Dane szczegółowe książki
Makroekonomia: teoria, funkcjonowanie i polityka / Hall, Robert Ernest (1943-); Taylor, John B.; Wojtyna, Andrzej; Czekaj, Jan (1950-)
Tytuł
Makroekonomia: teoria, funkcjonowanie i polityka
Tytuł oryginału
Macroeconomics
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995
ISBN
8301116773
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa
15
CZĘŚĆ I. PODSTAWY MAKROEKONOMII .
Rozdział 1. Makrogospodarka: wzrost i fluktuacje
1.1. Zachowanie się gospodarki w ostatnich latach
Zatrudnienie
Inflacja
Stopy procentowe
1.2. Wyjaśnianie długookresowego wzrostu gospodarczego: wstępny rzut oka
Obliczanie stóp wzrostu
Przesunięcia w wydatkach i produkcji
Wzrost potencjalnego PKB
1.3. Wyjaśnianie fluktuacji: rzut oka na kompletny model
1.4. Prądy myślowe w makroekonomii
Jak to się stało, że obecni makroekonomiści wybrali ekonomię jako przedmiot
studiów?
1.5. Model makroekonomiczny używany w tej książce
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve)
25
28 30 31 32 34 35 38 38 39 41
45 46 47 47 47 48 48 49 50
Rozdział 2. Pomiar działalności gospodarczej: produkcja i dochód v 51
51 52 53 53 55 56 56 57 58 58 59 60 61 62 63 65
2.1. Produkt krajowy brutto
2.2. Pomiar PKB poprzez sumowanie wydatków
Konsumpcja
Inwestycje
Inwestycje portfelowe i inwestycje makro
Zakupy rządowe
Import i eksport
Struktura wydatków w ostatnich latach
Sprowadzenie astronomicznych liczb na ziemię
„Jakie wydatki powinny być uwzględnione w PKB
Atealny PKB
Opowieść o dwu recesjach
Kwartalne dane statystyczne dotyczące PKB a recesja w latachl990-1991
Wzrost i wyrównywanie się poziomu rozwoju gospodarczego trzech krajów
2.3. Pomiar PKB poprzez produkcję: wartość dodana
Co się stało z PNB?
Makroekonomia
2.4. Pomiar PKB poprzez sumowanie dochodów
2.5. Oszczędności i inwestycje
Oszczędności i inwestycje w gospodarce otwartej
Oszczędności i zmiany w aktywach
2.6. Transakcje z resztą świata: rachunek obrotów bieżących i kurs walutowy
Od deficytu handlowego do deficytu na rachunku obrotów bieżących . .
Kurs walutowy
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve)
.... 65
.... 69
.... 70
.... 74
.... 75
.... 75
.... 77
.... 79
.... 79
.... 79
.... 80
.... 80
.... 82
.... 83
Rozdział 3. Obserwacja gospodarki: inflacja i zatrudnienie (SS)
3.1. Mierzenie inflancji
Indeksy cen
Deflatory
3.2. Mierzenie zatrudnienia, bezrobocia i płac
Tygodniowy i całkowity czas pracy
Dane dotyczące bezrobocia i ich wykorzystanie
Bezrobocie w czasie dwóch recesji
Bezrobocie i naturalna stopa bezrobocia
Rynek pracy w latach sześćdziesiątych i osiemdziesiątych
Prawo Okuna
Place
.... 85
.... 86
89
89
91
92
93
94
95
95
3.3. Zwolnienie tempa wzrostu wydajności pracy 96
99 99 99 99 100
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne 101
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe) 102
Rozdział 4. Długookresowy model wzrostu 103
4.1. Czynniki wzrostu gospodarczego . .T.'1. '.'". "."."T."?".'? .""".'" 104
Praca 104
Kapitał 107
Technologia 107
Funkcja produkcji 108
4.2. Pełne zatrudnienie a potencjalny PKB 109
Popyt na pracę 109
Podaż pracy 111
Zatrudnienie przy zrównaniu podaży i popytu 112
Potencjalny PKB 113
4.3. Oszczędności i zrównoważony wzrost 114
Warunki zrównoważonego wzrostu 115
Dlaczego ścieżka wzrostu jest stabilna 116
Dowód stabilności Solowa 117
Wpływ oszczędności na wzrost 117
Zmiany technologiczne 118
Spis treści
4.4. Formuła wzrostu gospodarczego j-,i„i MC* .•tfi.nmszs.o > .119
4.5. Polityka pobudzania wzrostu 121
Polityka pobudzania postępu technicznego i wydajności 121
Polityka pobudzania inwestycji 123
Polityka zwiększania podaży siły roboczej 124
Nowe badania a praktyka. Teoria wzrostu endogenicznego i liberalizacja handlu
międzynarodowego 126
4.6. Wyjaśnienie wahań koniunkturalnych w koncepcji realnego cyklu koniunkturalnego 127
Jakie są przyczyny zmian w popycie na pracę? 129
Krytyka modelu realnego cyklu koniunkturalnego 130
Podsumowanie i ćwiczenia 131
Główne tezy 131
Podstawowe pojęcia ':*ł\P>Ą,.w;.1 132
Pytania kontrolne : . . 132
Ćwiczenia rachunkowe 133
Ćwiczenia analityczne 133
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 134
Dodatek. Wyprowadzenie formuły wzrostu :..... 134
Rozdział 5. Skutki polityki fiskalnej i pieniężnej w długim okresie 135
5.1. Wpływ polityki makroekonomicznej na PKB w długim okresie
5.2. Wpływ polityki fiskalnej na strukturę produktu krajowego
Wrażliwość konsumpcji, inwestycji i eksportu netto na zmiany stopy procentowej . .
