Dane szczegółowe książki
Historia Anglii / Trevelyan, George Macaulay ((1876-1962)
Tytuł
Historia Anglii
Tytuł oryginału
History of England
Wydawnictwo
Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967
Numer wydania
Wydanie trzecie
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
SŁOWO WSTĘPNE – ŚWIAT I DZIEŁO G. M. TREVELYANA 5
PRZEDMOWA 21
KSIĘGA I. – Przemiany etniczne. Od najdawniejszych czasów do podboju normandzkiego 25
Wstęp 27
Rozdział I. Najdawniejszy człowiek. Iberyjczyk i Celt 29
Rozdział II. Brytania rzymska 43
Rozdział III. Początek najazdów ludów nordyckich. Podbój anglosaski 59
Rozdział IV. Ponowne wpływy śródziemnomorskie. Powrót chrześcijaństwa 81
Rozdział V. Drugi najazd nordycki. Osiedlenie się i wpływy Wikingów 103
Rozdział VI. Życie w Anglii w późnym okresie saskim. Wkraczający feudalizm. Kanut Wielki i morskie imperium nordyckie 121
Rozdział VII. Podbój normandzki do bitwy pod Hastings, lata 1042-1066 139
Rozdział VIII. Zakończenie podboju normandzkiego i wprowadzenie instytucji normandzkich 1066-1135 157
KSIĘGA II. – Tworzenie się narodu. Od podboju do Reformacji 175
Wstęp 177
Rozdział I. Anarchia i przywrócenie władzy królewskiej. Henryk II. Rycerze i villeini manoru. Gospodarka wiejska 183
Rozdział II. Henryk II (ciąg dalszy). Cystersi na północy. Becket. Sądy królewskie. Common Law i sąd przysięgłych 199
Rozdział III. Ryszard I i wyprawy krzyżowe. Hubert Walter i klasy średnie. Z feudalizmu wyrasta konstytucjonalizm. Jan i Magna Charta. Henryk III i Szymon de Montfort 211
Rozdział IV. Zmysł zbiorowości w średniowieczu. Uniwersytety. Zakony żebrzące. Żydzi. Common Law i prawnicy. Parlament za panowania Edwardów. Izba Gmin. Sędziowie pokoju 229
Rozdział V. Celtowie i Sasi. Próby uzupełnienia wyspiarskiego imperium. Przyczyny ich niepowodzenia w średniowieczu. Irlandia, Walia, Szkocja 253
Rozdział VI. Wojna stuletnia, jej przyczyny i skutki Narodziny nacjonalizmu. Łucznicy i drobna szlachta (yeomanry). Język angielski, poczucie patriotyczne 277
Rozdział VII. Czarna śmierć. Wyzwolenie villeinów i płynność siły roboczej. Powstanie 1381 r. Kościół i laicy. Wiklef i lollardyzm 293
Rozdział VIII. Rozwój parlamentarny od Edwarda III do Henryka VI. Anarchia arystokratyczna. Niektóre strony życia angielskiego w późniejszym średniowieczu. Wojna Dwóch Róź. Królowie z domu Yorków 309
KSIĘGA III. – Tudorowie. Odrodzenie. Reformacja i potęga morska 327
Wstęp 329
Rozdział I. Henryk VII. Machina rządowa Tudorów. Przemiany ekonomiczne i społeczne. Sukiennictwo, Prawo o Ubogich, gospodarka rolna 335
Rozdział II. Odrodzenie lollardyzmu. Uczeni renesansowi. Wolsey i "równowaga sił". Era odkryć. Cabotowie. Henryk VIII tworzy Marynarkę Królewską 353
Rozdział III. Reformacja królewska i parlamentarna za Henryka VIII 365
Rozdział IV. Interludia protestanckie i katolickie. Edward VI (1547-1553) i Maria I (1553-1558) 381
Rozdział V. Postępowanie i charakter Elżbiety. Elżbietańskie uregulowanie spraw kościoła. Hiszpania i Francja. Reformacja szkocka i przyszła Wielka Brytania. Powstanie earlów i koniec feudalizmu w Anglii 395
Rozdział VI. Początek angielskiej potęgi morskiej 411
