Dane szczegółowe książki

Spis tabel ................................................ 17
Przedmowa ............................................... 19
Wstęp .................................................. 23
Wprowadzenie w problematykę polityki społecznej ................... 23
Polityka społeczna a integracja ................................ 25
Definiowanie pojęcia „integracja socjalna" ........................ 26
Przegląd dotychczasowej literatury przedmiotu ...................... 31
Metodologia pracy ........................................ 39
Rozdział T - Historia idei socjalnej w Europie ...................... 42
1.1. Idee socjalne w starożytności (XII w. p.n.e. - V w. n.e.) ........... 43
1.1.1. Społeczna sytuacja w starożytności ..................... 43
1.1.2. Idee socjalne w myśli głównych przedstawicieli starożytności ... 46
1.2. Idee socjalne w średniowieczu (V-XIV w.) ..................... 51
1.2.1. Społeczna sytuacja w średniowieczu .................... 52
1.2.2. Idee socjalne w myśli głównych przedstawicieli średniowiecza . . 56
1.3. Idee socjalne w czasach nowożytnych (XV-XIX w.) ............... 57
1.3.1. Okres wczesnonowożytny ............................ 57
Spoleczna sytuacja w okresie wczesnonowożytnym ............ 57
Idee socjalne w myśli głównych przedstawicieli okresu ......... 62
1.3.2. Okres nowożytny .................................. 65
Społeczna sytuacja w okresie nowożytnym ................. 65
Idee socjalne w myśli głównych przedstawicieli okresu ......... 67
1.3.3. Okres późnonowożytny ............................. 70
Społeczna sytuacja w okresie późnonowożytnym ............. 71
Idee socjalne w myśli głównych przedstawicieli okresu ......... 75
1.4. Idee socjalne w czasach najnowszych (XX w.) .................. 81
1.4.1. Okres międzywojenny .............................. 81
Społeczna sytuacja okresu międzywojennego ................ 82
Idee socjalne w myśli głównych przedstawicieli okresu ......... 84
1.4.2. Okres powojenny ................................. 86
Społeczna sytuacja okresu powojennego ................... 92
Idee socjalne w myśli głównych przedstawicieli okresu ......... 97

Rozdział n - Wartości socjalne w Unii Europejskiej .................. 107
2.1. Godność ............................................. 107
2.2. Wolność ............................................. 108
2.3. Równość ............................................. 109
2.4. Solidarność ........................................... 110
2.5. Sprawiedliwość......................................... 110
2.6. Subsydiarność ......................................... 111
Rozdział TTT - Modele polityki społecznej w Unii Europejskiej ........... 113
3.1. Przegląd teorii dotyczących modeli polityki społecznej ............. 113
3.1.1. Modele polityki społecznej wg R. Titmuss'a ............... 114
3.1.2. Modele polityki społecznej wg N. Furniss'a i T. Tilton'a ...... 115
3.1.3. Modele polityki społecznej wg G. Esping-Andersen'a ........ 115
3.1.4. Model polityki społecznej wg M. Ferrer'a ................ 119
3.1.5. Modele polityki społecznej wg M. Ksieżopolskiego .......... 119
3.1.6. Typologia Komisji Europejskiej ........................ 121
3.1.7. Modele polityki społecznej w ustawach zasadniczych państw
członkowskich UE ................................. 122
Rozdział IV - Organizacja polityki społecznej w Unii Europejskiej ........ 126
4.1. Podmioty polityki społecznej w Unii Europejskiej ................ 126
4.1.1. Podmioty ustawodawcze polityki społecznej ............... 127
Parlament Europejski ............................... 127
Rada Europejska .................................. 128
Rada Unii Europejskiej .............................. 128
4.1.2. Podmioty wykonawcze polityki społecznej ................ 129
Komisja Europejska ................................ 129
Europejski Bank Inwestycyjny .......................... 130
4.1.3. Podmioty doradcze polityki społecznej ................... 131
Komitet Ekonomiczno-Spoleczny ....................... 131
Komitet ds. Zatrudnienia ............................. 132
4.1.4. Podmiot kontrolny polityki społecznej ................... 132
Rzecznik Praw Obywatelskich - OMBUDSMAN ............. 132
4.1.5. Podmiot sądowniczy polityki społecznej .................. 133
Europejski Trybunał Sprawiedliwości ..................... 133
4.1.6. Zdecentralizowane agendy Unii Europejskiej .............. 133
Europejskie Centrum Rozwoju Szkolenia Zawodowego ........ 134
Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia
i Pracy ......................................... 134
Europejska Fundacja Szkoleniowa ...................... 134
Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia
w miejscu Pracy ................................... 134
Europejski Ośrodek Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii ...... 135
4.2. Podmioty lokalne ....................................... 135

