Dane szczegółowe książki
Dowody w sądowym procesie karnym: teoria i praktyka / Gaberle, Andrzej (1937-2012)
Autorzy
Tytuł
Dowody w sądowym procesie karnym: teoria i praktyka
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2010
Numer wydania
2. wyd. zm. i rozsz.
ISBN
9788376019949
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wykaz skrótów 29
1. Czasopisma i wydawnictwa promulgacyjne 29
2. Akty prawne 31
3. Pozostałe skróty 31
Od autora 32
Od autora (słowo wstępne do drugiego wydania) 34
Rozdział pierwszy. Zagadnienia ogólne 36
I. Podstawowe pojęcia z zakresu teorii dowodów 36
1. Dowody a cel procesu karnego 36
Znaczenie dowodów 36
2. Szczególna rola postępowania sądowego 37
Dowody a postępowanie przygotowawcze oraz sądowe 37
Definitywność rozstrzygnięcia sądowego 37
3. Przedmiot dowodzenia 39
Ustalanie faktów 39
Stan prawny jako fakt 39
4. Brak związania ocenami i ustaleniami innych sądów 41
Zakres postępowania dowodowego 41
Niedopuszczalność przejmowania cudzych ustaleń 41
5. Udowodnienie i uprawdopodobnienie 43
Probabilistyczny charakter dowodzenia 43
Warunki udowodnienia 44
Uprawdopodobnienie jako warunek czynności procesowej 45
6. Fakt główny i fakty uboczne 47
Fakt dowodowy 47
Wielość faktów głównych 47
7. Notoryjność 48
Zakres notoryjności powszechnej 48
Zwrócenie uwagi stron na fakty znane z urzędu 49
8. Domniemania prawne 51
Składniki domniemania 51
Rodzaje domniemań prawnych 51
Problem domniemań pozornych 54
9. Domniemania faktyczne 54
Związek przyczynowy problem domniemań pozornych lub doświadczenie jako podstawa domniemania 54
Domniemanie rzetelności przesłuchania 56
Niedopuszczalność "domniemań alternatywnych" 58
Wiadomości specjalne a domniemania 58
10. Ciężar dowodu 60
Ciężar dowodu w znaczeniu materialnym 60
Ciężar dowodu w sensie prakseologicznym 61
Obowiązek dowodzenia 62
Ciężar dowodu po stronie oskarżyciela 64
Ciężar dowodu po stronie oskarżonego 65
Ciężar dowodu a inicjatywa dowodowa sądu 66
Konsekwencje bierności oskarżonego 68
Ciężar dowodu spoczywający na wnioskodawcy 68
II. Pojęcie dowodu. Klasyfikacje dowodów 70
1. Pojęcie dowodu w znaczeniu ogólnym 70
Warunek "dopuszczenia przez prawo" 70
Brak zamkniętego katalogu dowodów 72
2. Źródło dowodu a środek dowodowy 72
Pojęcie źródła dowodowego 72
Konsekwencje nieodróżniania źródeł od środków dowodowych 74
3. Inne znaczenia słowa "dowód" 76
Fakt dowodowy 76
Przeprowadzenie dowodu 76
"Niewłaściwe" pojęcia dowodu 76
4. Najczęstsze podziały dowodów 78
Rodzaje źródeł dowodowych 78
Rodzaje dowodów pojęciowych 79
Znaczenie tzw. dowodów ścisłych 80
Korzystanie z dowodów pochodnych 82
5. Pojęcie poszlaki. Proces poszlakowy 84
"Poszlaka" w znaczeniu potocznym 84
"Poszlaka" jako synonim ustalenia faktu ubocznego 84
Zagadnienie procesu poszlakowego 84
Warunki uznania oskarżonego za winnego w procesie poszlakowym 86
Kwestia "łańcucha poszlak" 88
6. Dowody naukowe 90
Pojęcie dowodu naukowego 90
Kwestia rzetelności metody badawczej 92
Warunki wiarygodności dowodów naukowych 92
Krytyka warunków wiarygodności dowodów 96
Rozdział drugi. Przeprowadzanie dowodów 99
I. Wprowadzanie dowodów do procesu 99
1. Postępowanie dowodowe a zasada prawdy materialnej 99
Inicjatywa dowodowa 99
2. Złożenie wniosku dowodowego 100
Pojęcie wniosku dowodowego 100
Obowiązek rozpatrzenia wniosków dowodowych 102
Wskazywanie na możliwości dowodowe 102
3. Szczególne wymagania dotyczące wniosku dowodowego 104
Treść wniosku dowodowego 104
Znaczenie wymagań dotyczących wniosku 104
Dokładność oznaczenia dowodu 105
Konsekwencje braków formalnych wniosku 106
Treść a forma wniosku 108
4. Dopuszczanie dowodów 108
Decyzja o dopuszczeniu dowodu 108
Uprzednia ocena dowodów 110
Cofnięcie wniosku dowodowego 110
5. Oddalenie wniosku dowodowego 112
Ustawowe powody oddalenia wniosku 112
Wyjątkowy charakter przepisu art. 170 §1 k.p.k. 112
Oddalenie wniosku a ustalenia faktyczne 115
Oddalenie wniosku a bezstronność sądu 115
Uzasadnianie odmowy oddalenia wniosku 115
Błędy przy oddalaniu wniosków dowodowych 117
6. Problem interpretacji art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. 120
Prawo do obrony a "obstrukcja procesowa" 120
Warunki stosowania art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. 122
Treść wniosku a intencje wnioskodawcy 124
Dopuszczalność a wiarygodność dowodu 126
Art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. a art. 170 § 2 k.p.k. 127
7. Wprowadzanie dowodów z urzędu 129
Obowiązek dopuszczania dowodów z urzędu 129
Czynności sądu w związku z dopuszczaniem dowodów z urzędu 132
Dopuszczanie dowodów a zasada bezpośredniości 134
Krytyka ograniczeń w dopuszczaniu dowodów z urzędu 134
Powinność składania wniosków dowodowych 136
8. Dopuszczanie dowodów w postępowaniu odwoławczym 138
Znaczenie przepisu art. 452 § 1 k.p.k. 138
Dwojaki rodzaj ustaleń w postępowaniu odwoławczym 138
Dowód "co do istoty sprawy" 140
Ustalenia dotyczące prawidłowości postępowania 142
Warunki prowadzenia dowodów "co do istoty sprawy" 144
Zakres postępowania dowodowego przed sądem odwoławczym 146
Postępowanie przed sądem wezwanym 148
II. Zasada bezpośredniości 153
1. Pojęcie zasady bezpośredniości 153
Krytyka odmiennego ujęcia zasady bezpośredniości 155
Zasada bezpośredniości a art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. 159
2. Racje ograniczenia zasady bezpośredniości 159
Wyjątki od zasady bezpośredniości graniczenia 161
Ograniczenia zasady bezpośredniości a zasada prawdy materialnej 161
3. Ogólne warunki ograniczenia zasady bezpośredniości 163
Wyjątkowość odstępstw od zasady bezpośredniości 163
4. Prawna relewantność protokołu 165
Warunki odczytania protokołu 165
"Późniejsze" podpisanie protokołu 165
Obowiązek "wskazania przyczyny opóźnienia" 167
Odpis protokołu 169
Odtwarzanie załączników do protokołu 171