Rozdział VII. Wielka era elżbietańska. Walia. Irlandia. Sprawy religijne. Granice wolności elżbietańskiej. Biblia, poezja i muzyka. Terminatorstwo i niektóre warunki w przemyśle. Gentry i parlament 433
KSIĘGA IV. – Epoka Stuartów. Wolność parlamentarna i ekspansja zamorska 453
Wstęp 455
Rozdział I. Jakub I. Parlamenty, purytanie i rekuzanci. Upadek angielskiej potęgi morskiej. Hiszpańskie małżeństwo. Buckingham i wojna trzydziestoletnia. Karol I. Król, parlament i Common Law. Coke i Eliot. Laud i Strafford 461
Rozdział II. Anglia a Szkocja. Powstanie szkockie. Długi Parlament. Pierwsza sesja: upadek systemu prerogatyw i egzekucja Strafforda. Druga sesja: sprawa kościoła i podział na stronnictwa 481
Rozdział III. Wielka wojna domowa, lata 1642-1646 493
Rozdział IV. Niepowodzenie kroków ugodowych. Królobójswo. Rządy rewolucyjne. Irlandia i Szkocja Blake i odrodzenie marynarki. Wewnętrzna, kościelna i zagraniczna polityka Protektoratu. Śmierć Olivera Cromwella i Restauracja 505
Rozdział V. Życie angielskie na wsi i w mieście i jego ekspansja zamorska. Charakter kolonizacji i polityka kolonialna w XVII w. Nowa Anglia, Wirginia oraz zagarnięcie kolonii holenderskich w Ameryce Północnej. Anglia, Francja i Holandia 523
Rozdział VI. Restauracja i panowanie Karola II. Powstanie partii wigów i torysów 539
Rozdział VII. Jakub II i rewolucja angielska 1685-1688. Układ Rewolucyjny 1689 r 561
Rozdział VIII. Szkocja i Irlandia od Restauracji do królowej Anny. Dwa układy 573
Rozdział IX. Wojny Wilhelma i Marlborougha. Zmierzch Ludwika XIV i osiągnięcie przez Wielką Brytanię przewagi morskiej i handlowej. Śmierć Anny i kryzys dynastyczny 583
KSIĘGA V. – Od Utrechtu do Waterloo. Potęga morska i arystokracja. Pierwsze stadium rewolucji przemysłowej 603
Wstęp 605
Rozdział I. Anglia za czasów pierwszych Hanowerczyków. Charakter rządu arystokratycznego. Premier, gabinet i parlament. Duch XVIII stulecia. John Bull a wpływy francuskie. Kościół i ruch weslejański. Szkocja. Uniwersytety i szkoły. Życie wsi. Początek upadku yeomanry. Świat podziemny. Humanitaryzm. W przededniu rewolucji przemysłowej 609
Rozdział II. Jerzy I i Jerzy II. Oligarchia wigów. Lata 1715 i 1745. Społeczne następstwa w Szkocji. Walpole i Pitt Starszy. Wielka Brytania w pokoju i w wojnie. Aneksja Kanady i założenie imperium indyjskiego 633
Rozdział III. Rządy osobiste Jerzego III. Kwestia amerykańska. Rozpad pierwszego imperium brytyjskiego. Przywrócenie rządów partii i gabinetu. Nowe partie wigów i torysów. Burke, Fox i Pitt Młodszy 653
Rozdział IV. Oligarchia torysowska i początki ruchu demokratycznego. Tom Paine i reakcja antyjakobińska. Burke, Fox i schizma wigowska 667
Rozdział V. Charakter francuskich wojen rewolucyjnych i napoleońskich. Okres Pitta i Nelsona, 1793-1805. Okres Wellingtona i Castlereagha, 1808-1815. Walka morska, handlowa i militarna. Wynik końcowy 679
Rozdział VI. Imperium w późniejszych latach panowania Jerzego III. Ekspansja życia wyspiarskiego na zewnątrz. Anglia, Szkocja, i Irlandia. Kanada i Australia, Indie. Ruch przeciwko handlowi niewolnikami. Wilberforce i ewangelicy 697
