Dane szczegółowe książki

Część I
Rozdział 1. Dlaczego cała rodzina? 15
Wszyscy jesteśmy współzależni od siebie 15
Terapia rodziny jako nowy paradygmat 15
Model cyrkularny (kołowy) a liniowy 16
Nowy paradygmat rewolucjonizuje praktykę psychoterapii 17
Rzeczywisty świat powiązań rodzinnych 17
Rozpoznawanie konfliktu i rozwiązywanie go u źródła
Mobilizowanie zasobów rodzinnych 18
Miejsce terapii indywidualnej w obrębie paradygmatu terapii rodzin 19
Podstawa terapii - wywiad z rodziną 20
W jakich wypadkach wywiad z całą, rodziną, jest szczególnie zalecany?

Rozdział 2. Najważniejsze elementy koncepcji 22
Teoria determinuje obserwację 22
Źródła, na których opiera się nasz model 22
Cybernetyka Dialektyka 23
Negatywne i pozytywne zależności 23
Związek jednostki z całością systemu 24
Struktury pionowe i poziome 24
Obciążenia z przeszłości a potencjał nowego początku 25
Ważne struktury dynamiczne często bywają ukryte 25
Wymiar etyczny 25
Pięć najważniejszych perspektyw badawczych 26
1. Indywiduacja relacyjna 27
Podstawowa zasada • Zdolność do samoróżnicowania i samoodgraniczania • Zaburzenia indywiduacji relacyjnej u pacjentów chorych na schizofrenię • Zaburzenia indywiduacji relacyjnej jako cechy systemów • Oznaki niedostatecznej indywiduacji relacyjnej w rodzinach • Izolacja a fuzja • Możliwości terapii w przypadkach niedostatecznej indywiduacji relacyjnej
2. Transakcyjne modele wiązania i odsuwania 30
Trzy główne poziomy wiązania • Dalsze aspekty wiązania • Cechy modelu odsuwania
3. Delegacja 34
Zaburzenia procesu delegacji • Delegaci związani i odsunięci • Znaczenie modelu delegacji dla terapii
4. Wielopokoleniowe dziedzictwo i zasługa 36
Dziedzictwo • Zasługa
5. Stan współzależności 38
Złośliwy pat • Klincz • Znaczenie złośliwego pata w psychoterapii
Połączenie pięciu perspektyw w praktyce klinicznej 43

Rozdział 3. Empatia, interpretacja i struktura 46
Empatia 46
Siły rządzące systemem
Stabilność poznawcza 48
Otwartość 48
Podwójna rola terapeuty prowadzącego wywiad 49
Zaangażowanie i uwalnianie się 49
Stronniczość wielokierunkowa 50
Szukanie pozytywnych stron 51
Aktywny udział terapeuty 52
Przeniesienie i przeciwprzeniesienie 53
Rodzinne reguły, mity i sekrety 54
Rodzice osoby oznaczonej jako pacjent 55
Osoba oznaczona jako pacjent 56
Rozpoznawanie ambiwalencji i ukrytego sabotażu 56
Koterapia 57
Wskazania dla koterapii 57
Koterapia podczas szkolenia 58
Znaczenie pracy zespołowej 58

Rozdział 4. Podstawowe zagadnienia 60
Diagnoza 60
Motywacja 61
Zdolność do zyskania motywacji
Kontrakt terapeutyczny 62
Ustalanie kierunku dalszej terapii 63
Leczenie przez spotkanie • Leczenie przez zmianę systemową • Leczenie przez aktywną restrukturyzację • Praca podczas sesji terapeutycznej a praca poza sesjami • Podsumowanie

Rozdział 5. Szczegóły 69
Gdzie powinna się odbywać terapia rodziny? 69
Zabawki 70
Pomoce audiowizualne i lustro weneckie 70
Wywiad zaczyna się od pierwszego kontaktu 71
Terapeuta pełniący dyżur telefoniczny • Inne aspekty pierwszego kontaktu telefonicznego
Czy dzieci powinny uczestniczyć w pierwszym spotkaniu 74
Poświęcenie ze strony dzieci • Czy udział we wspólnym wywiadzie może zaszkodzić dzieciom ? • Dziecko jako sprzymierzeniec terapeuty • Rodzinne sekrety i sprawy intymne
Motywacja zewnętrzna a wewnętrzna 77
Koszty terapii 77
Problem równoległego leczenia 78
Czas oczekiwania 78
Kompetencja terapeuty 78

