Dane szczegółowe książki

Od autorów...15
I. Pochodzenie języka polskiego...17
1. Języki indoeuropejskie...19
1.1. Wspólnota praindoeuropejska...19
1.2. Rodziny językówindoeuropejskich...21
1.2.1. Języki tocharskie...21
1.2.2. Języki indyjskie...21
1.2.3. Języki irańskie...22
1.2.4. Języki anatolijskie (hetyckie)...23
1.2.5. Języki tracko-rmiańskie...24
1.2.6. Języki greckie...24
1.2.7. Języki albańskie...25
1.2.8. Języki italskie (romańskie)...25
1.2.9. Języki celtyckie...26
1.2.10. Języki germańskie...26
1.2.11. Języki bałtyckie...27
1.2.12. Języki słowiańskie...28
1.3. Wyodrębnianie się rodzin języków indoeuropejskich...28
1.3.1. Etapy migracji ludówindoeuropejskich... 28
1.3.2. Języki peryferyczne i centralne....30
1.4. Problem rekonstrukcji językapraindoeuropejskiego...30
1.4.1. Podstawy rekonstrukcji języka praindoeuropejskiego...30
1.4.2. System fonetyczny języka praindoeuropejskiego...31
1.4.3. Zasób leksykalny języka praindoeuropejskiego
- przykłady rekonstrukcji...31
1.4.4. System gramatyczny języka praindoeuropejskiego
- przykłady rekonstrukcji...35
2. Rodzina języków słowiańskich...37
2.1. Wspólnota prasłowiańska...37
2.2. Repertuar fonetyczny języka prasłowiańskiego i jego geneza -
zestawienie...39
2.3. Grupy dialektów słowiańskich...45
2.3.1. Podziały terytorialne Słowiańszczyzny...45
2.3.2. Językowe wyznaczniki podziałów Słowiańszczyzny...46
2.4. Grupa zachodniosłowiańska...47
2.4.1. Podziały terytorialno-językowe...47
2.5. Zróżnicowanie języków (dialektów) słowiańskich - wykresy i mapy.... 49
3. Język polski...54
3.1. Geneza języka polskiego...54
3.2. Periodyzacja dziejów języka polskiego...56
3.3. Najdawniejsze zabytki języka polskiego...58
3.3.1. Dane z epoki przedpiśmiennej...58
3.3.1.1. Geograf Bawarski...59
3.3.1.3. Kronika Thietmara...59
3.3.2. Zabytki epoki piśmiennej...59
3.3.2.1. Bulla gnieźnieńska...60
3.3.2.2. Księga enrykowska....60
3.3.2.3. Bogurodzica...61
3.3.2.4. Kazania świętokrzyskie...61
3.3.2.5. Psałterz floriański...62
3.3.2.6. Roty sądowe...62
3.3.2.7. Kazania gnieźnieńskie...62
3.3.2.8. Wiersz Słoty O zachowaniu się przy stole..... 63
3.3.2.9. List miłosny z 1429...63
3.3.2.10. Traktat o ortografii Jakuba Parkoszowica...63
3.3.2.11. Kodeks Świętoslawów...63
3.3.2.12. Żywot świętego Błażeja...64
3.3.2.13. Biblia królowej Zofii...64
3.3.2.14. Legenda o świętym Aleksym...64
3.3.2.15. Żale Matki Boskiej pod krzyżem...65
3.3.2.16. Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego...65
3.3.2.17. Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią...65
3.3.2.18. Rozmyślanie przemyskie...65
3.3.2.19. Psałterz puławski...65
3.4. Grafia tekstów staropolskich...66
3.4.1. Trudności z adaptacją alfabetu łacińskiego... 66
3.4.2. Podstawowe typy grafii staropolskiej...67
4. Problemy metodologii badań językoznawstwa diachronicznego...70
4.1. Przedmiot i typy badań, dyscypliny badawcze...70
4.2. Teorie zmian językowych...72
4.2.1. Teoria drzewa genealogicznego...72
4.2.2. Teoria falowa...73
4.2.3. Teoria prawa głosowego...74
4.3. Podstawowe metody badawcze...74
4.3.1. Metoda filologiczna...74
4.3.2. Metoda rekonstrukcji wewnętrznej...75
4.3.3. Metoda historycznoporównawcza...76
4.3.4. Metoda strukturalna...76
4.4. Chronologizacja zmian językowych... 78
II. Fonetyka i fonologia języka polskiego - rozwój historyczny...79
1. Przedpolski system wokaliczny...81
2. Przegłos lechicki a przegłos prasłowiański i apofonia praindoeuropejska...83
2.1. Przegłos lechicki...83
2.1.1. Istota procesu...83
2.1.2. Zjawiska anomalii i wyrównań analogicznych...86
2.1.2.1. Brak przegłosu...86
2.1.2.2. Pozorny brak przegłosu...86
2.1.2.3. Zanik form z przegłosem...86
2.1.2.4. Formy oboczne...87
2.1.2.5. Wyrównania do form z przegłosem w odmianie rzeczowników...87
2.1.2.6. Wyrównania do form bez przegłosu w odmianie czasowników...87
2.1.2.7. Wyrównania do form bez przegłosu w proklitykach...88
2.1.2.8. Nieregularny przegłos...88
2.1.2.9. Fałszywy przegłos...88
2.1.3. Chronologia przegłosu...89
2.1.3.1. Chronologia bezwzględna...89
2.1.3.2. Chronologia względna...89
2.1.4. Konsekwencje przegłosu...90
2.1.4.1. Zniesienie psł. korelacji miękkości...90
2.1.4.2. Fonologizacja miękkości...90
2.1.4.3. Defonologizacja i-y...91
2.1.4.4. Alternacje samogłoskowe...91
2.2. Przegłos prasłowiański...91
2.3. Apofonia praindoeuropejska...92
2.3.1. Funkcja werbalno-nominalna...92
2.3.2. Funkcja duratywno-iteratywna...93
2.3.3. Funkcja receptywno-kauzatywna...93
2.3.4. Apofonia jakościowa i ilościowa...94
2.3.5. Przegłos lechicki a apofonia pie...94
3. Ewolucja jerów...96
3.1. Geneza jerów...96
3.2. Jery słabe i mocne...96
3.3. Zanik jerów...97
3.4. Wokalizacjajerów...97
3.4.1. Wokalizacjajerów w sąsiedztwie^'...98
3.4.2. Wyrównania analogiczne...99
3.4.2.1. Wyrównania analogiczne w odmianie rzeczowników...99
3.4.2.2. Analogiczne -e- ruchome...100
3.4.2.3. Wyrównania analogiczne w przyimkach...101
3.5. Wzdłużenie zastępcze...101
3.5.1. Wzdłużenie zastępcze przed spółgłoskami nosowymi...103
3.6. Chronologia zaniku jerów...104
3.6.1. Chronologia bezwzględna...104
3.6.2. Chronologia względna...104
3.7. Konsekwencje zaniku jerów...105
3.7.1. Zniesienie psł. korelacji miękkości...105
3.7.2. Nowe alternacje samogłoskowe...105
3.7.3. Nowe samogłoski długie...105
3.7.4. Uchylenie psł. prawa sylaby otwartej...105
