Dane szczegółowe książki

Geografia ekonomiczna jako system wiedzy i nauka (Tadeusz Olszewski) 9
Geograficzna koncepcja systemu gospodarczego.............. 10
Geograficzny sposób myślenia..................... 13
Miejsce geografii ekonomicznej wśród innych nauk............. 15
Rola środowiska przyrodniczego w rozwoju społeczno-gospodarczym....... 20
Rola geografii ekonomicznej we współczesnym świecie............ 22
1. Zmiany na politycznej i gospodarczej mapie świata (Zbigniew Dobo- siewicz)...........................25
Terytorialny podział świata....................26
Podział ziem niczyich (27). Podział mórz i oceanów (29)
Podbój kolonialny i dekolonizacja..................31
Etapy podboju kolonialnego (31). Dekolonizacja w pierwszej połowie XX w. (32). Dekolonizacja krajów Afryki, Azji i Ameryki w latach 1950- 1990 (33). Zakończenie procesów dekolonizacji (36) Procesy rozpadu wielonarodowych państw Europy Środkowo-Wschodniej i ZSRR . 37 Nierównomierności rozwoju gospodarczego i podziały świata ......... 38
Narastanie dystansu rozwojowego (39). Kraje rozwijające się (40). Kraje socjalistyczne (43). Kraje kapitalistyczne (44).Podział świata na kraje gospodarczo wysoko, średnio i słabo rozwinięte (46)
Rola organizacji międzynarodowych w gospodarce i polityce światowej.....51
Rodzaje organizacji międzynarodowych (52). Organizacja Narodów Zjednoczonych (52) Wybrane organizacje międzynarodowe (53)
2. Społeczeństwo - podmiot i cel gospodarowania (Tadeusz Olszewski) 59
wzrost zaludnienia świata..................... 61
Ruch naturalny ludności..................... 67
Urodzenia żywe (68). Umieralność (69). Przyrost naturalny (71)
Struktury ludności według płci i wieku................ 72
Ruch wędrówkowy ludności.................... 74
Rozmieszczenie ludności...................... 78
Mechanizmy barier osadniczych (78). Mechanizmy atrakcji osadniczej (94). Gęstość zaludnienia (99)
Procesy urbanizacyjne...................... 105
Struktura społeczno-zawodowa ludności świata............. 113
Struktury socjalne świata..................... 117

6 Spis treści
Rasy_(117). Języki i narodowości (H8)
Warunki socjalno-bytowe......................125
Oświata i nauka (125). Kultura ogólna (128). Opieka zdrowotna (130). Warunki mieszkaIniowe (130)
3. Środowisko przyrodnicze jako siedlisko życia oraz infrastruktura ekologiczna społecznego bytu (Tadeusz Olszewski)........133
Zasoby przyrodnicze.......................135
Energetyka (137). Tworzywa (145)
Równowaga systemu człowiek - przyroda - człowiek...........147
Równowaga biocenotyczna (147). Stan zagrożenia czystości powietrza i wody (152). Równowaga chwiejna czy dynamiczna? (156)

4. Gospodarka rolno-żywnościowa (Tadeusz Olszewski).......159
Pojecie rolnictwa........................160
Problemy żywnościowe świata...................162
Postawienie problemu (162). Szacunek potrzeb żywnościowych i możliwości ich zaspokojenia (163). Stan wyżywienia ludności świata (166)
Wytwarzanie biomasy przez człowieka . . . ..............168
Warunki przyrodnicze na Ziemi (170). Adaptacja środowiska produkcyjnego (174).
Warunki społeczne i ekonomiczne..................186
Formy użytkowania ziemi.....................188
Kierunki użytkowania ziemi....................194
Zboża (194). Korzenie i bulwy (202). Rośliny strączkowe (suche) (204). Rośliny oleiste i oleje (204). Rośliny cukrowe i cukier (208). Warzywa (210). Owoce jadalne (212). Używki (214). Rośliny włókniste (217). Kauczuk naturalny (220)
Hodowla...........................221
Lasy i gospodarka leśna.....................232
Zalesienie świata (233). Gospodarka leśna (236). Ekologiczna funkcja lasu (239). Makroregionalne problemy światowej gospodarki leśnej (243). Próba prognozy (247) Rybołówstwo .........................247
5. (Górnictwo (Zbigniew Dobosiewicz)...............255
Przemiany w górnictwie światowym.................256
Uwagi o historii górnictwa (256). Rozwój poszukiwań geologicznych (258)
Górnictwo naftowe.......................259
Metody wydobycia (259). Zmiany w geograficznej strukturze światowego wydobycia ropy naftowej (260). Rozmieszczenie światowych zasobów ropy naftowej (264)
Węgiel............................285
Światowe zasoby węgla (285). Wydobycie węgla na świecie (287)
Gaz ziemny.......................... 302
Światowe zasoby gazu ziemnego i ich wykorzystanie (302). Geograficzna struktura produkcji gazu ziemnego (303)
Surowce metaliczne i inne minerały.................310
Rudy żelaza (310). Rudy manganu, chromu, wanadu, wolframu (313). Rudy miedzi, cynku, ołowiu oraz boksyty i cyna (314). Uran i tor (315). Złoto i srebro (316). Inne minerały (316)
Czy światu grozi brak surowców?..................317
Zasoby mineralne kuli ziemskiej (317). Istniejące i potencjalne niedobory surowców (320)