Rozdział VII. Sprawy ekonomiczne za panowania Jerzego III. Wczesne etapy rewolucji przemysłowej. Ludność. Kanały. Maszyny. Węgiel. Przesuwanie się przemysłu ze wsi do miasta. Grodzenia. Domy mieszkalne. Braki w administracji. Laissezfaire'yzm 713
KSIĘGA VI. – Późniejsi Hanowerczycy. Przewaga na morzu w wieku maszyn. Przejście do demokracji 729
Wstęp 131
Rozdział I. Represje i reformy w latach 1815-1835. Prawa zbożowe i podatek dochodowy. Cobbett, Peterloo i Sześć Ustaw. Reforma torysowska. Peel i Huskisson. Castlereagh i Canning. Rząd Wellingtona. Wigowie i projekt reformy wyborczej. Ustawa o korporacjach miejskich i zniesienie niewolnictwa. Belgia 737
Rozdział II. Niepowodzenia finansowe wigów. Peel i nowa partia konserwatywna. Nowe prawo o ubogich. Czartyzm. Zniesienie praw zbożowych w 1846 r. Disraeli i Peel. Rządy wigów i Palmerstona. Służba państwowa. Królowa Wiktoria. Krym i Włochy. Pomyślność i pokój społeczny. Agitacja w kwestii praw wyborczych i druga reforma wyborcza z 1867 r. 759
Rozdział III. Ekspansja terytorialna pod koniec wieku. Charakter drugiego brytyjskiego imperium. Rozwój Kanady. Stosunki ze Stanami Zjednoczonymi. Australazja. Afryka Południowa. Indie. 781
Rozdział IV. Nowa doba reform. Pierwszy rząd Gladstone'a 1868-74. Disraeli i nowoczesny konserwatyzm. Gladstone, Egipt, Home Rule. Rządy lorda Salisbury. Okres jubileuszów. Reforma socjalna i imperializm 803
Rozdział V. Gabinet Balfoura, 1902-05 821
Rozdział VI. Ostatni rząd liberalny: grudzień 1905 – maj 1915 831
Rozdział VII. Koniec izolacji. Lansdowne i Grey. Porozumienie z Francją i Rosją. Reforma armii Haldane'a. Europa zdąża do wojny 841
Rozdział VIII. Pierwsza wojna światowa 1914-1918 851
Rządy W. Brytanii 863
BIBLIOGRAFIA UZUPEŁNIAJĄCA 864
SKOROWIDZ BIOGRAFICZNY 873
SKOROWIDZ NAZW GEOGRAFICZNYCH 898
SPIS MAP 908
PRZEDMOWA 21
KSIĘGA I. – Przemiany etniczne. Od najdawniejszych czasów do podboju normandzkiego 25
Wstęp 27
Rozdział I. Najdawniejszy człowiek. Iberyjczyk i Celt 29
Rozdział II. Brytania rzymska 43
Rozdział III. Początek najazdów ludów nordyckich. Podbój anglosaski 59
Rozdział IV. Ponowne wpływy śródziemnomorskie. Powrót chrześcijaństwa 81
Rozdział V. Drugi najazd nordycki. Osiedlenie się i wpływy Wikingów 103
Rozdział VI. Życie w Anglii w późnym okresie saskim. Wkraczający feudalizm. Kanut Wielki i morskie imperium nordyckie 121
Rozdział VII. Podbój normandzki do bitwy pod Hastings, lata 1042-1066 139
Rozdział VIII. Zakończenie podboju normandzkiego i wprowadzenie instytucji normandzkich 1066-1135 157
KSIĘGA II. – Tworzenie się narodu. Od podboju do Reformacji 175
Wstęp 177
Rozdział I. Anarchia i przywrócenie władzy królewskiej. Henryk II. Rycerze i villeini manoru. Gospodarka wiejska 183
Rozdział II. Henryk II (ciąg dalszy). Cystersi na północy. Becket. Sądy królewskie. Common Law i sąd przysięgłych 199
Rozdział III. Ryszard I i wyprawy krzyżowe. Hubert Walter i klasy średnie. Z feudalizmu wyrasta konstytucjonalizm. Jan i Magna Charta. Henryk III i Szymon de Montfort 211
Rozdział IV. Zmysł zbiorowości w średniowieczu. Uniwersytety. Zakony żebrzące. Żydzi. Common Law i prawnicy. Parlament za panowania Edwardów. Izba Gmin. Sędziowie pokoju 229
