Dane szczegółowe książki
Historia Europy / Mączak, Antoni (1928-2003); Grzybowski, Stanisław (1930-)
Tytuł
Historia Europy
Wydawnictwo
Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997
ISBN
8304043637
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp 5
Późna starożytność
Starożytne przesłanki Europy 11
__
Świat antyczny w dobie największego rozkwitu i upadku 13
Obszar antycznej cywilizacji 13
Cesarstwo a barbarzyńcy 14
Struktura rzymskiego świata: miasta 16
Struktura rzymskiego świata: administracja imperialna 18
Religijne podstawy władzy cesarzy. Prawo 21
Gospodarka: rolnictwo i rzemiosło 22
Gospodarka: komunikacja, obrót pieniężny 25
Romanizacja 29
Losy kultury antycznej: antyczny sposób myślenia 31
__
Proces upowszechniania się chrześcijaństwa 33
Kościół i jego struktury 33
Papiestwo i kler 35
Kult świętych i Matki Bożej. Rozwój doktryny Kościoła 40
Kościół a państwo 45
Średniowiecze
Problemy epoki. Średniowiecze w tradycji europejskiej 49
Wczesne średniowiecze 53
Po upadku Cesarstwa Zachodniego: upadek gospodarki i nowe szlaki wymiany kontynentalnej 53
Struktury władzy na gruzach Cesarstwa Zachodniego. Cesarstwo Wschodnie 56
Iberia wizygocka 59
Półwysep Iberyjski: pierwsza faza spotkania z islamem 62
Wyspy Brytyjskie: cywilizacja na krańcach Europy 67
Państwo Franków: ekspansja i rozpad 72
Ludy Skandynawii i ich ekspansja europejska 86
Plemiona i państwa słowiańskie. Awarowie i Węgrzy 90
Kultura wczesnego średniowiecza 97
__
Pełne średniowiecze. Wieki XI-XIII 103
Ożywienie gospodarcze i rozwój systemów lennych 103
Cesarstwo i papiestwo 113
Anglia i Francja: pierwsze konflikty 120
Druga faza spotkania z islamem: rekonkwista i krucjaty 125
Pierwszy rozpad Rzeszy 132
Europa Środkowa: pogranicze niemiecko-słowiańskie 137
Polska: wejście do dziejów Europy 142
Bizancjum i Ruś Kijowska: odrębności europejskiego Wschodu 150
Europa Wschodnia wobec muzułmanów i Mongołów 158
Kultura pełnego średniowiecza 161
__
Schyłek średniowiecza. Wieki XIV-XV 176
Kryzys feudalizmu średniowiecznego 176
Kryzys polityczny na Zachodzie: wojna stuletnia i jej następstwa 180
Królestwa chrześcijańskiej Iberii 187
Polska zjednoczona i w unii z Litwą 193
Europa Środkowa: rywalizacja dynastyczna Luksemburgów, Jagiellonów i Habsburgów 199
Skandynawia w okresie unii kalmarskiej 207
Państwo moskiewskie; Mongołowie a Ruś; Nowogród Wielki 210
Imperium Osmanów: dziedzictwo Bizancjum i zagrożenie dla Europy 217
Bałkany pod panowaniem Osmanów 222
Początki renesansu we Włoszech i jego pierwsze echa za Alpami 224
Czasy nowożytne. Wieki XVI-XVIII
Problemy epoki 233
Ludność i gospodarka Europy w fazie wzrostu i recesji 238
Modernizacja państwa. Dwór monarszy 253
Modernizacja wojny i wojskowości 269
Wiek ekspansji i odrodzenia 277
Wczesna ekspansja oceaniczna: światy nowe i stare 277
Kultura odrodzenia w Europie 286
Geneza reformacji i jej tło ideowe 296
Państwo, społeczeństwo i Kościół: modele protestanckie i katolickie 302
Hiszpania i Portugalia: między Europą a imperium światowym 308
Anglia, Francja i Niderlandy w okresie wojen włoskich 313
Elżbieta, hugenoci i gezowie 319
Rzesza i posiadłości Habsburgów austriackich 326
Skandynawia po rozpadzie unii kalmarskiej : rywalizacja szwedzko-duńska 333
Polska, Litwa - Rzeczpospolita 340
