Dane szczegółowe książki
Praca badawcza nauczyciela / Zaczyński, Władysław Piotr
Autorzy
Tytuł
Praca badawcza nauczyciela
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1995
Numer wydania
4
ISBN
8302056839
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp do nowego wydania ................... 7
RozdzIał 1 . Badanie naukowe a nauczycielskie doświadczenie krytyczne . 9
Co to jest badanie naukowe? .................... 9
Doświadczenie krytyczne i udział nauczycieli w badaniach pedagogicznych . . . . 10
Co bada pedagogika? ....................... 15
Co to jest metoda badań pedagogicznych? ................16
Rozdział 2. Charakterystyka zasad badań pedagogicznych ...... 21
Zasady dotyczące subiektywności uczestników badania naukowego ....... 21
Zasady — instrukcje odnoszące się do czynności zewnętrznych badania....... 24
Rozdział 3. Etapy badania naukowego ............... 29
Etap sytuacji problemowej ..................... 30
Etap formułowania problemu .................... 31
Etap formułowania hipotezy roboczej ................. 32
Etap weryfikacji wewnętrznej .................... 34
Etap weryfikacji zewnętrznej . ...... 36
Etap wnioskowania końcowego. ...... .,-. ,.'....... .... . 46
Rozdział 4. Warsztat pisarski nauczy ciela-badacza .......... 51
Koncepcja badań ........................ 51
Opis wyników badań ....................... 55
Rozdział 5. Hipoteza robocza — jej znaczenie, pochodzenie i drogi
weryfikacji ........ -„ i;fc;;~w;-.^.c- ;.: ......... .\ 60
Co to jest hipoteza robocza? .................... ._ 60
Funkcja poznawcza hipotezy roboczej . . . ... , ,;'.,:..- . . ... , .1.0 , ,..,,.. ... . 61
Cechy dobrej hipotezy roboczej. ........ ;:. ~. .•f';-: . .-. . . -. . . 62
Droga dochodzenia do hipotezy roboczej ................ 64
Niebezpieczeństwo błędów ..................... 66
Rozdział 6. Metoda obserwacji—jej techniki i granice poznawcze ... 69
69
70
71
Co to jest obserwacja? Rodzaje obserwacji . Jaka ma być obserwacja?
Techniczne środki obserwacji .................... 73\
Sposoby utrwalania spostrzeżeń w obserwacji naukowej ........... 78
Cechy osobowe obserwatora .................... 81
Do jakich wniosków upoważąnia badacza obserwacja? ........... 83
Rozdziać 7. Metoda i techniki eksperymentu pedagogicznego ..... 86
Eksperyment a obserwacja ..................... 86
Co to jest eksperyment? .... ,; ................. 87
Eksperyment laboratoryjny i eksperyment pedagogiczny ........... 88
Logiczne podstawy eksperymentu .................. 90
Organizacja i techniki badań eksperymentalnych . 93
Granice stosowalności eksperymentu w pedagogice 106
Rozdział 8. Test pedagogiczny .................. 110
Co to jesttest? ......................... 111
Instrukcje określające sposób stosowania testu .............. 115
Rodzaje testów pedagogicznych . . . . . .. . . ..-. .'-"••ty"; ...... 117
Sposoby konstruowania testów ................... 118
Profil pedagogiczny ....................... 127
Wskazówki praktyczne stosowania testów pedagogicznych .......... 130 i
Analiza danych z badań testowych .................. 132
Rozdział 9. Badanie stosunków społecznych w grupach rówieśniczych —
metoda socjometryczna .................... 135
Graficzna analiza danych socjometrycznych ............... 138 j
Ilościowa analiza danych socjometrycznych ............... 140 »
Krytyka socjometrii ....................... 144 j.
Wartości poznawcze socjometrii ................... 145 i
Rozdział 10. Wywiad i ankieta jako metody badań pedagogicznych . . 146
Metoda wywiadu i jej warianty ................... 147
Zaufanie jako warunek powodzenia badawczego w wywiadzie ......... 148 ł
Przygotowanie wywiadu i ankiety . .................. 148 t,
Wymagania stawiane pytaniom w wywiadzie i ankiecie . . . . . . . . ... 149 l
Rodzaje kwestionariuszy ankiet. ................... 150 ?
