Dane szczegółowe książki
Historia Jugosławii / Felczak, Wacław (1916-1993); Wasilewski, Tadeusz (1933-2005)
Tytuł
Historia Jugosławii
Wydawnictwo
Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985
ISBN
8304016389
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
OD AUTORÓW 5
Część pierwsza HISTORIA JUGOSŁAWII DO XVIII WIEKU
I ILIROWIE. TRAKOWIE. CELTOWIE 1 RZYMIANIE
Pradzieje zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego 11
Plemiona iliryjskie, trackie, celtyckie 12
Kolonizacja grecka i pierwsze państwa plemienne 13
Antyczne królestwo macedońskie 14
Podboje rzymskie 15
Panowanie rzymskie na Bałkanach 16
Gotowie i Hunowie na ziemiach bałkańskich 20
Chrystianizacja, romanizacja i hellenizacja Ilirii i Mezji 21
II PRZYBYCIE SŁOWIAN NA BAŁKANY
Praojczyzna Słowian i pierwsze wędrówki 23
Wielkie wędrówki słowiańskie i rola w nich Awarów 24
Powstanie Słowian przeciwko Awarom i wędrówka Serbów i Chorwatów ... 27
Ludy i plemiona osiadłe w zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego ... 28
Gospodarka, społeczeństwo, ustrój i religia Słowian 31
III. SŁOWIANIE ALPEJSCY
Powstanie państwa karantańskiego i podbój frankijski 35
Wielka Karantania i jej rozpad 36
Społeczeństwo i organizacja państwowa w słowiańskiej Karantanii .... 37 Stosunki wewnętrzne w marchiach i w księstwie karynckim od VIII do
XIII wieku 39
IV. PAŃSTWO CHORWACKIE W DOBIE DYNASTII NARODOWYCH
Chorwacja Dalmatyńska w VII -IX wieku 43
Powstanie Ljudevita 45
Rywalizacja Bizancjum, Franków i papiestwa o wpływy w Chorwacji ... 46
Zjednoczenie Chorwacji i powstanie królestwa 47
Wojny o bizantyńską Dalmację 48
Kryzys wewnętrzny Królestwa Chorwacji 50
Królestwo Chorwacji lennem papieskim 52
Podbój Chorwacji przez Węgrów 52
565
Gospodarka, społeczeństwo, ustrój 53
Kultura wczesnośredniowiecznej Chorwacji 56
V ZIEMIE SERBSKIE W 1X-XII WIEKU
Powstanie państwa serbskiego i jego chrystianizacja 62
Serbowie między Bizancjum. Bułgarią i Chorwacją 64
Państwo Czasława i jego upadek ■ 66
Serbskie Primorje w X-XV wieku i powstanie Królestwa Zety .... 67
Zeta przedmiotem rywalizacji Bizancjum i Raszki 69
Stosunki gospodarcze, społeczne i ustrojowe 70
Kultura serbska od VIII do połowy XII wieku 71
VI. SŁOWIANIE MACEDOŃSCY W V11-XII WIEKU
Państewka plemienne zwane Sklawiniami między Bizancjum i Bułgarią ... 75
Macedonia Wardarska pod panowaniem bułgarskim 76
Carstwo ochrydzkie Komitopulów 77
Ziemie macedońskie pod panowaniem Bizancjum 81
Wielkie powstania macedońskie przeciwko Bizancjum 83
VII. ZIEMIE SŁOWEŃSKIE W GRANICACH RZESZY NIEMIECKIEJ
Opanowanie terytorium słoweńskiego przez Habsburgów 86
Walka Habsburgów z hrabiami cvlejskimi o ziemie słoweńskie 88
Najazdy węgierskie i tureckie 88
Niemiecka kolonizacja i germanizacja ziem słoweńskich 89
Rozwój gospodarczy i społeczny 90
Oblicze kulturalne ziem słoweńskich 92
VIII. CHORWACJA POD BERŁEM ARPADÓW 1 ANDEGAWENÓW
Rywalizacja węgiersko-wenecka o Dalmację 95
Banat Chorwacji, Dalmacji i Sławonii 96
Unifikacja ustrojowa Sławonii z Węgrami 98
Stosunki wewnętrzne 99
Kultura średniowiecznej Chorwacji w XIII-XV wieku 100
IX. PAŃSTWO NEMAN1CZÓW
Walka Stefana Nemanii o niezależność 107
Powstanie królestwa i arcybiskupstwa serbskiego 109
Walki wewnętrzne i budowa podstaw przyszłej potęgi 111
Carstwo Stefana Duszana 117
Walka o spadek po Nemaniczach 120
Stosunki wewnętrzne w nemanickiej Serbii 122
Kultura średniowiecznej Serbii i Macedonii 126
X. BANOW1NA I KRÓLESTWO BOŚNI
Powstanie banowiny bośniackiej 134
Walki z Węgrami o niezależność 135
