Dane szczegółowe książki
Historia Austrii / Wereszycki, Henryk (1898-1990)
Autorzy
Tytuł
Historia Austrii
Wydawnictwo
Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986
Numer wydania
2 popr. i uzup.
ISBN
830401680X
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
OD AUTORA ......................... 5
PRZEDMOWA DO WYDANIA DRUGIEGO ................ 10
I AUSTRIA W CZASACH PRZEDHISTORYCZNYCH. RZYMSKICH I WCZESNEGO ŚREDNIOWIECZA
Położenie geograficzne ..................... 11
Okres przedhistoryczny ..................... 11
Celtowie.......................... 11
Germanie ......................... 13
Panowanie rzymskie .................... . . 13
Początki chrześcijaństwa .......'............. 15
Wędrówki ludów ....................... 15
Słowianie ......................... 16
Rechrystianizacja. ...................... 17
Marchia naddunajska ..................... 18
Najazd Madziarów ...................... 19
ii. AUSTRIA ZA CZASÓW BABENBERGÓW
Marchia Wschodnia ...................... 20
Oderwanie się Austrii od Bawarii ................. 21
Rozwój gospodarczy i osadnictwo ................ 22
Początki miast........................ 24
Daniny .......................... 24
Pierwotny przemysł i handel ................... 25
Położenie chłopów ...................... 26
Rozwój miast i rola Wiednia .................. 27
III. OK.RES PANOWANIA PIERWSZYCH HABSBURGÓW
Walka o spadek po Babenbergach ................ 29
Objęcie Austrii przez Habsburgów. Albrecht I ............. 30
Zmiany gospodarczo-spoieczne. Albrecht II i Rudolf IV ........ 32
Rozbicie jedności ziem austriackich ................ 36
Sejmy stanowe ....................... 38
Pierwsze połączenie z Czechami i Węgrami ............. 40
Odpadniecie Węgier i Czech ................... 43
Najazdy tureckie ........................ 46
Włączenie Tyrolu do Austrii ................... 47
Walki Fryderyka III o koronę węgierską .............. 48
Panowanie Maksymiliana I ................... 49
Walki społeczne i próby reform ................. 51
Podział posiadłości Habsburgów ................. 52
Miasta i drogi handlowe .................... 52
347
Upadek porządku średniowiecza .................. 56
Przemiany w ustroju rolnym .................. 57
Rewolucyjne ruchy chłopskie ................... 59
Kultura późnego średniowiecza .................. 61
Architektura i sztuka ..................... 69
IV AUSTRIA W UNII Z WĘGRAMI I CZECHAMI OKRES REFORMACJI l KONTRREFORMACJI
1526-1648
Ferdynand I królem Węgier i Czech ................ 72
Podział Węgier i wojny z Turcją ................. 73
Tworzenie nowoczesnej administracji ................ 74
Reformacja......................... 76
Początki kontrreformacji .................... 79
Wojny z Turkami ...................... 82
Nasilenie kontrreformacji .................... 85
Wybuch wojny trzydziestoletniej ................. 86
Pokonanie Czech ........................ 87
Dalszy przebieg wojny trzydziestoletniej .............. 89
Pokój westfalski i zmiany gospodarczo-społeczne ........... 90
Przeobrażenie ustroju miast i handlu ............... 94
Skarbowość ........................ 97
Kultura okresu kontrreformacji .................. 97
Sztuka i architektura ..................... 99
V. TWORZENIE SIĘ NOWOŻYTNEGO MOCARSTWA HABSBURSKIEGO 1648-1740
Wzmacnianie absolutyzmu i osłabienie zewnętrzne ........... 100
Wypędzenie Turków z Węgier .................. 102
Wojna sukcesyjna hiszpańska i stłumienie powstania na Węgrzech ...... 104
Sankcja pragmatyczna ..................... 107
Odbudowa wewnętrzna ..................... 109
Kameralistyka........................ 111
Kościół, kultura i sztuka baroku ................. 115
VI. OKRES REFORM I BUDOWY NOWOCZESNEGO PAŃSTWA ABSOLUTYSTYCZNEGO 1740-1792
Wojna sukcesyjna austriacka ...................
12
2
Wojna siedmioletnia ......................
12
5
Początkowe reformy Marii Teresy .................
12
8
Dalsza rozbudowa państwa absolutystycznego ............ 133
Absolutyzm oświecony .....................
13
6
Polityka kościelna ...................... 140
Kultura okresu Oświecenia ...................
