Dane szczegółowe książki
Myśl feministyczna: wprowadzenie / Tong, Rosemarie Putnam; Mikos, Jarosław; Umińska, Bożena (1948-); Środa, Magdalena (1957-)
Autorzy
Tytuł
Myśl feministyczna: wprowadzenie
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002
ISBN
8301139072
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wprowadzenie. Różnorodność myśli feministycznej 9
Podziękowania 21
Rozdział 1. Feminizm liberalny 22
Osiemnasto- i dziewiętnastowieczne korzenie feminizmu liberalnego 22
Myśl feministyczna w osiemnastym wieku: równa edukacja 25
Liberalna myśl feministyczna w dziewiętnastym wieku: równe prawa-polityczne i możliwości ekonomiczne 29
Działania feminizmu liberalnego w dziewiętnastym wieku 34
Działania feminizmu liberalnego w dwudziestym wieku 38
Myśl dwudziestowiecznego feminizmu liberalnego: jak traktować kobiety i mężczyzn, tak samo czy odmiennie? 43
Współczesne kierunki feminizmu liberalnego 51
Krytyka feminizmu liberalnego 54
Zarzut pierwszy: czy kobiety mogą się stać takie jak mężczyźni? czy kobiety chcą tego? I czy powinny chcieć? 56
Zarzut drugi: nie samą racjonalnością i autonomią kobieta żyje 59
Zarzut trzeci: feminizm liberalny jako rasowy, klasowy i heteroseksistowski 63
Wnioski 67
Rozdział 2 Feminizm radykalny: perspektywa libertariańska i kulturowa 69
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: interpretacja systemu płeć biologiczna a płeć kulturowa 73
Analiza opresyjnych cech w płci kulturowej ("męskość" i "kobiecość") 73
Radykalno-libertariański punkt widzenia na przykładzie Milett i Fireston 74
Wybrane feministki radykalno-kulturowe French i Daly 79
Analiza opresyjnych cech seksualności ("męska dominacja" i " kobiece podporządkowanie") 90
Pornografia: objaw i symbol mężczyzny władającego kobiecą seksualnością czy okazja, by kobiety kontrolowały kobiecą seksualność? 94
Lesbizm: kwestia zwykłej preferencji seksualnej czy też wzorzec kobiecej seksualności we władaniu kobiet? 99
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: czy reprodukcja jest przekleństwem czy błogosławieństwem kobiet? 102
Naturalna reprodukcja jako przyczyna opresji kobiet 103
Firestone przeformułowała jego definicję następująco: 103
Naturalna reprodukcja jako źródło wyzwolenia kobiet 107
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: czy funkcje macierzyńskie leżą w interesie kobiet, czy nie? 113
Zarzuty przeciw macierzyństwu biologicznemu 113
Argumenty za macierzyństwem biologicznym 117
Co czyni kobietę matką? genetyczne, ciążowe oraz/czy wychowawcze związki? 119
Krytyka feminizmu radykalno-libertariańskiego i radykalno-kulturowego 122
Natura kobiety: czy w niej jest zakorzeniona kobieca "dobroć"? 123
Dychotomizacja: chwiejący się blok, który opóźnia rozwój myśli feminizmu radykalnego? 125
Rozdział 3. Feminizm marksistowski i socjalistyczny 130
Niektóre marksistowskie pojęcia i teorie oraz ich feministyczne implikacje 130
Marksistowskie rozumienie natury ludzkiej 130
Marksistowska teoria gospodarki 132
Marksistowska teoria społeczeństwa 134
Marksistowska teoria polityki 138
Fryderyk Engels: Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa 139
Współczesny feminizm marksistowski 144
Rodzina, czyli gospodarstwo domowe w warunkach kapitalizmu 145
Uspołecznienie pracy domowej 147
Kampania na rzecz płacy za pracę w domu 148
Idea porównywalnej wartości 153
Krytyka feminizmu marksistowskiego 157
Krytyka feminizmu marksistowskiego z punktu widzenia komunitarianizmu 157
Krytyka feminizmu marksistowskiego z pozycji feminizmu socjalistycznego 159
Współczesny feminizm socjalistyczny 162
Walka na dwa fronty: atak na dwugłową hydrę kapitalistycznego patriarchatu 164
