Dane szczegółowe książki
Nastolatki '81: świadomość młodzieży w epoce "Solidarności" / Kosiński, Krzysztof (1974-)
Autorzy
Tytuł
Nastolatki '81: świadomość młodzieży w epoce "Solidarności"
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: "Trio", 2002
ISBN
8388542397
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp 11
Prolog: W stoczni 21
Historyczne wakacje 21 Początek: 14 sierpnia 22 15 sierpnia 23 16
sierpnia 25 17 sierpnia 26 18 sierpnia 27 23 sierpnia 28 24 sierpnia
29 Porozumienie: 31 sierpnia 30 Misterium: odsłonięcie pomnika
33
CZĘŚĆ 1. CIEŃ HISTORII
Rozdział 1 Wprowadzenie 37
Z historii młodzieży w PRL 37
Stalinizm 37 W czasach Gomułki 38 Pozorna modernizacja 40
Krach 41 Niedostrzegalne procesy 42 Przebudzenie? 43
Rozdział 2. System w oczach młodzieży
44 Dysonans 44
Demaskacja sprzeczności
44 Rozpad systemu 46
Granice krytyki systemu 46 Rozkład partii 46 Demoralizacja kadr
48 Oligarchia 49
Obcość władzy 49 Strażnicy własnych przywilejów
50 Kryzys strukturalny 52
Zapaść zadłużonego państwa 52 Kryzys systemu oświaty 53
Kryzys
służby zdrowia 55 Skutki
systemu komunistycznego 58
Marnotrawstwo 58 Upadek etyki pracy 59 Biurokraci i
biurokratyzm 61
Chaos na wsi 62 Korupcja i układy 63 Pijaństwo 64
Determinizm
społeczny? 65
Rozdział 3. „Solidarność" w oczach młodzieży 68
Narodziny ruchu 68
Połowa sukcesu 68 Historia jawna i niejawna 69
Oczekiwania młodzieży 71
Młodzi opozycjoniści 71 Znaczek z napisem „S" 72 Deklaracje
poparcia 73
Motywy poparcia „Solidarności" 74
Wiara w sprawiedliwość 74 Nadzieja na „porządki" 75 Pragnienie
prawdy 75 W ślad za rodzicami 76
Fascynacja ideą 76
Bez nazwisk 76 Kult Wałęsy? 77 Wątpliwości 78
Krytyka „Solidarności" 78
Problem wolnych sobót 78 Sporadyczna negacja 80 Niepokojące strajki 81 „S"
jako zjawisko miejskie? 82 Rady od młodzieży 83
Lęk przed konfrontacją 83 Prośby o spokój 84
Rozdział 4. Źródła wiedzy o świecie 86
Granice poznania otaczającego świata 86
Zamęt informacyjny 86 Cenzura 87
Zdobywanie informacji 88
Zmiany pod wpływem „S" 88 Wiadomości z Zachodu 89 Przełamywanie
monopolu 90 Telewizja 90
Oglądanie jako nawyk 90 Głos władzy 91
Rozdział 5. Warunki życia 93
Sytuacja materialna 93
Symbole luksusu... 93 Dochody rodzin 93 Tęsknota za przeszłością? 96
Codzienna dieta 97
Marzenia o słodyczach 97 Gorzka herbata 98 Wydzielanie racji 98
Strach przed zimą 99
Trudności z ogrzewaniem 99 Kłopoty z oświetleniem 100 Dodatkowe
zmartwienia 101 Kolejki 102
Dzień po dniu 102 Wpływ kolejek na relacje rodzinne 103 Złodziej czasu
104 Napięcie nerwowe 105 Absurd... 107 Komunikacja 108
Znów strata czasu 108 Walka o miejsce 109
Rozdział 6. Atmosfera życia 111
Presja wielkiej polityki 111
Globalizacja? 111 Niekończące się rozmowy 112 Dyskusje w domach
113 Wykrzykniki 115 Trzy postawy 116
Wyczekiwanie i niepewność 116 Smutek i powaga 117 Ożywienie i radość
118
Rozdział 7. Relacje międzyludzkie 120
Solidarność na co dzień? 120
' Bez złudzeń 120 „Wieśniacy" 121
Agresja 123
