Dane szczegółowe książki
Dorośli uczą się inaczej: Andragogiczne podstawy kształcenia ustawicznego / Matlakiewicz, Alina; Solarczyk-Szwec, Hanna (1969-)
Tytuł
Dorośli uczą się inaczej: Andragogiczne podstawy kształcenia ustawicznego
Wydawnictwo
Toruń: Wydawnictwo Centrum Kształcenia Ustawicznego w Toruniu, 2009
Numer wydania
2 poprawione i rozszerzone
ISBN
83-890711-3-2
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
I. Z PROBLEMATYKI ROZWOJU I UCZENIA SIĘ OSÓB
DOROSŁYCH 10
1. Pojęcie i przedmiot rozwoju 10
2. Modele zmiany rozwojowej: liniowy, stadialny i cykliczno-fazowy 15
3. Zadania rozwojowe wczesnej, średniej i późnej dorosłości 17
4. Napięcia i kryzysy wczesnej, średniej i późnej dorosłości 26
5. Współistnienie rozwoju i regresu w życiu człowieka dorosłego 29
5.1. Zmiany fizyczne 30
5.2. Zmiany w sferze poznawczej 31
5.3. Zmiany w sferze osobowości 39
6. Sugestie do nauczania i uczenia się dorosłych 40
Problemy do dyskusji 48
Literatura zalecana 48
II. OD ANDRAGOGA - AMATORA DO ANDRAGOGA -
PROFESJONALISTY 49
1. Ewolucja pojęcia andragog 50L
2. Współczesne typologie pracowników edukacji dorosłych 1^.. 52/
3. Zadania i funkcje andragogów ...75
4. Kompetencje andragogów .(Tól
5. Profesjonalny rozwój andragogów 65
6. Badanie tożsamości andragogów 68
Problemy do dyskusji 74
Literatura zalecana 74
III. KULTURY EDUKACJI DOROSŁYCH 76
1. Stara kultura edukacji dorosłych 77
2. Quasi - nowa kultura edukacji dorosłych 78
3. Nowoczesna kultura edukacji dorosłych 86
Problemy do dyskusji 89
Literatura zalecana 89
3
IV. MODELE PRACY EDUKACYJNEJ Z DOROSŁYMI 91
1. Model technologiczny 92
2. Model humanistyczny 94
3. Model krytyczny 97
Problemy do dyskusji 101
Literatura zalecana 101
V. ZASADY KSZTAŁCENIA DOROSŁYCH 102
1. Zasady kształcenia dorosłych w modelu technologicznym 103
2. Zasady kształcenia dorosłych w modelu humanistycznym 107
3. Zasady kształcenia dorosłych w modelu krytycznym 109
Problemy do dyskusji 114
Literatura zalecana 114
VI. STRATEGIE I METODY NAUCZANIA W NOWOCZESNEJ
KULTURZE EDUKACJI DOROSŁYCH 116
1. Nowoczesna kultura edukacji dorosłych a metody nauczania i uczenia się 120
2. Metody podające, interaktywne i aktywizujące 121
3. Metody kształcenia w formalnej edukacji dorosłych 124
4. Metody kształcenia w pozaformalnej edukacji dorosłych 125
Problemy do dyskusji 132
Literatura zalecana 132
VII. SAMOKSZTAŁCENIE JAKO PODSTAWOWA STRATEGIA
EDUKACJI CAŁOŻYCIOWEJ 133
1. Współczesne uzasadnienie samokształcenia 134
2. Wyjaśnienia terminologiczne 134
3. Uwarunkowania samokształcenia 136
4. Wdrażanie do samokształcenia 138
5. Nauczyciel j ako organizator procesu samokształcenia dorosłych 141
6. Samokształcenie nauczycieli 145
7. Podstawowe wymogi sytuacji doradczej 154
8. Etapy procesu poradniczego 162
9. Syndrom wypalenia zawodowego 164
Problemy do dyskusji 169
Literatura zalecana 169
IX. DOSKONALENIE NAUCZYCIELI W PRACY ZESPOŁOWEJ
170
1. Płaszczyzny i etapy rozwoju grupy 170
2. Struktura grupy 177
2.1. Struktura komunikacyjna 177
2.2. Struktura socjometryczna 177
2.3. Struktura władzy 178
2.4. Struktura ról 178
3. Warunki efektywności zespołu 179
3.1. Formułowanie celów w pracy zespołowej 179
3.2. Otwartość, konfrontacja poglądów oraz wsparcie i zaufanie 180
3.3. Jawne procedury działania i podejmowania decyzji 180
3.4. Właściwe kierownictwo 181
4. Konflikty i ich wpływ na pracę zespołu 182
4.1. Rodzaje i funkcje konfliktów 182
4.2. Zarządzanie konfliktem 183
4.3. Strategie rozwiązywania konfliktów 185
4.4. Stosowanie wypowiedzi typu JA 187
4.5. Scenariusz DESC 188
