Dane szczegółowe książki
Wiedza o społeczeństwie / Wojtaszczyk, Konstanty Adam (1952-); Błuszkowski, Jan (1940-2011)
Tytuł
Wiedza o społeczeństwie
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1995
ISBN
8302057754
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
I. Człowiek i społeczeństwo .............................. 9
1. Człowiek istotą społeczną. .............................. 9
2. Człowiek jako jednostka ............................... 10
- Tożsamość ....................................... 11
- Mentalność ...................................... 12
- Wartości ........................................ 14
- Potrzeby ........................................ 15
- Postawy ........................................ 18
-- Modele osobowości ............. . . ................... 20
3. Grupy społeczne ................................... 21
- Rodzina ........ ................................ 22
- Grupy koleżeńskie .................................. 24
-, Subkultura ....................................... 25
- Grupy celowe ..................................... 26
- Konflikt powinności jako efekt przynależności jednostki
do wielu grup społecznych .............................. 26
- Konformizm jako efekt wpływu grupy na jednostkę ................. 26
4. Społeczeństwo .................................... 27
- Struktura społeczna .................................. 29
- Społeczeństwo obywatelskie ............................. 30
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji ....................... 31
II. Polityka jako zjawisko społeczne ......................... 34
1. Różne rozumienie pojęcia polityki ... .;..................... 34
2. Podmiotowość polityczna ................................ 35
3. Przedmiotowe ujęcie polityki ............................. 37
4. Konflikt i kompromis w polityce ........................... 40
5. Kultura polityczna ................................... 41
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji ....................... 42
III. Państwo jako organizator życia społecznego .................. 43
1. Pojęcie i cechy państwa ................................ 43
2. Zasady, normy i struktury organizacyjne państwa .................. 45
- "Zasady ustrojowe współczesnego państwa ...................... 45
Państwo prawa i państwo prerogatywne ....................... 45
Zasada suwerenności ................................. 47
Zasada jednolitości i zasada podziału władzy .................... 48
Pluralizm i monizm polityczny ............................ 52
- Podstawowe formy regulacji prawnej ........................ 53
Konstytucja ...................................... 53
Normy prawne regulujące istnienie i działanie partii politycznych i systemu
partyjnego państwa .................................. 55
Prawo wyborcze ................
- Instytucje działające w systemie politycznym Partie
polityczne................
Grupy interesu .................
Organy państwowe ..............
- Mechanizmy we współczesnym państwie . . System
partyjny ................
Wybory ....................
Koalicje ....................
Opozycja ...................
Mechanizmy demokracji funkcjonalnej . . . 3.
Funkcje współczesnego państwa .......
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji . . .
IV. Funkcjonowanie współczesnych państw
1. Pojęcie i klasyfikacje form państwa ....
2. Ustroje polityczne współczesnych państw .
- Państwo demokratyczne ..........
Istota państwa demokratycznego ......
Formy rządów w państwie demokratycznym
- Państwo totalitarne .............
Istota państwa totalitarnego .........
Formy państwa totalitarnego ........
- Państwo autorytarne.............
Istota państwa autorytarnego ........
Formy państwa autorytarnego .......
- Państwo w krajach rozwijających się . . < .
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji . .
V. Ideologie ..........................
1. Pojęcie ideologii ......................
2. Ideologia - doktryna - program polityczny ........
3. Typologie i etapy rozwoju ideologu .............
4. Funkcje ideologii .......................
5. Główne ideologie funkcjonujące we współczesnym świecie
- Konserwatyzm ........................
Koncepcja jednostki......................
Społeczeństwo .........................
Ustrój polityczny .......................
Ustrój gospodarczy ......................
- Liberalizm ...........................
Koncepcja jednostki......................
Społeczeństwo .........................
Ustrój polityczny. ..........
Ustrój gospodarczy .........
Mysi chrześcijańsko-demokratyczna
Koncepcja jednostki.........
Społeczeństwo ............
Ustrój polityczny ............
Ustrój gospodarczy ...........
- Myśl socjaldemokratyczna .......
Koncepcja jednostki...........
Społeczeństwo ..............
Ustrój polityczny ............
Ustrój gospodarczy ...........
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji
VI. Transformacja systemowa w Polsce .....................
1. Społeczeństwo postkomunistyczne na drodze do społeczeństwa obywatelskiego
(civil society) ............................
2. Od państwa autorytarnego do państwa demokratycznego ............
3. Od gospodarki scentralizowanej do gospodarki rynkowej ............
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji .....................
VII. Rzeczpospolita Polska - ustrój polityczny .....
1. Konstytucja jako zasadnicza podstawa działania państwa
- Problem konstytucji RP ..................
- Konstytucyjne zasady ustroju politycznego RP .....
2. Partie polityczne i ich znaczenie .............
- Status prawny partii politycznych ............