Iris Young 167
Alison Jaggar 170
Wnioski 174
Rozdział 4. Feminizm psychoanalityczny i feminizm kulturowy 177
Korzenie feminizmu psychoanalitycznego: Sigmund Freud 180
Klasyczne feministyczne krytyki Freuda 185
Psychoanaliza uprawiana z feministycznego punktu widzenia 188
Odrzucenie freudowskiego determinizmu biologicznego 190
Feministyczne argumenty za i przeciw podwójnemu rodzicielstwu (Dual Parenting) 194
W stronę feministycznej reinterpretacji kompleksu Edypa 208
Feminizm kulturowy (Gender feminism) 213
Carol Gilligan: In a Different Voice [Innym głosem] 214
Nel Noddings: okazywanie troski, kobiety i zło 219
Krytyka etyki troski proponowanej przez Gilligan i Noddings 226
Wnioski 237
Rozdział 5. Feminizm egzystencjalny 240
L'Etre et le Neant Sartre'a jako prolegomena Drugiej płci 241
Simone de Beauvoir: egzystencjalizm dla kobiet 247
Przeznaczenie i historia kobiety 248
Mity na temat kobiety 251
Życie kobiety współczesnej 253
Krytyka feminizmu egzystencjalnego 260
Kommunitariańska krytyka feminizmu egzystencjalnego 260
Filozoficzna krytyka feminizmu egzystencjalnego 262
Wnioski 263
Rozdział 6. Feminizm postmodernistyczny 266
Niektóre najważniejsze wpływy na postmodernistyczną myśl feministyczną 267
Feminizm postmodernistyczny i feminizm egzystencjalny 268
Feminizm postmodernistyczny i dekonstrukcja 269
Jacques Lacan 270
Jacques Derrida 272
Feminizm postmodernistyczny: trzy perspektywy 273
Hélène Cixous 274
Luce Irigaray 277
Julia Kristeva 281
Krytyka feminizmu postmodernistycznego 284
Wnioski 288
Rozdział 7. Feminizm wielokulturowy i globalny 290
Feminizm wielokulturowy: przegląd zagadnień 290
Korzenie feminizmu wielokulturowego w Stanach Zjednoczonych 291
Czarne kobiety i feminizm: wzajemne powiązania systemu płci kulturowej, rasy i klasy 295
Feminizm globalny: przegląd zagadnień 308
Różnorodność i wspólnota 311
"Kwestie kobiece" przeciw "kwestiom politycznym" 312
Jedność i wielość: absolutyzm etyczny przeciw relatywizmowi etycznemu 324
Wnioski 330
Rozdział 8. Ekofeminizm 335
Korzenie ekofeminizmu 337
Ekofeminizm: nowa filozofia czy starożytna mądrość? 342
Problemy ekofeminizmu: czy należy, czy nie należy kojarzyć kobiety z przyrodą 343
Argumentacja na rzecz zerwania związku między kobietą, a naturą 344
Argumenty za podkreślaniem znaczenia związków kobiet z naturą. Ekofeminizm kulturowy albo przyrodniczy (nature ecofeminism) 349
Ekofeministki duchowe (spiritual ecofeminists) 355
Argumenty za osłabianiem roli związków kobiet z naturą. Ekofeminizm społeczny albo społeczno-konstrukcjonistyczny 360
Ekofeministki socjalistyczne 365
Krytyka ekofeminizmu 373
Ekofeminizm przyrodniczy albo kulturowy 373
Ekofeminizm duchowy 375
Ekofeminizm społeczny i społeczno-konstrukcjonistyczny 376
Ekofeminizm socjalistyczny i ekofeminizm socjalistyczno-transformacyjny 378
Wnioski 379
Zakończenie. Marginesy i centra 381
Bibliografia 384
Rozdział 1. Osiemnasto- i dziewiętnastowieczne korzenie feminizmu liberalnego 384
Historyczny rozwój feminizmu liberalnego 384
Działania feminizmu liberalnego w dziewiętnastym wieku 388
Działania feminizmu liberalnego w dwudziestym wieku 388
Myśl dwudziestowiecznego feminizmu liberalnego: jak traktować' kobiety i mężczyzn, tak samo, czy odmiennie? 389
Współczesne kierunki feminizmu liberalnego 390
Krytyka feminizmu liberalnego 391
Rozdział 2. Różnica między feminizmem radykalno-libertariańskim a kulturowym 392
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: interpretacja systemu; płeć biologiczna a płeć kulturowa 394
Analiza opresyjnych cech w płci kulturowej ("męskość" i "kobiecość") 394
Analiza opresyjnych cech seksualności ("męska dominacja" i "kobiece podporządkowanie") 395