Zakupy rządowe
Deficyt budżetowy i deficyt handlowy
Inne zmiany w polityce fiskalnej
Istotność założeń przyjętych dla długiego okresu
Nowe badania a praktyka. Zarządzanie 5-bilionową gospodarką
5.3. Rynek pieniężny i poziom cen
Popyt na pieniądz
Podaż pieniądza
Równowaga na rynku pieniężnym
5.4. Inflacja
Nowe badania a praktyka. Koordynacja polityki gospodarczej w skali międzynarodo-
wej
5.5. Klasyczna dychotomia
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve)
(Rozdział 6." Wahania krótkookresowe i bilans wydatków
6.1. Rynek pracy poza stanem równowagi
6.2. Siły wytrącające gospodarkę ze ścieżki wzrostu
6.3. Zagregowany popyt i bilans wydatków
Podstawowa koncepcja zagregowanego popytu
Niewrażłiwość poziomu cen
Przykład: General Motors
6.4. Punkt zrównania dochodów i wydatków
136 138 139 141 141 143 143 144 146 146 148 149 150
152 153 154 154 154 154 155 155 156
157",
157 159 161 163 164 165 166
Makroekonom ia
Tożsamość dochodu 167
Funkcja konsumpcji 167
Graficzna analiza bilansu wydatków 170
Wykresy, nachylenie i punkty przecięcia z osią pionową a ujęcie algebraiczne i współ
czynniki 171
Rozwiązanie algebraiczne 172
Jak utrzymuje się zbilansowanie wydatków f 173
Mnożnik ' 174
Bilans wydatków w sytuacji, gdy eksport netto zależy od dochodu 178
Zmniejszanie się mnożnika 180
Podsumowanie i ćwiczenia 182
Główne tezy 182
Podstawowe pojęcia , • • • • 182
Pytania kontrolne 182
Ćwiczenia rachunkowe ■ 183
Ćwiczenia analityczne 183
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 185
Rozdział 7. Rynki finansowe a zagregowany popyt 186
7.1. Inwestycje a stopa procentowa '. .*. 186
Funkcja popytu inwestycyjnego 187
Znaczenie i interpretacja R 188
7.2. Eksport netto a stopa procentowa 189
7.3. Krzywa IS i krzywa LM 190
Krzywa IS 192
Krzywa LM 194
Algebraiczne wyprowadzenie krzywych IS i LM 197
Określanie dochodu Y i stopy procentowej R 199
7.4. Analiza polityki za pomocą krzywych IS-LM 200
Polityka pieniężna 200
Polityka fiskalna 200
Krzywe IS-LM w działach ekonomicznych gazet 201
IS-LM w praktyce trzech krajów w latach 1990-1992 202
Względna skuteczność polityki pieniężnej i fiskalnej 204
Interpretacja IS-LM ■ 206
Nowe badania a praktyka. Koordynacja polityki pieniężnej i fiskalnej w 1990 r. . . . 207
7.5. Wyprowadzenie krzywej zagregowanego popytu 208
Polityka pieniężna i fiskalna 209
Podsumowanie i ćwiczenia 211
Główne tezy 211
Podstawowe pojęcia 211
Pytania kontrolne 211
i Ćwiczenia rachunkowe 212
; Ćwiczenia analityczne 213
.^ Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe) 214
Rozdział 8. Kompletny model 216
8.1. Sztywność cen a określanie produkcji i bezrobocia w krótkim okresie 216
Określanie wielkości produkcji 216
Określanie poziomu bezrobocia 219
8.2. Dostosowanie cen 220
Co określa oczekiwaną inflację? 224
8.3. Powiązanie zagregowanego popytu i dostosowania cen .->t,'i>5;if .'jin.i.sku;vtiJ»*<3srł 225
Wyprowadzenie algebraiczne 230
Podsumowanie i ćwiczenia 231
Główne tezy 231
Podstawowe pojęcia 231
Pytania kontrolne 231
Ćwiczenia rachunkowe 231
Ćwiczenia analityczne 232
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 233
Rozdział 9. Polityka makroekonomiczna: pierwsze spojrzenie 235
9.1. Wstrząsy i zakłócenia wpływające na gospodarkę 236
Szoki oddziałujące na zagregowany popyt 236
Analizowanie konsekwencji szoków dotyczących zagregowanego popytu 237
Szoki oddziałujące na poziom cen 239
Cztery szoki cenowe dotyczące ropy naftowej 240
9.2. Reagowanie na szoki zagregowanego popytu: polityka stabilizacyjna 241
Kiedy makroekonomiści nie zgadzają się co do polityki stabilizacyjnej? 243
9.3. Reagowanie na szoki cenowe 245
Luki Okuna i trójkąty Harbergera 247
9.4. Polityka pieniężna jako reguła: w jaki sposób SRF wybiera krzywą zagregowanego
popytu 248
Nowe badania a praktyka. Rozporządzenie w sprawie budżetu 1990 r 251
Dlaczego koncentrować się na regułach polityki? 252
9.5. Dezinflacja 253
Ustalanie polityki trafiającej w zamierzony poziom PKB 254
Alternatywne ścieżki dezinflacji 256
Poglądy innych szkół myślenia na temat dezinflacji 260
9.6. Polityka pieniężna czy polityka fiskalna 261
Podsumowanie i ćwiczenia 262
Główne tezy 262
Podstawowe pojęcia 263
Pytania kontrolne 263
Ćwiczenia rachunkowe 263
Ćwiczenia analityczne 265
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 266
CZĘŚĆ II. MIKROEKONOMICZNE PODSTAWY ZAGREGOWANEGO POPYTU
Rozdział 10. Popyt konsumpcyjny 271
10.1. Wahania PKB, konsumpcji i dochodu 271
PKB i osobisty dochód rozporządzalny 273
Relacja między realnym dochodem rozporządzalnym a konsumpcją 275
10.2. Niedostatki prostej keynesowskiej funkcji konsumpcji 276
Znaczenie błędnych szacunków konsumpcji dla prognozowania i polityki 278
Krótko- i długookresowa krańcowa skłonność do konsumpcji 278
10.3. Teoria konsumpcji ukierunkowana na przyszłość 280
Międzyokresowe ograniczenie budżetowe 282
Preferencje: konsumpcja raczej ustabilizowana niż zmienna 284
Preferencje: jak dużo przekazać następnemu pokoleniu? 285
Krańcowa skłonność do konsumpcji w warunkach okresowych i stałych zmian
dochodu 286
10
Makroekonomia
Przewidywane a nie przewidywane zmiany dochodu 288
10.4. Czy teoria konsumpcji ukierunkowana na przyszłość sprawdza się w praktyce? 289
Krótko- i długookresowa krańcowa skłonność do konsumpcji: przybliżona weryfika
cja teorii 290
Ando i Modigliani: czy aktywa mają znaczenie dla konsumpcji? 291
Friedman: czy dochód miniony jest ważny dla konsumpcji? 291
Dlaczego stopa oszczędności jest w Japonii wyższa niż w Stanach Zjednoczonych? 292
Gdzie jesteśmy obecnie? 293
Nowe badania a praktyka. Jak konsumenci radzą sobie z niepewnością i zmianami
dochodów? 296
Niedostatki modelu konsumpcji ukierunkowanej na przyszłość 298
10.5. Realne stopy procentowe, konsumpcja i oszczędności 299
Wpływ realnej stopy procentowej na pracę . . t j-t-.:. 301
10.6. Konsumpcja i krzywa IS 302
Nachylenie krzywej IS 302
Przesunięcia krzywej IS w związku ze zmianami podatku 303
Podsumowanie i ćwiczenia 303
Główne tezy 303
Podstawowe pojęcia 304
Pytania kontrolne 304
Ćwiczenia rachunkowe 304
Ćwiczenia analityczne 306
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 307
Dodatek. Podejście graficzne do planowania konsumpcji 308
Nrulsn;.1.
