Dane szczegółowe książki
Geopolityka : potęga w czasie i przestrzeni / Moczulski, Leszek ((1930- ))
Tytuł
Geopolityka : potęga w czasie i przestrzeni
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1999
ISBN
83-11-08898-5
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp - 5
1. Rozwój myśli geopolitycznej - 7
(Zalążki geopolityki, Ratzel i Kjellen-7; Twórcy geopolityki, Mackinder 12; Twórcy geopolityki, Haushofer - 18; Twórcy geopolityki, Mahan - 21; Geopolityka okresu międzywojennego - 25; Ideologiczne potępienie geopolityki -31; Geostrategia jako geopolityka - 34; Odradzanie geopolityki
- 39; De Gaulle i Reagan, Kissinger i Brzeziński - 44; Współczesna geopolityka - 47; Myśl geopolityczna w Polsce, Nałkowski i Romer - 57; Geopolityka i kartografia - 62; Potrzeba geopolityki - 68).
2. Geopolityka, geohistoria, geostrategia - 70
(Czym geopolityka nie jest - 70; Panorama definicji geopolityki - 71; Zmienne układy sił na niezmiennej przestrzeni -75; Geohistoria - 76; Geostrategia - 78).
3. Warstwa fizyczna - 79
(Niezmienna przestrzeń - 79; Powierzchnia Ziemi - 80; Determinizm geograficzny - 82; Horyzont geopolityczny - 86; Naturalne obszary geopolityczne - 88; Czynnik hydrograficzny - 94; Pięć zlewisk - krain geopolitycznych Euroazji - 97; Heartland, - 99; Ekspansja i imperia Heartlandu - 108; Granice Europy - 117; Struktura Europy - 130; Makroregiony geopolityczne w Europie - 135; Spojrzenie morskocentryczne - 147; Niż europejski - 150; Wołga i Oka, Wołga i Kama - 160; Struktura Niżu - 165; Makroregion bałkańsko-dunajski - 167; Region centralny 171).
4. Warstwa cywilizacyjna-178
(Aktywność człowieka - 178; Czynnik demograficzny - 179; Populacje
dynamiczne i pasywne - 184; Demograficzna struktura przestrzeni - 185; Czynnik gospodarczy - 195; Geoekonomia - 198; Centra, półperyferie i peryferie -201; Analiza Systemów Światowych, Wallerstein -205; Teorie cyklicznych fluktuacji ekonomicznych - 207; Model hegemonii i rywalizacji - 211; Infrastruktura - 120; Ekopolityka - 222; Poziomy cywilizacyjne 223; Różnorodność populacji ludzkich - 224; Geokultura - 226; Naród 228; Narodowość, lud, rasa - 231; Ojczyzna - 235; Narody historyczne 238; Struktura narodowa Europy - 242; Państwa a procesy narodotwórcze w Europie XIX-XX w. - 246; Struktura państwowa Europy - 253; Państwo narodowe - 254; Renesansreligii - 263; Czynnik ideologiczny - 268; Koneczny, Toynbee, Spengler i cywilizacje światowe - 270; Huntington i konflikt cywilizacji - 275; Zmierzch Zachodu czy załamanie pozycji Europy? - 282; Kres epoki oświecenia - 285; Cywilizacja i kultura masowa - 294; Cywilizacja a środowisko geograficzne - 295; Eurohistory versus historia Europy - 298, Granicę i podziały historii Europy, Halecki - 300; Europejski Wschód i Zachód - 304; Europa Środkowa jako mit i rzeczywistość - 311; Strefy krytyczne (semi-periphery) i dynamika geopolityczna - 317; Cykle w przeobrażeniach czasoprzestrzennych - 320; Teoria imperializmu i kolonializm - 322; Nieformalny imperializm i układy hegemoniczne - 333; Długie cykle Modelskiego - 339; Supercykle Gałganka - 344; Procesy wzrostu i upadku mocarstw, Kennedy - 345; Procesy sekularne - 350; Ekspansje geopolityczne - 359; Struktura warstwy cywilizacyjnej, granice parageopolityczne - 374).
