Dane szczegółowe książki
Lector in fabula: współdziałanie w interpretacji tekstów narracyjnych / Eco, Umberto (1932-2016); Salwa, Piotr (1950-)
Tytuł
Lector in fabula: współdziałanie w interpretacji tekstów narracyjnych
Tytuł oryginału
Lector in fabula
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1994
ISBN
8306023110
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp . . ........5
1. Tekst a encyklopedia . . . . . . .17
1.1. Teorie tekstu pierwszej i drugiej generacji . . .17
1.2. Selekcyjne ograniczenia kontekstowe i sytuacyjne . . 20
1.3. Semem jako instrukcja zorientowana na tekst . . 26
1.4. Semem jako tekst wirtualny i tekst jako rozwinięcie
sememu . . . . . . . .32
1.5. O przesłonie terminologicznej |presupozycja| . 34
2. Peirce: semioza jako podstawa współdziałania
tekstowego . . . . . . . .37
2.1. Interpretant, podstawa, znaczenie, przedmiot . . 38
2.2. Podstawa . . . . . . . .41
2.3. Przedmiot Dynamiczny i Przedmiot Bezpośredni . 43
2.4. Interpretanty dyskursu i interpretanty terminów . . 45
2.5. Definicja jako encyklopedia i zasada działania . . 51
2.6. Cechy monadyczne i interpretanty złożone . . 57
2.7. Interpretant ostateczny . . . . . .60
2.8. Nieograniczona semioza a pragmatyka . . .63
2.9. Pomysły do pragmatyki tekstu . . . .67
3. Czytelnik Modelowy . . . . . . .72
3.1. Rola czytelnika . . . . . . .72
3.2. Jak tekst przewiduje czytelnika . . . .76
3.3 Teksty «zamknięte» i teksty «otwarte» . .81
3.4. Użytkowanie i interpretacja . . . . .85
3.5. Autor i czytelnik jako strategie tekstowe . . .87
3.6. Autor jako hipoteza interpretacyjna . . .90
356
4. Poziomy współdziałania tekstowego . . . .97
4.1. Granice modelu . . . . . . .97
4.2. Wybór modelu tekstu narracyjnego . . . .100
4.3. Manifestacja linearna . . . . . .103
4.4. Sytuacja wypowiedzi ....... 107
4.5. Ekstensje nawiasowane ...... 109
4.6. Kody i subkody.......110
4.6.1. Słownik podstawowy . . . . .111
4.6.2. Zasady koreferencji . . . .112
4.6.3. Ograniczenia selekcyjne kontekstowe i sytuacyjne . 113
4.6.4. Nadkodowanie retoryczne i stylistyczne . . .113
4.6.5. Inferencje wyprowadzane na podstawie scenariuszy
powszechnych . . . . . .115
4.6.6. Inferencje wyprowadzane na podstawie scenariuszy
intertekstowych . . . . . .118
4.6.7. Nadkodowanie ideologiczne .... 122
5. Struktury dyskursywne . . . . . . .125
5.1. Uwypuklanie semantyczne . . . . .125
5.2. Topie.........127
5.3. Izotopia.........134
5.3.1. Izotopie dyskursywne zdaniowe z dysjunkcją
paradygmatyczną . . . . . .136
5.3.2. Izotopie dyskursywne zdaniowe z dysjunkcją
syntagmatyczną . . . . . .138
5.3.3. Izotopie dyskursywne ponadzdaniowe z dysjunkcją
paradygmatyczną . . . . . .139
5.3.4. Izotopie dyskursywne ponadzdaniowe z dysjunkcją
syntagmatyczną . . . . . .140
5.3.5. Izotopie narracyjne związane z dyskursywnymi
dysjunkcjami izotopii, generujące historie wzajemnie
się wykluczające ...... 142
5.3.6. Izotopie narracyjne związane z dyskursywnymi
dysjunkcjami izotopii, generujące historie
komplementarne . . . . . .144
5.3.7. Izotopie narracyjne nie związane z dyskursywnymi
dysjunkcjami izotopii, generujące jednak historie
komplementarne . . . . - .146
5.3.8. Prowizoryczne wnioski ..... 148
6. Struktury narracyjne ....... 149
6.1. Od intrygi do fabuły......149
357
6.2. Kontrakcja i ekspansja. Poziomy fabuły . . .150
6.3. Struktury narracyjne w tekstach nienarracyjnych . 154
6.4. Podstawowe warunki tworzenia sekwencji narracyjnej . 156