Protokół przesłuchania nieletniego 173
Protokół przesłuchania obwinionego 173
Brak "protokołu przesłuchania podejrzanego" 175
Protokół przesłuchania w trybieart. 308 § 2 k.p.k. 175
Czytelność protokołu 176
5. Bezwzględny brak dowodu pierwotnego 177
Wyjaśnienia podejrzanego, który zmarł 177
Zeznania zmarłego świadka 179
6. Niedostępność (względny brak) dowodu pierwotnego 179
Wyjątkowość odstępstwa od przesłuchania świadka 179
Warunki odstąpienia od przesłuchania świadka 181
"Równość broni" a zasada bezpośredniości 183
"Stan zdrowia" a "stan psychiczny" świadka 185
Pobyt świadka za granicą 185
Protokoły sporządzone za granicą 187
Dowody z zagranicy uzyskane bez wystąpienia o ich przekazanie 189
Rekwizycja sądowa 191
Zasada bezpośredniości a dowody rzeczowe 191
Art. 391 § 1 k.p.k. a art. 396 § 2 k.p.k. 193
Oględziny a obserwacja 195
Decyzja sądu a miejsce czynności 197
7. Sprawdzenie lub uzupełnienie dowodu pierwotnego 197
Odmienność i sprzeczność wypowiedzi 197
Postępowanie w razie rozbieżności wypowiedzi 201
Odczytanie protokołu przesłuchania przy zmianie roli procesowej 203
Odczytywanie załączników do protokołu 205
Oskarżenie o fałszywe zeznania 205
Notatki urzędowe a zeznania świadka 207
Zeznanie świadka anonimowego a charakter dowodu 209
8. Potrzeba uproszczenia postępowania 209
Warunki rezygnacji z przesłuchania świadka 211
Art. 391 § 1 k.p.k. a art. 332 §2 oraz art. 392 k.p.k. 211
Znaczenie zeznań w danej sprawie 213
Zasada bezpośredniości a odroczenie rozprawy 215
Niedopuszczalność podziału dowodów na podstawowe i niepodstawowe 217
Zasada bezpośredniości a przerwa w rozprawie 217
Czynności kończące przerwę w rozprawie 219
Art. 387 k.p.k. a zasada bezpośredniości 221
Zasada bezpośredniości a wyrok nakazowy 223
9. Potrzeba ochrony uzasadnionego interesu (konflikt interesów) 224
Dobro dziecka 224
Protokoły przesłuchania świadka anonimowego a zasada bezpośredniości 226
Szczególny charakter przepisu art. 394 §4 k.p.k. 228
Korzystanie z zeznań świadka anonimowego 228
10. Ograniczenie zasady bezpośredniości w postępowaniu odwoławczym 230
Ustalenia faktyczne a rodzaje rozstrzygnięć sądu odwoławczego 232
Rozdział trzeci. Źródła dowodowe 233
I. Oskarżony 233
1. Oskarżony jako źródło dowodu 233
Podwójna rola oskarżonego 233
Waga wyjaśnień oskarżonego 233
Pojęcie wyjaśnień oskarżonego 235
Wyjaśnienia na piśmie 237
"Ostatnie słowo" oskarżonego 243
2. Wyjaśnienia oskarżonego a prawo do obrony 243
Dwa aspekty wyjaśnień oskarżonego 243
Konsekwencje "prawa do milczenia" 245
Rezygnacja z "prawa do milczenia" 247
Milczenie oskarżonego a skazanie 249
Kłamliwa wypowiedź oskarżonego 249
Prawo do obrony a przekroczenie tego prawa 251
Przesłuchanie osoby podejrzanej jako świadka 253
Obrona wykrętna 253
Cel kłamliwych wyjaśnień oskarżonego 255
Wyjaśnienia kłamliwe a wymiar kary 256
Art. 553 § 1 k.p.k. a prawo do obrony 257
3. Pomówienie 259
Pojęcie pomówienia 259
Ocena pomówienia 259
Błędne podejście do pomówienia 261
4. Przyznanie się do winy 263
Ocena przyznania się do winy 263
Przyznanie się a instytucje z art. 343 i 387 k.p.k. 265
Weryfikacja przyznania się przy stosowaniu przepisów art. 343 lub 387 k.p.k. 267
Przyznanie się a warunkowe umorzenie postępowania 269
Pojednanie a nieprzyznanie się do winy 271
Warunki stosowania art. 60 § 3 k.k. 271
Moment wyrażenia "czynnego żalu" 275
Dwa nurty orzecznictwa w kwestii art. 60 § 3 k.k. 275
Art. 60 § 3 i 4 k.k. a art. 540a k.p.k. 277
Skrucha jako podstawa nadzwyczajnego złagodzenia kary 279
"Zachęcanie" do przyznania się 282
Ocena wyjaśnień a stan psychiczny oskarżonego 282
5. Oskarżony jako obiekt oględzin lub badań 284
Dwa rodzaje badań oskarżonego 284
Art. 74 § 2 k.p.k. a brak obowiązku samooskarżenia 284
Rozpoznanie na podstawie głosu 286
Udział w badaniu psychologicznym 288
II. Świadkowie 290
1. Świadek jako osoba dostarczająca zeznań 290
Dwa określenia świadka 290
Ochrona "potencjalnych" świadków 292
Konieczność oceny i środka, i źródła dowodu 292
Przesłuchanie nieletniego 294
Stan emocjonalny świadka 296
Pokrzywdzony jako świadek 296
Uprzedzenie o odpowiedzialności za fałszywe zeznania 298
Obecność świadka przy przesłuchaniu innych świadków 298
Tzw. operacyjne rozpytanie świadka 300
Przesłuchanie na odległość 300
Problemy techniczne przesłuchania na odległość 302
2. Szczególne rodzaje przesłuchania 302
Charakter okazania 304
Sugestia przy okazaniu 306
Sugestia a okazanie wizerunku 306
Konfrontacja 309
Przesłuchanie małoletniego 311
Obecność przedstawiciela ustawowego przy przesłuchaniu nieletniego 313
Wielokrotność przesłuchania nieletniego 315
Wniosek o przesłuchanie nieletniego 317
Warunki przesłuchania w trybie art. 185a k.p.k. 319
Warunki i miejsce przesłuchania w trybie art. 185a k.p.k. 321
3. Świadek anonimowy (incognito) 323
Powody anonimizacji świadka 323
Zakres utajnienia 325
Niebezpieczeństwo ujawnienia tożsamości świadka 327
Niejasny status świadka anonimowego 329
Anonimowość świadka a prawo do obrony 331
Pytania do świadka anonimowego 331
Obecność oskarżonego przy przesłuchaniu świadka anonimowego 335
Warunki przesłuchania świadka anonimowego 337
Utajnianie fragmentów zeznań 339
Wiarygodność zeznań świadka anonimowego 340
Uzasadnianie postanowień o utajnieniu świadka 343
Odtajnienie świadka anonimowego 344
Potrzeba umiarkowania w utajnianiu świadków 345
4. Świadek koronny 347
Warunki pozytywne 347
Warunki negatywne 349
Zakaz dotyczący wyjaśnień podejrzanego 351
Obrońca podejrzanego 351
Problem wyłączenia sędziego 353
Świadek koronny jako "zwykły" świadek 355
Występowanie świadka koronnego w różnych postępowaniach 355
Zakres niepodlegania karze 357
Uchylenie statusu świadka koronnego 359
Podjęcie albo wznowienie postępowania wobec świadka koronnego 361
Ocena zeznań świadka koronnego 363
