Dane szczegółowe książki
Stulecie polskiej polityki społecznej: 1918-2018 / Bojanowska, Elżbieta (1972-); Grewiński, Mirosław (1973-); Rymsza, Marek (1966-); Uścińska, Gertruda (1958-)
Autorzy
Tytuł
Stulecie polskiej polityki społecznej: 1918-2018
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Narodowe Centrum Kultury; Warszawa: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, 2018
ISBN
9788379823208
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Obchody stulecia polityki społecznej w Polsce 5
Przedmowa 12
Sto lat rozwoju polskiej polityki społecznej. Wprowadzenie od redaktorów 18
Część I. Historia polityki społecznej w Polsce 28
Kwestie społeczne i ich rozwiązywanie w dwudziestoleciu międzywojennym 30
1. Kontekst historyczny polskiej polityki społecznej po 1918 r. **1 31
2. Ważniejsze kwestie socjalne po 1918 r. 34
3. Postęp społeczny mimo wszystko - niektóre osiągnięcia 42
4. Naukowe tradycje polityki społecznej w Polsce **37 45
4.1. Początki nauki o polityce społecznej 45
4.2. Warszawska szkoła polityki społecznej 49
Reformizm Zofii Daszyńskiej-Golińskiej 52
5. Między wojenna sytuacja socjalna z perspektywy dziecka wspomnienie prof. Antoniego Rajkiewicza **53 54
6. Podsumowanie 61
Streszczenie 63
Abstract 64
Demontaż polityki społecznej w okresie stalinizmu 66
1. Wprowadzenie 67
2. Unicestwienie polityki społecznej jako dziedziny naukowej 67
2.1. Założenia wstępne 67
2.2. Przyczyny i skutki demontażu polityki społecznej m okresie stalinizmu 69
2.4. Zmiany polityczne w 1956 r.: ograniczone możliwości dla polityki społecznej w warunkach istnienia cenzury 73
3. Degradacja instytucji oraz form oddziaływania na sferę społeczną 75
3.1. Pierwsze lata po II wojnie światowej 75
3.2. Zwrot ku stalinizmowi 79
3.3. Demontaż systemu 80
4. Podsumowanie 90
Streszczenie 95
Abstract 96
Polityka społeczna dojrzałego socjalizmu 1956-1980 98
1. Wprowadzenie **1 99
2. Teorie wyjaśniające rozwój państwa dobrobytu na Zachodzie w odniesieniu do PRL 102
3. Polityka społeczna w zakresie prawa pracy i zatrudnienia w latach 1956-1969 105
4. Polityka społeczna w obszarze ryzyk socjalnych w latach 1956-1969 114
5. Zmiany w zakresie polityki społecznej w latach 70. XX w. 120
6. Polityka społeczna w zakresie prawa pracy i zatrudnienia w latach 1970-1979 121
7. Polityka społeczna w obszarze ryzyk socjalnych w latach 1970-1979 125
8. Podsumowanie 135
Streszczenie 137
Abstract 138
Sprawy społeczne w programie ruchu Solidarność 140
1. Wprowadzenie 141
2. Obywatele stają się gospodarzami 141
3. Jedność w różnorodności 145
4. Rewolucja moralna 147
5. Samorządna Rzeczpospolita 153
6. Społeczeństwo obywatelskie 162
7. Personalistyczna antropologia 165
8. Podsumowanie 167
Streszczenie 171
Abstract 172
Polityka społeczna doby zasadniczej transformacji ustrojowej (1989-2004) 174
1. Wprowadzenie 175
2. Polskie doświadczenia lat 80. 177
3. Regulacje społeczne w pierwszej połowie lat 90. 179
4. Rola państwa w kształtowaniu polityki społecznej w latach 90. w Polsce 181
5. Zadania społeczne państwa w latach 90. 183
7. Podsumowanie 207
Streszczenie 209
Abstract 211
Polityka społeczna w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej 2004-2017 213