Rozdział V. Celtowie i Sasi. Próby uzupełnienia wyspiarskiego imperium. Przyczyny ich niepowodzenia w średniowieczu. Irlandia, Walia, Szkocja 253
Rozdział VI. Wojna stuletnia, jej przyczyny i skutki Narodziny nacjonalizmu. Łucznicy i drobna szlachta (yeomanry). Język angielski, poczucie patriotyczne 277
Rozdział VII. Czarna śmierć. Wyzwolenie villeinów i płynność siły roboczej. Powstanie 1381 r. Kościół i laicy. Wiklef i lollardyzm 293
Rozdział VIII. Rozwój parlamentarny od Edwarda III do Henryka VI. Anarchia arystokratyczna. Niektóre strony życia angielskiego w późniejszym średniowieczu. Wojna Dwóch Róź. Królowie z domu Yorków 309
KSIĘGA III. – Tudorowie. Odrodzenie. Reformacja i potęga morska 327
Wstęp 329
Rozdział I. Henryk VII. Machina rządowa Tudorów. Przemiany ekonomiczne i społeczne. Sukiennictwo, Prawo o Ubogich, gospodarka rolna 335
Rozdział II. Odrodzenie lollardyzmu. Uczeni renesansowi. Wolsey i "równowaga sił". Era odkryć. Cabotowie. Henryk VIII tworzy Marynarkę Królewską 353
Rozdział III. Reformacja królewska i parlamentarna za Henryka VIII 365
Rozdział IV. Interludia protestanckie i katolickie. Edward VI (1547-1553) i Maria I (1553-1558) 381
Rozdział V. Postępowanie i charakter Elżbiety. Elżbietańskie uregulowanie spraw kościoła. Hiszpania i Francja. Reformacja szkocka i przyszła Wielka Brytania. Powstanie earlów i koniec feudalizmu w Anglii 395
Rozdział VI. Początek angielskiej potęgi morskiej 411
Rozdział VII. Wielka era elżbietańska. Walia. Irlandia. Sprawy religijne. Granice wolności elżbietańskiej. Biblia, poezja i muzyka. Terminatorstwo i niektóre warunki w przemyśle. Gentry i parlament 433
KSIĘGA IV. – Epoka Stuartów. Wolność parlamentarna i ekspansja zamorska 453
Wstęp 455
Rozdział I. Jakub I. Parlamenty, purytanie i rekuzanci. Upadek angielskiej potęgi morskiej. Hiszpańskie małżeństwo. Buckingham i wojna trzydziestoletnia. Karol I. Król, parlament i Common Law. Coke i Eliot. Laud i Strafford 461
Rozdział II. Anglia a Szkocja. Powstanie szkockie. Długi Parlament. Pierwsza sesja: upadek systemu prerogatyw i egzekucja Strafforda. Druga sesja: sprawa kościoła i podział na stronnictwa 481
Rozdział III. Wielka wojna domowa, lata 1642-1646 493
Rozdział IV. Niepowodzenie kroków ugodowych. Królobójswo. Rządy rewolucyjne. Irlandia i Szkocja Blake i odrodzenie marynarki. Wewnętrzna, kościelna i zagraniczna polityka Protektoratu. Śmierć Olivera Cromwella i Restauracja 505
Rozdział V. Życie angielskie na wsi i w mieście i jego ekspansja zamorska. Charakter kolonizacji i polityka kolonialna w XVII w. Nowa Anglia, Wirginia oraz zagarnięcie kolonii holenderskich w Ameryce Północnej. Anglia, Francja i Holandia 523
Rozdział VI. Restauracja i panowanie Karola II. Powstanie partii wigów i torysów 539
Rozdział VII. Jakub II i rewolucja angielska 1685-1688. Układ Rewolucyjny 1689 r 561
Rozdział VIII. Szkocja i Irlandia od Restauracji do królowej Anny. Dwa układy 573
Rozdział IX. Wojny Wilhelma i Marlborougha. Zmierzch Ludwika XIV i osiągnięcie przez Wielką Brytanię przewagi morskiej i handlowej. Śmierć Anny i kryzys dynastyczny 583
KSIĘGA V. – Od Utrechtu do Waterloo. Potęga morska i arystokracja. Pierwsze stadium rewolucji przemysłowej 603