14
0
Polityka gospodarcza ..................... 143
Zabór Galicji ........................
14
4
Sprawa chłopska .......................
14
5
Rządy Józefa H .......................
14
6
Opór Węgier ........................ 148
Józefinizm .........................
14
9
Dalsze reformy chłopskie ....................
15
1
Centralizacja ........................ 153
Polityka zewnętrzna ................'......
15
4
Panowanie Leopolda II .................... 155
VII. OKRES WOJEN 1792-1815
Rządy policyjne Franciszka II (I) ................ 158
Pierwszy okres wojen z Francją ................. 160
348
Krystalizowanie się patriotyzmu niemieckiego ............. 163
Nawrót do systemu policyjnego ................. 166
Zmiany gospodarczo-spoleczne w okresie wojen ............ 168
Kongres wiedeński ....................... 168
VIII. OKRES METTERNICHOWSKI 1815-1848
Polityka gospodarcza ..................... 173
Polityka wewnętrzna ..................... 175
Liberalizm ......................... 176
Zagadnienie narodowościowe ................... 177
Święte Przymierze ...................... 181
Zapowiedzi zbliżającej się rewolucji ................ 184
Panowanie Ferdynanda I ..:................. 184
Opozycja węgierska ...................... 186
Sprawa chłopska ....................... 187
Ewolucja ekonomiczna ..................... 190
Rozwój przemysłu ....................... 191
Kultura .......................... 192
Początki klasy robotniczej ................... 19.1
IX. REWOLUCJA 1848/49 ROKU
Przyczyny rewolucji ...................... 196
Wybuch marcowy i charakter rewolucji ............... 198
Przewrót na Węgrzech i we Włoszech ............... 200
Sprawy galicyjskie ...................... 202
Walka o konstytucję ..................... 203
Sprawa czeska ........................ 206
Sytuacja na Węgrzech ..................... 207
Zagadnienie zjednoczenia Niemiec ................. 209
Upadek rewolucji wiedeńskiej i sejm w Kromieryżu .......... 210
Zamach stanu z marca 1849 roku i pokonanie Włoch oraz Węgier ..... 212
X. NEOABSOLUTYZM 1849-1859
Reformy rządu Schwarzenberga i system Bacha ............ 215
Polityka zewnętrzna. Zerwanie z Rosją .............. 219
Wojna wioska ........................ 220
XI. MONARCHIA KONSTYTUCYJNA l UGODA Z WĘGRAMI 1860-1869
Chwiejna polityka Franciszka Józefa l ............... 222
Dyplom październikowy .................... 222
Rządy Schmerlinga ...................... 224
Wojna z Prusami 1866 roku .................. 227
Ugoda z Węgrami ...................... 228
Niedoszły sojusz austriacko-francuski ................ 230
Konstytucja grudniowa 1867 roku ................. 231
Ugoda polsko-austriacka .................... 232
XII. RZĄDY KONSTYTUCYJNE 1869-1900
Reformy liberalne ...................... 234
Konflikt z Czechami ..................... 237
Rozwój gospodarczy ..................... 238
Upadek rządów liberalnych ................... 240
Polityka zagraniczna i sojusz z Niemcami ............ 241
Rządy Taaffego ...................... 242
349
Stosunki narodowościowe i problem czeski ............. 244
Dążenie do reformy wyborczej ................... 245
Austriacko-niemiecki ruch nacjonalistyczny .............. 246
Upadek rządu Taaffego .................... 246
Ruch socjalistyczny ...................... 246
Ruch chrześcijańsko-społeczny .................. 248
Rządy Badeniego ....................... 249
Kryzys konstytucjonalizmu ................... 250
Trójprzymierze i konflikt bałkański ................ 251
XIII. KU KATASTROFIE 1900-1914
Rządy Koerbera ....................... 253
Konflikt z Węgrami ....................... 254
Reforma wyborcza 1907 roku .................. 255
Narodowości wobec państwa habsburskiego ............. 255
Ruch jugosłowiański ..................... 257
Koncepcje rozwiązania sprawy narodowościowej ............ 259
Zmiana położenia międzynarodowego ............... 260
Aneksja Bośni i Hercegowiny. Wojny bałkańskie ........... 261
Zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i wybuch wojny 1914 roku . . . . 262
Sytuacja militarna, demograficzna i ekonomiczna ........... 264
Rozwój kultury ....................... 268