3.7.5. Nowe spółgłoski i grupy spółgłoskowe...106
3.7.6. Uproszczenie systemu wokalicznego...106
4. Rozwój sonantów...107
4.1. Geneza i ewolucja sonantów w okresie przedpolskim...107
4.2. Rozwój sonantów w języku polskim...108
4.2.1. Rozwój f...109
4.2.2. Rozwój/...109
4.2.3. Zjawiska anomalii i wyrównań analogicznych w rozwoju f, f... 110
4.2.4. Rozwój^...111
4.2.5. Rozwój /'...112
4.2.6. Zjawiska anomalii i wyrównań analogicznych w rozwoju /, /'...112
4.3. Chronologia wokalizacji sonantów...113
4.3.1. Chronologia bezwzględna...113
4.3.2. Chronologia zględna...113
4.4. Ewolucja sonantów (pie.-pol.)...115
5. Samogłoski nosowe ................................................................................................... 116
5.1. Geneza nosówek ................................................................................................. 116
5.2. Rozwój samogłosek nosowych w okresie staropolskim..................................... 117
5.2.1. Dokumentacja filologiczna zmian samogłosek nosowych w okresie
staropolskim............................................................................................. 119
5.3. Rozwój samogłosek nosowych w okresie średniopolskim................................. 119
5.4. Ewolucja samogłosek nosowych ........................................................................ 120
5.5. Zjawiska anomalii w rozwoju samogłosek nosowych........................................ 122
5.5.1. Nazalizacja, czyli wtórna nosowość......................................................... 122
5.5.2. Denazalizacja, czyli odnosowienie........................................................... 122
5.5.3. Alternacje - samogłoska nosowa : samogłoska ustna.............................. 122
5.5.4. Zróżnicowanie form zaimków.................................................................. 123
5.5.5. Archaizmy ortograficzne.......................................................................... 123
6. Iloczas. Ewolucja samogłosek ścieśnionych. Akcent................................................ 124
6.1. Źródła samogłosek długich w języku staropolskim............................................ 124
6.1.1. Dziedzictwo języka prasłowiańskiego ..................................................... 124
6.1.2. Kontrakcje ................................................................................................ 125
6.1.3. Wzdłużenie zastępcze............................................................................... 126
6.1.4. Wpływ spółgłosek półotwartych .............................................................. 126
6.2. Zanik iloczasu i jego konsekwencje ................................................................... 126
6.2.1. Funkcjonowanie iloczasu w staropolszczyźnie ........................................ 126
6.2.2. Przyczyny zaniku iloczasu ....................................................................... 127
6.2.3. Konsekwencje zaniku iloczasu - samogłoski ścieśnione ......................... 128
6.3. Losy samogłosek ścieśnionych........................................................................... 129
6.3.1. Samogłoska d ........................................................................................... 130
6.3.2. Samogłoska e............................................................................................ 130
6.3.3. Samogłoska ó ........................................................................................... 131
6.4. Przyczyny zaniku samogłosek ścieśnionych w języku polskim ......................... 131
6.5. Chronologia procesów........................................................................................ 132
6.6. Akcent................................................................................................................. 133
7. Najważniejsze tendencje w rozwoju systemu wokalicznego języka
polskiego. Stadia ewolucji......................................................................................... 135
8. Przedpolski system konsonantyczny ......................................................................... 138
9. Palatalizacje............................................................................................................... 139
9.1. Istota procesu...................................................................................................... 139
9.2. Palatalizacja indoeuropejska............................................................................... 140
9.3. Palatalizacje prasłowiańskie ............................................................................... 141
9.3.1. Palatalizacje przez psł. / ........................................................................... 141
9.3.2. Palatalizacje przez psł. samogłoski przednie i miękkie sonanty .............. 142
9.3.2.1. Pierwsza palatalizacja ................................................................. 142
9.3.2.2. Druga palatalizacja...................................................................... 142
9.3.2.3. Trzecia palatalizacja.................................................................... 143
9.4. Palatalizacje polskie ........................................................................................... 144
9.4.1. Modyfikacje spółgłosek palatalnych odziedziczonych z języka