Węgry i Bałkany: rywalizacja imperiów i próby wyzwolenia spod władzy Osmanów 349
Moskwa: terror i ekspansja 351
Wiek depresji i baroku 354
Wiek XVII: sporny problem kryzysu 354
Ekspansja oceaniczna: budowa systemu światowego 357
Kryzys polityczny: wojna trzydziestoletnia 366
Kultura epoki baroku 370
Półwysep Iberyjski: wiek złoty i katastrofa 382
Niemcy i posiadłości habsburskie: początki trwałego podziału Rzeszy 387
Kraje dziedziczne Habsburgów - Węgry 394
Francja, Anglia, Niderlandy: kształtowanie się europejskiego centrum 396
Skandynawia: w cieniu mocarstwowej Szwecji 405
Polska-Litwa: największa republika Europy 411
Rosja: czasy "smuty" i pierwszych Romanowów 418
Wiek oświecenia 422
Gospodarka: dysproporcje u progu przewrotu przemysłowego 422
Polityka europejska: bankructwa, wojny, rewolucje 427
Kolonialne aspekty konfliktów europejskich 439
Kultura oświecenia 445
Kraje iberyjskie: próba rozwiązania despotycznego 457
Rzesza: rywalizacja Austrii i Prus 463
Skandynawia: zmagania "despotyzmu" i "wolności" 469
Rosja: wejście do polityki europejskiej i osobliwości oświeconego absolutyzmu 474
Rzeczpospolita: utrata suwerenności i pierwsze próby jej odzyskania 479
Rewolucja francuska. Napoleon: pierwsza próba podboju Europy 492
Czasy najnowsze:1815-1945
Problemy epoki 507
Europa nowoczesna: przewrót przemysłowy i ewolucja kapitalizmu 509
Przewrót przemysłowy: Wielka Brytania i dysproporcje rozwoju kontynentu w XIX w. 509
Okres międzywojenny: konsekwencje wojny i wielki kryzys 518
Tendencje ogólne i kontrasty regionalne: ewolucja rolnictwa 523
Tendencje ogólne i kontrasty regionalne: wzrost demograficzny i ewolucja gospodarki 525
__
Europa nowoczesna: długie trwanie systemów władzy 529
Między absolutyzmem a demokracją parlamentarną: systemy władzy w XIX i XX w. 529
Państwo między wojnami: kryzys demokracji parlamentarnej 541
Ewolucja stosunków międzynarodowych 548
System Świętego Przymierza i jego przeciwnicy 548
Wiosna Ludów i nowe konflikty międzynarodowe połowy XIX w. 560
Sfery panowania europejskiego 569
Wielka Wojna 1914-1918: geneza 573
Ostatnia wojna europejska czy pierwsza światowa? 586
Europa między wojnami: kształtowanie nowego systemu międzynarodowego 591
Europa między wojnami: zagrożenia pokoju 599
Jedność i różnorodność kultury europejskiej : od Byrona i Balzaka po Kafkę i Einsteina 614
__
Narody i państwa od Wiednia do Monachium i Jałty-Poczdamu 640
Niemcy: od walki o hegemonię w dawnej Rzeszy do walki o panowanie nad światem 640
Zjednoczone Królestwo: stabilizacja systemu parlamentarnego i utrata pozycji światowej 650
Francja: królestwo, cesarstwo i dwie republiki 656
Włochy: zjednoczenie i sny o potędze 662
Hiszpania: rewolucja i stagnacja 669
Na peryferiach: Portugalia w XIX-XX w. 677
Skandynawia: wzrost na uboczu konfliktów europejskich 681
Polska: naród bez państwa i dwadzieścia lat niepodległości 685
Austria, Austro-Węgry i ich dziedzictwo 696
Bałkany w strefie rywalizacji mocarstw 703
Bałkany międzywojenne: niepowodzenia budowy systemu politycznego 713
Rosja i ZSRR: kontrasty struktur władzy i trwałość dążeń mocarstwowych 721
__
Druga wojna światowa: koniec hegemonii Europy 738
Europa po drugiej wojnie światowej
Zwycięzcy i zwyciężeni 751
Podział Europy i "zimna wojna 754
Od Genewy do Helsinek 771