Patareni bośniaccy 136
Wzrost potęgi Bośni pod rządami Kotromaniczów 136
Stosunki wewnętrzne w średniowiecznej Bośni 139
Kultura średniowiecznej Bośni 142
566
XI. PODBOJE TURECKIE
Powstanie państwa tureckiego i pierwsze podboje 147
Bitwa na Kosowym Polu i jej następstwa 150
Despotowina serbska w XV wieku 153
Odbudowa i powtórny upadek despotowiny 158
Upadek Bośni i Hercegowiny 160
Państwo czarnogórskie Crnojeviciow i jego upadek 164
Dalsze podboje tureckie 165
Serbowie w królestwie węgierskim 166
Xli. ZIEMIE POŁUDNIOWOSŁOWIAŃSKIE POD PANOWANIEM WENECJI, REPUBLIKI DUBROWNICKIEJ I HABSBURGÓW W XV-XVII WIEKU
Posiadłości weneckie w Dalmacji 169
Republika Dubrownicka w XV -XVII wieku 170
Chorwacja od bitwy na Krbawskim Polu do upadku Szigetvâru .... 173 Organizacja obrony granic i powstanie Pogranicza Wojskowego .... 174 Stosunki wewnętrzne w królestwie Chorwacji i w trzech ziemiach sło weńskich |77
Walka magnatów i szlachty chorwackiej z centralizmem habsburskim . . 181
XIII. ODRODZENIE. REFORMACJA I KONTRREFORMACJA
Kultura renesansowa w Republice Dubrownickiej . 185
Kultura Odrodzenia i reformacja na ziemiach słowiańskich pod panowaniem
Wenecji i Habsburgów 188
Zwycięstwo kontrreformacji i początki Oświecenia . 191
XIV. ZIEMIE POŁUDNIOWOSŁOWIAŃSKIE POD JARZMEM TURECKIM
Konsekwencje tureckiego podboju i migracje ludności 195
Organizacja państwa tureckiego • . . 197
Spahijowie i janczarzy 199
Stosunki społeczne i gospodarcze 200
Kościoły chrześcijańskie pod panowaniem tureckim 202
Dominacja wyznawców islamu w Bośni i Hercegowinie 204
XV WOJNY PAŃSTW CHRZEŚCIJAŃSKICH Z TURCJĄ I WALKI WYZWOLEŃCZE W WIEKACH XVI-XVIII
Powstania przeciwko Turkom na przełomie XVI i XVII wieku . . . 207
Działania wojenne uskoków w czasie wojny o Kandię 209
Wojna Świętej Ligi z Turcją i wielka wędrówka Serbów . 210
Wojny XVIII wieku 216
Walki Czarnogórców z poturczericami i Turkami . 220
Powstanie organizacji plemion czarnogórskich 221
Pierwsze próby utworzenia państwa czarnogórskiego 223
Rywalizacja guwernadurów z władykami. Wywalczenie przez Czarnogórców
niezależności 225
XVI. KULTURA LUDÓW POŁUDNIOWOSŁOWIAŃSK1CH W OKRESIE
PANOWANIA TURECKIEGO I POCZĄTKI ODRODZENIA NARODOWEGO
Kultura serbska w XVI i XVII wieku 227
567
Część druga
HISTORIA JUGOSŁAWII
OD TWORZENIA SIĘ NARODÓW DO UTWORZENIA PAŃSTWA
1 KRAJE POŁUDNIOWOSŁOWIANSKIE NA PRZEŁOMIE XVIII I XIX WIEKU
Zmiany polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturalne 231
Następstwa wojen tureckich 232
Czarnogóra 232
Bośnia 233
Dalmacja i Dubrownik 234
Słowianie Południowi w monarchii habsburskiej 234
Słowenia 235
Na drodze do kapitalizmu 236
Chłopi 236
Oświata 237
Chorwacja 237
Banowina i jej organizacja wewnętrzna 237
Rola szlachty 238
Rozwój handlu 239
Oświata 239
Chorwacka sankcja pragmatyczna 240
Włączenie Sławonii 241
Primorje 242
Pogranicze wojskowe 243
Serbowie wojwodińscy 245
Podstawy prawne 245
Rozwój gospodarczy 246
-Fermenty społeczne i polityczne 247
Słowianie Południowi wobec józefinizmu 248
Józefinizm w Chorwacji 249
Germanizacja 251
Z Węgrami przeciw cesarzowi 251
Sejm 1790-1791 252
Regnum regno non praescribit leges 252
Naród iliryjski w Wojwodinie 253
Kongres Narodowy w Temeszwarze 1790 roku 253
Echa Rewolucji Francuskiej. Ignjat Martinovic 254
Sprawy kulturalne 254
Walka o język narodowy 255
Historiografia 256
Poezja ludowa 256
II. POWSTANIE SERBSKIE. ILIR1A
Tło i zasięg 258
Powstanie Karadziordzia 1804-1813. Paszałyk belgradzki 258
Reformy Selima III (1789-1807) 259
Dahijszczyzna 260
Wybuch powstania 261