Rozdział 6. Fazy pierwszego wywiadu 79
Czy można wyodrębnić poszczególne fazy pierwszego wywiadu? 79
Elementy podejścia cyrkularnego (okrężnego) 79
Jak długo powinien trwać pierwszy wywiad? 80
Pierwszy wywiad jako proces fazowy 81
Faza wstępna: powitanie 81
Kto się spóźnia? • Kiedy zacząć wywiad?
Co skłoniło rodzinę do przyjścia na spotkanie 82
Wejście do gabinetu terapeuty • Wybór miejsca do siedzenia • Przywitanie z rodziną i pokazanie wyposażenia gabinetu • Zasada dyskrecji • Faza wstępna: rozpoczęcie wywiadu • Podziękowanie rodzinie za przybycie • Ułatwianie rozmowy • Każdy ma prawo głosu • Terapeuta jako lider • Zachęcanie dzieci do zabawy lub do rysowania • Dzieci w wieku 6-12 lat lubią rysować • Obserwacje dokonane w ciągu pierwszych minut • Różnice zdań • Gestalt relacyjny • Podsumowanie
Faza środkowa: interakcja z rodziną 90
Rozpoznawanie indywiduacji relacyjnej • Rozpoznawanie wiązania i odsuwania • Rozpoznawanie delegacji • Analizowanie perspektywy wielopokoleniowej • Definiowanie stanu wzajemności ’ Praca zespołowa • Paradoksalne zadania i interwencje
Faza końcowa: pożegnanie 94
Ocena pierwszego wywiadu 95
Raport z pierwszego wywiadu 95
Skierowanie • Charakterystyka rodziny • Przebieg wywiadu • Rezultat wywiadu
Pierwszy wywiad z rodziną Schulzów 97

Rozdział 7. Rodziny z problemem 102
Rozbite rodziny 102
Problem ostry a chroniczny 104
Rodziny psychotyków 105
Rodziny młodocianych przestępców 108
Problem maltretowania dzieci 109
Problem narkomanii 111
Rodziny potencjalnych samobójców 113
Rodziny z dziećmi upośledzonymi fizycznie lub psychicznie 115
Problem choroby psychosomatycznej 115
Specyficzność komunikowania się i transakcji • Dynamika relacyjna • Znaczenie przypisywane chorobie • Wykroczenie poza poziom medyczny • Przezwyciężanie wstydu i poczucia winy • Relacja oparta na zaufaniu • Krucha bryła lodu • Czy wszystkie rodziny z zaburzeniami psychosomatycznymi mają taką samą strukturę ?

Część II

Rozdział 8. Wywiad z rodziną Boltów 125
Wprowadzenie 125
Pierwszy wywiad z panią Bolt 126
Skierowanie • Wydarzenia towarzyszące początkom choroby • Zapis pierwszego wywiadu z rodziną. Boltów • Pierwszy kontakt z rodziną
• Poważne potraktowanie choroby • Wydarzenia towarzyszące początkom choroby • Relacje i konflikty • Zaległa praca z żałobą • Konflikty wywołujące chorobę. • Konflikt ujawniający się podczas wywiadu • Koalicje i przypisane role • Słabość i siła • Niezrealizowana praca z żałobą • Śmierć teścia • Żal ojca • Dziedzictwo ojca • Odwrócenie ról ? • Niewesołe dzieje pani Bolt • Wyobcowanie partnerów • Wzajemne wykorzystywanie się • Siła słabości • Dzieci jako osoby delegowane • Jak pomóc mamie? • Konflikt między siostrami • Skutki delegacji • Niejednakowe traktowanie córek • Rozmycie granic międzypokoleniowych • Ojciec pomaga matce • „Pomoc” dla matki? ’ Poczucie winy u dzieci i konflikty lojalności • Annette stara się bronić matki przed ojcem • Kłopoty z bilansem • Trudności z zawarciem kontraktu terapeutycznego • Postęp w sprawie kontraktu • Kontrakt z rodziną

Rozdział 9. Omówienie przypadku rodziny Boltów 179
Historia rodziny pani Bolt 179
Dzieciństwo • Jedyna, która ocalała • Nowa rola • Narzeczeństwo i ślub
Małżeństwo i dzieci 182
Chwiejna równowaga
Najważniejsze wydarzenia z historii rodziny 183
Obecna sytuacja rodziny 185
Głęboko zarysowany podział • Dialektyka słabości i siły • Rola dzieci Hipoteza na temat podstawowej dynamiki rodzinnej 187
Reguły systemu • Rodzinne więzienie • Dynamika relacyjna • Koluzja w małżeństwie • Dynamika stymulująca chorobę

Rozdział 10. Testy rodzinne: Test Rorschacha i TAT 192
Podstawy teoretyczne 192
Ocena relacji a tradycyjna diagnoza • Diagnostyka transakcyjna w praktyce ’ Zasady procedury wspólnego testu
Zapis przebiegu wspólnego Testu Rorschacha z udziałem rodziny Boltów 196
Zapis przebiegu TAT z udziałem rodziny Boltów 203
Raport na temat przeprowadzonych testów zgody Rorschacha i TAT 209
Przebieg procesu wywiadu • Charakterystyczne cechy rodziny • Uwagi końcowe

Rozdział 11. Perspektywy terapeutyczne 218
Na czym polegał najważniejszy konflikt w rodzinie Boltów? 218
Jakie siły podtrzymywały konflikt? 220
Jak można było rozwiązać konflikt? 221
Epilog 224
Bibliografia 227