Ku Europie bez podziału 783
Indeks nazwisk 795
Indeks nazw geograficznych 820
Spis map 841
Spis tabel 842
Spis ilustracji 843
Późna starożytność
Starożytne przesłanki Europy 11
__
Świat antyczny w dobie największego rozkwitu i upadku 13
Obszar antycznej cywilizacji 13
Cesarstwo a barbarzyńcy 14
Struktura rzymskiego świata: miasta 16
Struktura rzymskiego świata: administracja imperialna 18
Religijne podstawy władzy cesarzy. Prawo 21
Gospodarka: rolnictwo i rzemiosło 22
Gospodarka: komunikacja, obrót pieniężny 25
Romanizacja 29
Losy kultury antycznej: antyczny sposób myślenia 31
__
Proces upowszechniania się chrześcijaństwa 33
Kościół i jego struktury 33
Papiestwo i kler 35
Kult świętych i Matki Bożej. Rozwój doktryny Kościoła 40
Kościół a państwo 45
Średniowiecze
Problemy epoki. Średniowiecze w tradycji europejskiej 49
Wczesne średniowiecze 53
Po upadku Cesarstwa Zachodniego: upadek gospodarki i nowe szlaki wymiany kontynentalnej 53
Struktury władzy na gruzach Cesarstwa Zachodniego. Cesarstwo Wschodnie 56
Iberia wizygocka 59
Półwysep Iberyjski: pierwsza faza spotkania z islamem 62
Wyspy Brytyjskie: cywilizacja na krańcach Europy 67
Państwo Franków: ekspansja i rozpad 72
Ludy Skandynawii i ich ekspansja europejska 86
Plemiona i państwa słowiańskie. Awarowie i Węgrzy 90
Kultura wczesnego średniowiecza 97
__
Pełne średniowiecze. Wieki XI-XIII 103
Ożywienie gospodarcze i rozwój systemów lennych 103
Cesarstwo i papiestwo 113
Anglia i Francja: pierwsze konflikty 120
Druga faza spotkania z islamem: rekonkwista i krucjaty 125
Pierwszy rozpad Rzeszy 132
Europa Środkowa: pogranicze niemiecko-słowiańskie 137
Polska: wejście do dziejów Europy 142
Bizancjum i Ruś Kijowska: odrębności europejskiego Wschodu 150
Europa Wschodnia wobec muzułmanów i Mongołów 158
Kultura pełnego średniowiecza 161
__
Schyłek średniowiecza. Wieki XIV-XV 176
Kryzys feudalizmu średniowiecznego 176
Kryzys polityczny na Zachodzie: wojna stuletnia i jej następstwa 180
Królestwa chrześcijańskiej Iberii 187
Polska zjednoczona i w unii z Litwą 193
Europa Środkowa: rywalizacja dynastyczna Luksemburgów, Jagiellonów i Habsburgów 199
Skandynawia w okresie unii kalmarskiej 207
Państwo moskiewskie; Mongołowie a Ruś; Nowogród Wielki 210
Imperium Osmanów: dziedzictwo Bizancjum i zagrożenie dla Europy 217
Bałkany pod panowaniem Osmanów 222
Początki renesansu we Włoszech i jego pierwsze echa za Alpami 224
Czasy nowożytne. Wieki XVI-XVIII
Problemy epoki 233
Ludność i gospodarka Europy w fazie wzrostu i recesji 238
Modernizacja państwa. Dwór monarszy 253
Modernizacja wojny i wojskowości 269
Wiek ekspansji i odrodzenia 277
Wczesna ekspansja oceaniczna: światy nowe i stare 277
Kultura odrodzenia w Europie 286
Geneza reformacji i jej tło ideowe 296
Państwo, społeczeństwo i Kościół: modele protestanckie i katolickie 302
Hiszpania i Portugalia: między Europą a imperium światowym 308
Anglia, Francja i Niderlandy w okresie wojen włoskich 313
Elżbieta, hugenoci i gezowie 319
Rzesza i posiadłości Habsburgów austriackich 326
Skandynawia po rozpadzie unii kalmarskiej : rywalizacja szwedzko-duńska 333
Polska, Litwa - Rzeczpospolita 340
Węgry i Bałkany: rywalizacja imperiów i próby wyzwolenia spod władzy Osmanów 349
Moskwa: terror i ekspansja 351
Wiek depresji i baroku 354