Problemy do dyskusji 189
Literatura zalecana 189
X. PUBLIC RELATIONS W DZIAŁANIACH INSTYTUCJI
OŚWIATOWEJ 191
1. Podstawowe wiadomości na temat PR 191
2. Narzędzia PR 194
3. Budowanie wiarygodności przekazu - wiarygodność nadawcy 198
4. Konstruowanie przekazu Public Relations dla grupy docelowej 199
5
5. Strategie wykorzystywane w konstruowaniu przekazu PR 200
6. Otoczenie zewnętrzne i wewnętrzne instytucji. Analiza SWOT 201
Problemy do dyskusji 202
Literatura zalecana 202
XI. ZAGRANICZNE INSPIRACJE DLA EDUKACJI
USTAWICZNEJ W POLSCE 204
1. Polityka oświatowa Unii Europejskiej w dziedzinie edukacji ustawicznej205
1.1. Początki polityki oświatowej Unii Europejskiej 205
1.2. Polityczno-oświatowe zalecenia Unii Europejskiej 205
1.2.1 Program Edukacja i szkolenie' 2010 207
1.2.2. Proces Kopenhaski. Założenia i istota Europejskiego Systemu Transferu
Punktów Kredytowych dla celów Kształcenia i Szkolenia Zawodowego (ECVET)
211
1.3. Wybrane programy i inicjatywy edukacyjne Unii Europejskiej 214
2. Praktyki wybranych krajów w dziedzinie edukacji ustawicznej 216
2.1. Edukacja ustawiczna w Niemczech na tle międzynarodowej polityki
oświatowej 216
2.1.1 Ewolucja koncepcji edukacji ustawicznej w Niemczech 216
2.1.2 Współczesne paradygmaty edukacji ustawicznej w Niemczech 218
2.1.3 Niektóre inicjatywy rządowe na rzecz rozwoju edukacji ustawicznej 222
2.1.4 Edukacja dorosłych w Niemczech w kontekście edukacji ustawicznej 223
2.1.5 Krytyka edukacji ustawicznej z niemieckiego punktu widzenia 224
2.1.6. Edukacja ustawiczna z międzynarodowego punktu widzenia 225
3. Edukacja ustawiczna w Wielkiej Brytanii 226
3.1. Brytyjskie ujęcie koncepcji edukacji ustawicznej 226
3.2. Dokumenty konsultacyjne rządu brytyjskiego w zakresie edukacji ustawicznej 230
4. Realizacja niektórych założeń edukacji ustawicznej we Francji, w Holandii, Finlandii i Japonii 245
5. Zalecenia dla edukacj i ustawicznej na początku XXI wieku 248
Problemy do dyskusji 250
Literatura zalecana 250
SŁOWNIK TERMINÓW 252
DOROSŁYCH 10
1. Pojęcie i przedmiot rozwoju 10
2. Modele zmiany rozwojowej: liniowy, stadialny i cykliczno-fazowy 15
3. Zadania rozwojowe wczesnej, średniej i późnej dorosłości 17
4. Napięcia i kryzysy wczesnej, średniej i późnej dorosłości 26
5. Współistnienie rozwoju i regresu w życiu człowieka dorosłego 29
5.1. Zmiany fizyczne 30
5.2. Zmiany w sferze poznawczej 31
5.3. Zmiany w sferze osobowości 39
6. Sugestie do nauczania i uczenia się dorosłych 40
Problemy do dyskusji 48
Literatura zalecana 48
II. OD ANDRAGOGA - AMATORA DO ANDRAGOGA -
PROFESJONALISTY 49
1. Ewolucja pojęcia andragog 50L
2. Współczesne typologie pracowników edukacji dorosłych 1^.. 52/
3. Zadania i funkcje andragogów ...75
4. Kompetencje andragogów .(Tól
5. Profesjonalny rozwój andragogów 65
6. Badanie tożsamości andragogów 68
Problemy do dyskusji 74
Literatura zalecana 74
III. KULTURY EDUKACJI DOROSŁYCH 76
1. Stara kultura edukacji dorosłych 77
2. Quasi - nowa kultura edukacji dorosłych 78
3. Nowoczesna kultura edukacji dorosłych 86
Problemy do dyskusji 89
Literatura zalecana 89
3
IV. MODELE PRACY EDUKACYJNEJ Z DOROSŁYMI 91
1. Model technologiczny 92
2. Model humanistyczny 94
3. Model krytyczny 97
Problemy do dyskusji 101
Literatura zalecana 101
V. ZASADY KSZTAŁCENIA DOROSŁYCH 102
1. Zasady kształcenia dorosłych w modelu technologicznym 103
2. Zasady kształcenia dorosłych w modelu humanistycznym 107
3. Zasady kształcenia dorosłych w modelu krytycznym 109
Problemy do dyskusji 114
Literatura zalecana 114
VI. STRATEGIE I METODY NAUCZANIA W NOWOCZESNEJ