1. Wprowadzenie 214
2. Wybrane wskaźniki rozwoju społecznego Polski po 2004 r. 215
3. Emigracje zarobkowe Polaków; utrata kapitału ludnościowego i pracowniczego 222
4. Wpływ unijnego ustawodawstwa, strategii rozwoju i funduszy Unii Europejskiej na procesy regulacyjne i decyzyjne w polskiej polityce społecznej 228
5. Rozwój polityki rodzinnej i senioralnej oraz brak reformy pomocy społecznej 231
6. Sukcesy i porażki polityk szczegółowych - próba syntezy 238
7. Podsumowanie 244
Streszczenie 249
Abstract 250
Część II. Wybrane polityki szczegółowe w kontekście stulecia 252
Polityka ludnościowa: pomiędzy kształtowaniem procesów ludnościowych i reagowaniem na nie 254
1. Wprowadzenie 255
2. Dane demograficzne jako istotny zasób informacyjny dla władz publicznych 256
3. Znaczenie spisowi powszechnych 262
4. Badania naukowe związane z zagadnieniami ludnościowymi 271
5. Rola Rządowej Rady Ludnościowej 275
6. Współczesna polityka ludnościowa 278
7. Podsumowanie 285
Streszczenie 288
Abstract 289
Polityka rodzinna wPolsce w latach 1918-2018: od działań kompensacyjnych do polityki inwestycji społecznych 291
1. Wprowadzenie 292
2. Dziedzictwo historyczne polityki rodzinnej (1918-1939) 293
3. Dziedzictwo instytucjonalnej polityki rodzinnej ? latach 1945-1989 298
4. Polityka rodzinna w okresie zmiany ustrojowej 303
4.1. Polityka rodzinna pierwszego okresu transformacji (1989-1995) 303
4.2. Polityka rodzinna w latach 1995-2004 308
4. 3. Polska polityka rodzinna w latach 2004-2018 315
Polityka rodzinna w latach 2015-2018 322
5. Słowo końcowe - jaka polityka rodzinna jest potrzebna? 326
Streszczenie 331
Abstract 332
Polityka wobec niepełnosprawności: pomiędzy rehabilitacją, aktywizacją zawodową i inkluzją społeczną 334
1. Wprowadzenie 335
3. Osoby niepełnosprawne w polityce społecznej 350
4. Rehabilitacja jako narzędzie realizacji polityki społecznej wobec niepełnosprawnych 360
5. Polski model wspierania rehabilitacji osób niepełnosprawnych 369
6. Podsumowanie 375
Streszczenie 377
Abstract 378
Ubezpieczenia społeczne: konfrontowanie solidaryzmu i indywidualizmu 380
1. Wprowadzenie 381
2. Ubezpieczenia społeczne w okresie międzywojennym 381
3. Ubezpieczenia społeczne w czasie okupacji niemieckiej 390
4. System ubezpieczenia społecznego w latach 1945-1989 390
5. System ubezpieczeń społecznych w procesie transformacji ustrojowej 396
5.1. Ubezpieczenia społeczne w latach 1989-1998 398
5.2. Ubezpieczenia społeczne po 1999 r. 407
6. Podsumowanie 420
Streszczenie 422
Abstract 423
Pomoc społeczna: od opieki do pomocy 425
1. Polska droga pomocy społecznej od początków do 1939 r. 426
2. Pomoc społeczna w PRL i po 1989 r. 432
3. Ewaluacja funkcjonowania pomocy społecznej w okresie 1990-2015 439
4. Kierunki przemian pomocy społecznej po 2015 r. 444
5. Podsumowanie 453
Pomoc społeczna: od opieki do pomocy Streszczenie 455
Słowa kluczowe: opieka społeczna, pomoc społeczna, instytucja, struktury organizacyjne 455
Social assistance: from care to social services Abstract 456
Polityka zdrowotna: pomiędzy opieką zdrowotną i zdrowiem publicznym 458
1. Wprowadzenie 459
2. II Rzeczpospolita 460
2.1. Władze sektora zdrowotnego 464