Wypędzenie dahijów 261
Dyplomacja powstańcza 263
Drugi etap powstania 264
Wewnętrzna organizacja powstania 265
Próby rozszerzenia powstania 266
Próby układu z Turcją , 267
Sprawa serbska problemem międzynarodowym 267
Pierwsze symptomy upadku 269
568
W poszukiwaniu nowych sojuszników 269
Upadek powstania 270
„Ilirija ozivljena". Upadek Republiki Weneckiej 272
Zmiany po 1805 roku 273
Prowincje lliryjskie 274
Drugie powstanie serbskie 276
Na drodze ku niezależności 278
III. ODRODZENIE NARODOWE. 1LIRYZM
Uwagi ogólne 281
Cechy odrodzenia narodowego u Słowian Południowych . 281
U Serbów 282
Literatura serbska 283
U Słoweńców 284
Chorwackie odrodzenie narodowe 287
Początki mchu iliryjskiego 288
Wystąpienie Janko Draskovicia 289
Joś Hrvatska ni propala 290
Literatura iliryjska 293
Zaostrzenie konfliktu z Węgrami 295
Oznaki konformizmu 297
Zadania polityczne 297
Słoweńcy i Serbowie wobec ruchu iliryjskiego 299
Iliryzm w Dalmacji i Bośni 300
IV. ROZWÓJ KSIĘSTWA SERBSKIEGO. CZARNOGÓRA. BOŚNIA I MACEDONIA
Struktura społeczna Księstwa Serbskiego 301 '
Polityka zewnętrzna i wewnętrzna księcia Miłosza 302
Opozycja ' 302
Sretenjski ustav 303
Turski ustav 303
Powstanie Vucicia 304
Rządy ustawobranitelji (konstytucjonalistów) ........... 304
Ilija Garaśanin 306
Udział Polaków w przewrocie serbskim 307
..Rady" Adama Czartoryskiego 308
Franciszek Zach 309
„Naćertanije" 311 "
Czarnogóra 312
Bośnia i Hercegowina 313
Macedonia 314
V. REWOLUCJA 1848 ROKU NA ZIEMIACH POŁUDNIOWOSŁOWIANSKICH
Tło wydarzeń 316
Słoweńcy 318
Rewolucja południowosłowiańska w Koronie Węgierskiej . 319
W Wojwodinie 319
Ustawy marcowe i sprawa chłopska 320
Postanowienia skupsztyny w Karłowcach 321
Wybuch wojny z Węgrami 322
Rewolucja chorwacka. Życzenia narodu chorwackiego 323
Spisek reakcji. Josip Jelaćić 324
Zerwanie z Węgrami 324
Sprawa chłopska 326
569
Nacisk rządu węgierskiego 326
Sabor chorwacki 327
Udział Słowian Południowych w Zjeździe Słowiańskim w Pradze .... 328
Wojna chorwacko-węgierska 329
Rewolucja październikowa w Wiedniu i jej następstwa 331
Lewica chorwacka 332
Próby mediacji 333
Upadek rewolucji 334
VI. OD UPADKU REWOLUCJI 1848-1849 DO POWSTANIA W BOŚNI W 1875 ROKU
Księstwo Serbskie 336
Nowa taktyka . 336
Upadek ustavobranitelji 337
Książę Michał Obrenowicz . 338
Tajne układy 339
Zabójstwo księcia Michała 340
Czarnogóra 34i
Bośnia i Hercegowina 342
Macedonia 343
Słowianie Południowi w monarchii habsburskiej w latach 1849-1875. Okres
absolutyzmu Bacha 344
Początki ery konstytucyjnej monarchii habsburskiej 346
Kształtowanie się chorwackich programów narodowych 348
Partie polityczne 349
Warunki ugody z Węgrami 352
Ugoda chorwacko-węgierska z 1868 roku 353
Opozycja przeciw ugodzie. Zwrot ku idei jugosłowiańskiej 355
Powstanie Kvaternika 356
Dalmacja 357
Wojwodina 358
Omladina 358
Słoweńcy 359
Tabory 360
Kongres w Lublanie 361
Rozwój literatury 361
VII. U SCHYŁKU XIX WIEKU POD WPŁYWAMI AUSTRO-WĘGIER
Powstanie w Bośni i Hercegowinie 1875-1878 - . . . . 364\
Aktywna pomoc z Serbii i Czarnogóry 365
Stanowiska mocarstw 365
Porażka Serbii, ustępstwa Turcji 366
Wojna rosyjsko-turecka. Traktat w San-Stefano 366
Pokój berliński. Okupacja Bośni 367
Znaczenie powstania dla sprawy jugosłowiańskiej 368
Serbia pod kontrolą Austro-Węgier 368
Królestwo Serbskie 369
Wjpna serbsko-bułgarska 1885 roku 370
Stosunki wewnętrzne w Królestwie Serbskim. Stronnictwa polityczne ... 371
Svetozar Markovic 371
Partia Radykalna 372
Koniec Obrenowiczów 373
Umocnienie Czarnogóry 374
Zmiany w Macedonii 375