Wiek XVII: sporny problem kryzysu 354
Ekspansja oceaniczna: budowa systemu światowego 357
Kryzys polityczny: wojna trzydziestoletnia 366
Kultura epoki baroku 370
Półwysep Iberyjski: wiek złoty i katastrofa 382
Niemcy i posiadłości habsburskie: początki trwałego podziału Rzeszy 387
Kraje dziedziczne Habsburgów - Węgry 394
Francja, Anglia, Niderlandy: kształtowanie się europejskiego centrum 396
Skandynawia: w cieniu mocarstwowej Szwecji 405
Polska-Litwa: największa republika Europy 411
Rosja: czasy "smuty" i pierwszych Romanowów 418
Wiek oświecenia 422
Gospodarka: dysproporcje u progu przewrotu przemysłowego 422
Polityka europejska: bankructwa, wojny, rewolucje 427
Kolonialne aspekty konfliktów europejskich 439
Kultura oświecenia 445
Kraje iberyjskie: próba rozwiązania despotycznego 457
Rzesza: rywalizacja Austrii i Prus 463
Skandynawia: zmagania "despotyzmu" i "wolności" 469
Rosja: wejście do polityki europejskiej i osobliwości oświeconego absolutyzmu 474
Rzeczpospolita: utrata suwerenności i pierwsze próby jej odzyskania 479
Rewolucja francuska. Napoleon: pierwsza próba podboju Europy 492
Czasy najnowsze:1815-1945
Problemy epoki 507
Europa nowoczesna: przewrót przemysłowy i ewolucja kapitalizmu 509
Przewrót przemysłowy: Wielka Brytania i dysproporcje rozwoju kontynentu w XIX w. 509
Okres międzywojenny: konsekwencje wojny i wielki kryzys 518
Tendencje ogólne i kontrasty regionalne: ewolucja rolnictwa 523
Tendencje ogólne i kontrasty regionalne: wzrost demograficzny i ewolucja gospodarki 525
__
Europa nowoczesna: długie trwanie systemów władzy 529
Między absolutyzmem a demokracją parlamentarną: systemy władzy w XIX i XX w. 529
Państwo między wojnami: kryzys demokracji parlamentarnej 541
Ewolucja stosunków międzynarodowych 548
System Świętego Przymierza i jego przeciwnicy 548
Wiosna Ludów i nowe konflikty międzynarodowe połowy XIX w. 560
Sfery panowania europejskiego 569
Wielka Wojna 1914-1918: geneza 573
Ostatnia wojna europejska czy pierwsza światowa? 586
Europa między wojnami: kształtowanie nowego systemu międzynarodowego 591
Europa między wojnami: zagrożenia pokoju 599
Jedność i różnorodność kultury europejskiej : od Byrona i Balzaka po Kafkę i Einsteina 614
__
Narody i państwa od Wiednia do Monachium i Jałty-Poczdamu 640
Niemcy: od walki o hegemonię w dawnej Rzeszy do walki o panowanie nad światem 640
Zjednoczone Królestwo: stabilizacja systemu parlamentarnego i utrata pozycji światowej 650
Francja: królestwo, cesarstwo i dwie republiki 656
Włochy: zjednoczenie i sny o potędze 662
Hiszpania: rewolucja i stagnacja 669
Na peryferiach: Portugalia w XIX-XX w. 677
Skandynawia: wzrost na uboczu konfliktów europejskich 681
Polska: naród bez państwa i dwadzieścia lat niepodległości 685
Austria, Austro-Węgry i ich dziedzictwo 696
Bałkany w strefie rywalizacji mocarstw 703
Bałkany międzywojenne: niepowodzenia budowy systemu politycznego 713
Rosja i ZSRR: kontrasty struktur władzy i trwałość dążeń mocarstwowych 721
__
Druga wojna światowa: koniec hegemonii Europy 738
Europa po drugiej wojnie światowej
Zwycięzcy i zwyciężeni 751
Podział Europy i "zimna wojna 754
Od Genewy do Helsinek 771
Ku Europie bez podziału 783
Indeks nazwisk 795
Indeks nazw geograficznych 820
Spis map 841
Spis tabel 842
Spis ilustracji 843