III. Biegli 365
1. Podstawa powołania biegłego 365
Pojęcie biegłego 365
Obowiązek zasięgnięcia opinii 365
Pojęcie "wiadomości specjalne" 367
Opinia instytucji naukowej lub specjalistycznej 367
Kryterium wyboru biegłego 369
Wiedza organu procesowego a powołanie biegłego 371
Obowiązek powołania biegłego określonej specjalności 373
Sytuacje wymagające uzyskania wiadomości specjalnych 373
Zbędne powoływanie biegłych 375
Ustalanie "silnego wzburzenia" 377
"Silne wzburzenie" a ograniczenie poczytalności 379
Okoliczności usprawiedliwiające silne wzburzenie 381
Zastępowanie opinii biegłego 383
2. Wyłączenie biegłego 385
Niesamodzielność biegłego 387
Brak zaufania do biegłego 389
Konkretne powody braku zaufania 391
Bezstronność biegłego 393
Konsekwencje wyłączenia biegłego 393
3. Forma i zakres opinii biegłych 395
Pytania do biegłych 395
Autonomia biegłych 396
Prawo do kontroli zastosowanych metod badawczych 398
Części składowe opinii 400
Kwestie prawne w opinii biegłego 402
Rodzaje opinii zespołowej 402
Wymagania dotyczące opinii zespołowej 402
Zróżnicowanie ocen w opinii kompleksowej 404
Brak podpisu na opinii zespołowej 404
4. Biegli psychiatrzy 406
Podstawa powołania biegłych psychiatrów 406
Uprawdopodobnienie ograniczenia poczytalności 408
Konkretne powody wątpliwości co do poczytalności oskarżonego 408
Niedopuszczalność dowolności ocen 410
Wypadki "uzasadnionej wątpliwości co do poczytalności" 412
Kwestia alkoholizmu oskarżonego 415
Upojenie patologiczne 415
Opinia wspólna czy opinie odrębne 417
Biegli różnych specjalności a opinia psychiatryczna 419
Obowiązkowa opinia psychologa 421
Wniosek o obserwację 423
Badanie stanu psychicznego w postępowaniu wykonawczym 425
Charakter prawny obserwacji w zakładzie zamkniętym 427
Obrona obligatoryjna 429
Konsekwencje wyłączenia niepoczytalności 431
Uchylenie obrony obligatoryjnej 433
Ograniczona poczytalność a postępowanie uproszczone 435
5. Kontrola opinii biegłego 437
Kryteria oceny opinii biegłego 437
Warunki dyskwalifikacji opinii biegłego 437
Niepełność lub niejasność opinii 439
Typowe błędy opinii 442
Zapewnienie materiałów do badań 442
Obowiązek dążenia do usunięcia wad opinii 443
Powołanie nowych biegłych 444
Znaczenie sporządzającego opinię 447
Podstawa zasięgania kolejnej opinii 447
6. Przesłuchanie świadka z udziałem biegłego 450
Cel przesłuchania z udziałem biegłego 450
Obowiązek wezwania biegłego 451
Konieczność posiadania wiadomości specjalnych 452
Uzależnienie świadka od narkotyków 453
Przesłuchanie nieletniego 454
Zadanie biegłego 456
Prawo biegłego do zadawania pytań 458
Badanie świadka a przesłuchanie z udziałem biegłego 458
7. Opinia pozaprocesowa ("prywatna") 460
Charakter prawny opinii prywatnej 460
Opinia prywatna a wniosek dowodowy 462
8. Między biegłym a świadkiem 464
Wywiad środowiskowy 464
Cele wywiadu środowiskowego 464
Status procesowy osoby przeprowadzającej wywiad 466
Wywiad środowiskowy w sprawie młodocianego 469
Rola specjalistów 470
Dwojaka rola tłumacza 472
Obowiązek wezwania tłumacza 472
Wyłączenie tłumacza 474
Tłumaczenie pośrednie 476
Funkcja gwarancyjna tłumacza 476
IV. Dowody rzeczowe 478
1. Oględziny jako sposób przeprowadzania dowodów rzeczowych 478
Kategorie dowodów rzeczowych 478
Sposoby przeprowadzania dowodów rzeczowych 479
Oględziny a przesłuchanie i okazanie 480
Oględziny a eksperyment procesowy 480
Dowód z dokumentu 482
2. Eksperyment procesowy 484
Eksperyment procesowy a eksperyment rzeczoznawczy 484
Udział biegłego w eksperymencie procesowym 484
Rekwizycja sądowa a eksperyment procesowy 486
Formy eksperymentu procesowego 486
Obowiązkowe przeprowadzenie eksperymentu 488
3. Postępowanie z dowodami rzeczowymi 490
Zabezpieczanie dowodów rzeczowych 490
Zwracanie rzeczy zatrzymanych 492
Rzeczy zbędne dla postępowania 492
Obowiązek zwrotu rzeczy zbędnej 494
Wątpliwości co do osoby uprawnionej do odebrania rzeczy 496
Złożenie rzeczy do depozytu 498
Osoba godna zaufania 498
Zgoda osoby przyjmującej przedmiot 500
Przepadek dowodów rzeczowych 500
Rzeczy o wartości artystycznej lub historycznej 502
Rzeczy ulegające szybkiemu zniszczeniu 504
Rzeczy niebezpieczne 504
Dane informatyczne 506
Zabezpieczenie danych informatycznych 508
Rozdział czwarty. Dokonywanie ustaleń faktycznych 509
I. Zasada swobodnej oceny dowodów 509
1. Zakres swobodnej oceny 509
Rodzaje oceny dowodów 509
Zasada jurysdykcyjnej samodzielności sądu 510
Prawotwórczy charakter rozstrzygnięcia 510
Zakres związania rozstrzygnięciem 512
Znaczenie zasady ne bis in idem 514
2. Pojęcie swobodnej oceny dowodów 516
Swobodna a prawna ocena dowodów 516
Ocena swobodna a dowolna 516
Kryteria oceny swobodnej 516
Ocena swobodna jako metoda dokonywania ustaleń 518
3. Warunki braku dowolności ocen 520
Znaczenie art. 410 k.p.k. 520
"Zaliczenie" do materiału dowodowego 520
Dwa wymiary związania przeprowadzonymi dowodami 522
Obiektywizm w ocenie dowodów 524
Niedopuszczalność "modyfikowania" dowodów 524
Wskazania wiedzy i doświadczenia 526
Wskazania w opinii biegłego 527
Zasady doświadczenia życiowego 527
Ocena dowodów przez strony 529
4. Swobodna ocena dowodów w postępowaniu odwoławczym 530
Odmienność materiału dowodowego 530
Warunki odmiennej oceny dowodów 531
Uzasadnienie wyroku a wadliwość oceny 533
Znaczenie należytego uzasadnienia orzeczenia 533
"Zbiorcze" wymienianie dowodów w uzasadnieniu 535
Uzupełnienie materiału dowodowego 537
Wskazania sądu odwoławczego 537
Art. 7 k.p.k. a postępowanie kasacyjne 538
5. Stosowanie zasady swobodnej oceny dowodów 540
Brak reguł dowodowych 540
Częściowa wiarygodność dowodów 541
Uzupełnianie się dowodów 543
Znaczenie zasady obiektywizmu 545
Niespójność zeznań świadka 547
Kryteria oceny zeznań 547
Błędy w ocenie opinii biegłego 549
Kolejna opinia 550
Ocena całokształtu dowodów 551