Wstęp 605
Rozdział I. Anglia za czasów pierwszych Hanowerczyków. Charakter rządu arystokratycznego. Premier, gabinet i parlament. Duch XVIII stulecia. John Bull a wpływy francuskie. Kościół i ruch weslejański. Szkocja. Uniwersytety i szkoły. Życie wsi. Początek upadku yeomanry. Świat podziemny. Humanitaryzm. W przededniu rewolucji przemysłowej 609
Rozdział II. Jerzy I i Jerzy II. Oligarchia wigów. Lata 1715 i 1745. Społeczne następstwa w Szkocji. Walpole i Pitt Starszy. Wielka Brytania w pokoju i w wojnie. Aneksja Kanady i założenie imperium indyjskiego 633
Rozdział III. Rządy osobiste Jerzego III. Kwestia amerykańska. Rozpad pierwszego imperium brytyjskiego. Przywrócenie rządów partii i gabinetu. Nowe partie wigów i torysów. Burke, Fox i Pitt Młodszy 653
Rozdział IV. Oligarchia torysowska i początki ruchu demokratycznego. Tom Paine i reakcja antyjakobińska. Burke, Fox i schizma wigowska 667
Rozdział V. Charakter francuskich wojen rewolucyjnych i napoleońskich. Okres Pitta i Nelsona, 1793-1805. Okres Wellingtona i Castlereagha, 1808-1815. Walka morska, handlowa i militarna. Wynik końcowy 679
Rozdział VI. Imperium w późniejszych latach panowania Jerzego III. Ekspansja życia wyspiarskiego na zewnątrz. Anglia, Szkocja, i Irlandia. Kanada i Australia, Indie. Ruch przeciwko handlowi niewolnikami. Wilberforce i ewangelicy 697
Rozdział VII. Sprawy ekonomiczne za panowania Jerzego III. Wczesne etapy rewolucji przemysłowej. Ludność. Kanały. Maszyny. Węgiel. Przesuwanie się przemysłu ze wsi do miasta. Grodzenia. Domy mieszkalne. Braki w administracji. Laissezfaire'yzm 713
KSIĘGA VI. – Późniejsi Hanowerczycy. Przewaga na morzu w wieku maszyn. Przejście do demokracji 729
Wstęp 131
Rozdział I. Represje i reformy w latach 1815-1835. Prawa zbożowe i podatek dochodowy. Cobbett, Peterloo i Sześć Ustaw. Reforma torysowska. Peel i Huskisson. Castlereagh i Canning. Rząd Wellingtona. Wigowie i projekt reformy wyborczej. Ustawa o korporacjach miejskich i zniesienie niewolnictwa. Belgia 737
Rozdział II. Niepowodzenia finansowe wigów. Peel i nowa partia konserwatywna. Nowe prawo o ubogich. Czartyzm. Zniesienie praw zbożowych w 1846 r. Disraeli i Peel. Rządy wigów i Palmerstona. Służba państwowa. Królowa Wiktoria. Krym i Włochy. Pomyślność i pokój społeczny. Agitacja w kwestii praw wyborczych i druga reforma wyborcza z 1867 r. 759
Rozdział III. Ekspansja terytorialna pod koniec wieku. Charakter drugiego brytyjskiego imperium. Rozwój Kanady. Stosunki ze Stanami Zjednoczonymi. Australazja. Afryka Południowa. Indie. 781
Rozdział IV. Nowa doba reform. Pierwszy rząd Gladstone'a 1868-74. Disraeli i nowoczesny konserwatyzm. Gladstone, Egipt, Home Rule. Rządy lorda Salisbury. Okres jubileuszów. Reforma socjalna i imperializm 803
Rozdział V. Gabinet Balfoura, 1902-05 821
Rozdział VI. Ostatni rząd liberalny: grudzień 1905 – maj 1915 831
Rozdział VII. Koniec izolacji. Lansdowne i Grey. Porozumienie z Francją i Rosją. Reforma armii Haldane'a. Europa zdąża do wojny 841
Rozdział VIII. Pierwsza wojna światowa 1914-1918 851
Rządy W. Brytanii 863
BIBLIOGRAFIA UZUPEŁNIAJĄCA 864
SKOROWIDZ BIOGRAFICZNY 873
SKOROWIDZ NAZW GEOGRAFICZNYCH 898
SPIS MAP 908