Pornografia: objaw i symbol mężczyzny władającego kobiecą seksualnością czy okazja, by kobiety kontrolowały swoją seksualność? 397
Lezbizm: kwestia zwykłej preferencji seksualnej czy też wzorzec kobiecej seksualności we władaniu kobiet? 398
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: reprodukcja i macierzyństwo 400
Krytyka feminizmu radykalno-libertariańskiego i radykalno-kulturowego 402
Rozdział 3. Niektóre marksistowskie pojęcia i teorie oraz ich feministyczne implikacje 403
Marksistowskie rozumienie natury ludzkiej 403
Marksistowska teoria gospodarki 404
Marksistowska teoria społeczeństwa 404
Marksistowska teoria polityki 405
Fryderyk Engels: «Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa» 405
Współczesny feminizm marksistowski 406
Rodzina, czyli gospodarstwo domowe w warunkach kapitalizmu 406
Uspołecznienie pracy domowej 407
Etapy kampanii na rzecz pracy domowej 408
Idea porównywalnej wartości 410
Krytyka feminizmu marksistowskiego 410
Współczesny feminizm socjalistyczny 410
Rozdział 4. Korzenie feminizmu psychoanalitycznego: Sigmund Freud 414
Klasyczne feministyczne krytyki Freuda 414
Psychoanaliza uprawiana z feministycznego punktu widzenia 416
Odrzucenie freudowskiego determinizmu biologicznego 416
W stronę feministycznej reinterpretacji kompleksu Edypa 418
Feminizm kulturowy (gender feminism) 418
Rozdział 5. «L'Etre et le Neant» Sartre'a jako prolegomena «Drugiej płci» 420
Simone de Beauvoir: egzystencjalizm dla kobiet 422
Krytyka feminizmu egzystencjalnego 423
Rozdział 6. Niektóre najważniejsze wpływy na postmodernistyczną myśl feministyczną 424
Feminizm postmodernistyczny i dekonstrukcja 424
Feminizm postmodernistyczny: trzy perspektywy 426
Krytyka feminizmu postmodernistycznego 428
Rozdział 7. Feminizm wielokulturowy 429
Feminizm globalny 432
Rozdział 8. Korzenie ekofeminizmu 436
Ekofeminizm: nowa filozofia czy starożytna mądrość? 436
Krytyka ekofeminizmu 440
Wybrana bibliografia prac feministycznych opublikowanych w Polsce 441
Indeks osób 445
Podziękowania 21
Rozdział 1. Feminizm liberalny 22
Osiemnasto- i dziewiętnastowieczne korzenie feminizmu liberalnego 22
Myśl feministyczna w osiemnastym wieku: równa edukacja 25
Liberalna myśl feministyczna w dziewiętnastym wieku: równe prawa-polityczne i możliwości ekonomiczne 29
Działania feminizmu liberalnego w dziewiętnastym wieku 34
Działania feminizmu liberalnego w dwudziestym wieku 38
Myśl dwudziestowiecznego feminizmu liberalnego: jak traktować kobiety i mężczyzn, tak samo czy odmiennie? 43
Współczesne kierunki feminizmu liberalnego 51
Krytyka feminizmu liberalnego 54
Zarzut pierwszy: czy kobiety mogą się stać takie jak mężczyźni? czy kobiety chcą tego? I czy powinny chcieć? 56
Zarzut drugi: nie samą racjonalnością i autonomią kobieta żyje 59
Zarzut trzeci: feminizm liberalny jako rasowy, klasowy i heteroseksistowski 63
Wnioski 67
Rozdział 2 Feminizm radykalny: perspektywa libertariańska i kulturowa 69
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: interpretacja systemu płeć biologiczna a płeć kulturowa 73
Analiza opresyjnych cech w płci kulturowej ("męskość" i "kobiecość") 73
Radykalno-libertariański punkt widzenia na przykładzie Milett i Fireston 74
Wybrane feministki radykalno-kulturowe French i Daly 79
Analiza opresyjnych cech seksualności ("męska dominacja" i " kobiece podporządkowanie") 90
Pornografia: objaw i symbol mężczyzny władającego kobiecą seksualnością czy okazja, by kobiety kontrolowały kobiecą seksualność? 94
Lesbizm: kwestia zwykłej preferencji seksualnej czy też wzorzec kobiecej seksualności we władaniu kobiet? 99
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: czy reprodukcja jest przekleństwem czy błogosławieństwem kobiet? 102
