Dane szczegółowe książki

"WSI SPOKOJNA, WSI WESOŁA...". RENESANSOWA
POCHWAŁA "ŻYWOTA ZIEMIAŃSKIEGO" ..... 7
1. Przymierze poezji ze wsią ........... 7
2. "Gospodarstwo Polskę zbogaciło..." ....... 11
3. Autopolemika z Satyrem albo Dzikim mężem ... 14
4. "Szczęśliwość ziemiańska" .......... 16
5. "Oracz" - kłopoty z interpretacją ....... 21
6. Nawrócenie Alfiusza ............ 23
7. "Żegnaj, złudny dworze..." .......... 28
8. Złota mierność ............... 32
9. Zabawy z muzami ............. 36
Przypisy ................. 38
"TRENY" JANA KOCHANOWSKIEGO - PRÓBA INTERPRETACJI ................ 42
1. Wstęp do problematyki Trenów ........ 42
2. "Saio słowdeńska" ............. 47
3. "Żaden ociec podobno barziej nie miłował / Dziecięcia..." .................. 50
4. "Cudzej śmierci płacząc, sam swe kości suszę" . . 53
5. "Jeślim kiedy nad dziećmi piórko miał zabawić,..." 57
6. "Nieszczęściu k'woli... / Lutnią i wdzięczny rym porzucić muszę" ............... 60
523
kryzysu światopoglądowego konspekt intelektualny Tre-
J. Treny w perspektywie
8. Przy pogrzebie rzecz -
nów .................
9. "Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze,..."
10.
11.
63
65
68
"Próżno morzem nie pływamy..." ........ 70
"Gdzieśkolwiek jest - jeśliś jest.,,,?" ...... 73
12. "Fraszka cnota" .............. 74
13. "Nieznajomy wróg jakiś miesza ludzkie rzeczy,..." 78
14. "Sny lekkie, sny płoche nas bawią" ....... 81
15. "Człowiek, boże igrzysko" .......... 84
16. "Wywiodłeś wszytkdm, nde wywiodłeś sobie..." . . 86
17. "Człowiek nie kamień..." ........... 88
18. Spór o interpretację "dramatu filozoficznego" w Trenach .................. 91
19. "Skryte są Pańskie sądy" ........... 93
20. "Ludzkie przygody / Ludzkie noś!" ..'..... 96
21. O trudnym humanizmie Trenów ........ 98
Przypisy ................. 101
CYCERO W "TRENACH" JANA KOCHANOWSKIEGO 105
1. Gry z Cyceronem .............. 105
2. Cycero w kulturze renesansowej i w twórczości Jana
Kochanowskiego .............. 106
3. "Łacniej rzec [...] niż czynić i tobie" ...... 110
4. Petrarka - Cycero - Kochanowski ....... 114
5. "Próżne to ludzkie wywody, / Żeby szkodą nie zwać
szkody..." .................116
6. "Ty wszytki rzeczy ludzkie masz za fraszkę sobie,..." 121
7. "Jako się stawi / Fortuna,..." .......... 124
8. "Człowiek [...] ma być jako celem przygodom wszelakim" .................. 127
130'
"WSZYSCY W NIEPEWNEJ GOSPODZIE MIESZKAMY...". POETYKA I FILOZOFIA "PIEŚNI IV" Z "FRAGMENTÓW" JANA KOCHANOWSKIEGO ...... 133
1. Degradacja arcydzieła - zagadka czy paradoks? 133
2. Interpunkcje ............... 136
3. Architektura poezji i gramatyki ........ 138
4. Składnia i wersyfikacja ............ 141
5. Instrumentacja poetycka strofy czwartej ..... 144
6. Powinowactwa filologiczne i filozoficzne ..... 147
524
7. Świat - gospoda .............. 148
8. Pieśń IV a Treny .............. 152
9. Tradycje horacjańskie ............ 154
10. Degradacja arcydzieła - próba wyjaśnienia zagadki 156
Przypisy ................. 15?