Rozdział 11. Popyt inwestycyjny 310
11.1. Wahania wydatków inwestycyjnych tói.srj*' 310
11.2. Decyzje inwestycyjne w przedsiębiorstwie 313
Określenie ceny wynajmu kapitału 317
Cena wynajmu i decyzja o kupnie nowych dóbr kapitałowych 318
Oczekiwane zmiany przyszłej ceny kapitału 319
11.3. Funkcja inwestycji 320
Amortyzacja i inwestycje brutto 322
Opóźnienia w procesie inwestycyjnym 323
Funkcja zagregowanego popytu inwestycyjnego 324
11.4. Podatki i inwestycje 325
Trwała zmiana opodatkowania 325
Przewidywanie zmiany podatków 326
Nowe badania a praktyka. Pobudzanie inwestycji w trakcie recesji 327
11.5. Inwestycje w budownictwo mieszkaniowe 329
Inwestycje w budownictwo mieszkaniowe a polityka pieniężna 330
11.6. Inwestycje w zapasy YJy.i.- 331
11.7. Funkcja inwestycji i krzywa IS 334
Podsumowanie i ćwiczenia 335
Główne tezy 335
Podstawowe pojęcia 336
Pytania kontrolne ■iWirtfJ.Nłis•=. H^.T 336
Ćwiczenia rachunkowe : 337
Ćwiczenia analityczne 338
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe) 340
Dodatek A. Sporządzanie budżetu nakładów inwestycyjnych a cena wynajmu kapitału 341
Dodatek B. Współczynnik q Tobina a cena wynajmu kapitału 342
(^Rozdział 12>jHandel zagraniczny i kurs walutowy :4ft$irijm&wit£>.;•;'■; ; i» C_345)
12.1. Handel zagraniczny i zagregowany popyt 346
12.2. Kurs walutowy 348
Kurs walutowy i ceny relatywne .'i'.'.jr 349
12.3. Czynniki determinujące eksport netto 352
Wpływ kursu waluty 352
Wpływ dochodu 352
Funkcja eksportu netto 353
12.4. Kurs walutowy a stopa procentowa 354
12.5. Krzywa IS i polityka ekonomiczna w gospodarce otwartej 357
Algebraiczne wyprowadzenie krzywej IS w gospodarce otwartej 357
Wpływ polityki pieniężnej i fiskalnej na handel w krótkim okresie 358
Dostosowanie cen 359
Deficyt budżetowy i deficyt handlowy 360
12.6. Kurs walutowy a poziom cen 361
12.7. Protekcjonizm czy wolny handel . .-■; ;V."P'.;. .'. \'V: 4VPfi V 362
Dumping i agresywna polityka cen . . . 363
Makroekonomiczne skutki protekcjonizmu 364
12.8. Stabilizowanie kursu walutowego 365
Podsumowanie i ćwiczenia 367
Główne tezy 367
Podstawowe pojęcia 368
Pytania kontrolne ' 368
Ćwiczenia rachunkowe 369
Ćwiczenia analityczne 370
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 371
Dodatek. Stopa procentowa i kurs walutowy w warunkach racjonalnych oczekiwań . . . 372
Parytet stopy procentowej 372
Testowanie parytetu stóp procentowych przy wykorzystaniu rynków terminowych 373
Kurs waluty a oczekiwana deprecjacja 374
Rozpiętość stóp procentowych a stopa procentowa w Stanach Zjednoczonych . . . 376
Rozdział 13. Deficyt budżetowy państwa i zagregowany popyt 379
13.1. Budżety państwa 380
Budżet rządu federalnego a deficyt 380
Budżety władz stanowych i lokalnych 381
13.2. Fluktuacje deficytu: zakupy, transfery i podatki 383
13.3. Skutki deficytu budżetowego 388
Deficyt cykliczny a strukturalny 388
Czy w niedawnej historii Stanów Zjednoczonych deficyt był powiązany ze stopami
procentowymi? 389
Deficyt i eksplozja długu publicznego 390
Problemy z pomiarem deficytu federalnego 393
Ekonomiczne znaczenie długu publicznego 393
13.4. Państwo i krzywa IS 396
Podsumowanie i ćwiczenia 397
Główne tezy 397
Podstawowe pojęcia 397
Pytania kontrolne 398
Ćwiczenia rachunkowe 398
Ćwiczenia analityczne 400
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 402
l/
(Rozdział 12^,Handel zagraniczny i kurs walutowy •^■<.Tt»iri.itwtt%i.~
12X Handel zagraniczny i zagregowany popyt
12.2. Kurs walutowy
Kurs walutowy i ceny relatywne •.'■?■'.'.jr.'.-v:'".'*:".■ Ar.i-1?'*.
12.3. Czynniki determinujące eksport netto '."."'.\ . .T.Tl --•■•■'-
Wpływ kursu waluty
Wpływ dochodu
Funkcja eksportu netto
12.4. Kurs walutowy a stopa procentowa
12.5. Krzywa IS i polityka ekonomiczna w gospodarce otwartej
Algebraiczne wyprowadzenie krzywej IS w gospodarce otwartej
Wpływ polityki pieniężnej i fiskalnej na handel w krótkim okresie
Dostosowanie cen
Deficyt budżetowy i deficyt handlowy
12.6. Kurs walutowy a poziom cen
12.7. Protekcjonizm czy wolny handel . .;i.'iH".-:v. .'■'.'I*.-. ^W^l ';
Dumping i agresywna polityka cen
Makroekonomiczne skutki protekcjonizmu
12.8. Stabilizowanie kursu walutowego
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne '
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe)
Dodatek. Stopa procentowa i kurs walutowy w warunkach racjonalnych oczekiwań . . .
Parytet stopy procentowej
Testowanie parytetu stóp procentowych przy wykorzystaniu rynków terminowych
Kurs waluty a oczekiwana deprecjacja
Rozpiętość stóp procentowych a stopa procentowa w Stanach Zjednoczonych . . .
