Dane szczegółowe książki
Historia Francji / Baszkiewicz, Jan (1930-2011)
Autorzy
Tytuł
Historia Francji
Wydawnictwo
Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008
Numer wydania
wyd. 6 popr.
ISBN
9788304049635
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
SPIS TREŚCI
od autora 5
PRZED FRANCJĄ
Osobowość Francji 7
Początki 9
Galia celtycka 10
Galia rzymska 12
Wędrówki „barbarzyńców" 15
Galia merowińska 16
Społeczeństwo czasów merowińskich 18
Państwo Karolingów 22
I. OLIGARCHIA BARONÓW
Strasburg i Verdun 28
Rozpad idei karolińskiej 31
Najazdy i ich następstwa 34
Sukces systemu lennego 37
Rywalizacje dynastyczne 40
Francja roku 987 42
Król i baronowie 44
Wielkie lenna Korony 46
Polityka pierwszych Kapetyngów 47
Warunki życia 49
Poddani 51
Ludzie wojujący 53
Kościół 55
Stan kultury 57
Początki zmian politycznych 60
Przemiany na wsi 63
Podniesienie się miast 65
Sukcesy i klęski Ludwika VII 69
Imperium andegaweńskie 70
Renesans XII wieku 72
II. HEGEMONIA KAPETYŃSKA
Filip II August, budowniczy jedności 81
Koalicja antyfrancuska i Bouvines 83
718
Sytuacja wewnętrzna 85
Herezje XII wieku. Krucjata albigeńska 88
Śmierć Ludwika VIII i regencja 93
Międzynarodowa rola Francji 94
Wyprawy krzyżowe Ludwika IX 97
Monarchia Ludwika Świętego 99
Treści społeczne rządów Ludwika IX 102
Sytuacja społeczna XIII wieku 103
Nauka i kultura 109
Filip Śmiały: dalszy wzrost władzy króla 113
Zwycięstwa i klęski Filipa Pięknego 114
Spór z Bonifacym VIII. Sprawa templariuszy 116
Ostatni Kapetyngowie 118
III. WIEK KRYZYSU
Załamanie się równowagi gospodarczej 120
Społeczne skutki kryzysu ekonomicznego 122
Początki wojny stuletniej 123
Kryzys wewnętrzny 1356-1358 128
Pokój w Brétigny Ostatnie lata Jana Dobrego 130
Karol V: odzyskiwanie strat 131
Drugie wydanie rozbicia dzielnicowego. Początki wojny domowej 134
Wznowienie wojny stuletniej 138
Traktat w Troyes. Dwa królestwa Francji 139
Joanna d'Arc i ruch narodowy 143
Traktat w Arras. Koniec wojny stuletniej 145
Reformy Karola VII 148
Anarchia książęca 149
Ludwik XI: zwycięstwo Korony 151
Przemiany sytuacji społecznej 154
Życie kulturalne późnego średniowiecza 160
IV. ŚWIETNOŚĆ I NĘDZA FRANCJI RENESANSU
Francja u progu XVI wieku 164
Początki wojen włoskich 166
Ludwik XII, „ojciec ludu" 168
Sukcesy i klęski Franciszka I 170
Koniec włoskiego mirażu 175
Przewrót ekonomiczny 177
Miasto 182
Wieś 184
Francuzi na oceanie 187
Kultura artystyczna 188
Przewrót intelektualny 190
Rewolucja religijna 196
Początek wojen religijnych 202
Noc świętego Bartłomieja 205
Polacy w obronie tolerancji religijnej 207
Publicystyka okresu wojen religijnych 208
Dalsze wojny domowe i rozkład władzy królewskiej 210
719
Uspokojenie
Polityka wewnętrzna Henryka IV Sprawy zagraniczne
212 214 216
V. PAŃSTWO ABSOLUTNE
Społeczne podstawy absolutyzmu 218
Pomiędzy Henrykiem IV a kardynałem Richelieu 221
Polityka wewnętrzna kardynała Richelieu 224
Francja wobec wojny trzydziestoletniej 227
Tendencje rozwoju społecznego 230
Powstania ludowe przed Frondą 234
Mazarini. Koniec wojny trzydziestoletniej 236
Fronda 238
Ostatnie lata rządów Mazariniego 242
Religia i filozofia 243
Barok i klasycyzm 247
Rządy osobiste Ludwika XIV 249
Colbert: administracja i gospodarka 251
Policja i wojsko 254
Pierwsze wojny Ludwika XIV 256
