Dane szczegółowe książki
Czy fizyka jest nauką humanistyczną? / Heller, Michał (1936-)
Autorzy
Tytuł
Czy fizyka jest nauką humanistyczną?
Wydawnictwo
Tarnów: "Biblos", 1998
ISBN
8386889632
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wprowadzenie: Trzecia kultura? ....................... 9^
Pochodzenie rozdziałów ............................. 10
Część I: Fizyka i piękno ........................... 1T
Rozdział l: Czy fizyka jest nauką humanistyczną? ......... 21
Rozdział 2: Podboje matematyki: Od rzutu kamieniem
do kwantowej próżni ..................... 31
1. O czym nie trzeba przekonywać .................... 31
2. Białe, słodkie, gorące... .......................... 31
3. Od balistyki do mechaniki klasycznej ................. 33«
4. Zadziwiająca metoda ........................... 35
5. Czy próżnia jest nicością ......................... 37
6. Gdy Pan Bóg liczy... ........................... 39
Rozdział 3: Matematyka - romantyczny język nauki ........ 4 L
1. Przeciw kosmicznej samotności .................... 4 L
2. Od Hegla do mechaniki kwantowej .................. 43
3. Całościowe spojrzenie na świat ..................... 46
4. Język nauki ................................. 4S
5. Dziedzictwo romantyzmu ........................ 50
Rozdział 4: Postmodernizm i współczesna fizyka .......... 55
1. Transformacja hermeneutyka i kwantowa
grawitacja ................................. 55
2. Kalejdoskop nonsensów ......................... 57
3. Intelektualne szalbierstwo ........................ 60
4. Kompleks niższości? ........................... 62
5. Pokusa tekstu ................................ 63
Rozdział 5: Piękno jako kryterium prawdy ............... 65
Rozdział 6: Dynamika twórczości ...................... 73
6
Część II: Między fizyką a filozofią
77
79
79
81
82
84
85
87
91
93
103
103
105
106
109
115
113
118
119
120
123
127
127
129
133
135
137
Rozdział 13: Naukowy obraz świata a zadanie teologa ..... 143
1. Wstęp ........................... ... ...... 143
2. Naukowy obraz świata ......................... 146
3. Kosmologiczne tło obrazu świata ................. 148
Rozdział 7: Filozofia fizyki przed nowym milenium .
1. Ontologia, fizyka i redukcjonizmy ............
2. Migracja pojęć i problemów ..............
3. Filozofia w fizyce .....................
4. Epistemologia fizyki ....................
5. Ontologie strukturalistyczne ...............
6. Przykład - zagadnienie indywidualizacji .......
7. Filozoficzne horyzonty fizyki ...............
Rozdział 8: Metafizyka i język .................
Rozdział 9: Logiczność świata według Ladriere'a . . .
1. Operacyjna moc formalizmu ..............
2. Zastosowania matematyki do fizyki ..........
3. Fizyka i ontologia .....................
Rozdział 10: Źródła kryzysu ..................
Rozdział 11: Nauki przyrodnicze a filozofia przyrody
1. Jak filozofować nad światem? .............
2. Filozofia nauki ........................
3. Filozofia w nauce .....................
4. Nauka jako filozofia .....................
Część III: Przez konflikty ku transcendencji
Rozdział 12: Początki konfliktu i współistnienia
1. Konflikt narodzin ..................
2. Erozja mitycznej religijności ..........
3. Konflikt języków ..................
4. Mądrość Starego Testamentu ..........
5. Głupstwo dla Greków... .............
4. Naukowy obraz świata u schyłku XX stulecia . . .
5. Czy teologia powinna wiązać się z naukowym
obrazem świata? .......................
Rozdział 14: Stworzenie świata według współczesnej
kosmologii .....................
1. Wprowadzenie ........................
2. Z dziejów pojęcia stworzenia ..............
3. Początek świata i stworzenie w kosmologu
relatywistycznej .......................
4. Modele kwantowej kreacji .................
5. Analiza modelu Hartle'go-Hawkinga ..........
6. Prawa przyrody ........................
7. Uwagi na zakończenie ...................
Rozdział 15: O wyprowadzaniu filozoficznych
i teologicznych wniosków z kosmologii
1. Uwagi wstępne ........................
2. Dwa przykłady: Jastrow i Hawking ...........
3. Komentarz do przykładów ................
Rozdział 16: Chrześcijański pozytywizm ........