Bośnia i Hercegowina pod okupacją Austro-Węgier. Administracja . . . 376
Polityka gospodarcza .- : 376
Społeczeństwo 377
570
Zaostrzenie konfliktu chorwacko-węgierskiego 377
Madziaryzacja 378
Opozycja 379
Nowe siły . 379
Rozwój kulturalny. Okres realizmu w literaturze południowo-słowiańskiej 382
Rozwój sztuki 383
VIII. W PRZEDEDNIU PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Serbia po przewrocie 391
Partie polityczne 391
Polityka zagraniczna 392
Wojna celna 1906-1911 392
Ożywienie idei jugosłowiańskiej 393
Sprawa linii kolejowej przez sandżak nowopazarski 393
Aneksja Bośni i Hercegowiny 394
Nowe tendencje serbskiej polityki 395
Rozwój Czarnogóry 396
Czarnogóra królestwem 397
Ostatnie lata tureckiego panowania w Macedonii 397
Powstanie 1903 roku i rewolucja młodoturecka 1908 roku 397
Sojusz bałkański 1912 roku 399
Pierwsza wojna bałkańska 1912 roku 400
Pokój londyński 400
Druga wojna bałkańska 1913 roku 402
Słoweńcy i Chorwaci przed wybuchem pierwszej wojny światowej .... 404
Rezolucja Rijecka i Zadarska 406
Koalicja chorwacko-serbska 408
Zmiana kursu na Węgrzech 409
Procesy polityczne 410
Trializm 411
W Wojwodinie 412
Bośnia i Hercegowina przed zamachem sarajewskim 412
Młoda Bośnia (Mlada Bosna) 413
Zamach w Sarajewie 4JJŞJ
IX. JUGOSŁOWIANIE PODCZAS PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Sprawa odpowiedzialności rządu serbskiego na zamach w Sarajewie ... 416
Wybuch wojny 416
Działania zbrojne w pierwszym etapie wojny 417
Sytuacja wśród Chorwatów i Słoweńców 419
Pakt londyński 420
Układ Państw Centralnych z Bułgarią 420
Załamanie się obrony. Klęska Serbii _ 421
Klęska Czarnogóry 422
Na drodze do zjednoczenia. Na emigracji 423
Rozwój wydarzeń pod okupacją i pod panowaniem Habsburgów .... 425
Opór ludności 425
Deklaracja Majowa 426
Komitety narodowe . 427
Kongres rzymski 427
Zjednoczenie. Wyzwolenie Serbii 428
Rozpad Austro-Węgier 429
Kontrowersje 429
Ogłoszenie Królestwa Serbów, Chorwatów. Słoweńców 430
571
X, KRÓLESTWO SERBÓW. CHORWATÓW I SŁOWEŃCÓW (SHS)
Obszar państwa i ludność 432
Organizacja państwa 438
Wybory do centralnej skupsztyny (Konstytuanty) 1920 roku. Konstytucja
1921 roku 439
Stabilizacja czy permanentny kryzys? 440
Komunistyczna Partia Jugosławii 441
Parlamentaryzm 442
Sprawa chorwacka 444
Dyktatura króla. Królestwo Jugosławii 447
Kryzys gospodarczy i jego następstwa 448
Walka z dyktaturą królewską 449
Punktacje Zagrzebskie 450
Irredenta chorwacko-macedońska 452
Zabójstwo króla Aleksandra . . 453
Polityka zagraniczna 454
Mała Ententa 454
Pakt Bałkański z 1934 roku 456
Konflikt z Włochami 457
Okoliczności zamachu w Marsylii 458
Xl JUGOSŁAWIA W PRZEDEDNIU DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Sytuacja wewnętrzna 460
Kryptodyktatura . 461
Sprawa chorwacka 461
Sprawa konkordatu 462
Postęp faszyzacji kraju 463
Działalność Komunistycznej Partii Jugosławii .... 463
Polityka zagraniczna rządu Stojadinovicia 464
Upadek rządu Stojadinovicia 466
Ugoda z Chorwatami 467
Neutralność czy wojna? 468
Przewrót z 26 na 27 marca i jego następstwa 472
Kultura jugosłowiańska w okresie międzywojennym 474
XII. WOJNA WYZWOLEŃCZA I POWSTANIE FEDERACYJNEJ LUDOWEJ JUGOSŁAWII
Przebieg wojny z Niemcami i Włochami. Okupacja kraju 482
Wybuch powstania narodowowyzwoleńczego 484
Rozwój powstania i utworzenie AVNOJ 487
Bitwy nad Neretwą i Sutjeską 489
Walka o kształt przyszłej Jugosławii 491
Wyzwolenie Jugosławii i utworzenie nowego państwa ........ 495
WAŻNIEJSZE WYDARZENIA PO ROKU 1945 497
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 501