Nietolerancja religijna 259
Konflikt z Ligą Augsburską. Hiszpańska wojna sukcesyjna 261
Ewolucja intelektualna 264
Klasycyzm upaństwowiony 266
VI. KRYZYS STAREGO PORZĄDKU
Regencja: próby zmian ' 270
Ekonomia, kolonie, system Lawa 273
Rządy kardynała Fleury 275
Dwór i rząd Ludwika XV 279
Wojna siedmioletnia 281
Schyłek rządów Ludwika XV Klęska polityki reform 283
Francja XVIII wieku 286
Postęp ekonomiczny: rolnictwo 290
Postęp ekonomiczny: handel i przemysł 292
Ożywienie i kryzys 294
Stan pierwszy 296
Stan drugi 297
Stan trzeci: burżuazja 300
Stan trzeci: chłopi 302
„Stan czwarty" 304
Oświecenie 306
Postęp nauki 309
Krytyka despotyzmu 311
Religia, moralność 315
Własność 316
Problem rewolucji 317
Orientacje estetyczne 319
Dyfuzja idei Oświecenia 320
Kultura ludowa 322
720
VII. WIELKA REWOLUCJA
Ostatnie próby reform 325
Wokół zwołania Stanów Generalnych 328
Spory o rewolucję 330
„Rewolucja adwokatów" 332
14 lipca 1789 roku i rewolucja municypalna 333
Wielka trwoga i noc 4 sierpnia 334
Deklaracja praw. Nowa interwencja ludu 336
Rok 1790: rewolucja zwalnia tempo 338
Dorobek reformatorski Konstytuanty 342
Zaostrzenie konfliktów wewnętrznych 345
Rewolucja i Europa 346
Varennes i Pole Marsowe 347
Zgromadzenie Prawodawcze 349
Wojna z Austrią. Kampania wiosenna 1792 roku 350
Obalenie monarchii: 10 sierpnia 352
Pierwszy terror. Konwencja 354
Konflikty polityczne w Konwencji 355
Powstanie pierwszej koalicji 357
Powikłania wewnętrzne i klęski wojenne 358
Upadek żyrondy 360
Wojna domowa. Zwycięstwa koalicji 361
Dyktatura „górali" 362
Walki frakcyjne 367
Przewrót termidoriański 370
Rządy termidorianów 374
Pierwszy Dyrektoriat 377
Drugi Dyrektoriat. 18 brumaire'a roku VIII 381
Nowe społeczeństwo 385
VIII. PIERWSZE CESARSTWO
System Konsulatu 389
Sytuacja międzynarodowa. Pokój z Austrią i Anglią 394
„Republika powierzona cesarzowi Francuzów" 396
Formowanie się trzeciej koalicji 399
Kampania 1805 roku. Rozpad Rzeszy 400
Pogrom Prus. Pokój w Tylży 402
Początki niepowodzeń Napoleona: Hiszpania i Portugalia 405
Kampania 1809 roku 407
Wojna z Wielką Brytanią trwa 409
Sytuacja wewnętrzna 410
Wielkie Cesarstwo 413
Kampania rosyjska. Klęska Napoleona 415
Pierwsza restauracja. Sto dni 418
IX. 1815-1870: TRZY MONARCHIE, TRZY REWOLUCJE
Restauracja Bourbonów 421
„Trzy sławne dni" 426
721
Monarchia lipcowa wobec ruchu rewolucyjnego w Europie i Francji 429
Postęp kapitalizmu i jego społeczne następstwa 431
Rząd i opozycja. Problem reformy 437
Polityka zagraniczna i kolonialna 440
Polska emigracja we Francji 442
Życie intelektualne. Francuski romantyzm 443
Kryzys ekonomiczny i polityczny. Rewolucja lutowa 447
Początki Drugiej Republiki. Rewolucja czerwcowa 450
Odpływ fali rewolucyjnej 456
Zamach stanu 2 grudnia 1851 roku. Drugie Cesarstwo 460
Ofensywa kapitalizmu. Ewolucja społeczna 463
Polityka wewnętrzna Drugiego Cesarstwa 470
Wojna krymska i włoska. Pierwsze koncesje liberalne 472
Polityka wahań 475
Ostatnie reformy. Wojna z Prusami i upadek Cesarstwa 477
X. TRZECIA REPUBLIKA
Organizacja obrony, tworzenie władzy 481
Komuna Paryska 483
Próby restauracji tronu. Konstytucja Republiki z 1875 roku 487
Francja przemysłowo-rolnicza. Jej społeczeństwo 490
Orientacje i mechanizmy polityczne 500
Republika oportunistów 506