Wulgarność 123 Jak w koszarach 125 Marzenia o solidarności 125
Rozdział 8. Przestrzeń życia 128
Miasto 128
Życie w bloku 128 Niechęć do „mrówkowców" 129
Wieś 130
Smutny krajobraz 130
Ikonosfera 132
Przestrzeń zdewastowana 132 Brak zieleni 133 Barwa epoki: szarość 135
Dźwięki 135 Zapachy 136 Marzenia o innej przestrzeni 137
CZĘŚĆ 2. SZKOŁA W EPOCE „SOLIDARNOŚCI"
Rozdział 9. Szkoła w oczach uczniów 141
Przestrzeń życia szkolnego 141
Opisy budynków 141 Wnętrza 142 Problem wyposażenia 143 Brak
zaplecza szkolnego 144 „Przepełnienie klas" 145 Zima jako wróg 146
Szkoła jako instytucja 146
Wpływ wielkich zdarzeń 146 Skutki „reformy" 148 Iluzje socjalizmu
149 Nauczyciele i uczniowie 151 Dyscyplina szkolna 154 Inicjatywy
uczniów 157
Rozdział 10. Uroczystości i zabawy szkolne 159
Święta komunizmu 159
Pamięć o rewolucji 159 Święta bohaterów 160 Święta branżowe 161 Cel
świętowania 161
Kontrświęta 162
Dyskoteka choinkowa 162 Powrót do tradycji 163
Zabawa w szkole 164
Nowe rytmy 164 Przemycanie dźwięków 166 Fascynacja dyskoteką 167
„Andrzejki" 168
Rozdział 11. Organizacje młodzieżowe 170
Być zorganizowanym 170
Jak jeden człowiek... 170 Eksperyment pierwszy: ZMP 171 Eksperyment
drugi: ZMS 172 Eksperymenty Gierka 173 Harcerstwo 174
Organizacje w oczach młodzieży 176
Przede wszystkim w ZHP 176 Rozkład ZHP 177 Fiasko ZSMP 178
Spółdzielnia, czyli szkolny sklepik 178 Samorząd 179 Gra pozorów 180
Awaryjne instrumenty mobilizacji młodzieży 181
„Służba Polsce" i OHP 181 Prace społeczne i czyny 182 Próby sprzeciwu
183
CZĘŚĆ 3. CODZIENNOŚĆ CZASÓW WIELKICH ZDARZEŃ
Rozdział 12. Dom 187
Przestrzeń życia prywatnego 187
Poszukiwanie schronienia 187 Definicje demografów 187 Warunki
mieszkaniowe 188 Codzienne dramaty 190 Szczęśliwcy z własnym
pokojem 191 Przynajmniej własny kąt 192 Wyposażenie 193 Ewolucja
przestrzeni 194 Barwy 195 Dźwięki 196 Przestrzeń jako granica rozwoju
196 Aspiracje młodzieży 197
Życie rodzinne 198
Słabnięcie więzi? 198 Mniej czasu dła siebie 199 Ojciec 200 Matka 202
Obserwacje socjologów 202 Najstarsze pokolenie 203 Miejsce w
rodzinnej hierarchii 204 Kieszonkowe 205
Kryzys rodziny 208
Alkoholizm 208 Rodzinne tragedie 209 Totalna samotność 211 Analizy
socjologów 212 Pijana Polska 213 Pragnienie szczęśliwego życia 216
Rozdział 13. Czas wolny 217
Ideologia wolnego czasu 217
Bodźce, zakazy... 217 Budowanie infrastruktury 218 Realne możliwości
rządzących 219
Oferta rządzących w opinii młodzieży 220
Na wsi 220 W mieście 222 Krytycyzm młodzieży 223
Brak wolnego czasu 224
Kolejki, dojazdy... 224 Odrabianie lekcji 225 Zajęcia pozaszkolne 228
Katecheza 229 Pomoc rodzicom 230 Obowiązki domowe na wsi 231
Obowiązki domowe w mieście 232 Obserwacje socjologów 233
W poszukiwaniu wolnego czasu 234
Typowe popołudnie 234 Przed telewizorem 235 Ustalenia socjologów 238
Książki 238 Zabawy 240 Gry 241 Zbieractwo 242 Zwierzęta w domu
244
Wakacje 245
Niepokój rządzących 245 Fiasko „akcji letniej" 246 Wieś: wakacje w
domu 247 Miasto: na koloniach, obozach, w domu 248 Witaj, szkoło.