TABLICE GENEALOGICZNE 506
INDEKS NAZWISK 519
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH I ETNICZNYCH 544
SPIS ILUSTRACJI 561
SPIS MAP 564
Część pierwsza HISTORIA JUGOSŁAWII DO XVIII WIEKU
I ILIROWIE. TRAKOWIE. CELTOWIE 1 RZYMIANIE
Pradzieje zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego 11
Plemiona iliryjskie, trackie, celtyckie 12
Kolonizacja grecka i pierwsze państwa plemienne 13
Antyczne królestwo macedońskie 14
Podboje rzymskie 15
Panowanie rzymskie na Bałkanach 16
Gotowie i Hunowie na ziemiach bałkańskich 20
Chrystianizacja, romanizacja i hellenizacja Ilirii i Mezji 21
II PRZYBYCIE SŁOWIAN NA BAŁKANY
Praojczyzna Słowian i pierwsze wędrówki 23
Wielkie wędrówki słowiańskie i rola w nich Awarów 24
Powstanie Słowian przeciwko Awarom i wędrówka Serbów i Chorwatów ... 27
Ludy i plemiona osiadłe w zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego ... 28
Gospodarka, społeczeństwo, ustrój i religia Słowian 31
III. SŁOWIANIE ALPEJSCY
Powstanie państwa karantańskiego i podbój frankijski 35
Wielka Karantania i jej rozpad 36
Społeczeństwo i organizacja państwowa w słowiańskiej Karantanii .... 37 Stosunki wewnętrzne w marchiach i w księstwie karynckim od VIII do
XIII wieku 39
IV. PAŃSTWO CHORWACKIE W DOBIE DYNASTII NARODOWYCH
Chorwacja Dalmatyńska w VII -IX wieku 43
Powstanie Ljudevita 45
Rywalizacja Bizancjum, Franków i papiestwa o wpływy w Chorwacji ... 46
Zjednoczenie Chorwacji i powstanie królestwa 47
Wojny o bizantyńską Dalmację 48
Kryzys wewnętrzny Królestwa Chorwacji 50
Królestwo Chorwacji lennem papieskim 52
Podbój Chorwacji przez Węgrów 52
565
Gospodarka, społeczeństwo, ustrój 53
Kultura wczesnośredniowiecznej Chorwacji 56
V ZIEMIE SERBSKIE W 1X-XII WIEKU
Powstanie państwa serbskiego i jego chrystianizacja 62
Serbowie między Bizancjum. Bułgarią i Chorwacją 64
Państwo Czasława i jego upadek ■ 66
Serbskie Primorje w X-XV wieku i powstanie Królestwa Zety .... 67
Zeta przedmiotem rywalizacji Bizancjum i Raszki 69
Stosunki gospodarcze, społeczne i ustrojowe 70
Kultura serbska od VIII do połowy XII wieku 71
VI. SŁOWIANIE MACEDOŃSCY W V11-XII WIEKU
Państewka plemienne zwane Sklawiniami między Bizancjum i Bułgarią ... 75
Macedonia Wardarska pod panowaniem bułgarskim 76
Carstwo ochrydzkie Komitopulów 77
Ziemie macedońskie pod panowaniem Bizancjum 81
Wielkie powstania macedońskie przeciwko Bizancjum 83
VII. ZIEMIE SŁOWEŃSKIE W GRANICACH RZESZY NIEMIECKIEJ
Opanowanie terytorium słoweńskiego przez Habsburgów 86
Walka Habsburgów z hrabiami cvlejskimi o ziemie słoweńskie 88
Najazdy węgierskie i tureckie 88
Niemiecka kolonizacja i germanizacja ziem słoweńskich 89
Rozwój gospodarczy i społeczny 90
Oblicze kulturalne ziem słoweńskich 92
VIII. CHORWACJA POD BERŁEM ARPADÓW 1 ANDEGAWENÓW
Rywalizacja węgiersko-wenecka o Dalmację 95
Banat Chorwacji, Dalmacji i Sławonii 96
Unifikacja ustrojowa Sławonii z Węgrami 98
Stosunki wewnętrzne 99
Kultura średniowiecznej Chorwacji w XIII-XV wieku 100
IX. PAŃSTWO NEMAN1CZÓW
Walka Stefana Nemanii o niezależność 107
Powstanie królestwa i arcybiskupstwa serbskiego 109
Walki wewnętrzne i budowa podstaw przyszłej potęgi 111
Carstwo Stefana Duszana 117
Walka o spadek po Nemaniczach 120
Stosunki wewnętrzne w nemanickiej Serbii 122
Kultura średniowiecznej Serbii i Macedonii 126
X. BANOW1NA I KRÓLESTWO BOŚNI
Powstanie banowiny bośniackiej 134
Walki z Węgrami o niezależność 135
Patareni bośniaccy 136
Wzrost potęgi Bośni pod rządami Kotromaniczów 136
Stosunki wewnętrzne w średniowiecznej Bośni 139
Kultura średniowiecznej Bośni 142