7. Przewidywania i wycieczki inferencyjne . . . .162
7.1. Dysjunkcje prawdopodobieństwa . . . .162
7.2. Przewidywania jako prefiguracja światów możliwych . 165
7.3. Wycieczki inferencyjne ...... 171
7.4. Fabuły otwarte i fabuły zamknięte .- . . .175
8. Struktury światów . . . . . . . .179
8.1. Czy jest możliwe mówienie o światach możliwych? . 179
8.2. Definicje wstępne . . . . . . .188
8.3. Światy możliwe jako konstrukty kulturowe . . 190
8.4. Budowa świata odniesienia ..... 193
8.5. Problem «własności koniecznych)) .... 198
8.6. Jak określić własności istotne .... 206
8.7. Identyfikacja ........ 212
8.8. Dostępność........214
8.9. Dostępność a prawdy konieczne .... 218
8.10. Świat fabuły........226
8.11. Własności S-konieczne ...... 229
8.12. Własności S-konieczne a własności istotne . . 233
8.13. Relacje dostępności między światami W i W . . 236
8.14. Relacje dostępności między światami W i W . . 248
8.15. Relacje dostępności między światami W i W . . 252
9. Struktury aktantów i struktury ideologiczne . . . 255
9.1. Struktury aktantów . . . . . .255
9.2. Struktury ideologiczne ...... 258
9.3. Ograniczenia i możliwości interpretacji głębokiej . 260
9.4. Głębokie struktury intensjonalne i głębokie struktury
ekstensjonalne ....... 270
10. Zastosowanie: The Tooth Merchant .... 273
11. Zastosowanie: Un dramę bien parisien .... 286
11.1 Jak czytać metatekst ...... 286
11.2. Strategia metatekstowa ...... 288
11.3. Strategia dyskursu: akty mowy .... 290
11.4. Od struktur dyskursu do struktur narracji . . 293
11.5. Fabuła w fabule.......299
358
11.6. Wycieczki inferencyjne i rozdziały-widma . . 301
11.7. Schemat fabuły i rozdziałów-widm .... 307
11.8. Dramat rozdziałów-widm ...... 312
11.9. Konkluzja . . . . . . . .319
Dodatek 1: Alphonse Allais, Dramat bardzo paryski . . 325
Dodatek 2: Alphonse Allais, Templariusze . . . .331
Dodatek 3: Czytelnik Modelowy Dramę: test doświadczalny . 335
Bibliografia .... 339
Od tłumacza .351
1. Tekst a encyklopedia . . . . . . .17
1.1. Teorie tekstu pierwszej i drugiej generacji . . .17
1.2. Selekcyjne ograniczenia kontekstowe i sytuacyjne . . 20
1.3. Semem jako instrukcja zorientowana na tekst . . 26
1.4. Semem jako tekst wirtualny i tekst jako rozwinięcie
sememu . . . . . . . .32
1.5. O przesłonie terminologicznej |presupozycja| . 34
2. Peirce: semioza jako podstawa współdziałania
tekstowego . . . . . . . .37
2.1. Interpretant, podstawa, znaczenie, przedmiot . . 38
2.2. Podstawa . . . . . . . .41
2.3. Przedmiot Dynamiczny i Przedmiot Bezpośredni . 43
2.4. Interpretanty dyskursu i interpretanty terminów . . 45
2.5. Definicja jako encyklopedia i zasada działania . . 51
2.6. Cechy monadyczne i interpretanty złożone . . 57
2.7. Interpretant ostateczny . . . . . .60
2.8. Nieograniczona semioza a pragmatyka . . .63
2.9. Pomysły do pragmatyki tekstu . . . .67
3. Czytelnik Modelowy . . . . . . .72
3.1. Rola czytelnika . . . . . . .72
3.2. Jak tekst przewiduje czytelnika . . . .76
3.3 Teksty «zamknięte» i teksty «otwarte» . .81
3.4. Użytkowanie i interpretacja . . . . .85
3.5. Autor i czytelnik jako strategie tekstowe . . .87
3.6. Autor jako hipoteza interpretacyjna . . .90
356
4. Poziomy współdziałania tekstowego . . . .97
4.1. Granice modelu . . . . . . .97
4.2. Wybór modelu tekstu narracyjnego . . . .100
4.3. Manifestacja linearna . . . . . .103
4.4. Sytuacja wypowiedzi ....... 107
4.5. Ekstensje nawiasowane ...... 109
4.6. Kody i subkody.......110
4.6.1. Słownik podstawowy . . . . .111