346 348
345J
j^
352 352 353 354 357 357 358 359 360 361 362 363 364 365 367 367 368 368 369 370 371 372 372 373 374 376
Rozdział 13. Deficyt budżetowy państwa i zagregowany popyt 379
13.1. Budżety państwa 380
Budżet rządu federalnego a deficyt 380
Budżety władz stanowych i lokalnych 381
13.2. Fluktuacje deficytu: zakupy, transfery i podatki 383
13.3. Skutki deficytu budżetowego 388
Deficyt cykliczny a strukturalny 388
Czy w niedawnej historii Stanów Zjednoczonych deficyt był powiązany ze stopami
procentowymi? 389
Deficyt i eksplozja długu publicznego 390
Problemy z pomiarem deficytu federalnego 393
Ekonomiczne znaczenie długu publicznego 393
13.4. Państwo i krzywa IS 396
Podsumowanie i ćwiczenia 397
Główne tezy 397
Podstawowe pojęcia 397
Pytania kontrolne 398
Ćwiczenia rachunkowe 398
Ćwiczenia analityczne 400
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 402
12
Makroekonomia
Rozdział 14. System pieniężny 403
14.1. Składniki systemu pieniężnego 403
14.2. W jaki sposób System Rezerwy Federalnej kontroluje podaż pieniądza 406
Rezerwy obowiązkowe i rezerwy nadwyżkowe 410
Pożyczone rezerwy i stopa dyskontowa 411
Federalny Komitet Otwartego Rynku 412
Rozróżnienie pomiędzy polityką pieniężną i fiskalną 413
Finansowanie państwa za pomocą prasy drukarskiej 413
14.3. Popyt na pieniądz: gotówka i depozyty czekowe 414
Jakie są koszty utraconych możliwości związane z przechowywaniem funduszy
w postaci pieniądza? 415
Transakcyjny popyt na pieniądz: teoria zapasów 416
Pieniądz jako środek przechowywania wartości 419
Popyt na depozyty czekowe w celu opłacenia usług bankowych 420
Funkcje popytu na pieniądz 421
14.4. Krzywa LM i reguły polityki SRF w odniesieniu do bazy pieniężnej 425
Docelowa podaż pieniądza (Ml) 425
Docelowy poziom stopy procentowej 427
Docelowy poziom PKB 427
14.5. Jak polityka SRF determinuje skutki polityki fiskalnej 428
14.6. Nieuniknione wstrząsy oddziałujące na krzywe IS i LM 430
14.7. Opóźnienia skutków polityki pieniężnej 432
Podsumowanie i ćwiczenia 433
Główne tezy 433
Podstawowe pojęcia 434
Pytania kontrolne 434
Ćwiczenia rachunkowe 435
Ćwiczenia analityczne 435
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 437
CZĘŚĆ III. MIKROEKONOMICZNE PODSTAWY PRODUKCJI
I DOSTOSOWANIA CEN
Rozdział 15. Rynek pracy i teorie wahań koniunkturalnych przy giętkich cenach 441
15.1. Podaż pracy 442
Długookresowa a krótkookresowa podaż pracy 442
Alternatywne zajęcia w okresach recesji 444
Koszty stałe związane z uczęszczaniem do pracy 445
15.2. Popyt na pracę 446
15.3. Modele zakładające wpływ realnych stóp procentowych na podaż pracy 448
15.4. Niedoskonałe informacje: model błędnych percepcji 451
Implikacje modelu błędnych percepcji dla polityki gospodarczej 455
Krytyka modelu błędnych percepcji 456
Podsumowanie i ćwiczenia 457
Główne tezy 457
Podstawowe pojęcia 458
Pytania kontrolne 458
Ćwiczenia rachunkowe 458
Ćwiczenia analityczne 460
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 461
Rozdział 16. Przedsiębiorstwo a rynek pracy w warunkach sztywności cen i płac . . 462
16.1. Płaca realna a sztywność cen 462
Spis treści
13
Ift Nowe badania a praktyka. Dlaczego pracodawca wybiera określony poziom zatrud
ni nienia? Dlaczego klient decyduje o wielkości sprzedaży? 464
*-?r Kształtowanie się cen 466
16.2. Płaca nominalna a sztywność cen 471
Sztywne płace nominalne 473
Związek sztywności płac i sztywności cen 474
16.3. Jak ustalane są płace w Stanach Zjednoczonych 475
Ustalanie płac w sektorze z silnymi związkami zawodowymi 475
Ustalanie płac w sektorze nieuzwiązkowionym 478
Dlaczego płace ustalane są na długie okresy przy małej liczbie uwarunkowań? .... 480
Dlaczego ustalanie płac jest nierównoczesne? 482
16.4. Prosty model nierównoczesnego ustalania płac 484
16.5. Implikacje dla polityki gospodarczej 487
Dezinflacja i realne skutki polityki pieniężnej 487
16.6. Podsumowanie i ocena 490
Podsumowanie i ćwiczenia 492
Główne tezy 492
Podstawowe pojęcia 492
Pytania kontrolne 492
Ćwiczenia rachunkowe 493
Ćwiczenia analityczne 494
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 495
Rozdział 17. Ogólna dynamika gospodarki i dostosowanie cen 496
17.1. Całościowy mechanizm płacowo-cenowy 496
17.2. Zmiany współczynników w modelu dostosowań cenowych 498
Skutek indeksacji płac 498
Okres trwania i natężenie cyklów koniunkturalnych 499
17.3. Modele oczekiwanej inflacji 500
Zmiany w modelu oczekiwanej inflacji 501
Przykład 1. Wpływ jednorocznego bodźca 502
Przykład 2. Wpływ zmiany cen materiałów 504
Przykład 3. Efekt wysokiej produkcji w długim okresie 505
17.4. Połączone działanie dostosowań cen i zagregowanego popytu 508
Cztery zależności przykładu liczbowego 508
Przykład 1. Ożywienie po recesji związanej z niedostatecznym popytem 509
Przykład 2. Ożywienie po stagflacji 511
Przykład 3. Boom 512
Przykład 4. Szok naftowy 513
17.5. Pętle inflacji i produkcji w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i Wielkiej Brytanii 515
Dlaczego wahania produkcji w Japonii są tak małe? 517
Podsumowanie i ćwiczenia 518
Główne tezy 518
Podstawowe pojęcia 519
Pytania kontrolne 519
Ćwiczenia rachunkowe 519
Ćwiczenia analityczne 520
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 521
CZĘŚĆ IV. POLITYKA MAKROEKONOMICZNA
Rozdział 18. Projektowanie i utrzymywanie dobrej polityki makroekonomicznej 525
18.1. Ogólne zasady analizy polityki makroekonomicznej 525
14
Makroekonomia
18.2. Narzędzia i cele 531
, 18.3. Rozważania dotyczące niepewności i koordynacji w czasie 533
18.4. Korzyści z pełnego zatrudnienia i stabilności cen 533
Dlaczego inflacja jest czymś niepożądanym? 536
Koszty utraconej produkcji i bezrobocia 538
18.5. Granica polityki między stratami wynikającymi z inflacji i bezrobocia 540
18.6. Optymalna polityka wobec szoków cenowych 544
Jaka byłaby optymalna polityka dla okresu 1979-1991? 546
Przesłanie dla prowadzących politykę 548
Ustalanie celu dotyczącego nominalnego PKB: rozsądny sposób określania polityki? 548
Nowe badania a praktyka. Wykorzystywanie wskaźników do prowadzenia polityki 549
18.7. Zmiana granicy polityki 553
Zwiększanie efektywności rynku pracy 553
Ulepszanie indeksacji 554
Unikanie szoków cenowych wywoływanych przez rząd 555
Kontrola czy bodźce 555
Polityka handlowa 557
Podsumowanie i ćwiczenia 558
Główne tezy 558
Podstawowe pojęcia 559
Pytania kontrolne 559
Ćwiczenia rachunkowe 559
Ćwiczenia analityczne 561
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) , 562
Rozdział 19. Gospodarka światowa T? ^^T7 7 563
19.1 Międzynarodowy system finansowy i walutowy 564
Jak bank centralny prowadzi politykę kursu walutowego 567
Interwencja sterylizowana 568
Kontrola kapitałowa i dewizowa 568
19.2. Historia światowego systemu finansowego i pieniężnego 569
Dewaluacja dolara i załamanie się systemu z Bretton Woods 572
Obecna polityka kursu walutowego w świecie 573
19.3. Polityka makroekonomiczna, kursy walutowe i inflacja 575
Polityka przy płynnym kursie walutowym 576
Polityka przy stałych kursach walutowych 577
Analiza równowagi w przypadku polityki stałych i płynnych kursów walutowych 579
Światowa inflacja przy płynnych kursach walutowych 579
19.4. Koordynacja polityki w skali międzynarodowej 581
19.5. Unia walutowa 584
Nowe badania a praktyka. Czy Europa Zachodnia potrzebuje banku centralnego?
A Rosja? 586
Podsumowanie i ćwiczenia 588
Główne tezy 588
Podstawowe pojęcia 588
Pytania kontrolne 588
Ćwiczenia rachunkowe 589
Ćwiczenia analityczne 590
Załącznik. Wprowadzenie do programu MacroSolve 591
Indeks 600
15
CZĘŚĆ I. PODSTAWY MAKROEKONOMII .