2.2. Ubezpieczenia chorobowe 464
2.3. Zdrowie publiczne 469
2.4. Efekty 473
3. Sytuacja po II wojnie światowej 475
3.1 Uprawnienia do świadczeń 479
3.2 Zdrowie publiczne 479
3.3 Problem integracji systemu zdrowotnego 485
3.4. Efekty 487
4. Współczesne zmiany 487
4.1. Efekty 493
Streszczenie 505
Abstract 506
Polityka rynku pracy: od działań osłonowych do aktywizacji zawodowej 508
1. Wprowadzenie 509
2. Polityka rynku pracy w okresie dwudziestolecia miedzywojennego 512
3. Ewolucja polityki rynku pracy po 1989 r. 520
4. Efekty aktywnych programów zatrudnienia 526
Streszczenie 538
Abstract 539
Polityka edukacyjna: pomiędzy kształceniem a wychowaniem 541
1. Wokół definicji polityki edukacyjnej państwa 542
2. Spuścizna po zaborach - trudne początki 1918-1932 543
3. Reformy jędrzejewiczowskie. Okres wychowania państwowego 551
4. Lata okupacji 552
5. Okres ideologizacji szkolnictwa 1944/1945-1956 555
6. Polityka edukacyjna m latach 1956-1989 559
7. Okres III Rzeczypospolitej 1989-2018 561
8. Podsumowanie 566
Streszczenie 569
Abstract 570
Polityka mieszkaniowa: pomiędzy badaniami a pragmatyką 572
1. Złożoność i sposób ujęcia zagadnienia 573
2. Postaci, instytucje badawcze i koncepcje 575
3. Kierunki działań, narzędzia i podmioty realizacji polityki mieszkaniowej 589
4. Podsumowanie 602
Streszczenie 607
Abstract 608
Polityka państwa wobec sektora obywatelskiego: od wspierania działalności dobroczynnej do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego 610
1. Wprowadzenie. Od wspierania działalności dobroczynnej do wpierania działalności pożytku publicznego: ogólny kierunek ewolucji polityki państwa 611
2. Wspieranie dobroczynności w I Rzeczypospolitej oraz działalność prospołeczna w okresie zaborów 614
3. Urzeczywistnienie etosu pro publico bono: polityka wobec działalności dobroczynnej i organizacji społecznych w II Rzeczpospolitej 619
4 Organizacje na cenzurowanym: czasy stalinizmu i realnego socjalizmu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 629
5. Ruch Solidarności: narodziny społeczeństwa obywatelskiego w warunkach korodującego socjalizmu 632
6. Polityka państwa wobec sektora obywatelskiego w III Rzeczpospolitej: ćwierćwiecze budowania społeczeństwa obywatelskiego 637
6.1 Polityka tworzenia przestrzeni dla inicjatyw obywatelskich (1989-1997) 637
6.2. Budowanie modelu współpracy międzysektorowej (1997-2005) 639
6.3. Utrwalanie modelu współpracy (2005-2015) 643
6.4. Polityka konsolidacji? (od 2015) 647
7. Podsumowanie 649
Streszczenie 652
Abstract 653
Część III. Polska polityka społeczna w dobie globalizacji i europejskiej integracji 655
Konsekwencje integracji europejskiej dla polityki społecznej 657
1. Wprowadzenie 658
2. Miejsce polityki społecznej w negocjacjach o członkostwo Polski w UE 658
3. Dostosowanie polskich regulacji do prawa unijnego 661
4. Pozostały wpływ integracji europejskiej na politykę społeczną w Polsce 669
5. Perspektywy: wpływ integracji europejskiej na politykę społeczną w Polsce 673
Streszczenie 679
Abstract 680
Polityka społeczna w kształtowaniu warunków pracy 682
1. Wprowadzenie 683
2. Krótki rys historyczny 683
3. Działania wspierające kształtowanie polityki społecznej w obszarze pracy 695