4.6.2. Zasady koreferencji . . . .112
4.6.3. Ograniczenia selekcyjne kontekstowe i sytuacyjne . 113
4.6.4. Nadkodowanie retoryczne i stylistyczne . . .113
4.6.5. Inferencje wyprowadzane na podstawie scenariuszy
powszechnych . . . . . .115
4.6.6. Inferencje wyprowadzane na podstawie scenariuszy
intertekstowych . . . . . .118
4.6.7. Nadkodowanie ideologiczne .... 122
5. Struktury dyskursywne . . . . . . .125
5.1. Uwypuklanie semantyczne . . . . .125
5.2. Topie.........127
5.3. Izotopia.........134
5.3.1. Izotopie dyskursywne zdaniowe z dysjunkcją
paradygmatyczną . . . . . .136
5.3.2. Izotopie dyskursywne zdaniowe z dysjunkcją
syntagmatyczną . . . . . .138
5.3.3. Izotopie dyskursywne ponadzdaniowe z dysjunkcją
paradygmatyczną . . . . . .139
5.3.4. Izotopie dyskursywne ponadzdaniowe z dysjunkcją
syntagmatyczną . . . . . .140
5.3.5. Izotopie narracyjne związane z dyskursywnymi
dysjunkcjami izotopii, generujące historie wzajemnie
się wykluczające ...... 142
5.3.6. Izotopie narracyjne związane z dyskursywnymi
dysjunkcjami izotopii, generujące historie
komplementarne . . . . . .144
5.3.7. Izotopie narracyjne nie związane z dyskursywnymi
dysjunkcjami izotopii, generujące jednak historie
komplementarne . . . . - .146
5.3.8. Prowizoryczne wnioski ..... 148
6. Struktury narracyjne ....... 149
6.1. Od intrygi do fabuły......149
357
6.2. Kontrakcja i ekspansja. Poziomy fabuły . . .150
6.3. Struktury narracyjne w tekstach nienarracyjnych . 154
6.4. Podstawowe warunki tworzenia sekwencji narracyjnej . 156
7. Przewidywania i wycieczki inferencyjne . . . .162
7.1. Dysjunkcje prawdopodobieństwa . . . .162
7.2. Przewidywania jako prefiguracja światów możliwych . 165
7.3. Wycieczki inferencyjne ...... 171
7.4. Fabuły otwarte i fabuły zamknięte .- . . .175
8. Struktury światów . . . . . . . .179
8.1. Czy jest możliwe mówienie o światach możliwych? . 179
8.2. Definicje wstępne . . . . . . .188
8.3. Światy możliwe jako konstrukty kulturowe . . 190
8.4. Budowa świata odniesienia ..... 193
8.5. Problem «własności koniecznych)) .... 198
8.6. Jak określić własności istotne .... 206
8.7. Identyfikacja ........ 212
8.8. Dostępność........214
8.9. Dostępność a prawdy konieczne .... 218
8.10. Świat fabuły........226
8.11. Własności S-konieczne ...... 229
8.12. Własności S-konieczne a własności istotne . . 233
8.13. Relacje dostępności między światami W i W . . 236
8.14. Relacje dostępności między światami W i W . . 248
8.15. Relacje dostępności między światami W i W . . 252
9. Struktury aktantów i struktury ideologiczne . . . 255
9.1. Struktury aktantów . . . . . .255
9.2. Struktury ideologiczne ...... 258
9.3. Ograniczenia i możliwości interpretacji głębokiej . 260
9.4. Głębokie struktury intensjonalne i głębokie struktury
ekstensjonalne ....... 270
10. Zastosowanie: The Tooth Merchant .... 273
11. Zastosowanie: Un dramę bien parisien .... 286
11.1 Jak czytać metatekst ...... 286
11.2. Strategia metatekstowa ...... 288
11.3. Strategia dyskursu: akty mowy .... 290
11.4. Od struktur dyskursu do struktur narracji . . 293
11.5. Fabuła w fabule.......299
358
11.6. Wycieczki inferencyjne i rozdziały-widma . . 301
11.7. Schemat fabuły i rozdziałów-widm .... 307
11.8. Dramat rozdziałów-widm ...... 312
11.9. Konkluzja . . . . . . . .319
Dodatek 1: Alphonse Allais, Dramat bardzo paryski . . 325
Dodatek 2: Alphonse Allais, Templariusze . . . .331
Dodatek 3: Czytelnik Modelowy Dramę: test doświadczalny . 335
Bibliografia .... 339
Od tłumacza .351