5. Warstwa polityczna - 391
(Ośrodki siły - 391; Potencjał geopolitycznym - 392; Żywotność ośrodka siły i katastrofa potencjałowa - 395; Mierzenie potencjałów geopolitycznych, Cline - 401; Demografia jako narzędzie prognozowania politycznego - 409; Wektory geopolityczne, ciężar geopolityczny i układy geopolityczne - 415; Natura przewagi geopolitycznej - 422; Równowaga geopolityczna - 425; Kręgi, sworznie, zworniki i bufory geopolityczne 428; Standardowe układy przestrzenne: państwo środkowe i państwa peryferyjne - 431; Realne układy geopolityczne: państwo centralne i państwa zewnętrzne - 437; Historyczne struktury geopolityczne Europy - 443; Integracja i konflikt - 448; Konflikty geopolityczne - 452; Zjawisko integracji w kategoriach geopolitycznych - 465; Doświadczenia integracji europejskiej - 472; Geostrategia a geopolityka - 481; Geostrategia nuklearna - 489).
6. Doktryny geopolityczne - 497
(Świadomość geopolityczna - 497; Doktryna granic naturalnych - 498; Doktryna wolności narodów (samostanowienia) - 499; Doktryna przewagi morskiej - 499; Doktryna Mitteleurope - 501; Słowianofilstwo i panslawizm jako doktryna geopolityczna - 505; Doktryna euroazizmu - 508; Geopolityczny wymiar idei rosyjskiej - 514; Doktryna panregionów i strefy wpływów - 519; Doktryna Zjednoczonej Europy - 532; Warunki zjednoczenia Europy - 536; Integracja Międzymorza jako element jednoczenia Europy - 543; Koncepcja dezintegracji państw narodowych przez regionalizację - 546; Polskie doktryny geopolityczne, Dmowski 557; Polskie doktryny geopolityczne - Piłsudski - 560; Odbudowa Litwy i samostijna Ukraina jako doktryny geopolityczne - 563; Geopolitical code', powstrzymywanie, koegzystencja aż do zwycięstwa, trzecia siła, niezaangażowanie - 564; Doktryny polityczne - 565; Dziewięć historycznych układów geopolitycznych Polski - 568).
Wykaz przywołanej literatury - 571
Podstawowe źródła kartograficzne - 607
Summary - 609
Sommaire - 642
Резюме - 678
Spis szkiców - 720
1. Rozwój myśli geopolitycznej - 7
(Zalążki geopolityki, Ratzel i Kjellen-7; Twórcy geopolityki, Mackinder 12; Twórcy geopolityki, Haushofer - 18; Twórcy geopolityki, Mahan - 21; Geopolityka okresu międzywojennego - 25; Ideologiczne potępienie geopolityki -31; Geostrategia jako geopolityka - 34; Odradzanie geopolityki
- 39; De Gaulle i Reagan, Kissinger i Brzeziński - 44; Współczesna geopolityka - 47; Myśl geopolityczna w Polsce, Nałkowski i Romer - 57; Geopolityka i kartografia - 62; Potrzeba geopolityki - 68).
2. Geopolityka, geohistoria, geostrategia - 70
(Czym geopolityka nie jest - 70; Panorama definicji geopolityki - 71; Zmienne układy sił na niezmiennej przestrzeni -75; Geohistoria - 76; Geostrategia - 78).
3. Warstwa fizyczna - 79
(Niezmienna przestrzeń - 79; Powierzchnia Ziemi - 80; Determinizm geograficzny - 82; Horyzont geopolityczny - 86; Naturalne obszary geopolityczne - 88; Czynnik hydrograficzny - 94; Pięć zlewisk - krain geopolitycznych Euroazji - 97; Heartland, - 99; Ekspansja i imperia Heartlandu - 108; Granice Europy - 117; Struktura Europy - 130; Makroregiony geopolityczne w Europie - 135; Spojrzenie morskocentryczne - 147; Niż europejski - 150; Wołga i Oka, Wołga i Kama - 160; Struktura Niżu - 165; Makroregion bałkańsko-dunajski - 167; Region centralny 171).
