Dane szczegółowe książki
Wojny Putina: Czeczenia, Gruzja, Ukraina 2014 / Herpen, Marcel H. van (1945-); Witkowska, Magda; Szajkowska, Julia
Tytuł
Wojny Putina: Czeczenia, Gruzja, Ukraina 2014
Wydawnictwo
Warszawa: Prószyński Media, 2014
ISBN
9788378397847
Hasła przedmiotowe
Putin, Vladimir Vladimirovič (1952- ) -- przywództwo wojskowe
Wojna gruzińsko-rosyjska (2008)
Rosja -- polityka i rządy -- 1991-
Czeczenia (Rosja
republika) -- 1994-1996 (Interwencja rosyjska)
Czeczenia (Rosja
republika) -- 1999- (Wojna rosyjsko-czeczeńska)
Ukraina -- polityka i rządy -- 1991-
Rosja -- stosunki zagraniczne -- 1991-
Ukraina -- stosunki zagraniczne -- 1991-
Wojna gruzińsko-rosyjska (2008)
Rosja -- polityka i rządy -- 1991-
Czeczenia (Rosja
republika) -- 1994-1996 (Interwencja rosyjska)
Czeczenia (Rosja
republika) -- 1999- (Wojna rosyjsko-czeczeńska)
Ukraina -- polityka i rządy -- 1991-
Rosja -- stosunki zagraniczne -- 1991-
Ukraina -- stosunki zagraniczne -- 1991-
Informacje dodatkowe
U dołu s. tyt. i okł. dawna nazwa wydaw.: Prószyński i S-ka.
Tyt. oryg.: Putin's wars : the rise of Russia's new imperialism.
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa do polskiego wydania „Wojen Putina” 13
Jak zachód oblał egzamin na Ukrainie?– lekcje na przyszłość 13
Postmodernistyczna Europa: nieposkromiona pycha słabego kontynentu 14
Błędy czołowych polityków europejskich 20
Nieprzemyślana polityka Obamy względem Rosji 31
Konsekwencje kryzysu na Ukrainie dla Polski 45
Wprowadzenie 54
Rosja postimperialna? 58
Struktura książki 64
Część I 64
Część II 65
Część III 66
Część I. Rosja i przekleństwo imperium 70
Rozdział pierwszy. Despotyzm i droga do imperium 72
Montesquieu, Rousseau i Diderot – pierwsi krytycy rosyjskiego despotyzmu 73
Przegrane wojny i nietrwałe reformy 76
Duże oczekiwania wobec roku 1989 78
Cztery korzenie rosyjskiego imperializmu 80
Rosyjski despotyzm i rosyjski imperializm – czy są ze sobą nierozerwalnie powiązane? 85
Rozdział drugi. Porównanie zachodnich i rosyjskich teorii legitymizacji imperium 96
Teorie legitymizacji imperializmu: chrześcijaństwo, wyższa cywilizacja oraz brzemię białego człowieka 97
Darwinizm społeczny, czyli dominacja brutalnej siły 103
Trzy rosyjskie teorie legitymizujące ekspansję imperialną: prawosławie, panslawizm oraz komunizm 106
Symbioza państwa i Kościoła 109
Nowa teoria legitymizacji, czyli panslawizm 111
Od panslawizmu do rasizmu. Pogromy i antysemityzm 115
Rosyjska rewolucja jako źródło nowej teorii legitymizacji dla ekspansji imperialistycznej 122
Rozdział trzeci. Putin i koniec rosyjskiego „zmęczenia imperium” 128
Czy zmęczenie imperium stwarza szansę na „normalne państwo”? 130
Łagodzenie postimperialnego bólu 132
Dwie reakcje na utratę imperium: akceptacja i jej brak 135
Pitirim Sorokin i nieprzerwany ideologiczny cykl rewolucyjny 139
Wykorzystanie propagandy narodowościowej przez przywódców 142
