Dane szczegółowe książki
Kolumb, Europa i świat / Chołaj, Henryk (1927-)
Autorzy
Tytuł
Kolumb, Europa i świat
Wydawnictwo
Warszawa: "Książka i Wiedza", 1995
ISBN
83-05-12770-2
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
408 s.
Spis treści
pokaż spis treści
SPIS TREŚCI
Przedmowa 7
Odkrycie Ameryki przez Europejczyków czy spotkanie dwóch światów 19
Wielkie odkrycia geograficzne na poziomie globalnym 19
Wielość formuł określających sens i skutki czynu Kolumba 20
Formuła „spotkania dwóch światów" zamiast formuły „odkrycia Ameryki" jako wyraz odejścia od
europocentryzmu 25
Spotkanie dwóch światów i trzech kontynentów 36
Międzynarodowy charakter przedsięwzięcia Kolumba … 39
Naukowe odkrycie Ameryki przez Humboldta 40
Nowe odkrycie Ziemi przez kosmonautykę 43
Perspektywa Dalekiego Wschodu 45
Centralne i globalne znaczenie Europy w świecie nowożytnym 51
Zmiana roli dziejowej Europy 51
Reorientacja kierunku ekspansji europejskiej ze wschodniego w stronę Nowego Świata; dlaczego Europejczycy, a nie Chińczycy odkryli Amerykę 59
Metalurgia żelaza w Europie i jej rola 66
Techniczny poziom broni i rewolucja militarna 68
Konkurencja i pierwociny przedsiębiorczości 70
Rola Europy w genezie kapitalizmu - „cud" europejski i europeizacja świata 73
Kolumb narzędziem historii 83
Świat prekolumbijskich Indian 95
Rolnictwo podstawą powstania cywilizacji indiańskich - Indianie neolitycznymi rolnikami 95
Kukurydza jako prastare zboże Indian 98
Metalurgia Inków 106
Etnoekologia dawnych Indian - ekologiczne funkcje cywilizacji indiańskich 107
Oblicze duchowe społeczeństwa staroindiańskiego 115
Wspólnota losu etnosów subkontynentu południowoamerykańskiego 133
Kwestia samorództwa starych cywilizacji Nowego Świata .139
Spotkanie cywilizacji europejskiej z cywilizacją rdzennych Amerykanów 162
Różnice sekularne: wiek kamienia - wiek żelaza i broni parnej 163
„Błąd Kolumba" sprawcą wielkiego dnia w historii świata 167
Prolog - sielankowe spotkanie Kolumba z Indianami na Karaibach 174
Konfrontacja militarna 177
Podbój duchowy 182
Zderzenie mitów i kreacji Europejczyków z rzeczywistością (casus Amazonek i Eldorado) 185
Spotkanie z amerykańską przyrodą - kwestia szoku ekologicznego 189
Ameryka pretekstem do krytyki Europy - Nowy Świat a Utopia Morusa i tak zwane redukcje paragwajskie 198
Międzynarodowa „wymiana kolumbowa" - europeizacja rolnictwa amerykańskiego i amerykanizacja rolnictwa europejskiego 206
Antropologiczne skutki konwergencji ras i etnosów 216
Od prologu do finału 222
Przedłużanie Europy w Ameryce. Dwa Nowe Światy 236
Nierównoczesność (asynchroniczność) rozwoju przed erą Kolumba 236
Nierównomierność zamiast nierównoczesności (asynchroniczności) rozwoju 238
Pierwsze globalne rozwidlenie w historii nowożytnej 241
Nierównomierność rozwoju na kontynencie amerykańskim 245
A. Smith o dwóch drogach kolonizacji Ameryki 249
Pies myśliwski i pług 252
Kwestia transformacji społeczeństwa prekolumbijskich Indian po podboju przez Europejczyków 256
Latynoamerykański model rozwoju 261
Udział Polaków w europeizacji Ameryki Północnej -polscy „praojcowie" przemysłu amerykańskiego 264
Stworzenie nowożytnego systemu światowego epokowym czynem Europejczyków 272
Wielkie odkrycia geograficzno-handlowe a merkantylizm 272
Handel zamorski głównym polem działania kapitału kupieckiego 276
Tak zwana rewolucja cen 277
Wielkie rewolucje handlowe 282
Rabunek krajów Nowego Świata i akumulacja pierwotna 287
Era kolonizacji 291
Wskrzeszenie niewolnictwa 295
Eksploatacja Afryki 301
Kolonie a system kapitalistyczny 306
Ogólnocywilizacyjna rola metropolii 309
Przeradzanie się rynku światowego w gospodarkę światową 314
Historyczne rubieże procesu globalizacji 325
Włączenie Ameryki w orbitę procesów światowych 325
Nowożytny system światowy i jego podsystem: gospodarka 327
Od więzi łańcuchowych (sąsiedzkich) do więzi światowej 333
Wielkie otwarcie cywilizacyjne w 1492 roku 334
Przemiana historii w historię powszechną 336
Umiędzynarodowienie życia gospodarczego i duchowego osobliwością historii nowożytnej 339
Powstanie nowego globalnego świata — epoka problemów globalnych 344
Żywa więź czasów 351
Losy dziedzictwa kolumbowego z perspektywy minionego pięćsetlecia – zmniejszenie globalnej roli kontynentu europejskiego 362
Finał niewolnictwa i systemu kolonialnego 362
Współczesne hipostazy nierównomierności rozwoju 370