4. Warstwa cywilizacyjna-178
(Aktywność człowieka - 178; Czynnik demograficzny - 179; Populacje
dynamiczne i pasywne - 184; Demograficzna struktura przestrzeni - 185; Czynnik gospodarczy - 195; Geoekonomia - 198; Centra, półperyferie i peryferie -201; Analiza Systemów Światowych, Wallerstein -205; Teorie cyklicznych fluktuacji ekonomicznych - 207; Model hegemonii i rywalizacji - 211; Infrastruktura - 120; Ekopolityka - 222; Poziomy cywilizacyjne 223; Różnorodność populacji ludzkich - 224; Geokultura - 226; Naród 228; Narodowość, lud, rasa - 231; Ojczyzna - 235; Narody historyczne 238; Struktura narodowa Europy - 242; Państwa a procesy narodotwórcze w Europie XIX-XX w. - 246; Struktura państwowa Europy - 253; Państwo narodowe - 254; Renesansreligii - 263; Czynnik ideologiczny - 268; Koneczny, Toynbee, Spengler i cywilizacje światowe - 270; Huntington i konflikt cywilizacji - 275; Zmierzch Zachodu czy załamanie pozycji Europy? - 282; Kres epoki oświecenia - 285; Cywilizacja i kultura masowa - 294; Cywilizacja a środowisko geograficzne - 295; Eurohistory versus historia Europy - 298, Granicę i podziały historii Europy, Halecki - 300; Europejski Wschód i Zachód - 304; Europa Środkowa jako mit i rzeczywistość - 311; Strefy krytyczne (semi-periphery) i dynamika geopolityczna - 317; Cykle w przeobrażeniach czasoprzestrzennych - 320; Teoria imperializmu i kolonializm - 322; Nieformalny imperializm i układy hegemoniczne - 333; Długie cykle Modelskiego - 339; Supercykle Gałganka - 344; Procesy wzrostu i upadku mocarstw, Kennedy - 345; Procesy sekularne - 350; Ekspansje geopolityczne - 359; Struktura warstwy cywilizacyjnej, granice parageopolityczne - 374).
5. Warstwa polityczna - 391
(Ośrodki siły - 391; Potencjał geopolitycznym - 392; Żywotność ośrodka siły i katastrofa potencjałowa - 395; Mierzenie potencjałów geopolitycznych, Cline - 401; Demografia jako narzędzie prognozowania politycznego - 409; Wektory geopolityczne, ciężar geopolityczny i układy geopolityczne - 415; Natura przewagi geopolitycznej - 422; Równowaga geopolityczna - 425; Kręgi, sworznie, zworniki i bufory geopolityczne 428; Standardowe układy przestrzenne: państwo środkowe i państwa peryferyjne - 431; Realne układy geopolityczne: państwo centralne i państwa zewnętrzne - 437; Historyczne struktury geopolityczne Europy - 443; Integracja i konflikt - 448; Konflikty geopolityczne - 452; Zjawisko integracji w kategoriach geopolitycznych - 465; Doświadczenia integracji europejskiej - 472; Geostrategia a geopolityka - 481; Geostrategia nuklearna - 489).
6. Doktryny geopolityczne - 497
(Świadomość geopolityczna - 497; Doktryna granic naturalnych - 498; Doktryna wolności narodów (samostanowienia) - 499; Doktryna przewagi morskiej - 499; Doktryna Mitteleurope - 501; Słowianofilstwo i panslawizm jako doktryna geopolityczna - 505; Doktryna euroazizmu - 508; Geopolityczny wymiar idei rosyjskiej - 514; Doktryna panregionów i strefy wpływów - 519; Doktryna Zjednoczonej Europy - 532; Warunki zjednoczenia Europy - 536; Integracja Międzymorza jako element jednoczenia Europy - 543; Koncepcja dezintegracji państw narodowych przez regionalizację - 546; Polskie doktryny geopolityczne, Dmowski 557; Polskie doktryny geopolityczne - Piłsudski - 560; Odbudowa Litwy i samostijna Ukraina jako doktryny geopolityczne - 563; Geopolitical code', powstrzymywanie, koegzystencja aż do zwycięstwa, trzecia siła, niezaangażowanie - 564; Doktryny polityczne - 565; Dziewięć historycznych układów geopolitycznych Polski - 568).
Wykaz przywołanej literatury - 571
Podstawowe źródła kartograficzne - 607
Summary - 609
Sommaire - 642
Резюме - 678
Spis szkiców - 720