IDEOLOGIA I POETYKA "WYPRAWY PLEBAŃSKIEJ" . 163
1. Arcydzieło staropolskiej groteski literackiej .... 164
2. Geneza Wyprawy plebańskiej ......... 167
3. Satyra na skąpstwo Plebana? ......... 172
4. "Chudy Pleban" .............. 175
5. "Szkoda tym styru zwierzać, którzy nie pływali" . . 179
6. Strategia plebańska ............. 185
7. Konfrontacje i paradoksy ........... 189
8. Antynomie logiki .............. 193
9. Albertus - "prawy rycerz" .......... 196
10. "Kokoszą wojna ł gąsia utarczka" ....... 199
11. Plebejski antybohater ............ 202
12. Śmieszna wojna .............. 207
Przypisy ................. 211
LITERATURA SOWIZDRZALSKA WOBEC TRADYCJI
JANA KOCHANOWSKIEGO ........... 215
1. Dziedzictwo czarnoleskie w kulturze staropolskiej -
problemy i pułapki ............. 215
2. Mistyfikacja i nieporozumienia ......... 218
3. Jan z Kijan i jego interpretatorzy ........ 221
4. Adres krytyczny wiersza Janowi Kochanowskiemu
na jego kompozycyje ............ 225
5. Kochanowski i popularna liryka miłosna ..... 228
6. Naśladowcy i plagiatorzy ......'..... 230
7. Paradoksy sowizdrzalskiego kultu Jana Kochanowskiego .................. 233
8. "Jan z Kijan Fraszki te wszytkim ofiaruje..." . . . 239
9. Jan Kochanowski w lekturach klechy Albertusa . . 241
10. Parafrazy, polemiki i parodie ......... 244
Przypisy ............ i .... 248
525
PIOTRA KOCHANOWSKIEGO POEMAT O "WOJNIE POBOŻNEJ" ................. 253
1. Znaczenie Go/reda w literaturze polskiej - problemy sporne ................. 253
2. "Tryumfy Golreda i ścieżki cierniste Orlanda" . . . 256
3. Polski Golred wobec włoskiego oryginału .... 260
4. Staropolskie kryteria oryginalności literackiej . . . 265
5. Go/red ł kultura polska XVII wieku ....... 270
6. Psychologia barokowa ............ 273
7. Koncepty i paradoksy ............ 278
8. Arcydzieło literatury narodowej ........ 281
9. Golred i sprawy oręża polskiego w XVII wieku . . 285
10. Polityka, dydaktyka, historia i mit ....... 289
Przypisy ................. 293
DIALOG O GRANICACH I PARADOKSACH "NAPRAWY RZECZYPOSPOLITEJ" W XVII WIEKU ....... 299
1. Kilka uwag o dialogu staropolskim ....... 299
2. Główne problemy .Rozmowy Plebana z Ziemianinem 302
3. Kompozycja dialogu Opalłńskdego ........ 304
4. Postaci Rozmowy .............. 306
5. Ideologia polityczna Rozmowy Plebana z Ziemianinem ................... 308
6. Przyczyny klęski Plebana ........... 315
7. Sprawa reformy sejmowania za Władysława IV . . 32Q
8. Projekty sejmu konwokacyjnego 1632 r. ..... 323
9. Dyskusje sejmowe i sejmikowe ........ 325
10. Łukasza Opalińskiego "dyszkurs o sposobie zawierania sejmów" ................ 331
11. Regulamin obrad sejmowych ......... 333
12. Sejmowe źródła projektu Opalińskiego. Sejm
w r. 1639 ................. 335
Przypisy ................. 340
ŁUKASZA OPALIŃSKIEGO "COS NOWEGO" - STRATEGIA PAMFLETU ............... 346
1. Pisarz polityczny i satyryk .......... 346
2. Zagadki konstrukcji Coś nowego ........ 350
3. Sprawa Hieronima Radziejowskiego ....... 352
4. Elementy satyry społecznej .......... 357
5. Wojna piławiecka .............. 359
6. Poemat heroikomiczny ............ 363
526
7. Hieronim Radziejowski - "bohater" negatywny Coś nowego .................367
8. Wartości artystyczne Coś nowego ....... 369
Przypisy ................. 372
DWIE LEGENDY KRZYSZTOFA OPALIŃSKIEGO ... 374
1. Legenda literacka - próba definicji ....... 374
2. Krzysztofa Opalińskiego legenda pierwsza - negatywna ...............376
3. Staropolscy krytycy Opalińskiego i jego Satyr . . . 382
4. Dygresja bibliograficzna: czy Krzysztof Opaliński jest autorem Satyr? ............. 387
5. Krzysztofa Opalińskiego legenda druga - pozytywna ............... 390
6. Polityk, dyplomata, pisarz ........... 393
7. Kapitulacja pod Ujściem a kształtowanie się opinii o Krzysztofie Opalińskim ........... 396
'Przypisy ................. 401
O JĘZYKU "SATYR" KRZYSZTOFA OPALIŃSKIEGO
407
1. Jeszcze jedna legenda: o rzekomej nieartystyczności Satyr ..................
1.
407
Charakterystyka ogólna ........... 412
3. Niektóre problemy składni poetyckiej ...... 421
4. Aforyzmy, przysłowia, porównania ....... 425
5. Przezwiska i przekleństwa .......... 430
6. Żarty językowe. Zdrobnienia ......... 435
7. Makaronizmy łacińskie ............ 440
Przypisy ................. 450
WARSZTAT SATYRYCZNY ADAMA NARUSZEWICZA . 453
1. "Pionier demokracji antymagnackiej" ...... 454
2. Krytyk szlachty i obrońca warstw pracujących . . 458
3. Przeciw fircykom i sarmatom ......... 461
4. Bohaterowie redutowej maskarady ....... 465
5. Dialog i monolog w satyrach Naruszewicza .... 468
6. Konstrukcja satyr Naruszewicza ........ 471
7. Język satyr
476
8. "Słownik Naruszewicza" ........... 480
9. Dwojakie właściwości składni poetyckiej satyr .
482 -
527
10. Obrazowość językowa i literacka w satyrach Naru-
szewicza ................. 488
11. Źródła i wzory literackie ........... 490
12. Powinowactwa i parafrazy (na przykładzie Sekretu) 495 Przypisy ................. 504
NOTA BIBLIOGRAFICZNA ........
SKOROWIDZ NAZWISK I TYTUŁÓW DZIEŁ ANONIMOWYCH .......
508
510
528