1. Pozytywizm w Polsce i gdzie indziej ........
2. Nowy sens empiryczności ...............
3. Neopozytywizm a myśl chrześcijańska .......
4. Uczciwość w myśleniu .................
150
154
157
157
158
161
163
165
168
170'
173
173-
174-
17S
181
181
184
186
1891
Rozdział 17: Wyobraźnia w nauce i doświadczeniu religijnym
- czyli mały traktat o machaniu rękami
i molach jedzących literaturę .............. 193
Rozdział 18: Nauka i Transcendencja ................. 199
l. Granice języka i zdrowego rozsądku ............... 199
/ 2. Pytanie Schródingera ......................... 203
3. Dwa doświadczenia ludzkości ................... 204
4. Nauka i transcendencja ......................... 206
5. Jeszcze raz pytanie Schródingera .................. 209
Pochodzenie rozdziałów ............................. 10
Część I: Fizyka i piękno ........................... 1T
Rozdział l: Czy fizyka jest nauką humanistyczną? ......... 21
Rozdział 2: Podboje matematyki: Od rzutu kamieniem
do kwantowej próżni ..................... 31
1. O czym nie trzeba przekonywać .................... 31
2. Białe, słodkie, gorące... .......................... 31
3. Od balistyki do mechaniki klasycznej ................. 33«
4. Zadziwiająca metoda ........................... 35
5. Czy próżnia jest nicością ......................... 37
6. Gdy Pan Bóg liczy... ........................... 39
Rozdział 3: Matematyka - romantyczny język nauki ........ 4 L
1. Przeciw kosmicznej samotności .................... 4 L
2. Od Hegla do mechaniki kwantowej .................. 43
3. Całościowe spojrzenie na świat ..................... 46
4. Język nauki ................................. 4S
5. Dziedzictwo romantyzmu ........................ 50
Rozdział 4: Postmodernizm i współczesna fizyka .......... 55
1. Transformacja hermeneutyka i kwantowa
grawitacja ................................. 55
2. Kalejdoskop nonsensów ......................... 57
3. Intelektualne szalbierstwo ........................ 60
4. Kompleks niższości? ........................... 62
5. Pokusa tekstu ................................ 63
Rozdział 5: Piękno jako kryterium prawdy ............... 65
Rozdział 6: Dynamika twórczości ...................... 73
6
Część II: Między fizyką a filozofią
77
79
79
81
82
84
85
87
91
93
103
103
105
106
109
115
113
118
119
120
123
127
127
129
133
135
137
Rozdział 13: Naukowy obraz świata a zadanie teologa ..... 143
1. Wstęp ........................... ... ...... 143
2. Naukowy obraz świata ......................... 146
3. Kosmologiczne tło obrazu świata ................. 148
Rozdział 7: Filozofia fizyki przed nowym milenium .
1. Ontologia, fizyka i redukcjonizmy ............
2. Migracja pojęć i problemów ..............
3. Filozofia w fizyce .....................
4. Epistemologia fizyki ....................
5. Ontologie strukturalistyczne ...............
6. Przykład - zagadnienie indywidualizacji .......
7. Filozoficzne horyzonty fizyki ...............
Rozdział 8: Metafizyka i język .................
Rozdział 9: Logiczność świata według Ladriere'a . . .
1. Operacyjna moc formalizmu ..............
2. Zastosowania matematyki do fizyki ..........
3. Fizyka i ontologia .....................
Rozdział 10: Źródła kryzysu ..................
Rozdział 11: Nauki przyrodnicze a filozofia przyrody
1. Jak filozofować nad światem? .............
2. Filozofia nauki ........................
3. Filozofia w nauce .....................
4. Nauka jako filozofia .....................
Część III: Przez konflikty ku transcendencji
Rozdział 12: Początki konfliktu i współistnienia
1. Konflikt narodzin ..................
2. Erozja mitycznej religijności ..........
3. Konflikt języków ..................
4. Mądrość Starego Testamentu ..........
5. Głupstwo dla Greków... .............
4. Naukowy obraz świata u schyłku XX stulecia . . .
5. Czy teologia powinna wiązać się z naukowym
obrazem świata? .......................
Rozdział 14: Stworzenie świata według współczesnej
kosmologii .....................
1. Wprowadzenie ........................
2. Z dziejów pojęcia stworzenia ..............
3. Początek świata i stworzenie w kosmologu
relatywistycznej .......................
4. Modele kwantowej kreacji .................
5. Analiza modelu Hartle'go-Hawkinga ..........
6. Prawa przyrody ........................
7. Uwagi na zakończenie ...................
Rozdział 15: O wyprowadzaniu filozoficznych
i teologicznych wniosków z kosmologii
1. Uwagi wstępne ........................
2. Dwa przykłady: Jastrow i Hawking ...........
3. Komentarz do przykładów ................
Rozdział 16: Chrześcijański pozytywizm ........
1. Pozytywizm w Polsce i gdzie indziej ........
2. Nowy sens empiryczności ...............
3. Neopozytywizm a myśl chrześcijańska .......
4. Uczciwość w myśleniu .................
150
154
157
157
158
161
163
165
168
170'
173
173-
174-
17S
181
181
184
186
1891
Rozdział 17: Wyobraźnia w nauce i doświadczeniu religijnym
- czyli mały traktat o machaniu rękami
i molach jedzących literaturę .............. 193
Rozdział 18: Nauka i Transcendencja ................. 199
l. Granice języka i zdrowego rozsądku ............... 199
/ 2. Pytanie Schródingera ......................... 203
3. Dwa doświadczenia ludzkości ................... 204
4. Nauka i transcendencja ......................... 206
5. Jeszcze raz pytanie Schródingera .................. 209