4. Innowacje społeczne 702
5. Wyzwania na dziś i jutro 706
5.1. Choroby nowotworowe pochodzenia zawodowego 706
5.2. Nowe formy zagrożeń natury chemicznej i fizycznej 708
5.3. Zagrożenia psychospołeczne 708
5.4. Nowoczesne technologie informatyczne w środowisku pracy 712
5.5. Środki farmakologiczne a wydajność pracy 715
5.6. Crowdsourcing 718
6. Implementacja wyników badań społecznych 718
7. Podsumowanie 725
Streszczenie 728
Abstract 729
Pomocniczość, dobro wspólne i solidaryzm jako aksjologiczne determinanty polskiej polityki społecznej 731
1. Wprowadzenie **1 732
2. Pomocniczość jako wartość, idea i zasada w polityce społecznej 733
3. Oznaki pomocniczej polityki społecznej 737
4. Okres między wojenny: ślady pomocniczości 741
5. PRL: pomocniczość stłumiona, zamrożona i odradzająca się 746
6. III RP: czas pomocniczości 750
7. Dobro wspólne w polskiej polityce społecznej 754
8. Solidaryzm 763
9. Podsumowanie 772
Streszczenie 774
Abstract 775
Przenikanie pojęć i koncepcji 779
1. Nowe dekoracje 780
2. Powrót do przeszłości 782
3. A tak naprawdę, to o co wam chodzi? 788
4. Smutek statystyki 790
5. Ideologiczne założenia i polityczna praktyka 805
6. Poza banałem leseferyzmu 807
7. Opis czy niezrealizowany projekt? 809
8. Podsumowanie 812
Streszczenie 815
Abstract 816
Scenariusze społecznej w perspektywie kilku najbliższych dekad 818
1. Wprowadzenie 819
2. Scenariusz pierwszy - kontynuacja dotychczasowych trendów rozwoju polityki społecznej w okresie od początku lat 90. XX w. 820
3. Scenariusz drugi - ukierunkowanie polityki społecznej na wyzwania prorozwojowe 826
4. Scenariusz trzeci - przyszły kształt państwa opiekuńczego w Polsce 831
5. Podsumowanie 835
Streszczenie 838
Abstract 839
Część IV. Addenda 841
Bibliografia 842
Akty prawne 932
Noty o autorach 962
Indeks osobowy 981
Przedmowa 12
Sto lat rozwoju polskiej polityki społecznej. Wprowadzenie od redaktorów 18
Część I. Historia polityki społecznej w Polsce 28
Kwestie społeczne i ich rozwiązywanie w dwudziestoleciu międzywojennym 30
1. Kontekst historyczny polskiej polityki społecznej po 1918 r. **1 31
2. Ważniejsze kwestie socjalne po 1918 r. 34
3. Postęp społeczny mimo wszystko - niektóre osiągnięcia 42
4. Naukowe tradycje polityki społecznej w Polsce **37 45
4.1. Początki nauki o polityce społecznej 45
4.2. Warszawska szkoła polityki społecznej 49
Reformizm Zofii Daszyńskiej-Golińskiej 52
5. Między wojenna sytuacja socjalna z perspektywy dziecka wspomnienie prof. Antoniego Rajkiewicza **53 54
6. Podsumowanie 61
Streszczenie 63
Abstract 64
Demontaż polityki społecznej w okresie stalinizmu 66
1. Wprowadzenie 67
2. Unicestwienie polityki społecznej jako dziedziny naukowej 67
2.1. Założenia wstępne 67
2.2. Przyczyny i skutki demontażu polityki społecznej m okresie stalinizmu 69
2.4. Zmiany polityczne w 1956 r.: ograniczone możliwości dla polityki społecznej w warunkach istnienia cenzury 73
3. Degradacja instytucji oraz form oddziaływania na sferę społeczną 75
3.1. Pierwsze lata po II wojnie światowej 75
3.2. Zwrot ku stalinizmowi 79
3.3. Demontaż systemu 80
4. Podsumowanie 90
Streszczenie 95
Abstract 96