Spis treści 7
6. Przemysł przetwórczy (Zbigniew Dobosiewicz)..........323
Industrializacja czy rozwój rolnictwa?.................324
„Rewolucje przemysłowe".....................326
„Rewolucja przedprzemysłowa" (326). „Pierwsza rewolucja przemysłowa" (327). „Druga rewolucja przemysłowa" (327). „Trzscia rewolucja przemysłowa" (328)
Tempo industrializacji w świecie współczesnym.............330
Nierównomierność tempa procesów uprzemysłowienia w świecie (330)
Industrializacja a zatrudnienie...................333
Lokalizacja przemysłu......................335-
Zasady lokalizacji przemysłu (335). Transport jako czynnik lokalizacji przemysłu (336). Siła robocza jako czynnik lokalizacji (338). Solidarność techniczna przedsiębiorstw (338).
Wielkie regiony przemysłowe świata (340)
Energetyka..........................344
Historyczne etapy wzrostu zużycia energii (344). Bilans energetyczny świata (345). Światowa produkcja energii elektrycznej i jej główni producenci (348). Elektrownie wodne (351). Inne źródła energii elektrycznej (352)
Metalurgia..........................354
Hutnictwo żelaza i stali (354). Hutnictwo metali nieżelaznych (360)
Przemysły chemiczny i mineralny..................366
Rozwój przemysłów chemicznego i mineralnego na świecie (366). Przetwórstwo ropy naftowej (368). Chemiczne przetwórstwo węgla (374). Przetwórstwo gazu ziemnego (375). Nawozy sztuczne (375). Tworzywa sztuczne (376)
Przemysł elektromaszynowy....................377
Rozwój światowego przemysłu elektromaszynowego (377). Produkcja obrabiarek (378). Przemysł ciągnikowy (379). Przemysł stoczniowy (380). Przemysł samochodowy (382) Przemysły lekki i spożywczy.....................388
7. Transport (Zbigniew Dobosiewicz)...............395
Ekonomiczna rola transportu....................396
Transport jako czynnik rozwoju gospodarczego (396). Rozwój transportu jako czynnik integracji gospodarki światowej- (397). Dystans rozwojowy w zakresie transportu (398)
Transport kolejowy.......................400
Rozwój transportu kolejowego na świecie (400). Konkurencja między koleją a innymi środkami transportu (401)
Transport drogowy.......................408
Transport rurociągowy......................414
Żegluga śródlądowa.......................419
Transport morski........................424
Rola transportu morskiego (424). Wielkie porty (427). Przeładunki w portach i rozwój floty światowej (428). Największe floty handlowe świata (430). Wielkie kanały (432)
Transport lotniczy........................434
Rozwój transportu lotniczego (434). Konkurencja lotnictwa z innymi środkami transportu (435). Przewozy lotnicze w wybranych krajach świata (435)
8. Międzynarodowe stosunki gospodarcze (Zbigniew Dobosiewicz) . . 437
Handel zagraniczny.......................439
Rozwój handlu'międzynarodowego (439). Zmiany w charakterze międzynarodowego po-
działu pracy (440). „Rewolucja naftowa" a handel światowy (448). Geograficzna struk-
tura światowego handlu zagranicznego (452)

8 Spis treści
Przepływy kapitałów........................456
Pomoc gospodarcza i problemy rosnącego zadłużenia...........458
Turystyka międzynarodowa................... 459
Rozwój turystyki międzynarodowej w świecie i zmiana jej charakteru (460). Wpływy dewizowe z turystyki (463)
Makroregionalne struktury gospodarcze. Ugrupowania integracyjne.....465
Uwagi o procesach integracyjnych w świecie współczesnym (465). Europejska Wspólnota Gospodarcza (467). Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (469). Europejski Obszar Gospodarczy (470). Integracja gospodarcza Ameryki Północnej (470). Ugrupowania integracyjne w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej (470) Integracja gospodarki światowej...................476
9. Próba syntezy {Tadeusz Olszewski)...............477
Stan obecny i prognoza gospodarcza................. 478
Strefy zamożności i ubóstwa.................... 478
Strefy nadmiernego spożycia oraz głodu i zastoju technicznego........ 481
Główne hamulce wzrostu..................... 482
Droga ku lepszej przyszłości.................... 484