W poszukiwaniu nowej teorii legitymizacji dla postsowieckiego imperium 149
Nowa triada ideologiczna: prawosławie, pionowa linia władzy i suwerenna demokracja 151
Rozdział czwarty. Wielki projekt Putina 156
Powrót do ZSRR? Od wspólnoty państw do Unii rosyjsko-białoruskiej 157
Unia Celina z inspiracji politycznej 165
OUBZ – Układ Warszawski w wersji mini? 169
Szanghajska organizacja współpracy – miecz obosieczny? 172
BRIC, BIC, BRICS czy BRIICS? 174
Rozdział piąty. Unia euroazjatycka. Najnowszy projekt imperialny Putina 178
Prekursorzy projektu euroazjatyckiego: Igor Panarin i Aleksandr Dugin 179
Strach przed utratą suwerenności 181
Unia Euroazjatycka a Unia Europejska 184
Ostateczny cel: utworzenie „dużego kraju” 190
Ekspansjonizm wykraczający poza granice byłego Związku Radzieckiego? 191
Unia Euroazjatycka jako najwyższy wysiłek integracyjny 193
Przywrócenie Ukrainy na orbitę wpływów rosyjskich 197
Część II. Wojna „wewnętrzna”. Umacnianie władzy 201
Rozdział szósty. Rosja jako „pluralistyczny” kraj jednopartyjny 203
Cztery partie w jednopartyjnym państwie? 204
Wschodnioniemiecki „pluralizm” komunistyczny: idealne rozwiązanie dla Putina? 206
Jak używać marionetkowych partii politycznych? 208
Oszustwo wyborcze na niebywałą skalę 212
Michaił Prochorow buntuje się przeciw „władcom marionetek” z kremla 216
Kolejny pseudopluralizm: dwuwładza na szczycie 224
Rozdział siódmy. Słowa ultranarodowej ewangelii 227
Ultranacjonalizm i rewizjonizm w Partii Komunistycznej 228
„Unkulturaufstieg” – szerzenie idei ultranarodowych 232
Putinowskie „orędzie o stanie państwa” – pochwała patriotyzmu 235
Putinowskie „cele Rosji”: państwo, państwo i jeszcze raz państwo 240
Odrodzenie narodowe i budowanie konsensusu 243
Sukces wyborczy jednej Rosji: efekt KPZR? 245
Niedźwiedź chce latać: w jaki sposób jedna Rosja dorobiła się partyjnych skrzydeł? 248
Ultranarodowy kurs jednej Rosji 251
Granice Rosji „nie są wieczne” 256
Odrodzenie Rosji 256
Rozdział ósmy. Nasi: faszystowskie „czarne koszule” czy nowy komsomoł? 261
Idący razem – skinheadzi bronią pozycji kremla 262
Założenie naszych: inicjatywa kremla 265
„Szkolenie patriotyczne” na obozach letnich naszych 269
Manifest naszych oraz „megaprojekt Rosja” 270
Dręczenie pracowników dyplomacji i wrogów wewnętrznych 272
Cyberataki 275
Przygotowania do akcji siłowych: bojówki naszych 279
Bojówki kościoła prawosławnego? 282
Przykład z kart historii: drużyny Chruszczowa 285
Nasi: Komsomol, czerwona gwardia czy Hitlerjugend? 286
Rozdział dziewiąty. Przyślijcie kozaków 296
Odrodzenie Kozaków 298
„Wartości kozackie” na ustach 301
Rola Kozaków w pokomunistycznych wojnach lokalnych 304
Kozacy na ulicach 305
Nowa gwardia pretoriańska? 307
Partia Kozaków 308
Część III. Tryby wojny 313
Rozdział dziesiąty. Trzy przegrane wojny: od Afganistanu do pierwszej wojny czeczeńskiej 315