- Partie polityczne współczesnej Polski ..........
- System partyjny ......................
3. Związki zawodowe i organizacje pracodawców .....
- Związki zawodowe ....................
- Organizacje pracodawców ................
- Stowarzyszenia i ruchy społeczne ............
4. Władza ustawodawcza - parlament RP .........
- Pozycja ustrojowa Sejmu i Senatu ............
- Wybory parlamentarne ..................
- Status posła i senatora ...................
- Kluby i koła poselskie (senatorskie) ...........
- Organizacja wewnętrzna izb ...............
- Zasady działania Sejmu i Senatu .............
- Funkcje parlamentu ....................
Funkcja ustawodawcza ..................
Funkcja kontrolna .....................
5. Władza wykonawcza - Prezydent RP, Rada Ministrów .
- - Prezydent RP .......................
Zakres kompetencji Prezydenta RP ............
Zastępstwo i odpowiedzialność Prezydenta RP .....
- Pozycja ustrojowa i kompetencje Rady Ministrów ....
Skład Rady Ministrów ..................
Powoływanie rządu ....................
Odpowiedzialność rządu .................
6. Sądownictwo. Organy ochrony prawnej .........
~ System organów ochrony prawnej ............
Organy orzekające
Organy kontroli przestrzegania prawa .............
- Kontrola konstytucyjności i legalności .............
- Wymiar sprawiedliwości ....................
7. Władze lokalne .........................
- Terenowe władze administracyjne ...............
- Organy samorządu terytorialnego ...............
8. Samorząd społeczny ......................
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji ............
Vin. Gospodarka .........................
1. Człowiek jako istota gospodarująca ..............
2. Podstawowe problemy społeczeństwa gospodarującego . . . . ,
- Gospodarowanie jako proces dokonywania wyborów ......
- Proces gospodarczy ........................
3. Gospodarka rynkowa i jej cechy .................
- Proces wymiany ..........................
- Rynek i mechanizm rynkowy ...................
- Rynek i konkurencja .......................
- Podmioty gospodarcze w systemie rynkowym ..........
4. Przedsiębiorstwo jako podmiot gospodarki rynkowej ......
- Przedsiębiorstwo i jego rodzaje ..................
Charakterystyka form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstw
- Nowa formuła planowania w przedsiębiorstwie .........
- Marketing .............................
- Ugrupowania przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej . . . . .
5. System pieniężno-kredytowy ...................
- Banki i bankowość ........................
- Kredyt .................... ... .........
- Obieg pieniądza w gospodarce rynkowej .............
6. Budżet państwa ..........................
7. Produkt społeczny .........................
8. Papiery wartościowe .......................
- Pojęcie i rodzaje papierów wartościowych ............
- Giełda papierów wartościowych .................
9. Rola państwa w gospodarce rynkowej ..............
10. Problemy polskiej gospodarki w okresie przejściowym . . . . .
- Zagadnienia podstawowe .....................
- Przekształcenia własnościowe ..................
- Problem bezrobocia ........................
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji .............
K. Polska w stosunkach międzynarodowych .......
1. Polityka zagraniczna i stosunki międzynarodowe . . . . .
2. Uczestnicy stosunków międzynarodowych .........
3. Wewnętrzne uwarunkowania pozycji Polski w stosunkach
międzynarodowych
4. Międzynarodowe uwarunkowania pozycji Polski w stosunkach
międzynarodowych .......................
- Upadek komunizmu w Europie Środkowo-
Wschodniej ......
_ procesy integracyjne w Europie Zachodniej
............
- Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w
Europie ......
5. Cele, środki i kierunki polskiej polityki
zagranicznej .......
- Podstawowe pojęcia.......................:.
- Stosunki z instytucjami Zachodu ..................
- Udział Polski w pracach OBWE i
organizacjach subregionalnych w Europie
..............................
- Dwustronne stosunki Polski z innymi
państwami .........
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji
..............
X. Globalne problemy współczesnego świata
.........
1. Problemy polityczne .....................
- Lokalne konflikty zbrojne i ich podłoże ...........
- Integracja a dezintegracja w stosunkach
międzynarodowych
- Kwestia stabilności ustrojów politycznych
..........
- Zagrożenia demokracji ....................
2. Problemy społeczno-ekonomiczne ..............
- Dysproporcje w rozwoju gospodarczym
...........
- Zadłużenie ...........................
- Bezrobocie ..........................
- Głód i niedożywienie .....................
- Kwestie zdrowotne i profilaktyka ...............
3. Problemy cywilizacyjno-kulturowe .............
- Degradacja środowiska naturalnego .............
- Problemy demograficzne ...................
- Zacofanie cywilizacyjne, analfabetyzm ...........
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji
...........