4.3. Pozapaństwowe podmioty polityki społecznej w Unii Europejskiej .... 137
Europejska Sieć na rzecz Dzieci ............................. 139
Kobiety w Rozwoju ...................................... 139
Europejska Rada ds. Uchodźców i Wygnańców ................... 140
Europejska Akcja Niepełnosprawnych ......................... 140
Europejska Sieć Przeciwko Ubóstwu .......................... 140
Europejska Federacja Krajowych Organizacji Pracujących
z Bezdomnymi ......................................... 140
4.4. Podmioty polityki społecznej w państwach członkowskich UE ....... 141
Rozdział V - Ustawodawstwo socjalne w Unii Europejskiej ............. 148
5.1. Międzynarodowe akty socjalne obowiązujące w UE .............. 148
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ....................... 148
Europejska Konwencja Praw Człowieka ........................ 149
Europejska Karta Społeczna ................................ 150
Pakty Praw Człowieka .................................... 151
Konwencja o Prawach Dziecka .............................. 152
Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy ........... 153
5.2. Wspólnotowe akty pierwotne .............................. 154
Traktat o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali ................... 154
Traktat v Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej ............... 155
Traktat o Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej .................. 155
Jednolity Akt Europejski ................................... 156
Karta Podstawowych Praw Socjalnych Pracobiorców ............... 157
Traktat o Unii Europejskiej ................................. 161
Traktat Amsterdamski .................................... 163
5.3. Wspólnotowe akty wtórne ................................. 166
5.3.1. Procedury uchwalania socjalnych aktów wtórnych ........... 167
5.3.2. Rozporządzenie ................................... 172
5.3.3. Dyrektywa ...................................... 175
5.3.4. Decyzja ........................................ 179
5.3.5. Opinia ......................................... 181
5.3.6. Zalecenie ....................................... 182
5.4. Ustawodawstwo socjalne w państwach członkowskich UE .......... 184
Rozdział VI - Programy socjalne ................................ 191
6.1. Socjalny program działania na lata 1975-1980 ................... 191
6.2. Socjalny program działania na lata 1984-1989 ................... 192
6.3. Socjalny program działania na lata 1990-1991 ................... 192
6.4. Socjalny program działania na lata 1992-1993 ................... 192
6.5. Socjalny program działania na lata 1993-1995 ................... 193
6.5.1. Zielona Księga Europejskiej Polityki Społecznej ............ 193
6.5.2. Biała Księga Europejskiej Polityki Społecznej .............. 197
6.6. Socjalny program działania na lata 1995-1997 ................... 200

6.7. Socjalny program działania na lata 1998-2000 ................... 200
6.8. Socjalny program działania na lata 2000-2005 ................... 201
Rozdział VII - Instrumenty finansowe w Unii Europejskiej ............. 202
7.1. Wewnętrzne fundusze strukturalne Unii Europejskiej ............. 202
Finansowanie funduszy strukturalnych ......................... 203
Zadania funduszy strukturalnych ............................. 204
Formy pomocy ......................................... 208
7.1.1. Europejski Fundusz Socjalny ......................... 210
7.1.2. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ............... 213
7.1.3. Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
- Sekcja Orientacji ................................ 214
7.1.4. Finansowy Instrument ds. Orientacji w Dziedzinie
Rybołówstwa ..................................... 215
7.1.5. Fundusz Spójności ................................. 215
7.2. Zewnętrzne fundusze strukturalne Unii Europejskiej .............. 216
7.2.1. Fundusz PHARE ................................. 216
7.2.2. Specjalny Program Akcesyjny dla Rolnictwa i Rozwoju Wsi
- SAPARD ...................................... 220
7.2.3. Fundusz Wspierający Projekty w Dziedzinie Ochrony Środowiska
i Transportu - ISPA ................................ 221
Rozdział VIII - Wybrane polityki szczegółów polityki społecznej w Unii
Europejskiej .............................................. 223
8.1. Polityka ludnościowa .................................... 223
8.2. Polityka rodzinna ....................................... 226
Teoretyczne aspekty ...................................... 226
Charakterystyka rodziny w Unii Europejskiej ..................... 227
Regulacje prawne ....................................... 232
Programy działania ...................................... 232
8.3. Polityka wobec ludzi starych ............................... 239
Teoretyczne aspekty ...................................... 239
Charakterystyka kwestii starości w Unii Europejskiej ................ 239
Regulacje prawne ....................................... 241
Programy działania ...................................... 241
8.4. Polityka wobec osób niepełnosprawnych ....................... 244
Teoretyczne aspekty ...................................... 244
Charakterystyka niepełnosprawności w Unii Europejskiej ............. 245
Regulacje prawne ....................................... 246
Programy działania ...................................... 246
8.5. Polityka zatrudnienia .................................... 247
Teoretyczne aspekty ...................................... 247
Charakterystyka rynku pracy w Unii Europejskiej .................. 248
Regulacje prawne ....................................... 254