Naturalna reprodukcja jako przyczyna opresji kobiet 103
Firestone przeformułowała jego definicję następująco: 103
Naturalna reprodukcja jako źródło wyzwolenia kobiet 107
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: czy funkcje macierzyńskie leżą w interesie kobiet, czy nie? 113
Zarzuty przeciw macierzyństwu biologicznemu 113
Argumenty za macierzyństwem biologicznym 117
Co czyni kobietę matką? genetyczne, ciążowe oraz/czy wychowawcze związki? 119
Krytyka feminizmu radykalno-libertariańskiego i radykalno-kulturowego 122
Natura kobiety: czy w niej jest zakorzeniona kobieca "dobroć"? 123
Dychotomizacja: chwiejący się blok, który opóźnia rozwój myśli feminizmu radykalnego? 125
Rozdział 3. Feminizm marksistowski i socjalistyczny 130
Niektóre marksistowskie pojęcia i teorie oraz ich feministyczne implikacje 130
Marksistowskie rozumienie natury ludzkiej 130
Marksistowska teoria gospodarki 132
Marksistowska teoria społeczeństwa 134
Marksistowska teoria polityki 138
Fryderyk Engels: Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa 139
Współczesny feminizm marksistowski 144
Rodzina, czyli gospodarstwo domowe w warunkach kapitalizmu 145
Uspołecznienie pracy domowej 147
Kampania na rzecz płacy za pracę w domu 148
Idea porównywalnej wartości 153
Krytyka feminizmu marksistowskiego 157
Krytyka feminizmu marksistowskiego z punktu widzenia komunitarianizmu 157
Krytyka feminizmu marksistowskiego z pozycji feminizmu socjalistycznego 159
Współczesny feminizm socjalistyczny 162
Walka na dwa fronty: atak na dwugłową hydrę kapitalistycznego patriarchatu 164
Iris Young 167
Alison Jaggar 170
Wnioski 174
Rozdział 4. Feminizm psychoanalityczny i feminizm kulturowy 177
Korzenie feminizmu psychoanalitycznego: Sigmund Freud 180
Klasyczne feministyczne krytyki Freuda 185
Psychoanaliza uprawiana z feministycznego punktu widzenia 188
Odrzucenie freudowskiego determinizmu biologicznego 190
Feministyczne argumenty za i przeciw podwójnemu rodzicielstwu (Dual Parenting) 194
W stronę feministycznej reinterpretacji kompleksu Edypa 208
Feminizm kulturowy (Gender feminism) 213
Carol Gilligan: In a Different Voice [Innym głosem] 214
Nel Noddings: okazywanie troski, kobiety i zło 219
Krytyka etyki troski proponowanej przez Gilligan i Noddings 226
Wnioski 237
Rozdział 5. Feminizm egzystencjalny 240
L'Etre et le Neant Sartre'a jako prolegomena Drugiej płci 241
Simone de Beauvoir: egzystencjalizm dla kobiet 247
Przeznaczenie i historia kobiety 248
Mity na temat kobiety 251
Życie kobiety współczesnej 253
Krytyka feminizmu egzystencjalnego 260
Kommunitariańska krytyka feminizmu egzystencjalnego 260
Filozoficzna krytyka feminizmu egzystencjalnego 262
Wnioski 263
Rozdział 6. Feminizm postmodernistyczny 266
Niektóre najważniejsze wpływy na postmodernistyczną myśl feministyczną 267
Feminizm postmodernistyczny i feminizm egzystencjalny 268
Feminizm postmodernistyczny i dekonstrukcja 269
Jacques Lacan 270
Jacques Derrida 272
Feminizm postmodernistyczny: trzy perspektywy 273
Hélène Cixous 274
Luce Irigaray 277
Julia Kristeva 281
Krytyka feminizmu postmodernistycznego 284
Wnioski 288
Rozdział 7. Feminizm wielokulturowy i globalny 290
Feminizm wielokulturowy: przegląd zagadnień 290
Korzenie feminizmu wielokulturowego w Stanach Zjednoczonych 291
Czarne kobiety i feminizm: wzajemne powiązania systemu płci kulturowej, rasy i klasy 295
Feminizm globalny: przegląd zagadnień 308
Różnorodność i wspólnota 311
"Kwestie kobiece" przeciw "kwestiom politycznym" 312
Jedność i wielość: absolutyzm etyczny przeciw relatywizmowi etycznemu 324
Wnioski 330
Rozdział 8. Ekofeminizm 335