XI. Dziedzictwo cywilizacyjne
1. Kultura ...........
2. Nauka ............
3. Oświata ..................
4. Wkład Polski w
kulturę i naukę światową
Ćwiczenia i pytania-
problemy do dyskusji
1. Człowiek istotą społeczną. .............................. 9
2. Człowiek jako jednostka ............................... 10
- Tożsamość ....................................... 11
- Mentalność ...................................... 12
- Wartości ........................................ 14
- Potrzeby ........................................ 15
- Postawy ........................................ 18
-- Modele osobowości ............. . . ................... 20
3. Grupy społeczne ................................... 21
- Rodzina ........ ................................ 22
- Grupy koleżeńskie .................................. 24
-, Subkultura ....................................... 25
- Grupy celowe ..................................... 26
- Konflikt powinności jako efekt przynależności jednostki
do wielu grup społecznych .............................. 26
- Konformizm jako efekt wpływu grupy na jednostkę ................. 26
4. Społeczeństwo .................................... 27
- Struktura społeczna .................................. 29
- Społeczeństwo obywatelskie ............................. 30
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji ....................... 31
II. Polityka jako zjawisko społeczne ......................... 34
1. Różne rozumienie pojęcia polityki ... .;..................... 34
2. Podmiotowość polityczna ................................ 35
3. Przedmiotowe ujęcie polityki ............................. 37
4. Konflikt i kompromis w polityce ........................... 40
5. Kultura polityczna ................................... 41
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji ....................... 42
III. Państwo jako organizator życia społecznego .................. 43
1. Pojęcie i cechy państwa ................................ 43
2. Zasady, normy i struktury organizacyjne państwa .................. 45
- "Zasady ustrojowe współczesnego państwa ...................... 45
Państwo prawa i państwo prerogatywne ....................... 45
Zasada suwerenności ................................. 47
Zasada jednolitości i zasada podziału władzy .................... 48
Pluralizm i monizm polityczny ............................ 52
- Podstawowe formy regulacji prawnej ........................ 53
Konstytucja ...................................... 53
Normy prawne regulujące istnienie i działanie partii politycznych i systemu
partyjnego państwa .................................. 55
Prawo wyborcze ................
- Instytucje działające w systemie politycznym Partie
polityczne................
Grupy interesu .................
Organy państwowe ..............
- Mechanizmy we współczesnym państwie . . System
partyjny ................
Wybory ....................
Koalicje ....................
Opozycja ...................
Mechanizmy demokracji funkcjonalnej . . . 3.
Funkcje współczesnego państwa .......
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji . . .
IV. Funkcjonowanie współczesnych państw
1. Pojęcie i klasyfikacje form państwa ....
2. Ustroje polityczne współczesnych państw .
- Państwo demokratyczne ..........
Istota państwa demokratycznego ......
Formy rządów w państwie demokratycznym
- Państwo totalitarne .............
Istota państwa totalitarnego .........
Formy państwa totalitarnego ........
- Państwo autorytarne.............
Istota państwa autorytarnego ........
Formy państwa autorytarnego .......
- Państwo w krajach rozwijających się . . < .
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji . .
V. Ideologie ..........................
1. Pojęcie ideologii ......................
2. Ideologia - doktryna - program polityczny ........
3. Typologie i etapy rozwoju ideologu .............
4. Funkcje ideologii .......................
5. Główne ideologie funkcjonujące we współczesnym świecie
- Konserwatyzm ........................
Koncepcja jednostki......................
Społeczeństwo .........................
Ustrój polityczny .......................
Ustrój gospodarczy ......................
- Liberalizm ...........................
Koncepcja jednostki......................
Społeczeństwo .........................
Ustrój polityczny. ..........
Ustrój gospodarczy .........
Mysi chrześcijańsko-demokratyczna
Koncepcja jednostki.........
Społeczeństwo ............
Ustrój polityczny ............
Ustrój gospodarczy ...........
- Myśl socjaldemokratyczna .......
Koncepcja jednostki...........
Społeczeństwo ..............
Ustrój polityczny ............
Ustrój gospodarczy ...........
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji
VI. Transformacja systemowa w Polsce .....................
1. Społeczeństwo postkomunistyczne na drodze do społeczeństwa obywatelskiego
(civil society) ............................
2. Od państwa autorytarnego do państwa demokratycznego ............
3. Od gospodarki scentralizowanej do gospodarki rynkowej ............
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji .....................
VII. Rzeczpospolita Polska - ustrój polityczny .....
1. Konstytucja jako zasadnicza podstawa działania państwa
- Problem konstytucji RP ..................
- Konstytucyjne zasady ustroju politycznego RP .....
2. Partie polityczne i ich znaczenie .............
- Status prawny partii politycznych ............
- Partie polityczne współczesnej Polski ..........
- System partyjny ......................
3. Związki zawodowe i organizacje pracodawców .....
- Związki zawodowe ....................
