Dane szczegółowe książki

Spis treści 7
Od redaktora 10
Część pierwsza. Imigracje – skąd, dokąd, dlaczego? 21
Polityczne, ekonomiczne i społeczne przyczyny napływu uchodźców do Europy oraz główne szlaki migracyjne 23
Migracje w Europie – wprowadzenie 23
Regiony kondensacji mas emigranckich 29
Regiony koncentracji i szlaki przepraw do Europy 78
Potencjalne miejsca docelowe 89
Podsumowanie 92
Bibliografia 94
Od kultury powitania do kultury odrzucenia – dwie strony tej samej imigranckiej monety 100
Wstęp 100
11 września 2001 roku 106
Granice i mury pod lupą akademicką 110
Granice a globalizacja 114
Mury, zasieki – przegląd historyczny 119
Granica belgijsko (niemiecko)-holenderska 1915-1918 119
Mur berliński 1952/1961-1989 123
Panmundżom, ostatni relikt zimnej wojny 126
„Mur separacji” – Palestyna 128
Mury Europy w XXI wieku 136
Granica cypryjsko-cypryjska w 1974 roku 136
Granica hiszpańsko-marokańska 138
Nowy exodus, nowe mury 141
Granice wewnętrzne Unii Europejskiej 141
Granica austriacko-słoweńska i austriacko-włoska 146
Granice zewnętrzne Unii Europejskiej 151
Granica bułgarsko-turecka w 2016 roku 152
Granica chorwacko-serbska i chorwacko-słoweńska 156
Granica Macedonia-Grecja 157
Granica ukraińsko-rosyjska 2014-2016 157
Bibliografia 162
Język jako determinanta migracji, polityka językowa jako instrument polityki wobec imigracji i imigrantów 173
Wprowadzenie 173
Bariera językowa a migracje 177
Imigracja i polityka językowa w starych krajach imigracyjnych 187
Polityka językowa w stosunku do imigracji i imigrantów w Europie po II wojnie światowej 204
Polityka imigracyjną i polityka językowa do roku 2000: dwa modele 205
Model multi-kulti (laissez-fairé). 208
Polityka imigracyjna i polityka językowa w latach 2000-2014: hamowanie imigracji, przyspieszenie integracji, nowe zjawisko – migracje wewnątrzunijne 212
Polityka językowa jako polityka integracji imigrantów. 214
Polityka językowa jako filtr i bariera dla imigracji. 216
Europa w latach 2015-2017: wyzwanie niekontrolowanej fali imigracji a rola języka 218
Szczególna rola języków lingua franca i tłumaczy na trasie migracji. 220
Język jako instrument określania pochodzenia imigranta/uchodźcy. 222
Język a bezpieczeństwo publiczne. 224
Język a integracja imigrantów w nowych warunkach. 225
Przypadek szczególny: „migracje” bez zmiany miejsca zamieszkania 226
Migracje a język: kilka refleksji 229
Bibliografia 233
Rola statystyk dublińskich w polityce migracyjnej Unii Europejskiej 238
Wstęp 238
Ujednolicenie prawodawstwa w Unii Europejskiej 240
Zakres statystyk migracyjnych w Unii Europejskiej 246
Strumienie imigracyjne w UE-28 i w Polsce 251
Zakończenie 263
Bibliografia 265
Część druga. Europejskie doświadczenia anno 2017 270
Uchodźcy w Niemczech Początki życia w innym świecie 272
Wprowadzenie 272
Geneza i napływ uchodźców do Niemiec 274
Pierwsze dni pobytu uchodźców w Republice Federalnej Niemiec i ich status prawny 280
Zakwaterowanie 291
Kursy 294
Podsumowanie 298
Bibliografia 299
I. Materiały źródłowe 299
II. Opracowania i źródła internetowe 300
Bawaria na tle współczesnego kryzysu migracyjnego w Europie 305
Wprowadzenie 305
Bawaria w centrum kryzysu 307
Spór o limit w przyjmowaniu uchodźców 309
Współpraca z Austrią 312
Współpraca z Węgrami i Bułgarią 315
Kontrowersje w relacjach z Rosją 318
CDU i CSU na rozdrożu 321
Zakończenie 323
Bibliografia 327
Społeczno-kulturowa integracja imigrantów muzułmańskich we Włoszech 334
Wstęp 334
Demografia muzułmanów we Włoszech i w Europie 337
Imigranci muzułmańscy we Włoszech 342
Historyczna obecność ludności muzułmańskiej we Włoszech 342
Sycylia muzułmańska (827-1239) 344
Emirat Bari (847-871) 346
Etapy imigracji muzułmańskiej we Włoszech 347
Islam we Włoszech 351
Płaszczyzny integracji i dyskryminacji muzułmanów we Włoszech 361
Zakończenie 380
Bibliografia 384
Grecka wyspa Kos jako węzeł na szlaku emigracyjnym Europy 386
Wprowadzenie 386
Uwarunkowania fizycznogeograficzne wyspy Kos 387
Uwarunkowania (geo)polityczne migracji do państw Unii Europejskiej 397
Grecka wysepka Kos jako istotny punkt przemytniczego szlaku do Europy 407
Wnioski 414
Bibliografia 417
Źródła internetowe 418
Specyfika problemu uchodźców na Cyprze 420
Definicja i klasyfikacja imigrantów, uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych 420
Istota problemu cypryjskiego 424
Cypr: kwestie migrantów, uchodźców i ludzi wewnętrznie przesiedlonych 428
Uchodźcy zewnętrzni 429
Migranci zarobkowi 433
Ludność wewnętrznie przesiedlona (IDP) 435
Inicjatywy dotyczące kwestii cypryjskiej 437
Cypr Północny a świat muzułmański 441
Podsumowanie 444
Bibliografia 448
Źródła internetowe 449
Południowa granica Węgier jako bariera migracyjna dla uchodźców 452
Wprowadzenie 452
Węgry jako kraj docelowy dla nielegalnych migrantów we współczesnej historii 454
Nowy kryzys migracyjny – sytuacja Węgier 458
Reakcje opinii krajowej i międzynarodowej 470
Podsumowanie 472
Bibliografia 472
Wzmacnianie granicy zewnętrznej Unii Europejskiej w obliczu kryzysu migracyjnego na przykładzie Czech i Słowacji 478
Czesi wobec kryzysu migracyjnego 479
Słowacy w obliczu kryzysu migracyjnego 494
Stanowisko Grupy Wyszehradzkiej 514
Podsumowanie 518
Bibliografia 521
Polacy w Królestwie Niderlandów – emigranci czy uchodźcy? 525
Wstęp 525
Konwencje i protokoły 525
Polacy w Niderlandach – rys historyczny 534
Emigracja z Polski na przełomie XX i XXI wieku 538
Polacy – grupa z potencjałem integracyjnym 544
Podsumowanie 547
Bibliografia 549
Źródła internetowe 552
Summary 554
Noty o autorach 560
Przypisy 579