Zasada bezpośredniości a ocena dowodów 555
II. Zasada in dubio pro reo 557
1. Pojęcie i zakres zasady in dubio pro reo 557
Art. 5 § 2 k.p.k. a domniemanie niewinności 557
Wątpliwości przy rozstrzyganiu zagadnień prawnych 557
Niedopuszczalność ustaleń alternatywnych 560
2. Przesłanki stosowania art. 5 § 2 k.p.k. 564
Skazanie jako ograniczenie praw obywatelskich 564
Niedopuszczalność "wygodnictwa procesowego" 564
Swobodna ocena dowodów a art. 5 § 2 k.p.k. 566
Dowody obciążające oraz odciążające 568
Warunki stosowania art. 5 § 2 k.p.k. 570
Brak obowiązku wyzbywania się wątpliwości 572
Nieistotność wątpliwości strony 574
3. Zasada in dubio pro reo a postępowanie odwoławcze 575
Ochrona ocen sądu pierwszej instancji 576
Uzasadnianie ocen 576
Stosowanie art. 5 § 2 k.p.k. przez sąd odwoławczy 579
Rozdział piąty. Zakazy dowodowe 581
I. Zagadnienia ogólne 581
1. Pojęcie zakazów dowodowych 581
Powody wprowadzania zakazów dowodowych 581
Charakter zakazów dowodowych 582
Swoboda czynnościdowodowych 584
Skutki naruszeniazakazów 584
Naruszenie warunków przesłuchania nieletniego 586
2. Podział zakazów dowodowych 587
Zakazy wykorzystania źródeł dowodowych 587
Zakazy wykorzystania środków dowodowych 589
Zakazy dowodzenia 590
II. Prawo odmowy zeznań 591
1. Prawo odmowy zeznań a inne dotyczące zeznań zakazy dowodowe 591
Osoby uprawnione do odmowy zeznań 591
Niedopuszczalność przesłuchania 591
Zwolnienia z obowiązku zeznawania 593
Obowiązek pouczenia 595
Osoba "szczególnie bliska" 595
Uchylenie się od odpowiedzi 597
Zbędność uzasadniania odmowy odpowiedzi 599
Obowiązek pouczenia 601
Uchylenie się od zeznania, zatajenie prawdy 603
Osoby chronione immunitetem 605
2. Prawo odmowy zeznań ze względu na tajemnicę służbową lub zawodową 609
Kategorie osób związanych tajemnicą zawodową 609
Tajemnica obrońcy a tajemnica adwokacka 611
Art. 180 § 2 k.p.k. jako przepis szczególny 613
Wykluczanie się ról procesowych adwokata 615
Tajemnica notarialna 615
Zakres tajemnicy dziennikarskiej według prawa prasowego 617
Tajemnica "dziennikarska" oraz "dziennikarze" 619
Odmienność regulacji tajemnicy dziennikarza 621
Tajemnica lekarska 621
Szczególne wypadki tajemnicy lekarskiej 623
Tajemnica bankowa 623
Tajemnica zawodowa a wyjaśnienia oskarżonego 625
3. Prawo osoby najbliższej do odmowy zeznań 627
Krąg osób najbliższych 627
Pozostawanie we wspólnym pożyciu z oskarżonym 629
"Wspólne pożycie" jako faktyczny związek małżeński 631
Zmiana statusu "osoby najbliższej" 633
Prawo małoletniego do odmowy zeznań 633
Krytyka poglądu SN 635
Zakres prawa odmowy zeznań 638
Brak prawa do badania przyczyn odmowy zeznań 639
Obowiązek pouczenia 639
Konsekwencje braku pouczenia 641
Obowiązek umożliwienia złożenia oświadczenia 642
Niestawiennictwo świadka 644
Pisemna odmowa zeznań 644
Dowody wymienione w akcie oskarżenia 646
Brak znaczenia zgody stron na ujawnienie zeznań 646
4. Prawo odmowy zeznań na podstawie art. 182 § 3 albo art. 416 § 3 k.p.k. 646
Odmowa zeznań przez oskarżonego w innej sprawie 647
Obchodzenie prawa odmowy zeznań 650
"Nieletni" a "oskarżony" 650
Świadek przed komisją śledczą 652
Odmowa zeznań w sprawach o wykroczenia 654
Przesłuchanie osoby wskazanej w art. 416 §3 k.p.k. 654
5. Konsekwencje skorzystania z prawa odmowy zeznań (art. 186 k.p.k.) 656
Niedopuszczalność częściowej odmowy zeznań 656
Niedopuszczalność częściowej odmowy zeznań 656
Znaczenie rozpoczęcia zeznania 658
"Poprzednio złożone zeznanie" 660
Zakres stosowania art. 182 k.p.k. 660
Zeznania innych osób a art. 186 k.p.k. 662
Śmierć upoważnionego do odmowy zeznań 662
Odczytanie wyjaśnień oskarżonego 663
III. Zakazy dowodowe wymienione w art. 171 § 5 i 7 k.p.k. 664
1. Wyłączenie swobody wypowiedzi 664
Pojęcie wyłączenia swobody wypowiedzi 664
Sytuacje wyłączenia swobody wypowiedzi 664
"Załamanie się" podejrzanego 666
Wielokrotność przesłuchań 666
Wykorzystywanie sytuacji osobistej 668
Udział policjanta w przesłuchaniu 668
Spontaniczność wypowiedzi 670
Podstęp w związku z przesłuchaniem 672
Czas niedozwolonego nacisku 674
Pozostawanie pod wpływem środków chemicznych 676
Problem wpływu alkoholu 678
Osoby uzależnione od narkotyków 681
Uprawdopodobnienie wyłączenia swobody wypowiedzi 683
Wiarygodność a dyskwalifikacja dowodu 685
Dokumentowanie eliminacji dowodu 685
2. Stosowanie hipnozy oraz poligrafu w związku z przesłuchaniem 687
Hipnoza w procesie karnym 687
Hipnoza a opinia biegłego 690
Badanie wariograficzne 690
Związek czynności biegłego z przesłuchaniem 692
Wyniki badań wariograficznych jako dowód 694
Wiarygodność wyników badań 694
Zgoda badanego 696
Art. 199a k.p.k. a zakaz z art. 171 § 5 pkt 2 k.p.k. 698
IV. Zakaz zastępowania wyjaśnień lub zeznań 698
Pojęcia: "pismo", "zapiski" lub "notatka" 698
Dokumentacja przesłuchania świadka 700
Znaczenie notatek urzędowych 700
Notatka jako dowód 702
Pisemne oświadczenie oskarżonego 704
Znaczenie oświadczeń pisemnych 707
Wykorzystanie notatek urzędowych 709
Kontrola wypowiedzi oskarżonego 710
Notatka z rozmowy 711
Notatka z okazania 712
Notatka a zapis na "nośniku magnetycznym" 714
Art. 174 k.p.k. a dokumenty prywatne 714
V. Zakaz wykorzystania dowodów uzyskanych w toku nielegalnego podsłuchu lub przeszukania albo nielegalnej kontroli korespondencji 716
Dopuszczalność dowodów osobowych oraz rzeczowych 716
Organy uprawnione do kontroli operacyjnej 717
Warunki uzyskiwania dowodów rzeczowych 719
Legalność prywatnego podsłuchu 720
Konsekwencje nielegalnych działań funkcjonariusza 722
Kryteria legalności dowodów 723
Dwie płaszczyzny oceny działań nielegalnych 725
Warunki legalności kontroli operacyjnej 727
Wykorzystanie dowodów zebranych w toku czynności operacyjnych 729
Problem "następczej zgody sądu" 731
"Odpowiednie stosowanie" art. 393 § 1 k.p.k. 733
Podsłuch "prywatny" 736
Materiały z kontroli operacyjnej 736
