Dane szczegółowe książki
Psychologia Ogólna: Pamięć - Uczenie się - Język / Tomaszewski, Tadeusz (1910-2000); Kurcz, Ida (1930-)
Tytuł
Psychologia Ogólna: Pamięć - Uczenie się - Język
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992
Numer wydania
2
ISBN
83-01-10211-X
Hasła przedmiotowe
Nr tomu
1
Spis treści
pokaż spis treści
Spis treści:
Od Redakcji 5
I. Pamięć 7
Wstęp. Tło historyczne 7
Fazy procesów pamięci i jej rodzaje 8
Metody badania pamięci 10
Prawidłowości odnoszące się do faz procesów pamięci 13
Krzywe Ebbinghausa 13
Zjawisko reminiscencji 16
Przechowanie a zapominanie 18
Interferencja retroaktywna i interferencja proaktywna 19
Teorie zapominania 23
Różnice między rodzajami odtwarzania 27
Rozpoznawanie w ujęciu teorii detekcji sygnałów 28
Pamięć przemijająca i pamięć długotrwała. Blokowy model pamięci 35
Pamięć sensoryczna 36
Pamięć ikoniczna 36
Pamięć typu echo 38
Zależności wzajemne między pamięcią krótkotrwałą i pamięcią długotrwałą 39
Hipotetyczny model trzech bloków pamięci 44
Podstawowe kierunki krytyki blokowego modelu pamięci. Analiza procesów
pamięci 47
Poziomy przetwarzania 48
Porządek przetwarzania: seryjność a paralelność 50
Kierunek przetwarzania 52
Procesy automatyczne i kontrolowane 53
Pamięć deklaratywna a pamięć proceduralna 57
Pamięć operacyjna 58
Andersona koncepcja relacji między pamięcią deklaratywną a pamięcią proceduralną 59
Pamięć semantyczna i pamięć epizodyczna 62
Różnice między pamięcią semantyczną a pamięcią epizodyczną 63
Różnice w typie informacji 63
Różnice w operacjach 64
Różnice w wykorzystywaniu obu rodzajów pamięci 64
Filo- i ontogeneza obu systemów 65
Modele pamięci semantycznej 66
Organizacja pamięci epizodycznej: pamięć autobiograficzna 71
Nowy paradygmat badań nad pamięcią: pamięć ekologiczna 73
Rozpoznawanie i przypominanie z pamięci epizodycznej: wiarygodność zeznań
świadków 79
Emocje a pamięć: efekt lampy błyskowej 84
Teorie pamięci 87
Teorie wzorców 88
Teorie schematów 91
Teorie przetwarzania równoległego i rozproszonego 93
Literatura zalecana 97
II .Uczenie się 98
Definicja uczenia się 98
Rodzaje uczenia się 101
Modyfikujący wpływ uczenia się na zachowanie o podstawowych komponentach
wrodzonych 102
Habituacje 102
Reakcja piętna 102
Uczenie się nowych form zachowania 105
Elementarne rodzaje uczenia się 105
Warunkowanie klasyczne 105
Warunkowanie instrumentalne 107
Porównanie obu rodzajów warunkowania 109
Prawidłowości wykryte w badaniach nad warunkowaniem 111
Różne aspekty wzmocnienia 113
Wzmocnienie regularne i nieregularne 113
Metoda przybliżeń 115
Wzmocnienie wtórne 115
Rozkład wzmocnień nieregularnych 117
Wzmocnienie: bodziec czy reakcja? Zasada Premacka 119
Odroczenie reakcji bądź wzmocnienia 120
Rola kary w uczeniu się 121
Teorie wyjaśniające uczenie się poprzez warunkowanie 123
Warunkowanie w ujęciu teorii behawiorystycznych. Rola wzmocnienia 123
Warunkowanie w ujęciu psychologii poznawczej. Kontrola sytuacji przez organizm 125
Uczenie się czynności złożonych 129
Uczenie się a rozwiązywanie problemów. Rola wglądu (insigt) 131
Rola wewnętrznych schematów interpretacyjnych 134
Nabywanie wprawy 137
Krzywe uczenia się 138
Przyswajanie wiadomości a przyswajanie umiejętności. Wiedza deklaratywna a wiedza proceduralna 140
Stadia nabywania wprawy 141
Czynniki wpływające na nabywanie wprawy 142
Potęgowe prawo powtarzania 142
Transfer 143
Mierzenie transferu 145
Transfer sensoryczno-motoryczny 147
Transfer a podobieństwo zadań 148
Transfer zasad 150
Czynniki związane ze sposobem uczenia się i z materiałem 152
Rozłożenie powtórzeń w czasie 153
Uczenie się całościowe i uczenie częściami 155
Zależność zapamiętywania od rodzaju materiału 156
Długość materiału 157
Sensowność i stopień znajomości materiału 158
Rola nastawienia 159
Uczenie się wspomagane mikrokomputerem 162
Wprowadzenie 162
Zastosowania mikrokomputerów 162
Uczenie się zastosowań 163
Interakcyjność uczenia się wspomaganego mikrokomputerem 165
Edukacyjne zastosowania mikrokomputera 165
Mikrokomputer a niektóre zagadnienia psychologii uczenia się 166