prasłowiańskiego...................................................................................... 144
9.4.1.1. Fonologizacjamiękkości............................................................. 144
9.4.1.2. Rozwój nowych miękkich fonemów spółgłoskowych................ 145
9.4.2. Polskie procesy palatalizacyjne................................................................ 146
10. Dyspalatalizacje....................................................................................................... 149
10.1. Istota procesu.................................................................................................. 149
10.2. Fazy dyspalatalizacji ...................................................................................... 149
11. Nowe polskie fonemy spółgłoskowe. Ewolucja systemu
konsonantycznego................................................................................................... 152
11.1. Okres staropolski............................................................................................ 152
11.2. Okres średniopolski........................................................................................ 154
11.3. Okres nowopolski........................................................................................... 156
12. Spółgłoski protetyczne i zmiany grup spółgłoskowych .......................................... 157
12.1. Spółgłoski protetyczne - przyczyny i fazy występowania............................. 157
12.2. Prasłowiańskie spółgłoski protetyczne........................................................... 157
12.3. Staropolskie spółgłoski protetyczne ................................................................. 158
12.4. Zmiany grup spółgłoskowych .......................................................................... 159
12.4.1. Redukcja grup spółgłoskowych ............................................................ 160
12.4.2. Wzmacnianie grup spółgłoskowych ..................................................... 160
12.4.3. Asymilacje w obrębie grup spółgłoskowych ........................................ 161
12.4.3.1. Regresywne asymilacje pod względem dźwięczności........... 161
12.4.3.2. Regresywne asymilacje pod względem miękkości................ 161
12.4.4. Inne typy zmian grup spółgłoskowych ................................................. 162
12.4.4.1. Zmiany w grupach spółgłoskowych z geminatami................ 162
12.4.4.2. Zmiany w grupach ze spółgłoskami środkowojęzykowymi
i przedniejęzykowymi........................................................... 162
12.4.4.3. Zmiana stpol. grupy kń -»kś................................................. 163
13. Najważniejsze tendencje w rozwoju systemu konsonantycznego języka
polskiego.................................................................................................................. 164
14. Rozwój polskiego systemu fonologicznego ............................................................ 165
14.1. Podstawa materiałowa i założenia teoretyczne .............................................. 165
14.2. Superstruktura dziejów polskiego systemu fonologicznego .......................... 167
14.3. Tendencje rozwojowe polskiego systemu fonologicznego ............................ 169
14.4. Zmiany językowe i hierarchia tendencji rozwojowych.................................. 172
14.5. Dynamika zmian fonologicznych i aktywność tendencji rozwojowych
a zagadnienie periodyzacji historii polskiego systemu fonologicznego ........ 174
III. Fleksja imienna ..................................................................................................... 177
1. Struktura morfologiczna wyrazu a tendencje rozwojowe fleksji praindoeuropejskiej................................................................................................... 179
2. Paradygmaty imienne: pie. -psł. -pol. .................................................................... 180
2.1. Tematy zakończone na -a-.................................................................................. 180
2.2. Tematy zakończone na -ja-................................................................................. 181
2.3. Tematy zakończone na -o-.................................................................................. 182
2.4. Tematy zakończone na -jo-................................................................................. 183
2.5. Tematy zakończone na -/-................................................................................... 184
2.6. Tematy zakończone na -u-.................................................................................. 186
2.7. Tematy zakończone na -«-.................................................................................. 187
2.8. Tematy zakończone na -r- .................................................................................. 188
2.9. Tematy zakończone na -n-.................................................................................. 189
2.10. Tematy zakończone na -t-................................................................................. 190
2.11. Tematy zakończone na -s.................................................................................. 191
3. Tendencje rozwojowe prasłowiańskiej fleksji imiennej............................................ 192
