Dane szczegółowe książki

Spis treści

Wstęp 9

Część I. Przedmiot i zakres stosunków międzynarodowych 13
Rozdział 1. Stosunki międzynarodowe jako dyscyplina naukowa
Lubomir W. Zyblikiewicz 14
1.1. Prekursorzy 14
1.2. Narodziny dyscypliny i idealizm 16
1.3. Zwycięski realizm 18
1.4. Modernizm przeciw tradycjonalizmowi 19
1.5. (Neo)realizm, pluralizm, strukturalizm 21
1.6. Racjonalistyczny konsensus i jego radykalni przeciwnicy 23

Rozdział 2. Metody badań stosunków międzynarodowych
Lubomir W. Zyblikiewicz 26
2.1. Pozytywizm 27
2.2. Współczesne alternatywy pozytywizmu w filozofii wiedzy 31
2.3. Próba wniosków 34

Część II. Uczestnicy stosunków międzynarodowych 39
Rozdział 3. Państwa
Erhard Cziomer 40
3.1. Państwo jako uczestnik stosunków międzynarodowych 40
3.2. Istota tworzenia i formy współpracy międzynarodowej państw 41
3.3. Status i rola międzynarodowa państw 51

Rozdział 4. Narody i religie
Lubomir W. Zyblikiewicz 58
4.1. Naród 59
4.2. Nacjonalizm 63
4.3. Religie 66
Rozdział 5. Organizacje międzynarodowe
Erhard Cziomer 73
5.1. Geneza, istota i struktura organizacji międzynarodowych 73
5.2. Klasyfikacja i funkcje organizacji międzynarodowych 75
5.3. Organizacja Narodów Zjednoczonych jako organizacja uniwersalna 78

Rozdział 6. Korporacje wielonarodowe
Lubomir W. Zyblikiewicz 89
6.1. Korporacja, jej powstanie i ewolucja 89
6.2. Wielkie korporacje wielonarodowe 93
6.3. Rola wielkich korporacji w gospodarce światowej 104

Część III. System międzynarodowy 107
Rozdział 7. Struktura i ewolucja systemu międzynarodowego
Lubomir W. Zyblikiewicz 108
7.1. Pojęcie systemu 108
7.2. Teorie systemów w stosunkach międzynarodowych 110
7.3. Układ sił (biegunowość) a stabilność systemu międzynarodowego 114
7.4. System międzynarodowy a historia świata 115

Rozdział 8. Polityka zagraniczna państwa
Erhard Cziomer 121
8.1. Pojęcie i istota polityki zagranicznej 121
8.2. Wyznaczniki i cele polityki zagranicznej 123
8.3. Mechanizm decyzyjny w polityce zagranicznej 132
8.4. Funkcje, środki i metody polityki zagranicznej 138

Rozdział 9. Władza międzynarodowa
Lubomir W. Zyblikiewicz 141
9.1. Władza 142
9.2. Władza międzynarodowa 144
9.3. Współzależność a władza 147
9.4. Równowaga sił 150

Rozdział 10. Bezpieczeństwo międzynarodowe
Erhard Cziomer 154
10.1. Pojęcie i istota bezpieczeństwa międzynarodowego 154
10.2. Główne tendencje ewolucji bezpieczeństwa międzynarodowego do 1989 r. 158
10.3. Nowe wyzwania i problemy bezpieczeństwa międzynarodowego 163

Część IV. Podstawowe problemy globalne 175
Rozdział 11. Międzynarodowy ład polityczny
Erhard Cziomer 176
11.1. Pojęcie, istota i ewolucja 176
11.2. Poszukiwanie nowej formuły międzynarodowego ładu politycznego 179
11.3. Implikacje wydarzeń z 11 września 2001 r. dla kształtowania międzynarodowego ładu politycznego w XXI w. 185

Rozdział 12. Ludność, żywność i zasoby surowcowe
Lubomir W. Zyblikiewicz 191
12.1. Ludność 191
12.2. Żywność 193
12.3. Energia 199
12.4. Inne zasoby naturalne 207