Polityka społeczna dojrzałego socjalizmu 1956-1980 98
1. Wprowadzenie **1 99
2. Teorie wyjaśniające rozwój państwa dobrobytu na Zachodzie w odniesieniu do PRL 102
3. Polityka społeczna w zakresie prawa pracy i zatrudnienia w latach 1956-1969 105
4. Polityka społeczna w obszarze ryzyk socjalnych w latach 1956-1969 114
5. Zmiany w zakresie polityki społecznej w latach 70. XX w. 120
6. Polityka społeczna w zakresie prawa pracy i zatrudnienia w latach 1970-1979 121
7. Polityka społeczna w obszarze ryzyk socjalnych w latach 1970-1979 125
8. Podsumowanie 135
Streszczenie 137
Abstract 138
Sprawy społeczne w programie ruchu Solidarność 140
1. Wprowadzenie 141
2. Obywatele stają się gospodarzami 141
3. Jedność w różnorodności 145
4. Rewolucja moralna 147
5. Samorządna Rzeczpospolita 153
6. Społeczeństwo obywatelskie 162
7. Personalistyczna antropologia 165
8. Podsumowanie 167
Streszczenie 171
Abstract 172
Polityka społeczna doby zasadniczej transformacji ustrojowej (1989-2004) 174
1. Wprowadzenie 175
2. Polskie doświadczenia lat 80. 177
3. Regulacje społeczne w pierwszej połowie lat 90. 179
4. Rola państwa w kształtowaniu polityki społecznej w latach 90. w Polsce 181
5. Zadania społeczne państwa w latach 90. 183
7. Podsumowanie 207
Streszczenie 209
Abstract 211
Polityka społeczna w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej 2004-2017 213
1. Wprowadzenie 214
2. Wybrane wskaźniki rozwoju społecznego Polski po 2004 r. 215
3. Emigracje zarobkowe Polaków; utrata kapitału ludnościowego i pracowniczego 222
4. Wpływ unijnego ustawodawstwa, strategii rozwoju i funduszy Unii Europejskiej na procesy regulacyjne i decyzyjne w polskiej polityce społecznej 228
5. Rozwój polityki rodzinnej i senioralnej oraz brak reformy pomocy społecznej 231
6. Sukcesy i porażki polityk szczegółowych - próba syntezy 238
7. Podsumowanie 244
Streszczenie 249
Abstract 250
Część II. Wybrane polityki szczegółowe w kontekście stulecia 252
Polityka ludnościowa: pomiędzy kształtowaniem procesów ludnościowych i reagowaniem na nie 254
1. Wprowadzenie 255
2. Dane demograficzne jako istotny zasób informacyjny dla władz publicznych 256
3. Znaczenie spisowi powszechnych 262
4. Badania naukowe związane z zagadnieniami ludnościowymi 271
5. Rola Rządowej Rady Ludnościowej 275
6. Współczesna polityka ludnościowa 278
7. Podsumowanie 285
Streszczenie 288
Abstract 289
Polityka rodzinna wPolsce w latach 1918-2018: od działań kompensacyjnych do polityki inwestycji społecznych 291
1. Wprowadzenie 292
2. Dziedzictwo historyczne polityki rodzinnej (1918-1939) 293
3. Dziedzictwo instytucjonalnej polityki rodzinnej ? latach 1945-1989 298
4. Polityka rodzinna w okresie zmiany ustrojowej 303
4.1. Polityka rodzinna pierwszego okresu transformacji (1989-1995) 303
4.2. Polityka rodzinna w latach 1995-2004 308
4. 3. Polska polityka rodzinna w latach 2004-2018 315
Polityka rodzinna w latach 2015-2018 322
5. Słowo końcowe - jaka polityka rodzinna jest potrzebna? 326
Streszczenie 331
Abstract 332
Polityka wobec niepełnosprawności: pomiędzy rehabilitacją, aktywizacją zawodową i inkluzją społeczną 334
1. Wprowadzenie 335
3. Osoby niepełnosprawne w polityce społecznej 350