3.1. Zmiana struktury morfologicznej wyrazu .......................................................... 192
3.2. Wzrost funkcji rodzaju gramatycznego .............................................................. 193
4. Ewolucja podstawowych kategorii fleksyjnych: psł. - pol. ...................................... 195
4.1. Kategoria rodzaju gramatycznego ...................................................................... 195
4.2. Kategoria liczby.................................................................................................. 198
4.3. Kategoria przypadka........................................................................................... 199
5. Odmiana rzeczowników ............................................................................................ 201
5.1. Deklinacja męska................................................................................................ 201
5.2. Deklinacja żeńska ............................................................................................... 210
5.3. Deklinacja nijaka ................................................................................................ 215
5.4. Deklinacja mieszana ........................................................................................... 220
5.5. Liczba podwójna................................................................................................. 222
5.6. Wnioski............................................................................................................... 222
5.6. l. Tendencja do uproszczeń odmiany........................................................... 222
5.6.2. Tendencja do komplikacji odmiany.......................................................... 224
6. Odmiana zaimków ..................................................................................................... 227
6.1. Zaimki osobowe ................................................................................................. 227
6.2. Zaimki wskazujące ............................................................................................. 232
6.3. Zaimki dzierżawcze ............................................................................................ 234
6.4. Zaimki pytajne .................................................................................................... 236
6.5. Uwagi końcowe .................................................................................................. 237
7. Odmiana przymiotników ........................................................................................... 239
7.1. Przymiotniki w języku pie.................................................................................. 239
7.2. Przymiotniki w języku psł. ................................................................................. 239
7.3. Pierwotne (rzeczownikowe) formy przymiotnika w języku polskim ................. 241
7.4. Złożona (zaimkowa) odmiana przymiotników: psł. - poi.................................. 242
7.5. Podsumowanie.................................................................................................... 247
8. Odmiana liczebników ................................................................................................ 249
8.1. Liczebniki w języku pie...................................................................................... 249
8.2. Liczebniki w języku psł...................................................................................... 250
8.3. Deklinacja liczebników w języku poi................................................................. 251
8.3.1. Liczebnikowa .......................................................................................... 251
8.3.2. Liczebniki trzy. cztery............................................................................... 252
8.3.3. Liczebniki odpięciu do dziesięciu ........................................................... 252
8.3.4. Neutralizacja kategorii liczby................................................................... 253
8.3.5. Liczebniki złożone ................................................................................... 254
8.3.6. Liczebniki zbiorowe ................................................................................. 256
8.4. Podsumowanie............................................................................................. 257
9. Tendencje rozwojowe polskiej fleksji imiennej ........................................................ 259
9.1. Zmiany w strukturze wyrazu .............................................................................. 259
9.2. Przesunięcia w obrębie typów deklinacyjnych................................................... 260
9.3. Dziedzictwo prasłowiańskie a polskie innowacje .............................................. 260
9.4. Chronologia procesów........................................................................................ 261
IV. Fleksja werbalna.................................................................................................... 263
1. Struktura morfologiczna wyrazu a koniugacja w języku psł. i pol............................ 265
1.1. Geneza końcówek fleksyjnych w koniugacji (pie.-psł. -poi.)........................ 266
2. Dwa tematy czasowników w języku psł. i ich funkcje.............................................. 268