Legenda o monarchii austriackiej ................. 272
XIV. WOJNA I UPADEK AUSTRO-WĘGIER 1914-1918
Pierwsze kieski ....................... 273
Wojna z Włochami i Rumunią .................. 274
Ludy monarchii wobec wojny .................. 275
Polityka Czechów ...................... 276
Stanowisko Słowian Południowych ................ 279
Rządy wojskowe i trudności aprowizacyjne ............. 279
Polityka Karola I ...................... 280
Rewolucja rosyjska i pokój brzeski ................ 281
Kieski na frontach zachodnim, włoskim i bałkańskim ......... 284
Upadek monarchii ...................... 284
XV PIERWSZA REPUBLIKA 1918-1938
Początki republiki i problem granic ................ 286
Traktat pokojowy w Saint Germain-en-Laye ............. 288
Konstytucja z 1920 roku .................... 290
Rządy socjalistów w Wiedniu .................. 290
Trudności gospodarcze ..................... 290
Sytuacja polityczna i kryzys finansowy ............... 291
Wzrost sił faszystowskich i upadek systemu parlamentarnego ....... 293
Walka zbrojna z socjalistami .................. 295
Ustrój korporacyjno-faszystowski i ruch hitlerowski ........... 295
Zbliżenie między Mussolinim a Hitlerem .............. 296
Zabór Austrii przez Rzeszę ................... 297
Stosunki gospodarcze ..................... 298
Kultura okresu pierwszej republiki .................. 299
Austria pod rządami hitlerowców ................. 300
Ruch oporu ........................ 301
Sprawa austriacka w czasie drugiej wojny światowej .......... 302
350
XVI. DRUGA REPUBLIKA
Odnowa życia politycznego
..........
......... 304
Zmiany społeczno-
gospodarcze
..........
........ 306
„Traktat państwowy" z 15 V
1955 roku
.........
..... 307
Sprawa południowego Tyrolu
..........
........ 308
Polityka wewnętrzna
..........
..........
. 309
Stosunki gospodarcze i
kulturalne
..........
....... 312
Rządy Kreiskiego i walka z
kryzysem gospodarczym
.......... 313
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE
..........
......... 316
TABLICE GENEALOGICZNE
..........
.......... 319
INDEKS NAZWISK
..........
..........
... 323
INDEKS NAZW
GEOGRAFICZNYCH I
ETNICZNYCH
..........
... 335
SPIS ILUSTRACJI
..........
..........
... 343
SPIS MAP
..........
..........
...... 345
PRZEDMOWA DO WYDANIA DRUGIEGO ................ 10
I AUSTRIA W CZASACH PRZEDHISTORYCZNYCH. RZYMSKICH I WCZESNEGO ŚREDNIOWIECZA
Położenie geograficzne ..................... 11
Okres przedhistoryczny ..................... 11
Celtowie.......................... 11
Germanie ......................... 13
Panowanie rzymskie .................... . . 13
Początki chrześcijaństwa .......'............. 15
Wędrówki ludów ....................... 15
Słowianie ......................... 16
Rechrystianizacja. ...................... 17
Marchia naddunajska ..................... 18
Najazd Madziarów ...................... 19
ii. AUSTRIA ZA CZASÓW BABENBERGÓW
Marchia Wschodnia ...................... 20
Oderwanie się Austrii od Bawarii ................. 21
Rozwój gospodarczy i osadnictwo ................ 22
Początki miast........................ 24
Daniny .......................... 24
Pierwotny przemysł i handel ................... 25
Położenie chłopów ...................... 26
Rozwój miast i rola Wiednia .................. 27
III. OK.RES PANOWANIA PIERWSZYCH HABSBURGÓW
Walka o spadek po Babenbergach ................ 29
Objęcie Austrii przez Habsburgów. Albrecht I ............. 30
Zmiany gospodarczo-spoieczne. Albrecht II i Rudolf IV ........ 32
Rozbicie jedności ziem austriackich ................ 36
Sejmy stanowe ....................... 38
Pierwsze połączenie z Czechami i Węgrami ............. 40
Odpadniecie Węgier i Czech ................... 43
Najazdy tureckie ........................ 46
Włączenie Tyrolu do Austrii ................... 47
Walki Fryderyka III o koronę węgierską .............. 48
Panowanie Maksymiliana I ................... 49
Walki społeczne i próby reform ................. 51
Podział posiadłości Habsburgów ................. 52
Miasta i drogi handlowe .................... 52
347
Upadek porządku średniowiecza .................. 56
Przemiany w ustroju rolnym .................. 57