Afera panamska i sprawa Dreyfusa 509
Republika radykałów. Zbrojny pokój 511
Ewolucja mentalności i obyczajów 1850-1914 515
Literatura i sztuka 519
Pierwsza wojna światowa i jej następstwa 525
Traktat wersalski. Sukcesy prawicy 531
Francja a niepodległa Polska 533
Sytuacja wewnętrzna. Problem niemiecki 534
Kartel lewicy i powrót sił prawicowych 537
Wielki kryzys 539
Front Ludowy 545
Droga do wojny 548
Społeczeństwo francuskie w przededniu drugiej wojny światowej 550
Awangarda i kultura masowa Francji międzywojennej 552
„Dziwna wojna". Klęska i upadek Trzeciej Republiki 557
XI. FRANCJA W LATACH WOJNY 1940-1945. CZWARTA REPUBLIKA
„Rewolucja narodowa" 561
Wolna Francja i Ruch Oporu 564
Rządy generała de Gaulle'a 1944-1946 569
Konstytucja Czwartej Republiki. Zwrot na prawo 575
Rządy „trzeciej siły". Zimna wojna i bitwy klasowe 579
Dalsze przesunięcie na prawo 582
Próba politycznego zwrotu 584
Wojna algierska. Upadek Czwartej Republiki 588
722
XII. PIĄTA REPUBLIKA 1958-2004
Instytucje i mechanizmy polityczne Piątej Republiki 592
Polityka „wielkości Francji" 595
Postęp ekonomiczny, zacofanie społeczne. Maj 1968 roku 600
Pięciolecie Georges'a Pompidou 604
Liberalna republika Giscarda d'Estaing 607
Rządy socjalistów 612
Powrót prawicy. „Kohabitacja" i kolejne rządy socjalistów 616
Triumf i klęska prawicy 622
„Razem wszystko staje się możliwe" 629
Francja wobec nowego ładu w Europie i świecie 634
XIII. SPOŁECZEŃSTWO FRANCUSKIE DRUGIEJ POŁOWY XX WIEKU
Demografia, ekonomia, struktury społeczne 640
Stan kultury duchowej 648
U progu XXI wieku 654
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 660
TABLICE GENEALOGICZNE 662
PREZYDENCI REPUBLIKI FRANCUSKIEJ 668
INDEKS NAZWISK 669
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH 704
SPIS MAP 717
od autora 5
PRZED FRANCJĄ
Osobowość Francji 7
Początki 9
Galia celtycka 10
Galia rzymska 12
Wędrówki „barbarzyńców" 15
Galia merowińska 16
Społeczeństwo czasów merowińskich 18
Państwo Karolingów 22
I. OLIGARCHIA BARONÓW
Strasburg i Verdun 28
Rozpad idei karolińskiej 31
Najazdy i ich następstwa 34
Sukces systemu lennego 37
Rywalizacje dynastyczne 40
Francja roku 987 42
Król i baronowie 44
Wielkie lenna Korony 46
Polityka pierwszych Kapetyngów 47
Warunki życia 49
Poddani 51
Ludzie wojujący 53
Kościół 55
Stan kultury 57
Początki zmian politycznych 60
Przemiany na wsi 63
Podniesienie się miast 65
Sukcesy i klęski Ludwika VII 69
Imperium andegaweńskie 70
Renesans XII wieku 72
II. HEGEMONIA KAPETYŃSKA
Filip II August, budowniczy jedności 81
Koalicja antyfrancuska i Bouvines 83
718
Sytuacja wewnętrzna 85
Herezje XII wieku. Krucjata albigeńska 88
Śmierć Ludwika VIII i regencja 93
Międzynarodowa rola Francji 94
Wyprawy krzyżowe Ludwika IX 97
Monarchia Ludwika Świętego 99
Treści społeczne rządów Ludwika IX 102
Sytuacja społeczna XIII wieku 103
Nauka i kultura 109
Filip Śmiały: dalszy wzrost władzy króla 113
Zwycięstwa i klęski Filipa Pięknego 114
Spór z Bonifacym VIII. Sprawa templariuszy 116
Ostatni Kapetyngowie 118
III. WIEK KRYZYSU
Załamanie się równowagi gospodarczej 120
Społeczne skutki kryzysu ekonomicznego 122
Początki wojny stuletniej 123
Kryzys wewnętrzny 1356-1358 128
Pokój w Brétigny Ostatnie lata Jana Dobrego 130
Karol V: odzyskiwanie strat 131
