...... 71
6.4.4. Szkolenie wewnątrzzakładowe osób niepełnosprawnych .... 72
6.5. Specjalne kształcenie i szkolenie zawodowe osób
niepełnosprawnych ......................................................................... 73
6.5.1. Specjalne szkoły zawodowe ................................................. 73
6.5.2. Specjalne ośrodki przygotowania zawodowego ................... 75
6.5.3. Przygotowanie zawodowe osób niepełnosprawnych
w zakładach pracy chronionej............................................... 78
7. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych .............................................. 79
7.1. Pośrednictwo pracy dla osób niepełnosprawnych .......................... 80
7.2. Poszukiwanie pracy przez osoby niepełnosprawne ....................... 84
7.3. Stanowiska pracy dla osób niepełnosprawnych ............................. 85
7.4. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w zwykłych zakładach
pracy ............................................................................................... 87
7.4.1. Formy zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zwykłych
zakładach pracy .................................................................... 88
7.4.2. Stwarzanie warunków do zatrudniania osób
niepełnosprawnych w zwykłych zakładach pracy ................. 90
7.4.3. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w zwykłych
zakładach pracy w Polsce .................................................... 94
7.5. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w zakładach pracy
chronionej........................................................................................ 95
7.5.1. Charakterystyka zakładów pracy chronionej ........................ 95
7.5.2. Pracownicy zakładów pracy chronionej ................................ 97
7.5.3. Tworzenie zakładów pracy chronionej.................................. 98
7.5.4. Zakłady pracy chronionej w Polsce ...................................... 99
7.5.5. Zakłady pracy chronionej a warsztaty terapii zajęciowej...... 101
7.6. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w systemie pracy
nakładczej ....................................................................................... 103
7.7. Działalność gospodarcza osób niepełnosprawnych ....................... 104
7.8. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w środowisku wiejskim ...... 107
7.9. Elementy rehabilitacji zawodowej w ramach rehabilitacji
społeczności lokalnej ...................................................................... 108
8. Adaptacja zawodowa osób niepełnosprawnych ............................... 110
8.1. Zakres pojęcia adaptacji zawodowej osób niepełnosprawnych ..... 110
8.2. Pomoc osobom niepełnosprawnym w adaptacji zawodowej .......... 111
9. Możliwości zawodowe osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.............................................................................. 113
9.1. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządu ruchu ......... 113
9.1.1. Osoby z uszkodzeniem narządu ruchu ................................ 113
9.1.2. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem kończyn
górnych ................................................................................. 116
9.1.3. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem kończyn
dolnych.................................................................................. 118
9.1.4. Przygotowanie do pracy osób z uszkodzeniem narządu
ruchu ..................................................................................... 119
9.2. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządów
wewnętrznych ................................................................................. 120
9.2.1. Osoby z uszkodzeniem narządów wewnętrznych ................ 120
9.2.2. Główne problemy zawodowe osób z uszkodzeniem
narządów wewnętrznych ...................................................... 121
9.3. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządu wzroku ...... 123
9.3.1. Osoby z uszkodzeniem narządu wzroku .............................. 123
9.3.2. Możliwości zawodowe osób niewidomych ............................
9.3.3. Możliwości zawodowe osób słabowidzących .......................
9.3.4. Możliwości zawodowe osób jednookich ...............................
9.4. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządu słuchu .......
9.4.1. Osoby z uszkodzonym narządem słuchu .............................
9.4.2. Możliwości zawodowe osób niesłyszących ..........................
9.4.3. Możliwości zawodowe osób słabosłyszących ......................
9.5. Możliwości zawodowe osób umysłowo upośledzonych .................
9.5.1. Osoby z upośledzeniem umysłowym ...................................
9.5.2. Możliwości zawodowe osób z lekkim stopniem
upośledzenia umysłowego....................................................
9.5.3. Możliwości zawodowe osób z umiarkowanym i znacznym stopniem upośledzenia umysłowego ....................................
9.6. Możliwości zawodowe osób z zaburzeniami psychicznymi ............
9.6.1. Osoby z zaburzeniami psychicznymi....................................
9.6.2. Problemy zawodowe osób z zaburzeniami psychicznymi....
9.7. Możliwości zawodowe osób cierpiących na padaczkę ...................
9.8. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem kilku narządów ........
10. Międzynarodowe zalecenia dotyczące rehabilitacji
zawodowej ...........................................................................................
10.1. Zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące
rehabilitacji zawodowej .................................................................