Zimna wojna: powstrzymywanie ekspansji kontra ekspansjonizm 316
Wojna w Afganistanie: Wojna Andropowa? 318
Pierwsza Wojna Czeczeńska: cztery różnice między nią a poprzednimi konfliktami 326
Pierwsza Wojna Czeczeńska: wojna Jelcyna 329
Czeczenia to dla Rosji chłopiec do bicia 333
Ludobójstwo? 336
Rozdział jedenasty. Tajemnicze zamachy bombowe: wyzwalacz Drugiej Wojny Czeczeńskiej 342
Wyzwalacz: tajna wojna przeciwko narodowi rosyjskiemu? 343
Panika w rodzinie 345
Casus Belli – prawda czy prowokacja? Domniemany atak Czeczenów na Dagestan 351
Burza w Moskwie 353
Dziwne „ćwiczenia” prowadzone przez FSB 354
Dalekowzroczność czy przeciek? 356
Komisja śledcza dumy 360
Jelcyn o zamachach bombowych 365
Rozdział dwunasty. Druga Wojna Czeczeńska: wojna Putina 368
Naloty: rzeź na wielką skalę 370
Kontraktniki: ochotnicy z przestępczą przeszłością 376
Zaczistki: czystki etniczne 380
Punkty filtracyjne: skrywanie tortur 386
Wymuszone zaginięcia i wysadzanie ciał 386
Czeczenizacja 391
Wojna w Czeczenii a Europejski Trybunał Praw Człowieka 396
Ludobójstwo? 398
Rozdział trzynasty. Wojna z Gruzją, część I: rosyjska agresja dokonana z premedytacją 403
Wojna pięciodniowa? 404
Rosyjsko-gruzińska zimna wojna: ofensywa paszportowa 408
Letnia wojna: prowokacje ze strony rosyjskiej i przygotowania do wojny 414
Gorąca wojna: 7-12 sierpnia 2008 424
Rozdział czternasty. Wojna z Gruzją, część II: sześć wydarzeń zapowiadających prowadzenie na kremlu przygotowań do wojny 427
Powolna aneksja 435
Pytanie zasadnicze: czy rosyjskie oddziały weszły do Osetii Południowej przed wybuchem wojny? 438
Rozdział piętnasty. Wojna z Gruzją, część III: Wojna propagandowa 440
Rosja oskarża Gruzję o ludobójstwo 440
Czystki etniczne i pociski kasetowe 443
Czy odpowiednio często powtarzane kłamstwo stanie się prawdą? Ofiara w roli agresora 446
Przyczyny grabieży terytorialnych Moskwy 451
Rozdział szesnasty. Wnioski 455
Kluczowy rok 1997 459
Obsesja Kremla na punkcie Ukrainy 465
Bibliografia 474
Słownik i skróty 502
Uwagi i podziękowania autora 508
Indeks osób 510
Przypisy 543
Jak zachód oblał egzamin na Ukrainie?– lekcje na przyszłość 13
Postmodernistyczna Europa: nieposkromiona pycha słabego kontynentu 14
Błędy czołowych polityków europejskich 20
Nieprzemyślana polityka Obamy względem Rosji 31
Konsekwencje kryzysu na Ukrainie dla Polski 45
Wprowadzenie 54
Rosja postimperialna? 58
Struktura książki 64
Część I 64
Część II 65
Część III 66
Część I. Rosja i przekleństwo imperium 70
Rozdział pierwszy. Despotyzm i droga do imperium 72
Montesquieu, Rousseau i Diderot – pierwsi krytycy rosyjskiego despotyzmu 73
Przegrane wojny i nietrwałe reformy 76
Duże oczekiwania wobec roku 1989 78
Cztery korzenie rosyjskiego imperializmu 80
Rosyjski despotyzm i rosyjski imperializm – czy są ze sobą nierozerwalnie powiązane? 85
Rozdział drugi. Porównanie zachodnich i rosyjskich teorii legitymizacji imperium 96