- Organizacje pracodawców ................
- Stowarzyszenia i ruchy społeczne ............
4. Władza ustawodawcza - parlament RP .........
- Pozycja ustrojowa Sejmu i Senatu ............
- Wybory parlamentarne ..................
- Status posła i senatora ...................
- Kluby i koła poselskie (senatorskie) ...........
- Organizacja wewnętrzna izb ...............
- Zasady działania Sejmu i Senatu .............
- Funkcje parlamentu ....................
Funkcja ustawodawcza ..................
Funkcja kontrolna .....................
5. Władza wykonawcza - Prezydent RP, Rada Ministrów .
- - Prezydent RP .......................
Zakres kompetencji Prezydenta RP ............
Zastępstwo i odpowiedzialność Prezydenta RP .....
- Pozycja ustrojowa i kompetencje Rady Ministrów ....
Skład Rady Ministrów ..................
Powoływanie rządu ....................
Odpowiedzialność rządu .................
6. Sądownictwo. Organy ochrony prawnej .........
~ System organów ochrony prawnej ............
Organy orzekające
Organy kontroli przestrzegania prawa .............
- Kontrola konstytucyjności i legalności .............
- Wymiar sprawiedliwości ....................
7. Władze lokalne .........................
- Terenowe władze administracyjne ...............
- Organy samorządu terytorialnego ...............
8. Samorząd społeczny ......................
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji ............
Vin. Gospodarka .........................
1. Człowiek jako istota gospodarująca ..............
2. Podstawowe problemy społeczeństwa gospodarującego . . . . ,
- Gospodarowanie jako proces dokonywania wyborów ......
- Proces gospodarczy ........................
3. Gospodarka rynkowa i jej cechy .................
- Proces wymiany ..........................
- Rynek i mechanizm rynkowy ...................
- Rynek i konkurencja .......................
- Podmioty gospodarcze w systemie rynkowym ..........
4. Przedsiębiorstwo jako podmiot gospodarki rynkowej ......
- Przedsiębiorstwo i jego rodzaje ..................
Charakterystyka form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstw
- Nowa formuła planowania w przedsiębiorstwie .........
- Marketing .............................
- Ugrupowania przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej . . . . .
5. System pieniężno-kredytowy ...................
- Banki i bankowość ........................
- Kredyt .................... ... .........
- Obieg pieniądza w gospodarce rynkowej .............
6. Budżet państwa ..........................
7. Produkt społeczny .........................
8. Papiery wartościowe .......................
- Pojęcie i rodzaje papierów wartościowych ............
- Giełda papierów wartościowych .................
9. Rola państwa w gospodarce rynkowej ..............
10. Problemy polskiej gospodarki w okresie przejściowym . . . . .
- Zagadnienia podstawowe .....................
- Przekształcenia własnościowe ..................
- Problem bezrobocia ........................
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji .............
K. Polska w stosunkach międzynarodowych .......
1. Polityka zagraniczna i stosunki międzynarodowe . . . . .
2. Uczestnicy stosunków międzynarodowych .........
3. Wewnętrzne uwarunkowania pozycji Polski w stosunkach
międzynarodowych
4. Międzynarodowe uwarunkowania pozycji Polski w stosunkach
międzynarodowych .......................
- Upadek komunizmu w Europie Środkowo-
Wschodniej ......
_ procesy integracyjne w Europie Zachodniej
............
- Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w
Europie ......
5. Cele, środki i kierunki polskiej polityki
zagranicznej .......
- Podstawowe pojęcia.......................:.
- Stosunki z instytucjami Zachodu ..................
- Udział Polski w pracach OBWE i
organizacjach subregionalnych w Europie
..............................
- Dwustronne stosunki Polski z innymi
państwami .........
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji
..............
X. Globalne problemy współczesnego świata
.........
1. Problemy polityczne .....................
- Lokalne konflikty zbrojne i ich podłoże ...........
- Integracja a dezintegracja w stosunkach
międzynarodowych
- Kwestia stabilności ustrojów politycznych
..........
- Zagrożenia demokracji ....................
2. Problemy społeczno-ekonomiczne ..............
- Dysproporcje w rozwoju gospodarczym
...........
- Zadłużenie ...........................
- Bezrobocie ..........................
- Głód i niedożywienie .....................
- Kwestie zdrowotne i profilaktyka ...............
3. Problemy cywilizacyjno-kulturowe .............
- Degradacja środowiska naturalnego .............
- Problemy demograficzne ...................
- Zacofanie cywilizacyjne, analfabetyzm ...........
Ćwiczenia i pytania-problemy do dyskusji
...........
XI. Dziedzictwo cywilizacyjne
1. Kultura ...........
2. Nauka ............
3. Oświata ..................
4. Wkład Polski w
kulturę i naukę światową
Ćwiczenia i pytania-
problemy do dyskusji