10.2. Dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczące
rehabilitacji zawodowej .................................................................
10.3. Zalecenia Rady Europy dotyczące rehabilitacji zawodowej .........
Międzynarowowe dokumenty dotyczące rehabilitacji zawodowej .................................................................................................
Ważniejsze akty prawne dotyczące rehabilitacji zawodowej
Bibliografia
1. Zakres pojęcia niepełnosprawności .................................................. 9
1.1. Uszkodzenie narządów organizmu i jego przyczyny ...................... 9
1.2. Niepełnosprawność i niesprawność biologiczna ............................. 11
1.3. Niepełnosprawność społeczna ....................................................... 13
1.4. Naruszenie sprawności organizmu ................................................. 15
2. Osoba zawodowo niepełnosprawna .................................................. 15
2.1. Definicja ogólna osoby niepełnosprawnej....................................... 16
2.2. Definicja osoby zawodowo niepełnosprawnej ................................ 17
2.3. Podział osób niepełnosprawnych ................................................... 19
3. Rehabilitacja osób niepełnosprawnych ............................................. 20
3.1. Zakres pojęcia rehabilitacji.............................................................. 20
3.2. Kompleksowość jako podstawowa zasada rehabilitacji ................. 25
3.3. Integracja społeczna osób niepełnosprawnych .............................. 26
3.4. Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych ............................. 27
4. Ogólne zagadnienia rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych............................................................................... 28
4.1. Rozwój zawodowy osób niepełnosprawnych .................................. 28
4.2. Zakres pojęcia rehabilitacji zawodowej........................................... 31
4.3. Zasady rehabilitacji zawodowej ...................................................... 32
5. Wybór zawodu przez osoby niepełnosprawne .................................. 34
5.1. Preorientacja zawodowa młodzieży niepełnosprawnej .................. 35
5.2. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych ................... 35
5.2.1. Zakres pojęcia poradnictwa zawodowego
dla osób niepełnosprawnych ................................................ 35
5.2.2. Znaczenie poradnictwa zawodowego
dla osób niepełnosprawnych ................................................ 37
5.2.3. Doradca zawodowy dla osób niepełnosprawnych ................ 39
5.2.4. Warunki udzielenia porady zawodowej osobom
niepełnosprawnym................................................................ 42
5.3. Ocena zdolności do pracy osób niepełnosprawnych ...................... 45
5.3.1. Ocena społecznej sytuacji osób niepełnosprawnych ........... 45
5.3.2. Medyczna ocena zdolności do pracy osób
niepełnosprawnych ............................................................... 46
5.3.3. Ocena zawodowej sytuacji osób niepełnosprawnych .......... 46
5.3.4. Psychologiczna ocena zdolności do pracy osób
niepełnosprawnych ............................................................... 47
5.3.5. Ostateczna diagnoza zawodowa .......................................... 48
5.4. Poznanie wymagań pracy i zawodów ............................................. 49
5.4.1. Analiza wykonywania pracy zawodowej............................... 49
5.4.2. Charakterystyka zawodów .................................................... 54
5.5. Decyzja zawodowa osoby niepełnosprawnej ................................. 56
5.6. Placówki zajmujące się poradnictwem zawodowym dla osób
niepełnosprawnych ......................................................................... 57
5.7. Poradnictwo zawodowe a poradnictwo rehabilitacyjne .................. 59
6. Przygotowanie osób niepełnosprawnych do pracy .......................... 61
6.1. Analiza przygotowania do pracy ..................................................... 61
6.2. Formy przygotowania osób niepełnosprawnych do pracy .............. 65
6.3. Szkolenie przedzawodowe osób niepełnosprawnych .................... 65
6.4. Integracyjne kształcenie i szkolenie zawodowe osób
niepełnosprawnych ......................................................................... 66
6.4.1. Kształcenie zawodowe osób niepełnosprawnych
w zasadniczych szkołach zawodowych ................................ 67
6.4.2. Kształcenie zawodowe osób niepełnosprawnych
w szkołach średnich, pomaturalnych i wyższych .................. 68
6.4.3. Kursowe szkolenie zawodowe osób niepełnosprawnych...... 71
6.4.4. Szkolenie wewnątrzzakładowe osób niepełnosprawnych .... 72
6.5. Specjalne kształcenie i szkolenie zawodowe osób
niepełnosprawnych ......................................................................... 73
6.5.1. Specjalne szkoły zawodowe ................................................. 73
6.5.2. Specjalne ośrodki przygotowania zawodowego ................... 75
6.5.3. Przygotowanie zawodowe osób niepełnosprawnych
w zakładach pracy chronionej............................................... 78
7. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych .............................................. 79
7.1. Pośrednictwo pracy dla osób niepełnosprawnych .......................... 80