2.1. Proste formy fleksyjne czasowników w języku psł............................................ 269
2.2. Złożone formy fleksyjne czasowników w języku psł......................................... 270
2.3. Koniugacje w języku psł..................................................................................... 272
3. Kategorie fleksyjne osobowych form czasownika w języku psł............................... 274
3.1. Kategoria osoby i liczby..................................................................................... 274
3.2. Kategoria czasu................................................................................................... 275
3.2.1. Czas teraźniejszy ...................................................................................... 275
3.2.2. Czasy przeszłe .......................................................................................... 276
3.2.3. Czas przyszły............................................................................................ 279
3.3. Kategoria trybu................................................................................................... 279
3.4. Kategoria strony ................................................................................................. 281
4. Kategoria aspektu w języku psł................................................................................. 283
4.1. Aspekt w języku pie. .......................................................................................... 283
4.2. Aspekt w języku psł............................................................................................ 284
5. Tendencje rozwojowe prasłowiańskiej fleksji werbalnej .......................................... 286
5.1. Kontynuacja stanu pie. ....................................................................................... 286
5.2. Modyfikacje dziedzictwa pie.............................................................................. 287
5.3. Innowacje psł...................................................................................................... 288
6. System koniugacyjny w języku polskim ................................................................... 289
6.1. Struktura morfologiczna wyrazu ........................................................................ 289
6.2. Tematy i koniugacje............................................................................................ 290
6.2.1. Znaczenie kryterium tematycznego.......................................................... 290
6.2.2. Dziedzictwo koniugacyjne jęz. psł. w okresie stpol................................. 291
6.2.3. Przedpolska innowacja koniugacyjna ...................................................... 293
6.2.4. Innowacje koniugacji w okresie stpol. ..................................................... 294
6.3. Konsekwencje przekształceń klas koniugacyjnych ............................................ 298
6.3.1. Zmiany przynależności czasowników do klas koniugacyjnych ............... 298
6.3.2. Zmiany postaci tematów czasowników.................................................... 299
6.4. Uwagi końcowe .................................................................................................. 300
7. Ewolucja osobowych form czasownika w języku polskim ....................................... 301
7.1. Kategoria osoby i liczby ..................................................................................... 301
7.2. Kategoria czasu................................................................................................... 302
7.2.1. Czas teraźniejszy ...................................................................................... 302
7.2.2. Czasy przeszłe .......................................................................................... 303
7.2.2.1. Aoryst i imperfectum............................................................... 303
7.2.2.2. Czas przeszły złożony.............................................................. 305
7.2.2.3. Czas zaprzeszły złożony .......................................................... 309
7.2.2.4. Czas przyszły........................................................................... 310
7.3. Kategoria trybu ................................................................................................... 310
7.3.1. Tryb orzekający ........................................................................................ 310
7.3.2. Tryb rozkazujący ...................................................................................... 310
7.3.3. Tryb warunkowy ...................................................................................... 315
7.4. Kategoria strony ................................................................................................. 316
8. Ewolucja imiesłowów w języku polskim .................................................................. 318
8.1. Imiesłowy czasu przeszłego ............................................................................... 318
8.1.1. Imiesłów czasu przeszłego czynny I ........................................................ 318
8.1.2. Imiesłów czasu przeszłego czynny II.................................................... 319
8.1.3. Imiesłów czasu przeszłego bierny ......................................................... 320