Teorie legitymizacji imperializmu: chrześcijaństwo, wyższa cywilizacja oraz brzemię białego człowieka 97
Darwinizm społeczny, czyli dominacja brutalnej siły 103
Trzy rosyjskie teorie legitymizujące ekspansję imperialną: prawosławie, panslawizm oraz komunizm 106
Symbioza państwa i Kościoła 109
Nowa teoria legitymizacji, czyli panslawizm 111
Od panslawizmu do rasizmu. Pogromy i antysemityzm 115
Rosyjska rewolucja jako źródło nowej teorii legitymizacji dla ekspansji imperialistycznej 122
Rozdział trzeci. Putin i koniec rosyjskiego „zmęczenia imperium” 128
Czy zmęczenie imperium stwarza szansę na „normalne państwo”? 130
Łagodzenie postimperialnego bólu 132
Dwie reakcje na utratę imperium: akceptacja i jej brak 135
Pitirim Sorokin i nieprzerwany ideologiczny cykl rewolucyjny 139
Wykorzystanie propagandy narodowościowej przez przywódców 142
W poszukiwaniu nowej teorii legitymizacji dla postsowieckiego imperium 149
Nowa triada ideologiczna: prawosławie, pionowa linia władzy i suwerenna demokracja 151
Rozdział czwarty. Wielki projekt Putina 156
Powrót do ZSRR? Od wspólnoty państw do Unii rosyjsko-białoruskiej 157
Unia Celina z inspiracji politycznej 165
OUBZ – Układ Warszawski w wersji mini? 169
Szanghajska organizacja współpracy – miecz obosieczny? 172
BRIC, BIC, BRICS czy BRIICS? 174
Rozdział piąty. Unia euroazjatycka. Najnowszy projekt imperialny Putina 178
Prekursorzy projektu euroazjatyckiego: Igor Panarin i Aleksandr Dugin 179
Strach przed utratą suwerenności 181
Unia Euroazjatycka a Unia Europejska 184
Ostateczny cel: utworzenie „dużego kraju” 190
Ekspansjonizm wykraczający poza granice byłego Związku Radzieckiego? 191
Unia Euroazjatycka jako najwyższy wysiłek integracyjny 193
Przywrócenie Ukrainy na orbitę wpływów rosyjskich 197
Część II. Wojna „wewnętrzna”. Umacnianie władzy 201
Rozdział szósty. Rosja jako „pluralistyczny” kraj jednopartyjny 203
Cztery partie w jednopartyjnym państwie? 204
Wschodnioniemiecki „pluralizm” komunistyczny: idealne rozwiązanie dla Putina? 206
Jak używać marionetkowych partii politycznych? 208
Oszustwo wyborcze na niebywałą skalę 212
Michaił Prochorow buntuje się przeciw „władcom marionetek” z kremla 216
Kolejny pseudopluralizm: dwuwładza na szczycie 224
Rozdział siódmy. Słowa ultranarodowej ewangelii 227
Ultranacjonalizm i rewizjonizm w Partii Komunistycznej 228
„Unkulturaufstieg” – szerzenie idei ultranarodowych 232
Putinowskie „orędzie o stanie państwa” – pochwała patriotyzmu 235
Putinowskie „cele Rosji”: państwo, państwo i jeszcze raz państwo 240
Odrodzenie narodowe i budowanie konsensusu 243
Sukces wyborczy jednej Rosji: efekt KPZR? 245
Niedźwiedź chce latać: w jaki sposób jedna Rosja dorobiła się partyjnych skrzydeł? 248
Ultranarodowy kurs jednej Rosji 251
Granice Rosji „nie są wieczne” 256
Odrodzenie Rosji 256
Rozdział ósmy. Nasi: faszystowskie „czarne koszule” czy nowy komsomoł? 261
