Dane szczegółowe książki
Biblia - źródło kultury / Krawczyk, Roman (1951-)
Autorzy
Tytuł
Biblia - źródło kultury
Wydawnictwo
Siedlce: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, 2017
Numer wydania
Wydanie II poprawione i uzupełnione
ISBN
9788362447206
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Spis treści
Przedmowa 7
Kulturotwórcza rola Biblii 11
I. Opisy stworzenia świata i człowieka w kosmogoniach pozabiblijnych 12
II. Człowiek - istota kulturotwórcza w świetle biblijnego opisu stworzenia 14
III. Przykłady kulturotwórczej roli Biblii 18
Powstanie Biblii 25
I. Historyczny proces kształtowania się ksiąg Starego Testamentu 26
1. Przedliteracki etap literatury biblijnej 27
2. Literacki etap literatury biblijnej 29
II. Podział i charakterystyka zbiorów ksiąg Starego Testamentu 32
1. Żydowski podział zbiorów ksiąg biblijnych 32
2. Podział ksiąg biblijnych w tradycji
chrześcijańskiej 34
III. Podział i charakterystyka zbiorów Ksiąg Nowego Testamentu 39
1. Kanon - podział ksiąg 39
2. Charakterystyka części składowych Kanonu Nowego Testamentu 41
Septuaginta - Biblia grecka 45
I. Judaizm-hellenizm 47
1. Antyteza statyczno-dynamiczna 49
2. Antyteza koncepcji czasu 50
3. Antyteza abstrakcyjno-konkretna 50
4. Kontrast między koncepcjami człowieka 51
II. Septuaginta - rys historyczny powstania 52
III. Septuaginta - charakterystyka przekładu 58
IV. Od Septuaginty do Heksapli 64
Wulgata - Biblia łacińska 67
I. Biografia naukowa świętego Hieronima 69
II. Wulgata - krótki rys historyczny powstania 71
III. Wydania Wulgaty 77
Apokryfy 83
I. Apokryfy - analiza terminologiczna 84
II. Apokryfy Starego Testamentu 87
1. Opowiadania apokryficzne 87
2. Apokryficzne pisma dydaktyczne 90
3. Apokryfy o charakterze apokaliptycznym 91
III. Apokryfy Nowego Testamentu 94
IV. Wkład pism apokryficznych w kulturę 99
Biblia w Koranie 103
I. Koran i Biblia. Ogólna charakterystyka 105
II. Główne biblijne idee teologiczne obecne w Koranie 110
III. Treści antropologiczne w Biblii i w Koranie 120
Biblia ks. Jakuba Wujka w polskiej kulturze 129
I. Droga życiowa ks. Jakuba Wujka SJ 131
II. Historyczne i teologiczne znaczenie Biblii Wujka .... 136
1. Wartość przekładu 136
2. Znaczenie Biblii Wujka dla historii i kultury polskiej 138
3. Biblia Wujka a literatura polska 141
Biblia w „Kazaniach Sejmowych" Księdza Piotra Skargi 149
I. Rys biograficzny Księdza Piotra Skargi 150
II. Dzieła Księdza Piotra Skargi - ogólna charakterystyka 152
III. Przegląd tekstów biblijnych w „Kazaniach Sejmowych" 156
Biblia Tysiąclecia w polskiej kulturze biblijnej 173
I. Krótki rys historyczny Biblii Tysiąclecia 175
II. Biblia Tysiąclecia - współczesny polski biblijny
styl przekładowy 179
III. Rola Biblii Tysiąclecia w polskiej posoborowej kulturze biblijnej 180
1. Odnowa liturgiczna 181
2. Posoborowa odnowa duszpasterstwa 182
3. Ruch ekumeniczny 184
Biblia w literaturze powszechnej i polskiej 187
I. Biblia w literaturze powszechnej 188
II. Biblia w literaturze polskiej 199