Drugie wydanie rozbicia dzielnicowego. Początki wojny domowej 134
Wznowienie wojny stuletniej 138
Traktat w Troyes. Dwa królestwa Francji 139
Joanna d'Arc i ruch narodowy 143
Traktat w Arras. Koniec wojny stuletniej 145
Reformy Karola VII 148
Anarchia książęca 149
Ludwik XI: zwycięstwo Korony 151
Przemiany sytuacji społecznej 154
Życie kulturalne późnego średniowiecza 160
IV. ŚWIETNOŚĆ I NĘDZA FRANCJI RENESANSU
Francja u progu XVI wieku 164
Początki wojen włoskich 166
Ludwik XII, „ojciec ludu" 168
Sukcesy i klęski Franciszka I 170
Koniec włoskiego mirażu 175
Przewrót ekonomiczny 177
Miasto 182
Wieś 184
Francuzi na oceanie 187
Kultura artystyczna 188
Przewrót intelektualny 190
Rewolucja religijna 196
Początek wojen religijnych 202
Noc świętego Bartłomieja 205
Polacy w obronie tolerancji religijnej 207
Publicystyka okresu wojen religijnych 208
Dalsze wojny domowe i rozkład władzy królewskiej 210
719
Uspokojenie
Polityka wewnętrzna Henryka IV Sprawy zagraniczne
212 214 216
V. PAŃSTWO ABSOLUTNE
Społeczne podstawy absolutyzmu 218
Pomiędzy Henrykiem IV a kardynałem Richelieu 221
Polityka wewnętrzna kardynała Richelieu 224
Francja wobec wojny trzydziestoletniej 227
Tendencje rozwoju społecznego 230
Powstania ludowe przed Frondą 234
Mazarini. Koniec wojny trzydziestoletniej 236
Fronda 238
Ostatnie lata rządów Mazariniego 242
Religia i filozofia 243
Barok i klasycyzm 247
Rządy osobiste Ludwika XIV 249
Colbert: administracja i gospodarka 251
Policja i wojsko 254
Pierwsze wojny Ludwika XIV 256
Nietolerancja religijna 259
Konflikt z Ligą Augsburską. Hiszpańska wojna sukcesyjna 261
Ewolucja intelektualna 264
Klasycyzm upaństwowiony 266
VI. KRYZYS STAREGO PORZĄDKU
Regencja: próby zmian ' 270
Ekonomia, kolonie, system Lawa 273
Rządy kardynała Fleury 275
Dwór i rząd Ludwika XV 279
Wojna siedmioletnia 281
Schyłek rządów Ludwika XV Klęska polityki reform 283
Francja XVIII wieku 286
Postęp ekonomiczny: rolnictwo 290
Postęp ekonomiczny: handel i przemysł 292
Ożywienie i kryzys 294
Stan pierwszy 296
Stan drugi 297
Stan trzeci: burżuazja 300
Stan trzeci: chłopi 302
„Stan czwarty" 304
Oświecenie 306
Postęp nauki 309
Krytyka despotyzmu 311
Religia, moralność 315
Własność 316
Problem rewolucji 317
Orientacje estetyczne 319
Dyfuzja idei Oświecenia 320
Kultura ludowa 322
720
VII. WIELKA REWOLUCJA
Ostatnie próby reform 325
Wokół zwołania Stanów Generalnych 328
Spory o rewolucję 330
„Rewolucja adwokatów" 332
14 lipca 1789 roku i rewolucja municypalna 333
Wielka trwoga i noc 4 sierpnia 334
Deklaracja praw. Nowa interwencja ludu 336
Rok 1790: rewolucja zwalnia tempo 338
Dorobek reformatorski Konstytuanty 342
Zaostrzenie konfliktów wewnętrznych 345
Rewolucja i Europa 346
Varennes i Pole Marsowe 347
Zgromadzenie Prawodawcze 349
Wojna z Austrią. Kampania wiosenna 1792 roku 350
Obalenie monarchii: 10 sierpnia 352
Pierwszy terror. Konwencja 354
Konflikty polityczne w Konwencji 355
Powstanie pierwszej koalicji 357
Powikłania wewnętrzne i klęski wojenne 358
Upadek żyrondy 360
Wojna domowa. Zwycięstwa koalicji 361
Dyktatura „górali" 362
Walki frakcyjne 367
Przewrót termidoriański 370
Rządy termidorianów 374
Pierwszy Dyrektoriat 377
Drugi Dyrektoriat. 18 brumaire'a roku VIII 381
Nowe społeczeństwo 385
VIII. PIERWSZE CESARSTWO
System Konsulatu 389