Warunki legalności podsłuchu, kontroli korespondencji lub przeszukania 738
Dopuszczalny zakres podsłuchu 740
Wykorzystanie materiałów z zagranicy 740
Bibliografia 743
1. Czasopisma i wydawnictwa promulgacyjne 29
2. Akty prawne 31
3. Pozostałe skróty 31
Od autora 32
Od autora (słowo wstępne do drugiego wydania) 34
Rozdział pierwszy. Zagadnienia ogólne 36
I. Podstawowe pojęcia z zakresu teorii dowodów 36
1. Dowody a cel procesu karnego 36
Znaczenie dowodów 36
2. Szczególna rola postępowania sądowego 37
Dowody a postępowanie przygotowawcze oraz sądowe 37
Definitywność rozstrzygnięcia sądowego 37
3. Przedmiot dowodzenia 39
Ustalanie faktów 39
Stan prawny jako fakt 39
4. Brak związania ocenami i ustaleniami innych sądów 41
Zakres postępowania dowodowego 41
Niedopuszczalność przejmowania cudzych ustaleń 41
5. Udowodnienie i uprawdopodobnienie 43
Probabilistyczny charakter dowodzenia 43
Warunki udowodnienia 44
Uprawdopodobnienie jako warunek czynności procesowej 45
6. Fakt główny i fakty uboczne 47
Fakt dowodowy 47
Wielość faktów głównych 47
7. Notoryjność 48
Zakres notoryjności powszechnej 48
Zwrócenie uwagi stron na fakty znane z urzędu 49
8. Domniemania prawne 51
Składniki domniemania 51
Rodzaje domniemań prawnych 51
Problem domniemań pozornych 54
9. Domniemania faktyczne 54
Związek przyczynowy problem domniemań pozornych lub doświadczenie jako podstawa domniemania 54
Domniemanie rzetelności przesłuchania 56
Niedopuszczalność "domniemań alternatywnych" 58
Wiadomości specjalne a domniemania 58
10. Ciężar dowodu 60
Ciężar dowodu w znaczeniu materialnym 60
Ciężar dowodu w sensie prakseologicznym 61
Obowiązek dowodzenia 62
Ciężar dowodu po stronie oskarżyciela 64
Ciężar dowodu po stronie oskarżonego 65
Ciężar dowodu a inicjatywa dowodowa sądu 66
Konsekwencje bierności oskarżonego 68
Ciężar dowodu spoczywający na wnioskodawcy 68
II. Pojęcie dowodu. Klasyfikacje dowodów 70
1. Pojęcie dowodu w znaczeniu ogólnym 70
Warunek "dopuszczenia przez prawo" 70
Brak zamkniętego katalogu dowodów 72
2. Źródło dowodu a środek dowodowy 72
Pojęcie źródła dowodowego 72
Konsekwencje nieodróżniania źródeł od środków dowodowych 74
3. Inne znaczenia słowa "dowód" 76
Fakt dowodowy 76
Przeprowadzenie dowodu 76
"Niewłaściwe" pojęcia dowodu 76
4. Najczęstsze podziały dowodów 78
Rodzaje źródeł dowodowych 78
Rodzaje dowodów pojęciowych 79
Znaczenie tzw. dowodów ścisłych 80
Korzystanie z dowodów pochodnych 82
5. Pojęcie poszlaki. Proces poszlakowy 84
"Poszlaka" w znaczeniu potocznym 84
"Poszlaka" jako synonim ustalenia faktu ubocznego 84
Zagadnienie procesu poszlakowego 84
Warunki uznania oskarżonego za winnego w procesie poszlakowym 86
Kwestia "łańcucha poszlak" 88
6. Dowody naukowe 90
Pojęcie dowodu naukowego 90
Kwestia rzetelności metody badawczej 92
Warunki wiarygodności dowodów naukowych 92
Krytyka warunków wiarygodności dowodów 96
Rozdział drugi. Przeprowadzanie dowodów 99
I. Wprowadzanie dowodów do procesu 99
1. Postępowanie dowodowe a zasada prawdy materialnej 99
Inicjatywa dowodowa 99
2. Złożenie wniosku dowodowego 100
Pojęcie wniosku dowodowego 100
Obowiązek rozpatrzenia wniosków dowodowych 102
Wskazywanie na możliwości dowodowe 102
3. Szczególne wymagania dotyczące wniosku dowodowego 104
Treść wniosku dowodowego 104
Znaczenie wymagań dotyczących wniosku 104
Dokładność oznaczenia dowodu 105
Konsekwencje braków formalnych wniosku 106
Treść a forma wniosku 108
4. Dopuszczanie dowodów 108
Decyzja o dopuszczeniu dowodu 108
Uprzednia ocena dowodów 110
Cofnięcie wniosku dowodowego 110
5. Oddalenie wniosku dowodowego 112
Ustawowe powody oddalenia wniosku 112
Wyjątkowy charakter przepisu art. 170 §1 k.p.k. 112
Oddalenie wniosku a ustalenia faktyczne 115
Oddalenie wniosku a bezstronność sądu 115
Uzasadnianie odmowy oddalenia wniosku 115
Błędy przy oddalaniu wniosków dowodowych 117
6. Problem interpretacji art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. 120
Prawo do obrony a "obstrukcja procesowa" 120
Warunki stosowania art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. 122
Treść wniosku a intencje wnioskodawcy 124
Dopuszczalność a wiarygodność dowodu 126
Art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. a art. 170 § 2 k.p.k. 127
7. Wprowadzanie dowodów z urzędu 129
Obowiązek dopuszczania dowodów z urzędu 129
Czynności sądu w związku z dopuszczaniem dowodów z urzędu 132
Dopuszczanie dowodów a zasada bezpośredniości 134
Krytyka ograniczeń w dopuszczaniu dowodów z urzędu 134
Powinność składania wniosków dowodowych 136
8. Dopuszczanie dowodów w postępowaniu odwoławczym 138
Znaczenie przepisu art. 452 § 1 k.p.k. 138
Dwojaki rodzaj ustaleń w postępowaniu odwoławczym 138
Dowód "co do istoty sprawy" 140
Ustalenia dotyczące prawidłowości postępowania 142
Warunki prowadzenia dowodów "co do istoty sprawy" 144
Zakres postępowania dowodowego przed sądem odwoławczym 146
Postępowanie przed sądem wezwanym 148
II. Zasada bezpośredniości 153
1. Pojęcie zasady bezpośredniości 153
Krytyka odmiennego ujęcia zasady bezpośredniości 155
Zasada bezpośredniości a art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. 159
2. Racje ograniczenia zasady bezpośredniości 159
Wyjątki od zasady bezpośredniości graniczenia 161
Ograniczenia zasady bezpośredniości a zasada prawdy materialnej 161
3. Ogólne warunki ograniczenia zasady bezpośredniości 163
Wyjątkowość odstępstw od zasady bezpośredniości 163
4. Prawna relewantność protokołu 165
Warunki odczytania protokołu 165
"Późniejsze" podpisanie protokołu 165
Obowiązek "wskazania przyczyny opóźnienia" 167
Odpis protokołu 169
Odtwarzanie załączników do protokołu 171
Protokół przesłuchania nieletniego 173
Protokół przesłuchania obwinionego 173
Brak "protokołu przesłuchania podejrzanego" 175
Protokół przesłuchania w trybieart. 308 § 2 k.p.k. 175