4. Rehabilitacja jako narzędzie realizacji polityki społecznej wobec niepełnosprawnych 360
5. Polski model wspierania rehabilitacji osób niepełnosprawnych 369
6. Podsumowanie 375
Streszczenie 377
Abstract 378
Ubezpieczenia społeczne: konfrontowanie solidaryzmu i indywidualizmu 380
1. Wprowadzenie 381
2. Ubezpieczenia społeczne w okresie międzywojennym 381
3. Ubezpieczenia społeczne w czasie okupacji niemieckiej 390
4. System ubezpieczenia społecznego w latach 1945-1989 390
5. System ubezpieczeń społecznych w procesie transformacji ustrojowej 396
5.1. Ubezpieczenia społeczne w latach 1989-1998 398
5.2. Ubezpieczenia społeczne po 1999 r. 407
6. Podsumowanie 420
Streszczenie 422
Abstract 423
Pomoc społeczna: od opieki do pomocy 425
1. Polska droga pomocy społecznej od początków do 1939 r. 426
2. Pomoc społeczna w PRL i po 1989 r. 432
3. Ewaluacja funkcjonowania pomocy społecznej w okresie 1990-2015 439
4. Kierunki przemian pomocy społecznej po 2015 r. 444
5. Podsumowanie 453
Pomoc społeczna: od opieki do pomocy Streszczenie 455
Słowa kluczowe: opieka społeczna, pomoc społeczna, instytucja, struktury organizacyjne 455
Social assistance: from care to social services Abstract 456
Polityka zdrowotna: pomiędzy opieką zdrowotną i zdrowiem publicznym 458
1. Wprowadzenie 459
2. II Rzeczpospolita 460
2.1. Władze sektora zdrowotnego 464
2.2. Ubezpieczenia chorobowe 464
2.3. Zdrowie publiczne 469
2.4. Efekty 473
3. Sytuacja po II wojnie światowej 475
3.1 Uprawnienia do świadczeń 479
3.2 Zdrowie publiczne 479
3.3 Problem integracji systemu zdrowotnego 485
3.4. Efekty 487
4. Współczesne zmiany 487
4.1. Efekty 493
Streszczenie 505
Abstract 506
Polityka rynku pracy: od działań osłonowych do aktywizacji zawodowej 508
1. Wprowadzenie 509
2. Polityka rynku pracy w okresie dwudziestolecia miedzywojennego 512
3. Ewolucja polityki rynku pracy po 1989 r. 520
4. Efekty aktywnych programów zatrudnienia 526
Streszczenie 538
Abstract 539
Polityka edukacyjna: pomiędzy kształceniem a wychowaniem 541
1. Wokół definicji polityki edukacyjnej państwa 542
2. Spuścizna po zaborach - trudne początki 1918-1932 543
3. Reformy jędrzejewiczowskie. Okres wychowania państwowego 551
4. Lata okupacji 552
5. Okres ideologizacji szkolnictwa 1944/1945-1956 555
6. Polityka edukacyjna m latach 1956-1989 559
7. Okres III Rzeczypospolitej 1989-2018 561
8. Podsumowanie 566
Streszczenie 569
Abstract 570
Polityka mieszkaniowa: pomiędzy badaniami a pragmatyką 572
1. Złożoność i sposób ujęcia zagadnienia 573
2. Postaci, instytucje badawcze i koncepcje 575
3. Kierunki działań, narzędzia i podmioty realizacji polityki mieszkaniowej 589
4. Podsumowanie 602
Streszczenie 607
Abstract 608
Polityka państwa wobec sektora obywatelskiego: od wspierania działalności dobroczynnej do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego 610
1. Wprowadzenie. Od wspierania działalności dobroczynnej do wpierania działalności pożytku publicznego: ogólny kierunek ewolucji polityki państwa 611
2. Wspieranie dobroczynności w I Rzeczypospolitej oraz działalność prospołeczna w okresie zaborów 614
3. Urzeczywistnienie etosu pro publico bono: polityka wobec działalności dobroczynnej i organizacji społecznych w II Rzeczpospolitej 619
