Dane szczegółowe książki
Krytyka rozumu socjologicznego: Praca zbiorowa wydana z okazji 100-lecia urodzin Tadeusza Szczurkiewicza / Kozyra-Kowalski, Stanisław; Przestalski, Andrzej; Włodark, Jan; Towarzystwo im. Floriana Znanieckiego Fundacja Naukowa im. Floriana Znanieckiego w Poznaniu
Autorzy
Tytuł
Krytyka rozumu socjologicznego: Praca zbiorowa wydana z okazji 100-lecia urodzin Tadeusza Szczurkiewicza
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 1997
ISBN
83-7150-239-7
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Stanisław Kozyr-Kowalski, Oblicza rozumu socjologicznego.............. 13
Część I
Tadeusz Szczurkiewicz
O uległości i stosunku społecznym.......................... 56
Saint-Simon i Comte................................. 80
Krzywicki jako socjolog i krytyk socjologii tłumu.................. 108
Ideologia narodu a naród jako grupa społeczna.................. 111
Psychologia a psychologizm............................. 114
Krytyka zdroworozsądkowego polikausalizmu ................... 117
Kulturalizm Znanieckiego a pojęcie socjologii Simmla, Vierkandta i Webera ... 121
Psychologia narodu, dedukcja psychologiczna i „prawa empiryczne"....... 123
Lud a państwo szlacheckie.............................. 125
Cechy socjologicznej analizy charakteru narodowego............... 126
Przedmiot socjologii i pojęcie stosunku społecznego................ 129
Socjologia Le Bona i Znanieckiego jako narzędzia badań wyborczych....... 131
Freudowska psychoanaliza tłumu.......................... 133
Abramowski jako socjolog.............................. 136
Kultura społeczna ludu polskiego.......................... 137
Zasadnicze podstawy ewolucji społecznej...................... 139
Metoda statystyczna a prawa nauki......................... 141
Socjologiczne podstawy ekonomii.......................... 143
Socjologiczne ujęcie rozwodów........................... 144
Metody banalizacji socjologii............................ 147
O plagiacie naukowym i cytowaniu nie czytanych autorów............. 149
Kultura Pigmejów a ewolucjonizm ......................... 155
Kultura ludowa a myślenie prelogiczne....................... 157
Nędza psychologiztnu Le Bona............................ 161
Wszechogarniająca formuła egzegetyczna a hipoteza heurystyczjia........ 163
Nauka to nie wynik, lecz drogi do wyniku...................... 166
Przyczyny tęsknoty za dyktatorem.......................... 168
Tak zwana nauka o prasie a socjologia prasy....................170
Zwięzłość nie zawsze cnotą .............................172
Popularyzacja a kultura naukowa..........................174
Pansugestywizm...................................176
Teoria socjologiczna wysokiej próby a małowartościowy materiał ankietowy . . .181
Psychologia młodzieży, czy młodzieży inteligenckiej?................183
Socjologia a nauki długie i krótkie..........................187
„Opinia publiczna" jako fikcja werbalna......................194
Pojęcie socjologii ogólnej i jej działów.......................200
Ambicja jako stosunek społeczny ..........................208
Megalomania narodowa, kolektywna i myślenie prelogiczne............212
Systemotwórstwo, faktolatria i fakty.........................216
Dzieje obyczajów narodowych a dzieje obyczajów szlacheckich..........221
Rasa a życie społeczne................................226
Monizm etiologiczny a psychoanaliza Adlera....................229
Nauka nie powstaje w stadzie............................232
Krytyka psychoanalizy Freuda............................233
Metoda etnograficzna a nowe elementy kultury ludowej..............236
Socjologia naukowa a socjologia dla starych panien................238
Bezmyślność badań empirycznych i mądrość robotnic fabrycznych ........240
Życie religijne i światopogląd młodzieży proletariackiej..............244
Co to jest kultura?..................................247
Socjologia teoretyczna, socjologia stosowana i stereotypy narodowościowe .... 259
Kapłani i organiści socjologii............................267
Nazwiska a stany społeczne i grupy etniczne....................271
Socjologia polska a stalinizm ............................274
Florian Znaniecki, Nowy sposób podejścia do zagadnień socjologicznych.......282
Aleksander Hertz, Umysł jasny, ścisły, wnikliwy ....................285
Stanisław Ossowski, L«?y................................290
Część II