250
Rozdział ] 4 Uciekanie od rzeczywistości 251
Prywatki 251
Nowe obyczaje 251 Prywatki kontrolowane 252 Prywatki niezależne
252 Prywatki roku 1980 253
Dyskoteki 255
Motywacja rządzących 255 W rytmie disco 256 Fascynacja bigbitem
257
Moda 259
Luz, czyli ubraniowa rewolucja 259 Ciuchy 260 Dyktatura mody 261
Życie włr. rn życiem 263
Ocze mię na dziewczynę 263 Oczekiwanie na chłopaka 266 Jako
para i 8
Młodzież; język 269
„Logokracja" 269 Ekspansja młodzieży 270 Język „na luzie" 270 Patos
epoki wielkich zdarzeń 271
Epilog: Świadomość młodzieży w epoce „Solidarności" 274
Nastroje 274
Niepokój 274 Zniechęcenie 276 Strach 276 Lęk przed wojną 277
Wieś: poczucie pokrzywdzenia 278
Nieufność wobec dorosłych 281
Rozczarowanie 281 Dziwne zachowania dorosłych 282 Utrata auto-
rytetu 283 Zamiast dorosłych? 284
Świadkowie historii 285
Historia na gorąco 285 Odkrywanie przeszłości 287 Poszukiwanie
wiadomości 288 Marzec, grudzień... 289 Mit II Rzeczypospolitej 290
Nadzieja 291
Jan Paweł II 291 Poszukiwanie symboli 293 Czesław Miłosz 294 Mit
Zachodu 296
Marzenia 298
O świecie ładu i spokoju 298 O łatwiejszym życiu 299 O piękniejszym
życiu 300 O innej Polsce 301 O cudzie 303 Konkluzja 305
Aneks 308
Prolog: W stoczni 21
Historyczne wakacje 21 Początek: 14 sierpnia 22 15 sierpnia 23 16
sierpnia 25 17 sierpnia 26 18 sierpnia 27 23 sierpnia 28 24 sierpnia
29 Porozumienie: 31 sierpnia 30 Misterium: odsłonięcie pomnika
33
CZĘŚĆ 1. CIEŃ HISTORII
Rozdział 1 Wprowadzenie 37
Z historii młodzieży w PRL 37
Stalinizm 37 W czasach Gomułki 38 Pozorna modernizacja 40
Krach 41 Niedostrzegalne procesy 42 Przebudzenie? 43
Rozdział 2. System w oczach młodzieży
44 Dysonans 44
Demaskacja sprzeczności
44 Rozpad systemu 46
Granice krytyki systemu 46 Rozkład partii 46 Demoralizacja kadr
48 Oligarchia 49
Obcość władzy 49 Strażnicy własnych przywilejów
50 Kryzys strukturalny 52
Zapaść zadłużonego państwa 52 Kryzys systemu oświaty 53
Kryzys
służby zdrowia 55 Skutki
systemu komunistycznego 58
Marnotrawstwo 58 Upadek etyki pracy 59 Biurokraci i
biurokratyzm 61
Chaos na wsi 62 Korupcja i układy 63 Pijaństwo 64
Determinizm
społeczny? 65
Rozdział 3. „Solidarność" w oczach młodzieży 68
Narodziny ruchu 68
Połowa sukcesu 68 Historia jawna i niejawna 69
Oczekiwania młodzieży 71
Młodzi opozycjoniści 71 Znaczek z napisem „S" 72 Deklaracje
poparcia 73
Motywy poparcia „Solidarności" 74
Wiara w sprawiedliwość 74 Nadzieja na „porządki" 75 Pragnienie
prawdy 75 W ślad za rodzicami 76
Fascynacja ideą 76
Bez nazwisk 76 Kult Wałęsy? 77 Wątpliwości 78
Krytyka „Solidarności" 78
Problem wolnych sobót 78 Sporadyczna negacja 80 Niepokojące strajki 81 „S"
jako zjawisko miejskie? 82 Rady od młodzieży 83