Wartość poznawcza metody ankietowej ............ .'"'.' •^'^ . ' 153 ;
Rozdział 11. Dokumenty i ich analiza w badaniach pedagogicznych . . 158 |
Co to jest dokument? . ...................... 158
Rodzaje dokumentów ........................ 159
Na czym polega wartość poznawcza dokumentów? . . .':.;; . •. ,;ł-( ..A.Mi', . 161 t
Metody analizy dokumentów .................... 164
Jednostki treściowe analizy ..................... 169
Bibliografia .......................... 171
RozdzIał 1 . Badanie naukowe a nauczycielskie doświadczenie krytyczne . 9
Co to jest badanie naukowe? .................... 9
Doświadczenie krytyczne i udział nauczycieli w badaniach pedagogicznych . . . . 10
Co bada pedagogika? ....................... 15
Co to jest metoda badań pedagogicznych? ................16
Rozdział 2. Charakterystyka zasad badań pedagogicznych ...... 21
Zasady dotyczące subiektywności uczestników badania naukowego ....... 21
Zasady — instrukcje odnoszące się do czynności zewnętrznych badania....... 24
Rozdział 3. Etapy badania naukowego ............... 29
Etap sytuacji problemowej ..................... 30
Etap formułowania problemu .................... 31
Etap formułowania hipotezy roboczej ................. 32
Etap weryfikacji wewnętrznej .................... 34
Etap weryfikacji zewnętrznej . ...... 36
Etap wnioskowania końcowego. ...... .,-. ,.'....... .... . 46
Rozdział 4. Warsztat pisarski nauczy ciela-badacza .......... 51
Koncepcja badań ........................ 51
Opis wyników badań ....................... 55
Rozdział 5. Hipoteza robocza — jej znaczenie, pochodzenie i drogi
weryfikacji ........ -„ i;fc;;~w;-.^.c- ;.: ......... .\ 60
Co to jest hipoteza robocza? .................... ._ 60
Funkcja poznawcza hipotezy roboczej . . . ... , ,;'.,:..- . . ... , .1.0 , ,..,,.. ... . 61
Cechy dobrej hipotezy roboczej. ........ ;:. ~. .•f';-: . .-. . . -. . . 62
Droga dochodzenia do hipotezy roboczej ................ 64
Niebezpieczeństwo błędów ..................... 66
Rozdział 6. Metoda obserwacji—jej techniki i granice poznawcze ... 69
69
70
71
Co to jest obserwacja? Rodzaje obserwacji . Jaka ma być obserwacja?
Techniczne środki obserwacji .................... 73\
Sposoby utrwalania spostrzeżeń w obserwacji naukowej ........... 78
Cechy osobowe obserwatora .................... 81
Do jakich wniosków upoważąnia badacza obserwacja? ........... 83
Rozdziać 7. Metoda i techniki eksperymentu pedagogicznego ..... 86
Eksperyment a obserwacja ..................... 86
Co to jest eksperyment? .... ,; ................. 87
Eksperyment laboratoryjny i eksperyment pedagogiczny ........... 88
Logiczne podstawy eksperymentu .................. 90
Organizacja i techniki badań eksperymentalnych . 93
Granice stosowalności eksperymentu w pedagogice 106
Rozdział 8. Test pedagogiczny .................. 110
Co to jesttest? ......................... 111
Instrukcje określające sposób stosowania testu .............. 115
Rodzaje testów pedagogicznych . . . . . .. . . ..-. .'-"••ty"; ...... 117
Sposoby konstruowania testów ................... 118
Profil pedagogiczny ....................... 127
Wskazówki praktyczne stosowania testów pedagogicznych .......... 130 i
Analiza danych z badań testowych .................. 132
Rozdział 9. Badanie stosunków społecznych w grupach rówieśniczych —
metoda socjometryczna .................... 135
Graficzna analiza danych socjometrycznych ............... 138 j
Ilościowa analiza danych socjometrycznych ............... 140 »
Krytyka socjometrii ....................... 144 j.
Wartości poznawcze socjometrii ................... 145 i
Rozdział 10. Wywiad i ankieta jako metody badań pedagogicznych . . 146
Metoda wywiadu i jej warianty ................... 147
Zaufanie jako warunek powodzenia badawczego w wywiadzie ......... 148 ł
Przygotowanie wywiadu i ankiety . .................. 148 t,
Wymagania stawiane pytaniom w wywiadzie i ankiecie . . . . . . . . ... 149 l
Rodzaje kwestionariuszy ankiet. ................... 150 ?
Wartość poznawcza metody ankietowej ............ .'"'.' •^'^ . ' 153 ;
Rozdział 11. Dokumenty i ich analiza w badaniach pedagogicznych . . 158 |
Co to jest dokument? . ...................... 158
Rodzaje dokumentów ........................ 159
Na czym polega wartość poznawcza dokumentów? . . .':.;; . •. ,;ł-( ..A.Mi', . 161 t
Metody analizy dokumentów .................... 164
Jednostki treściowe analizy ..................... 169
Bibliografia .......................... 171