Przyswajanie wiadomości a nabywanie umiejętności 168
Podsumowanie 169
Literatura zalecana 170
III. Język 171
Wstęp 171
Funkcje Języka 172
Język a mowa. Kompetencja a realizacja językowa 174
Definicje podstawowych terminów 174
Przedmiot badań psycholingwistyki 178
Chomsky'ego teoria kompetencji językowej 179
Neurofizjologiczne podstawy języka. Filo- i ontogeneza języka 189
Specjalizacja mózgu ludzkiego do przetwarzania informacji językowych 191
Filogeneza języka 195
Próby nauczenia szympansów języka ludzkiego 199
Rozwój języka u małego dziecka 201
Produkcja i percepcja mowy 203
Artykulacja dźwięków mowy 203
Percepcja mowy 207
Motoryczna teoria percepcji mowy 211
Wiedza Językowa (kompetencja językowa i kompetencja komunikacyjna)
a wiedza o świecie 213
Relacje między kompetencją językową a kompetencją komunikacyjną 214
Relacje między wiedzą językową a wiedzą o świecie 215
Język a poznanie. Hipoteza determinizmu językowego 220
Struktura języka a struktura kompetencji językowej 224
Poznawcze wyznaczniki struktury języka i kompetencji językowej 224
Składnik fonologiczny kompetencji językowej 229
Słownik umysłowy 233
Organizacja słownika umysłowego 235
Metody badania słownika umysłowego 240
Składnik syntaktyczny kompetencji językowej 243
Kompetencja komunikacyjna 245
Wypowiedzi i akty mowy 247
Dyskurs 252
Odmiany i warianty językowe 254
Style osobiste 257
Język mówiony a język pisany, uczenie się języka drugiego 260
Nauka czytania a przyswajanie języka mówionego przez małe dziecko 260
Dwujęzyczność, jej rodzaje i związane z nią problemy społeczne 265
Literatura zalecana 267
IV. Organizacja niektórych czynności psychicznych w mózgu: asymetria półkulowa 268
Wstęp 268
Przegląd metod stosowanych w badaniach nad zróżnicowaniem półkul
mózgowych 270
Podsumowanie 274
Czego dotyczy zróżnicowanie półkul mózgowych? 274
Funkcjonalne różnice półkulowe 274
Anatomiczne i biochemiczne zróżnicowanie półkul mózgowych 281
Różnice półkulowe u zwierząt 282
Podsumowanie 283
Czynniki wpływające na asymetrię półkulową u człowieka 284
Wiek 284
Ręczność 286
Płeć 288
Inne czynniki 288
Podsumowanie 289
Współdziałanie półkul mózgowych 290
Literatura zalecana 295
Bibliografia 296
Od Redakcji 5
I. Pamięć 7
Wstęp. Tło historyczne 7
Fazy procesów pamięci i jej rodzaje 8
Metody badania pamięci 10
Prawidłowości odnoszące się do faz procesów pamięci 13
Krzywe Ebbinghausa 13
Zjawisko reminiscencji 16
Przechowanie a zapominanie 18
Interferencja retroaktywna i interferencja proaktywna 19
Teorie zapominania 23
Różnice między rodzajami odtwarzania 27
Rozpoznawanie w ujęciu teorii detekcji sygnałów 28
Pamięć przemijająca i pamięć długotrwała. Blokowy model pamięci 35
Pamięć sensoryczna 36
Pamięć ikoniczna 36
Pamięć typu echo 38
Zależności wzajemne między pamięcią krótkotrwałą i pamięcią długotrwałą 39
Hipotetyczny model trzech bloków pamięci 44
Podstawowe kierunki krytyki blokowego modelu pamięci. Analiza procesów
pamięci 47
Poziomy przetwarzania 48
Porządek przetwarzania: seryjność a paralelność 50
Kierunek przetwarzania 52
Procesy automatyczne i kontrolowane 53
Pamięć deklaratywna a pamięć proceduralna 57
Pamięć operacyjna 58
Andersona koncepcja relacji między pamięcią deklaratywną a pamięcią proceduralną 59
Pamięć semantyczna i pamięć epizodyczna 62
Różnice między pamięcią semantyczną a pamięcią epizodyczną 63
Różnice w typie informacji 63
Różnice w operacjach 64
Różnice w wykorzystywaniu obu rodzajów pamięci 64
Filo- i ontogeneza obu systemów 65
Modele pamięci semantycznej 66
Organizacja pamięci epizodycznej: pamięć autobiograficzna 71
Nowy paradygmat badań nad pamięcią: pamięć ekologiczna 73
Rozpoznawanie i przypominanie z pamięci epizodycznej: wiarygodność zeznań
świadków 79
Emocje a pamięć: efekt lampy błyskowej 84
Teorie pamięci 87
Teorie wzorców 88
Teorie schematów 91
Teorie przetwarzania równoległego i rozproszonego 93
Literatura zalecana 97
II .Uczenie się 98
Definicja uczenia się 98
Rodzaje uczenia się 101
Modyfikujący wpływ uczenia się na zachowanie o podstawowych komponentach