Koniec ery pokolumbijskiej w pięćset lat po Kolumbie 379
Zakończenie: dwoiste konsekwencje odkrycia Ameryki 387
Bibliograficzne referencje 397
Przedmowa 7
Odkrycie Ameryki przez Europejczyków czy spotkanie dwóch światów 19
Wielkie odkrycia geograficzne na poziomie globalnym 19
Wielość formuł określających sens i skutki czynu Kolumba 20
Formuła „spotkania dwóch światów" zamiast formuły „odkrycia Ameryki" jako wyraz odejścia od
europocentryzmu 25
Spotkanie dwóch światów i trzech kontynentów 36
Międzynarodowy charakter przedsięwzięcia Kolumba … 39
Naukowe odkrycie Ameryki przez Humboldta 40
Nowe odkrycie Ziemi przez kosmonautykę 43
Perspektywa Dalekiego Wschodu 45
Centralne i globalne znaczenie Europy w świecie nowożytnym 51
Zmiana roli dziejowej Europy 51
Reorientacja kierunku ekspansji europejskiej ze wschodniego w stronę Nowego Świata; dlaczego Europejczycy, a nie Chińczycy odkryli Amerykę 59
Metalurgia żelaza w Europie i jej rola 66
Techniczny poziom broni i rewolucja militarna 68
Konkurencja i pierwociny przedsiębiorczości 70
Rola Europy w genezie kapitalizmu - „cud" europejski i europeizacja świata 73
Kolumb narzędziem historii 83
Świat prekolumbijskich Indian 95
Rolnictwo podstawą powstania cywilizacji indiańskich - Indianie neolitycznymi rolnikami 95
Kukurydza jako prastare zboże Indian 98
Metalurgia Inków 106
Etnoekologia dawnych Indian - ekologiczne funkcje cywilizacji indiańskich 107
Oblicze duchowe społeczeństwa staroindiańskiego 115
Wspólnota losu etnosów subkontynentu południowoamerykańskiego 133
Kwestia samorództwa starych cywilizacji Nowego Świata .139
Spotkanie cywilizacji europejskiej z cywilizacją rdzennych Amerykanów 162
Różnice sekularne: wiek kamienia - wiek żelaza i broni parnej 163
„Błąd Kolumba" sprawcą wielkiego dnia w historii świata 167
Prolog - sielankowe spotkanie Kolumba z Indianami na Karaibach 174
Konfrontacja militarna 177
Podbój duchowy 182
Zderzenie mitów i kreacji Europejczyków z rzeczywistością (casus Amazonek i Eldorado) 185
Spotkanie z amerykańską przyrodą - kwestia szoku ekologicznego 189
Ameryka pretekstem do krytyki Europy - Nowy Świat a Utopia Morusa i tak zwane redukcje paragwajskie 198
Międzynarodowa „wymiana kolumbowa" - europeizacja rolnictwa amerykańskiego i amerykanizacja rolnictwa europejskiego 206
Antropologiczne skutki konwergencji ras i etnosów 216
Od prologu do finału 222
Przedłużanie Europy w Ameryce. Dwa Nowe Światy 236
Nierównoczesność (asynchroniczność) rozwoju przed erą Kolumba 236
Nierównomierność zamiast nierównoczesności (asynchroniczności) rozwoju 238
Pierwsze globalne rozwidlenie w historii nowożytnej 241
Nierównomierność rozwoju na kontynencie amerykańskim 245
A. Smith o dwóch drogach kolonizacji Ameryki 249
Pies myśliwski i pług 252
Kwestia transformacji społeczeństwa prekolumbijskich Indian po podboju przez Europejczyków 256
Latynoamerykański model rozwoju 261
Udział Polaków w europeizacji Ameryki Północnej -polscy „praojcowie" przemysłu amerykańskiego 264
Stworzenie nowożytnego systemu światowego epokowym czynem Europejczyków 272
Wielkie odkrycia geograficzno-handlowe a merkantylizm 272
Handel zamorski głównym polem działania kapitału kupieckiego 276
Tak zwana rewolucja cen 277
Wielkie rewolucje handlowe 282
Rabunek krajów Nowego Świata i akumulacja pierwotna 287
Era kolonizacji 291
Wskrzeszenie niewolnictwa 295
Eksploatacja Afryki 301
Kolonie a system kapitalistyczny 306
Ogólnocywilizacyjna rola metropolii 309
Przeradzanie się rynku światowego w gospodarkę światową 314
Historyczne rubieże procesu globalizacji 325
Włączenie Ameryki w orbitę procesów światowych 325
Nowożytny system światowy i jego podsystem: gospodarka 327
Od więzi łańcuchowych (sąsiedzkich) do więzi światowej 333
Wielkie otwarcie cywilizacyjne w 1492 roku 334
Przemiana historii w historię powszechną 336
Umiędzynarodowienie życia gospodarczego i duchowego osobliwością historii nowożytnej 339
Powstanie nowego globalnego świata — epoka problemów globalnych 344
Żywa więź czasów 351
Losy dziedzictwa kolumbowego z perspektywy minionego pięćsetlecia – zmniejszenie globalnej roli kontynentu europejskiego 362
Finał niewolnictwa i systemu kolonialnego 362
Współczesne hipostazy nierównomierności rozwoju 370
Koniec ery pokolumbijskiej w pięćset lat po Kolumbie 379
Zakończenie: dwoiste konsekwencje odkrycia Ameryki 387
Bibliograficzne referencje 397