Lęk przed konfrontacją 83 Prośby o spokój 84
Rozdział 4. Źródła wiedzy o świecie 86
Granice poznania otaczającego świata 86
Zamęt informacyjny 86 Cenzura 87
Zdobywanie informacji 88
Zmiany pod wpływem „S" 88 Wiadomości z Zachodu 89 Przełamywanie
monopolu 90 Telewizja 90
Oglądanie jako nawyk 90 Głos władzy 91
Rozdział 5. Warunki życia 93
Sytuacja materialna 93
Symbole luksusu... 93 Dochody rodzin 93 Tęsknota za przeszłością? 96
Codzienna dieta 97
Marzenia o słodyczach 97 Gorzka herbata 98 Wydzielanie racji 98
Strach przed zimą 99
Trudności z ogrzewaniem 99 Kłopoty z oświetleniem 100 Dodatkowe
zmartwienia 101 Kolejki 102
Dzień po dniu 102 Wpływ kolejek na relacje rodzinne 103 Złodziej czasu
104 Napięcie nerwowe 105 Absurd... 107 Komunikacja 108
Znów strata czasu 108 Walka o miejsce 109
Rozdział 6. Atmosfera życia 111
Presja wielkiej polityki 111
Globalizacja? 111 Niekończące się rozmowy 112 Dyskusje w domach
113 Wykrzykniki 115 Trzy postawy 116
Wyczekiwanie i niepewność 116 Smutek i powaga 117 Ożywienie i radość
118
Rozdział 7. Relacje międzyludzkie 120
Solidarność na co dzień? 120
' Bez złudzeń 120 „Wieśniacy" 121
Agresja 123
Wulgarność 123 Jak w koszarach 125 Marzenia o solidarności 125
Rozdział 8. Przestrzeń życia 128
Miasto 128
Życie w bloku 128 Niechęć do „mrówkowców" 129
Wieś 130
Smutny krajobraz 130
Ikonosfera 132
Przestrzeń zdewastowana 132 Brak zieleni 133 Barwa epoki: szarość 135
Dźwięki 135 Zapachy 136 Marzenia o innej przestrzeni 137
CZĘŚĆ 2. SZKOŁA W EPOCE „SOLIDARNOŚCI"
Rozdział 9. Szkoła w oczach uczniów 141
Przestrzeń życia szkolnego 141
Opisy budynków 141 Wnętrza 142 Problem wyposażenia 143 Brak
zaplecza szkolnego 144 „Przepełnienie klas" 145 Zima jako wróg 146
Szkoła jako instytucja 146
Wpływ wielkich zdarzeń 146 Skutki „reformy" 148 Iluzje socjalizmu
149 Nauczyciele i uczniowie 151 Dyscyplina szkolna 154 Inicjatywy
uczniów 157
Rozdział 10. Uroczystości i zabawy szkolne 159
Święta komunizmu 159
Pamięć o rewolucji 159 Święta bohaterów 160 Święta branżowe 161 Cel
świętowania 161
Kontrświęta 162
Dyskoteka choinkowa 162 Powrót do tradycji 163
Zabawa w szkole 164
Nowe rytmy 164 Przemycanie dźwięków 166 Fascynacja dyskoteką 167
„Andrzejki" 168
Rozdział 11. Organizacje młodzieżowe 170
Być zorganizowanym 170
Jak jeden człowiek... 170 Eksperyment pierwszy: ZMP 171 Eksperyment
drugi: ZMS 172 Eksperymenty Gierka 173 Harcerstwo 174
Organizacje w oczach młodzieży 176
Przede wszystkim w ZHP 176 Rozkład ZHP 177 Fiasko ZSMP 178
Spółdzielnia, czyli szkolny sklepik 178 Samorząd 179 Gra pozorów 180
Awaryjne instrumenty mobilizacji młodzieży 181
„Służba Polsce" i OHP 181 Prace społeczne i czyny 182 Próby sprzeciwu
183