Idący razem – skinheadzi bronią pozycji kremla 262
Założenie naszych: inicjatywa kremla 265
„Szkolenie patriotyczne” na obozach letnich naszych 269
Manifest naszych oraz „megaprojekt Rosja” 270
Dręczenie pracowników dyplomacji i wrogów wewnętrznych 272
Cyberataki 275
Przygotowania do akcji siłowych: bojówki naszych 279
Bojówki kościoła prawosławnego? 282
Przykład z kart historii: drużyny Chruszczowa 285
Nasi: Komsomol, czerwona gwardia czy Hitlerjugend? 286
Rozdział dziewiąty. Przyślijcie kozaków 296
Odrodzenie Kozaków 298
„Wartości kozackie” na ustach 301
Rola Kozaków w pokomunistycznych wojnach lokalnych 304
Kozacy na ulicach 305
Nowa gwardia pretoriańska? 307
Partia Kozaków 308
Część III. Tryby wojny 313
Rozdział dziesiąty. Trzy przegrane wojny: od Afganistanu do pierwszej wojny czeczeńskiej 315
Zimna wojna: powstrzymywanie ekspansji kontra ekspansjonizm 316
Wojna w Afganistanie: Wojna Andropowa? 318
Pierwsza Wojna Czeczeńska: cztery różnice między nią a poprzednimi konfliktami 326
Pierwsza Wojna Czeczeńska: wojna Jelcyna 329
Czeczenia to dla Rosji chłopiec do bicia 333
Ludobójstwo? 336
Rozdział jedenasty. Tajemnicze zamachy bombowe: wyzwalacz Drugiej Wojny Czeczeńskiej 342
Wyzwalacz: tajna wojna przeciwko narodowi rosyjskiemu? 343
Panika w rodzinie 345
Casus Belli – prawda czy prowokacja? Domniemany atak Czeczenów na Dagestan 351
Burza w Moskwie 353
Dziwne „ćwiczenia” prowadzone przez FSB 354
Dalekowzroczność czy przeciek? 356
Komisja śledcza dumy 360
Jelcyn o zamachach bombowych 365
Rozdział dwunasty. Druga Wojna Czeczeńska: wojna Putina 368
Naloty: rzeź na wielką skalę 370
Kontraktniki: ochotnicy z przestępczą przeszłością 376
Zaczistki: czystki etniczne 380
Punkty filtracyjne: skrywanie tortur 386
Wymuszone zaginięcia i wysadzanie ciał 386
Czeczenizacja 391
Wojna w Czeczenii a Europejski Trybunał Praw Człowieka 396
Ludobójstwo? 398
Rozdział trzynasty. Wojna z Gruzją, część I: rosyjska agresja dokonana z premedytacją 403
Wojna pięciodniowa? 404
Rosyjsko-gruzińska zimna wojna: ofensywa paszportowa 408
Letnia wojna: prowokacje ze strony rosyjskiej i przygotowania do wojny 414
Gorąca wojna: 7-12 sierpnia 2008 424
Rozdział czternasty. Wojna z Gruzją, część II: sześć wydarzeń zapowiadających prowadzenie na kremlu przygotowań do wojny 427
Powolna aneksja 435
Pytanie zasadnicze: czy rosyjskie oddziały weszły do Osetii Południowej przed wybuchem wojny? 438
Rozdział piętnasty. Wojna z Gruzją, część III: Wojna propagandowa 440
Rosja oskarża Gruzję o ludobójstwo 440
Czystki etniczne i pociski kasetowe 443
Czy odpowiednio często powtarzane kłamstwo stanie się prawdą? Ofiara w roli agresora 446
Przyczyny grabieży terytorialnych Moskwy 451
Rozdział szesnasty. Wnioski 455
Kluczowy rok 1997 459
Obsesja Kremla na punkcie Ukrainy 465
Bibliografia 474
Słownik i skróty 502
Uwagi i podziękowania autora 508
Indeks osób 510
Przypisy 543