Czytelność protokołu 176
5. Bezwzględny brak dowodu pierwotnego 177
Wyjaśnienia podejrzanego, który zmarł 177
Zeznania zmarłego świadka 179
6. Niedostępność (względny brak) dowodu pierwotnego 179
Wyjątkowość odstępstwa od przesłuchania świadka 179
Warunki odstąpienia od przesłuchania świadka 181
"Równość broni" a zasada bezpośredniości 183
"Stan zdrowia" a "stan psychiczny" świadka 185
Pobyt świadka za granicą 185
Protokoły sporządzone za granicą 187
Dowody z zagranicy uzyskane bez wystąpienia o ich przekazanie 189
Rekwizycja sądowa 191
Zasada bezpośredniości a dowody rzeczowe 191
Art. 391 § 1 k.p.k. a art. 396 § 2 k.p.k. 193
Oględziny a obserwacja 195
Decyzja sądu a miejsce czynności 197
7. Sprawdzenie lub uzupełnienie dowodu pierwotnego 197
Odmienność i sprzeczność wypowiedzi 197
Postępowanie w razie rozbieżności wypowiedzi 201
Odczytanie protokołu przesłuchania przy zmianie roli procesowej 203
Odczytywanie załączników do protokołu 205
Oskarżenie o fałszywe zeznania 205
Notatki urzędowe a zeznania świadka 207
Zeznanie świadka anonimowego a charakter dowodu 209
8. Potrzeba uproszczenia postępowania 209
Warunki rezygnacji z przesłuchania świadka 211
Art. 391 § 1 k.p.k. a art. 332 §2 oraz art. 392 k.p.k. 211
Znaczenie zeznań w danej sprawie 213
Zasada bezpośredniości a odroczenie rozprawy 215
Niedopuszczalność podziału dowodów na podstawowe i niepodstawowe 217
Zasada bezpośredniości a przerwa w rozprawie 217
Czynności kończące przerwę w rozprawie 219
Art. 387 k.p.k. a zasada bezpośredniości 221
Zasada bezpośredniości a wyrok nakazowy 223
9. Potrzeba ochrony uzasadnionego interesu (konflikt interesów) 224
Dobro dziecka 224
Protokoły przesłuchania świadka anonimowego a zasada bezpośredniości 226
Szczególny charakter przepisu art. 394 §4 k.p.k. 228
Korzystanie z zeznań świadka anonimowego 228
10. Ograniczenie zasady bezpośredniości w postępowaniu odwoławczym 230
Ustalenia faktyczne a rodzaje rozstrzygnięć sądu odwoławczego 232
Rozdział trzeci. Źródła dowodowe 233
I. Oskarżony 233
1. Oskarżony jako źródło dowodu 233
Podwójna rola oskarżonego 233
Waga wyjaśnień oskarżonego 233
Pojęcie wyjaśnień oskarżonego 235
Wyjaśnienia na piśmie 237
"Ostatnie słowo" oskarżonego 243
2. Wyjaśnienia oskarżonego a prawo do obrony 243
Dwa aspekty wyjaśnień oskarżonego 243
Konsekwencje "prawa do milczenia" 245
Rezygnacja z "prawa do milczenia" 247
Milczenie oskarżonego a skazanie 249
Kłamliwa wypowiedź oskarżonego 249
Prawo do obrony a przekroczenie tego prawa 251
Przesłuchanie osoby podejrzanej jako świadka 253
Obrona wykrętna 253
Cel kłamliwych wyjaśnień oskarżonego 255
Wyjaśnienia kłamliwe a wymiar kary 256
Art. 553 § 1 k.p.k. a prawo do obrony 257
3. Pomówienie 259
Pojęcie pomówienia 259
Ocena pomówienia 259
Błędne podejście do pomówienia 261
4. Przyznanie się do winy 263
Ocena przyznania się do winy 263
Przyznanie się a instytucje z art. 343 i 387 k.p.k. 265
Weryfikacja przyznania się przy stosowaniu przepisów art. 343 lub 387 k.p.k. 267
Przyznanie się a warunkowe umorzenie postępowania 269
Pojednanie a nieprzyznanie się do winy 271
Warunki stosowania art. 60 § 3 k.k. 271
Moment wyrażenia "czynnego żalu" 275
Dwa nurty orzecznictwa w kwestii art. 60 § 3 k.k. 275
Art. 60 § 3 i 4 k.k. a art. 540a k.p.k. 277
Skrucha jako podstawa nadzwyczajnego złagodzenia kary 279
"Zachęcanie" do przyznania się 282
Ocena wyjaśnień a stan psychiczny oskarżonego 282
5. Oskarżony jako obiekt oględzin lub badań 284
Dwa rodzaje badań oskarżonego 284
Art. 74 § 2 k.p.k. a brak obowiązku samooskarżenia 284
Rozpoznanie na podstawie głosu 286
Udział w badaniu psychologicznym 288
II. Świadkowie 290
1. Świadek jako osoba dostarczająca zeznań 290
Dwa określenia świadka 290
Ochrona "potencjalnych" świadków 292
Konieczność oceny i środka, i źródła dowodu 292
Przesłuchanie nieletniego 294
Stan emocjonalny świadka 296
Pokrzywdzony jako świadek 296
Uprzedzenie o odpowiedzialności za fałszywe zeznania 298
Obecność świadka przy przesłuchaniu innych świadków 298
Tzw. operacyjne rozpytanie świadka 300
Przesłuchanie na odległość 300
Problemy techniczne przesłuchania na odległość 302
2. Szczególne rodzaje przesłuchania 302
Charakter okazania 304
Sugestia przy okazaniu 306
Sugestia a okazanie wizerunku 306
Konfrontacja 309
Przesłuchanie małoletniego 311
Obecność przedstawiciela ustawowego przy przesłuchaniu nieletniego 313
Wielokrotność przesłuchania nieletniego 315
Wniosek o przesłuchanie nieletniego 317
Warunki przesłuchania w trybie art. 185a k.p.k. 319
Warunki i miejsce przesłuchania w trybie art. 185a k.p.k. 321
3. Świadek anonimowy (incognito) 323
Powody anonimizacji świadka 323
Zakres utajnienia 325
Niebezpieczeństwo ujawnienia tożsamości świadka 327
Niejasny status świadka anonimowego 329
Anonimowość świadka a prawo do obrony 331
Pytania do świadka anonimowego 331
Obecność oskarżonego przy przesłuchaniu świadka anonimowego 335
Warunki przesłuchania świadka anonimowego 337
Utajnianie fragmentów zeznań 339
Wiarygodność zeznań świadka anonimowego 340
Uzasadnianie postanowień o utajnieniu świadka 343
Odtajnienie świadka anonimowego 344
Potrzeba umiarkowania w utajnianiu świadków 345
4. Świadek koronny 347
Warunki pozytywne 347
Warunki negatywne 349
Zakaz dotyczący wyjaśnień podejrzanego 351
Obrońca podejrzanego 351
Problem wyłączenia sędziego 353
Świadek koronny jako "zwykły" świadek 355
Występowanie świadka koronnego w różnych postępowaniach 355
Zakres niepodlegania karze 357
Uchylenie statusu świadka koronnego 359
Podjęcie albo wznowienie postępowania wobec świadka koronnego 361
Ocena zeznań świadka koronnego 363
III. Biegli 365
1. Podstawa powołania biegłego 365
Pojęcie biegłego 365
Obowiązek zasięgnięcia opinii 365
Pojęcie "wiadomości specjalne" 367
Opinia instytucji naukowej lub specjalistycznej 367