Sytuacja międzynarodowa. Pokój z Austrią i Anglią 394
„Republika powierzona cesarzowi Francuzów" 396
Formowanie się trzeciej koalicji 399
Kampania 1805 roku. Rozpad Rzeszy 400
Pogrom Prus. Pokój w Tylży 402
Początki niepowodzeń Napoleona: Hiszpania i Portugalia 405
Kampania 1809 roku 407
Wojna z Wielką Brytanią trwa 409
Sytuacja wewnętrzna 410
Wielkie Cesarstwo 413
Kampania rosyjska. Klęska Napoleona 415
Pierwsza restauracja. Sto dni 418
IX. 1815-1870: TRZY MONARCHIE, TRZY REWOLUCJE
Restauracja Bourbonów 421
„Trzy sławne dni" 426
721
Monarchia lipcowa wobec ruchu rewolucyjnego w Europie i Francji 429
Postęp kapitalizmu i jego społeczne następstwa 431
Rząd i opozycja. Problem reformy 437
Polityka zagraniczna i kolonialna 440
Polska emigracja we Francji 442
Życie intelektualne. Francuski romantyzm 443
Kryzys ekonomiczny i polityczny. Rewolucja lutowa 447
Początki Drugiej Republiki. Rewolucja czerwcowa 450
Odpływ fali rewolucyjnej 456
Zamach stanu 2 grudnia 1851 roku. Drugie Cesarstwo 460
Ofensywa kapitalizmu. Ewolucja społeczna 463
Polityka wewnętrzna Drugiego Cesarstwa 470
Wojna krymska i włoska. Pierwsze koncesje liberalne 472
Polityka wahań 475
Ostatnie reformy. Wojna z Prusami i upadek Cesarstwa 477
X. TRZECIA REPUBLIKA
Organizacja obrony, tworzenie władzy 481
Komuna Paryska 483
Próby restauracji tronu. Konstytucja Republiki z 1875 roku 487
Francja przemysłowo-rolnicza. Jej społeczeństwo 490
Orientacje i mechanizmy polityczne 500
Republika oportunistów 506
Afera panamska i sprawa Dreyfusa 509
Republika radykałów. Zbrojny pokój 511
Ewolucja mentalności i obyczajów 1850-1914 515
Literatura i sztuka 519
Pierwsza wojna światowa i jej następstwa 525
Traktat wersalski. Sukcesy prawicy 531
Francja a niepodległa Polska 533
Sytuacja wewnętrzna. Problem niemiecki 534
Kartel lewicy i powrót sił prawicowych 537
Wielki kryzys 539
Front Ludowy 545
Droga do wojny 548
Społeczeństwo francuskie w przededniu drugiej wojny światowej 550
Awangarda i kultura masowa Francji międzywojennej 552
„Dziwna wojna". Klęska i upadek Trzeciej Republiki 557
XI. FRANCJA W LATACH WOJNY 1940-1945. CZWARTA REPUBLIKA
„Rewolucja narodowa" 561
Wolna Francja i Ruch Oporu 564
Rządy generała de Gaulle'a 1944-1946 569
Konstytucja Czwartej Republiki. Zwrot na prawo 575
Rządy „trzeciej siły". Zimna wojna i bitwy klasowe 579
Dalsze przesunięcie na prawo 582
Próba politycznego zwrotu 584
Wojna algierska. Upadek Czwartej Republiki 588
722
XII. PIĄTA REPUBLIKA 1958-2004
Instytucje i mechanizmy polityczne Piątej Republiki 592
Polityka „wielkości Francji" 595
Postęp ekonomiczny, zacofanie społeczne. Maj 1968 roku 600
Pięciolecie Georges'a Pompidou 604
Liberalna republika Giscarda d'Estaing 607
Rządy socjalistów 612
Powrót prawicy. „Kohabitacja" i kolejne rządy socjalistów 616
Triumf i klęska prawicy 622
„Razem wszystko staje się możliwe" 629
Francja wobec nowego ładu w Europie i świecie 634
XIII. SPOŁECZEŃSTWO FRANCUSKIE DRUGIEJ POŁOWY XX WIEKU
Demografia, ekonomia, struktury społeczne 640
Stan kultury duchowej 648
U progu XXI wieku 654
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 660
TABLICE GENEALOGICZNE 662
PREZYDENCI REPUBLIKI FRANCUSKIEJ 668
INDEKS NAZWISK 669
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH 704
SPIS MAP 717