Stanisław L. Andreski, Uboczne skutki rozkochania się w modelu...........296
Jan Danecki, Postęp społeczny: idea a doświadczenie..................305
Janusz Goćkowski, Modele roli społecznej socjologa..................314
Feliks Gross, Gdzie i kiedy zatrzymuje się rewolucja..................329
Jerzy Heymann, Własnościowy paradygmat w teoriach nierówności społecznych . . . 355 Krzysztof Kostyrko, Pojęcie grupy społecznej i badania nad sztuką — wybrane
kwestie........................................372
Stanisław Kozyr-Kowalski, Zasady socjologicznej analizy własności.........382
Franciszek Krzykała, Socjologia gospodarcza — wybrane zagadnienia........407
Władysław Markiewicz, Aktualność Tadeusza Szczurkiewicza krytyki kierunku raso-
wo-antropologicznego w socjologii.........................423
Janina Markiewicz-Lagneau, Socjologia socjologii...................428
Mirosław Nowaczyk, Etnocentryzm krytyczny......................434
Andrzej Przestalski, ć?£_ycza/ jako kategoria socjologii Ferdinanda Tonniesa.....446
Paweł Ruszkowski, Niebezpieczna deformacja.....................460
Jerzy Szacki, W służbie społeczeństwa czy władzy? Socjologia polska w latach 1944-
-1989.........................................464
Jacek Tittenbrun, Moda na sondaże...........................489
Jerzy J. Wiatr, Spór o rolę czynnika rasowego z perspektywy półwiecza........499
Jan Włodarek, Tadeusza Szczurkiewicza krytyka psychologizmu w socjologii.....505
Janusz Ziółkowski, Impulsy i bariery rozwoju socjologii................518
Helena Znaniecka Łopata, Przenikanie się publicznej i prywatnej sfery życia: wyzwanie rzucone przez kobiety społeczeństwu amerykańskiemu.............535
Część III
Tadeusz Alek-Kowalski, Tadeusz Szczurkiewicz i początki socjologii w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika ...............................562
Przemysław Bystrzycki, Przyjaźń i pamięć.......................577
Zygmunt Dulczewski, Profesor Wyższego Katolickiego Studium Społecznego.....586
Stefan Słoniński, Praca magisterska tonieagitka....................594
Teodor Śmieiowski, Mistrz socjologii..........................597
Janusz Tomaszewski, Osobowość Tadeusza Szczurkiewicza..............600
Tadeusz Trzciński, Profesor Tajnego Uniwersytetu...................617
Aleksander Wesołowski, Z teczki materiałów i wspomnień o Tadeuszu Szczurkiewiczu . 625
Bibliografia prac Tadeusza Szczurkiewicza (oprac. Tadeusz Alek-Kowalski).....633
Indeks nazwisk (oprac. Zofia Wecel-Kowalska).....................641
Część I
Tadeusz Szczurkiewicz
O uległości i stosunku społecznym.......................... 56
Saint-Simon i Comte................................. 80
Krzywicki jako socjolog i krytyk socjologii tłumu.................. 108
Ideologia narodu a naród jako grupa społeczna.................. 111
Psychologia a psychologizm............................. 114
Krytyka zdroworozsądkowego polikausalizmu ................... 117
Kulturalizm Znanieckiego a pojęcie socjologii Simmla, Vierkandta i Webera ... 121
Psychologia narodu, dedukcja psychologiczna i „prawa empiryczne"....... 123
Lud a państwo szlacheckie.............................. 125
Cechy socjologicznej analizy charakteru narodowego............... 126
Przedmiot socjologii i pojęcie stosunku społecznego................ 129
Socjologia Le Bona i Znanieckiego jako narzędzia badań wyborczych....... 131
Freudowska psychoanaliza tłumu.......................... 133
Abramowski jako socjolog.............................. 136
Kultura społeczna ludu polskiego.......................... 137
Zasadnicze podstawy ewolucji społecznej...................... 139
Metoda statystyczna a prawa nauki......................... 141
Socjologiczne podstawy ekonomii.......................... 143
Socjologiczne ujęcie rozwodów........................... 144
Metody banalizacji socjologii............................ 147
O plagiacie naukowym i cytowaniu nie czytanych autorów............. 149
Kultura Pigmejów a ewolucjonizm ......................... 155
Kultura ludowa a myślenie prelogiczne....................... 157
Nędza psychologiztnu Le Bona............................ 161
Wszechogarniająca formuła egzegetyczna a hipoteza heurystyczjia........ 163
Nauka to nie wynik, lecz drogi do wyniku...................... 166
Przyczyny tęsknoty za dyktatorem.......................... 168
Tak zwana nauka o prasie a socjologia prasy....................170