Kryterium wyboru biegłego 369
Wiedza organu procesowego a powołanie biegłego 371
Obowiązek powołania biegłego określonej specjalności 373
Sytuacje wymagające uzyskania wiadomości specjalnych 373
Zbędne powoływanie biegłych 375
Ustalanie "silnego wzburzenia" 377
"Silne wzburzenie" a ograniczenie poczytalności 379
Okoliczności usprawiedliwiające silne wzburzenie 381
Zastępowanie opinii biegłego 383
2. Wyłączenie biegłego 385
Niesamodzielność biegłego 387
Brak zaufania do biegłego 389
Konkretne powody braku zaufania 391
Bezstronność biegłego 393
Konsekwencje wyłączenia biegłego 393
3. Forma i zakres opinii biegłych 395
Pytania do biegłych 395
Autonomia biegłych 396
Prawo do kontroli zastosowanych metod badawczych 398
Części składowe opinii 400
Kwestie prawne w opinii biegłego 402
Rodzaje opinii zespołowej 402
Wymagania dotyczące opinii zespołowej 402
Zróżnicowanie ocen w opinii kompleksowej 404
Brak podpisu na opinii zespołowej 404
4. Biegli psychiatrzy 406
Podstawa powołania biegłych psychiatrów 406
Uprawdopodobnienie ograniczenia poczytalności 408
Konkretne powody wątpliwości co do poczytalności oskarżonego 408
Niedopuszczalność dowolności ocen 410
Wypadki "uzasadnionej wątpliwości co do poczytalności" 412
Kwestia alkoholizmu oskarżonego 415
Upojenie patologiczne 415
Opinia wspólna czy opinie odrębne 417
Biegli różnych specjalności a opinia psychiatryczna 419
Obowiązkowa opinia psychologa 421
Wniosek o obserwację 423
Badanie stanu psychicznego w postępowaniu wykonawczym 425
Charakter prawny obserwacji w zakładzie zamkniętym 427
Obrona obligatoryjna 429
Konsekwencje wyłączenia niepoczytalności 431
Uchylenie obrony obligatoryjnej 433
Ograniczona poczytalność a postępowanie uproszczone 435
5. Kontrola opinii biegłego 437
Kryteria oceny opinii biegłego 437
Warunki dyskwalifikacji opinii biegłego 437
Niepełność lub niejasność opinii 439
Typowe błędy opinii 442
Zapewnienie materiałów do badań 442
Obowiązek dążenia do usunięcia wad opinii 443
Powołanie nowych biegłych 444
Znaczenie sporządzającego opinię 447
Podstawa zasięgania kolejnej opinii 447
6. Przesłuchanie świadka z udziałem biegłego 450
Cel przesłuchania z udziałem biegłego 450
Obowiązek wezwania biegłego 451
Konieczność posiadania wiadomości specjalnych 452
Uzależnienie świadka od narkotyków 453
Przesłuchanie nieletniego 454
Zadanie biegłego 456
Prawo biegłego do zadawania pytań 458
Badanie świadka a przesłuchanie z udziałem biegłego 458
7. Opinia pozaprocesowa ("prywatna") 460
Charakter prawny opinii prywatnej 460
Opinia prywatna a wniosek dowodowy 462
8. Między biegłym a świadkiem 464
Wywiad środowiskowy 464
Cele wywiadu środowiskowego 464
Status procesowy osoby przeprowadzającej wywiad 466
Wywiad środowiskowy w sprawie młodocianego 469
Rola specjalistów 470
Dwojaka rola tłumacza 472
Obowiązek wezwania tłumacza 472
Wyłączenie tłumacza 474
Tłumaczenie pośrednie 476
Funkcja gwarancyjna tłumacza 476
IV. Dowody rzeczowe 478
1. Oględziny jako sposób przeprowadzania dowodów rzeczowych 478
Kategorie dowodów rzeczowych 478
Sposoby przeprowadzania dowodów rzeczowych 479
Oględziny a przesłuchanie i okazanie 480
Oględziny a eksperyment procesowy 480
Dowód z dokumentu 482
2. Eksperyment procesowy 484
Eksperyment procesowy a eksperyment rzeczoznawczy 484
Udział biegłego w eksperymencie procesowym 484
Rekwizycja sądowa a eksperyment procesowy 486
Formy eksperymentu procesowego 486
Obowiązkowe przeprowadzenie eksperymentu 488
3. Postępowanie z dowodami rzeczowymi 490
Zabezpieczanie dowodów rzeczowych 490
Zwracanie rzeczy zatrzymanych 492
Rzeczy zbędne dla postępowania 492
Obowiązek zwrotu rzeczy zbędnej 494
Wątpliwości co do osoby uprawnionej do odebrania rzeczy 496
Złożenie rzeczy do depozytu 498
Osoba godna zaufania 498
Zgoda osoby przyjmującej przedmiot 500
Przepadek dowodów rzeczowych 500
Rzeczy o wartości artystycznej lub historycznej 502
Rzeczy ulegające szybkiemu zniszczeniu 504
Rzeczy niebezpieczne 504
Dane informatyczne 506
Zabezpieczenie danych informatycznych 508
Rozdział czwarty. Dokonywanie ustaleń faktycznych 509
I. Zasada swobodnej oceny dowodów 509
1. Zakres swobodnej oceny 509
Rodzaje oceny dowodów 509
Zasada jurysdykcyjnej samodzielności sądu 510
Prawotwórczy charakter rozstrzygnięcia 510
Zakres związania rozstrzygnięciem 512
Znaczenie zasady ne bis in idem 514
2. Pojęcie swobodnej oceny dowodów 516
Swobodna a prawna ocena dowodów 516
Ocena swobodna a dowolna 516
Kryteria oceny swobodnej 516
Ocena swobodna jako metoda dokonywania ustaleń 518
3. Warunki braku dowolności ocen 520
Znaczenie art. 410 k.p.k. 520
"Zaliczenie" do materiału dowodowego 520
Dwa wymiary związania przeprowadzonymi dowodami 522
Obiektywizm w ocenie dowodów 524
Niedopuszczalność "modyfikowania" dowodów 524
Wskazania wiedzy i doświadczenia 526
Wskazania w opinii biegłego 527
Zasady doświadczenia życiowego 527
Ocena dowodów przez strony 529
4. Swobodna ocena dowodów w postępowaniu odwoławczym 530
Odmienność materiału dowodowego 530
Warunki odmiennej oceny dowodów 531
Uzasadnienie wyroku a wadliwość oceny 533
Znaczenie należytego uzasadnienia orzeczenia 533
"Zbiorcze" wymienianie dowodów w uzasadnieniu 535
Uzupełnienie materiału dowodowego 537
Wskazania sądu odwoławczego 537
Art. 7 k.p.k. a postępowanie kasacyjne 538
5. Stosowanie zasady swobodnej oceny dowodów 540
Brak reguł dowodowych 540
Częściowa wiarygodność dowodów 541
Uzupełnianie się dowodów 543
Znaczenie zasady obiektywizmu 545
Niespójność zeznań świadka 547
Kryteria oceny zeznań 547
Błędy w ocenie opinii biegłego 549
Kolejna opinia 550
Ocena całokształtu dowodów 551
Zasada bezpośredniości a ocena dowodów 555
II. Zasada in dubio pro reo 557
1. Pojęcie i zakres zasady in dubio pro reo 557
Art. 5 § 2 k.p.k. a domniemanie niewinności 557
