Dane szczegółowe książki

Słowo wstępne 13
Bibliografia 16
Część I. Terminologia przekładoznawstwa i jej zastosowania 20
Dydaktyczne aspekty hermeneutycznej teorii przekładu 22
Wstęp 22
Hermeneutyka i przekład 23
Tzw. hermeneutyka przekładu i jej ambicje 25
Krytyka hermeneutyki przekładu 25
Obecność hermeneutycznej teorii przekładu w kompendiach i opracowaniach o charakterze dydaktycznym 27
Dydaktyka przekładu między teorią a praktyką 29
Niemiecka hermeneutyka przekładu a dydaktyka tłumaczenia 29
I. Fundamenty kompetencji tłumaczeniowej: predyspozycje i (wstępna) wiedza tłumacza. Kierunki ich rozwijania. Praca nad ich rozwijaniem 31
Predyspozycje natury psychologicznej 31
Wiedza tłumacza 33
II. Stosunek tłumacza do tekstu, rozumienie tekstu, formułowanie tekstu (praca z tekstem) 33
Czym jest tekst i jego poznanie? 34
Tłumaczenie tekstów 36
III. Krytyka przekładu 36
Krytyka pojęcia ekwiwalencji 36
Pojęcie udanego przekładu i kryteria krytyki przekładu 38
Podsumowanie 38
Bibliografia 40
Terminologia teorii literatury dziecięcej i teorii jej przekładu 43
Specyfika literatury dziecięcej 45
Przekład książki dziecięcej 48
Własne propozycje terminologiczne 51
Podsumowanie 53
Bibliografia 55
Zastosowanie opisowych badań nad przekładem do analizy tłumaczenia audiowizualnego 56
Wstęp 56
Przekład audiowizualny 57
Polisystem 59
Polisystem filmowy 63
Patronat 64
Patronat w AVT 64
Cenzura 64
Rola instytucji zewnętrznych 64
Normy 66
Wnioski 70
Bibliografia 72
Pojęcie normy tłumaczeniowej obrazem (r)ewolucji przekładoznawstwa 76
Bibliografia 82
Techniki, metody, procedury… Uwagi o eklektyzmie terminologicznym w polskim przekładoznawstwie 84
Wstęp 84
Strategie, techniki, procedury… 86
Techniki przekładowe w polskiej wersji Bienvenue chez les Ch’tis wg Vinay’a i Darbelneta 88
Polska terminologia technik przekładowych - na przykładzie polskiej wersji Bienvenue chez les Ch’tis 94
a) Terminy definiowane w słownikach terminologicznych 95
b) Terminy definiowane w opracowaniach monograficznych 96
Różnice koncepcyjne i terminologiczne w nazewnictwie technik zastosowanych w Bienvenue chez les Ch’tis 98
Wnioski 100
Bibliografia 102
Część II. Terminy w tłumaczeniu 103
Skróty i skrótowce w pracy tłumacza przysięgłego języka włoskiego 105
Skróty i skrótowce 106
Skróty i skrótowce w języku prawa 108
Tłumaczenie terminologii prawniczej 110
Międzyinstytucjonalny przewodnik redakcyjny 117
Elementy brachygraficzne występujące we włoskich dokumentach policyjnych i sądowych 120
Wykaz źródeł 125
Bibliografia 126
Czy terminologia to największe wyzwanie dla tłumacza? Trudności przekładu uwierzytelnionego i jego oceny perspektywa dydaktyczna 128
Wstęp 128
Aspekty oceny przekładu 129
Charakterystyka tłumaczeń uwierzytelnionych 131
Analizowane studium przypadku 133
Typologia błędów dla analizowanego przypadku wraz z przykładami 135
Wnioski 143
Bibliografia 145
‘Matka Boska Większa’, ‘destynacja’, ‘kartuzja’ - terminologia w tłumaczeniach przewodników turystycznych 147
Narodziny i rozwój przewodnika turystycznego 147