Rozdział 1. Makrogospodarka: wzrost i fluktuacje
1.1. Zachowanie się gospodarki w ostatnich latach
Zatrudnienie
Inflacja
Stopy procentowe
1.2. Wyjaśnianie długookresowego wzrostu gospodarczego: wstępny rzut oka
Obliczanie stóp wzrostu
Przesunięcia w wydatkach i produkcji
Wzrost potencjalnego PKB
1.3. Wyjaśnianie fluktuacji: rzut oka na kompletny model
1.4. Prądy myślowe w makroekonomii
Jak to się stało, że obecni makroekonomiści wybrali ekonomię jako przedmiot
studiów?
1.5. Model makroekonomiczny używany w tej książce
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve)
25
28 30 31 32 34 35 38 38 39 41
45 46 47 47 47 48 48 49 50
Rozdział 2. Pomiar działalności gospodarczej: produkcja i dochód v 51
51 52 53 53 55 56 56 57 58 58 59 60 61 62 63 65
2.1. Produkt krajowy brutto
2.2. Pomiar PKB poprzez sumowanie wydatków
Konsumpcja
Inwestycje
Inwestycje portfelowe i inwestycje makro
Zakupy rządowe
Import i eksport
Struktura wydatków w ostatnich latach
Sprowadzenie astronomicznych liczb na ziemię
„Jakie wydatki powinny być uwzględnione w PKB
Atealny PKB
Opowieść o dwu recesjach
Kwartalne dane statystyczne dotyczące PKB a recesja w latachl990-1991
Wzrost i wyrównywanie się poziomu rozwoju gospodarczego trzech krajów
2.3. Pomiar PKB poprzez produkcję: wartość dodana
Co się stało z PNB?
Makroekonomia
2.4. Pomiar PKB poprzez sumowanie dochodów
2.5. Oszczędności i inwestycje
Oszczędności i inwestycje w gospodarce otwartej
Oszczędności i zmiany w aktywach
2.6. Transakcje z resztą świata: rachunek obrotów bieżących i kurs walutowy
Od deficytu handlowego do deficytu na rachunku obrotów bieżących . .
Kurs walutowy
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve)
.... 65
.... 69
.... 70
.... 74
.... 75
.... 75
.... 77
.... 79
.... 79
.... 79
.... 80
.... 80
.... 82
.... 83
Rozdział 3. Obserwacja gospodarki: inflacja i zatrudnienie (SS)
3.1. Mierzenie inflancji
Indeksy cen
Deflatory
3.2. Mierzenie zatrudnienia, bezrobocia i płac
Tygodniowy i całkowity czas pracy
Dane dotyczące bezrobocia i ich wykorzystanie
Bezrobocie w czasie dwóch recesji
Bezrobocie i naturalna stopa bezrobocia
Rynek pracy w latach sześćdziesiątych i osiemdziesiątych
Prawo Okuna
Place
.... 85
.... 86
89
89
91
92
93
94
95
95
3.3. Zwolnienie tempa wzrostu wydajności pracy 96
99 99 99 99 100
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne 101
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe) 102
Rozdział 4. Długookresowy model wzrostu 103
4.1. Czynniki wzrostu gospodarczego . .T.'1. '.'". "."."T."?".'? .""".'" 104
Praca 104
Kapitał 107
Technologia 107
Funkcja produkcji 108
4.2. Pełne zatrudnienie a potencjalny PKB 109
Popyt na pracę 109
Podaż pracy 111
Zatrudnienie przy zrównaniu podaży i popytu 112
Potencjalny PKB 113
4.3. Oszczędności i zrównoważony wzrost 114
Warunki zrównoważonego wzrostu 115
Dlaczego ścieżka wzrostu jest stabilna 116
Dowód stabilności Solowa 117
Wpływ oszczędności na wzrost 117
Zmiany technologiczne 118
Spis treści
4.4. Formuła wzrostu gospodarczego j-,i„i MC* .•tfi.nmszs.o > .119
4.5. Polityka pobudzania wzrostu 121
Polityka pobudzania postępu technicznego i wydajności 121
Polityka pobudzania inwestycji 123
Polityka zwiększania podaży siły roboczej 124
Nowe badania a praktyka. Teoria wzrostu endogenicznego i liberalizacja handlu
międzynarodowego 126
4.6. Wyjaśnienie wahań koniunkturalnych w koncepcji realnego cyklu koniunkturalnego 127
Jakie są przyczyny zmian w popycie na pracę? 129
Krytyka modelu realnego cyklu koniunkturalnego 130
Podsumowanie i ćwiczenia 131
Główne tezy 131
Podstawowe pojęcia ':*ł\P>Ą,.w;.1 132
Pytania kontrolne : . . 132
Ćwiczenia rachunkowe 133
Ćwiczenia analityczne 133
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 134
Dodatek. Wyprowadzenie formuły wzrostu :..... 134
Rozdział 5. Skutki polityki fiskalnej i pieniężnej w długim okresie 135
5.1. Wpływ polityki makroekonomicznej na PKB w długim okresie
5.2. Wpływ polityki fiskalnej na strukturę produktu krajowego
Wrażliwość konsumpcji, inwestycji i eksportu netto na zmiany stopy procentowej . .