Biblia w twórczości Adama Mickiewicza 211
I. Adam Mickiewicz - poeta dobra i wiary w człowieka 211
II. Biblijne źródła i inspiracje w twórczości Mickiewicza 215
III. Odniesienia biblijne w „Panu Tadeuszu" 220
Biblia w sztuce Zachodu 233
I. Ikonografia 235
II. Sztuka renesansu i baroku 238
III. Biblijne tematy sztuki XVIII-XIX wieku 245
IV. Sztuka XX wieku 248
V. Sztuka polska 250
Biblia w filmie 257
I. Film biblijny - próby definicji 260
II. Wybrane filmy biblijne 264
III. Chrystus w filmie 268
IV. Filmy o Matce Boskiej 273
Biblia w tradycji ludowej 277
I. Tradycja kulturowa, kultura ludowa, folklor 278
1. Tradycja kulturowa 278
2. Kultura ludowa 279
3. Folklor 281
II. Nawiązania do Biblii w tradycji żydowskiej 282
III. Wybrane postaci Nowego Testamentu w tradycji ludowej 286
1. Jezus Chrystus 286
2. Święty Piotr 290
3. Judasz Iskariota 291
IV. Nawiązania do Biblii w obrzędowości ludowej 293
1. Pielgrzymki (lac. peregrinatio) 293
2. Dożynki 294
3. Jasełka 296
4. Herody 297
V. Ortodoksyjność kultury ludowej 298
Biblia a moralność 301
I. Dekalog-religijne podstawy moralności chrześcijańskiej 301
1. Dekalog jako przekaz woli Jahwe 302
2. Interpretacja przykazań Dekalogu 306
3. Dekalog - przykazanie miłości Boga i bliźniego .. 317
II. Gender w świetle biblijnej nauki o kobiecie i małżeństwie 321
1. Kobieta - od emancypacji do gender 322
2. Gender w ocenie przedstawicieli Kościoła 329
3. Status kobiety w świetle Biblii 334
Biblia a prawa 343
1. Prawa człowieka w konwencjach narodowych i międzynarodowych 344
2. Prawa człowieka w historii „początków" stworzenia (Rdz 1-2) 351
3. Prawa człowieka w wybranych tekstach biblijnych 354
Przedmowa 7
Kulturotwórcza rola Biblii 11
I. Opisy stworzenia świata i człowieka w kosmogoniach pozabiblijnych 12
II. Człowiek - istota kulturotwórcza w świetle biblijnego opisu stworzenia 14
III. Przykłady kulturotwórczej roli Biblii 18
Powstanie Biblii 25
I. Historyczny proces kształtowania się ksiąg Starego Testamentu 26
1. Przedliteracki etap literatury biblijnej 27
2. Literacki etap literatury biblijnej 29
II. Podział i charakterystyka zbiorów ksiąg Starego Testamentu 32
1. Żydowski podział zbiorów ksiąg biblijnych 32
2. Podział ksiąg biblijnych w tradycji
chrześcijańskiej 34
III. Podział i charakterystyka zbiorów Ksiąg Nowego Testamentu 39
1. Kanon - podział ksiąg 39
2. Charakterystyka części składowych Kanonu Nowego Testamentu 41
Septuaginta - Biblia grecka 45
I. Judaizm-hellenizm 47
1. Antyteza statyczno-dynamiczna 49
2. Antyteza koncepcji czasu 50
3. Antyteza abstrakcyjno-konkretna 50
4. Kontrast między koncepcjami człowieka 51
II. Septuaginta - rys historyczny powstania 52
III. Septuaginta - charakterystyka przekładu 58
IV. Od Septuaginty do Heksapli 64
Wulgata - Biblia łacińska 67
I. Biografia naukowa świętego Hieronima 69
II. Wulgata - krótki rys historyczny powstania 71
III. Wydania Wulgaty 77
Apokryfy 83
I. Apokryfy - analiza terminologiczna 84
II. Apokryfy Starego Testamentu 87