Rozdział 13. Struktura i funkcjonowanie współczesnej gospodarki światowej
Lubomir W, Zyblikiewicz 212
13.1. Narastające problemy z diagnozą 212
• 13.2. Narodziny i ewolucja współczesnej gospodarki 215
13.3. Struktura gospodarki pocz. XXI w. 219

Rozdział 14. Ochrona środowiska naturalnego i zdrowie
Erhard Cziomer 232
14.1. Podstawowe zagrożenia środowiska naturalnego 232
14.2. Międzynarodowe aspekty ochrony środowiska naturalnego 237
14.3. Wybrane problemy międzynarodowych zagrożeń i ochrony zdrowia 244

Rozdział 15. Konflikty międzynarodowe
Erhard Cziomer 249
15.1. Istota i rodzaje konfliktów międzynarodowych 249
15.2. Fazy i stadia rozwojowe konfliktów międzynarodowych 253
15.3. Ogólna charakterystyka i ewolucja konfliktów międzynarodowych do końca lat 80. 259
15.4. Nowe wyzwania wojen oraz konfliktów międzynarodowych w latach 90. i na pocz. XXI w. 263

Rozdział 16. Międzynarodowe aspekty ochrony praw człowieka
Erhard Cziomer 273
16.1. Źródła i istota praw człowieka 273
16.2. Ewolucja międzynarodowej ochrony praw człowieka po II wojnie światowej 274
16.3. Ogólne znaczenie i funkcje organizacji pozarządowych 283
16.4. Nowe wyzwania i problemy na przeł. XX i XXI w. 284

Rozdział 17. Globalizacja
Lubomir W. Zyblikiewicz 289
17.1. Pojęcie globalizacji 289
17.2. Perspektywy globalizacji 299

Część V. System regionalny: Europa 303
Rozdział 18. Regionalizm
Lubomir W. Zyblikiewicz 304
18.1. Pojęcie regionu i regionalizmu- 305
18.2. Regionalne ugrupowania gospodarcze 309
18.3. Kierunki poszukiwań teoretyków integracji 313
18.4. Stan i perspektywy regionalizmu 315

Rozdział 19. Integracja europejska
Erhard Cziomer 317
19.1. Geneza, istota i ewolucja integracji europejskiej 317
19.2. Przeobrażenia i rola Unii Europejskiej w latach 90. 320
19.3. Stan i perspektywy Unii Europejskiej 327

Rozdział 20. Wspólnota Atlantycka
Lubomir W. Zyblikiewicz 344
20.1. Narodziny Sojuszu Północnoatlantyckiego 344
20.2. Traktat waszyngtoński 345
20.3. Organizacja Paktu 346
20.4. Ewolucja Paktu w świecie dwubiegunowym 349
20.5. Transformacja Sojuszu Północnoatlantyckiego w latach 90. 351
20.6. Stosunki transatlantyckie 354

Rozdział 21. Europa Środkowo-Wschodnia
Erhard Cziomer 357
21.1. Pojęcie, transformacja i nowe położenie międzynarodowe krajów Europy Środkowo-Wschodniej 357
21.2. Znaczenie i nowe formy współpracy regionalnej 363
21.3. Główne problemy bezpieczeństwa na Bałkanach Zachodnich 371

Rozdział 22. Rosja i Wspólnota Niepodległych Państw
Erhard Cziomer 379
22.1. Przesłanki i następstwa rozpadu ZSRR 379
22.2. Powstanie i ewolucja WNP 381
22.3. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Rosji 386

Rozdział 23. Bezpieczeństwo i współpraca w Europie
Erhard Cziomer 404
23.1. Geneza i ewolucja współpracy w ramach KBWE do 1989 r. 404
23.2. Proces instytucjonalizacji bezpieczeństwa i współpracy w latrach 90. - OBWE 410
23.3. Nowe wyzwania, zagrożenia i perspektywy bezpieczeństwa europejskiego u progu XXI w. 416

Rozdział 24. Miejsce i rola Polski
Lubomir W. Zyblikiewicz 422
24.1. Miejsce i rola Polski w gospodarce światowej i Europy 422
24.2. Narodziny i kształtowanie się polityki zagranicznej III Rzeczypospolitej 434

Wykaz skrótów 439
Bibliografia 442
Indeks nazwisk 457