Zakupy rządowe
Deficyt budżetowy i deficyt handlowy
Inne zmiany w polityce fiskalnej
Istotność założeń przyjętych dla długiego okresu
Nowe badania a praktyka. Zarządzanie 5-bilionową gospodarką
5.3. Rynek pieniężny i poziom cen
Popyt na pieniądz
Podaż pieniądza
Równowaga na rynku pieniężnym
5.4. Inflacja
Nowe badania a praktyka. Koordynacja polityki gospodarczej w skali międzynarodo-
wej
5.5. Klasyczna dychotomia
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve)
(Rozdział 6." Wahania krótkookresowe i bilans wydatków
6.1. Rynek pracy poza stanem równowagi
6.2. Siły wytrącające gospodarkę ze ścieżki wzrostu
6.3. Zagregowany popyt i bilans wydatków
Podstawowa koncepcja zagregowanego popytu
Niewrażłiwość poziomu cen
Przykład: General Motors
6.4. Punkt zrównania dochodów i wydatków
136 138 139 141 141 143 143 144 146 146 148 149 150
152 153 154 154 154 154 155 155 156
157",
157 159 161 163 164 165 166
Makroekonom ia
Tożsamość dochodu 167
Funkcja konsumpcji 167
Graficzna analiza bilansu wydatków 170
Wykresy, nachylenie i punkty przecięcia z osią pionową a ujęcie algebraiczne i współ
czynniki 171
Rozwiązanie algebraiczne 172
Jak utrzymuje się zbilansowanie wydatków f 173
Mnożnik ' 174
Bilans wydatków w sytuacji, gdy eksport netto zależy od dochodu 178
Zmniejszanie się mnożnika 180
Podsumowanie i ćwiczenia 182
Główne tezy 182
Podstawowe pojęcia , • • • • 182
Pytania kontrolne 182
Ćwiczenia rachunkowe ■ 183
Ćwiczenia analityczne 183
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 185
Rozdział 7. Rynki finansowe a zagregowany popyt 186
7.1. Inwestycje a stopa procentowa '. .*. 186
Funkcja popytu inwestycyjnego 187
Znaczenie i interpretacja R 188
7.2. Eksport netto a stopa procentowa 189
7.3. Krzywa IS i krzywa LM 190
Krzywa IS 192
Krzywa LM 194
Algebraiczne wyprowadzenie krzywych IS i LM 197
Określanie dochodu Y i stopy procentowej R 199
7.4. Analiza polityki za pomocą krzywych IS-LM 200
Polityka pieniężna 200
Polityka fiskalna 200
Krzywe IS-LM w działach ekonomicznych gazet 201
IS-LM w praktyce trzech krajów w latach 1990-1992 202
Względna skuteczność polityki pieniężnej i fiskalnej 204
Interpretacja IS-LM ■ 206
Nowe badania a praktyka. Koordynacja polityki pieniężnej i fiskalnej w 1990 r. . . . 207
7.5. Wyprowadzenie krzywej zagregowanego popytu 208
Polityka pieniężna i fiskalna 209
Podsumowanie i ćwiczenia 211
Główne tezy 211
Podstawowe pojęcia 211
Pytania kontrolne 211
i Ćwiczenia rachunkowe 212
; Ćwiczenia analityczne 213
.^ Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe) 214
Rozdział 8. Kompletny model 216
8.1. Sztywność cen a określanie produkcji i bezrobocia w krótkim okresie 216
Określanie wielkości produkcji 216
Określanie poziomu bezrobocia 219
8.2. Dostosowanie cen 220
Co określa oczekiwaną inflację? 224
8.3. Powiązanie zagregowanego popytu i dostosowania cen .->t,'i>5;if .'jin.i.sku;vtiJ»*<3srł 225
Wyprowadzenie algebraiczne 230
Podsumowanie i ćwiczenia 231
Główne tezy 231
Podstawowe pojęcia 231
Pytania kontrolne 231
Ćwiczenia rachunkowe 231
Ćwiczenia analityczne 232
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 233
Rozdział 9. Polityka makroekonomiczna: pierwsze spojrzenie 235
9.1. Wstrząsy i zakłócenia wpływające na gospodarkę 236
Szoki oddziałujące na zagregowany popyt 236
Analizowanie konsekwencji szoków dotyczących zagregowanego popytu 237
Szoki oddziałujące na poziom cen 239
Cztery szoki cenowe dotyczące ropy naftowej 240
9.2. Reagowanie na szoki zagregowanego popytu: polityka stabilizacyjna 241
Kiedy makroekonomiści nie zgadzają się co do polityki stabilizacyjnej? 243
9.3. Reagowanie na szoki cenowe 245
Luki Okuna i trójkąty Harbergera 247
9.4. Polityka pieniężna jako reguła: w jaki sposób SRF wybiera krzywą zagregowanego
popytu 248
Nowe badania a praktyka. Rozporządzenie w sprawie budżetu 1990 r 251
Dlaczego koncentrować się na regułach polityki? 252
9.5. Dezinflacja 253
Ustalanie polityki trafiającej w zamierzony poziom PKB 254
Alternatywne ścieżki dezinflacji 256
Poglądy innych szkół myślenia na temat dezinflacji 260
9.6. Polityka pieniężna czy polityka fiskalna 261
Podsumowanie i ćwiczenia 262
Główne tezy 262
Podstawowe pojęcia 263
Pytania kontrolne 263
Ćwiczenia rachunkowe 263
Ćwiczenia analityczne 265
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 266
CZĘŚĆ II. MIKROEKONOMICZNE PODSTAWY ZAGREGOWANEGO POPYTU
Rozdział 10. Popyt konsumpcyjny 271
10.1. Wahania PKB, konsumpcji i dochodu 271
PKB i osobisty dochód rozporządzalny 273
Relacja między realnym dochodem rozporządzalnym a konsumpcją 275
10.2. Niedostatki prostej keynesowskiej funkcji konsumpcji 276
Znaczenie błędnych szacunków konsumpcji dla prognozowania i polityki 278
Krótko- i długookresowa krańcowa skłonność do konsumpcji 278
10.3. Teoria konsumpcji ukierunkowana na przyszłość 280
Międzyokresowe ograniczenie budżetowe 282
Preferencje: konsumpcja raczej ustabilizowana niż zmienna 284
Preferencje: jak dużo przekazać następnemu pokoleniu? 285
Krańcowa skłonność do konsumpcji w warunkach okresowych i stałych zmian
dochodu 286
10
Makroekonomia
Przewidywane a nie przewidywane zmiany dochodu 288
10.4. Czy teoria konsumpcji ukierunkowana na przyszłość sprawdza się w praktyce? 289
Krótko- i długookresowa krańcowa skłonność do konsumpcji: przybliżona weryfika
cja teorii 290
Ando i Modigliani: czy aktywa mają znaczenie dla konsumpcji? 291
Friedman: czy dochód miniony jest ważny dla konsumpcji? 291
Dlaczego stopa oszczędności jest w Japonii wyższa niż w Stanach Zjednoczonych? 292
Gdzie jesteśmy obecnie? 293
Nowe badania a praktyka. Jak konsumenci radzą sobie z niepewnością i zmianami
dochodów? 296
Niedostatki modelu konsumpcji ukierunkowanej na przyszłość 298
10.5. Realne stopy procentowe, konsumpcja i oszczędności 299
Wpływ realnej stopy procentowej na pracę . . t j-t-.:. 301
10.6. Konsumpcja i krzywa IS 302
Nachylenie krzywej IS 302
Przesunięcia krzywej IS w związku ze zmianami podatku 303
Podsumowanie i ćwiczenia 303
Główne tezy 303
Podstawowe pojęcia 304
Pytania kontrolne 304
Ćwiczenia rachunkowe 304
Ćwiczenia analityczne 306
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 307
Dodatek. Podejście graficzne do planowania konsumpcji 308
Nrulsn;.1.