7.2. Poszukiwanie pracy przez osoby niepełnosprawne ....................... 84
7.3. Stanowiska pracy dla osób niepełnosprawnych ............................. 85
7.4. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w zwykłych zakładach
pracy ............................................................................................... 87
7.4.1. Formy zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zwykłych
zakładach pracy .................................................................... 88
7.4.2. Stwarzanie warunków do zatrudniania osób
niepełnosprawnych w zwykłych zakładach pracy ................. 90
7.4.3. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w zwykłych
zakładach pracy w Polsce .................................................... 94
7.5. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w zakładach pracy
chronionej........................................................................................ 95
7.5.1. Charakterystyka zakładów pracy chronionej ........................ 95
7.5.2. Pracownicy zakładów pracy chronionej ................................ 97
7.5.3. Tworzenie zakładów pracy chronionej.................................. 98
7.5.4. Zakłady pracy chronionej w Polsce ...................................... 99
7.5.5. Zakłady pracy chronionej a warsztaty terapii zajęciowej...... 101
7.6. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w systemie pracy
nakładczej ....................................................................................... 103
7.7. Działalność gospodarcza osób niepełnosprawnych ....................... 104
7.8. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w środowisku wiejskim ...... 107
7.9. Elementy rehabilitacji zawodowej w ramach rehabilitacji
społeczności lokalnej ...................................................................... 108
8. Adaptacja zawodowa osób niepełnosprawnych ............................... 110
8.1. Zakres pojęcia adaptacji zawodowej osób niepełnosprawnych ..... 110
8.2. Pomoc osobom niepełnosprawnym w adaptacji zawodowej .......... 111
9. Możliwości zawodowe osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.............................................................................. 113
9.1. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządu ruchu ......... 113
9.1.1. Osoby z uszkodzeniem narządu ruchu ................................ 113
9.1.2. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem kończyn
górnych ................................................................................. 116
9.1.3. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem kończyn
dolnych.................................................................................. 118
9.1.4. Przygotowanie do pracy osób z uszkodzeniem narządu
ruchu ..................................................................................... 119
9.2. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządów
wewnętrznych ................................................................................. 120
9.2.1. Osoby z uszkodzeniem narządów wewnętrznych ................ 120
9.2.2. Główne problemy zawodowe osób z uszkodzeniem
narządów wewnętrznych ...................................................... 121
9.3. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządu wzroku ...... 123
9.3.1. Osoby z uszkodzeniem narządu wzroku .............................. 123
9.3.2. Możliwości zawodowe osób niewidomych ............................
9.3.3. Możliwości zawodowe osób słabowidzących .......................
9.3.4. Możliwości zawodowe osób jednookich ...............................
9.4. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem narządu słuchu .......
9.4.1. Osoby z uszkodzonym narządem słuchu .............................
9.4.2. Możliwości zawodowe osób niesłyszących ..........................
9.4.3. Możliwości zawodowe osób słabosłyszących ......................
9.5. Możliwości zawodowe osób umysłowo upośledzonych .................
9.5.1. Osoby z upośledzeniem umysłowym ...................................
9.5.2. Możliwości zawodowe osób z lekkim stopniem
upośledzenia umysłowego....................................................
9.5.3. Możliwości zawodowe osób z umiarkowanym i znacznym stopniem upośledzenia umysłowego ....................................
9.6. Możliwości zawodowe osób z zaburzeniami psychicznymi ............
9.6.1. Osoby z zaburzeniami psychicznymi....................................
9.6.2. Problemy zawodowe osób z zaburzeniami psychicznymi....
9.7. Możliwości zawodowe osób cierpiących na padaczkę ...................
9.8. Możliwości zawodowe osób z uszkodzeniem kilku narządów ........
10. Międzynarodowe zalecenia dotyczące rehabilitacji
zawodowej ...........................................................................................
10.1. Zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące
rehabilitacji zawodowej .................................................................
10.2. Dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczące
rehabilitacji zawodowej .................................................................
10.3. Zalecenia Rady Europy dotyczące rehabilitacji zawodowej .........
Międzynarowowe dokumenty dotyczące rehabilitacji zawodowej .................................................................................................
Ważniejsze akty prawne dotyczące rehabilitacji zawodowej
Bibliografia