Rewolucyjne ruchy chłopskie ................... 59
Kultura późnego średniowiecza .................. 61
Architektura i sztuka ..................... 69
IV AUSTRIA W UNII Z WĘGRAMI I CZECHAMI OKRES REFORMACJI l KONTRREFORMACJI
1526-1648
Ferdynand I królem Węgier i Czech ................ 72
Podział Węgier i wojny z Turcją ................. 73
Tworzenie nowoczesnej administracji ................ 74
Reformacja......................... 76
Początki kontrreformacji .................... 79
Wojny z Turkami ...................... 82
Nasilenie kontrreformacji .................... 85
Wybuch wojny trzydziestoletniej ................. 86
Pokonanie Czech ........................ 87
Dalszy przebieg wojny trzydziestoletniej .............. 89
Pokój westfalski i zmiany gospodarczo-społeczne ........... 90
Przeobrażenie ustroju miast i handlu ............... 94
Skarbowość ........................ 97
Kultura okresu kontrreformacji .................. 97
Sztuka i architektura ..................... 99
V. TWORZENIE SIĘ NOWOŻYTNEGO MOCARSTWA HABSBURSKIEGO 1648-1740
Wzmacnianie absolutyzmu i osłabienie zewnętrzne ........... 100
Wypędzenie Turków z Węgier .................. 102
Wojna sukcesyjna hiszpańska i stłumienie powstania na Węgrzech ...... 104
Sankcja pragmatyczna ..................... 107
Odbudowa wewnętrzna ..................... 109
Kameralistyka........................ 111
Kościół, kultura i sztuka baroku ................. 115
VI. OKRES REFORM I BUDOWY NOWOCZESNEGO PAŃSTWA ABSOLUTYSTYCZNEGO 1740-1792
Wojna sukcesyjna austriacka ...................
12
2
Wojna siedmioletnia ......................
12
5
Początkowe reformy Marii Teresy .................
12
8
Dalsza rozbudowa państwa absolutystycznego ............ 133
Absolutyzm oświecony .....................
13
6
Polityka kościelna ...................... 140
Kultura okresu Oświecenia ...................
14
0
Polityka gospodarcza ..................... 143
Zabór Galicji ........................
14
4
Sprawa chłopska .......................
14
5
Rządy Józefa H .......................
14
6
Opór Węgier ........................ 148
Józefinizm .........................
14
9
Dalsze reformy chłopskie ....................
15
1
Centralizacja ........................ 153
Polityka zewnętrzna ................'......
15
4
Panowanie Leopolda II .................... 155
VII. OKRES WOJEN 1792-1815
Rządy policyjne Franciszka II (I) ................ 158
Pierwszy okres wojen z Francją ................. 160
348
Krystalizowanie się patriotyzmu niemieckiego ............. 163
Nawrót do systemu policyjnego ................. 166
Zmiany gospodarczo-spoleczne w okresie wojen ............ 168
Kongres wiedeński ....................... 168
VIII. OKRES METTERNICHOWSKI 1815-1848
Polityka gospodarcza ..................... 173
Polityka wewnętrzna ..................... 175
Liberalizm ......................... 176
Zagadnienie narodowościowe ................... 177
Święte Przymierze ...................... 181
Zapowiedzi zbliżającej się rewolucji ................ 184
Panowanie Ferdynanda I ..:................. 184
Opozycja węgierska ...................... 186
Sprawa chłopska ....................... 187
Ewolucja ekonomiczna ..................... 190
Rozwój przemysłu ....................... 191
Kultura .......................... 192
Początki klasy robotniczej ................... 19.1
IX. REWOLUCJA 1848/49 ROKU
Przyczyny rewolucji ...................... 196
Wybuch marcowy i charakter rewolucji ............... 198
Przewrót na Węgrzech i we Włoszech ............... 200
Sprawy galicyjskie ...................... 202
Walka o konstytucję ..................... 203
Sprawa czeska ........................ 206
Sytuacja na Węgrzech ..................... 207
Zagadnienie zjednoczenia Niemiec ................. 209
Upadek rewolucji wiedeńskiej i sejm w Kromieryżu .......... 210
Zamach stanu z marca 1849 roku i pokonanie Włoch oraz Węgier ..... 212
X. NEOABSOLUTYZM 1849-1859
Reformy rządu Schwarzenberga i system Bacha ............ 215
Polityka zewnętrzna. Zerwanie z Rosją .............. 219
Wojna wioska ........................ 220
XI. MONARCHIA KONSTYTUCYJNA l UGODA Z WĘGRAMI 1860-1869