Rozdział 11. Popyt inwestycyjny 310
11.1. Wahania wydatków inwestycyjnych tói.srj*' 310
11.2. Decyzje inwestycyjne w przedsiębiorstwie 313
Określenie ceny wynajmu kapitału 317
Cena wynajmu i decyzja o kupnie nowych dóbr kapitałowych 318
Oczekiwane zmiany przyszłej ceny kapitału 319
11.3. Funkcja inwestycji 320
Amortyzacja i inwestycje brutto 322
Opóźnienia w procesie inwestycyjnym 323
Funkcja zagregowanego popytu inwestycyjnego 324
11.4. Podatki i inwestycje 325
Trwała zmiana opodatkowania 325
Przewidywanie zmiany podatków 326
Nowe badania a praktyka. Pobudzanie inwestycji w trakcie recesji 327
11.5. Inwestycje w budownictwo mieszkaniowe 329
Inwestycje w budownictwo mieszkaniowe a polityka pieniężna 330
11.6. Inwestycje w zapasy YJy.i.- 331
11.7. Funkcja inwestycji i krzywa IS 334
Podsumowanie i ćwiczenia 335
Główne tezy 335
Podstawowe pojęcia 336
Pytania kontrolne ■iWirtfJ.Nłis•=. H^.T 336
Ćwiczenia rachunkowe : 337
Ćwiczenia analityczne 338
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe) 340
Dodatek A. Sporządzanie budżetu nakładów inwestycyjnych a cena wynajmu kapitału 341
Dodatek B. Współczynnik q Tobina a cena wynajmu kapitału 342
(^Rozdział 12>jHandel zagraniczny i kurs walutowy :4ft$irijm&wit£>.;•;'■; ; i» C_345)
12.1. Handel zagraniczny i zagregowany popyt 346
12.2. Kurs walutowy 348
Kurs walutowy i ceny relatywne .'i'.'.jr 349
12.3. Czynniki determinujące eksport netto 352
Wpływ kursu waluty 352
Wpływ dochodu 352
Funkcja eksportu netto 353
12.4. Kurs walutowy a stopa procentowa 354
12.5. Krzywa IS i polityka ekonomiczna w gospodarce otwartej 357
Algebraiczne wyprowadzenie krzywej IS w gospodarce otwartej 357
Wpływ polityki pieniężnej i fiskalnej na handel w krótkim okresie 358
Dostosowanie cen 359
Deficyt budżetowy i deficyt handlowy 360
12.6. Kurs walutowy a poziom cen 361
12.7. Protekcjonizm czy wolny handel . .-■; ;V."P'.;. .'. \'V: 4VPfi V 362
Dumping i agresywna polityka cen . . . 363
Makroekonomiczne skutki protekcjonizmu 364
12.8. Stabilizowanie kursu walutowego 365
Podsumowanie i ćwiczenia 367
Główne tezy 367
Podstawowe pojęcia 368
Pytania kontrolne ' 368
Ćwiczenia rachunkowe 369
Ćwiczenia analityczne 370
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 371
Dodatek. Stopa procentowa i kurs walutowy w warunkach racjonalnych oczekiwań . . . 372
Parytet stopy procentowej 372
Testowanie parytetu stóp procentowych przy wykorzystaniu rynków terminowych 373
Kurs waluty a oczekiwana deprecjacja 374
Rozpiętość stóp procentowych a stopa procentowa w Stanach Zjednoczonych . . . 376
Rozdział 13. Deficyt budżetowy państwa i zagregowany popyt 379
13.1. Budżety państwa 380
Budżet rządu federalnego a deficyt 380
Budżety władz stanowych i lokalnych 381
13.2. Fluktuacje deficytu: zakupy, transfery i podatki 383
13.3. Skutki deficytu budżetowego 388
Deficyt cykliczny a strukturalny 388
Czy w niedawnej historii Stanów Zjednoczonych deficyt był powiązany ze stopami
procentowymi? 389
Deficyt i eksplozja długu publicznego 390
Problemy z pomiarem deficytu federalnego 393
Ekonomiczne znaczenie długu publicznego 393
13.4. Państwo i krzywa IS 396
Podsumowanie i ćwiczenia 397
Główne tezy 397
Podstawowe pojęcia 397
Pytania kontrolne 398
Ćwiczenia rachunkowe 398
Ćwiczenia analityczne 400
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 402
l/
(Rozdział 12^,Handel zagraniczny i kurs walutowy •^■<.Tt»iri.itwtt%i.~
12X Handel zagraniczny i zagregowany popyt
12.2. Kurs walutowy
Kurs walutowy i ceny relatywne •.'■?■'.'.jr.'.-v:'".'*:".■ Ar.i-1?'*.
12.3. Czynniki determinujące eksport netto '."."'.\ . .T.Tl --•■•■'-
Wpływ kursu waluty
Wpływ dochodu
Funkcja eksportu netto
12.4. Kurs walutowy a stopa procentowa
12.5. Krzywa IS i polityka ekonomiczna w gospodarce otwartej
Algebraiczne wyprowadzenie krzywej IS w gospodarce otwartej
Wpływ polityki pieniężnej i fiskalnej na handel w krótkim okresie
Dostosowanie cen
Deficyt budżetowy i deficyt handlowy
12.6. Kurs walutowy a poziom cen
12.7. Protekcjonizm czy wolny handel . .;i.'iH".-:v. .'■'.'I*.-. ^W^l ';
Dumping i agresywna polityka cen
Makroekonomiczne skutki protekcjonizmu
12.8. Stabilizowanie kursu walutowego
Podsumowanie i ćwiczenia
Główne tezy
Podstawowe pojęcia
Pytania kontrolne '
Ćwiczenia rachunkowe
Ćwiczenia analityczne
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSoWe)
Dodatek. Stopa procentowa i kurs walutowy w warunkach racjonalnych oczekiwań . . .
Parytet stopy procentowej
Testowanie parytetu stóp procentowych przy wykorzystaniu rynków terminowych
Kurs waluty a oczekiwana deprecjacja
Rozpiętość stóp procentowych a stopa procentowa w Stanach Zjednoczonych . . .
346 348
345J
j^
352 352 353 354 357 357 358 359 360 361 362 363 364 365 367 367 368 368 369 370 371 372 372 373 374 376
Rozdział 13. Deficyt budżetowy państwa i zagregowany popyt 379
13.1. Budżety państwa 380
Budżet rządu federalnego a deficyt 380
Budżety władz stanowych i lokalnych 381
13.2. Fluktuacje deficytu: zakupy, transfery i podatki 383
13.3. Skutki deficytu budżetowego 388
Deficyt cykliczny a strukturalny 388
Czy w niedawnej historii Stanów Zjednoczonych deficyt był powiązany ze stopami
procentowymi? 389
Deficyt i eksplozja długu publicznego 390
Problemy z pomiarem deficytu federalnego 393
Ekonomiczne znaczenie długu publicznego 393
13.4. Państwo i krzywa IS 396
Podsumowanie i ćwiczenia 397
Główne tezy 397
Podstawowe pojęcia 397
Pytania kontrolne 398
Ćwiczenia rachunkowe 398
Ćwiczenia analityczne 400
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 402
12
Makroekonomia
Rozdział 14. System pieniężny 403
14.1. Składniki systemu pieniężnego 403
14.2. W jaki sposób System Rezerwy Federalnej kontroluje podaż pieniądza 406
Rezerwy obowiązkowe i rezerwy nadwyżkowe 410
Pożyczone rezerwy i stopa dyskontowa 411
Federalny Komitet Otwartego Rynku 412
Rozróżnienie pomiędzy polityką pieniężną i fiskalną 413
Finansowanie państwa za pomocą prasy drukarskiej 413
14.3. Popyt na pieniądz: gotówka i depozyty czekowe 414
Jakie są koszty utraconych możliwości związane z przechowywaniem funduszy