8.2. Imiesłowy czasu teraźniejszego ....................................................................... 321
8.2.1. Imiesłów czasu teraźniejszego czynny.................................................. 321
8.2.2. Imiesłów czasu teraźniejszego bierny ................................................... 323
8.3. Uwagi końcowe................................................................................................ 323
9. Bezokolicznik.......................................................................................................... 325
10. Tendencje rozwojowe polskiej fleksji werbalnej..................................................... 327
10.1. Kontynuacja stanu psł. ................................................................................... 327
10.2. Modyfikacje dziedzictwa psł.......................................................................... 327
10.3. Innowacje polskie........................................................................................... 328
V. Słowotwórstwo....................................................................................................... 331
1. Zagadnienia wstępne ............................................................................................... 333
1.1. Słowotwórstwo diachroniczne .............................................................333
1.1.1.Założenia ogólne badań diachronicznych w zakresie słowotwórstwa. 334 1.1.2.Ograniczenia we współczesnych badaniach z zakresu
słowotwórstwa diachronicznego .......................................................... 335
1.2. Podstawowe opozycje słowotwórcze ............................................................ 336
1.2.1. Opozycja semiotyczna forma - znaczenie .................................................. 336
1.2.2. Opozycja genetyczna wyrazy pierwotne - wyrazy pochodne..................... 336
1.2.3. Opozycja strukturalna wyrazy proste - wyrazy podzielne
słowotwórczo ............................................................................................... 337
1.2.4. Opozycja strukturalna derywacja -kompozycja......................................... 337
1.2.5. Opozycja semantyczna znaczenie strukturalne - znaczenie realne............ 338
1.2.6. Opozycja metodologiczna analiza morfemowa - analiza
słowotwórcza ............................................................................................... 338
1.2.7. Opozycja metodologiczna analiza słowotwórcza synchroniczna
- analiza słowotwórcza diachroniczna ..................................................... 339
1.2.8. Opozycja funkcjonalna ekonomiczność - wyrazistość struktur
słowotwórczych .......................................................................................... 339
2. Derywacja.............................................................................................................. 341
2.1. Zmiany z zakresie technik derywacyjnych ................................................... 341
2.1.1. Derywacja afiksalna ............................................................................ 343
2.1.1.1. Sufiksacja..............................................................................343
2.1.1.2. Prefiksacja............................................................................. 344
2.1.1.3. Postfiksacja............................................................................ 345
2.1.1.4. Infiksacja...............................................................................346
2.1.1.5. Interfiksacja........................................................................... 346
2.1.1.6. Konfiksacja............................................................................ 346
2.1.2. Derywacja bezafiksalna....................................................................... 346
2.1.2.1. Derywacja syntaktyczna........................................................ 347
2.1.2.2. Derywacja semantyczna........................................................ 347
2.1.2.3. Reduplikacja.......................................................................... 347
2.1.2.4. Wnioski................................................................................. 348
2.2. Zmiany znaczeń strukturalnych..................................................................... 348
2.2.1.Leksykalizacja, czyli utrata znaczenia strukturalnego ......................... 348
2.2.2.Nabywanie znaczenia strukturalnego................................................... 349
2.2.3.Modyfikacje znaczenia strukturalnego................................................. 350
2.3. Zmiany w zasobie typów słowotwórczych ................................................... 351
2.3.1.Charakterystyka formantów pie. .......................................................... 351
2.3.2.Charakterystyka formantów psł............................................................ 352
2.4. Zmiany w zasobie typów słowotwórczych w polszczyźnie ......................... 356
2.4.1.Formanty odziedziczone z języka psł. ................................................. 357
2.4.2.Formanty wytworzone w polszczyźnie ................................................ 358
2.4.2.1. Powstawanie nowych formantów na skutekperintegracji
i absorpcji morfologicznej .................................................... 358