Zwięzłość nie zawsze cnotą .............................172
Popularyzacja a kultura naukowa..........................174
Pansugestywizm...................................176
Teoria socjologiczna wysokiej próby a małowartościowy materiał ankietowy . . .181
Psychologia młodzieży, czy młodzieży inteligenckiej?................183
Socjologia a nauki długie i krótkie..........................187
„Opinia publiczna" jako fikcja werbalna......................194
Pojęcie socjologii ogólnej i jej działów.......................200
Ambicja jako stosunek społeczny ..........................208
Megalomania narodowa, kolektywna i myślenie prelogiczne............212
Systemotwórstwo, faktolatria i fakty.........................216
Dzieje obyczajów narodowych a dzieje obyczajów szlacheckich..........221
Rasa a życie społeczne................................226
Monizm etiologiczny a psychoanaliza Adlera....................229
Nauka nie powstaje w stadzie............................232
Krytyka psychoanalizy Freuda............................233
Metoda etnograficzna a nowe elementy kultury ludowej..............236
Socjologia naukowa a socjologia dla starych panien................238
Bezmyślność badań empirycznych i mądrość robotnic fabrycznych ........240
Życie religijne i światopogląd młodzieży proletariackiej..............244
Co to jest kultura?..................................247
Socjologia teoretyczna, socjologia stosowana i stereotypy narodowościowe .... 259
Kapłani i organiści socjologii............................267
Nazwiska a stany społeczne i grupy etniczne....................271
Socjologia polska a stalinizm ............................274
Florian Znaniecki, Nowy sposób podejścia do zagadnień socjologicznych.......282
Aleksander Hertz, Umysł jasny, ścisły, wnikliwy ....................285
Stanisław Ossowski, L«?y................................290
Część II
Stanisław L. Andreski, Uboczne skutki rozkochania się w modelu...........296
Jan Danecki, Postęp społeczny: idea a doświadczenie..................305
Janusz Goćkowski, Modele roli społecznej socjologa..................314
Feliks Gross, Gdzie i kiedy zatrzymuje się rewolucja..................329
Jerzy Heymann, Własnościowy paradygmat w teoriach nierówności społecznych . . . 355 Krzysztof Kostyrko, Pojęcie grupy społecznej i badania nad sztuką — wybrane
kwestie........................................372
Stanisław Kozyr-Kowalski, Zasady socjologicznej analizy własności.........382
Franciszek Krzykała, Socjologia gospodarcza — wybrane zagadnienia........407
Władysław Markiewicz, Aktualność Tadeusza Szczurkiewicza krytyki kierunku raso-
wo-antropologicznego w socjologii.........................423
Janina Markiewicz-Lagneau, Socjologia socjologii...................428
Mirosław Nowaczyk, Etnocentryzm krytyczny......................434
Andrzej Przestalski, ć?£_ycza/ jako kategoria socjologii Ferdinanda Tonniesa.....446
Paweł Ruszkowski, Niebezpieczna deformacja.....................460
Jerzy Szacki, W służbie społeczeństwa czy władzy? Socjologia polska w latach 1944-
-1989.........................................464
Jacek Tittenbrun, Moda na sondaże...........................489
Jerzy J. Wiatr, Spór o rolę czynnika rasowego z perspektywy półwiecza........499
Jan Włodarek, Tadeusza Szczurkiewicza krytyka psychologizmu w socjologii.....505
Janusz Ziółkowski, Impulsy i bariery rozwoju socjologii................518
Helena Znaniecka Łopata, Przenikanie się publicznej i prywatnej sfery życia: wyzwanie rzucone przez kobiety społeczeństwu amerykańskiemu.............535
Część III
Tadeusz Alek-Kowalski, Tadeusz Szczurkiewicz i początki socjologii w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika ...............................562
Przemysław Bystrzycki, Przyjaźń i pamięć.......................577
Zygmunt Dulczewski, Profesor Wyższego Katolickiego Studium Społecznego.....586
Stefan Słoniński, Praca magisterska tonieagitka....................594
Teodor Śmieiowski, Mistrz socjologii..........................597
Janusz Tomaszewski, Osobowość Tadeusza Szczurkiewicza..............600
Tadeusz Trzciński, Profesor Tajnego Uniwersytetu...................617
Aleksander Wesołowski, Z teczki materiałów i wspomnień o Tadeuszu Szczurkiewiczu . 625
Bibliografia prac Tadeusza Szczurkiewicza (oprac. Tadeusz Alek-Kowalski).....633
Indeks nazwisk (oprac. Zofia Wecel-Kowalska).....................641