566
XI. PODBOJE TURECKIE
Powstanie państwa tureckiego i pierwsze podboje 147
Bitwa na Kosowym Polu i jej następstwa 150
Despotowina serbska w XV wieku 153
Odbudowa i powtórny upadek despotowiny 158
Upadek Bośni i Hercegowiny 160
Państwo czarnogórskie Crnojeviciow i jego upadek 164
Dalsze podboje tureckie 165
Serbowie w królestwie węgierskim 166
Xli. ZIEMIE POŁUDNIOWOSŁOWIAŃSKIE POD PANOWANIEM WENECJI, REPUBLIKI DUBROWNICKIEJ I HABSBURGÓW W XV-XVII WIEKU
Posiadłości weneckie w Dalmacji 169
Republika Dubrownicka w XV -XVII wieku 170
Chorwacja od bitwy na Krbawskim Polu do upadku Szigetvâru .... 173 Organizacja obrony granic i powstanie Pogranicza Wojskowego .... 174 Stosunki wewnętrzne w królestwie Chorwacji i w trzech ziemiach sło weńskich |77
Walka magnatów i szlachty chorwackiej z centralizmem habsburskim . . 181
XIII. ODRODZENIE. REFORMACJA I KONTRREFORMACJA
Kultura renesansowa w Republice Dubrownickiej . 185
Kultura Odrodzenia i reformacja na ziemiach słowiańskich pod panowaniem
Wenecji i Habsburgów 188
Zwycięstwo kontrreformacji i początki Oświecenia . 191
XIV. ZIEMIE POŁUDNIOWOSŁOWIAŃSKIE POD JARZMEM TURECKIM
Konsekwencje tureckiego podboju i migracje ludności 195
Organizacja państwa tureckiego • . . 197
Spahijowie i janczarzy 199
Stosunki społeczne i gospodarcze 200
Kościoły chrześcijańskie pod panowaniem tureckim 202
Dominacja wyznawców islamu w Bośni i Hercegowinie 204
XV WOJNY PAŃSTW CHRZEŚCIJAŃSKICH Z TURCJĄ I WALKI WYZWOLEŃCZE W WIEKACH XVI-XVIII
Powstania przeciwko Turkom na przełomie XVI i XVII wieku . . . 207
Działania wojenne uskoków w czasie wojny o Kandię 209
Wojna Świętej Ligi z Turcją i wielka wędrówka Serbów . 210
Wojny XVIII wieku 216
Walki Czarnogórców z poturczericami i Turkami . 220
Powstanie organizacji plemion czarnogórskich 221
Pierwsze próby utworzenia państwa czarnogórskiego 223
Rywalizacja guwernadurów z władykami. Wywalczenie przez Czarnogórców
niezależności 225
XVI. KULTURA LUDÓW POŁUDNIOWOSŁOWIAŃSK1CH W OKRESIE
PANOWANIA TURECKIEGO I POCZĄTKI ODRODZENIA NARODOWEGO
Kultura serbska w XVI i XVII wieku 227
567
Część druga
HISTORIA JUGOSŁAWII
OD TWORZENIA SIĘ NARODÓW DO UTWORZENIA PAŃSTWA
1 KRAJE POŁUDNIOWOSŁOWIANSKIE NA PRZEŁOMIE XVIII I XIX WIEKU
Zmiany polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturalne 231
Następstwa wojen tureckich 232
Czarnogóra 232
Bośnia 233
Dalmacja i Dubrownik 234
Słowianie Południowi w monarchii habsburskiej 234
Słowenia 235
Na drodze do kapitalizmu 236
Chłopi 236
Oświata 237
Chorwacja 237
Banowina i jej organizacja wewnętrzna 237
Rola szlachty 238
Rozwój handlu 239
Oświata 239
Chorwacka sankcja pragmatyczna 240
Włączenie Sławonii 241
Primorje 242
Pogranicze wojskowe 243
Serbowie wojwodińscy 245
Podstawy prawne 245
Rozwój gospodarczy 246
-Fermenty społeczne i polityczne 247
Słowianie Południowi wobec józefinizmu 248
Józefinizm w Chorwacji 249
Germanizacja 251
Z Węgrami przeciw cesarzowi 251
Sejm 1790-1791 252
Regnum regno non praescribit leges 252
Naród iliryjski w Wojwodinie 253
Kongres Narodowy w Temeszwarze 1790 roku 253
Echa Rewolucji Francuskiej. Ignjat Martinovic 254
Sprawy kulturalne 254
Walka o język narodowy 255
Historiografia 256
Poezja ludowa 256
II. POWSTANIE SERBSKIE. ILIR1A
Tło i zasięg 258
Powstanie Karadziordzia 1804-1813. Paszałyk belgradzki 258
Reformy Selima III (1789-1807) 259
Dahijszczyzna 260
Wybuch powstania 261
Wypędzenie dahijów 261
Dyplomacja powstańcza 263
Drugi etap powstania 264
Wewnętrzna organizacja powstania 265
Próby rozszerzenia powstania 266