Programy działania ...................................... 256
8.6. Polityka edukacyjna ..................................... 263
Teoretyczne aspekty ...................................... 263
Charakterystyka sytuacji edukacyjnej w Unii Europejskiej ............ 265
Regulacje prawne ....................................... 271
Progmmy działania ...................................... 273
8.7. Polityka kształcenia zawodowego ............................ 274
Teoretyczne aspekty ...................................... 274
Charakterystyka kształcenia zawodowego w Unii Europejskiej ......... 275
Regulacje prawne ....................................... 278
Programy działania ...................................... 280
8.8. Polityka równości szans ................................... 282
Teoretyczne aspekty ...................................... 282
Charakterystyka kwestii w Unii Europejskiej ..................... 283
Regulacje prawne ....................................... 286
Programy działania ...................................... 288
8.9. Polityka migracyjna ..................................... 290
Teoretyczne aspekty ...................................... 290
Charakterystyka procesów migracyjnych w Unii Europejskiej .......... 291
Regulacje prawne ....................................... 297
Programy działania ...................................... 301
8.10. Polityka ochrony zdrowia ................................. 302
Teoretyczne aspekty ...................................... 302
Charakterystyka stanu zdrowia obywateli Unii Europejskiej ........... 303
Regulacje prawne ....................................... 310
Programy dzialania ...................................... 312
8.11. Polityka przeciwdziałania ubóstwu ........................... 316
Teoretyczne aspekty ...................................... 316
Charakterystyka ubóstwa w Unii Europejskiej .................... 317
Regulacje prawne ....................................... 319
Programy działania ...................................... 320
8.12. Zabezpieczenie społeczne ................................. 321
Teoretyczne aspekty ...................................... 321
Charakterystyka kwestii w Unii Europejskiej ..................... 322
Regulacje prawne ....................................... 324
Programy dzialania ...................................... 325
8.13. Patologie społeczne ..................................... 326
Bezdomność ........................................... 326
Samobójstwa .......................................... 328
Przestępczość .......................................... 329
Rozdział IX - Przyszłość polityki społecznej w zintegrowanej Europie ..... 332
Zakończenie .............................................. 340
9

Polska polityka społeczna a członkostwo w UE ................... 342
Aneks - Wybrane kwestie społeczne w poszczególnych państwach
członkowskich Unii Europejskiej ................................ 345
/ Demografia w poszczególnych państwach członkowskich UE .......... 345
// Charakterystyka rynków pracy w poszczególnych państwach
członkowskich UE ...................................... 352
/// Struktura systemów szkolnych w poszczególnych państwach
członkowskich UE ...................................... 357
W Kształcenie zawodowe w poszczególnych państwach członkowskich UE ... 363
V Równouprawnienie kobiet i mężczyzn w poszczególnych państwach
członkowskich UE ...................................... 373
VI Sytuacja migracyjna w poszczególnych państwach członkowskich UE .... 377
VII Ochrona zdrowia w poszczególnych państwach członkowskich UE ...... 385
Bibliografia ............................................... 392
A. Literatura polskojęzyczna ................................. 392
B. Literatura obcojęzyczna .................................. 397
408
Indeks nazwisk
Streszczenie w j. angielskim .................................... 413