1. Opowiadania apokryficzne 87
2. Apokryficzne pisma dydaktyczne 90
3. Apokryfy o charakterze apokaliptycznym 91
III. Apokryfy Nowego Testamentu 94
IV. Wkład pism apokryficznych w kulturę 99
Biblia w Koranie 103
I. Koran i Biblia. Ogólna charakterystyka 105
II. Główne biblijne idee teologiczne obecne w Koranie 110
III. Treści antropologiczne w Biblii i w Koranie 120
Biblia ks. Jakuba Wujka w polskiej kulturze 129
I. Droga życiowa ks. Jakuba Wujka SJ 131
II. Historyczne i teologiczne znaczenie Biblii Wujka .... 136
1. Wartość przekładu 136
2. Znaczenie Biblii Wujka dla historii i kultury polskiej 138
3. Biblia Wujka a literatura polska 141
Biblia w „Kazaniach Sejmowych" Księdza Piotra Skargi 149
I. Rys biograficzny Księdza Piotra Skargi 150
II. Dzieła Księdza Piotra Skargi - ogólna charakterystyka 152
III. Przegląd tekstów biblijnych w „Kazaniach Sejmowych" 156
Biblia Tysiąclecia w polskiej kulturze biblijnej 173
I. Krótki rys historyczny Biblii Tysiąclecia 175
II. Biblia Tysiąclecia - współczesny polski biblijny
styl przekładowy 179
III. Rola Biblii Tysiąclecia w polskiej posoborowej kulturze biblijnej 180
1. Odnowa liturgiczna 181
2. Posoborowa odnowa duszpasterstwa 182
3. Ruch ekumeniczny 184
Biblia w literaturze powszechnej i polskiej 187
I. Biblia w literaturze powszechnej 188
II. Biblia w literaturze polskiej 199
Biblia w twórczości Adama Mickiewicza 211
I. Adam Mickiewicz - poeta dobra i wiary w człowieka 211
II. Biblijne źródła i inspiracje w twórczości Mickiewicza 215
III. Odniesienia biblijne w „Panu Tadeuszu" 220
Biblia w sztuce Zachodu 233
I. Ikonografia 235
II. Sztuka renesansu i baroku 238
III. Biblijne tematy sztuki XVIII-XIX wieku 245
IV. Sztuka XX wieku 248
V. Sztuka polska 250
Biblia w filmie 257
I. Film biblijny - próby definicji 260
II. Wybrane filmy biblijne 264
III. Chrystus w filmie 268
IV. Filmy o Matce Boskiej 273
Biblia w tradycji ludowej 277
I. Tradycja kulturowa, kultura ludowa, folklor 278
1. Tradycja kulturowa 278
2. Kultura ludowa 279
3. Folklor 281
II. Nawiązania do Biblii w tradycji żydowskiej 282
III. Wybrane postaci Nowego Testamentu w tradycji ludowej 286
1. Jezus Chrystus 286
2. Święty Piotr 290
3. Judasz Iskariota 291
IV. Nawiązania do Biblii w obrzędowości ludowej 293
1. Pielgrzymki (lac. peregrinatio) 293
2. Dożynki 294
3. Jasełka 296
4. Herody 297
V. Ortodoksyjność kultury ludowej 298
Biblia a moralność 301
I. Dekalog-religijne podstawy moralności chrześcijańskiej 301
1. Dekalog jako przekaz woli Jahwe 302
2. Interpretacja przykazań Dekalogu 306
3. Dekalog - przykazanie miłości Boga i bliźniego .. 317
II. Gender w świetle biblijnej nauki o kobiecie i małżeństwie 321
1. Kobieta - od emancypacji do gender 322
2. Gender w ocenie przedstawicieli Kościoła 329
3. Status kobiety w świetle Biblii 334
Biblia a prawa 343
1. Prawa człowieka w konwencjach narodowych i międzynarodowych 344
2. Prawa człowieka w historii „początków" stworzenia (Rdz 1-2) 351
3. Prawa człowieka w wybranych tekstach biblijnych 354