2.4.2.2. Powstawanie nowych formantów z końcówekfleksyjnych... 361
2.4.2.3. Powstawanie nowych formantów w wyniku kontaminacji.. 363
2.4.2.4. Powstawanie nowych formantów z samodzielnych
wyrazów................................................................................. 364
2.4.3.Formanty obcego pochodzenia............................................................. 366
2.4.3.1. Zapożyczanie formantów...................................................... 366
2.4.3.2. Symbioza słowotwórcza........................................................ 367
2.4.3.3. Zapożyczone formanty sufiksalne......................................... 368
2.4.3.4. Zapożyczone formanty prefiksalne....................................... 369
2.4.3.5. Chronologia zapożyczania formantów.................................. 369
2.4.3.6. Kalki słowotwórcze............................................................... 370
2.4.3.7. Formanty regionalno-gwarowe ............................................. 371
2.4.4. Nowe funkcje formantów.................................................................... 371
2.4.4.1. Wielofunkcyjność formantów odziedziczonych ................... 371
2.4.4.2. Reinterpretacja formacji........................................................ 372
2.4.4.3. Irradiacja morfologiczna ....................................................... 373
2.4.4.4. Konwersja.............................................................................. 373
2.5. Zmiany w zakresie aktywności formantów................................................... 374
3. Kompozycja............................................................................................................... 378
3.1. Terminy i definicje ........................................................................................ 378
3.2. Geneza i funkcje kompozycji........................................................................ 380
3.3. Zestawienia.................................................................................................... 382
3.3.1.Dziedzictwo psł.................................................................................... 382
3.3.2.Rozwój w języku polskim.................................................................... 383
3.4. Zrosty............................................................................................................. 386
3.4.1.Geneza i rozwój w polszczyźnie.......................................................... 386
3.5. Złożenia ......................................................................................................... 388
3.5.1. Typy strukturalne złożeń o genezie psł.............................................. 388
3.5.2. Fazy rozwojowe w języku polskim..................................................... 389
3.5.2.1. Okres staropolski................................................................... 389
3.5.2.2. Okres średniopolski............................................................... 392
3.5.2.3. Okres nowopolski ................................................................. 393
4. Skróty i skrótowce................................................................................................394
4.1. Terminy i definicje ....................................................................................... 394
4.2. Skróty w historii języka polskiego............................................................... 395
4.3. Rozwój skrótowców w polszczyźnie XX wieku ......................................... 397
5. Tendencje rozwojowe polskiego słowotwórstwa................................................. 401
5.1. Okres staropolski (TJ.-T2) ...........................................................................402
5.1.1.A. Kompletacja....................................................................................402
5.1.2.C. Ekonomizacja..................................................................................402
5.1.3.D. Nobilitacja ...................................................................................... 403
5.2. Okres średniopolski (T2-T3) .......................................................................403
5.2.1.A. Kompletacja....................................................................................403
5.2.2.B. Repartycja....................................................................................... 404
5.3. Okres nowopolski i najnowsze dzieje polszczyzny (T3-T4) ......................404
5.3.1.A. Kompletacja....................................................................................404
5.3.2.B. Repartycja....................................................................................... 404
5.3.3.C. Ekonomizacja..................................................................................404
5.3.4.D. Nobilitacja ......................................................................................405
5.4. Hierarchia tendencji rozwoju polskiego systemu słowotwórczego ............. 405
Bibliografia.................................................................................................................... 407
Wykaz skrótów i oznaczeń ............................................................................................ 415
Indeks polskich form wyrazowych (opracowała Ewa Dulna-Rak)...............................419