KULTURZE EDUKACJI DOROSŁYCH 116
1. Nowoczesna kultura edukacji dorosłych a metody nauczania i uczenia się 120
2. Metody podające, interaktywne i aktywizujące 121
3. Metody kształcenia w formalnej edukacji dorosłych 124
4. Metody kształcenia w pozaformalnej edukacji dorosłych 125
Problemy do dyskusji 132
Literatura zalecana 132
VII. SAMOKSZTAŁCENIE JAKO PODSTAWOWA STRATEGIA
EDUKACJI CAŁOŻYCIOWEJ 133
1. Współczesne uzasadnienie samokształcenia 134
2. Wyjaśnienia terminologiczne 134
3. Uwarunkowania samokształcenia 136
4. Wdrażanie do samokształcenia 138
5. Nauczyciel j ako organizator procesu samokształcenia dorosłych 141
6. Samokształcenie nauczycieli 145
7. Podstawowe wymogi sytuacji doradczej 154
8. Etapy procesu poradniczego 162
9. Syndrom wypalenia zawodowego 164
Problemy do dyskusji 169
Literatura zalecana 169
IX. DOSKONALENIE NAUCZYCIELI W PRACY ZESPOŁOWEJ
170
1. Płaszczyzny i etapy rozwoju grupy 170
2. Struktura grupy 177
2.1. Struktura komunikacyjna 177
2.2. Struktura socjometryczna 177
2.3. Struktura władzy 178
2.4. Struktura ról 178
3. Warunki efektywności zespołu 179
3.1. Formułowanie celów w pracy zespołowej 179
3.2. Otwartość, konfrontacja poglądów oraz wsparcie i zaufanie 180
3.3. Jawne procedury działania i podejmowania decyzji 180
3.4. Właściwe kierownictwo 181
4. Konflikty i ich wpływ na pracę zespołu 182
4.1. Rodzaje i funkcje konfliktów 182
4.2. Zarządzanie konfliktem 183
4.3. Strategie rozwiązywania konfliktów 185
4.4. Stosowanie wypowiedzi typu JA 187
4.5. Scenariusz DESC 188
Problemy do dyskusji 189
Literatura zalecana 189
X. PUBLIC RELATIONS W DZIAŁANIACH INSTYTUCJI
OŚWIATOWEJ 191
1. Podstawowe wiadomości na temat PR 191
2. Narzędzia PR 194
3. Budowanie wiarygodności przekazu - wiarygodność nadawcy 198
4. Konstruowanie przekazu Public Relations dla grupy docelowej 199
5
5. Strategie wykorzystywane w konstruowaniu przekazu PR 200
6. Otoczenie zewnętrzne i wewnętrzne instytucji. Analiza SWOT 201
Problemy do dyskusji 202
Literatura zalecana 202
XI. ZAGRANICZNE INSPIRACJE DLA EDUKACJI
USTAWICZNEJ W POLSCE 204
1. Polityka oświatowa Unii Europejskiej w dziedzinie edukacji ustawicznej205
1.1. Początki polityki oświatowej Unii Europejskiej 205
1.2. Polityczno-oświatowe zalecenia Unii Europejskiej 205
1.2.1 Program Edukacja i szkolenie' 2010 207
1.2.2. Proces Kopenhaski. Założenia i istota Europejskiego Systemu Transferu
Punktów Kredytowych dla celów Kształcenia i Szkolenia Zawodowego (ECVET)
211
1.3. Wybrane programy i inicjatywy edukacyjne Unii Europejskiej 214
2. Praktyki wybranych krajów w dziedzinie edukacji ustawicznej 216
2.1. Edukacja ustawiczna w Niemczech na tle międzynarodowej polityki
oświatowej 216
2.1.1 Ewolucja koncepcji edukacji ustawicznej w Niemczech 216
2.1.2 Współczesne paradygmaty edukacji ustawicznej w Niemczech 218
2.1.3 Niektóre inicjatywy rządowe na rzecz rozwoju edukacji ustawicznej 222
2.1.4 Edukacja dorosłych w Niemczech w kontekście edukacji ustawicznej 223
2.1.5 Krytyka edukacji ustawicznej z niemieckiego punktu widzenia 224
2.1.6. Edukacja ustawiczna z międzynarodowego punktu widzenia 225
3. Edukacja ustawiczna w Wielkiej Brytanii 226
3.1. Brytyjskie ujęcie koncepcji edukacji ustawicznej 226
3.2. Dokumenty konsultacyjne rządu brytyjskiego w zakresie edukacji ustawicznej 230
4. Realizacja niektórych założeń edukacji ustawicznej we Francji, w Holandii, Finlandii i Japonii 245
5. Zalecenia dla edukacj i ustawicznej na początku XXI wieku 248
Problemy do dyskusji 250
Literatura zalecana 250
SŁOWNIK TERMINÓW 252