4 Organizacje na cenzurowanym: czasy stalinizmu i realnego socjalizmu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 629
5. Ruch Solidarności: narodziny społeczeństwa obywatelskiego w warunkach korodującego socjalizmu 632
6. Polityka państwa wobec sektora obywatelskiego w III Rzeczpospolitej: ćwierćwiecze budowania społeczeństwa obywatelskiego 637
6.1 Polityka tworzenia przestrzeni dla inicjatyw obywatelskich (1989-1997) 637
6.2. Budowanie modelu współpracy międzysektorowej (1997-2005) 639
6.3. Utrwalanie modelu współpracy (2005-2015) 643
6.4. Polityka konsolidacji? (od 2015) 647
7. Podsumowanie 649
Streszczenie 652
Abstract 653
Część III. Polska polityka społeczna w dobie globalizacji i europejskiej integracji 655
Konsekwencje integracji europejskiej dla polityki społecznej 657
1. Wprowadzenie 658
2. Miejsce polityki społecznej w negocjacjach o członkostwo Polski w UE 658
3. Dostosowanie polskich regulacji do prawa unijnego 661
4. Pozostały wpływ integracji europejskiej na politykę społeczną w Polsce 669
5. Perspektywy: wpływ integracji europejskiej na politykę społeczną w Polsce 673
Streszczenie 679
Abstract 680
Polityka społeczna w kształtowaniu warunków pracy 682
1. Wprowadzenie 683
2. Krótki rys historyczny 683
3. Działania wspierające kształtowanie polityki społecznej w obszarze pracy 695
4. Innowacje społeczne 702
5. Wyzwania na dziś i jutro 706
5.1. Choroby nowotworowe pochodzenia zawodowego 706
5.2. Nowe formy zagrożeń natury chemicznej i fizycznej 708
5.3. Zagrożenia psychospołeczne 708
5.4. Nowoczesne technologie informatyczne w środowisku pracy 712
5.5. Środki farmakologiczne a wydajność pracy 715
5.6. Crowdsourcing 718
6. Implementacja wyników badań społecznych 718
7. Podsumowanie 725
Streszczenie 728
Abstract 729
Pomocniczość, dobro wspólne i solidaryzm jako aksjologiczne determinanty polskiej polityki społecznej 731
1. Wprowadzenie **1 732
2. Pomocniczość jako wartość, idea i zasada w polityce społecznej 733
3. Oznaki pomocniczej polityki społecznej 737
4. Okres między wojenny: ślady pomocniczości 741
5. PRL: pomocniczość stłumiona, zamrożona i odradzająca się 746
6. III RP: czas pomocniczości 750
7. Dobro wspólne w polskiej polityce społecznej 754
8. Solidaryzm 763
9. Podsumowanie 772
Streszczenie 774
Abstract 775
Przenikanie pojęć i koncepcji 779
1. Nowe dekoracje 780
2. Powrót do przeszłości 782
3. A tak naprawdę, to o co wam chodzi? 788
4. Smutek statystyki 790
5. Ideologiczne założenia i polityczna praktyka 805
6. Poza banałem leseferyzmu 807
7. Opis czy niezrealizowany projekt? 809
8. Podsumowanie 812
Streszczenie 815
Abstract 816
Scenariusze społecznej w perspektywie kilku najbliższych dekad 818
1. Wprowadzenie 819
2. Scenariusz pierwszy - kontynuacja dotychczasowych trendów rozwoju polityki społecznej w okresie od początku lat 90. XX w. 820
3. Scenariusz drugi - ukierunkowanie polityki społecznej na wyzwania prorozwojowe 826
4. Scenariusz trzeci - przyszły kształt państwa opiekuńczego w Polsce 831
5. Podsumowanie 835
Streszczenie 838
Abstract 839
Część IV. Addenda 841
Bibliografia 842
Akty prawne 932
Noty o autorach 962
Indeks osobowy 981