wrodzonych 102
Habituacje 102
Reakcja piętna 102
Uczenie się nowych form zachowania 105
Elementarne rodzaje uczenia się 105
Warunkowanie klasyczne 105
Warunkowanie instrumentalne 107
Porównanie obu rodzajów warunkowania 109
Prawidłowości wykryte w badaniach nad warunkowaniem 111
Różne aspekty wzmocnienia 113
Wzmocnienie regularne i nieregularne 113
Metoda przybliżeń 115
Wzmocnienie wtórne 115
Rozkład wzmocnień nieregularnych 117
Wzmocnienie: bodziec czy reakcja? Zasada Premacka 119
Odroczenie reakcji bądź wzmocnienia 120
Rola kary w uczeniu się 121
Teorie wyjaśniające uczenie się poprzez warunkowanie 123
Warunkowanie w ujęciu teorii behawiorystycznych. Rola wzmocnienia 123
Warunkowanie w ujęciu psychologii poznawczej. Kontrola sytuacji przez organizm 125
Uczenie się czynności złożonych 129
Uczenie się a rozwiązywanie problemów. Rola wglądu (insigt) 131
Rola wewnętrznych schematów interpretacyjnych 134
Nabywanie wprawy 137
Krzywe uczenia się 138
Przyswajanie wiadomości a przyswajanie umiejętności. Wiedza deklaratywna a wiedza proceduralna 140
Stadia nabywania wprawy 141
Czynniki wpływające na nabywanie wprawy 142
Potęgowe prawo powtarzania 142
Transfer 143
Mierzenie transferu 145
Transfer sensoryczno-motoryczny 147
Transfer a podobieństwo zadań 148
Transfer zasad 150
Czynniki związane ze sposobem uczenia się i z materiałem 152
Rozłożenie powtórzeń w czasie 153
Uczenie się całościowe i uczenie częściami 155
Zależność zapamiętywania od rodzaju materiału 156
Długość materiału 157
Sensowność i stopień znajomości materiału 158
Rola nastawienia 159
Uczenie się wspomagane mikrokomputerem 162
Wprowadzenie 162
Zastosowania mikrokomputerów 162
Uczenie się zastosowań 163
Interakcyjność uczenia się wspomaganego mikrokomputerem 165
Edukacyjne zastosowania mikrokomputera 165
Mikrokomputer a niektóre zagadnienia psychologii uczenia się 166
Przyswajanie wiadomości a nabywanie umiejętności 168
Podsumowanie 169
Literatura zalecana 170
III. Język 171
Wstęp 171
Funkcje Języka 172
Język a mowa. Kompetencja a realizacja językowa 174
Definicje podstawowych terminów 174
Przedmiot badań psycholingwistyki 178
Chomsky'ego teoria kompetencji językowej 179
Neurofizjologiczne podstawy języka. Filo- i ontogeneza języka 189
Specjalizacja mózgu ludzkiego do przetwarzania informacji językowych 191
Filogeneza języka 195
Próby nauczenia szympansów języka ludzkiego 199
Rozwój języka u małego dziecka 201
Produkcja i percepcja mowy 203
Artykulacja dźwięków mowy 203
Percepcja mowy 207
Motoryczna teoria percepcji mowy 211
Wiedza Językowa (kompetencja językowa i kompetencja komunikacyjna)
a wiedza o świecie 213
Relacje między kompetencją językową a kompetencją komunikacyjną 214
Relacje między wiedzą językową a wiedzą o świecie 215
Język a poznanie. Hipoteza determinizmu językowego 220
Struktura języka a struktura kompetencji językowej 224
Poznawcze wyznaczniki struktury języka i kompetencji językowej 224
Składnik fonologiczny kompetencji językowej 229
Słownik umysłowy 233
Organizacja słownika umysłowego 235
Metody badania słownika umysłowego 240
Składnik syntaktyczny kompetencji językowej 243
Kompetencja komunikacyjna 245
Wypowiedzi i akty mowy 247
Dyskurs 252
Odmiany i warianty językowe 254
Style osobiste 257
Język mówiony a język pisany, uczenie się języka drugiego 260
Nauka czytania a przyswajanie języka mówionego przez małe dziecko 260
Dwujęzyczność, jej rodzaje i związane z nią problemy społeczne 265
Literatura zalecana 267
IV. Organizacja niektórych czynności psychicznych w mózgu: asymetria półkulowa 268
Wstęp 268
Przegląd metod stosowanych w badaniach nad zróżnicowaniem półkul
mózgowych 270
Podsumowanie 274
Czego dotyczy zróżnicowanie półkul mózgowych? 274
Funkcjonalne różnice półkulowe 274
Anatomiczne i biochemiczne zróżnicowanie półkul mózgowych 281
Różnice półkulowe u zwierząt 282
Podsumowanie 283
Czynniki wpływające na asymetrię półkulową u człowieka 284
Wiek 284
Ręczność 286
Płeć 288
Inne czynniki 288
Podsumowanie 289
Współdziałanie półkul mózgowych 290
Literatura zalecana 295
Bibliografia 296