Próby układu z Turcją , 267
Sprawa serbska problemem międzynarodowym 267
Pierwsze symptomy upadku 269
568
W poszukiwaniu nowych sojuszników 269
Upadek powstania 270
„Ilirija ozivljena". Upadek Republiki Weneckiej 272
Zmiany po 1805 roku 273
Prowincje lliryjskie 274
Drugie powstanie serbskie 276
Na drodze ku niezależności 278
III. ODRODZENIE NARODOWE. 1LIRYZM
Uwagi ogólne 281
Cechy odrodzenia narodowego u Słowian Południowych . 281
U Serbów 282
Literatura serbska 283
U Słoweńców 284
Chorwackie odrodzenie narodowe 287
Początki mchu iliryjskiego 288
Wystąpienie Janko Draskovicia 289
Joś Hrvatska ni propala 290
Literatura iliryjska 293
Zaostrzenie konfliktu z Węgrami 295
Oznaki konformizmu 297
Zadania polityczne 297
Słoweńcy i Serbowie wobec ruchu iliryjskiego 299
Iliryzm w Dalmacji i Bośni 300
IV. ROZWÓJ KSIĘSTWA SERBSKIEGO. CZARNOGÓRA. BOŚNIA I MACEDONIA
Struktura społeczna Księstwa Serbskiego 301 '
Polityka zewnętrzna i wewnętrzna księcia Miłosza 302
Opozycja ' 302
Sretenjski ustav 303
Turski ustav 303
Powstanie Vucicia 304
Rządy ustawobranitelji (konstytucjonalistów) ........... 304
Ilija Garaśanin 306
Udział Polaków w przewrocie serbskim 307
..Rady" Adama Czartoryskiego 308
Franciszek Zach 309
„Naćertanije" 311 "
Czarnogóra 312
Bośnia i Hercegowina 313
Macedonia 314
V. REWOLUCJA 1848 ROKU NA ZIEMIACH POŁUDNIOWOSŁOWIANSKICH
Tło wydarzeń 316
Słoweńcy 318
Rewolucja południowosłowiańska w Koronie Węgierskiej . 319
W Wojwodinie 319
Ustawy marcowe i sprawa chłopska 320
Postanowienia skupsztyny w Karłowcach 321
Wybuch wojny z Węgrami 322
Rewolucja chorwacka. Życzenia narodu chorwackiego 323
Spisek reakcji. Josip Jelaćić 324
Zerwanie z Węgrami 324
Sprawa chłopska 326
569
Nacisk rządu węgierskiego 326
Sabor chorwacki 327
Udział Słowian Południowych w Zjeździe Słowiańskim w Pradze .... 328
Wojna chorwacko-węgierska 329
Rewolucja październikowa w Wiedniu i jej następstwa 331
Lewica chorwacka 332
Próby mediacji 333
Upadek rewolucji 334
VI. OD UPADKU REWOLUCJI 1848-1849 DO POWSTANIA W BOŚNI W 1875 ROKU
Księstwo Serbskie 336
Nowa taktyka . 336
Upadek ustavobranitelji 337
Książę Michał Obrenowicz . 338
Tajne układy 339
Zabójstwo księcia Michała 340
Czarnogóra 34i
Bośnia i Hercegowina 342
Macedonia 343
Słowianie Południowi w monarchii habsburskiej w latach 1849-1875. Okres
absolutyzmu Bacha 344
Początki ery konstytucyjnej monarchii habsburskiej 346
Kształtowanie się chorwackich programów narodowych 348
Partie polityczne 349
Warunki ugody z Węgrami 352
Ugoda chorwacko-węgierska z 1868 roku 353
Opozycja przeciw ugodzie. Zwrot ku idei jugosłowiańskiej 355
Powstanie Kvaternika 356
Dalmacja 357
Wojwodina 358
Omladina 358
Słoweńcy 359
Tabory 360
Kongres w Lublanie 361
Rozwój literatury 361
VII. U SCHYŁKU XIX WIEKU POD WPŁYWAMI AUSTRO-WĘGIER
Powstanie w Bośni i Hercegowinie 1875-1878 - . . . . 364\
Aktywna pomoc z Serbii i Czarnogóry 365
Stanowiska mocarstw 365
Porażka Serbii, ustępstwa Turcji 366
Wojna rosyjsko-turecka. Traktat w San-Stefano 366
Pokój berliński. Okupacja Bośni 367
Znaczenie powstania dla sprawy jugosłowiańskiej 368
Serbia pod kontrolą Austro-Węgier 368
Królestwo Serbskie 369
Wjpna serbsko-bułgarska 1885 roku 370
Stosunki wewnętrzne w Królestwie Serbskim. Stronnictwa polityczne ... 371
Svetozar Markovic 371
Partia Radykalna 372
Koniec Obrenowiczów 373
Umocnienie Czarnogóry 374
Zmiany w Macedonii 375
Bośnia i Hercegowina pod okupacją Austro-Węgier. Administracja . . . 376
Polityka gospodarcza .- : 376
Społeczeństwo 377
570
Zaostrzenie konfliktu chorwacko-węgierskiego 377
