Dane szczegółowe książki
Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego / Lengauer, Włodzimierz (1949-)
Autorzy
Tytuł
Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego
Wydawnictwo
Warszawa: "DiG", 1999
ISBN
8371810830
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Od autora ................................................................9
I Grecy w okresie przemian. Od Wieków Ciemnych do cudu greckiego . . . . .
12
1. Wieki Ciemne...................................................... 12
Charakterystyka ogólna.............................................. 12
Osadnictwo, społeczeństwo, stosunki polityczne (X-IX w.) . . . . . . . . . . . . . 15
2. Mieszkańcy Grecji w początkach okresu archaicznego . . . . . . . . . . .. . 17
Charakterystyka ogólna...............................................17
Pismo, kultura, religia ................................................19
Spoleczeństwo, poziom życia, stosunki polityczne . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 27
3. Początkipolis............................................... ....... 29
4. Grecy i Fenicjanie w basenie Morza Śródziemnego. . . . . . . . . . . . . . . . 30
Wielka Kolonizacja. Charakterystyka ogólna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 30
Kolonizacjafenicka.......................................... ....... 31
Grecka kolonizacja Zachodu w VIII i VII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Grecy w Egipcie............................................. ........38
Osadnictwo greckie nad Morzem Czarnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 40
Kolonizacja pólnocnych wybrzeży Morza Egejskiego . . . . . . . . . . . . .. . . . . 43
II Kryzys i rozwój. Grecy od wieku VII do wojen perskich . . . . . . . . . . . . .. 45
1. Świat poleis w VII-VI wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
45
Charakterystyka ogólna. Hoplici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 45
Gtówne potęgi. Handel i kultura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . .
49
Stosunki spoleczne. Arystokraci, liryka, sympozjony. . . . . . . . . . . . . .. . . . . 53
Prawa pisane. Tyrani i prawodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
2. Początek wielkich potęg. Ateny w okresie archaicznym . . . . . . . . . .. . . . 63
Attyka przed Solonem........................................ ....... (63
Reformy Solona. Tyrania. Kleisthenes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 71
3. Archaiczna Sparta........................................... ....... 83
Początki państwa. Podbój Messenii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
83
Związek Peloponeski. Pozycja Sparty w Grecji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 89
4. Grecy na Zachodzie u schylku okresu archaicznego . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
91
5. Wojny z Persją...................................................... 96
Jonia w VI w. Grecy a Persja. Powstanie jońskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Wojna z Dariuszem ................................................ 103
Wyprawa Kserksesa.................................................105
III Świat grecki u szczytu świetności....................................... 112
1. Ateny po wojnach perskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Pojęcie okresu klasycznego........................................... 112
Związek Morski: symmachia czy arche'? . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Stosunki wewnętrzne. Efialtes i Perykles. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Klasyczna demokracja ateńska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
2. Ateny i Sparta. Układ sil w świecie greckim w polowie V wieku.. 132
Sparta i jej sprzymierzeńcy wobec potęgi Aten. . . . . . . . . . . . . . 132
Koniec wojny z Persami. Pierwsze starcia w świecie Greków . . . . . . . 134
Arche ateńska w przededniu wielkiej wojny . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
3. Wojna peloponeska................................................ 140
Oligarchia versus demokracja. Prawdziwe powody i bezpośrednie
przyczyny wojny .................................................... 140
Przebieg wojny do pokoju Nikiasza. Sytuacja wewnętrzna w Atenach 142
Wyprawa sycylijska. Przewrót oligarchiczny w Atenach . . . . . . . 145
Koniec wojny ...................................................... 150
4. Złoty wiek Hellady. Kultura V wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Rzeźbaiarchitektura. Rola Aten..................................... 1S2
Obyczaje, wierzenia i święta. Agony, sanktuaria. Panhellenizm. . . 167
Teatr.............................................................. 172
Intelektualiści V wieku. Sofiści, retoryka, historiografia. Sokrates . . 176
IV Zamęt w Helladzie. Grecy w obliczu potęgi Macedonii . . . . . . . . . . 185
1. Ateny po klęsce ................................................... 18S
Spoleczeństwo, gospodarka, kultura w IV wieku . . . . . . . . . . . . . . 185
Stosunki polityczne po wojnie peloponeskiej. Przemiany ustrojowe . . . . . 195
2. Grecy wobec hegemonii Sparty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
198
Polityka Sparty po wojnie peloponeskiej. Rola Persji . . . . . . . . . . . 198
Wojna koryncka. Pokój Antalkidasa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
3. Teby, Ateny i Sparta. Walka o hegemonię. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .
201
Szczyt i zmierzch potęgi spartańskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
201
II Ateński Związek Morski.......................................... .203
Hegemonia Teb. Zmierzch tradycyjnych potęg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
205
4. Peryferie. Sycylia i basen Morza Czarnego . . . . . . . . . . . . . . . 208
Grecy na Sycylii i w poludniowej Italii w IV wieku . . . . . . . . . . . . . 208
Grecy nad Morzem Czarnym. Królestwo I3osforańskie . . . . . . . . . . 213
5. Macedonia i Grecy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 214
Rozwój Macedonii w V i na początku IV wieku. . . . . . . . . . . . . . . . . 214
Filipiświatpoleis.................................................. 219
Cheroneja. Grecy pod hegemonią Filipa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Indeks imion własnych................................................... .229
Indeks nazw geograficznych .............................................. .234
Spis ilustracji, rysunków i map . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .
241
I Grecy w okresie przemian. Od Wieków Ciemnych do cudu greckiego . . . . .
12
1. Wieki Ciemne...................................................... 12
Charakterystyka ogólna.............................................. 12
Osadnictwo, społeczeństwo, stosunki polityczne (X-IX w.) . . . . . . . . . . . . . 15
2. Mieszkańcy Grecji w początkach okresu archaicznego . . . . . . . . . . .. . 17
Charakterystyka ogólna...............................................17
Pismo, kultura, religia ................................................19
Spoleczeństwo, poziom życia, stosunki polityczne . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 27
3. Początkipolis............................................... ....... 29
4. Grecy i Fenicjanie w basenie Morza Śródziemnego. . . . . . . . . . . . . . . . 30
Wielka Kolonizacja. Charakterystyka ogólna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 30
Kolonizacjafenicka.......................................... ....... 31
Grecka kolonizacja Zachodu w VIII i VII wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Grecy w Egipcie............................................. ........38
Osadnictwo greckie nad Morzem Czarnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 40
Kolonizacja pólnocnych wybrzeży Morza Egejskiego . . . . . . . . . . . . .. . . . . 43
II Kryzys i rozwój. Grecy od wieku VII do wojen perskich . . . . . . . . . . . . .. 45
1. Świat poleis w VII-VI wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
45
Charakterystyka ogólna. Hoplici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 45
Gtówne potęgi. Handel i kultura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . .
49
Stosunki spoleczne. Arystokraci, liryka, sympozjony. . . . . . . . . . . . . .. . . . . 53
Prawa pisane. Tyrani i prawodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
2. Początek wielkich potęg. Ateny w okresie archaicznym . . . . . . . . . .. . . . 63
Attyka przed Solonem........................................ ....... (63
Reformy Solona. Tyrania. Kleisthenes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 71
3. Archaiczna Sparta........................................... ....... 83
Początki państwa. Podbój Messenii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
83
Związek Peloponeski. Pozycja Sparty w Grecji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 89
4. Grecy na Zachodzie u schylku okresu archaicznego . . . . . . . . . . . . . . .. . . .
91
5. Wojny z Persją...................................................... 96
Jonia w VI w. Grecy a Persja. Powstanie jońskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Wojna z Dariuszem ................................................ 103
Wyprawa Kserksesa.................................................105
III Świat grecki u szczytu świetności....................................... 112
1. Ateny po wojnach perskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Pojęcie okresu klasycznego........................................... 112
Związek Morski: symmachia czy arche'? . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Stosunki wewnętrzne. Efialtes i Perykles. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Klasyczna demokracja ateńska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
2. Ateny i Sparta. Układ sil w świecie greckim w polowie V wieku.. 132
Sparta i jej sprzymierzeńcy wobec potęgi Aten. . . . . . . . . . . . . . 132
Koniec wojny z Persami. Pierwsze starcia w świecie Greków . . . . . . . 134
Arche ateńska w przededniu wielkiej wojny . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
3. Wojna peloponeska................................................ 140
Oligarchia versus demokracja. Prawdziwe powody i bezpośrednie
przyczyny wojny .................................................... 140
Przebieg wojny do pokoju Nikiasza. Sytuacja wewnętrzna w Atenach 142
Wyprawa sycylijska. Przewrót oligarchiczny w Atenach . . . . . . . 145
Koniec wojny ...................................................... 150
4. Złoty wiek Hellady. Kultura V wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Rzeźbaiarchitektura. Rola Aten..................................... 1S2
Obyczaje, wierzenia i święta. Agony, sanktuaria. Panhellenizm. . . 167
Teatr.............................................................. 172
Intelektualiści V wieku. Sofiści, retoryka, historiografia. Sokrates . . 176
IV Zamęt w Helladzie. Grecy w obliczu potęgi Macedonii . . . . . . . . . . 185
1. Ateny po klęsce ................................................... 18S
Spoleczeństwo, gospodarka, kultura w IV wieku . . . . . . . . . . . . . . 185
Stosunki polityczne po wojnie peloponeskiej. Przemiany ustrojowe . . . . . 195
2. Grecy wobec hegemonii Sparty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
198
Polityka Sparty po wojnie peloponeskiej. Rola Persji . . . . . . . . . . . 198
Wojna koryncka. Pokój Antalkidasa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
3. Teby, Ateny i Sparta. Walka o hegemonię. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .
201
Szczyt i zmierzch potęgi spartańskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
201
II Ateński Związek Morski.......................................... .203
Hegemonia Teb. Zmierzch tradycyjnych potęg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
205
4. Peryferie. Sycylia i basen Morza Czarnego . . . . . . . . . . . . . . . 208
Grecy na Sycylii i w poludniowej Italii w IV wieku . . . . . . . . . . . . . 208
Grecy nad Morzem Czarnym. Królestwo I3osforańskie . . . . . . . . . . 213
5. Macedonia i Grecy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 214
Rozwój Macedonii w V i na początku IV wieku. . . . . . . . . . . . . . . . . 214
Filipiświatpoleis.................................................. 219
Cheroneja. Grecy pod hegemonią Filipa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Indeks imion własnych................................................... .229
Indeks nazw geograficznych .............................................. .234
Spis ilustracji, rysunków i map . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .
241