Cechy charakterystyczne języka przewodników 148
Tłumaczenie przewodników turystycznych - problemy tłumaczenia terminologii 148
Wnioski 156
Wykaz źródeł 158
Bibliografia 158
Nekrologi polsko- i niemieckojęzyczne problemy terminologiczno-tłumaczeniowe 161
Definicje nekrologów 162
Funkcje nekrologów 163
Problemy terminologiczno-tłumaczeniowe 166
Podsumowanie 171
Bibliografia 173
Problemy tłumaczenia tekstów specjalistycznych na przykładzie języka ochrony środowiska 174
Charakterystyczne cechy języka specjalistycznego 174
Język ochrony środowiska 175
Warunki właściwego przekładu 176
Ekwiwalencja między językami specjalistycznymi 178
Podstawowe problemy w tłumaczeniu tekstów z zakresu ochrony środowiska w przykładach 182
a) Ekwiwalencja funkcjonalna 182
b) Mnogość terminów i różnice kontekstowe 182
Luki terminologiczne 185
Problem wieloznaczności 186
Podsumowanie 186
Słowniki 188
Źródła elektroniczne 188
Bibliografia 188
Terminologiczne pułapki dyskursu tożsamościowego kanadyjskich mniejszości frankofońskich. Ujęcie przekładoznawcze 191
Kulturowe aspekty przekładu literatury mniejszościowej 191
Literatura tożsamościowa a terminologia i przekład 194
Przekład terminologii tożsamościowej 196
Podsumowanie 201
Wykaz źródeł 203
Bibliografia 203
Część III. Terminy w tekstach unijnych, prawnych i prawniczych 205
Problemy terminologiczne w przekładzie polskich tekstów prawnych na język niemiecki (prawo pracy oraz prawo handlowe) 207
Wstęp 207
Pojęcie prawne, termin prawny 207
Relacje między pojęciami i terminami w dwóch językach i dwóch systemach prawnych 210
Międzynarodowa unifikacja prawa a przekład terminologii 214
Idealny słownik terminologii prawnej 215
Terminy prawa pracy 220
Wnioski 224
Wykaz źródeł 225
Bibliografia 225
Terminologia unijna w przekładzie ustnym: problemy tłumaczeniowe a kreatywność tłumacza 229
Problemy związane z przekładem 230
Specyfika przekładu ustnego 232
Podsumowanie 241
Bibliografia 241
Problemy terminologiczne w tłumaczeniu uwierzytelnionym polskich i niemieckich dokumentów USC 245
Przekład dokumentów USC przez tłumacza przysięgłego 245
Wybrane problemy tłumaczenia aktów stanu cywilnego 247
1. Problemy przekładu nazw dokumentów USC 247
2. Problemy przekładu terminów występujących w aktach USC 251
3. Problemy przekładu skrótów 253
4. Problemy przekładu nazw własnych i tytułów 255
5. Opis elementów formalnych w tłumaczeniu dokumentów USC 257
Wnioski 259
Bibliografia 259
Praktyczne i dydaktyczne aspekty przekładu dokumentów instytucji Unii Europejskiej: charakterystyka tekstów, narzędzi i problemów terminologicznych 262
Narzędzia wykorzystywane w dydaktyce przekładu tekstów unijnych 263
Teksty unijne - próba określenia kategorii 264
Narzędzia do zarządzania terminologią 267
Problemy terminologiczne i podejmowanie decyzji przez tłumacza 269
Podsumowanie 276
Bibliografia 277
Między normą prawa a normą języka: zastosowanie narzędzi językoznawstwa kulturowego w analizie tekstów prawnych 279
Bibliografia 287
Charakterystyka i problemy przekładu polskiej terminologii prawnej na język niemiecki 290