CZĘŚĆ 3. CODZIENNOŚĆ CZASÓW WIELKICH ZDARZEŃ
Rozdział 12. Dom 187
Przestrzeń życia prywatnego 187
Poszukiwanie schronienia 187 Definicje demografów 187 Warunki
mieszkaniowe 188 Codzienne dramaty 190 Szczęśliwcy z własnym
pokojem 191 Przynajmniej własny kąt 192 Wyposażenie 193 Ewolucja
przestrzeni 194 Barwy 195 Dźwięki 196 Przestrzeń jako granica rozwoju
196 Aspiracje młodzieży 197
Życie rodzinne 198
Słabnięcie więzi? 198 Mniej czasu dła siebie 199 Ojciec 200 Matka 202
Obserwacje socjologów 202 Najstarsze pokolenie 203 Miejsce w
rodzinnej hierarchii 204 Kieszonkowe 205
Kryzys rodziny 208
Alkoholizm 208 Rodzinne tragedie 209 Totalna samotność 211 Analizy
socjologów 212 Pijana Polska 213 Pragnienie szczęśliwego życia 216
Rozdział 13. Czas wolny 217
Ideologia wolnego czasu 217
Bodźce, zakazy... 217 Budowanie infrastruktury 218 Realne możliwości
rządzących 219
Oferta rządzących w opinii młodzieży 220
Na wsi 220 W mieście 222 Krytycyzm młodzieży 223
Brak wolnego czasu 224
Kolejki, dojazdy... 224 Odrabianie lekcji 225 Zajęcia pozaszkolne 228
Katecheza 229 Pomoc rodzicom 230 Obowiązki domowe na wsi 231
Obowiązki domowe w mieście 232 Obserwacje socjologów 233
W poszukiwaniu wolnego czasu 234
Typowe popołudnie 234 Przed telewizorem 235 Ustalenia socjologów 238
Książki 238 Zabawy 240 Gry 241 Zbieractwo 242 Zwierzęta w domu
244
Wakacje 245
Niepokój rządzących 245 Fiasko „akcji letniej" 246 Wieś: wakacje w
domu 247 Miasto: na koloniach, obozach, w domu 248 Witaj, szkoło.
250
Rozdział ] 4 Uciekanie od rzeczywistości 251
Prywatki 251
Nowe obyczaje 251 Prywatki kontrolowane 252 Prywatki niezależne
252 Prywatki roku 1980 253
Dyskoteki 255
Motywacja rządzących 255 W rytmie disco 256 Fascynacja bigbitem
257
Moda 259
Luz, czyli ubraniowa rewolucja 259 Ciuchy 260 Dyktatura mody 261
Życie włr. rn życiem 263
Ocze mię na dziewczynę 263 Oczekiwanie na chłopaka 266 Jako
para i 8
Młodzież; język 269
„Logokracja" 269 Ekspansja młodzieży 270 Język „na luzie" 270 Patos
epoki wielkich zdarzeń 271
Epilog: Świadomość młodzieży w epoce „Solidarności" 274
Nastroje 274
Niepokój 274 Zniechęcenie 276 Strach 276 Lęk przed wojną 277
Wieś: poczucie pokrzywdzenia 278
Nieufność wobec dorosłych 281
Rozczarowanie 281 Dziwne zachowania dorosłych 282 Utrata auto-
rytetu 283 Zamiast dorosłych? 284
Świadkowie historii 285
Historia na gorąco 285 Odkrywanie przeszłości 287 Poszukiwanie
wiadomości 288 Marzec, grudzień... 289 Mit II Rzeczypospolitej 290
Nadzieja 291
Jan Paweł II 291 Poszukiwanie symboli 293 Czesław Miłosz 294 Mit
Zachodu 296
Marzenia 298
O świecie ładu i spokoju 298 O łatwiejszym życiu 299 O piękniejszym
życiu 300 O innej Polsce 301 O cudzie 303 Konkluzja 305
Aneks 308