Korzenie ekofeminizmu 337
Ekofeminizm: nowa filozofia czy starożytna mądrość? 342
Problemy ekofeminizmu: czy należy, czy nie należy kojarzyć kobiety z przyrodą 343
Argumentacja na rzecz zerwania związku między kobietą, a naturą 344
Argumenty za podkreślaniem znaczenia związków kobiet z naturą. Ekofeminizm kulturowy albo przyrodniczy (nature ecofeminism) 349
Ekofeministki duchowe (spiritual ecofeminists) 355
Argumenty za osłabianiem roli związków kobiet z naturą. Ekofeminizm społeczny albo społeczno-konstrukcjonistyczny 360
Ekofeministki socjalistyczne 365
Krytyka ekofeminizmu 373
Ekofeminizm przyrodniczy albo kulturowy 373
Ekofeminizm duchowy 375
Ekofeminizm społeczny i społeczno-konstrukcjonistyczny 376
Ekofeminizm socjalistyczny i ekofeminizm socjalistyczno-transformacyjny 378
Wnioski 379
Zakończenie. Marginesy i centra 381
Bibliografia 384
Rozdział 1. Osiemnasto- i dziewiętnastowieczne korzenie feminizmu liberalnego 384
Historyczny rozwój feminizmu liberalnego 384
Działania feminizmu liberalnego w dziewiętnastym wieku 388
Działania feminizmu liberalnego w dwudziestym wieku 388
Myśl dwudziestowiecznego feminizmu liberalnego: jak traktować' kobiety i mężczyzn, tak samo, czy odmiennie? 389
Współczesne kierunki feminizmu liberalnego 390
Krytyka feminizmu liberalnego 391
Rozdział 2. Różnica między feminizmem radykalno-libertariańskim a kulturowym 392
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: interpretacja systemu; płeć biologiczna a płeć kulturowa 394
Analiza opresyjnych cech w płci kulturowej ("męskość" i "kobiecość") 394
Analiza opresyjnych cech seksualności ("męska dominacja" i "kobiece podporządkowanie") 395
Pornografia: objaw i symbol mężczyzny władającego kobiecą seksualnością czy okazja, by kobiety kontrolowały swoją seksualność? 397
Lezbizm: kwestia zwykłej preferencji seksualnej czy też wzorzec kobiecej seksualności we władaniu kobiet? 398
Feministki radykalno-libertariańskie i radykalno-kulturowe: reprodukcja i macierzyństwo 400
Krytyka feminizmu radykalno-libertariańskiego i radykalno-kulturowego 402
Rozdział 3. Niektóre marksistowskie pojęcia i teorie oraz ich feministyczne implikacje 403
Marksistowskie rozumienie natury ludzkiej 403
Marksistowska teoria gospodarki 404
Marksistowska teoria społeczeństwa 404
Marksistowska teoria polityki 405
Fryderyk Engels: «Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa» 405
Współczesny feminizm marksistowski 406
Rodzina, czyli gospodarstwo domowe w warunkach kapitalizmu 406
Uspołecznienie pracy domowej 407
Etapy kampanii na rzecz pracy domowej 408
Idea porównywalnej wartości 410
Krytyka feminizmu marksistowskiego 410
Współczesny feminizm socjalistyczny 410
Rozdział 4. Korzenie feminizmu psychoanalitycznego: Sigmund Freud 414
Klasyczne feministyczne krytyki Freuda 414
Psychoanaliza uprawiana z feministycznego punktu widzenia 416
Odrzucenie freudowskiego determinizmu biologicznego 416
W stronę feministycznej reinterpretacji kompleksu Edypa 418
Feminizm kulturowy (gender feminism) 418
Rozdział 5. «L'Etre et le Neant» Sartre'a jako prolegomena «Drugiej płci» 420
Simone de Beauvoir: egzystencjalizm dla kobiet 422
Krytyka feminizmu egzystencjalnego 423
Rozdział 6. Niektóre najważniejsze wpływy na postmodernistyczną myśl feministyczną 424
Feminizm postmodernistyczny i dekonstrukcja 424
Feminizm postmodernistyczny: trzy perspektywy 426
Krytyka feminizmu postmodernistycznego 428
Rozdział 7. Feminizm wielokulturowy 429
Feminizm globalny 432
Rozdział 8. Korzenie ekofeminizmu 436
Ekofeminizm: nowa filozofia czy starożytna mądrość? 436
Krytyka ekofeminizmu 440
Wybrana bibliografia prac feministycznych opublikowanych w Polsce 441
Indeks osób 445