Bibliografia 301
Definicje legalne w przekładzie intra i interlingwalnym - trudności, konwencje, możliwości 305
Krótka historia ruchu plain English 306
Cechy plain English 307
Składnia (zob. Garner 2001) 307
Słownictwo 309
Badanie akceptowalności zastosowania plain English w tłumaczeniu polskich definicji legalnych na język angielski 311
a) Konstrukcja ankiety 313
b) Wyniki ankiety 315
Podsumowanie 319
Tłumaczenia wykorzystane w ankiecie 319
Bibliografia 321
‘Podżegacz’, ‘pomocnik’ czy ‘poplecznik’? o pułapkach w tłumaczeniu terminologii z zakresu prawa karnego 322
Wstęp 322
Kontekst tłumaczenia terminologii z zakresu prawa karnego 323
Źródła prawa karnego 325
Pułapki w tłumaczeniu terminów z zakresu prawa karnego 327
Podsumowanie 336
Materiały źródłowe 336
Bibliografia 336
O specyfice tłumaczenia tekstów unijnych 339
Wprowadzenie 339
„Wspólnotowy” a „unijny” 339
Języki dotyczące europejskiej integracji i UE 341
Podstawowe aspekty tłumaczenia 342
Od tekstu do tekstu unijnego 344
Tłumaczenie tekstów unijnych 346
Materiały referencyjne 349
Podsumowanie 350
Bibliografia 350
Część IV. Studia przypadków literackich 352
O angielskim przekładzie „Kota w pustym mieszkaniu” 354
Wykaz źródeł 370
Bibliografia 370
Jakim zwierzątkiem powinna być kobieta? Przekład form adresatywnych w dramatach Ibsena 374
Bibliografia 383
Korpusowa analiza porównawcza dwóch polskich tłumaczeń powieści Lolita Vladimira Nabokova 385
Wprowadzenie 385
Metodologia, narzędzia i etapy badania 389
Porównanie statystyki opisowej 395
Porównanie długości wyrazów 395
Analiza konsekwencji stylistycznej 400
Porównanie list frekwencyjnych i słów kluczowych 400
Wnioski końcowe 407
Bibliografia 409
Ania z Zielonego Wzgórza - archaizacja czy unowocześnienie - przekłady powieści Lucy Maud Montgomery 412
Wykaz źródeł 426
Bibliografia 426
Leksyka mafijna w polskich przekładach powieści Leonardo Sciasci i Roberto Saviano 429
Świat Cosa Nostry w powieściach Leonardo Sciasci 432
Camorra w powieści Roberto Saviano 434
Konkluzje 444
Wykaz źródeł 446
Bibliografia 446
Część V. Analizy problemów przekładowych 448
O błędach łatwych do uniknięcia - krótkie zestawienie niedociągnięć translatorskich w tłumaczeniach szwedzko-polskich 450
Wstęp 450
Materiał i założenia teoretyczne 451
Kompetencja tłumaczeniowa 453
Błędy tłumaczenia syntagmatycznego 455
Błędy mylnej interpretacji tekstu źródłowego 459
Błędy realizacji 462
Błędy metatranslacyjne 463
Podsumowanie 465
Bibliografia 467
Poezja słowem tkana. Słowotwórcze lub -odtwórcze, a może nazwo(od)twórcze problemy przekładowe 471
Pojęcia i ich nazwy 471
Ekstrapozycja 472
Modyfikacje wewnątrz nazwy 474
Rozpiętość interpretacyjna - ujednoznacznienie 478
Okazjonalizm a odpowiednik peryfrastyczny 480
Podsumowanie 482
Bibliografia 482
„Det är också skit samma” - Nic nie szkodzi. O sposobach tłumaczenia szwedzkich wulgaryzmów w przekładzie szwedzkiej literatury współczesnej 484
Cel i materiał 487
Opis materiału 495
Podsumowanie 496
Wykaz źródeł 498
Bibliografia 498
Noty o Autorach 501
Abstracts 511