Madziaryzacja 378
Opozycja 379
Nowe siły . 379
Rozwój kulturalny. Okres realizmu w literaturze południowo-słowiańskiej 382
Rozwój sztuki 383
VIII. W PRZEDEDNIU PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Serbia po przewrocie 391
Partie polityczne 391
Polityka zagraniczna 392
Wojna celna 1906-1911 392
Ożywienie idei jugosłowiańskiej 393
Sprawa linii kolejowej przez sandżak nowopazarski 393
Aneksja Bośni i Hercegowiny 394
Nowe tendencje serbskiej polityki 395
Rozwój Czarnogóry 396
Czarnogóra królestwem 397
Ostatnie lata tureckiego panowania w Macedonii 397
Powstanie 1903 roku i rewolucja młodoturecka 1908 roku 397
Sojusz bałkański 1912 roku 399
Pierwsza wojna bałkańska 1912 roku 400
Pokój londyński 400
Druga wojna bałkańska 1913 roku 402
Słoweńcy i Chorwaci przed wybuchem pierwszej wojny światowej .... 404
Rezolucja Rijecka i Zadarska 406
Koalicja chorwacko-serbska 408
Zmiana kursu na Węgrzech 409
Procesy polityczne 410
Trializm 411
W Wojwodinie 412
Bośnia i Hercegowina przed zamachem sarajewskim 412
Młoda Bośnia (Mlada Bosna) 413
Zamach w Sarajewie 4JJŞJ
IX. JUGOSŁOWIANIE PODCZAS PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Sprawa odpowiedzialności rządu serbskiego na zamach w Sarajewie ... 416
Wybuch wojny 416
Działania zbrojne w pierwszym etapie wojny 417
Sytuacja wśród Chorwatów i Słoweńców 419
Pakt londyński 420
Układ Państw Centralnych z Bułgarią 420
Załamanie się obrony. Klęska Serbii _ 421
Klęska Czarnogóry 422
Na drodze do zjednoczenia. Na emigracji 423
Rozwój wydarzeń pod okupacją i pod panowaniem Habsburgów .... 425
Opór ludności 425
Deklaracja Majowa 426
Komitety narodowe . 427
Kongres rzymski 427
Zjednoczenie. Wyzwolenie Serbii 428
Rozpad Austro-Węgier 429
Kontrowersje 429
Ogłoszenie Królestwa Serbów, Chorwatów. Słoweńców 430
571
X, KRÓLESTWO SERBÓW. CHORWATÓW I SŁOWEŃCÓW (SHS)
Obszar państwa i ludność 432
Organizacja państwa 438
Wybory do centralnej skupsztyny (Konstytuanty) 1920 roku. Konstytucja
1921 roku 439
Stabilizacja czy permanentny kryzys? 440
Komunistyczna Partia Jugosławii 441
Parlamentaryzm 442
Sprawa chorwacka 444
Dyktatura króla. Królestwo Jugosławii 447
Kryzys gospodarczy i jego następstwa 448
Walka z dyktaturą królewską 449
Punktacje Zagrzebskie 450
Irredenta chorwacko-macedońska 452
Zabójstwo króla Aleksandra . . 453
Polityka zagraniczna 454
Mała Ententa 454
Pakt Bałkański z 1934 roku 456
Konflikt z Włochami 457
Okoliczności zamachu w Marsylii 458
Xl JUGOSŁAWIA W PRZEDEDNIU DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
Sytuacja wewnętrzna 460
Kryptodyktatura . 461
Sprawa chorwacka 461
Sprawa konkordatu 462
Postęp faszyzacji kraju 463
Działalność Komunistycznej Partii Jugosławii .... 463
Polityka zagraniczna rządu Stojadinovicia 464
Upadek rządu Stojadinovicia 466
Ugoda z Chorwatami 467
Neutralność czy wojna? 468
Przewrót z 26 na 27 marca i jego następstwa 472
Kultura jugosłowiańska w okresie międzywojennym 474
XII. WOJNA WYZWOLEŃCZA I POWSTANIE FEDERACYJNEJ LUDOWEJ JUGOSŁAWII
Przebieg wojny z Niemcami i Włochami. Okupacja kraju 482
Wybuch powstania narodowowyzwoleńczego 484
Rozwój powstania i utworzenie AVNOJ 487
Bitwy nad Neretwą i Sutjeską 489
Walka o kształt przyszłej Jugosławii 491
Wyzwolenie Jugosławii i utworzenie nowego państwa ........ 495
WAŻNIEJSZE WYDARZENIA PO ROKU 1945 497
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 501
TABLICE GENEALOGICZNE 506
INDEKS NAZWISK 519
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH I ETNICZNYCH 544
SPIS ILUSTRACJI 561
SPIS MAP 564