Wątpliwości przy rozstrzyganiu zagadnień prawnych 557
Niedopuszczalność ustaleń alternatywnych 560
2. Przesłanki stosowania art. 5 § 2 k.p.k. 564
Skazanie jako ograniczenie praw obywatelskich 564
Niedopuszczalność "wygodnictwa procesowego" 564
Swobodna ocena dowodów a art. 5 § 2 k.p.k. 566
Dowody obciążające oraz odciążające 568
Warunki stosowania art. 5 § 2 k.p.k. 570
Brak obowiązku wyzbywania się wątpliwości 572
Nieistotność wątpliwości strony 574
3. Zasada in dubio pro reo a postępowanie odwoławcze 575
Ochrona ocen sądu pierwszej instancji 576
Uzasadnianie ocen 576
Stosowanie art. 5 § 2 k.p.k. przez sąd odwoławczy 579
Rozdział piąty. Zakazy dowodowe 581
I. Zagadnienia ogólne 581
1. Pojęcie zakazów dowodowych 581
Powody wprowadzania zakazów dowodowych 581
Charakter zakazów dowodowych 582
Swoboda czynnościdowodowych 584
Skutki naruszeniazakazów 584
Naruszenie warunków przesłuchania nieletniego 586
2. Podział zakazów dowodowych 587
Zakazy wykorzystania źródeł dowodowych 587
Zakazy wykorzystania środków dowodowych 589
Zakazy dowodzenia 590
II. Prawo odmowy zeznań 591
1. Prawo odmowy zeznań a inne dotyczące zeznań zakazy dowodowe 591
Osoby uprawnione do odmowy zeznań 591
Niedopuszczalność przesłuchania 591
Zwolnienia z obowiązku zeznawania 593
Obowiązek pouczenia 595
Osoba "szczególnie bliska" 595
Uchylenie się od odpowiedzi 597
Zbędność uzasadniania odmowy odpowiedzi 599
Obowiązek pouczenia 601
Uchylenie się od zeznania, zatajenie prawdy 603
Osoby chronione immunitetem 605
2. Prawo odmowy zeznań ze względu na tajemnicę służbową lub zawodową 609
Kategorie osób związanych tajemnicą zawodową 609
Tajemnica obrońcy a tajemnica adwokacka 611
Art. 180 § 2 k.p.k. jako przepis szczególny 613
Wykluczanie się ról procesowych adwokata 615
Tajemnica notarialna 615
Zakres tajemnicy dziennikarskiej według prawa prasowego 617
Tajemnica "dziennikarska" oraz "dziennikarze" 619
Odmienność regulacji tajemnicy dziennikarza 621
Tajemnica lekarska 621
Szczególne wypadki tajemnicy lekarskiej 623
Tajemnica bankowa 623
Tajemnica zawodowa a wyjaśnienia oskarżonego 625
3. Prawo osoby najbliższej do odmowy zeznań 627
Krąg osób najbliższych 627
Pozostawanie we wspólnym pożyciu z oskarżonym 629
"Wspólne pożycie" jako faktyczny związek małżeński 631
Zmiana statusu "osoby najbliższej" 633
Prawo małoletniego do odmowy zeznań 633
Krytyka poglądu SN 635
Zakres prawa odmowy zeznań 638
Brak prawa do badania przyczyn odmowy zeznań 639
Obowiązek pouczenia 639
Konsekwencje braku pouczenia 641
Obowiązek umożliwienia złożenia oświadczenia 642
Niestawiennictwo świadka 644
Pisemna odmowa zeznań 644
Dowody wymienione w akcie oskarżenia 646
Brak znaczenia zgody stron na ujawnienie zeznań 646
4. Prawo odmowy zeznań na podstawie art. 182 § 3 albo art. 416 § 3 k.p.k. 646
Odmowa zeznań przez oskarżonego w innej sprawie 647
Obchodzenie prawa odmowy zeznań 650
"Nieletni" a "oskarżony" 650
Świadek przed komisją śledczą 652
Odmowa zeznań w sprawach o wykroczenia 654
Przesłuchanie osoby wskazanej w art. 416 §3 k.p.k. 654
5. Konsekwencje skorzystania z prawa odmowy zeznań (art. 186 k.p.k.) 656
Niedopuszczalność częściowej odmowy zeznań 656
Niedopuszczalność częściowej odmowy zeznań 656
Znaczenie rozpoczęcia zeznania 658
"Poprzednio złożone zeznanie" 660
Zakres stosowania art. 182 k.p.k. 660
Zeznania innych osób a art. 186 k.p.k. 662
Śmierć upoważnionego do odmowy zeznań 662
Odczytanie wyjaśnień oskarżonego 663
III. Zakazy dowodowe wymienione w art. 171 § 5 i 7 k.p.k. 664
1. Wyłączenie swobody wypowiedzi 664
Pojęcie wyłączenia swobody wypowiedzi 664
Sytuacje wyłączenia swobody wypowiedzi 664
"Załamanie się" podejrzanego 666
Wielokrotność przesłuchań 666
Wykorzystywanie sytuacji osobistej 668
Udział policjanta w przesłuchaniu 668
Spontaniczność wypowiedzi 670
Podstęp w związku z przesłuchaniem 672
Czas niedozwolonego nacisku 674
Pozostawanie pod wpływem środków chemicznych 676
Problem wpływu alkoholu 678
Osoby uzależnione od narkotyków 681
Uprawdopodobnienie wyłączenia swobody wypowiedzi 683
Wiarygodność a dyskwalifikacja dowodu 685
Dokumentowanie eliminacji dowodu 685
2. Stosowanie hipnozy oraz poligrafu w związku z przesłuchaniem 687
Hipnoza w procesie karnym 687
Hipnoza a opinia biegłego 690
Badanie wariograficzne 690
Związek czynności biegłego z przesłuchaniem 692
Wyniki badań wariograficznych jako dowód 694
Wiarygodność wyników badań 694
Zgoda badanego 696
Art. 199a k.p.k. a zakaz z art. 171 § 5 pkt 2 k.p.k. 698
IV. Zakaz zastępowania wyjaśnień lub zeznań 698
Pojęcia: "pismo", "zapiski" lub "notatka" 698
Dokumentacja przesłuchania świadka 700
Znaczenie notatek urzędowych 700
Notatka jako dowód 702
Pisemne oświadczenie oskarżonego 704
Znaczenie oświadczeń pisemnych 707
Wykorzystanie notatek urzędowych 709
Kontrola wypowiedzi oskarżonego 710
Notatka z rozmowy 711
Notatka z okazania 712
Notatka a zapis na "nośniku magnetycznym" 714
Art. 174 k.p.k. a dokumenty prywatne 714
V. Zakaz wykorzystania dowodów uzyskanych w toku nielegalnego podsłuchu lub przeszukania albo nielegalnej kontroli korespondencji 716
Dopuszczalność dowodów osobowych oraz rzeczowych 716
Organy uprawnione do kontroli operacyjnej 717
Warunki uzyskiwania dowodów rzeczowych 719
Legalność prywatnego podsłuchu 720
Konsekwencje nielegalnych działań funkcjonariusza 722
Kryteria legalności dowodów 723
Dwie płaszczyzny oceny działań nielegalnych 725
Warunki legalności kontroli operacyjnej 727
Wykorzystanie dowodów zebranych w toku czynności operacyjnych 729
Problem "następczej zgody sądu" 731
"Odpowiednie stosowanie" art. 393 § 1 k.p.k. 733
Podsłuch "prywatny" 736
Materiały z kontroli operacyjnej 736
Warunki legalności podsłuchu, kontroli korespondencji lub przeszukania 738
Dopuszczalny zakres podsłuchu 740
Wykorzystanie materiałów z zagranicy 740
Bibliografia 743