w postaci pieniądza? 415
Transakcyjny popyt na pieniądz: teoria zapasów 416
Pieniądz jako środek przechowywania wartości 419
Popyt na depozyty czekowe w celu opłacenia usług bankowych 420
Funkcje popytu na pieniądz 421
14.4. Krzywa LM i reguły polityki SRF w odniesieniu do bazy pieniężnej 425
Docelowa podaż pieniądza (Ml) 425
Docelowy poziom stopy procentowej 427
Docelowy poziom PKB 427
14.5. Jak polityka SRF determinuje skutki polityki fiskalnej 428
14.6. Nieuniknione wstrząsy oddziałujące na krzywe IS i LM 430
14.7. Opóźnienia skutków polityki pieniężnej 432
Podsumowanie i ćwiczenia 433
Główne tezy 433
Podstawowe pojęcia 434
Pytania kontrolne 434
Ćwiczenia rachunkowe 435
Ćwiczenia analityczne 435
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 437
CZĘŚĆ III. MIKROEKONOMICZNE PODSTAWY PRODUKCJI
I DOSTOSOWANIA CEN
Rozdział 15. Rynek pracy i teorie wahań koniunkturalnych przy giętkich cenach 441
15.1. Podaż pracy 442
Długookresowa a krótkookresowa podaż pracy 442
Alternatywne zajęcia w okresach recesji 444
Koszty stałe związane z uczęszczaniem do pracy 445
15.2. Popyt na pracę 446
15.3. Modele zakładające wpływ realnych stóp procentowych na podaż pracy 448
15.4. Niedoskonałe informacje: model błędnych percepcji 451
Implikacje modelu błędnych percepcji dla polityki gospodarczej 455
Krytyka modelu błędnych percepcji 456
Podsumowanie i ćwiczenia 457
Główne tezy 457
Podstawowe pojęcia 458
Pytania kontrolne 458
Ćwiczenia rachunkowe 458
Ćwiczenia analityczne 460
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 461
Rozdział 16. Przedsiębiorstwo a rynek pracy w warunkach sztywności cen i płac . . 462
16.1. Płaca realna a sztywność cen 462
Spis treści
13
Ift Nowe badania a praktyka. Dlaczego pracodawca wybiera określony poziom zatrud
ni nienia? Dlaczego klient decyduje o wielkości sprzedaży? 464
*-?r Kształtowanie się cen 466
16.2. Płaca nominalna a sztywność cen 471
Sztywne płace nominalne 473
Związek sztywności płac i sztywności cen 474
16.3. Jak ustalane są płace w Stanach Zjednoczonych 475
Ustalanie płac w sektorze z silnymi związkami zawodowymi 475
Ustalanie płac w sektorze nieuzwiązkowionym 478
Dlaczego płace ustalane są na długie okresy przy małej liczbie uwarunkowań? .... 480
Dlaczego ustalanie płac jest nierównoczesne? 482
16.4. Prosty model nierównoczesnego ustalania płac 484
16.5. Implikacje dla polityki gospodarczej 487
Dezinflacja i realne skutki polityki pieniężnej 487
16.6. Podsumowanie i ocena 490
Podsumowanie i ćwiczenia 492
Główne tezy 492
Podstawowe pojęcia 492
Pytania kontrolne 492
Ćwiczenia rachunkowe 493
Ćwiczenia analityczne 494
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 495
Rozdział 17. Ogólna dynamika gospodarki i dostosowanie cen 496
17.1. Całościowy mechanizm płacowo-cenowy 496
17.2. Zmiany współczynników w modelu dostosowań cenowych 498
Skutek indeksacji płac 498
Okres trwania i natężenie cyklów koniunkturalnych 499
17.3. Modele oczekiwanej inflacji 500
Zmiany w modelu oczekiwanej inflacji 501
Przykład 1. Wpływ jednorocznego bodźca 502
Przykład 2. Wpływ zmiany cen materiałów 504
Przykład 3. Efekt wysokiej produkcji w długim okresie 505
17.4. Połączone działanie dostosowań cen i zagregowanego popytu 508
Cztery zależności przykładu liczbowego 508
Przykład 1. Ożywienie po recesji związanej z niedostatecznym popytem 509
Przykład 2. Ożywienie po stagflacji 511
Przykład 3. Boom 512
Przykład 4. Szok naftowy 513
17.5. Pętle inflacji i produkcji w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i Wielkiej Brytanii 515
Dlaczego wahania produkcji w Japonii są tak małe? 517
Podsumowanie i ćwiczenia 518
Główne tezy 518
Podstawowe pojęcia 519
Pytania kontrolne 519
Ćwiczenia rachunkowe 519
Ćwiczenia analityczne 520
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) 521
CZĘŚĆ IV. POLITYKA MAKROEKONOMICZNA
Rozdział 18. Projektowanie i utrzymywanie dobrej polityki makroekonomicznej 525
18.1. Ogólne zasady analizy polityki makroekonomicznej 525
14
Makroekonomia
18.2. Narzędzia i cele 531
, 18.3. Rozważania dotyczące niepewności i koordynacji w czasie 533
18.4. Korzyści z pełnego zatrudnienia i stabilności cen 533
Dlaczego inflacja jest czymś niepożądanym? 536
Koszty utraconej produkcji i bezrobocia 538
18.5. Granica polityki między stratami wynikającymi z inflacji i bezrobocia 540
18.6. Optymalna polityka wobec szoków cenowych 544
Jaka byłaby optymalna polityka dla okresu 1979-1991? 546
Przesłanie dla prowadzących politykę 548
Ustalanie celu dotyczącego nominalnego PKB: rozsądny sposób określania polityki? 548
Nowe badania a praktyka. Wykorzystywanie wskaźników do prowadzenia polityki 549
18.7. Zmiana granicy polityki 553
Zwiększanie efektywności rynku pracy 553
Ulepszanie indeksacji 554
Unikanie szoków cenowych wywoływanych przez rząd 555
Kontrola czy bodźce 555
Polityka handlowa 557
Podsumowanie i ćwiczenia 558
Główne tezy 558
Podstawowe pojęcia 559
Pytania kontrolne 559
Ćwiczenia rachunkowe 559
Ćwiczenia analityczne 561
Ćwiczenia z komputerem (program MacroSolve) , 562
Rozdział 19. Gospodarka światowa T? ^^T7 7 563
19.1 Międzynarodowy system finansowy i walutowy 564
Jak bank centralny prowadzi politykę kursu walutowego 567
Interwencja sterylizowana 568
Kontrola kapitałowa i dewizowa 568
19.2. Historia światowego systemu finansowego i pieniężnego 569
Dewaluacja dolara i załamanie się systemu z Bretton Woods 572
Obecna polityka kursu walutowego w świecie 573
19.3. Polityka makroekonomiczna, kursy walutowe i inflacja 575
Polityka przy płynnym kursie walutowym 576
Polityka przy stałych kursach walutowych 577
Analiza równowagi w przypadku polityki stałych i płynnych kursów walutowych 579
Światowa inflacja przy płynnych kursach walutowych 579
19.4. Koordynacja polityki w skali międzynarodowej 581
19.5. Unia walutowa 584
Nowe badania a praktyka. Czy Europa Zachodnia potrzebuje banku centralnego?
A Rosja? 586
Podsumowanie i ćwiczenia 588
Główne tezy 588
Podstawowe pojęcia 588
Pytania kontrolne 588
Ćwiczenia rachunkowe 589
Ćwiczenia analityczne 590
Załącznik. Wprowadzenie do programu MacroSolve 591
Indeks 600