Chwiejna polityka Franciszka Józefa l ............... 222
Dyplom październikowy .................... 222
Rządy Schmerlinga ...................... 224
Wojna z Prusami 1866 roku .................. 227
Ugoda z Węgrami ...................... 228
Niedoszły sojusz austriacko-francuski ................ 230
Konstytucja grudniowa 1867 roku ................. 231
Ugoda polsko-austriacka .................... 232
XII. RZĄDY KONSTYTUCYJNE 1869-1900
Reformy liberalne ...................... 234
Konflikt z Czechami ..................... 237
Rozwój gospodarczy ..................... 238
Upadek rządów liberalnych ................... 240
Polityka zagraniczna i sojusz z Niemcami ............ 241
Rządy Taaffego ...................... 242
349
Stosunki narodowościowe i problem czeski ............. 244
Dążenie do reformy wyborczej ................... 245
Austriacko-niemiecki ruch nacjonalistyczny .............. 246
Upadek rządu Taaffego .................... 246
Ruch socjalistyczny ...................... 246
Ruch chrześcijańsko-społeczny .................. 248
Rządy Badeniego ....................... 249
Kryzys konstytucjonalizmu ................... 250
Trójprzymierze i konflikt bałkański ................ 251
XIII. KU KATASTROFIE 1900-1914
Rządy Koerbera ....................... 253
Konflikt z Węgrami ....................... 254
Reforma wyborcza 1907 roku .................. 255
Narodowości wobec państwa habsburskiego ............. 255
Ruch jugosłowiański ..................... 257
Koncepcje rozwiązania sprawy narodowościowej ............ 259
Zmiana położenia międzynarodowego ............... 260
Aneksja Bośni i Hercegowiny. Wojny bałkańskie ........... 261
Zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i wybuch wojny 1914 roku . . . . 262
Sytuacja militarna, demograficzna i ekonomiczna ........... 264
Rozwój kultury ....................... 268
Legenda o monarchii austriackiej ................. 272
XIV. WOJNA I UPADEK AUSTRO-WĘGIER 1914-1918
Pierwsze kieski ....................... 273
Wojna z Włochami i Rumunią .................. 274
Ludy monarchii wobec wojny .................. 275
Polityka Czechów ...................... 276
Stanowisko Słowian Południowych ................ 279
Rządy wojskowe i trudności aprowizacyjne ............. 279
Polityka Karola I ...................... 280
Rewolucja rosyjska i pokój brzeski ................ 281
Kieski na frontach zachodnim, włoskim i bałkańskim ......... 284
Upadek monarchii ...................... 284
XV PIERWSZA REPUBLIKA 1918-1938
Początki republiki i problem granic ................ 286
Traktat pokojowy w Saint Germain-en-Laye ............. 288
Konstytucja z 1920 roku .................... 290
Rządy socjalistów w Wiedniu .................. 290
Trudności gospodarcze ..................... 290
Sytuacja polityczna i kryzys finansowy ............... 291
Wzrost sił faszystowskich i upadek systemu parlamentarnego ....... 293
Walka zbrojna z socjalistami .................. 295
Ustrój korporacyjno-faszystowski i ruch hitlerowski ........... 295
Zbliżenie między Mussolinim a Hitlerem .............. 296
Zabór Austrii przez Rzeszę ................... 297
Stosunki gospodarcze ..................... 298
Kultura okresu pierwszej republiki .................. 299
Austria pod rządami hitlerowców ................. 300
Ruch oporu ........................ 301
Sprawa austriacka w czasie drugiej wojny światowej .......... 302
350
XVI. DRUGA REPUBLIKA
Odnowa życia politycznego
..........
......... 304
Zmiany społeczno-
gospodarcze
..........
........ 306
„Traktat państwowy" z 15 V
1955 roku
.........
..... 307
Sprawa południowego Tyrolu
..........
........ 308
Polityka wewnętrzna
..........
..........
. 309
Stosunki gospodarcze i
kulturalne
..........
....... 312
Rządy Kreiskiego i walka z
kryzysem gospodarczym
.......... 313
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE
..........
......... 316
TABLICE GENEALOGICZNE
..........
.......... 319
INDEKS NAZWISK
..........
..........
... 323
INDEKS NAZW
GEOGRAFICZNYCH I
ETNICZNYCH
..........
... 335
SPIS ILUSTRACJI
..........
..........
... 343
SPIS MAP
..........
..........
...... 345